Vragen in het Britsche Lagerhuis 81ste Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 19 Maart 1940 Derde Blad No. 24535 Gandhi verlangt gehoorzaamheid RECHTZAKEN Diverse onderwerpen (IN/T IN LETTERE* /CÜLLP/ T'JLINCINl iu triCO-mek/Z op JccocJi, e&ft waahJbvuj vwt &u>aÊLtzi£ Foto van Prinses Beatrix, die deel zal uitmaken van de door de Posterijen uit te geven brieikaarten. REDE OP HET INDISCH CONGRES. Op het Brltsch-Indlsch congres te Ram- garh is de Patna-resolutie, waarin staat dat slechts tot burgerlijke ongehoorzaam heid kan worden overgegaan als de zeker heid bestaat dat geen daden van geweld ge pleegd zullen worden, werd met een ruime meerderheid aangenomen. Daarna hield Gandhl zijn rede. Hij begon met zijn dank uit te spreken voor het aan nemen der Patna-resolutie. „GIJ hebt daar door, aldus Gandhl, mijn verantwoordelijk heid als uw leider verhoogd." Ik kan mij niet laten haasten den strijd aan te binden, zoo zelde hU.verder, alvorens mijn voorwaarden zijn aangenomen. Na daarop crltlek te hebben uitgeoefend op de vorming van groepen binnen het con gres zelde hij„Ofschoon deze dingen on vermijdelijk zijn bij een democratlschen re- gecrlngsvorm. moet er toch aan herinnerd worden, dat het congres een strljd-organisa- tle is. waarin geen plaats voor zulke din gen ls. Ik ben de armste generaal, dien nog ooit eenig leger gehad heeft. Mijn eenige rijkdom is mijn liefde tot u. Wanneer gU niet van mij houdt, bant mij dan uit, maar zoolang als ik uw lei der ben, moet ik gehoorzaamd worden. De voorwaarden, die lk stel, zijn niet nieuw; zij dateeren reeds van de campagne van 1912. De Engelschman ls bekend om zijn loyaliteit en dat soort van loyaliteit verwacht lk ook van mijn strijders. Ik ben een dienaar der waarheid, de waarheid ls mijn almachtige God. Al mijn macht ls ont leend aan waarheid. Men noemt mij Mahatma. maar lk ben slechts een gewoon mensch. Veel fouten heb Ik gemaakt, maar Ik verschil daarin niet van andere menschen. Hindoes, Mohamme danen, Parsen en Sikhs zijn voor mij allen gelijk. Ik haat de Engeischen niet. Toen lord Zetland gewond werd, voelde lk mij zelf gewond. Ik ben altijd tot een com promis bereid. Er is wel eens gezegd, dat ik niet meer met den onderkoning moest onderhandelen, maar ik ben be reid hem nog 50 keer op te zoeken, als dat noodzakelijk is. Zij, die den strijd onmiddellijk willen aanvangen Gandhi doelde daarbij blijkbaar op Bose moeten dat maar doen, maar dan op eigen hand. Zij moe ten dan het congres verlaten, aange zien de discipline van een leger dat ver- eischt. Als zij in het congres blijven, moeten zij zich aan de discipline onder werpen. De misdaad ln Caxton Hall heeft mij veel leed gedaan. Ik streef evenzeer naar de medewerking van het Engelsche volk als naar de eenheid van Hindoes en Moham medanen Ik strijd tegen het Britsche Im perialisme, maar niet tegen de Britsche Im perialisten. (United Press). 6407 (Ingez. Medj KANTONGERECHT TE LEIDEN. Gistermorgen stond voor het Kantongerecht alhier weer een groot aantal personen voor ernstige verkeersovertredingen terecht, waarbij door het O.M. zware straffen werden geëlscht. Ridders van den weg. Een chauffeur uit Noordwljk aan Zee moest terecht staan, omdat hl) met een autobus op den Wassenaarsche weg onder Katwijk aan den Rijn een aantal wielrijders had Ingehaald, en smallen weg niet mogelijk was, deze wielrijders Émgmm tUlni' hoewel dit door tegen!Iggend verkeer op dezen toch gepasseerd had, waardoor hij den tuinder A. Vletter uit Oegstgeest, die rechts reed, had aangereden Het O.M. vond het een opzettelijke aanrijding zoodat