Het evacuatieprobleem
in Nederland
Ons Kort Verhaal
Zorg voor de volksgezondheid
Van 6-17 Maart
Internationale
Jaarbeurs Brussel
lie Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 2 Maart 1940
Vierde Blad
No. 24521
Ook aan de evacuatie van vee is gedacht
200.000 stuks rundvee
LAND- EN TUINBOUW
STOFZUIGERS
Herinneringen van een
ter dood veroordeelde
(SLOT).
(Van «ny.cn speciale» verslaggever).
jMondhcldszorg bij de evacuatie..
I Li logisch, dat wanneer de oppcrbcvcl-
bber van land- en zeemacht ln ons land
1 bevel zou geven om een half mlllloen
jchen uit onze meer of minder perma-
f-te verdedigingslinie., te evacuecren, de
(ondhcldsBorg vooral ln de vluchtoor-
i; geheel «eregeld dient te zijn. Men
I nl' t het risico loopen. dat lijders aan
wettelijke ziekten zich vermengen met
indcii <><>k al nier, omdat oorlog - cn
mede -epaaid g tande evi«
I uitbreken van epidemieën onder op
gehoopte menschengroepen tot een
ote mogelijkheid maakt. Vandaar het
dat wat ons land betreft, de gehcele
idhcidszorg bij een eventueele ontrul-
1 Van te verdedigen linies, ln handen
Ijesteld van een speciale subcommissie
Commi - ie Burgerbevolking Dl O. van
2 Borg, directeur-generaal van de volks-
mdhold. heeft de vertegenwoordigers
de Nedcrlandschc pers hierover ult-
;rig Ingelicht, daarbij op den voorgrond
)nde. dat. de taak van de subcommis-
Ieen tweeledige ls geweest. In de eerste
hits moest nagegaan worden, voor welk
§tl van de te evacueeren bevolking maat
ton getroffen moesten worden niet het
|i op de gezondheidszorg en ln de tweede
pts moest aan de gezondheidszorg ln de
Moorden de noodigc aandacht besteed
Het. feit, dat de bevolking der
orden toeneemt bij ontruiming van
lalde gebieden, bracht de onverbldde-
e consequentie met zich mede, dat men
i van velerlei vraagstukken rekenschap
i te geven....
f ch aanvankelijk tot het eerste punt be-
,>nd, betoogde dr, Van den Berg, dat on-
:held gemaakt ts tusschen de zieken en
Jrekklgen, die thuis verpleegd worden en
I verpleglngslnrlchtlngcn van zieken en
|crekkifien ziekenhuizen, sanatoria, te-
;en voor ouden var> dagen, blinden-ln-
lilngen, gestichten voor krankzinnigen
Izwakzinnigen enz., enz.)
f-'at de Izeken en gebrekkigen, die thuis
rpleegd worden, betreft, er zijn reeds
utregelen getroffen dat de burgemees-
i der te ontruimen gemeenten beechlk-
3 over een opgave van deze categorie,
iarvan het vervoer bijzondere zorg eischt
dienst van etappen en verkeer heeft de
ling van dit bijzondere vervoer in han-
i en zorgt er voor, dat deze zieken en
brekklgen met de overige bevolking van
(gemeente of ven het deel der gemeente,
rtoe zij behooren, naar het aangewezen
htoord gaan, waar zij zooveel mogelijk
t particulieren opgenomen worden. Is dit
ptate niet mogelijk, dan zal voor opname
I al dan niet tijdelijke zlekenverplegings-
Jnchtlngen gezorgd worden.
|En de verpleegden in ziekenhuizen, sana-
Kiaen gestichten? Allereerst onderscheidt
hierbij het geval van Inrichtingen,
flke niet in haar geheel worden overge-
k' en de inrichtingen, waarbij dit wel
f. geval Ls.
