Chamberlain over het optreden
der geallieerden
Van „Frisco" naar Curasao
Een goed deel van de wereld
1ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 20 Maart 1940
Derde Blad No. 24536
Oorlogsdoel is onveranderd gebleven
Hulp voor Finland en ook voor Zweden
stond gereed
Het debat
In de droomfabriek
betreft, vroegen de Finnen in begin Maart,
of zij een besluit mochten uitstellen
I de feitelijke inzichten en gevoelens van
alle deelen der gemeenschap te leeren ken
nen en met eigen oogen de eenheid van
doelstelling te zien, die ons allen bezielt"
'toejuichingen).
Sprekende over Italië zeide Chamberlain,
dat, toen Sumner Welles in Italië terug
kwam, hij stond tegenover een nieuwe ge
beurtenis de ontmoeting tusschen de twee
dictatoren op den Brennerpas. De ontmoe
ting heeft natuurlijk aanleiding gegeven tot
vele speculaties over de bedoeling
De geallieerden waren klaar, troepen
sturen en aan alle Duitsche dreigementen
het hoofd te bieden Ik vind het ^er be
langrijk aldus Attlee, dit te constateeren.
want Finland is niet het eerste land, dat
het tegen agressie heeft afgelegd, en Ik
zou willen, dat de andere landen, die aan
bedreiging bloot zouden komen te staan,
beseffen, dat we in staat en bereid zijn
effectieve hulp te verleenen, wanneer
daarom gevraagd wordt.
Vervolgens stelde Attlee de vraag, of En
geland wel alles deed wat het op dlplo-
In afwachting van de groole debatten
srer bultenlandsche zaken hecrschte er
pin middag ln het Britsche Lagerhuis een
ifeei van levendige belangstelling en zelfs
„in opgewondenheid.
Toen Chamberlain opstond om zijn met
.pinning verwachte verklaring af te leggen,
icrd hU lulde toegejuicht.
Ten aanzien van Finland verklaarde hij.
niets geschied Ls, waardoor wijziging
i worden gebracht ln den eersten Indruk,
i een groole tragedie geschied is. Bestu
dering van de vredesvoorwaarden bevcs-
tjgde slechts do opvatting, dat zij van zoo-
nlgcn aard waren, dat zij alleen onder
i ilgcn dwang konden worden aanvaard.
..Wanneer wij In dit land, ondanks
alles, wat wij gedaan hebben, niet ln
staat waren, Finland te redden van zijn
lot, dan Ls toch wellicht onze macht
om Finland te helpen nog niet ten
rlnde" (toejulchtlngen).
Fmlands herstel zou met de diepste sym-
ithlc gadegeslagen worden en .wanneer,
bijna zeker lijkt, verdere bijstand ver
licht ifc om het te helpen, dan zal dit land
?aarne zijn deel met anderen op zich ne-
om bij te dragen tot de regeneratie
ian Finland"
„Alleen door de Duitsche dreigemen
ten werden de Scandinavische landen
yoo verschrikt, dat zij de hulp, die Fin
land wellicht had kunnen redden, heb
ben tegengehouden. De bewering, dat
dc geallieerden gefaald hebben in hun
vérpliehtingen kan geen enkel oogen-
blik gehandhaafd worden. Het minst
van al behoort een dergelijke bewering
te komen van den kant van individuen
en landen, die veraf liggen van het
oorlogstooncel" (toejuichingen).
Voortgaande verklaarde Chamberlain, dat
hij d< aan Finland verleende hulp in twee
gedeelten zou bespreken, n.l. de kwestie van
het oorlogsmateriaal en die van de man
ie lui ppen.
Wat het materiaal betreft herinnerde hij
het Huls er aan. dat Groot-Brlttannlë zich
J oorlog bevond. „WIJ hebben Iedere spier
marspannen om onze verdediglngs- en aan-
valskrachten op te bouwen en aldus ls
I 'dzakelljkerwijze heel onze strategie ge
richt op ons voornaamste doel. Alle aan
vragen om hulp van den kant van be
vriende neutralen moeten derhalve worden
afgewogen tegen onze eigen behoeften. Dit
was evenzeer van toepassing op Finland
als op leder ander neutraal bevriend land.
