Roosevelt over de reis
van Sumner Welles
ZATERDAG 30 MAART 1940
No. 24543
Tsjoengking
contra Wang Tsjing Wei
La Source de Nouveauté Dit nummer bestaat uil VIER bladen
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De sovjets moeten neutraal
blijven
81ste Jaargang
Overzicht
Geen erkenning van de Nanking-regeering
Nieuwe modellen - groote malen
EERSTE BLAD
Molotof zegt:
Scandinavisch verdrag zal niet worden geduld
De Bilt
verwacht
Gering vooruitzicht op directen vrede
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D et» per regel voor advertentlei uit Lelden en pltatien vaar
agentschappen van ons Blad gevestigd tUn Voor alle andere
advertenties 33 ets. per regel Voor zaltcnadvertentles belangrijk
lager teriet. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags SO ets btj maximum aantal woorden
van 30 - Incasso volgens poslrecht. Voo: opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemdsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd tt|n:
per 3 maanden f.3 33
per week 7.f. 0.11
Franco per post f 2.35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0 80 per 3 nuidj
EUROPA'S OOSTEN.
De rede van Molotof ls precies zooals
men gewend ls: glibberig ln vrijwel leder
opzicht. Men kan er van zeggen: zoo kan
het, doch het kan ook anders! Hoofdzaak
blijft echter de duidelijke betooning van
den wil neutraal te blijven. Al \s de toon
voor Dultschland vriendelijk en tegen de
geallieerden fel, daarop komt het niet zoo
zeer aan. (Voorts la van belang de dreiging
tegen Scandinavië met name Inzake een
defensief verbond).
De pers ln de oorlogvoerende landen haalt
er dan ook uit, wat ln haar kraam te pas
komt*
In Dultschland ls men zeer tevreden.
De „Berliner Boersenzeitung" schrijft:
Nauwelijks 24 uur na den Umdenachen
oorlogsraad en het martiaal dreigende be
geleidingsconcert der Westelijke democra
tische pers. komt Rusland met een ant
woord, dat geen ruimte laat voor misver
standen. Het beteekent een scherpe terecht
wijzing voor de geallieerde' catastrophen-
polltici. Zooals den vrede aan zijn grenzen
en zijn veiligheid, zoo zal Rusland ook zijn
neutraliteit niet laten aantasten Aan de
Illusies der Westelijke mogendheden over
de toekomst der Dultsch-Ruasisohe betrek
kingen Ls daarmede Iedere grondslag ont
nomen Molotofs verwijzing naar de ge
slaagde ontwikkeling van het vriendschaps
pact met Dultschland kan niemand er over
ln twijfel 1 aten, dat Rusland evenals
Dultschland op dezen weg niet een kort
stondig opportunisme, doch de wetten van
de ruimte en van zijn economisch leven
NOlgt.
Anders de geallieerde pers De ..Daily
TelegTaph" zegt. dat Molotof beurtelings
optrad als god van den oorlog en als vre
desengel HIJ schudde rethorlsch zijn vuist
tegen Scandinavië en Roemenië bedreigde
hU en stelde hij tegelijk gerust Het blad
merkt vervolgens op. dat de sovjet-unie
blijkbaar een absoluut onafhankelijke po-
litek volgt. Welke kastanjes Hitler ook voor
Stalln uit het vuur zal haden. wederkee-
rlgheld staat niet op het programma
De „Daily Mali" schrijft, dat de rede van
Molotof een einde maakt aan de verwach
ting van een drie-mogendlheden-verdrag
van Hitier.
De „Petlt Porlslen" beschouwt de rede
als een samenweefsel van enormiteiten en
schrijft, dat Molotof de slagwoorden van
Goebbels opdreunde. Na Polen en de Oost-
zeeataten te hebben verminkt en Finland
met de meest barbaarsche middelen een
vrede te hebben opgedrongen, speelt Mo
lotof den pacifist en heeft onophoudelijk
de woorden neutraliteit en vrede ln den
mond. Hij verklaarde zelfs, dat Rusland
niet aan den grooten oorlog wilde deelne
men, zonder twijfel omdat het een hin
derlagen-oorlog verkiest. Doch. aldus het
blad. de geallieerden zullen niet de dupe
worden van deze schijnheiligheid.
