MostB Algemeene waardeering voor onze weèrmachtsversterking LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Donderdag 7 Maart 1940 GEMENGD NIEUWS De „Stad Schiedam" ontsnapt aan mijnengevaar Te groote detailleering in de Eerste Kamer KERK- EN SCHOOLNIEUWS VRAGENRUBR1EK De „Queen Elisabeth" naar Amerika Explosie te Brescia De uitvinding van den admiraal De avonturen van ïan Zeedijk in Amerika DOOR WAAKZAAMHEID VAN ENGELSCHE VLIEGMACHINE. Reuter meldt uit Londen: De waakzaamheid van een Engelsche vliegtuigbemanning heeft Dinsdag voor komen. dat het Nederlandsche stoomschip ..Stad Schiedam" van de Halcyonlijn te Rot terdam op een mijn liep en ten onder ging Het vliegtuig had de mijnen gesignaleerd en verwittigde het schip op draadlooze wijze van de ligging. DaarbU vloog het over het bijna zesduizend ton groote schip, dat regel recht op de mijnen in liep. Met een seinlamp gaf het vliegtuig waarschuwingsteekens. doch niets wees erop. dat aan boord aan dacht aan deze seinen werd geschonken Ofschoon vlak voor het schip lichtkogels in zee werden geworpen, wijzigde dit zijn koers niet. De positie van de ..Stad Schiedam" werd zoo uitermate gevaarlijk, dat de bestuurder van het vliegtuig zich genoodzaakt zag machinegeweervuur voor den boeg van het schip te geven. Toen gooide de ..Stad Schiedam" het roer om en verwijderde het schip zich van het zeer nabije gevaar EEN TWEETAL INBREKERS GEARRESTEERD. Van een drietal inbraken te Rotterdam verdacht. De Rotterdamsche politie heeft een twee tal mannen aangehouden, beiden goede bekenden van de politie, die er van ver dacht worden in de afgeloopen maanden een drietal Inbraken te hebben gepleegd. Vrij kort na elkaar werd toen ingebro ken in de confectiefabriek van de firma Wortelboer aan den Nieuwen Binnenweg, bij de N V. Hivema op de Adelbrechtskade en bij de N.V. R. E. O. F. op de Groote Markt. Bij deze laatste inbraak werden twee man nen door den stoker op heeterdaad betrapt en bij een achtervolging kon een van hen. de 47-jarige bankwerker C. van der W. worden gegrepen en aan de politie worden overgeleverd. Aangezien de inbrekers bU de N.V. R E. O. F. op de zelfde wijze binnendrongen, als de daders van de vorige twee inbraken, stond het voor de politie vast. dat men hier met dezelfde inbrekers te doen had. Van der W. ontkende echter zich aan deze dief stallen te hebben schuldig gemaakt en wei gerde ook mede te deelen, wie zijn mede plichtige geweest was. Korten tijd later gelukte het de politie evenwel een hoeveelheid vreemd geld. dat bij de firma Wortelboer was gestolen, in een café te achterhalen en de caféhouder werd met Van der W. geconfronteerd. Hij herkende dezen als den man. die hem het geld ter inwisseling had aangeboden. Hier op noemde Van der W. den naam van den 41-jarigen chauffeur M. van der W. van wlen hij het geld zou hebben gekregen. Deze laatste werd eveneens door de po litie aangehouden en ls ter beschikking van de Justitie gesteld. Belde mannen blijven echter de diefstallen ontkennen. WEER VELE LICHTSIGNALEN. Man te Doesburg gearresteerd en weer vrijgelaten. In den Gelderschen Achterhoek zijn Dins dagavond op verschillende plaatsen licht kogels waargenomen. Naar wij vernamen, aldus de „Tel.", zouden in den Achterhoek blauwe lichtkogels zijn opgemerkt, terwijl een gele tusschen Zutfen en Dieren moet zijn waargenomen. Dinsdagavond omstreeks negen uur werd te Doesburg een blauwe llchtkogel opge merkt door eenige burgers Ook een soldaat die op de terreinen van de Mauritskazerne op wacht stond, zag dit schijnsel. Onmid dellijk alarmeerde hij de wacht en begaf zichzelf