[Ziekenhuizen, waarin het verblijf over
P algemeen slechts van zeer tydelljken
"I is. komen niet voor algeheele over-
Jalng ln aanmerking. Moet er geèva-
«erd worden, dan zal een belangrijk deel
f patiënten ontslagen kunnen worden,
Ner dat opname ln een vluchtoord-zie-
kf.huLs noodzakelijk is. Ls dit wel het ge-
|J. dan geschiedt dit natuurlijk. Het ver-
Raat dan hetzij per ambulance-
'J of -trein van ziekenhuis tot zleken-
|Moellijker ls de evacuatie van de gc.stlch-
omdat de verpleegden daarvan geheel
of althans grootendeels bij elkaar
«ten worden gehouden: in het vlucht-
1 zal dus een nieuwe collectieve hulsves-
gevonden moeten worden. Dit geldt voor
J sanatoria, blindengestichten, krankzln-
ptgestichten enz. De Commissie heeft
)te moeilijkheden ondervonden om in
vluchtoorden gebouwen te vinden, wel-
P groot genoeg waren om de gehcele be
ring welke soms zeer groot ls te
F&'ten. Zij ls daarin echter gedeeltelijk
pjaagd, tenminste voor patiënten, wier
Cpjing vrij hooge elschcn stelde. Wel
hierbij vermeld, dat voor lnstellln-
waar de verpleging van de bewoners
f-joer zorgen verelscht «tehuizen voor
van .dagen) men zich in verschlllen-
gevallen zal moeten behelpen. In totaal
de Commissie haar zorgen uitge
eft tot 67 gestichten, met ongeveer 4600
poogden.
s DE VLUCHTOORDEN!
Lfj SWondheidszorg ln de vluchtoorden
zich allereerst bepaald tot de maat-
fs«ei\ om belangrijke uitbreidingen van
[Jwelljke ziekten tegen te gaan Typhus
Jfcratyphus A en B zijn bij de zeker
*r goede hygiënische toestanden, in
"natie met groote opeenhoopingen van
chen, zeer gevaarlijk. BIJ de genees-
«Jïe hoofdinspectie zijn echter naam
tWes van vele bacillendragers bekend.
ll?t ln de bedoeling deze menschen te
centreeren en onder toezicht te stellen.
IthH^001 bclanB ls ook dc vaccinatie te
il Lȣ zlcktcn- De geneeskundige lnepec-
■-toi 4 n's leeds beztfï met de vrijwillige
■£1 ln de randgemeenten der inun-
IBJJfctReen op groote 6chaal geschiedt,
dwang wordt hierbij niet uitgeoefend.
Maar het algemeen belang eischt, dat deze
vrijwillige vaccinatie zoo sterk mogelijk
uitgebreid wordt: ook ln de vluchtoorden!
Daarnaast zal er voor gezorgd moeten wor
den, dat er ren voldoende hoeveelheid se
rum aanwezig ls voor de bestrijding ln de
vluchtoorden van de besmettelijke nek
kramp, waarbij tevens voor Isolatie in ba
rakken gezorgd zal dienen te worden.
Voorts heeft de hoofdinspecteur der
volksgezondheid de artsen per circulaire
nog eens attent gemaakt op dc kinderver
lamming, welke vooral in den zomer en
bij groote opeenhoopingen van menschen
te vreezen ls.
Het wordt zeer sterk aangeraden om kin
deren tot ongeveer 8-Jarlgen leeftijd tegen
dlphtherie te vaccineeren. De propaganda
daartoe zal van dc burgemeesters moeten
uitgaan Zoowel serum als vaccin tegen
deze besmettelijke ziekte ls ln depots op
geslagen.
En de mazelen? Ook tegen de gevaar
lijkste der besmettelijke ziekten zijn maat
regelen getroffena Door middel van een
wetenschappelijk artikel wordt de nog niet
gemeengoed zijnde serumbehandeling ge
propageerd. Het serum kan practlsch over
al bereid worden. Mazelen-patiënten, die
complicaties vertoonen. zullen in zieken
huizen of noodhospitalen opgenomen die
nen te worden.