een zeer hoogc boete op zijn plaats was. Het OM elschtc f.40 boete of 20 dagen hech tenis. De Kantonrechter veroordeelde verdachte tot f.25 boete of 14 dagen hechtenis. Stokwachter redde zijn leven. Een boekhouder alhier moest terecht staan, omdat hij met zijn motorrijwiel den overweg der NJ3 aan den Lage Morschweg nog gepas seerd was, hoewel de reeds zoo goed als gesloten waren. Verdachte was tegen dc boomen opgere den, en ernstig verwond op den overweg blijven liggen De agent van politie J. B. Straathof, die spoedig ter plaatse was. had direct gemerkt, dat verdachte naar alcohol rook. en zijn spraak verward was. Daar hij hem niet in staat achtte, de motor verder te besturen, had hij de motor onder politiebewaking gesteld. Dc blokwachter der N.S H. A Middelkoop, verklaarde dat ter wijl dc boomen zich ln dalende richting bevon den. zich niemand meer op den overweg bcsond. Verdachte was toch doorgereden en bloedend verwond op den overweg blijven liggen Den sneltrein die reeds op korten afstand naderde, had getuige nog tijdig tot stilstand weten te In het Britsche Lagerhuis heeft de arbeidersafgevaardige Henderson ge vraagd, of de minister-president dc ver zekering wilde geven, dat de Finsche j regeering bij een eventueele vredes conferentie niet geschaad zal worden, doordat zij de Russische voorwaarden heeft aanvaard. Butler antwoordde: Het is niet ino- gelijk, reeds op dit tijdstip voorspellin gen te doen omtrent het doel van een vredesconferentie. Henderson bleef aandringen, doch Butler weigerde Iets meer te zeggen Naar aanleiding van andere vragen om trent Finland verzocht Butler den Lager huisleden, de verklaring af te wachten, die Chamberlain heden tijdens liet debat over bultenlandsche zaken zal afleggen. Dc conservatief Cary vroeg in v.erband met het feit, dat Finland het tweede land ls. dat in den oorlog tegen de agressie ten onder is gegaan, of tusschen Frankrijk en Engeland een volledig uitgewerkt plan be staat om onmlddellijken militairen bijstand te verleenen aan Turkije, als de intigriteit van dat land wordt bedreigd, of als het noodig wordt, dat Turkije een buurstaat te hulp komt. Butler antwoordde hierop: Engeland en Frankrijk zijn op grond van het pact van wederzijdschcn bijstand met Turkije verplicht, dit land alle hulp en bijstand, welke in hun vermogen ligt, te verleenen, zoo het door een Euro- pccschc mogendheid in vijandelijkhe den verwikkeld wordt en als gevolg daarvan door deze mogendheid jegens Turkije agressie gepleegd wordt. De vorm van zulken bijstand is het onderwerp van overleg tusschen dc drie rcgecringen. Bij dit overleg is natuur lijk het geval, bedoeld in het tweede deel der vraag, voorzien. Cary vroeg verder, of dc Turksche regee- ring vertegenwoordigd wordt bij de thans gevoerde militaire besprekingen tusschen den opperbevelhebber der troepen in het midden-Oosten en den premier van Zuid- Afrika. generaal Smuts. Butler antwoordde: overleg met Turkije te gepleegd cn duurt voort. Woodbum, van de opposltioneele labour- partU, vroeg of de regeering den Volken bond de vorming wilde voorstellen van een commissie „op een of andere geschikte neu trale plaats, om een nieuwe gelegenheid te verschaffen voor een openbaar onder zoek van alle verantwoordelijke voorstellen betreffende de voorwaarden van een blij- venden wereldvrede". Butler antwoordde: „De uiteindelijke doelstellingen van Woodbum worden on getwijfeld in breedc kringen gewenscht, maar de staatssecretaris van bultenland sche zaken is er niet van overtuigd, dat juist de methode, die hij voorstelt, de beste is onder de huidige