Vieuw offensief der Russen verwacht STADSNIEUWS Tara zonder waarschuwing nummer bestaat uit VIER bladen getorpedeerd Jaargang VRIJDAG 23 FEBRUARI 1940 No. 24514 Tegen de Mannerheim-linie Verwarde situatie bij Petsamo De strijd ter zee Een rede van Chautemps EERSTE BLAD HET VOORNAAMSTE NIEUWS geheele bemanning is gered VAN HEDEN De luchtoorlog Geen accoord tusschen Nederland en Engeland afgesloten Uit Roemenië Censuur op Amerikaansche mail De Bilt verwacht Verspreide berichten LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 50 ets: per regel voot advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zUn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bU maximum aantal woorden tan 30. - Incasso volgens postrecht Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bumu Noordeincbplem Telefoonnummer* voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Poatcheque* en Girodienat no. 57055 Poitbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, vaar agentschappen gevestigd (Qa: per 3 maanden I. IJS per week (.0.M Franco per post f. 2 35 per 3 maanden <f porto kosten. (voor binnenland t. 080 per 3 mndj De Finnen verwachten, dat de Russen randaag, op den verjaardag van het roode jger. een krachtig offensief zouden ont kenen. Zij hebben alle maatregelen ge- lomeu om een verrassing te voorkomen, 'egens het stilzwijgen, dat ten aanzien van in toestand op de Karellsche landengte ln cht wordt genomen, kan men geen nauw- rurlgc Inlichtingen verkrijgen, doch het ls ekend, dat de Russen buitengewoon hevige rallen op Kacmaerae hebben gedaan. De "innen locgen den vijand terug en behlel- en hun zeer hechte stellingen. Tusschen luollaljavl en Vuoksen hebben de Russen Bpecns aanzienlijke strijdkrachten, ge kund door tanks, ln het vuur gebracht. ZIJ leien hier over het Us aan. De twee Rus- ichf divisies, die bU de Talpale waren trucpeslagen, hebben versterking gekregen i haar aanvallen hervat. Hier bekommeren Rus en zich niet om hun verliezen; zU ebben reeds 2000 dooden verloren. Hef Russische offensief tusschen Muolaal- ivi en de Flnsche Oolf schijnt zeer hevig Jn: het Russische commando zou beloofd en vandaag de roode vlag te Vllpurl te schcn. De stad wordt door zwaar geschut bombardeerd Ten Zuidoosten van het adopameer hebben de Finnen terrein ge- onnen en 300 gevangenen gemaakt. BIJ de l'boranta-ellanden hebben zU 200 vracht- ito's buitgemaakt. Tot dusver heeft het „offensief van orosjllov" aan het Karellsche front het ode leger reeds 00.000 menschenlevens tost. )e sneeuwstormen veroorzaken veel last de oorlogvoering. Dc sovjet-Russische luchtmacht blijft ticf. Wlllmanstrand. Klsholm. Hlltola en llsenvaara werden gebombardeerd. In het Noorden werden Rovanleml en an- ere plaatsen gebombardeerd, ln het bln- enland werden enkele enkele kleinere laatsen bestookt. Volgens de tot nu toe ontvangen berichten Jn geen slachtoffers te betreuren. Volp.-ns bevestigde Inlichtingen zUn der en Russische toestellen omlaag geschoten, ovendien heeft men nog kunnen vaststel- n dat eergisteren drie Russische vliegtui- en. waarvan het verlies als vermoedelUk erd aangegeven, werkeUJk omlaag zUn ge- hoten. Gisteren zUn vermoedelUk nog drie toe ellen neergeschoten, doch men heeft de «stellen nog niet gevonden. Van vml-offlcleelc zUdc wordt medege- Kld. dal de Russische vliegtuigen in den van den nacht gepoogd hebben een te bombardeeren. Olsteren zUn enkele ommen niet ver