Na de ontmoeting op den
Brenner
DINSDAG 19 MAART 1940
No. 24535
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
8Isie Jaargang
Overzicht
PMS AANBIEDING
500 J0MGENSBR0EK1N
iOOO JOMGEHSBLOUSIS
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
Goede rijdag
De Zomertijd
Twee stroomingen
Belgische minister Sap
overleden
De Bilt
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
r*
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets per «gel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zUn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor zakcnadverlentles belangrijk
laget tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bi) maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrechl. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noorderndaplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd stfnf
per 3 maanden f.315
per week ....V.7.V:. f.0.18
Franco per post f. 2:35 per maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.10 per 1 mndj
Drie zeer aardige foto's van de Prinsesjes Beatrix en Irene, welke
door Z. K. H. Prins Bernhard werden opgenomen, zullen een
serie van drie briefkaarten verluchten, die door de Posterijen
worden uitgegeven. Op een der briefkaarten ziet men boven
staande foto van de beide Prinsesjes, op een andere Prinses
Beatrix. De derde kaart zal de beeltenis van Prinses Irene
dragen.
De bijslag, waarmee de briefkaarten worden uitgegeven, komt
ten goede van het Algemeen Steuncomité 1939.
IN ONGEDULDIGE AFWACHTING.
Het is logisch, dat de wereld vol spanning
uitziet naar de resultaten van de ontmoe
ting op den Brenner, maar daarover wordt
nog volledig de sluier der geheimzinnigheid
bewaard
Officieel is er nog geen enkele aandui
ding in welken geest men deze resultaten
mag verwachten. Zelfs in de Itallaansche
en Dultsche pers leest men niet, dan alge
meenheden. waarbij het opvalt dat de
Dultsche hooger van den toren blaast dan
de Itallaansche. Doch ln wezen wordt niets
opgehelderd
Onnoodlg te zeggen dat Juist daardoor
het aantal veronderstellingen des te groo-
ter ls. Zelfs geruchten over een ontmoeting
tusschen Daladicr en Mussolini worden ln
omloop gebracht, doch zij missen allen
grond Zooals men elders zal zien, onder-
schelden zich bij de geuite supposities
vooral twee stroomingen, één die de bctee-
kennLs van de ontmoeting zoeken ln
een vredes-offenslef. één die een politleken
zet ln het Nabije Oosten en den Balkan
verwacht. En dan ls er de mogelijkheid van
allerlei.
Laat ons niet trachten naar de juistheid
te pellen, want dit ls ondoenlijk. Men zal
geduld moeten oefenen, tot er duidelijker
aanwijzingen afkomen. Zoo lang zal dat
toch niet meer kunnen duren. Mussolini ls
gisteravond kwart voor twaalf weer te
Rome teruggekeerd en zal nu heden Sum
ner Welles ontvangen in een soort „af-
scheidsaudiëntlc" Aangevangen te Rome,
eindigt de reis van den Amerlkaanschen
waarnemer daar ook. Een bewijs, dat Rome
een bijzondere figuur inneemt
De Amerikaansche minister Cordell Huil
heeft gisteren nog eens tegengesproken
dat Sumner Welles eenigerlei rol gespeeld
heeft als tuaschenpersoon in onderhande
lingen tusschen vreemde mogendheden tij
dens de besprekingen, die hU gevoerd heeft
met staatslieden ln de door hem bezochte
Europeesche hoofdsteden Huil voegde hier
aan toe, dat Sumner Welles alleen naar
Europa is gegaan om feiten te verzamelen
en dat hij zich hier strikt aan gehouden
heeft
Morgen keert Welles terug en dus Ls de
tijd niet veraf meer, dat Roosevelt zijn in
formaties zal hebben De president zal dan
waarschijnlijk hersteld zijn van een ver
koudheid. die hem dwingt om eenige dagen
zijn kamer te houden
In Engeland Ls eenige onrust merkbaar
en Chamberlain, die gisteren 71 Jaar is ge
worden zal het heden moeilijk hebben in
va„ prima Engel* woU.n
stoften, cer solide.
Diverse kleuren. 7 /r
LeeUlJc 5 jaar
20 ets. stijging per maat.
van prima Engelse percal, leuke
frisse dessins.