omstandigheden". In antwoord op een andere vraag zeide Butler: „Ook kinderen bevinden zich bij de Poolsche bevolking, die thans systematisch uit haar woningen wordt gedeporteerd door de Duitsche regeering en het ls duidelijk, dat dit proces ten uitvoer wordt gelegd met de ruwheid, waarmede wij het Duitsche optreden ln Polen gepaard achten". Het is moeilijk, zoo voegde Butler hie»- aan toe, om onder de huidige omstandig heden het Juiste aantal te krijgen van de op die wijze gedeporteerde kinderen. De civiele lord der admiraliteit, Hudson, zelde in antwoord op een vraag: „Over het algemeen zijn de vorderingen bij het her stel van koopvaardijschepen, die bescha digd zijn door optreden van den vijand of door andere oorzaken, bevredigend. De admiraliteit en het ministerie van arbeid bevorderen verhooging van de leve ring van arbeidskrachten voor den bouw van koopvaardijschepen en voor herstel werk met alle gunstige middelen." Simon kondigde aan, dat de 3 oor- Iogslcening is overtcekcnd. De politiek der rcgecring gaat uit naar stabiliteit van den rentevoet. De opbrengst van toekomstige leeningen zal in overeenstemming moeten zijn met den rentevoet, vastgesteld door de bepalin gen van dc recente 2 conversieleening en dc juist uitgegeven 3% leening. In dit verband verwees Simon naar dc nieuwe lijst van mlnimumkoersen voor staatspapieren als een bewijs van den wensch der betrokken autoriteiten tot me dewerking bij een politiek van handha ving der rentevoeten op het huidige niveau. Over de laatste lecning zeide Simon: „Later zal ik nog wat meer noodig hebben". DE VERLOREN ENGELSCHE SCHEEPSRUIMTE. Na de afdoening van de vragen heeft de arbeidersafgevaardigde Shin well ernstig geklaagd over gebrek aan voortvarendheid bij den aanbouw van nieuwe schepen om de verloren scheepsruim te te vervangen. Het was niet Juist dat minister Churchill had gesproken van 18 mlllioen ton scheeps- rulmte die nog voor het dagelijksche ver voer en handel op de Oceanen beschikbaar waren want daarbij waren groote schepen als de Queen Mary, de Mauretania en de Empress of Britain inbegrepen die wel ls waar niet verloren waren of verloren kon den gaan, maar die toch werkloos in Ame- rikaansche of Canadeesche havens lagen en voor vervoer dus niet meetelden. De zeelieden der handelsmarine waren verder slecht ie spreken over hun bezoldi gingen als men die vergeleek met de loo- nen die de neutrale reeders betaalden en verder moest de regeering alle soldaten die scheepsbouwers waren uit het leger terug roepen, want op iedere werf heerscht bijna gebrek aan geschoold personeel. Tenslotte was het type dat nieuw gebouwd werd niet goed en de snelheid was onvoldoende Op het oogenbllk en zoolang het duikbootge vaar bleef bestaan, moesten alleen schepen gebouwd worden die tenminste zestien knoopen konden loopen en in staat waren de duikboot te ontloopen. Het was goed dat de schepen ook bewapend werden voor ge vallen waarin ontwijken onmogelijk was maar snelheid om te kunnen vluchten was het eerste vereischte. John Gilmour, de minister voor de scheepvaart, bracht hulde aan de man schappen der koopvaardijvloot en aan de vlsschers. Voorts zeide hij: „Onder de oor logsomstandigheden blijft onze behoefte aan neutrale vrachtschepen en tankbooten bestaan. WIJ hebben overeenkomsten ge sloten met verschillende neutrale reeders en bevredigenden bijstand gekregen. De re geering is er van overtuigd, dat deze over eenkomsten een redelijken handel vormen, die ten voordeel strekt aan beide partijen. De tarieven zijn hooger, dan die welke aan onze eigen reeders worden gegeven, maar dat ls