Wat Engeland ook gaf. dat werd gegeven
ten kaste van eigen kracht en met risico
voor het eigen volk".
Sprekende over de aardrijkskundige llg-
ging van Finland zelde de premier, dat do
leveranties de gevaren van de Noordzee
moesten passeeren, door twee landen moes
ten worden vervoerd langs een spoorlijn,
die reeds ernstig overbelast was en vervol
gens lange afstanden moesten afleggen door
Finland, langs een spoorlijn die nooit be-
dueld was voor vervoer van zulke ladingen.
Dat waren formidabele moeilijkheden.
Niettemin er ls door de Finschc
regeering geen beroep gedaan op Groot-
Brlttannlë, dat onbeantwoord ls gebleven.
Eerst verzocht Finland zoo snel mogelijke
verzending van oorlogsmateriaal volgens de
bestaande contracten. Later vroeg het om
ander materiaal van zeer ulteenloopenden
a.ird, n.l. in de eerste plaats gevechtsvlieg
tuigen, vervolgens bombardcmentstoestellen
en aanzienlijke hoeveelheden munitie voor
kleine wapens. Nog later werd de grootste
nadruk gelegd op de levering van geschut
Iedere aanvraag werd prompt overwogen
en zoo veel mogelijk met het oog op GrooL-
Brlttannlë's eigen behoeften werd er aan
•oldaan.
Chamberlain gaf daarop een opsomming
van het beloofde en gezonden materiaal:
vliegtuigen toegezegd 150. gezonden 110;
kanonnen toegezegd 223. gezonden 114; gra
naten toegezegd 297.200, gezonden 185.000;
Vickersgeschut toegezegd 500 stuks, gezon
den 400; handgranaten toegezegd 50.000, ge
waden 50.000; vliegtuigbommen toegezegd
20.700, gezonden 15.700; selnuitrustlngen
toegezegd 1300, gezonden 800; antitank-
geweren toegezegd 200, gezonden 200; gas
maskers toegezegd 60.000, gezonden 60.000;
gevechLsuniformen toegezegd 100.000, ge
vonden 100.000; antitankmijnen toegezegd
20.000. gezonden 10 000; ambulances toege
legd 48. gezonden 48.
Chamberlain voegde hieraan toe, dat deze
•ijst tevens een aantal kleinere posten en
groote hoeveelheden kleine wapens en mu
nitie omvatte. Alles was gedaan om deze ar
tikelen met een minimum vertraging te
venden.
BEROEP VAN MANNERHEIM.
Wat dc levering van manschappen
betreft, verklaarde Chamberlain, dat
half Februari Manncrhelm den Engel-
schcn vertegenwoordiger er van in ken
nis stelde, dat hij geen manschappon
noodig had, omdat zijn hulpbronnon
voldoende waren om den strijd voort
to zotten tot do dooi zou invallen.
Hij zeido. dat hij in Mei gaarne om
streeks dertigduizend man zou krijgen,
maar stipuleerde, dat dit geoefende sol
daten moesten zijn.
Tegelijkertijd werd ons te verstaan ge-
teven, dat Finland en Zweden nerveus
*aren over de reactie op Duitschland en
telde hoopten dat welke strijdkrachten ook
gezonden werden, zij niet officieel zouden
ïorden gezonden"
Het Britsche kabinet bestudeerde den
toestand en kreeg de overtuiging, dat een
doeltreffende troepenmacht tot hulp van
Onland niet kon worden verkregen op de
tesis van vrijwillige dienstneming en dat de
togen Mei benoodlgde troepen alleen be-
j fchlkbaar zouden zijn, wanneer zij op offi-
clcclc basis op de been gebracht werden als
behoorlijk georganiseerde expeditie.