In dit laatste verband trekt een artikel
ln het Roemeenache blad „Moment" de
aandacht.
In het artikel wordt verklaard, dat dc
geallieerden belang stellen ln de Zwarte
Zee. omdat ook daar de blokkade dient te
worden toegepast, welke uitgeoefend wordt
op alle zeeën en op alle Oceanen Over de
Zwarte Zee onderhoudt Dultschland
scheepvaartverbindingen met Zuid-Rusland
en kan zich dientengevolge vooralen van
petroleum en mangaan door middel van
regeLmatlge transporten tu&schen Batoem
en Varna.
„Het ls niet uitgesloten, aldus vervolgt
dan de „Moment", dat de Engelsch-Fran-
sche vloten er groote waarde aan hechten
deze transporten te verhinderen. Daartoe
zal ook vlootcontrole moeten worden uitge
oefend op Russische schepen".
Het blad verklaart dan, dat Turkije dooi
de Dardanellen doorgang zal verleen en aan
óe Engelsch-Fransche vloten, welke in Tre-
biaonde, Samsoen en Slnope voldoende
bases zouden bezitten, om de Russische
transporten naar Dultschland te blokker-
ren Het blad. dat het verlof van Turkije
tot doortocht door de Dardanellen en de
gastvrijheid in de Turksche havens aan
eenheden van de Fransche en Britsche
oorlogsvloten reeds voorstelt als een vol
dongen feit, maakt evenwel, aldus merkt
het Italiaanschc Stefani-bureau, dat dit
bericht meld. op met geen woord melding
van de houding, welke Rusland zal aan
nemen ten aanzien van zulk een initiatief
der geallieerden.
De Britsche autoriteiten schijnen niet
erg ingenomen met het Russische voorstel
te onderhandelen over een Engelsch-Rus
sisch handelsverdrag en ofschoon niet ver
wacht wordt, dat Londen het aanbod bot
weg van de hand zal wijzen, meent men
toch, dat momenteel het aanbod niet zal
worden geaccepteerd.
In Britsche kringen werd verklaard, dat
de Russische betrekkingen met Dultsch
land op het oogenblik zóó vriendschappe
lijk schijnen te zijn. vergeleken bij de ver
houding tusschen Rusland en de geallieer
den, dat het moeilijk ls ln te zien. hoe En
geland een basis zou kunnen vinden voor
een aeeoord met de sovjets, die economisch
zoo nauw samenwerken met Hitier.
Zoeterw. Singel 10 - Tel. 24573
1921
(Ingez Med.)
Heden sal de nieuwe ChJneesche regee-
ring onder Wang tsjing wei worden
gevormd.
Wang tsjing wei.
De nieuwe regeering zal zich noemen
Nationale regeering van de Ohlneescho
Republiek". Nanking zal de hoofdstad zijn
en een vlag, welke een witte zon tegen een
blauwen hemell vertoont, zal als nationaal
embleem worden aanvaard. Aan president
Wang tsjing wel worden alle volmachten
verleend tot het aanpassen van de Cfoi-
neesch-Japansohe betrekkingen.
Wat de politiek tegenover de regeerlng te
Tsjoengking betreft zijn de volgëfide punten
aanvaard:
1. Van den terugkeer van de nationale
regeerLng naar Nanking af. zullen alls van
geener waarde wonden beschouwd alle wet
ten. verordeningen, verdragen, overeen
komsten en verplichtingen, vastgesteld ol
aanvaard door het bewind te Tsjoengküng,
zoowel wat het binnen- als wat het buiten
land betreft.
2. De legers zullen het vuren staken en
instructie® van de nieuwe nationale regee-
rtng afwachten
3. Alle ambtenaren moeten zoo spoedig
mogelijk te Nanking terugkceren en d<-
nationale regeering van hun tenugkomat ln
kennis stellen
Besluiten zijn genomen nopens de hijeen-
roeplng van een volkscongres en toepassing
van een constitutioneel regiem.
