De Gruyter s
fio chocolade Reepen
ga
dHlleen <MCftuy&A'
Mr. FRED FRY
ENGELS
E L D E E 0yerjorige Radio's
MEESTER IN DE RECHTEN
IJSKRUIENDE RIVIEREN
DRUKWERK
JONGEN
van 50 voor 25 .cent
De uitvinding van den admiraal
Dagbladreclame
483e Staatsloterij
HEI VULPENHUIS
PELTENBURG
HANDEL
LEIDSCH DAGBLAD
IEID5CH DAGBLAD - Tweede Blad
Woensdag 21 Februari 1911
NAGEKOMEN BERICHTEN
De avonturen van Jan Zeedijk in Amerika
Ongerustheid
over Nederlandsch motorschip
«lil
is niet te vervangei
llliillllHIWillii
Wegens militairen dienst
6 LAKENS - 6 SLOOPEN
3 TAFELLAKENS
FRY's Taal Inst.
bij 11.00 aankoop
Flink Meisje
GEMEENTE RIJNSBURG
PER TOURINGCAR naar del
Touringcarbedrijf L. BEUK -
GEMEENTE-OPZICHTER
VOOR DEN
DRUKKERIJ
NOORDEINDSPLEIN - TEL. 25041
loepen Er heerschte voortdurend een pret
tige geest, welke kan blijven bestaan zoo
deze regelmatig worden bezocht en de
deelname uitgebreid waartoe de comman
dant allen opwekte
Aan mej. dr. Leemhuis en de heeren Krij
ger en Hoogeveen werd alle lof gebracht
voor hun leiding bij cursussen en oefenin
gen.
Door den minister van binncnlandsche
zaken is voor leden van de burgerwacht
Oegstgeest verlof verleend, zoo noodig ook
buiten de gemeente op te treden.
Voorts bleek dat bij gehouden wedstrijden,
wandeltochten e.a. diverse prijzen zijn be
haald en dat aan een viertal leden Is uit
gereikt de medaille van den Bond v. Bur
gerwachten wegens twintigjarigen dienst,
waarbij de commandant de hoop uitsprak
dat de jongere leden de voetsporen van de
ouderen mogen volgen.
Er zijn dit jaar geen onderlinge wedstrij
den te Katwijk gehouden. De flnanciecle
toestand mag zich in een goede gezondheid
verheugen
De voorzitter dankte den commandant
voor zijn uitgebreid rapport. Bij de bestuurs
verkiezing werden de aftredende heeren J.
W. v. d. Post, A. v Breda Sr. en W. Boer Jr.
herkozen.
De voorzitter deelde mede dat in de sa
menstelling van diverse afdeellngcn enkele
wijzigingen zijn aangebracht en dat de ver
leende extra-subsidie van de gemeente uit
sluitend zal worden bestemd voor de uni
formen, waarvoor een regeling ls getroffen.
Vervolgens deelde spr. mede. dat een dank
betuiging is ontvangen voor de in het begin
van de mobilisatie verleende hulp bij politie
en andere diensten. Na rondvraag volgde
sluiting.
RIJNSBURG.
Vergadering Geitenfokvereeniging.
Deze Vereeniging kwam in druk bezochte
Jaarvergadering bijeen. De voorzitter, de
heer C. Hogewonlng sprak een welkomst
woord. inzonderheid tot het hoofdbestuurs
lid. den heer H. v. d. Hoeven. Uit het Jaar
verslag bleek, dat de vereeniging gestadig
in ledental toeneemt. Het voordeel van een
melkgeit wordt meer en meer erkend
Uit het financieel verslag bleek, dat er
en batig saldo is van f. 35.64. De afgevaar
digden naar de Alg. Vergadering van den
Prov. Bond brachten verslag uit.
Eenlge huishoudelijke zaken werden af
gehandeld, o.a. het inleveren van overtol
lige geitjes en het werken van jonge geitjes;
dit laatste zal alleen geschieden, indien ze
afstammen van die. welke in het stamboek
register zijn ingeschreven. Na rondvraag
volgde sluiting door den Voorzitter.
SASSENHE1M.
Het a.s. afscheid van ds. I. de Bruijne.
Men deelt ons mede dat ds. I de Bruijne.
die het beroep naar de Chr. Geref. Kerk te
Deventer heeft aangenomen, 1 April a.s.
zijn afscheidsrede zal houden.
WARMOND.
GEVAARLIJK US OP HET KAGERMEER.
Twee militairen ternauwernood gered.
Twee militairen zijn op de Kagermeren
tijdens het schaatsen in een wak gereden.