Dc plannen werden besproken en goedge
keurd in de bijeenkomst van den oppersten
oorlogsraad op 5 Februari.
De voorbereidingen voor dc expeditie
werden ten uitvoer gelegd met alle
snelheid en In begin Maart stond een
expeditieleger van honderdduizend man
gereed om te vertrekken twee maan
den voor Mannerhcim om aankomst
daarvan had gevraagd.
Bij het ontwerpen van de expeditie deden
zich twee voorname factoren voor: ten
perste, geen doeltreffende expeditie ln Fin
land kon aankomen, behalve langs den weg
van een doortocht door Noorwegen en Zwe-
luarom was het noodzakelijk de toe
stemming van die belde regeeringen te ver
krijgen.
Wat de houding van Duitschland in
dit verband betreft, zeide Chamberlain:
„WIJ weten thans, dat zoodra Duitsch
land het gerucht hoorde over een door
tocht van een dergelijke troepenmacht
door dc belde landen, het Noorwegen
en Zweden bedreigde met zijn interven
tie, wanneer zij hun toestemming gaven.
Wij waren van gevoelen, dat wij ge
reed moesten zijn ook een troepenmacht
te verschaffen, die Zweden zou moeten
bijstaan om zichzelf te verdedigen,
wanneer het door Duitschland mocht
worden aangevallen".
Wanneer Noorwegen en Zweden hun toe
stemming gaven, zouden deze transport
faciliteiten een limiet met zich mede bren
gen voor den omvang van de troepenmacht
„Onder deze omstandigheden besloten wij
de grootste troepenmacht op de been te
brengen, die mogelijk zou zUn in verband
met de physlekc omstandigheden, die wij
zouden ontmoeten.
Een deel van die troepen zou noodig zijn
voor een bijstand van Zweden, een deel zou
expeditieleger zijn voor hulp aan Finland
Bovendien zouden zeker troepen noodig zijn
om dc lange verbindingslijn te handhaven
De omvang van die troepenmacht, bere
kend op de genoemde basis, was ongeveer
100.000 man, volledig bewapend en uitgerust.
Plannen werden ontworpen, volgens welke
de troepen ln Maart zouden beginnen ln
Scandinavië te arrlveeren en het geheel zou
voor eind April zijn aangekomen.
Dal was niet noodzakelijkerwijze de laat
ste troepenmacht. De kwestie der verster
kingen zouden afhangen van dc ontwikke
ling ln den strijd.
„WU stelden de Finnen ln kennis van
deze plannen ln de tweede helft van Febru
ari en wij stelden hun voor. dat zij een
openlijk beroep zouden doen op bijstand,
niet later dan 5 Maart
Na ontvangst van dat openlijke beroep
stelden wij ons voor een formeel beroep te
doen op de regeeringen van Noorwegen en
Zweden, betreffende toestemming tot door
tocht van het expeditieleger «toejuichingen).
WIJ hoopten, dat het resultaat van het be
roep van Finland zou zijn, dat de twee be
trokken regeeringen geen hinderpaal zouden
opwerpen.
Niet-formeel richtten de Finnen zich tot
de Zweedsche regeering. De Zweedsche re
geering kon niet toestemmen ln de passage
van geregelde gewapende troepen"
Ofschoon dit ontmoedigend was. werden
de voorbereidingen voor de verzending van
de troepen voortgezet, omdat de regeering
hoopte, dat Noorwegen en Zweden tot an
dere gedachten zouden komen.