daarna in de richting van de plaats waar het lichtsignaal was gegeven De llcht kogel zou djn afgeschoten nabij het z.g Molenveld. Nauwelijks enkele minuten na het af schieten was de soldaat ter plaatse aanwe zig en trof daar aan den Doesburgschen arbeider V. Andere personen werden op dit eenzame terrein niet waargenomen. Op V viel dan ook een ernstige verdenking. De man werd onmiddellijk naar het politie bureau overgebracht, waar hij aan een scherp verhoor werd onderworpen. Hij ont kende ten stelligste den lichtkogel te heb ben afgevuurd en zou hiervan zelfs niets hebben gezien. Het onderzoek duurde een groot deel van den nacht, waarbij gebruik werd gemaakt van een politiehond Gistermorgen werd het onderzoek voortgezet, waaraan o.m. deelnamen de officier van Justitie te Arn hem, mr. Spey .'t van Woerden en de bur gemeester van Doesburg, jhr. mr. G. A. H. Nahuys. V. bleef ontkennen iets te maken te heb ben met het afschieten van een lichtkogel 's Middags werd de man in vrijheid gesteld. Het onderzoek wordt voortgezet. In de omgeving van AerdenhoutVoge lenzang is gisteravond omstreeks hallacht een witte lichtkogel waargenomen. Daar dit verschijnsel de laatste dagen meerma len is gezien, gaat het publiek er nu ook op letten, met het gevolg, dat zoowel de politie van Heemstede als die van Haarlem en Bloemendar.l vele keeren werd opgebeld. In Heemstede had de politie den kogel zelf al gezien en de militaire autoriteiten ge- wa rschuwd. De geheele omgeving werd met patrouilles afgezocht. Ook de politie te Amsterdam kreeg gis teravond mededeelingen van bevoners, dat zij tusschei 7 en 8 uur in de richting Slo- terdijk, vermoedelijk in den daarachter- gelegen polder, lichtsignalen hadden waar genomen. LUK GEVONDEN. Gistermiddag heeft de politie te Amstel veen aan de Ringvaart nabij het Bosch- plan, het lijk gevonden van een vrouw. Het lichaam was nog slechts gedeeltelijk ge kleed; het lag voor de helft in het water en verkeerde in verregaanden staat van ont binding. Vermoedelijk betreft het hier het stoffe lijk overschot van een ongeveer 60-jarige ▼rouw. die sedert December te Amsterdam werd vermist. (Van onzen parlementairen medewerker» Natuurlijk werden ook ln den Senaat aan den Minister van Defensie geen moeilijk heden ln den weg gelegd. De instemming met het militaire beleid ln het algemeen, al bestaan er op ver schillende punten natuurlijk nog wel ver langens en meenlngsverschillen. Er ls voor ons dan ook geen reden, uitvoerig op het gesprokene ln te gaan; wij vragen ons trouwens af, of enkele sprekers niet te veel geduld van de Kamer hebben gevergd. Men moet altijd de specifieke taak van den Senaat naast die van de Tweede Ka mer ln het oog houden, wil men tenslotte niet precies hetzelfde werk doen. Veel meer dan de Tweede moet de Eerste Kamer de groote lijnen volgen en zich van te veel detailleering onthouden. De heer De Savornln Lohman heeft, er op wijzend dat thans het geheele volk ach ter de regeering staat, hulde gebracht aan allen, die ln de laatste Jaren, met name ook den allerla&tsten tijd, aan de verster king der weermacht hebben gearbeid en hi) citeerde bultenlandsohe kranten, om te doen zien welk een voor tref felijken In druk het bereikte ook elders heeft ge maakt. Toch ls er. volgens hem. nog niet ln alle opzichten reden tot tevredenheid, omdat vroegere zonden (OA. het vooroefe- ntngs-instituut) zich wreken: er ls gebrek aan kader, aan instructeurs en aan som mige benoodigdheden. Maar het moreel der weermacht ls ln alle opzichten goed. en de heer Losman wees er trouwens vol komen terecht op, dat de