onvermijdelijk. Bij het charteren van neutrale schepen concurreeren wij op de int 'rnationale markt. Sommige vrachten ln verschillende deelen der wereld zijn ge stegen met 600 pet. Het tarief voor graan voor Rotterdam en Antwerpen uit La Plata ls gestegen met 670 pet." Shakespeare, dc parlementaire secretaris van de admiraliteit, heeft uiteengezet hoe de admiraliteit zich kwijt van haar verant woordelijkheid voor den bouw van koop vaardijschepen. De bestaande potentieele capaciteit van de scheepswerven, zoo zeide hij, is thans niet geringer dan op den hoogsten top van den scheepsbouw in den wereld oorlog. Bi) het uitbreken van den oorlog was 900.000 ton in aanbouw voor de vloot en ongeveer 750 000 ton voor de koopvaardij wanneer bij het voortgaan van den oorlog duidelijk zou worden, dat hellingen bestemd moeten worden voor den bouw van koop vaardijschepen in plaats van oorlogssche pen dan zal dat moeten gebeuren, want er zou een stadium kunnen komen, in den oorlog, waarin een koopvaardijschip bijna nog kostbaardei zou zijn dan een oorlogs schip. Shakespeare voegde hieraan toe, dat se dert de oorlog begonnen ls, het aantal In den scheepsbouw werkende mannen ge- brengen Verdachte verklaarde slecht* één glas bier gebruikt te hebben. Door de val was zfjn bril gebroken en het glas ln zijn oog gekomen waar door hij niets meer had kunnen zien Het O.M hield daarop een zeer scherp requisitoir en zelde dat verdachte aan het moedig optreden van den blokwachter Middelkoop zijn leven te danken had. Het was een kwestie van 10 seconden ge weest geweest of verdachte was door den trein I vermorzeld. Het O.M achtte de dronkenschap niet be wezen en vroeg hiervoor vrijspraak. De val was voor verdachte een ernstige les geweest, zoodat het O M. slechts f 15 of 10 d. h. elschte. Uitspraak conform. Geteeld zonder vergunning. Een tuinder uit Rijnsburg moest terecht staan omdat hij zonder dat hU bij de Ned. groenten- en frultcentralc was aangesloten, en zonder vergunning van den minister van economische zaken ln 1939. 36 are roode peen had geteeld tot een waarde van f 441 Verdachte erkende dat hij geen vergunning had om te telen, niette genstaande alle pogingen had geen teeltvergun ning kunnen krijgen Het O.M. wees er op dat verdachte op 16 Jan. 1939 ook al veroordeeld was wegens onrechtmatig telen tot f. 25 boete of 14 d h. Verdachte had hlerüit weinig leering getrokken, en weer art. 3 der verordening over treden. Daar verdachte doorgaat met telen, elschte het OM. nu f. 200 boete of een maand hechtenis. De kantonrechter wees verdachte er op. dat hij zijn strijd tegen de crlslsbepallngen moet opgeven, wil hij niet ln de gevangenis ko men. Verdachte verklaarde dat hij blijft telen, daar hij toch moet eten Stempelen zal ik nooit, dan maar liever in de gevangenis aldus verd. De kantonrechter veroordeeld^ verdachte tot f. 100 boete of een maand hechtenis. Roekeloos gereden. Een chauffeur uit Amsterdam moest terecht staan, omdat hij hij op den Rijksweg onder Oegstgeest de veiligheid van het verkeer ern stig ln gevaar had gebracht, doordat hü aldaar met een autobus uit de file was gekomen, en hoewel door tegenliggend verkeer er geen vol doende ruimte was. toch met onverminderde snelheid was doorgereden, waardoor hij ln bot sing was gekomen met een personenauto, die ln de richting Amsterdam passeerde. De heer J. S. I B»jl, district-commandant bij de Rijksveld- wacht te Amsterdam verklaarde, dat hij direct geremd had en naar rechte was uitgeweken, desniettegenstaande was een hevige botsing ge volgd, waarbij de auto zeer ernstig beschadigd v.as. Het