Lijders aan open tuberculose, die in het
te evacueeren gebied ln sanatoria verpleegd
worden, zullen ln de vluchtoorden ln nood-
sanatoria opgenomen moeten worden. Na
tuurlijk zal er voor gewaakt worden om
kinderen ln te kwartieren bij lijders aan
deze ziekte of dc laats ten ln hulsgezinnen
met kinderen onder te brengen. Overigens:
deze zieken zijn voor het grootste gedeelte
bekend bij consultatiebureau* voor tu
berculosebestrijding.
Bijzondere zorg ls aan het ziekenhuis-
vraagstuk in de vluchtoorden besteed. Zóó
zelfs, dat in verband daarmede een coördi
natie van de noodvoorziening op zleken-
huisgebled ls bevorderd. Daarnaast heeft
men zich bezig gehouden met de vraag
of er in de vluchtoorden voldoende genees
kundigen, vroedvrouwen en wijkverpleeg
sters beschikbaar zijn. En ln sommige dee-
len van het land bedreigd bij evacuatie
door Isolement moest speciaal aandacht
Wanneer hel tot evacuatie
in verschillende streken van
ons land mocht komen, zal
ook het vee niet vergeten wor
den. De organisalie daarvan
klopt nu als een bus. Zij om
vat 200.000 stuks rundvee. Wat
dit wil zeggen? Dat er 20.000
verzorgers noodig zlln, bene
vens enkele honderden plaat
selijke, buurt- en groepsleiders,
die geïnstrueerd moeten wor
den en voor wie administra
tieve bescheiden gereed ge
maakt moeten worden.
Veelzeggender is waarschijn
lijk, dat het hier gaat om 2000
bedrijven, welke geregistreerd
moesten worden enwaar
de noodige taxaties dienden te
geschieden. Dit is, In zeer kor
ten tijd, gebeurd.
Rest slechts de hoop uit te
spreken, dat het nimmer noo
dig zal zijn, de organisatie, ge
schapen om mensch eri dier
af te voeren, ln de practijk ten
uitvoer te brengen.
306
Inlichtingen:
I. J. B. Eeuwfeestpaleizen Brussel 2.
(Ingez. Med.)
geschonken worden aan het beschikbaar
hebben van de noodige specialistische
chirurgische! hulp. Bovendien ls ook
gelet op het behoorlijk functionneeren van
de ziekenfondsen ln dc vluchtoorden, op
de geneesmiddelenvoorziening (depotvor
ming van sera, vaccins en de meest nood
zakelijke geneesmiddelen), voed.selvoorzie
ning «vooral melk, welke men dient te ko
ken omdat pasteuriseeren niet gegaran
deerd kan worden en waarvan eventueel
distributie overwogen zal worden als er
geen voldoende hoeveelheden beschikbaar
zUn», drinkwatervoorziening «waar geen
waterleiding ls zal men met rantsoeneering
het verbod van straat schrobben en den
aanvoer van water ln tankwagens veel
kunnen bereiken) en ten slotte den vuilaf
voer waarvoor eveneens de noodige maat
regelen genomen zijn.
EN HET VEE?
Mr. Th. M Bautz, directeur van het bu
reau „Ontruiming" van het departement
van economische zaken, gaf ter perscon
ferentie nog een overzicht van de maatre
gelen. welke voor de evacuatie van vee
zijn getroffen. Hij memoreerde daarblj.dat
het Bureau Ontruiming door de ministers
van defensie en economische zaken met
deze ontruiming belast ls. De organisatie
ls zoo, dat onder het bureau 5 Inspecteurs
ressorteeren, die leder, ln overleg met de
betrokken militaire autoriteiten en de bur
gemeesters van de te ontruimen gemeenten
de vee-evacuatie ln hun ressort regelen.
