Von Ribbentrop's bezoek te Rome Spoedige beslissing over vrede in het hooge Noorden Nederlandsch tankschip „Eulota" vergaan DINSDAG 12 MAART 1940 No. 24529 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN 81ste Jaargang Overzicht Het groote diplomatieke spel Het bezoek aan den Paus Ribbentrop opnieuw bij den Duce Vredeskansen stijgen iets Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD De opvarenden zijn gered De Bilt verwacht Een interview met Guenther LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D eti. per regel voor advertentie, uit Lelden en plaatsen waar agentschappen Tan cms Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 33 ets per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 30 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postreeht Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 3 ets. Bureau Noordemdiptem Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen geveitlgd iSn: per i maanden t:t Ut per week T...":.^. tul Franco per post t. 2 33 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland 0.80 per 3 mndj Het 1b onmogelijk te voorspellen of In Moskou nu Inderdaad een vrede tot «tand ral komen of niet. Daarvoor loopen dc be richten te ver uiteen. Slechts dit schijnt vastgelegd te mogen worden, dat de beslis sing aanstaande Is, ln welken geest dan ook en daarnevens wordt de waarschijnlijkheid steeds grooter, dat Moskou zijn overdreven eischen heeft gematigd. Als oorzaak daarvoor schrijft een kenner van Rusland ln de Belgische „Solr": De Russen duchten een Fransch-Brltsche I inmenging ln Finland Deze Interventie zou In'het belang der geallieerden zijn. De oor log in Finland begint zwaar te drukken op het Russische bedrijfsleven. Door gebrek kige organisatie worden de soldaten slecht geravitailleerd De Finnen zouden het nog lang kunnen uithouden, zoodra met het voorjaar de dool zal Intreden. Chamberlain heeft ln het Lagerhuis ver klaard, dat Engeland en Frankrijk bereid iUn alle mogelijke hulp te verleenen, als Finland dat vraagt, doch dit verzoek ls nog niet Ingekomen. Hoe deze hulp verleend worden zou, blijft ln het duister. Op een vraag of de Noorsche neutraliteit daarvoor geschonden zou worden, bleef de Brltsche premier hot antwoord schuldig. Gezien de geestesgesteldheid in Zweden en Noorwegen HJkt het echter wel zeker, dat beide landen zouden worden meegesleurd zoo het ooit tot een Engelsch-Fransche hulp fxpedltle naar Finland zou komen. Dit trots de wenschen om er bulten te blijven. Svenska Dagbladet, overwegende de mo gelijkheid. dat Finland gedwongen zou kun nen zijn de sovjet-Russische voorwaarden te verwerpen, schrijft b.v.: In dat geval dient Zweden te beginnen met „nlet-inmenging" op groote „Spaan- sche" schaal, door complete eenheden naar Finland te zenden. Het blad meent, dat Dultschland zich niet gen zulk een optreden zou verzetten, en het vervolgt: WU moeten den Westelijken mogendhe den te verstaan geven, dat haar Inmenging niet door Zweden of Noorwegen zou wor den geduld. Wij wenschen niet, dat Scandi navië en Finland gemaakt worden tot slag veld voor den Noordelijken vleugel der ge- llliecrden. Evenmin hebben wij een zooda nig vertrouwen ln hun militaire kracht, dat het lot van Polen ons niet met vrees ver vult. Als Finland de sovjet-elschen verwerpt, moet er onmiddellijk een reorganisatie ko men van de Zweedsche regeerlng, met een veel sterkere militaire vertegenwoordiging, omdat alleen de defensiechefs ln staat zijn, dc noodlge besluiten ln zulk een situatie te nemen. Hierin ligt op zichzelf de zljdellngsche be vestiging. dat de Noorsche kwestie slechts een onderdeel ls geworden van een veel grooter politiek spel. De Flnsche delegatie te Moskou zou ech ter volledig op de hoogte zijn geweest van de houding van de geallieerden en Scandi navië voor zU derwaarts