OM. elschte f.25 boete of 14 dagen hechtenis De kantonrechter veroordeelde ver dachte tot f.20 boete of 8 dagen hechtenis. Aan de tram geen voorrang verleend. Een stadgenoot moest terecht staan, omdat hij met zijn auto aan de tram der N.Z.H T M bij de Jan van Houtbrug geen voorrang had verleend, waardoor een zeer ernstige botsing tusschen tram en auto gevolgd was. H van Maasdam, wagenvoerder bi) do N.Z.H.TM. ver klaarde dat hU tot zijn schrik bemerkte dat een auto, die met ongeveer 35 k m. snelheid van de Geeregracht kwam. zijn snelheid niet ver minderde. zoodat hl) direct pogingen had aan gewend om door zand en snelrem den tramtrein Lelden—Den Haag nog tot stilstand te brengen Het mocht echter niet baten, de auto was door de tram gegrepen en omgeslagen, waardoor de auto zeer gehavend werd. De bestuurder was er nog goed afgekomen Elsch OM. f. 25 boete of 14 dagen hechtenis Uitspraak f. 20 boete of 14 dagen hechtenis. Uitspraak f.20 boete of 8 da gen hechtenis. Arme ganzen. Een inwoner van Noordwljk-aan-Zee moest terecht staan, omdat hij zonder jacht acte en zonder vergunning op het strand te Noordwljk op wilde ganzen had gejaagd. Verdachte erken de de overtreding, maar wist niet dat dit ver boden was. Het O.M. vond het meer dan schandelijk van verdachte om op deze arme uit geputte en magere ganzen te Jagen. Eenige uit geteerde ganzen, welke verdachte had neerge- <choten waren bij verdachte aangetroffen. Meer dan ergerlijk vond het O M. het en elschte f.8 boete of 4 dagen hechtenis met ver beurdverklaring van het in beslag genomen ge weer De kantonrechter veroordeelde verdachte tot f 5 boete of 2 d. h. met verbeurdverklaring van het ln beslag genomen geweer. HAAGSCHE POLITIERECHTER. Bij de verhuizing. Een bedrijf verhuisde van Groningen naar Sassenheim. Toen ln laatstgenoemde gemeente de in stallatie voor een deel was overgebracht, vermiste men op zeker oogenbllk vijftien bussen Japanlak. Die werden teruggevonden bij een jongeman uit Leiden. Toen hij te rechtstond, vertelde verdachte' dat de bus sen op een hoop lagen en hij meende dat ze waardeloos waren De fabrlekschef gaf er evenwel een an dere verklaring over. Over verdachte was nu een reclaseeringsrapport verschenen, dat tot een voorwaardelijke straf adviseerde In verband hiermee veroordeelde de politie rechter tot een maand gevangenisstraf voorwaardelijk en een proeftijd van drie jaar. Wat te veel was. Je eet in de week geen baal rijst op", zoo veronderstelde de politierechter en de ver dachte kon moeilijk die vraag bevestigend beantwoorden. Hij was ln een Leidsche straat aangetroffen met een baal rijst op zijn fiets, op het oogenbllk dat het ham sterverbod van kracht was. De politieman had een overtreding van die wet gezien, en dc vervoerder moest nu terecht staan Dat de baal rijst méër be vatte dan hij in een week gebruikte, erken de verdachte, en de politierechter veronder stelde dat verdachte een handeltje in de rijst wilde beginnen. Daarom vorderde de officier f. 10 - boete subs 10 dagen gevange nisstraf en verbeurdverklaring van de rijst. De politierechter veroordeelde tot f. 8 - subs 8 dagen, en de rijst werd verbeurd ver klaard. Het uitgebreide gezin. De verdachte, een winkelier uit Lelden, had wel een uitgebreid gezin te onderhou den; een vrouw en twee kinderen, een dienstbode, een winkeljuffrouw, en drie knechts Maar dat rechtvaardigde volgens den politierechter toch niet de aanwezig heid van twee balen rijst, een hoeveelheid zeep, en méér suiker dan in een week wordt gebruikt. Nu moest de winkelier terecht staan we gens overtreding van de hamsterwei. De verdachte meende dat hij de voorraad alle maal wel noodig had. doch de officier deel de die meening niet, en vorderde f. 30- boete subs 30 dagen hechtenis, en verbeurd verklaring van het geen in beslag was genomen. De politierechter veroordeelde tot f 10.