Intusschen, wat het beroep van Finland
T - Sommigen dachten, dat de bedoeling was -eMMm WK.V-
Inmlddel» vro«gen de Finse he gezanten ln om nleuwc vredesvoorwaarden uit te werken matlek, mmtalr en economisch terrein zou
Londen, of Groot-Brlttannle niet Ik weel nlet of dit waar ls of niet. Ik weet kunnen Niemand van ons wenscht het
50.000 man binnen een maand kon zenden. er nlet meer Van dan dat deze belde heeren ,:on[Hctgebied uitcebreid te zien maar aan
„WU antwoordden dat reeds vooratellen hun tlJd wellicht hebben doorgebracht met d an<?eren kant kunnen we geen genoe-
waren gedaan voor het transporteeren van te sprelcen over de omstandigheden, waar- nemé"m« eenTtSreWlng van den
onder een Itallaansch schip gisteren "°°r i DUltschen Invloed, welke vriendschappe-
een Duitsche mUn is vernield. lijice neutraliteit omzet in gedwongen sa-
Wat ook het resultaat moge zijn. wij menwerking We moeten de noodlge vaar-
zljn gereed er het hoofd aan te bieden, digheld en initiatief toonen om te voorko-
Het is niet waarschijnlijk, dat wij wor- men. dat onze vrienden onder onze han
den afgeleid van de doelstelling, waar- den wegglippen
voor wij dezen oorlog zijn ingetrokken". De echte strijd is nog nlet begonnen.
Chamberlain verwees vervolgens naar Attlee sprak de hoop uit, dat Engeland
Roosevelt's definitie van een moreelen voorbereid Ls op eiken aanval en hjj drong
vrede en voegde hieraan toe: „Om zulk er op aan, dat het initiatief nlet aan Hit
een vrede te verkrijgen, hebben wij de ier wordt overgelaten. Meer dient bijv. ge-
dc grootste troepenmacht, die physlek moge
lijk was met een maximaal gebruik van de
beschikbare havens en spoorwegen
WIJ voegden hieraan toe, dat wij bereid
waren om de oorspronkelijke troepenmacht,
tot ïcdercn omvang uit te bereiden en zoo
snel als mogelijk was ln het licht van de
ervaring en de militaire ontwikeling.
Ten slotte ging de datum, die door de Fin
nen voor hun beslissing gesteld was. voorbij
zonder dat cr een beslissing genomen werd.
Den volgenden dag hoorden wij, dat vredes
voorwaarden waren aanvaard
Het was nlet aan ons om crltlek uit te
oefenen 'toejuichingen!. Een volk. dat zoo'n
wapens opgenomen. Wij zijn voornemens
te strijden tot hij is verkregen"
Over den aanval op Scapa Flow zelde de
strijd had geleverd als de Finnen, moet premier, dat hij verbaasd was over het be-
lmmuun zijn voor iedere crltlek (toejuichln- |ang dal klaarblijkelijk gehecht werd aan
gen). een onbelangrijke zaak. Wanneer het een
Met uitzondering van Manncrhelm s ver- aanval was op de vloot ln Scapa Flow, dan
zoek om 30.000 man te zenden ln Mei. Is geen
verzoek van eenlgerlel aard om landtroepen
door de Finnen gedaan
moet hij worden gerangschikt onder de mis
lukkingen. Nlet meer dan twintig bommen
werden in de Flow geworpen. Eén oorlogs
schip werd beschadigd en die schade was
van ondergeschikten aard. Het 'was geen
slagschip, er is in 8capa Flow geen slagschip
beschadigd
„Wij moeten steeds aanvallen verwachten,
«An r t r i» aan" mVt" 'on 7* v oorJ !naar wij vertrouwen ln onze bekwaamheid
niettemin voortgegaan met onze voor-
bereidingen en zelf, op het laat,te 1 om het hoo,d bleden
Ofschoon wij geen beroep uit Finland
hadden ontvangen en herhaalde weige
ringen van Noorwegen en Zweden had
den ontvangen ten aanzien van toe
stemming tot het doorlaten, zijn wij
oogenblik zouden wij een expeditiecorps
hebben kunnen zenden. Dit was een
gemeenschappelijk Britsch-Fransch ex-
pediticleger en het zou hebben kunnen
arriveeren lang voor den gevraagden
datum, wanneer Noorwegen en Zweden
doortocht hadden verleend".