vertrok. ..Berlingske" zegt daarom, dat men de Flnsche aanwezigheid ln Moskou zóó kan uitleggen, dat Finland alléén wenscht te onderhandelen, zooals het ook alleen streed, en zoo min mogelijk bultenlandsche inter ventie wenscht, hoewel het zich er volko men rekenschap van geeft, dat de moge lijke interventie van de Westersche mogend heden een van zijn voornaamste troeven ls tijdens de huidige onderhandelingen. Italië zou een regeling In het Noorden ln leder geval gaarne zien en staat ln dit op richt dus naast Dultschland. Stefanl zegt toch o.a.: Finland schijnt geneigd te praten over een redelijken vrede, welke zijn onafhanke lijkheid niet in gevaar zou brengen Rusland beschikt over veel grooter reser ves en Indien de oorlog moest voortduren, zou hij kunnen eindigen met een Flnsche nederlaag De bultenlandsche vrijwilligers zijn niet talrijker dan tienduizend en dat aantal compenseert de geleden verliezen slechts voor een klein deel. Overigens heb ben de Westelijke mogendheden tot nu toe nog geen vaste houding aangenomen tegen over Rusland, terwijl zU direct op Finsch sebled zouden hebben kunnen lnterveniee- ren. Haar aandrang, dwars door Zweden en Noorwegen te willen optreden, wijst integen deel op de neiging, het conflict uit te brei den voor bedoelingen, die niet juist die der Pinnen zijn. Een tweede punt in het groote diploma tieke spel is het bezoek van Von Ribben- trop aan Rome. De beschouwingen daarover laten wij gaarne voor rekening der diverse persbpreaux. Het communiqué is echter wel zeer ma jor en de Duitsche pers tracht van een mug ttn olifant te maken. Het slotcommuniqué over de Duitsch— itallaansche besprekingen te Rome wordt door de Duitsche pers in grooten opmaak weergegeven en gekenmerkt als een nieuwe ^vestiging van de DuitschItallaansche vriendschap Het verloop der ontmoeting, die een normale gebeurtenis was ln het ka der van de samenwerking, ontstaan door bet Duitsch—Itallaansche bondgenootschap. *00 schrijft de „Berliner Lokal Anzeiger", vormt eer. Dewijs voor de blijvende en uit rekende werking van de as. Engeland en Prankrljk vergissen zich. wanneer zij geloo- ven, dat Dultschland en Italië zich door hen beslissingen laten dwingen of het tijd- United Press meldt: In Vatlcaansche kringen, die tot oordeelen bevoegd zijn, werd vernomen, dat, ofschoon von Rlbbentrop geen vredesplan aan den Paus had voorgelegd, hy toch de hoop had uitgesproken, dat de Paus met welwillend heid ln de toekomst de vredesinitiatieven zal ondersteunen, die door Dultschland zouden kunnen worden genomen, of die voorgesteld worden door tusschen personen, ln wie Dultschland zijn vertrouwen heeft gesteld. De Paus zou geantwoord hebben, dat hij zijn werk voor den vrede zal voort zetten, zooals hij dat In het verleden heeft gedaan, maar dat de vredesvoor stellen. om zijn steun te verkrijgen, rechtvaardig en eervol zullen moeten zijn en dat daarin herstel van het ge- dane onrecht opgenomen zal moeten zUn, niet alleen van het onrecht, dat den katholieken, maar ook dat, wat anderen is aangedaan. In verband hiermede zou de Paus Von Ribbentrop's aandacht hebben gevestigd op de vijf punten van zijn vredesprogramma. zooals ln de rede, die hij op den vooravond van Kerstmis voor de kardinalen heeft uit gesproken, ls uiteengezet. In zijp. antwoord zou, zoo wordt veron dersteld. von Rlbbentrop er op hebben ge wezen. dat de nazls niet alleen Dultschland. maai ook de katholieken voor de gevaren van hei bolsjewisme hebben gered en zou hij den Paus verzekerd hebben, dat de sa menwerking tusschen Dultschland en Rus land slechts van economischen aard ls en ln geen enkel opzicht van ldeologischen aafd Voorts zou hij er Engeland van be schuldigd hebben. Dultschland tot een ac- coord met Rusland gedwongen te hebben Het schijnt zoo goed als zeker, dat Plus XII tamelijk streng was tegenover den