Dit doen zij met den plaatselijken lei
der, die ln elke gemeente ls aangesteld en
de onder dezen staande buurt- en groeps
leiders en verzorgers 'voor elke 10 koeien Ls
één verzorger aangewezen). In groepen van
6u stuks zal het vee, zooveel mogelijk langs
binnenwegen naar afvoerhavens en door-
vaartplaatsen gebracht worden. Daar zijn
het de lading- en voedingsmeesters. die
met het inladen en het voederen (soms
zal men met een transport enkele dagen
moeten wachten) belast zijn. Krachtvoer
voor het vee ls reeds opgeslagen, evenals
voedsel voor de verzorgers.
Wat er met het vee gebeurt? Het ls be
stemd voor het abattoir. Na het .slachten
volgt de Inblikking. Voor het laatste zijn
o.a. de vleeschwaren- en groenten- en con-
servenfabrleken Ingeschakeld
Het vee, dat onder bepaalde omstandig
heden afgevoerd zal moeten worden ls
thans reeds geregistreerd en getaxeerd.
Een uitgebreide registratie wordt bijgehou
den, opdat men. na herstel in den ouden
toestand, over alle gegevens kan beschik
ken Aan het stamboekvee zal speciale aan
dacht geschonken worden afslachting
daarvan dient zoo veel mogelijk voorkomen
te worden, zoodat te dien aanzien een bij
zondere commissie is aangesteld.
De paarden zullen ter beschikking van
de burgemeesters der te evacueeren ge
meenten komen om bij de evacuatie van
de burgerbevolking behulpzaam te zijn.
Daarna worden ook zij afgevoerd.
Mr. Bautz concludeerde ten .slotte, dat
thans iedere bij de evacuatie betrokken
boer bekend Ls met de plaats, waarheen
zijn vee eventueel zal gaan, waarbij hij
er met voldoening gewag van maakte, dat
allerwege zeer groote medewerking onder
vonden werd en ondervonden wordt!
Ui'J hrico-mehJc op -Ho/aA,
e&n ivaahJbvuj wxA JUucJfcteiïE
6407
(ingez. Med.;
VRAGEN EN ANTWOORDEN.
Vraag: Zou U mij kunnen mededeelen hoe
ik het ge*as moet behandelen, waarvan Ik een
deel van een blad hierbij sluit? De plant staat
op tafel, maar de bladeren krijgen steeds gele
punten.
MeJ. L. L. te L.
Antwoord: Uw plant ls een zeer fijne
palmsoort. De naam is Cocos Weddellana. Het
kan zeer goed ln de huiskamer gekweekt, maar
er dient dagelijks gelucht. De plant kan met
een kleinen pot volstaan, waarvan de aarde
geregeld nat dient gehouden. Minstons éénmaal
per week dienen de bladeren met lauw water
afgespoeld om het stof te verwijderen. Droge
kamerlucht ls vaak oorzaak van bovengenoemde
kwaal. n.1. afsterven van de bladpunten.
Vraag: Kan lk voor den verbouw van erw
ten en boonen mesten met versche bagger en
met beer?
G S. te N.
Antwoord: Wij gebruiken liefst goed door
vroren bagger, in elk geval Ls het goed deze een
paar maand op den kant te laten liggen. Met
beer moet u niet mesten bij erwten en boonen.
laatstgenoemde mest ls beter aan te wenden
voor bladgewar.sen. B*er is meestal rJJk aan
stikstof, met welke u bij de vlinderbloemigen
niet te sterk dient te mesten. Geef per 10 vlerk.
Meter bij de bagger 3 ons ChilLsalpeter. 6 ons
tent kali. Deze hulpmest mee lnspltten of na
spitten strooien en lneggen.
patei
het
35 verschillende bekende merken.
Ook in huurkoop.
DE STOFZUIGER-CENTRALE HAGEMAN
HOOIGRACHT SI TELEFOON 25955
7195 (Inge*. Med.)
Vraag: Kunnen klevletsboonen bij rhshout
takken worden gelegd of moeten het beslist
stokken zijn?