„De expeditie was opgesteld op de groot
ste schaal, die ln overweging kon worden
genomen, gezien de natuurlijke moeilijk
heden van het transport ln Scandinavië.
Ik zeg zonder aarzeling, (lat noch
Groot-Brittannic, noch Frankrijk zich
iets te verwijten hebben in hun optre
den in deze gehecle zaak (toejuichingen)
Hoe staat het echter met Duitschland?
,.De verantwoordelijkheid voor den Fin-
schen oorlog ligt geheel en uitsluitend
op de schouders van Duitschland
en Zweden behouden? Integendeel, het
gevaar is dichter bij deze landen ge
bracht dan ooit. Thans slaat het op hun
drempel".
Het eenige verschil tusschen dezen
aanval en dc voorafgaande was. dat bij
deze gelegenheid voor de eerste maal
«en aanval op het land gericht werd.
121 zwaar explosieve bommen en onge
veer 500 brandbommen werden op het
land geworpen, verspreid over een
groot gebied van 100 vierkante mijlen
van het voornaamste eiland".
Zijn rede beëindigende zeide Chamber
lain. „Sommigen zouden willen aandringen
op een krachtiger politiek. Met de verant
woordelijkheid. die rust op de schouders der
regeering. kunnen wij nlet in avonturen
worden gedreven, die ons voorkomen weinig
kans te bieden op succes, terwijl zij kansen
op gevaar en wellicht op een rampspoed In
houden. De tijd en de plaats, waarop wij
moeten toeslaan, moet worden beslist met
In*dlt"verba'nd"stêlde"Chamberlain dc bet meest deskundige advies, dat wij kunnen
vraag: „Is de veiligheid van Noorwegen krijgen. Intusschen ls de beste manier.
- - - - - - - waarop wij onze overwinning kunnen
verzekeren, het ongeschokte handhaven van
onze vastberadenheid en onze eenheid 'toe
juichingen».
In die taak hebben wij geduchte bondge-
SUMNER WELLES' BEZOEK, nooten, onze verwanten in het Britsche rijk.
onze loyale en vertrouwde vrienden aan de
overzijde van het Kanaal met hun schitte
rende leger en hun onbeperkte vaderlands
liefde (toejuichingen).
En wat het beste van alles is, wij hebben
Vervolgens overgaande tot het bezoek van
Sumner Welles, zeide Chamberlain, dat de
regeering zich er over verheugd had, Welles
in Londen te kunnen verwelkomen 'toe
juichingen) en hem volledig en openhartig
van haar opvattingen ln kennis te stellen.
Zij zag terstond in hem een man van bui
tengewone bekwaamheid en van snel en
krachtig inzicht.
„Ik fertrouw, dat hij in staat is geweest,
AMERICAN BLEND
daan te worden voor de industrieele land
bouwproductie, voor het transportwezen en
de scheepvaart.
SINCLAIR.
De leider der liberale oppositie, 8inclair,
had crltlek op de aan Finland verleende
hulp. De vrijheid en onafhankelijkheid van
Polen. Finland en de Oostzee en Scandi
navische landen, hangt nlet af van ver
dragen. die zij met de Duitsch-Russische
uitvoerders van een gangsterpolitlek slui
ten, maar van de overwinning der geal
lieerden.
Wat Finland betreft, zei 8inclair, dat
ln de acht weken voorafgaande aan den
Ru&slschen inval, de Britsche regeering
geen beslissing had genomen over haar
standpunt. Indien de onderhandelingen
zouden mislukken.