Leeftijd 4 tot 8 Jaar 3
Leeftijd 9 tot 15 Jaar 1.95
BINNENLAND.
Rcgeerings6ubsidie voor het gebruik van
gasgeneratoren voor vrachtauto's en
autobussen. (Binnenland. 4e Blad).
Afscheid van den heer P. Moltmaker van
de spoorwegen. (Binnenland, 4e Blad».
De moord te Leidschendamtegen ver
dachte levenslange gevangenisstraf ge-
eischt. (Ie Blad).
1060
(Ingez Med.)
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Geringe affaire Onregelmatige koers-
beweging met slechts kleine variaties
Amerikanen nauwelijks veranderd
Nederlandsche Beleggingen kalm.
Wij herinneren er onze Adver
teerders aan dat ons Blad 22 dezer
(Goeden Vrijdag) niet verschijnt.
DE DIRECTIE.
het Britsche Lagerhuis. Vooral de liberalen
schijnen hém het vuur nu aan de schenen
te willen leggen!
In ieder geval verklaart de Britsche pers,
dat er geen enkele verandering in de hou
ding der geallieerden zal komen. Het oor
logsdoel ls gesteld en zal ten uitvoer wor
den gelegd en van Franse he zijde sluit men
zich daarbij aan
Trots de grootste bedrijvigheid van de
diplomaten verkeert de wereld dus opnieuw
ln een afwachtingsposltle. Het ongeduld zal
zich moeten beheerschen
Bij Kon. Besluit van 9 Maart
1940 is bepaald, dat de ver-
vroegii\g met één uur van den
wcttelijken tijd dit jaar zal
aanvangen den 19den Mei en
zal eindigen den 6den October.
Het onderhoud tusschen Fuehrer en Duce
op den Brenner blijft de diplomatieke situa
tie volkomen beheerschen, maar officieel
ontbreekt leder gegeven over het resultaat.
Het is een reden te meer voor het doen van
allerlei gissingen En daarbij vallen twee
krachtige stroomlngen vooral op. De eerste
blijft vasthouden, aan de reis van Sumner
Welles en brengt de ontmoeting der leiders
der as vooral daarmede ln verband. Welles
heeft zijn vertrek niet voor niets uitgesteld,
redeneert men om Mussolini na de ontmoe
ting nog te kunnen spreken! In de kringen
van hen, die het zwaartepunt dus willen
leggen ln een vredesoffensief wordt gespro
ken over elf punten, die ln hoofdzaak hierop
zouden neerkomen:
In de eerste plaats zou een gelijktijdige
en wederzijdsche ontwapening te land. ter
zee en in de lucht worden verlangd, verder
de vorming van een klein onafhankelijk Po
len ln het centrum van den vroegeren staat
rondom Warschau, waar ongeveer 10 of 11
millloen menschen zouden wonen Gdynia
zou een Poolsche haven worden. De Polen
zouden bovendien vrijen toegang krijgen tot
Danzig, terwijl de Poolsche handel op dc
Oostzee vergemakkelijkt zou worden. De
grenzen van den Poolschen staat zouden bij
volksstemming bepaald worden onder toe
zicht van een Internationale commissie Het
minderheden-probleem zou door massa
verhuizingen geregeld worden.
De Tsjechen. Slowaken en Hongaren zou
den een drleledigen staat vormen, verbon
den met het Dultsche rijk, waarin Duitsch-
land bepaalde rechten op Industrie zou be
houden gedurende 25 jaar
Oostenrijk zou voor altijd bij Duitschland
olijven.
Duitschland zou binnen 25 jaar zijn kolo
niën terugkrijgen, of tenminste zekere kolo
niale concessies verkrijgen of waarborgen
voor Dultsche emigratie naar bepaalde dee-
len van Afrika
De Donaustaten zouden een bond gaan
vormen met deelneming van Duitschland en
Italië als groote beschermende mogend
heden.
Joego-Siavic, Roemenië, Bohemen, Mora-
vlë en Hongarije zouden hierin opgenomen
worden.
Op den Balkan zou verder de status quo
gehandhaafd blijven.