G. 8. te N.
Antwoord: De klimmende klevletsboonen
kunnen zeer goed bij rijshout gelegd. De plan
ten maken hierbij een mooi gewas.
Vraag: Mijn kamerplant toont den laatsten
tijd neiging te gaan verdorren. Ook komen er
witte stukjes op voor. Hoe ls de naam e>n de
behandeling?
Mevr. Br. v. W. te L
Antwoord: Uw plant heet Pteris Wlinsettl
en 1s een veel voorkomende, sterke varen. Ge
durende den winter HJdt dit gewas vaak van
droge kamerlucht en wordt niet zelden door luis
aangetast. U doet goed de gele bladeren te
verwijderen en de plant versche aarde te geven.
Geef, zoo noodig. een grooten pot. Haal wat
goede aarde bij den bloemist. Zet de varen goed
in het licht en ver van de kachel, niet ln de
volle zon. Houdt de aarde geregeld vochtig.
Vragen op Tuinbouwgebied aan de
Redactie onder motto „Tuinbouw".
Door W. GASCOGNE.
Veertien dagen zijn voorbij gegaan sinds
ik gevangen genomen werd. Ik was ver
bonden aan een gezantschap. Thans Ls
het alweer twee dagen geleden, sinds mijn
doodvonnis geveld Ls. Dat wil zeggen, dat
ik ter dood gebracht word als lk dezen
middag nog geen bekentenis afleg.
De hoofdzaak is, dat lk mijn zenuwen
in bedwang houd; lk hoop dat het mU
maar gelukt.
Ik denk, dat het nu wel met mij ge
daan zal zijn Klokslag twaalf kwam de
commandant bU me. Ik had er wel op
gerekend en was gelukkig heel bedaard.
Nou, meneer, zei hij, hebt u mijn
voorstel goed overwogen? Ik ben er van
overtuigd, zei hij, <Jat u op mijn voorstel
zult ingaan, u bekent alles en wij gaan
dan samen naar mijn chef, iwen u een en
ander nog eens vertelt Die Rauscher ls
evengoed een tegenstander van u, als van
ons, en u behoeft hem waarachtig niet te
sparen. Ik wed. dat u bij ons spoedig car
rière zult maken: wij hebben lieden van
uw slag noodig. En ik mag toch wel ver
onderstellen, dat een goede post ln bui-
tenlandschen dienst u zal aanstaan
Slechts met moeite bedwong lk den lust
den man naar dc keel te vliegen. maar
wat zou het mij geholpen hebbenik
was machteloos.
Drie dagen geleden heb ik u een ant
woord gegeven, en daar blijf ik bij. Ik heb
er niets aan toe te voegen, was mijn ant
woord
Is dat werkelijk alles, wat u te zeg
gen hebt? vroeg hij opgewonden. Hebt u
wel gedacht aan de gevolgen van uw kop
pigheid? U weet dat u ter dood gebracht
zult worden, en geloof maar dat wij
daarmede niet lang wachten. In den don
keren nacht wordt u geboeid een eind
buiten de stad gebracht en dan met een
revolverschot eenvoudig afgemaakt. Geen
mooie dood! Ja. ik weet wel dat u hoopt,
dat uw land nog bijtijds tusschen beide
zal komen, omdat u bij het gezantschap
bent. Maar dan kan ik u wel verzekeren,
dat u zich vergist. En komt er later Iets
van uit, wel dan zullen wij ons beleefd
verontschuldigen.... Maar dat ls voor u,
dunkt me een sohrale troost. Ik raad u
voor de laatste keer aan u nog eens te
bedenken
Ik heb me niet meer te bedenken,
antwoordde ik.
HU was mijn cel al weer uit....