Sinclair betreurde de vertraging in het
zenden van materiaal naar Finland. Slechts
1/30 of 1/40 van de kleine wapenen en
munitie, die Finland beloofd waren, zijn
van Engeland verzonden. Spr betreurde
het. dat Daladier zijn verklaring had af
gelegd, toen het zeker was, dat geen troe
pen gezonden konden worden Dit heeft
het prestige der geallieerden schade ge
daan ln het buitenland. De indruk is. dat
de geallieerden zich behoorlijk gedragen,
maar aan den anderen kant wankelend,
langzaam en weinig effectief zijn, terwijl
de Dultschers, hoewel boosaardig, meedoo-
penloos, krachtig en efficiënt optreden Ik
geloof, aldus besloot Sinclair, dat we dezen
oorlog zullen winnen, maar het ls geen
wet van de natuur, dat dit gebeurt Daar
om moeten we. om de overwinning te be
halen, alle krachten inspannen.
HORE BELISHA.
De gewezen minister van Oorlog. Hore
Belisha. vroeg zich af. of Engeland wel
alles doet. waartoe het ln militair en di
plomatiek opzicht in .staat is. De oorlog
begon met de vernietiging van Polen en
met de verdrijving der Dultschers van de
zeeen Sindsdien is Duitschland te land
nlet in actie geweest en de geallieerden
het bewustzijn, dat wij strijden voor hetgeen hebben de blokkade toegepast. Was dit of-
iedere rechtgeaarde burger ter wereld fensieve wapen voldoende om den vijand
wenscht. het herstel van een duurzamen. te verslaan of moeten we onzen druk in
een moreelen vrede, zooals dien, waarover andere richting verzwaren? Duitschland is
president Roosevelt heeft gesproken in de afhankelijk van den aanvoer van ijzererts
woorden, waarop ik een toespeling heb ge- on staal en, naar Hore Belisha zei. dit is
maakt" (luide toejuichingen!. de reden, dat de Duitsche diplomatie ln
De geheele rede van Chamberlain duurde actie in gekomen om een einde aan den
56 minuten.
ATTLEE
Attlee, de leider der Labour-oppositle, die
Flnsch-Russischen oorlog te maken. Dit
was een van de sleutels om den oorlog fe
winnen.
Spr. leverde crltlek op de langzame zen
ding van hulp aan Finland. Machtige
luchtaanvallen hadden den RussLschcn
aanval tot staan kunnen brengen en geen
- <tai»ai lut ovaan ivuiiiivü uitiigvn tn
als eerste het wrord voerde bij de debat- <jer bezwaren, welke tegen het zenden van
ton mrrlrtP r»r\ Ho-1 Niviniianon All 7n'n^n.. M
ten. merkte op, dat Noorwegen en Zweder.
Finlands naaste buren, nlet over machtige
bewapeningen beschikken Ik houd er nlet
van een hard oordeel te vellen over men-
schen. die zich toch vrU dicht bij de front
lijn bevinden.
WIJ. als leden van de oppositie, bevin
den ons niet in de positie te verklaren, dat
de Britsche regeering veilig meer hulp had
kunnen sturen, maar ik zou er graag ze-
troepen gerezen zijn behoefden het zenden
van luchteskaders te verhinderen Dat de
actie der geallieerden mislukt is. moet ge
weten worden aan de aarzeling, waarmee
zij hun eigen besluiten hebben uitgevoerd.
Al Ls de oorlog thans statisch. Hitier en
zijn afgezanten ?ljn druk bezig Kan En
geland niets doen tegen de versnelde ten-
denz der neutralen om schikkingen met
Duitschland te treffen? De totale oorlog
1302
(Ingez. Med.)
1, oO LfUlU>CJHailU VC HCHCJ1.' W1 lUJ
hlwin tuil a wc g*zon<len moet met totale middelen gewonnen wor-
hebben. tydig gezonden ls en zonder on-
noodlge vertraging.
o
(Van onzen relsredacteur).
VII
Bij lamplicht en hemdsmouwen bij zweet
en schmink en poeder, in doode straten
zonder ziel en leven daar maken knappe
menschen de droomen, die gij en ik. van
San «Francisco tot Deventer, van Wellington
tot Cuyk aan de Maas, droomen wanneer
het. werk ls gedaan en de geest in verre
verten wil dwalen.