Een regeerlngaprogrom ls aangekondigd
bestaande uit zeven punten, bevattende
om een politiek van goede nabuurschap,
het vestigen van een blljvendcn vrede en
een nieuwe orde ln Oost-Azi*é. het uitnoo
dden van alle landen om hun kapitaal en
technische kennis beschikbaar te stellen
voor den wederopbouw en ontwikkeling van
het land
De Britsche. Fransche en Amerlkaansche
troepen te Sjanghai zijn voor heden geheel
voorbereid op de mogelijkheid van patriot
tische manifcotatiefi op heden
Tsjoengking denkt er n.l. «niet aan, het
hoofd te bulgen.
President Lin Sen heeft in een tot het
Chineesche volk gerichte radiorede scher
pe crltlek geoefend op de actie van Wang
Tsjing Wel.
„De Japansche vijand, aldus zeide hij
o.a.. maakt gebruik van verraders, om
onder een nieuwen vorm de agressie
voort te zetten welke hij met militair
geweld niet tot een goed einde kon
brengen.
De aanvaller ls, wat zijn effectieven
betreft, bijna uitgeput, terwijl China
zijn verzet met progressieve macht or
ganiseert en momenteel sterker is dan
ooit tevoren.
Wang Tsjing Wel en de verraders, die
hem omringen, hebben zich meester ge
maakt van den naam der Kwo Min Tang.
om hun lage activiteit, gericht tegen het
Chineesche volk, te maskeeren
Aan het hoofd van de Chineesche
natie geplaatst door den wil van het
volk, ben ik het volkomen eens met
maarschalk Tsjang Kai Sjek, om de
natie te blijven leiden Ide worsteling
voor de vrijheid en onafhankelijkheid
van China."
In Chineesche kringen wijst men er met
nadruk op, dat de politieke conferentie
van den ln Nanking vergaderden centralen
raad verklaard heeft, dat zij Lin Sen als
den president van de nieuwe regeering be
schouwde. waarvan Wang Tsjing Wei
slechts ad Interim het presidentschap op
zich zou nemen.
Het Japansche kabinet heeft een adres
aan de nieuwe regeering te Nanking goed
gekeurd.
In dit adres wordt de onmiddellijke er
kenning der regeering uitgesproken, als
ook de wensch tot uitdrukking gebracht,
te zamen met de nieuwe regeering te stre
ven naar het volgende:
1 Betrekkingen van vriendschap en
goede nabuurschap en economische samen
werking. alsmede gemeenschappelijke ver
dediging
2 Bescherming der rechten en belangen'
van derde mogendheden voor zoover de
militaire noodzaak niet beperkingen op
legt.
3. Het doen verdwijnen van het regime
van Tsjang Kai Sjek voor het opbouwen
van de nieuwe orde als voortzetting van
den strijd tegen de anti-Japansche ele
menten.
BINNENLAND.
Een dag aan boord van de kruiser „Suma
tra" (4e Blad.
Bescherming der bevolking tegen lucht
aanvallen door evacuatie (3e Blad)
Een BelgischNcderlandscbe dag te Brus
sel (Binnenland, 3e Blad)
Bepalingen voor de mobilisatieclubs (Bin
nenland, 3e Blad.)
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme handel Prijshoudende stem
ming A. K. U.'s en Scheepvaart aan
deden vast Amerikanen meerendeele
hooger Beleggingen ongeveer prijs
houdend.
BUITENLAND.
Een rede van Molotof (1ste Blad.)
Roosevelt ziet geen aanleiding tot hoop op
een directe vrede (1ste Blad.)
De nieuwe Chineesche regeering van Wang
Sfljtng Wei geïnstalleerd (late Blad.)
Dultschland en het Vaticaan (lste Blad.)
Gisteren ls te Moskou ln het Kremlin de
zitting van de opperste sovjets geopend.
Stalln had een vijf minuten lange ovatie
in ontvangst te nemen, toen hij, vergezeld
van Kalinin. Worosjilof en Molotof de zit
tingzaal betrad.
De voorzitter Adrejef verzocht vervolgens
een minuut stilte ln acht te nemen ter eere
van cfe helden, die het leven lieten „bij de
verdediging van Leningrad".