Nederlandsche soldaat goed is. wanneer hU maar niet aan verkeerde invloeden bloot staat Tal van onderwerpen en aangelegenheden pas seerden in zijn rede de revue, hij gaf vele wenken en uitte verschillende wenschen, waarop wij nog wel nader terugkomen als de Minister er bescheid op heeft gegeven. En hij deed zich kennen als een tegen stander van de z.g mobllls&tle-cluhs. waar over in den laatsten tijd zooveel te doen ls geweest Dit laatste was trouwens ook met de heeren Van Rappard en Blomjous het ge val; ook zij moesten van die clubs niets hebben, omdat zij de politiek ln het leger brengen. In meer dan één opzicht stemde de rede van jhr. v. Rappard. wat de strekking be treft. met die van den heer Lohman over een. Ook hij was van oordeel, dat, hoe aanzienlijk onze defensie ln den laatsten tijd ook vooruit ls gegaan, er toch op enkele punten nog versterking noodza kelijk is. Krachtig waarschuwde hij tegen extremistische invloeden ln en op het leger, waartegen hij een streng optreden wensch- te; hij meende dat de regeering er niet tegen op dient te zien om den staat van beleg uit te breiden, wanneer dit, b.v. voor het krachtig optreden tegen spionnage, noodzakelijk is En hij gaf zijn ingenomen heid te kennen met de slagkruiser-plan nen der regeering. Tijdens de rede van den heer Rappard deden zich eenige roerige en scherpe inci dentjes voor met de natlonaal-socialisten. De spreker riep uit. dat alle officieren op N.S.B.-sympathieën moeten worden onder zocht; dat wij niet het risico mogen loo- pen, dat bij inval van een vreemde mo gendheid een aantal Nederlanders hun wapen op onze eigen ïpenschen richten, zooals er ook een burgemeester was. die wilde meemorcheerendat dc communis tische pers uit Moskou en de nationaal - socialistische uit Berlijn instructies krijgt en telkens knetterden uit dc N.S.B.-fractie tegen die woorden interrupties af. zoodat de voorzitter alle kracht van zijn hamer noodlg had. Met het slagkruiser-plan der regeering heeft ook de heer Blomjous zijn instem ming betuigd: ook hij had veel hulde voor hen. die in korten tijd ons leger zoo aan zienlijk hebben versterkt Behalve de genoemde hebben nog drie sprekers het woord gevoerd: de heeren Wiardl Beekman. Brulneman en Van Ves- sem. Laat ons van deze drie, die verschillende onderwerpen bespraken, een punt vermel den. waaraan zl) veel aandacht hebben gewijd. De heer Beekman verdedigde het optreden van de mobilisatie-clubs en ont kende ten stelligste, dat deze politiek in het leger zouden brengen, waartegen ook hij bezwaar had; zij zijn niet anders dan een middel van contact tusschen gelijkge zinden. En waar een ChrlstcUjk-Hlstorlsch en een liberaal spreker er bezwaar tegen hadden gemaakt, wees hij op een Chris telijk-Historisch blad 'De Nederlander) en een liberaal (De Avondpost», die er géén bezwaar tegen hadden: hij dankte den Minister voor zijn milde houding Jegens de clubs en bracht hem ook overigens woorden van lof. omdat hij de Juiste man is op de Juiste plaats. Ernstig bezwaar had de heer Brulneman tegen het feit, dat de luchtbescherming onder twee departementen ressorteert, waardoor er niet voortvarend genoeg kan worden gewerkt. En de heer Van Vesscm vroeg nogmaals om opheffing van de uit zonderingsbepalingen Jegens leden van de N.S.B. To*n deze afgevaardigde zich ech ter telkens te bulten ging aan uitweidin gen. die volgens den voorzitter onnoodlg waren, ontnam deze hem het woord. Hedenmiddag volgt de voortzetting. CRITIEK OP SLAGKRUISER- PROPAGANDA. Indische begrooting ln de Tweede Kamer afgehandeld. De Tweede Kamer heeft de behande ling der Indische