Van den laatsten dag ln de Vereenigde
Staten, na een jaar de meest zakelijke wer
kelijkheid gestroomlijnd, in cellophaan
verpakt en uitgebalanceerd doorleefd te
hebben werden eenige uren afgenomen
om Warner Brothers' Droomfabriek in Hol
lywood te bezichtigen.
Zóó dikwijls ls de filmstudio ons beschre
ven dat het nlet vreemd meer was en geen
eigenaardige sensatie gaf. behalve het ge
voel: „het ls precies zoo als ik gedacht had
en ik heb nu piet eigen oogen gezien wat
ik zoo dikwijls met diezelfde oogen heb ge
lezen". Maar wél was het merkwaardig
op voorzichtige teenen sluipend tusschen
kabels en draden getuige te zijn van een
filmopname met Flora Robson en Claude
Rains. Midden in een reusachtige hall was
daa. plotseling, tusschen rommel van
requisieten, een koffiebuffet, het interieur
van een moderne villa en een half restau
rant de troonzaal van een zestiende
ceuwsch palels. Een schitterende zaal met
kostbare meubels en tapijten, met spiegels
en kaarsenkronen, met hellebaardiers en
hovelingen. Vóór de open wand de nuchtere
dagelljksche werkelijkheid van een regis
seur in hemdsmouwen, van mannen In
blauwe overalls, die de lampen richten, van
een dik heer met een groote sigaar Wan
neer de Koningin en haar hovelingen hun
drie zinnen hebben gezegd wandelt een
blonde kapster de troonzaal binnen om aan
Harer Majcsteits coiffure wat te verschik
ken, een onverschillige neger veegt den vloer
aan en de hellebaardiers nemen een kauw
gom-pruimpje. Zoo gaat dat twaalf keer
twaalf keer de lampen gericht, twaalf
keer de zelfde drie zinnen. Alles gaat rustig
en geduldig. Alles gaat telkens weer op
nieuw. Twintig meter film voor San Fran
cisco en Cuyck aan de Maas. Ik wacht den
dertienden keer niet af. Krijg er pijn van in
mijn rug. En een kriebeling ln mijn handen
Zóó veeleischend zijn de droomconsumen-
ten van Deventei tot Wellington, dat één
zoo'n scène vijftig maal moet worden her
haald om de droom zóó schoon te doen zijn
als ge voor vijftig cent entrée verwachten
moogt.
Wr sluipen tusschen de kabels, langs een
Parljsche zolderkamer, een halve kazerne
en driekwart Middeleeuwsche kathedraal,
naar bulten en staan in Warners dooden-
stad Een wonderlijke, beklemmende ge
waarwording te loopen in een New-York-
sche straat met New-Yorksche huizen,
coffee-shops, straatlantaarns een bioscoop
theater en reclameborden, lieelem&al écht
van den buitenkant, doch inwendig een dor
skelet, een stad van gevels en zonder diepte
een twee-dimensionale beklemming Ge
loopt de New-Yorksche straat uit ea zijt in
Parijs en wanneer het Parijsche straatje
uit is. dan bevindt ge u in Benares zoo
gaat dat kilometers voort: bereizend ln
enkele tientallen minuten de hecle wereld,
samen gedrukt op één stukje grond in Hol-
Hore Belisha vroeg ten slotte nog welk
voorbereidend werk door de Britsche diplo
maten ln Noorwegen en Zweden is verricht
Waren zij vooruitziend genoeg? Toen wij
de doorlating der troepen verzochten, vroe
gen we niet meer dan onder de Volken-
lywood. Het is vreemd en spookachtig. Maar
droomen fabriceeren ls vreemd en de illu
sies van alle menschen van Zutphen tot L
Hongkong en van Loenen tot Bangkok bondsconventie is toegestaan. De Britsche
in schijn en voor enkele uren bevredigenpn Fransche rijken zijn de sterkste eenhe-
dat is een spookachtige professie den ter wereld. Willen zij de overwinning
Zoo dwalen wU de laatste kwartieren op behalen, dan moeten zij nlet alleen sterk
Noord-Amerikaanschen grond, door een zijn, maar ook hun kracht toonen.
wereld die aan de ware wereld ontrukt is. DALTON.