van de hoofdstad neerge- omen. Twee kerken en een ziekenhuis wer en geraakt Het Russische legerberlcht luidt: Op 22 Februari heeft zich niets van belang oorgedaan aan het front. Op de Karellsche ndengte hebben de sovjettroepen met af- ian van den vijand 21 verdedigingswerken wet. waaronder 15 stalen en betonnen Ulerlelorten Door een sneeuwstorm bleef <t optreden der luchtstrijdkrachten be- •erkt tot verkenningsvluchten. I)E STEUN AAN FINLAND. Volgens de „Evening Standard" hebben ich ln totaal reeds 8000 Engelschen als vrij- Hligers laten InschrUven. De eerste duizend fan /uilen nop ln den loop van de volgende eek vertrekken. Volgens dit blad rekent de touche regeering er op, dat zU aan het inde van de maand Maart de beschikking al hebben over 10.000 Brltsche vrijwilligers In Zweden ls reeds meer dan 20 mlllioen tonen Ingezameld voor steun aan Finland. Uit Finland wordt gemeld, dat de Deen- fhe luitenant-vlieger, graaf Erhard FriJs, le eerste Deensche officier, die zich als vrij williger voor Finland opgaf, tUdens een Qchtgevecht ls gevallen. Ook de Deensche Utenant, Hans Fenger, ls op het slagveld Finland gesneuveld. Geruchten over de aanwezigheid van vele 'ntsche vlooteenheden bU Petsamo vinden ot dusver officieel geen bevestiging. Ge- jchten over een hevig luchtgevecht in deze •uurt worden zelfs beslist tegengesproken. De correspondent van de „Aftenbladet" Moskou bericht, dat de volkscommissaris jn Marine, Kuznetzof, per vliegtuig naar j*rrnansk ls vertrokken. De correspondent voegt hieraan toe. dat 6 geheele roode vloot in de NoordelUke Uszee ...v gereed is gemaakt om in actie te Jten. Maar ook hier ontbreekt iedere be- «siging! Mfi .ited Press meldt nog: dat ofschoon "icleele Brltsche vlootkringen blUven wei- ELn eenlgerlel Inlichtingen hieromtrent te ïtojken in bevoegde kringen wordt ver- dat de Brltsche vloot en luchtmacht E m 18 op cn boven de Noordzee en den tetr mhen Oceaan tot aan IJsland toe vhïï en' zoodat niemand er zich over IriSL te verwonderen. indien thans eenlge ne oorlogsbodems bU Petsamo geslg- hle«d Het ls echter ook mogeUJk, aldus wordt ln deze kringen betoogd, dat er op het oogen- bllk heelemaal geen Brltsche vlooteenheden ln genoemde wateren zUn. doch dat de be richten hierover van Dultsche zUde gelan ceerd zUn, le. als onderdeel voor den „zenu wen-oorlog"; 2e. om de Britsch-Russlschc betrekkingen ongunstig te beïnvloeden; 3e. om wrijving te wekken tusschen Groot- Brittannlë en de Scandinavische landen4e. om de Scandinavische landen te Intlmldee- ren en hen te dwingen een politiek van strikte neutraliteit tegenover het Russlach- Flnschc conflict te voeren, uit vrees ln een Europceschen oorlog te worden betrokken en 5e. om waardevolle Inlichtingen uit Enge land te krUgen. ENGELSCHE TRLILER TOT ZINKEN GEBRACHT. De Brltsche adaniraliiitefct deelt mede, dat d« tredler „Flfedhdre" door een vljande- lUken aanval tot zinken ls gebracht. Men vreest, dat er slechts één overlevende ls. Twee officieren en negentien manschap pen worden vermist en zUn, naar men vreest, omgekomen. Ook de tnelier ..Solan" Ls met bommen cn machinegeweervuur aangevallen, het vUandelUke toestel werd evenwel verjaagd, en het schip keerde naar de haven terug. De „American Club" te ParUs heeft gis teren een banket aangeboden, waar tal- rUke Fransche en Amerlkaansche persoon- lUkheden aanwezig waren, o_m. de vice- premler Chautemps, de eerste secretaris der Amerlkaansche