Molotof hield een rede, waarin hfj zelde:
Sedert de laatste zitting van de opperste
Sovjets hebben zich vele belangrijke betee-
kenlsvolle ontwikkelingen voorgedaan ln
de buitenlandsche aangelegenheden De
oorlog ln het Westen ls beperkt tot toeval
lige botsingen, ln hoofdzaak ter zee en ln
de lucht. Het Ls bekend, dat de pogingen
van Dultschland over vrede te onderhan
delen. door Groot Brlttannlé en Frankrijk
zijn genegeerd
Vereenigde Staten." Molotof vervolgde:
„Ondanks al deze Inspanningen hebben
de kracht en vastberadenheid van het
roode leger den oorlog omgezet ln een
roemrijke overwinning.
Naar schatting bedraagt het aantal doo-
den aan Finsche zijde niet minder dan
60.000 en het aantal gewonden niet minder
dan 250.000.
De werkelijke reden voor hulp aan Fin
land van de zijde van Groot Brittannlë en
Frankrijk Ls. dat Finland gereed was als
basis voor militaire operaties tegen de Sov
jet Unie
SCANDINAVIË.
Overgaande tot «en bespreking van het
vredesverdrag zelde Molotof, d<at Sovjet
Rusland de macht ha>d geheel Finland te
bezetten, doch dat „wij van deze macht
ZIE VOORTS „LAATSTE
EERSTE BLAD.
BERICHTEN"
ln genegeerd. ori I geen gebruik hebben gemaakt zooals
Er werd gezegd, dat Groot Brittannlë en
Frankrijk oorlog voeren om hun verplich-
iedere andere groote mogendheid zou heb
ben gedaan doch dat wij ons tot een
minimum hebben bepaald. WIJ moeten ons
schrap zetten tegen alle pogingen het zoo
Juist gesloten vredesverdrag te jchenden
Dergelijke pogingen zijn door Finland en
oote door Noorwegen en Zweden gedaan
onder het voorwendsel van een militair
defensief bondgenootschap
Het is niet moeilijk te begrijpen, dat deze
pogingen gericht zijn tegen de Sovjet Unie
en ingegeven zijn door een verlangen naar
wraak.
Een deelneming van Noorwegen en
Zweden aan een bondgenootschap met
Finland zou een afzien van hun tradi-
tioneele neutraliteitspolitiek behelzen j
en het begin zijn van een nieuwe bui
tenlandsche politiek, waaruit de Sovjet
Unie slechts duidelijke conclusies zou
kunnen trekken.
De geruchten, dat de Sovjets eenlge aan
spraken zouden hebben doen gelden op ha
vens in Zweden en Noorwegen, zijn niet
waard te worden tegengesproken".
ROEMENIË.
Onze betrekkingen met Turkije en Iran
zUn bepaald door niet aanvalsverdragen en
wij zijn vastbesloten onze verplichtingen
na te komen. v.
Met Roemenië hebben wij geen niet-
aanvalspact. Dit is te verklaren uit het
niet geregelde geschil over Bessarabië,
welks inbezitneming door Roemenië
Aanvankelijk betrokken tot zwaar
bewolkt. Plaatselijk eenige regen
of motregen. Weinig verandering
in temperatuur. Zwakke tot mati
ge uiteenloopende wind.
Later brekende bewolking.
Stijging van temperatuur. Over
wegend droog weer. Zwakke tot
matige wind uit Westelijke rich
tingen.
tingen Jegens Polen na te komen. Het is
thans volkomen duidelijk, dat hun bedoe
lingen zijn ccn volledige ternederwerplng
en verminking van Dultschland"
Molotof vervolgde: „Groot Brittannlë
heeft geweigerd reeds lang gegeven Sovjet
Russische opdrachten uit te voeren en deze
vijandige houding is ten slotte geculmi
neerd ln de ln beslagneming van twee Rus
sische schepen. De Britsche regeering heeft
getracht deze daden te rechtvaardigen
door aan te voeren, dat de goederen voor
Dultschland bestemd waren".