Gaat deze geweldige hal binnen en ge
treft aan den rand der zee. een schiD arbeidersafgevaardigde Dalton zelde.
deinend op de golven een ondergaande dat Duitschland alles, wat het noodig heeft,
zon. de branding ruischt en schuimt °n*vangt uit de aangrenzende neutrale
Opent een deur: een vrouw ligt snikkend ^nden en dat de blokkade lekt als een
op een bed. een man buigt zich over haar 7eet hebben het recht van de neu-
drie heeren in hemdsmouwen zitten er 'ralen te verlangen aldus Dalton dat
zwUgend bU te kaarten en een vierde in 7C ten minste als neutralen handelen." Dal-
wlen ge kardinaal Richelieu herkent, staat ton stelde voor. dat de Britsche regeering
zich, electrisch. te scheren. voortaan onderscheid tusschen de neutra-
Achter gindsche deur zit een verliefd *en zou maken op de basis van hun daden,
paar op het gras tusschen de bloemen en
tien meter verder heft de beul zijn zwaard
om een stouterlk van het hoofd te ontdoen.
Naast een Duitsch dorpspleintje waar de
REPLIEK VAN CHAMBERLAIN.
Na het debat heeft Chamberlain nog
verklaard: „Ik heb niet gezegd, dat wij nlet
muziek vroolijk speelt, is het oerwoud van getracht hebben invloed uit te oefenen op
Brazilië waar een zweetende man zijn wan
hoop in de whisky tracht te verdrinken,
terwijl een heer in rok en met een zwieri
ger^ hoogen hoed op het gebrillantieerde
hoofd er aandachtig een pijp bij rookt. De slng te aanvaarden
heele wereld en de heele menschheid, alle
vreugde, alle wanhoop, alle spanning, ver
twijfeling, zotheid en sensatie achter vijftig
deuren en op acht vierkante kilometer.
Dat is de aanraking met de droomfabriek
het laatste uur in Hollywood, het afscheid
van de Vereenigde Staten
Wij loopen door New-York, door Parijs,
door de Middeleeuwen en langs de zee. over
een Duitsch dorpspleintje, door een Brazi-
llaansch oerwoud, langs kardinalen, konin
gen. beulen en wereldreizigers - aan - den
- drank, naar de auto die buiten staat te
wachten om ons naar den trein te brengen
In vier en twintig uur een nacht en IJ
en dag door Californlë en Arizono be
reiken wij het Mexicaansche grensstation
Nogales.
Mr. E. ELI AS.
(Nadruk 'verboden.
Auteursrecht voorbehouden).
de Finsche regeering. Wat ik gezegd heb.
was. dat wij haar geen hulp konden op
dwingen. wanneer zij het niet wenschte en
dat wij gehouden waren om haar beslis-
Maar ik heb niet gezegd en ik heb niet
bedoeld, dat wij nlet getracht hebben in
vloed op haar uit te oefenen, want dat
was precies wat wij wel gedaan hebben."
Ten aanzien van de blokkade zeide
Chamberlain „Dalton ls nlet bekend met
de schaal, waarop wij werken, en met het
geringe belang van de lekken
Tenslotte zeide Chamberlain, dat Dal
ton gerust kan zijn, daar de regecring
geen vredesvoorwaarden zou aanvaar
den, welke niet in overeenstemming
waren met die idealen, waarvoor het
land den oorlog is ingegaan. (Applaus).
Nu ik den strijd ben ingegaan, zal
ik even vastberaden en even volhar
dend zijn het doel te bereiken, dat wij
ons voor oogen houden, als ik geweest
ben om den vrede te bewaren aleer
wjj den oorlog begonnen. (Applaus).