De nog ln Duitschland vertoevende Joden
zouden door bemiddeling van Engeland naar
Palestina moeten emigreeren, of onder be
middeling vah Italië naar Oost-Afrika of
onder die van Frankrijk naar Madagascar.
Na den oorlog zou een absolute vrijhandel
moeten heerschen zonder tarief-barrières
voor ruwe grondstoffen.
Een speciale behandeling van den Itall-
aanschen handel in Djlboetl werd geëlscht
en een vrije doortocht door het Suezkanaal.
beginnende ln 1945.
Voor de Italianen in Tunis werd een
nieuwe status geëlscht.
Tenslotte zou geëlscht zijn, dat voldoening
moest worden verkregen voor Itallë's „na-
tuurlljke aspiraties" in het bijzonder tegen-
over Frankrijk.
Tegenover deze strooming staat echter een
1 andere, die de beteekenis van de ontmoeting
op den Brenner vooral wil zoeken ln het
Nabije Oosten en den Balkan Daar oppert
men het denkbeeld, dat de beide staatslieden
bijeen kwamen om een concreet plan voor
te bereiden voor de vorming van een
Dultsch-Russisch-Italiaansch Balkanblok,
dat niet gericht zou zijn tegen eenige andere
mogendheid, maar slechts den vorm van
een blok zou hebben voor de handhaving
van den vrede in Oost-Europa en het
Donaubekken, met een economische voor
keur voor de twee spllmogendheden.
Waarnemers in Zwitserland gelooven. dat
Duitschland. nu het zijn noordelijke flank
heeft beveiligd tegen een aanval, tracht zich
ln Zuid-Oost-Europa te beschermen door
gebruik te maken van Itallaanschen en Rus-
sischen steun om de geallieerden uit te
sluiten van dat deel van Europa.
Men ls van meening, dat Duitschland
reeds een voordeel heeft verworven door het
tot stand brengen van een verzoening tus
schen de Ijzeren garde en de Roemeensche
regeering, welke vergeleken wordt met de
inlijving van de Oostenrljksche nationaal -
sociallsten in het vaderlandsche front voor
den „Anschluss".
Eigenaardig ls. dat Rome het meest
schijnt over te hellen tot de mogelijkheid
van een vredesoffensief, terwijl Berlijn meer
naar de andere richting overhelt.
Uit Berlijn meldt United Press:
Volgens welingelichte kringen zal de ont
moeting tusschen Hitler en Mussolini deze
week nog door een andere groote verrassing
worden gevolgd Naar geloofd wordt, zal
eenige toenadering tusschen Rome en Mos
kou worden bekend gemaakt. Het diepste
stilzwijgen wordt nog ln acht genomen be
treffende de conferentie op den Brenner
maar in veel kringen gelooft men aan de
constructie van een BerlijnRomeMoskou
blok. Een dergelijk blok zou geacht worden
een domlneerenden Invloed uit te oefenen
in het nabije oosten en op den Balkan en
het zou daar ellmlneeren „het vreemde
element" dat de Britsche en Fransche In
vloed aldaar vormt. In kringen ln de Wil-
helmstrasse legt men nog eens den nadruk
op de tendenz die meer en meer in de pers
naar voren komt met de verzekering dat
Rusland tot de groote mogendheden be
hoort die het recht hebben deel te nemen
aan de „komende nieuwe orde in Europa"
Dit beteekent klaarblijkelijk, dat Rusland
gerechtigd ls deel te nemen, zelfs afgezien
van de reden hiervoor, dat het oorlogen ge
wonnen heeft ln Polen, de Baltlsche landen
en Finland.
Welingelichte kringen blijven gelooven.
dat vredesvooruitzichten geen groote rol
gespeeld hebben aan den Brenner. Er wordt
Integendeel gewezen op de mogelijkheid van
nauwere samenwerking der aspartners die
zou worden aangekondigd met betrekking
tot de oorlogvoering van Duitschland. Een
dergelijke samenwerking behoeft niet nood
zakelijkerwijs militair te zijn, maar zij kan
1 zeer goed liggen op politiek en economisch
1 gebied.
De Belgische minister van economische
zaken, Gustaaf Sap, Ls vannacht plotseling
aan angina pectoris overleden.