Ik wil aan niets anders denken, maar
dat valt in deze omgeving niet mee Hoe
veel ter dood veroordeelden zouden ln deze
cel hun laatste dagen wel doorgebracht
hebben?Op de wanden zitten zwarte
vlekken van het vocht, en ln den schemer
ls het alsof al die plekken de donkere
leege oogholten zfjn van doodskoppen
Ze staren alle naar mij, 't volgend slacht
offer. Over enkele maanden zal mijn hoofd
er ook zoo uit zien
Vanuit het tralieraampje ln mijn cel
deur kan. lk op een open ruimte zien
Daar zijn vier lotgenooten van mij opge
sloten. De anderen zitten, zooals lk, ln
aparte cellen.
Ongeveer een meter of twee vaif mij af,
ligt een man, die door de gevangenen
zoowel als dooi de bewakers met een soort
eeribed behandeld wort. Voor hij gevan
gen genomen werd, bekleedde hij een be
langrijken post.
Nu Ls hij ziek wat trouwens geen won
der is. omdat hij onmiddellijk na een blin
dedarm-operatie werd gearresteerd Van
tijd tot tijd schijnt hij erg veel pijn te
hebben, en dan geeft men hem een in
spuiting. Men gebruikt niet steeds het
zelfde bedwelmingsmiddel uit vrees dat hij
een morphinist zal worden. Een treffend
staaltje van naastenliefde!
Nooit van mijn leven zal ik het drama
vergeten, dat zich twee dagen geleden ln
een cel naast de mijne afspeelde,
een cel naast de mijne afspeelde. Een ge
vangene was, nadat hij een poging gedaan
had om zich van 't leven te berooven,
ln die cel opgesloten. Nu hebben wij in
elke cel een klein petroleumlampje en lu
cifers, voor het geval er storing komt in
den electrischen stroom. Ik voor mij heb
den inhoud van het lampje gebruikt om
de talrijke wandluizen te bestrijden De
bedoelde gevangene nu goot de petroleum
over zijn bed en over de deken HIJ wik
kelde er zich ln en stak de met petroleum
gedrenkte voorwerpen in brand.
De schildwacht had zijn handelingen
vanuit het celdeurrampje met een zeker
genoegen gadegeslagen, omdat hij meen
de, dat hij op zijn manier tegen de wand
luizen ging strijden. Maar toen hij be
merkte dat het de bedoeling was zelf
moord te plegen en door die poging mis
schien het heele gevangenisgebouw een
prooi der vlammen zou kunnen worden,
schreeuwde hij: doof uit, blusch die vlam
men of lk schiet. De zelfmoordenaar scheen
evenwel niet te luisteren. Hij handelde
stellig in een vlaag van waanzin.
De schildwacht legde zijn geweer aan
en schoot.
Toen keek hij nog eens nauwkeurig door
de tralies.
Ziezoo, alweer een plaats voor een
ander vrijhoorde ik hem mompelen.
De commandant kwam binnen; een re
volver stak half uit een zijner jaszakken.
De andere officieren noemden dien man,
die een gezicht had als een bloedhond
Rosenberg. Achter hem stonden eenige
soldaten, een tiental naar ik meende.
I De commandant ging naar den gevan
gene. die vroeger zoo'n voorname positie
had bekleed, toe. De man lag op een divan
onder invloed van de morphine, te slapen.
Sta op!, hoorde ik hem halfluid zeg
gen.
Ik begreep terstond, "de bedoeling van
dat late bezoek. Mijn laatste uur zou dus
ook spoedig geslagen hebben
De veroordeelde richtte zich op.
Wat ls er? vroeg hij den comman
dant.
Je moet verhoord worden.
Verhoord worden? In den nacht?
Laat mij toch slapen, protesteerde de an
der. Ik ben ziek, laat me met rust. Mor
gen ls er ook nog een dag.
Sta op en kleed je aan, luidde het
ongeduldige antwoord. Op dat moment
hoorde ik de torenklok drie maal slaan. De
veroordeelde had het ook gehoord, en hij
begreep ineens, dat een verhoor niet de
bedoeling van het nachtelijke bezoek was.
Hij kromp in elkaar, viel op den grond en
begon te kreunen, te kreunen als een ge
marteld dier.