rijks minister. De H. Stoel heeft ln stilte veel van het Nazisme geleden en nu een van zijn leiders s Pausen hulp komt Inroepen, heeft hij aan dien vertegenwoordiger duidelijk het ongenoegen van het Vatlkaan getoond. Ofschoon zoo wordt verondersteld de Paus zijn steun voor redelijke vredesvoor waarden aan Dultschland niet geweigerd zou hebben, zou hij verscheidene malen er drin gend op hebben gewezen, dat Dultschland zijn politiek en methodes in Polen behoort te wijzigen. Het antwoord van von Rlbben trop zou meer den geest van betreuren dan van rechtvaardigen hebben gehad. Volgens goed ingelichte Vatikaansche kringen zou er echter een markant verschil bestaan tusschen de vredesvoorwaarden van den Paus en die van de geallieerden. De Paus vraagt niet het verdwijnen van het naziregime en de Paus zou zich zeker ver zetten tegen een ultelkander scheuren van Dultschland. De Paus zou bevreesd zijn dat een terneergeslagen en hulploos Dultschland een open deur zou beteekenen voor het bolsjewisme naar centraal Europa. Het eerste wat von Rlbbentrop gedaan zou hebben, toen hij tot den Paus sprak was dezen geluk te wenschen met diens keuze tot Paus, Iets wat het rijk tot nu toe niet gedaan had, daarna dankte hij Plus XII voor zijn vredespogingen ln het verleden. Verder zou von Rlbbentrop den Paus heb ben verzekerd, dat Dultschland het ten zeerste op prijs zou stellen, indien kardinaal Hlond, primaat van Polen weer naar zijn standplaats zou terugkeeren. Op zijn beurt zou de Paus uitdrukking hebben gegeven aan zijn wensch, dat de nuntius te Berlijn een reis door Polen zou maken teneinde een hulpactie te organlseeren. Ook zou de Paus verzocht hebben dat de Duitsche bisschoppen die thans Dultschland niet mogen verlaten, vergunning zouden krijgen om naar het Vatlkaan te reizen in dien zij zulks wenschen. Verder zouden geen andere problemen be sproken zijn. Over het algemeen ls men van meening dat de audiëntie niet veel vruchten heeft gedragen en dat de relaties tusschen het rijk en den H. Stoel niet aanmerkelijk er door verbeterd zijn Nog valt op te merken dat de audiëntie eerder door Dultschland dan door het Vatl kaan gezocht was. hetgeen tot uitdrukking kwam in het feit, dat er geen Duitsche vlaggen wapperden van de Vatikaansche automobielen die Rlbbentrop naar het Vatl kaan en terug brachten. Verder heeft de Paus von Rlbbentrop niet veraocht zijn zege ning aan de Duitsche katholieken over te brengen. VON RIBBENTROP ONWEL GEWORDEN? In kringen, die met.de Pauselijke staats- secretarie in verbinding staan, fluistert men, dat von Rlbbentrop na zijn audiëntie bij den Paus plotseling onwel is geworden. Men zegt. dat de Duitsche minister Juist ln de antichambre van Magllone's appar tement was binnengeleid, toen hij zich min der prettig gevoelde. HU moest eenlge oogen- bllkken gaan zitten, alvorens hij binnen ging ln de audiëntiezaal, waar kardinaal Magllone hem wachtte. Von Rlbbentrop heeft gistermiddag om half vijf een onderhoud van een half uur gehad met zijn Itallaanschen ambtgenoot, Ciano. Vervolgens begaven belden zich van het Palazzo Chigl naar het Palazzo Venezla. waar Von Ribbentrop om vijf uur ontvan gen werd door Mussolini. Het onderhoud tusschen Von Ribben trop en den duce, waarbij ook Ciano en de Duitsche ambassadeur, von Macken- sen, tegenwoordig waren, duurde een uur en twintig minuten. Het volgende offlcleele communiqué ls gepubliceerd: De besprekingen tusschen den duce en von Ribbentrop hadden ten doel den inter nationalen toestand te onderzoeken en ver liepen ln den geest en binnen het kader van het alliantie-verdrag en de accoorden. welke tusschen Italië en Dultschland be staan." Voordat von Rlbbentrop Rome weder ver liet. heeft graaf Ciano den rijksminister van bultenlandsche zaken en zijn gevolg een Intiem diner aangeboden. Om tien minuten vóór half