begrooting ten einde gebracht; alle hoofdstukken werden aan genomen. Allereerst gaf het hoofdstuk „Economi sche Zaken" aanleiding tot enkela korte redevoeringen, maar van groot kahber was deze discussie niet, Minister Weiter heeft er de aandacht op gevestigd, dat er in den laatsten tijd veel wordt gedaan aan boschbescherming, die te lang ver waarloosd ls. maar thans is de zorg er voor ln handen van een aparten dienst. Voorts heeft de Minister ln het licht ge steld. dat aan de contingenteeringen nog niet een eind kan worden gemaakt Ook ten aanzien van enkele andere punten gaf hi) nog een korte nadere toelichting. „Economische Zaken" en „Verkeer en Waterstaat" werden goedgekeurd. Iet.s langer tijd werd besteed aan de militaire afdeellngcn. Daarbij kwamen natuurlijk de slagkrui sers ten tooneele. Maai*: slechts zeer uit de verte. Want de regeering wil het debat er over uitstellen, tot zij met haar voorstel len gekomen ls Terecht, want eigenlijk hangt alles hier van de uitwerking en toe lichting af De heer Stokvis verklaarde dan ook. dat de sociaal-democraten hun houding eerst zullen bepalen als het voor stri ter tafel ligt. en hi) drukte de Kamer op het hart. haar eigen weg te gaan en zich niet te laten beïnvloeden door de ge voerde sterke campagne Generaal Bajetto heeft ook zijnerzijds die campagne een zijdig genoemd; het slagkruiser-vraagstuk moet worden bezien ln het verband met dc geheele weermacht HIJ en de heer Stokvis waren over die campagne dan ook allerminst gesticht; laatstgenoemde was van oordeel dat dc technische commissie, wier advies de regeering heeft gevolgd, eenzijdig was samengesteld. Zoo vurig als de heer De Marchant et d'An.sembourg zich nu reeds voor slagkrui sers uitsprak, zoo vurig verklaarde de heer De VLsser er zich reeds tegen. De heer Duymacr van Twist bleek dank baar voor de gevallen beslissing bij de Regeering en drong op grooten spoed bij de verdere behandeling der voorstellen aan. doch de heer Van Poll betoogde, dat na EENS PIONIERS EN NOG STEEDS AAM DE SPITS tuurlljk de Volksraad niet gepasseerd mocht worden en dat dc regecrlng aan de Kamer een zoo volledig en veelzijdig mo gelijke uitwerking en motiveering van het plan dient te geven. Volkomen terecht stelde de heer Van Kempen nog eens ln het licht, dat elk debat over de slagkrui sers thans volkomen praematuur ls. maar ook hl) hoopte op een spoedige behande ling. Hqt ligt voor de hand. dat Minister Wei ter op dit alles weinig te antwoorden had. Toch gaf ook hij te kennen, weinig bewondering te hebben voor de wijze, waarop de propaganda voor vloot-uit breiding h gevoerd. Hij verklaarde vol komen te kunnen begrijpen, dat velen zich hun oordeel over het slagkruisers- voorstel wilden voorbehouden tot dit aan de orde Is; dan eerst Is het oogen- blik voor discussie aangebroken. En hij erkende, dat met afdoening van de zaak spoed noodlg ls. Maar zoo zei hij een gelijktijdige indiening bij Volks raad en Tweede Kamer ls niet mogelijk, doch wel verklaarde hij zich bereid, het ontwerp ter kennis van de Kamer te bren gen, al.s het bij den Volksraad ls Ingediend; dc offlcleele Indiening hier te lande ge schiedt dan later. WIJ gelooven dat deze opvatting van den Minister juist ls. Het ls immers mogelijk, dat het ontwerp wordt gewijzigd naar aanleiding van het Volks raad-advies? Generaal Bajetto had aangedrongen op het aanschaffen van luchtkrulsers; ook hierover verklaarde de Minister zich thans liever niet uit te laten, maar hij zou de opmerkingen aan liet Indische gouverne ment overbrengen. Diezelfde afgevaardigde had gevraagd om een lnheemsche