BUITENLAND.
Tal van veronderstellingen na de ontmoe
ting op den Brenner. (Ie Blad).
Vragen in het Britsche Lagerhuis. (3e Bl.)
Gandhi eischt gehoorzaamheid (3e Blad).
Nu in Finland vrede is. (Ie Blad).
Overleden is de Belgische minister Sap.
(Ie Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET DERDE BLAD.
Wijlen minister Sap.
Gustave Sap werd ln 1885 in Cortemark
West-Vlaanderen) geboren In zijn jeugd
en als soldaat ln den wereldoorlog was hij
uitgesproken Vlaamsch gezind. Sedert 1919
was hij hoogleeraar in de economie aan de
universiteit te Leuven.
Hij heeft een groot aandeel gehad in de
Iets kouder. Zwaarbewolkt met
opklaringen. Plaatselijk enkele
regenbuien. Matige tijdelijk krach
tige Zuidwestelijke tot Westelijke
wind.
uitbreiding en. versterking van de „Alge-
meene Bankvereeniging en Volksbank te
Leuven", die ln de naoorlogsche periode de
derde bank van Belgie werd. Sinds jaren
was Sap voorzitter van den raad van toe
zicht van deze bank. Hij was de bezitter
van de Katholieke krant ..De Standaard"
en van de Antwerpsche uitgave hiervan,
de „Morgenpost"
Dank zij zijn positie kon hij ln 1931 mi
nister-president Renkin steunen bij het
aanvragen van militaire credieten. Als dank
hiervoor werd hem in Mei 1932 de porte
feuille van openbare werken aangeboden,
die liij tot December 1932 op zich nam. In
Juni 1934 werd hy onder de Brocqueville
minister van financiën. Aan de regeeringen
van Spaak en Janson nam hij geen deel.
Toen echter Pierlot na wekenlange minls-
tercrises op 18 April van het vorige jaar
een nieuw ministerie wist te vormen, aan
vaardde Sap daarin de positie van minister
van economische zaken.
NOG ENKELE PERSSTEMMEN.
De Itallaansche bladen wijden thans kort
redactioneele beschouwingen aan de ont
moeting op den Brenner De ..Messagero"
schrijft, dat qe belangrijke internationale
gebeurtenissen alsmede de intensieve di
plomatieke actie der laatste weken duide
lijk de ontmoeting en het langdurige on-
oerhoud tusschen Hitler en Mussolini ver
klaren. Het Itallaansche volk heeft terstond
begrepen, dat de ontmoeting geschiedde
in het kader van de Duitsch-Italiaansche
as en van de daarop gevolgde overeen
komsten.
De „Popoio di Roma" zegt. dat de ont
hullingen van de democratische pers over
de resultaten der ontmoeting op den Bren
ner het resultaat zijn van niets dan fan
tasie.
Wat men kan zeggen is. dat Mussolini en
Hitier alle huidige vraagstukken der Euro
peesche politiek hebben onderzocht Doch
het zou nutteloos en zelfs schadelijk zijn
om daaruit haastige conclusies te trekken,
vooral wat Italië betreft, dat sinds 2 Sep
tember van het vorige jaar zijn positie
tegenover het conflict nauwkeurig heeft
vastgesteld.
De .Voelkische Beobachter" schrijft:
Dat over den aard dezer ontmoeting der
beide grootste revolutionnairen van Euro
pa op dit oogenblik niets gezegd kan wor
den, heeft geen verklaring noodig. Daar
voor is één woord voldoende: het is oorlog.
Aan de uitwerking zal de wereld het ka
rakter der ontmoeting van den Brenner
leeren kennen. Wanneer Fuehrer en Duce
bijeenkwamen, zijn nog steeds besluiten
van Europeesche draagwijdte genomen.
Tusschen Adolf Hitler en Benito Mussolini
is geen wederzljdsch moeizaam contact
zoeken noodig, zooals dat in de conferen
ties van plutocratische politici altijd het
geval Is Op den Brenner zijn dientenge
volge ook geen verdachte compromissen
besproken In deze groote tijden is er
slechts-één factor: macht en wil.