tien is .on Rlbbentrop weer uit de Itallaansche hoofd stad vertrokken. Op het station werden de Duitsche gasten uitgeleide gedaan door den minister van Buitenl. zaken, graaf Ciano: den secretaris der fascistische partij. Mutl; dc ministers Pavollnl en Bottal, talrijke officieren en den gouverneur van Rome. Op het perron heeft graaf Ciano nog den Hongaarschen gezant te Rome, baron Vll- lanl, voorgesteld aan den Duitschen mi nister van Bultenlandsche Zaken. Ook de Duitsche ambassadeur en de leden van de ambassade waren aanwezig om minister Von Rlbbentrop uitgeleide te doen. Over de Finsch-Russische besprekingen ls de sluier nog altijd niet opgeheven. Men blijft nog tasten! In volgorde kwamen vol gende berichten binnen: Volgens een door het Zweedsche tele- q Naar wij van de reederij N.V. Petroieummaatschappij „La Corona", een dochtermaatschappij van het Koninklijke Shell-concern vernemen, is het motortankschip „Eulota" op weg van Rotterdam naar Curacao gisteravond op de Noordzee door een ontploffing verloren gegaan. De geheele bemanning, bestaande uit 42 personen, is door een Engelsch oor logsschip gered. De „Eulota" was een schip van 9000 ton, dat in 1936 is gebouwd en uitge rust met paravanes. Op 8 Maart was het schip van Rotterdam vertrokken en voer in ballast nan Curacao. De ontploffing had plaats op 48 gr. 35 min. N.B. en 8 gr. 22 min. W.L. De geza gvoerder van de „Eulota" was kapitein B. Elzinga. stip voor hun handelingen laten voorschrij ven. Over dc richting en de etappen der Duitsch—Itallaansche samenwerking beslis sen alleen de regeeringen Berlijn en Rome De as. zoo schrijft de „Berliner Boersenzei- tung" ls tegen wespensteken gehard en bewijst een volkomen onceschikt object te zijn voof speculaties en illusies van lieden, die uit gebrek aan eigen opbouwende ge dachten zich alleen noc kunnen bezie hou den met belachelijke en onvruchtbare sto- ringsmanoeuvres. De Itallaansche bladen schrijven ln hun commentaar dat de Italiaansche politiek ongewijzigd ls. De Duitsche minister van bultenlandsche zaken, zoo schrijft de „Messagero", heeft zich opnieuw kunnen vergewissen van de hechtheid dei Italiaansche vriendschap. Van eenlg positief resultaat wordt ech ter niet gerept en dat spreekt boekdeelen. Ju'^t thans! Een derde punt ls de reis van Sumner We'les Reeds hoort men spreken van .Wel les den Zwijger" en deze aanduiding ls er niet ver naast Op meesterlijke wljzt weet hij. hoewc steeds c?c ners ontvangend, niets te 7rtfrgcn VpnuoeJelïjk zal dit wti /o blij ven tot na zij?, terugkeer bij zijn lastgever. BINNENLAND. Maatregelen tot steun aan de veehouderij. (3e Blad». De Eerste Kamer over de instelling van een leeningfonds. Binnenland. 3e Bl.) Het Nederlandsche stoomschip „Amor" ver gaan; alle opvarenden gered. (3e Bl. AMSTERDAMSCHE BEURS. Beperkte affaire - Prijhoudende stem ming - Oploopende koeren - Amerika nen kalm - Nederlandsche Beleggin gen prijshoudend. BUITENLAND. Nog geen beslissing in de Finsch-Russische vredesbesprekingen. (Ie Blad). Von Ribbentrop weer naar Berlijn terug. (Ie Blad). Sumner Welles te Londen. (Ie Blad). Russische vorderingen bij Viborg. (Ie Blad). ZtF VOORTS ..LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAG. 2 VAN HET VIERDE BLAD. graafagentschap uit Helsinki ontvangen bericht zou de commissie van bultenland sche zaken de Russische vredesvoorwaarden hebben goedgekeurd Kort na ontvangst van dit telegram werd het bericht tegengesproken. Volgens te Stockholm ontvangen berich ten zouden de Finsche gedelegeerden weer naar Helsinki zijn vertrokken. ZIJ zouden Russische voorstellen bij zich hebben. Doch dit was kennelijk onjuist, want later meldde Helsinki, dat de Finsche delegatie gisteren te twee uur 's middags opnieuw door Molotol ontvangen ls. Volgens inlich tingen uit betrouwbare bron, was men nog niet tot overeenstemming