militie, doch hiervoor bleek de Minister bitter wei nig tc gevoelen. Het vormen van zulk een militie uit een volk van zoo vele mll- lioenen zou ontzaglijk veel kosten. Boven dien meende de Minister, dat in Indlë zelf het vragen om een militie afneemt. Ook de militaire hoofdstukken werden aangenomen; hier stemden de communis ten en de christen-democraten tegen. En daarmee was de Indische begrooting afge handeld. BOUGIES N.V. WJtlEM V/AN RIJN 4/ AMSTUOAMIW I HAAIllMMIIWiO 4/J TlllfOON 1*211 (4 I U N I N) 169 (XbsM. PREDIKBEURTEN. BoMkoop Ons Jeugdhuis tJulUna&u VrUdagnam. 7tt uur, de heer J. 81cgel»ar vu Den Haag. Gcref. Gem.: VrUdagnam. 7 uur, ds. P. Hon koop van Den Haag. Ter-Aar Ned Herv. Kerk Hedenavond) uur, da. Vroeg ln de WeU van Loon op Zsw «bidstond voor het gewas). NED. HERV. KERK. BeroepenTe Goénga toez.P. L. Ta-swin te Eethen en Drongelen; te Lienden J C. Tm louw te Garderen; te Schiedam «al.s hulppred» inr. J. Schoeirmaker. cand en hulpprod Roermond; te Zierikzee (toez.). M .O. van Wljh te Vught. Bedankt: Voor Otterloo, J. R. Cupmu Doornspijk. GEREF. KERKEN. Benoemd: Tot hulpprod. te Apeldoorn, M. d. Bosch. cand. te HardcrwUk. CHR. GEREF. KERK. Bedankt Voor Maaaslula, H. Visser Mr. t Bunschoten. GEREF. GEMEENTEN. BeroepenTe Schevenlngen, J. v. d. Bers t KrabbendUke. H. J. v. d. H. te L. Omtrent de opleldln tot leerling-vliegtuigbouwer kunnen wt) u mr Inlichten. H. I. E. te L. Op uw leeftijd komt u rJi meer in aanmerking voor de opleiding tol vliegenier. TWEE INBREKERS OP HEETERDAAD BETRAPT. Door de oplettendheid van een controleur van een bewakingsmaatschappij is de poli tie te Amsterdam er ln den afgeloopen nacht Ln geslaagd de hand te leggen op twee beruchte inbrekers. BI. en Z., juist op het oogenblik, dat zij bU de expeditie-on derneming A. B.C., ln de Kerkstraat hun slag meenden te hebben geslagen en zij zich van het terrein hunner werkzaam heid wilden verwijderen De controleur B maakte, zooals gewoon lijk. de ronde door zijn wijk. Op de Regu- llersgracht zag hij plotseling de twee man nen, die hem. uit hoofde van zijn beroep, bekend waren, en aangezien hij hen niet vertrouwde waarschuwde hij de politie, die de mannen aanhield, juist terwijl zij uit het pand van de expeditie-onderneming A.B. C. kwamen Zij hadden daar den muntmeter gelicht en een aantal tafel- kleeden gestolen. WIELRIJDSTER DOOR VRACHTAUTO GEGREPEN EN GEDOOD. Te Uitgeest 1* de ongeveer vijftigjarige mevr. Bloedjes op den provincialen weg al daar. bij het oversteken, door een zeswle- lige vrachtauto gegrepen. De vrouw werd op slag gedood. BUITENLANDSCH GEMENGD. MET 100 K.M. VAART TEGEN EEN BOOM. De stuurinrichting defect. Op den grooten verkeersweg Den Bosch Nijmegen is gisteren onder de gemeente Heesch de dienstplichtige sergeant Van Mol. afkomstig uit Tilburg, met zijn personenauto tegen de boomen gebotst en daarop ernstig gewond. Sergeant v. M. was met zijn auto van zijn woonplaats Tilburg op weg naar Nijmegen, toen hij ter hoogte van de stoomzuivelfa- briek te Heesch tot zijn schrik bemerkte, dat zijn stuurinrichting weigerde. Op dit oogen blik had hij een vaart van meer dan 100 km en het kon dan ook niet uitblijven, dat hij tegen de boomen langs den weg botste Deze botsing was zoo hevig, dat de wagen als een harmonica ln elkaar gedrukt werd Hoewel de bestuurder ernstig gewond was, wist hij zich nog met veel moeite uit het wrak van de auto te bevrijden. Een passeerend automobilist zag het slachtoffer naast den vernleldtn wagen liggen. Hij vervoerde den sergeant naar het St Anna-ziekenhuls te Oss Daar bleek, dat deze behalve ernstige