ambasAade, de Engel - scho ambassadeur, Bonnet, de Tsjecho- Slowaaksche gezant, de PooLsche zaakge lastigde en generaal Vuillemin, comman dant van de luchtstrUdkrachten. Aan het einde van het banket nam Chautemps het woord voor het houden van een toespraak HIJ zelde allereerst, dat Da- ladler, dien hU verving, verhinderd was door dringende zaken en een nog niet ge heel herstelden gezondheidstoestand. Voortgaande sprak hU over de diepe har monie ln denken en gevoelens tusschen Amerika en FrankrUk. Sprekende over de komst van Sumner Welles, verklaarde Chautemps dat hU in FrankrUk zal worden ontvangen met „ge voelens van eensgezinde sympathie en van vertrouwen." Over den oorlog zelde Chautemps o.m. ..FrankrUk en Engeland, die zooveel be wijzen hebben gegeven van hun gehecht heid aan den vrede, die vredelievend wa ren tot ln den droom en zelfs tot onvoor zichtigheid toe. zUn thans ln den oorlog getrokken met de eensgezinde en verwoede vastbeslotenheid hem tot den vrede door te zetten. Nooit hebben zU tegen Duitsch- land cenigerlel elsch geformuleerd. Wan neer dus FrankrUk en Groot Brlttannlë besloten hebben om zonder pardon te strijden, en ook geen Franschman niet bereid is tot het hoogste offer voor het land, dan ls dat alleen om de verdrukte volkeren te bevrijden, wier vrijheid voor leder onzer samenvalt met de vrUheid van ons eigen vaderland Sprekende over den strUd der Finnen, zelde Chautemps ten slotte dat die striJd „voor ons pUcnten geboren doet worden. Jegens welke wU niet in gebreke zullen blijven." Wij vernemen, dat bij de directie van de maatschappij „Vrachtvaart" te Rot terdam thans van den kapitein van het stoomschip een telegram is ontvangen, waarin wordt medegedeeld, dat de „Tara" Woensdagochtend ter hoogte van Finlstèrre zonder waarschuwing is getorpedeerd. Een ander bericht van den gezagvoerder had gisteravond laat nog gemeld, dat een boot met de twaalf vermisten eveneens te La Corona is aangekomen, zoodat alle opvarenden zijn gered. Naar wij vernemen behoort tot de bemanning ook een Katwijker, namelijk de derde stuurman P. Kraayenoord, wonende Boorsmastraat te Katwijk aZee. Het Brltsche ministerie voor luchtvaart deelt mede. dat nog een tweede Dultsche vliegmachine Ls neergeschoten bU 8t Abbe- head. Dc bemanning ls gered cn gevan gen genomen. Een ls zwaar gewond. Ten aanzien van de Dultsche verliezen bU de luchtaanvallen gedurende den oor log, werd van betrouwbare zijde tegenover Reuter een cUfer genoemd van 41 vlieg tuigen, waarvan vaststaat, dat zU verloren gegaan zijn. terwUl het van negen niet waarschUnllJk ls, dat zij op hun bases te ruggekeerd zijn. Dit betreft alleen de vliegtuigen, die bo ven of nabU de Brltsche eilanden zijn neer geschoten Er wordt nog aan toegevoegd, dat bU de gevechten geen Brttache toestel len verloren zUn gegaan. Gerekend over alle fronten, met inbe grip o.a. van de Dultsche Bocht, doch de actie van de Fransche luchtmacht bulten beschouwing gelaten, schat men, dat de Dultschers 110 vliegtuigen hebben verlo ren, die zijn neergeschoten, benevens nog de toestellen, die niet op hun bases terug gekeerd zUn, welker aantal volgens een voorzichtige raming 23 bedraagt. De „Evening Standard" publiceert een kaart van de Noordzee, waarop de vluch ten, welke Dultsche vliegtuigen naar de Brltsche kust hebben gemaakt, staan aan gegeven. De militaire correspondent van het blad, die commentaar schrijft bU de kaart, schat