Gelukkig waren andere schaatsenrijders in
hun onmiddellijke omgeving zoodat spoedig
hulp kon worden geboden. Toch kostte het
nog heel wat moeite, om hen behouden op
het droge te brengen; een der militairen was
reeds bewusteloos. Men zij ernstig gewaar
schuwd voor de vele gevaren die de plassen
thans bedreigen.
Stadsnieuws
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN.
Voordracht van dr. J. de Wit.
In de reeks archaeologische lezingen en
cursussen vanwege het Rijksmuseum van
Oudheden heeft gisteravond dr. J. de Wit,
privaat-docent te Amsterdam een voor
dracht genouden ove; Laat-antieke en
vroeg-chrlstelijke kunst".
Gedurende de laatste decenniën, aldus
spreker, ls de studie en daardoor het ver
staan van de laat-anticke kunst van Jaar
tot Jaar Intensiever geworden. Voordien lag
dit gebied vrijwel verwaarloosd. Rlegl. dc
grootc Weensche kunsthistoricus, die aan
het begin van deze eeuw den grootsten stoot
gaf tot deze onderzoekingen, zag met pro-
fetlschen blik. dat onze geestelijke situatie
een beter begrip voor dc scheldende oudheid
met zich moest brengen.
Onze tijd heeft sedert het midden der 19e
rouw een krasse opeenvolging van zeer ult-
eenloopendc stijlen gebracht, die ons na
Impressionisme, expressionisme thans een
neo-classie Isme en straks wellicht een
manierisme doet beleven. Wat Rlegl nog niet
zag en ook niet kon zien. teekent zich thans
reeds duidelijk af. n.l. dat deze zelfde ont
wikkeling zich in de eerste twee eeuwen der
vroeg-chrlstelijke kunst minstens even dui
delijk zichtbaar voltrekt. En daar nu de
wetenschap wel haar eigen baan gaat. maar.
op een kruispunt gekomen, zich toch telkens
haar richting laat bepalen door de geestes
gesteldheid van haar tijd, behoeft het niet
te verwonderen, dat wij de zoo on-antlek
aandoende laat-antieke kunst beter begrij
pen dan vorige geslachten, die er slechts
verval en barbarij in ontdekten.
Zoo is het reeds meerdere malen gegaan.
Midden in de Renaissance, toen de tendens
naar het barokke ging. vonden de stucco-
versieringen uit het Gouden Huls van Nero
te Rome o.a. In Pinturicchlo en Giovanni da
Udine geestdriftige navolgers. Toen echter
anderhalve eeuw later schilderingen van de
zelfden stijl voor het eerst te Pompejl opge
graven werden, vonden ze een koele ont
vangst. Men was toen. in 1750. reeds verza
digd van barok en rococo.
Juist doordat wij thans de stijlrichtingen
der laat-antleke kunst herkennen en begrij
pen. is het ons mogelijk dc groote massa
der ongedateerde monumenten tot groepen
te vereenigen en in de Juiste chronologische
volgorde te plaatsen. Een enkel gedateerd
monument of de vergelijking met het por
tret van een Romeinsch keizer van tijd tot
tijd ls dan voldoende om de geheele reeks
kunstvoorwerpen vast te leggen. Zich in
hoofdzaak tot de uitgesproken Christelijke
monumenten en daarvan vooral tot de ge
beeldhouwde sarcophagen bepalend, liet spr.
aan de hand van zeer vele lichtbeelden,
grootendeels naar nieuwe, nog niet gepubli
ceerde opnamen gemaakt, zien hoe dc stijl
ontwikkeling ln de derde en vierde eeuw
na Christus te Rome en ln de Provence
met Arles als centum verloopt.
De eerste duidelijk Christelijke sarcopha
gen. b.v. die in S. Maria Antlca, behooren
uiterlijk tot de groep van phllosophen-sar-
cophagen Het Christendom ls opgevat als
de ware philosophic, waardoor bevrijding
van den dood verkregen wordt De kunste
naar heeft gewerkt met louter lichtreflexen.
die hU over het marmer laat spelen; alle
vormen glijden zonder bepaalde grenzen in
elkaar over. Het is de kunst van het midden
der derde eeuw.
In de latere decenniën der derde eeuw
roept dc kunstenaar dc werking van het
zwart-wlt tc hulp om zoo mogelijk nog ster
kere artistieke effecten te bereiken. Bij
kleine koppen worden cn dit ls een bijna
ongehoord middel diepe gaten in het
marmer geboord, die, zonder den vorm tc
vernietigen, toch dc gewilde zware schaduw
werking veroorzaken Hoe ln dc oudheid de
beschildering, die wU ons hier overal bij
moeten denken, het brutale van deze me
thode verzachtte, tooncn dc koppen van den
beroemden sarcophaag met de landelijke
scènes uit het Lateraan. die dc kleuren nog
frisch bewaard heeft.