beenfracturen en verwondingen aan hoofd en handen ook ernstig inwendig letsel be komen had. Nadat ln het ziekenhuis de eerste hulp verleend was, is het slachtoffer per ziekenauto naar het militaire hospitaal te Utrecht overgebracht, waar hij ln ern- stlgen toestand ter verpleging opgenomen is. De totaal vernielde auto is per kraanwagen weggesleept. Eenige uren later gebeurde op dezelfde plek een tweede ongeluk, dat minder ern stige gevolgen had. Een tractor met aan hangwagen uit Drunen slipte en reed even eens tegen een boom. De autobestuurder werd bewusteloo sopgenomen.Hij had slechts lichte verwondingen opgeloopen en ls per auto naar zijn woonplaat* vervoerd. HET GROOTSTE SCHIP TER WERELD. Heden wordt de Queen Elisabeth" van de Cunard White Star Line te New York verwacht. Het schip zal dan een der merk waardigste eerste reizen hebben afgelegd, die ooit door een schip zijn ondernomen Het 85.000 ton metende schip, het grootste j ter wereld, ls negen dagen geleden van de werven aan de Clyde vertrokken Het was vuilgrijs geschilderd en had geen passagiers aan boord. Nog geen honderd menschen zagen de sleepbooten het schip het dok ultsleepen. Ofschoon duizenden personen op de hoogte waren van het vertrek der Queen Elisabeth, is het geheim goed bewaard gebleven. De Queen Elisabeth is het snelste schip ter wereld. Haar machinerieën ontwikkelen 200.000 p.k. Men ls vier Jaar bezig geweest met den bouw en het schip is voorzien van de modernste machinerieën. Het is 1032 voet lang, 14 voet langer dan de Queen Mary. Er Is accomodate voor 2400 passagiers, 300 meer dan aan boord van de Queen Mary. Verwacht wordt, dat zij in New York meeren zal naast de Queen Mary en de Normandlë. Uitvoerige voorzorgsmaatregelen z|Jn ge nomen tegen mogelijke pogingen tot daden van sabotage. ZES DOODEN EN VELE GEWONDEN. Tengevolge van een explosie ln een kruitfabriek te Brescia, ln Italië, zijn zes personen om het leven gekomen, terwijl voorts 19 werden gewond. HET VERMISTE MEXICAANSCHE VLIEGTUIG GEVONDEN. Het wrak van het vliegtuig van de 1 MexicoMerlda ls gevonden. Het had ca noodlanding gemaakt. Zes passagiers ei vier leden der bemanning zijn ongedeeri gebleven, één passagier en een bestuurde kwamen om het leven. door R. J. VAN NEERVOORT. VIJF DOODEN BIJ VLIEGONGEVAL. Op Sardinië is een Italiaansch militair vliegtuig verongelukt. De vijf inzittenden z|Jn om het leven gekomen. KOUDSTE WINTER SINDS MENSCHENHEUGENIS. Sedert menschenheugenls heeft men te Rome niet zulk een kouden winter meege maakt als dit jaar. Gisteravond sneeuwde het- weer voortdurend. Voor de derde maal in dezen winter ligt de Italiaansche hoofd stad onder een sneeuwkleed. 35. „Goeie help! Het is al verdwenen, hoewel wij een snelheid hebben van tweehonderd mUl per uurl" verklaarde een der piloten van de vliegmachine, die het eerst met de achtervolging was begonnen. „We zullen het nooit vangen!'' Op dat oogenblik verscheen het vliegtuig, waarin Jan Zeedijk zat, te Pensa- cola. Jan Zeedijk zag de vlammen opschieten van de marinewerf. Heel ln de verte zag hij den zilveren glans van het bestuurbare luchtschip achtervolgd door de legervliegtuigen. 36. Hij combineerde deze feiten en begreep, dat de marinewerf aangevallen was. Zijn eigen piloot een lid van de Schorpioenbende -- volgde dezelfde rich ting waarin het luchtschip was verdwenen. Kon dit luchtschip misschien ook van de bende zijn? Gedurende den tijd. dat hij in de lucht was, had hU wanho pige pogingen gedaan om zich te bevrijden van de touwen, waarmede WJ febon" den was. 2—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 10