DE FINSCHE OORLOG.
Sprekende over den Finschen oorlog zelde
Molotof: „Wij streden niet slechts tegen
Finsche troepen, doch tegen de gecombi
neerde strijdkrachten van de imperialisten
van een aantal landen met inbegrip van
Groot Brittannlë en Frankrijk".
Na melding te hebben gemaakt van de
voorbereidingen voor de zending door de
geallieerden van 100.000 man ter hulpver
leening aan de Finnen betoogde Molotof,
dat een vijfde deel van de Zweedsche
luchtmacht ter beschikking van Finland
was geplaatst
Hij voegde hieraan toe: „Militaire
hulp voor Finland kwam niet alleen
van ile geallieerden, doch ook van ze
kere andere imperialistische landen,
met inbegrip van Italië en zelfs van de
President Roosevelt heeft op een pers
conferentie volgende verklaring voorge
lezen
„Welles heeft geen vredesvoorstellen
uit eenige bron ontvangen, noch mij
teruggebracht. Zelfs hoewel er voor di
rect gering vooruitzicht bestaat op de
vestiging van een rechtvaardigen, sta-
bielen en duurzamen vrede in Europa,
zullen dc inlichtingen, welke als resul
taat van de missie van Welles ter be
schikking van de regeering staan, on
getwijfeld ran de grootste waarden
zijn, wanneer de tijd komt voor de ves
tiging van een zoodanigen vrede".
nimmer door de Sovjet-Unie werd er
kend. hoewel wij nimmer de kwestie
hebben opgeworpen het door oorlog
terug te krijgen.
JAPAN.
Japan moet er zich van bewust zijn,
dat de Sovjet-unie veen enkele schen
ding harer belangen zal dulden. Slechts
indien dat wordt begrepen, kunnen
onze betrekkingen met Japan op be
vredigende wijze tot ontwikkeling ko*
men.
In Syrië en het naburige Oosten bestaat
I een wantrouwen over de activiteit der
j Oostelijke legers van de Westelijke mogend
heden onder leiding van generaal Weygand.
Wij moeten waakzaam zijn tegenove» alle
I pogingen deze troepen te gebruiken voor
jegens de Sovjet-unie vijandige bedoelin-
j gen. Hun moet duidelijk zijn, dat het ge
vaarlijk is met vuur te spelen.
AMERIKA.
Molotof zeide ten slotte Onze betrekkin
gen zijn in den laatsten tijd niet verbeterd
Tevens zijn niet slechter geworden, tenzij
wij het z.g. moreele embargo tegen de
Sovjet-unie ln beschouwing nemen, dat. nu
de vrede met Finland Ls gesloten, ontbloot
is van iedere beteekenis.
Roosevelt vervolgde, dat al hetgeen door
de regeeringen van Italië. Dultschland.
Groot Britannië en Frankrijk was medege
deeld aan Welles door de regeering der
Vereenigde Staten als volkomen vertrouwe
lijk zou worden beschouwd
De president sprak van de mogelijkheid,
dat „in zekere gevallen" het bezoek van
Welles zou kunnen bijdragen tot een beter
begrip en vriendschappelijker betrekkingen
tusschen de Vereenigde Staten en de lan
den, welke hij had bezocht.
De missie, aldus voegde de president hier
aan toe had door persoonlijk contact en1
besprekingen een „verheldering" gebracht
ln de betrekkingen tusschen de Vereenigde Stalin. Worosjilof. Litwinof waren aan-
Staten en de Europeesche naties. wezig. evenals de Duitsche ambassadeur.
Sumner Welles had gisteren een tweede von der Schulenburg.
ontmoeting met Roosevelt. Ook Cordell Molotof's rapport werd zonder debat goed-
Hull was daarbij aanwezig. gekeurd.
Wij moeten onze neutraliteitspositie
handhaven en afzien van deelneming
aan den oorlog tusschen de groote mo
gendheden. Deze politiek dient niet al-
lee.i de belangen der Sovjet-unie, doch
oefent ook een beperkenden invloed op
pogingen den oorlog in Europa te doen
ontbranden en verspreiden.