gekomen en was nog geen enkel besluit genomen De kansen van oorlog en vrede stonden gelijk. Volgens hardnekkige geruchten werden de netelig ste vraagstukken gevormd door den spoor weg van Viipuri naar de Russische grens, het toekomstige militaire en politieke re gime ln Finland en het probleem van het schiereiland Hangö Reuter verneemt echter weer uit Helsinki, dat men het bij het begin van de bespre kingen eens geworden is over een gemeen schappelijke basis van de onderhandelingen, maar dat vele details nog vereffend moesten worden Uit Parijs meldde Reuter, dat volgens be trouwbare inlichtingen, de Sovjet-regeering de aan Finland bij het begin der loopende onderhandelingen aangeboden vredesvoor waarden aanzienlijk heeft gewijzigd Verklaard werd. dat Moskou zijn eisch Inzake der afstand van Viipuri en Petsamo heeft laten vallen en er ln toegestemd heeft zekere deelen van de Mannerhelmllnie in Finsche handen te laten. Volgens Finsche bronnen worden de Rus sische eischen weer krachtiger en ls het thans bijna zeker dat zij Hangö zullen om vatten alsmede een grooter deel van de Karelische landengte, dan in de oorspron kelijke eischen werd aangeduid. De Deensche „Bcriingske" bericht uit Stockholm dat mogelijk een onderbreking van enkele dagen op de onderhandelingen zou kunnen volgen ten einde de Finsche delegatie in staat te stellen parlement en leger in te lichten en om misschien ver dere Instructies te ontvangen. Een zeer strenge censuur ls thans in Fin land Ingesteld en bekend is gemaakt, dat verbindingen kunnen verbroken worden, zelfs wanneer berichten uit het buitenland naar Finland worden doorgegeven Er wordt niet geduld dat ook maar één woord over de in de s^eruchten vermelde vredesvoor waarden uit Finland uitlekt, meldt Reuter uit Stockholm. Aan de kust tijdelijk stormachtige, overigens krachtige tot matige naar Noord-West ruimende wind. Betrokken tot zwaarbewolkt. Later met opklaringen. Regen of hagel buien. Veel kouder. STORMWAARSCHUWINGS- DIENST. Geseind van De BUt vanochtend 9.50 unr aan alle posten: „W eest op uw hoed e". Nu vrage men zich af. welke conclusie uit dezen chaos van berichten getrokken moet worden. Zoo ooit dan geldt hier; Het kan vriezen en het kan dooien Het laatste bericht luidt: De beslissing van Finland ten aanzien van de Russische vredesvoorwaarden zal waarschijnlijk van daag bekend gemaakt worden. Reuter meent te weten, dat de gisteren door Chamberlain afgelegde verklaring in zake eventueele hulpverleening aan Fin land. terstond is doorgegeven aan de Fln sche delegatie te Moskou en eveneens aan Erkko, den Finschen gezant te Stockholm. De Flnsche gedelegeerden zullen waar schijnlijk in den loop van den dag per vlieg tuig in Finland terugkeeren. De corres pondent te Kaunas van „Stockholms Tid- ningen" meldt, dat de besprekingen te Mos kou tot vroeg in den ochtend hebben ge duurd en dat de Russische bewindslieden hun laatste voorwaarden hebben kenbaar gemaakt Volgen- hetzelfde blad maakte Stalin een vriendelijke opmerking aan het adres van den Finschen gedelegeerde Paasikivl. Hij zelde dat de oorlog voorkomen ware, als Paasikivi tot het einde der onderhan delingen in het najaar de leiding van de Finsche delegatie had gehad, inplaats van te worden vervangen door Tanner, den te- genwoordigen minister van bultenlandsche zaken die naar Stalln zelde. te Moskou veel minder pooulalr was. In een interview met den correspon dent van Reuter heeft de Zweedsche mi nister van bultenlandsche zaken. Guen ther. verklaard, dat het doel van de Zweed sche regeering is. dat te doen. wat het best is voor Finland en Zweden De om standigheden maakten het duidelijk, dat de beste wijze om Finland te helpen, was zelf neutraal te blijven en Finland zooveel mogelijk te voorzien van materiaal en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1