Vooruit met hem. Slapen jullie, riep
nu de commandant. Hij zal de heele straat
nog wakker schreeuwen. Slaat hem met
den kolf van Je revolver op zijn gezicht
en boeit hem.
In doodelijken angst klemde zich de ter
dood veroordeelde aan zijn legerstede
vast, maar een verschrikkelijke slag. die
hem waarschijnlijk het handgewricht
brak, noodzaakte hem los te laten. Twee
soldaten grepen hem beet en duwden
hem een bundel vuile lappen in den bloe
denden mond. Daarop droeg men hem, de
handen en voeten met oen telefoondraad
samengebonden naar buiten.
Komt zoo spoedig mogelijk terug om
de anderen te halen. rief> Rosenberg hen
achterna.
Nu is het mijn beurt, dacht ik De sol
daten naderden de deur van mijn cel, en
ik had de grootste moeite mq kalm te
houden
Doch neen. men ging mijn deur voorbij
en ging naar de cel van mijn buurman,
iemand, die beschuldigd was van spion-
nage. Het was een stille, rustige en god
vruchtige man. Eiken avond had ik hem
hardop hooren bidden. De sleutel knarste
in het slecht geoliede slot.
Kom hier met Je spullen, klonk het
kort bevel.
De gevangene scheen hierop reeds voor
bereid te zijn. want nauwelijks had het
bevel geklonken, of hij trad kant en klaar
te voorschijn. Om zijn mond speelde een
vreemd, berustend lachje.
BIJ den uitgang keerde hij zich nog eens
om en wenkte in onze richting.
God sta je bij, waren de laatste woor
den, die ik van hem hoorde
Vooruit! Genoeg gekletst, bromde de
commandant.
Twee andere gevangenen werden wegge
bracht. De een ging kalm. als mocht hij
een wandeling maken voor zijn plezier De
ander streefde tegen en werd met kolfsla
gen vooruitgedreven.
Voetstappen klonken in de richting van
mijn celDe deur werd geopend en de
commandant trad binnen, zijn revolver ln
de vuist. Ik leunde tegen den muur, de
armen óver mijn borst gekruist. Het ont
zettende gevoel, dat iemand inwendig
overweldigt, kent ieder, die regelrecht te
genover den dood gestaan heeft. Maar ik
deed mijn uiterste best niets van mijn
ontroering te laten blijken Ik wilde me
sterk toonen tegenover mijn beulen.
Pak uw zaken bij elkaar en volg mij!
zei de man met een wreeden lach. Dus
eindelijk was het mijn beurt! Een oogen-
blik kreeg ik de begeerte mij op hem te
werpen en te trachten door de vlucht
mijn leven te redden. Maar onmiddellijk
zag ik het nuttelooze van die poging in.
Hij zou mij immers aanstonds met de kolf
van zijn wapen neerslaan Neen. rustig
blijven, ten koste van alles. Ik raapte snel
mijn weinige zaken bijeen, wikkelde die in
den deken en ging naar de deur.
Neemt u uw veldbed niet mee?, vroeg
spottend beleefd de commandant
Ik zal het maar aan mijn opvolger
nalaten. Die zal er ook wel niet lang van
profiteeren, antwoordde ik met een vaste
stem
Toen lachte hij. en zijn lach klonk als
het geschater van satan bij het winnen
van een ziel.
Je vergist je ditmaal, zei hij. Ik breng
je enkel naar een andere cel.
Drie weken later werd ik door de ijverige
bemoeiingen van de regeering van mijn
land vrijgelaten Ik mocht naar mijn land
terugkeeren. met de bedreiging, dat als ik
ooit weer over de grenzen zou komen, ik
geen vol uur meer te leven had.
Een ieder zal mij gelooven. wanneer ik
verzeker, dat ik het stelliee voornemen
maakte geen voet meer te zetten in den
staat waar ik zulke vreesclijke dagen had
doorgebracht.
(Nadruk verboden
(Auteursrecht voorbehouden), j