Dc grootste omkeer van uitzonderlijke
bcteekenls voor de gchcelc verdere ontwik
keling voltrekt zich tegen 300 na Chr.
Aan den Konstantljnboog '315 na Chr.) is
de nieuwe expres, ionistlschc richting
reeds geheel ontwikkeld. Niet meer de in
druk bij haastig bezien maar de uitdrukking
van het innerlijk ls doel van deze men
kan wel zeggen revolutionnairc kunst. 1
Het hoofd wordt grooter In verhouding
tot het lichaam want daar zetelt dc geest
en aan het hoofd worden weer dc dragers
der uitdrukking oogen, neus. ooren, mond
willekeurig vergroot In deze periode wor-1
den persoonlijkheden afgebeeld.
Alweer kunnen wij de tendenzen het best
aan dc sarcophagen aflezen: twee nieuwe
persoonlijkheden treden ln de sculptuur
voor liet eerst op. Christus cn Petrus.
Beiden verrichten wonderen; het is de
tijd der christelijke holden vereering. Naar
klassieke schoonheid wordt in dezen tijd
niet gezocht; de schoonheid ligt in de
Innerlijke spanning van deze geestelijke
krachtfiguren. Deze stl)l is zoo typisch
Konstantljnsch, dat hh ook met den dood
van Konstantijn den Or. in 337 verdwijnt
en plaats maakt voor een uitgesproken
klassieken stijl. Dit gaat zelfs zoo ver. dat
apostelen als Petrus en Paulus onder den
vorm van Grleksche redenaars verschijnen.
Merkwaardigerwijze, brengt deze klassieke
of ..schoone" stijl voorstellingen van het
lijden als nieuw thema; de heldenvereerlng
ls ln een martelaarsvereering overgegaan.
Was de periode van den „schoonen" stijl
vol van zuivere menschelljkheld, zoo
schijnt het of de tijd na 370. in hoofdzaak
de regeeringen van Theodoslus den Groote
en van Honorlus, boven menschelijke ver
houdingen uit wilde en naar verheven
grootheid, naar majesteit streefde. Het
oog verstart, de mond wordt hard en elk
deel van het gelaat wordt zonder overgang
tot zijn omgeving aan het geheel toege
voegd. Het gewaad der vaak zeer slanke,
rijzige figuren vormt zijn plooien naar een
steeds weerkeerend schema. Een rij van
diepe boringen omgeeft voorhoofd en sla
pen als een krans. De stijl ls hleratlsch, en
let men op het gewilde, opzettelijke, dat er
ln schuilt, op het toepassen van steeds
weer dezelfde schemata, dan noemt men
hem licht maniëristisch. Daarmedo stem
men dc onderwerpen op de sarcophagen
overeen. ZIJ zijn overigens een logische
ontwikkeling uit de themata der vooraf
gaande periode. Zooais daar het martelaar
schap zelf. dus op aarde gevierd werd. zoo
hier de verheerlijkte (uu tsmartclaar Chris
tus in het apocalyptische hemelsch Jeru
zalem Degenen, die huldigen, zijn ook zelf
martelaars; Petrus, Paulus en ook de
overige apostelen, vaak met de kroon voor
hun martelaarschaphup handen. De
buitengewoon levendige koppen, waarvan
spr., evenals van do''andere monumenten
verscheidene ln zeer groote detailopnamen
toonde, laten zien hoe sterk ook deze laat
ste phase van Romeinsche beeldhouwkunst
nog ls. Deze kracht blijkt niet minder uit
het feit. dat nog in dezen tijd de kunste
naars te Arles een geheel nieuw thema van
grooten omvang kunnen voortbrengen, nl.
dat van den doortocht der Israëlieten door
de Roode Zee en den ondergang van
door R. I. VAN NEERVOORT.
ft" J".
•s 'AJ
9. Al sprekende liep 1HJ naar de (Jeur en had deze Juist op tijd bereikt om
de vliegmachine vlak boven het laboratorium te zien vliegen. De motoren ronk
ten. De machine daalde nog lager; er werd een kleine parachute uit de cockpit
geworpen. Deze daalde langzaam omlaag. Er was Iets aan vastgebonden.
10. Jan Zeedijk en Drake wachtten tot de parachute den grond bereikt had.
Op dat oogenbllk was het geheimzinnige vliegtuig nog slechts een stip aaa
den hemel.
Het lijkt wel of Iemand ons een boodschap wU sturen, Drake", zei Jan. HU
maakte het pakle van de kleine parachute los. terwijl hl) sprak. Het was een
verfrommeld stuk papier, dat om een steen was gewikkeld. Jan Zeedijk streek
het papier glad en las vlug de boodschap, die er op geschreven stond.