dat de Dultschers 72 dergelUke vluchten hebben gemaakt. namelUk 25 bomvluchten en 47 verkenningsvluchten Ten minste 60 non-combattanten zUn gedood, de meesten op zee. Het land in zUn geen aanvallen uitge voerd. De langste afstand was, die welke bij den aanval op de Shetlands werd afgelegd duizend mUl heen en terug. De kortste was naar de kust van Norfolk, ongeveer 420 mUl. De correspondent berekent, dat de Dultschers ln totaal 180 vliegtuigen hebben gebruikt, waarvan er 36 niet zUn terugge keerd. dat ls een verhouding van één op vUf. Wanneer de Duitscher echter goed verdedigde objecten aanvielen. aelUk de Firth of Forth, dan verloren zU één op de drie vliegtuigen. Moderne bomvliegtuigen kosten ongeveer 30.000 pond sterling. De waarde van de verloren Dultsche vliegtui gen ls dan in totaal ongeveer een miliioen pond. Boven FrartkrUk zouden 47 Dultsche ma chines zUn neergehaald. De Britsche luchtmacht heeft giste ren opnieuw geslaagde verkennings vluchten boven Oostenrijk en Bohemen gemaakt, meldt Londen. Verklaring van Minister Steenberghe in de Eerste Kamer zouden zijn. In antwoord op een vraag van den heer Heldring heeft minister Steenberghe vanmiddag in de Eerste Kamer verklaard, dat het accoord met Engeland inzake economische vraagstukken in oorlogstijd, het onderzoeken van schepen, enz. niet is afgesloten. Hij kon hierover verder niets mededeelen, dan dat de optimisti sche persberichten, die den laatsten tijd zijn verschenen, niet voor de verantwoordelijkheid van de regeering zijn. (Zooals men weet zijn er voor Nederland, zoowel te Londen als te Parijs, besprekingen gevoerd door de heeren Lamping en Hart). In Roemenië zijn de laatste afdeellngen reservetroepen onder de wapenen geroepen, aid as United Press. Artillerie, munitie, benzine en ander ma teriaal worden naar de grenzen gezonden, met name naar de Hongaarsche, dit naar aanleiding van minder geruststellende be richten uit Boedapest, De reservisten, die het laatst een oproe ping hebben gekregen moeten zich op 1 Maart melden. Een hooggeplaatste autoriteit herhaalde zUn reeds vroeger afgelegde verklaring, dat Roemenië begin Maart twee mlllioen man onder de wapenen zou hebben. Naar verluidt heeft Roemenië nog twee maanden noodlg om zUn versterkingen in het westen te voltooien, waarna het werk aan alle andere fronten zal worden be spoedigd. De Associated Press meldde dat de Dult schers te Boekarest het besluit van de Roemeensche regeering om den uitvoer van hoogwaardige benzine voor vliegtuigen voorloopig te verbieden beschouwen als een soort genadeslag voor de ontwikkeling der wederzUdsche betrekkingen. Zij zouden een beroep op Hitier gedaan hebben om on- verwUld dr. Clodius weer naar Boekarest te zenden om het besluit te herzien. Ook het feit dat de neutrale eigenaars van Roemeensche petroleumbronnen weigeren petroleum en benzine aan Duitschland te leveren moest ongedaan worden gemaakt. Later meldde Havas nog, dat dr. Clodius, die op het oogenblik te Rome vertoeft, be gin volgende week te Boekarest wordt ver wacht. Naar eerst thans wordt vernomen, heb ben Britsche marinevaartuigen op 18 Ja nuari 2600 Eng. pond. Amerikaansche mail van een Clipper op de Bermuda-eilanden ln beslag genomen. De aangelegenheid is in handen gesteld van het staatsdepartement. Naar United Press verneemt zou de ka pitein der Clipper Lorber, na een nogal heftige argumentatie den Britten hebben gezegd het schip te