- boete subs 10 dagen hechtenis, en verbeurdverklaring van hetgeen inbe- slag was genomen. stegen is van 90.000 tot 130.000, terwijl min stens 20.000 man terstond gevraagd worden De bedoeling ls een maximumcapaciteit der scheepswaren tot stand te brengen en ton nage te bouwen, die reeds tevoren ver uit gaat boven ieder tempo van te verwachten verlies op zee. Wat de samenwerking met de arbeiders betreft, bracht Shakespeare hulde aan de leiders der vakvereenigingen. CROSS OVER DE BLOKKADE. Voor het Lagerhuis verdaagd werd. bracht de conservatief Baldwin Webb hei vraag stuk van lekken ln de Britsche blokkade ter sprake. Hij zeide, dat de kracht dei- blokkade werd verminderd door concessies aan de neutralen. De minister voor den economischen oor log, Cross, antwoordde, dat de regeering geen mededeelingen over de handelsover eenkomsten in oorlogstijd doet, omdat de neutralen verlangen, dat de bijzonderheden geheim blijven Indien men zich daaraan niet zou houden, zou Engeland bij toekom stige onderhandelingen groote moeilijkhe den ondervinden. Voor zoover ik weet. aldus Cross, is er geen lek van beteekents in de blokkade De cijfers van de eerste vier maanden van den oorlog bijvoorbeeld ge ven een opvallende daling van den heruit voer van België en Nederland naar Duitsch- land aan. NIEUWE UITGAVEN. „Nederland ls paraat". Van de hand van den eenige dagen geleden overleden commandant van het eerste leger corps, wijlen Jhr. J. Th. Alting von Geusau. generaal-majoor der artillerie, zag een werkje het licht, getiteld Nederland is paraat", waarin leger, vloot en luchtmacht de revue passeeren en aangetoond wordt, dat zij doeltreffend wa ken voor Nederlands onafhankelijkheid. De bedoeling van dit boekje is de defaitisti sche. geheel ongegronde leuzen als „Wij kun nen toch niets" en „Onze weermacht is veel te zwak uit het Nederlandsche volk te bannen. Het wil het zelfvertrouwen terugschenken, dat ln den iaatsten tijd soms te zeer ontbreekt. Het toont aan dat onze weermacht ln staat ls, ons zelfstandig volksbestaan te verdedigen Het boekje werd uitgegeven bi) Scheltens en Giltay te Amsterdam en opgedragen aan het Nederlandsche volk. Verschenen bU: Zuld-Hollandsche Uitgevers MijDen Haat In de Cultuurserie: Levenswijsheid met een Glimlach", door dr. Lin Yutang. Uit het En- gelsch vertaald door W. H C. Boellaard. Jody en het Hertejong", door Marjorie Kln- nan Rawlings Vertaling van Mien Labbcrton. „Dc Klokken lulden het derde en slot boek van de Noorsche trilogie. Christianus Sextus, De geschiedenis van een mljngroeve, door Jo- han Falkberget. Vertaald door M. dc Gelder— Jansen. Erven Bijleveld. Utrecht Alfred Adler en zijn Werk. Overwinning van hc' Minderwaardigheidscomplex, door Hertha órgler. vertaald door dr. P. H. Ronge. Uitg.bedrljf G. Moorman Nijmegen: De Vierdaagsche door Vlco Actus, met tce- keningen van J. W. M. Wins en den schrijver. Em. Querido's Uitg.-MiJ.. Amsterdam: Vac Victls, door J. W F. Werumeus Bunlng. een recente reportage uit Tsjecho-SlowakUe, met vele foto's. Meulenhoff. Amsterdam: Fransche Handelscorrespondentie ln de Prak tijk door Y. Dubosq. Duitsche Handelscorrespondentie in de Prak tijk door F. Auglstin. lk Rott. LlovdB LIT AR 18 Maart, van Rotterdam te Batavia - SITOEBONDO. uitreis 17 Maart van Suez.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 9