Pharao. en wel los #an lederen Invloed van
Rome. dat ln zijn eigen werkplaats o.a. den
Probusserkophaag schiep zooals gelijktijdig
ln Milaan, althans In Noord-Itallè het ate
lier der Stadspoortsarkophagcn warkte.
Deze veelheid ls een symbool van de cultu-
reele beteekenls van het op handen zijnd
uiteenvallen van het West-Romelnsche
RUk.
Binnenland
MOTORTANKSCHIP DEN HAAG
VERMIST.
De Standard Amerlkaansche Petroleum
Compagnie deelt ons het volgende mede:
BIJ de reederij begint groote ongerust
heid te rijzen omtrent het Nederlandsche
motortankschip „den Haag", eigendom van
dc N.V. Petroleum-Industrie Maatschappij
te 's-Gravenhage, dat met een lading
petroleum-producten. bestemd voor
Standard Amerlkaansche Petroleum
pany N.V., onderweg is van New York na
Rotterdam.
Het schip, dat een lading van 11.800 t
ln heeft, had ongeveer 20 Februari
Rotterdam moeten aankomen, op 14 Feb
J.l. heeft het het laatste contact met d
reederij gehad. Het bevond zich toen nul
schatting c.a. 400 mijlen ten Wc.sten
Lizard.
Het eenlge bericht dat nadien ontvange:
is, Ls dat een reddingboot met den naar
„Den Haag" ln de omgeving van Lizard 1
aangespoeld. 9
De reederij wendt alle pogingen aan
nadere berichten te krijgen, tot dusverr
echter zonder succes.
ter overname ta nieuwe wijk.
reeds eenige Jaren bestaande
goed-bekiar.tc DAMES- EN
HEERENKAPSALON annex si
garenwinkel. Boekonderzoek
toegestaan. Brieven Bur. v. d.
Blad onder no. 7779.
alles de BESTE kwaliteit Gras
linnen. onverslijtbaar, samen
in een SECCES-PAKKET voor
50 cent per week.
SCHELER - Vrouwenkerkkoor-
straat no. 5 - Telef. 23319
7693
A.s. Donderdag 22 Febr. 1940.
Loten verkrijgbaar.
De Collectrioe: 7584
C. M. van Asperen
Kauerstraat 34 - Leiden.
Gevraagd een flinke
voor de expeditie niet ouder
dan 15 Jaar. P.O. Schriftelijke
solhcdtatlee met mededeelmg
van genoten onderwijs aan het
Bur. van dtt BI. onder no. 7784
leert U vhig
(vanaf f. 10.p. 3 mnd.)
Ook FRANS en DUITS.
BREESTRAAT 52
(Ing. Vrou'wenst.)
7«1
_,_t Woensdag aS>
De geehetingeerde vulpen
Zware 14 karaats gou
den pen met osmi iridium
punten.
Glijdt over het papier.
Speciale Inktgelelder.
Lekken uitgesloten.
10 Jaar garantie.
Junior 3.75
Populair 4.90
Senior6.90
DEMMENIE
HAARL.STR. 169
TEL. 21400
7758
heeft nog eenlge overjarige Supers
binnenkort weer een gebruikte, gehee
gemoderniseerde. 7171
LEIDEN - Afd. Radio - BREESTRAAT 1*
Betaling gemakkelijk Prospect! grata
Een adres waar je met 'n gerust hart ook contant kunt koopa
geeft rechtskundige adviezen, zoowel schriftelijk als mondt
hng, varvaf 50 cents per advies. - Incasso's - SchuldbcmldA
ling - Bijleggen van rechts- en andere kiwesttes.
Brieven Bureau van dit Blad onder no. 1898a.
Wegene huw. der tegenw.
wordt ln Geref. gezin (5 kind.)
tegen 1 April gevr. een 7751
Mevr O. E VELDHUYZEN
VAN ZANTEN. „Westerkim",
HUlegom.
op Donderdag 22 en Zondag 25 Febr.
Inlichtingen Sgarenmag C. DIRK6E. Beestenmarkt Tel
JAC GINJAAR. Lage Rijndijk, Tel 24090
NOORDWIJK a. 1
Telef.
Burgemeester ©n Wethouders
van RIJNSBURG roepen solli
citanten op naar de betrek
king van 7780
Deze betrekking valt open
tegen 15 Mei aa. Jaarwedde
f.900 - Kennis van technische
vraagstukken wordt vereischt.
Particuliere architectuur wordt
toegestaan.
De gemeente RtJ(n*tourg be
staat bijna uitsluitend uit Pro-
testantsche Inwoners.
Ongezegelde sollicitatie en
stukken in te zenden vóór
1 Maart as Geen beaoek dan
n* oproeping.