verlaten, zonder on derzoek van de mail. maar de leider van de groep gaf een signaal naar een aantal matraaen. die in de onmiddellijke nabijheid op Engelsche schepen waren en die daar op met gevelde bajonet aan boord van den Clipper kwamen. Hierop onderwierp kapi tein Lorber zich aan de inbeslagneming der mail en vroeg een ontvangstbewUs. toen hij de helft had afgestaan Vervol gens schreef hU een formeel protest. Sedert dien wordt alle Amerikaansche mail op de Bermuda-eilanden gecensureerd. BINNENLAND. De plannen van minister AJbarda; begroo ting van Waterstaat '3e Blad). Ons parlementair overzicht (4e Blad). De luchtverbinding AmsterdamBatavia zonder tnsschenlanding (3e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Kalme markt Good prijshoudende stemming Oploopende koersen Amerikanen iets vaster Beleggingen prijshoudend. BUITENLAND. Nieuwe Russische aanvallen tegen de Man nerheim-linie verwacht (le Blad). De vernietiging door de Russen uit de lucht van Hangö (3e Blad). Onze correspondenten te Londen en Ber lijn aan het woord 3e en 4e Blad Om de Roemeensche petroleum 'le Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN* EERSTE BLAD. Meest matige, in het Noorden tij delijk toenemende Zuidelijke tot Westelijke wind. Betrokken tot zwaar of half bewolkt. Waarschijn lijk eenige regen, vooral in het Noorden. Matige dooi. Senator Harry Truman heeft naar aan leiding hiervan om drastische maatregelen gevraagd, ten einde den Engelschen te lee- ren. hoe zU zich te gedragen hebben Men diende geen Clippers meer naar Engeland te zenden en Engelsche ladingen uit Ame rikaansche havens te weren, tot zU geleerd hebben zich behooriUk te gedragen, aldus de senator. OUD-MINISTER ZAUNIUS OVERLEDEN. De vroegere Uthausche minister van bui- tenlandsche zaken, Zaun lus, 1s overleden. TEGEN DE FRANSCHE COMMUNISTEN. Bij decreet zuilen in Frankrijk SI commu nistische leden van scheidsgerechten van him functies vervallen worden verklaard. STEDELIJK GYMNASIUM. A.s. mutaties in het docentencorps? Curatoren van het Stedelijk Gymnasium te Utrecht, hebben, na overleg met den in specteur der gymnasia, bU den gemeente raad de volgende aanbeveling ingediend voor de benoeming van een rector van het gpmnasium, ter voorziening in <je op 1 Sep tember a.s. door het aftreden van dr. A. H. Kan ontstane vacature: 1. dr. D. E. Bosse- laar, rector van het Stedehjk Gymnasium alhier; 2. dr. L. G. van der Waal, rector van het gemeentelUk gymnasium te Delft Voor de benoeming tot rector van het GemeentelUk Lyceum te Enschede is door B en W de volgende voordracht opge maakt: 1. dr H. G. S SnUder. leeraar aan het. StcdelUk Gymnasium alhier; 2. ir. dr. A. J. Staring, leeraar aan de R.H.BB. te Wageningen. HANDELS REG ISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe Inschrijving: N. V. „De Noord". Weddesteeg 4. Leiden. Handel in gTanen en molenaarsbedrijf. <Ned. Staatscrt. 15 Febr. 1940, bijvoegsel No. 33 152). Directeur: G. Kluit. Voorschoten. MaatschappeUjk kapi taal f. 1250. waarvan geplaatst en gestort f. 250 10 STEUNTERHOOGLNG GEVRAAGD. Het bestuur der Neutrale Leidsche Werk- loocen-Vereeniging .Door Samenwerking Sterk" D. S S.) heeft een adres aan den gemeenteraad gericht met ongeveer 700 handteekeningen van ondersteunden van M H.. waarin een steunverhooging van van 10 n wordt verzocht, in verband met de ver schillende prijsstijgingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1