De strijd ter zee \De Alkmaar1 een rots geloopen ZATERDAG 17 FEBRUARI 1940 No. 24509 De Finnen op den Isthmus in gevaar HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN gOsie Jaargang De Zweedsche weigering om Finland militair te helpen Ook geen doortocht van geallieerde legers Russen dringen eerste linie binnen Geen gevaar voor de bemanning Dif nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD De strijd in het Westen Nieuw Engelsch-Fransch handelspact De Bilt verwacht Verspreide berichten Engelsch schip in den grond geboord LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: JO ets per regel voor advertentie, uit Lelden en plaatsen vaar igentschappen van ems Blad gevestigd if)n Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel Voor rakcnadverlentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdag. 50 ets bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens poatrecht Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordemdtplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, vssr sgentschsppen gevestigd ftt&f per 3 mssnden 9 U per week .T?.V".f. 018 Franco per post t. 2 35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f 0.80 per I mndj Gelijk reeds In het kort gemeld Is, heeft Zweden een Finsch verzoek om hulp afgewezen. De Zweedsche regeering, aldus „Aftenbladet", heeft de kwestie vier dagen In overweging gehad: Tanner werd Dinsdag van de definitieve weige ring in kennis gesteld. Gemeld wordt, dat het Zweedsche kabinet ten deze eensgezind was. Het desbetreffende Zweedsche communl- |ué luidt als volgt: De Zweedsche regeering heeft bij ver- ehillende gelegenheden verzoeken van de chc regeering om levering van benoo- llgdheden ontvangen. In het algemeen zijn deze verzoeken in- i Het vraagstuk van de verzorging van ge bonden en Invaliden uit Finland ln Zwe lt: en van het overbrengen van burger- rbeiders van Zweden naar Finland heeft eleld tot zekere maatregelen, die reeds jn genomen. Gedurende hun bezoeken aan Stockholm iben leden van de Flnsche regeering het tuk van hulpverleening door het be- :baar stellen van manschappen opge- rpen Het laatst gebeurde dat op 13 ibruarl, toen de Finsche minister van .tenlandsche zaken over dit onderwerp n bespreking had met den Zweedschen ilnlster-pre-sldent, mlntster van bulten- ndschc zaken en minister van defensie. BIJ die gelegenheid sneed Tanner de resile van het zenden van Zweedsche n naar Finland aan." Het communiqué vervolgt dan met de edeellng, dat Zweden hot verzoek om ote militaire hulp heeft afgewezen. De Flnsche minister van bultenlandsche ten werd van Zweedsche zijde herinnerd de richtsnoeren voor de Zweedsche hiulp Finland, zooals die zijn uiteengezet ln rede van den eersten minister ln den lljksdag op 17 Januari en daar algemeen lerden goedgekeurd. In dit standpunt, al- is het communiqué, la geen verandering ikoraen. De woordvoerder van het ministerie van bultenlandsche zaken van Zweden heeft tegenover den United Press-cor respondent de categorische verklaring afgelegd, dat Zweden geen toestemming kan verleenen aan vreemde troepen, om door Zweden te trekken, om Finland te bereiken. Op de vraag, wat Zweden zou doen, indien de geallieerden zouden beslui ten, militaire hulp aan Finland te zen den, antwoordde genoemde woordvoer der, „dat geen vreemde troepen van de Westersche mogendheden ooit toestem ming van Zweden zouden krijgen, door Zweden op te rukken. De meening der regeering is, dat Zweden verplichtingen ln dien zin op zich jou kunnen nemen, zonder direct bij den iorlog te worden betrokken, aangezien het irschljnlljk ls. dat Dultschland Rusland steunen en dat laatstgenoemd land Iweden zal dreigen met Invasie, Indien dit fich direct of indirect bU den Russisch- Tin.sc hen krijg laat betrekken, vooral ln- pn de geallieerden zouden lntervenleeren Jen gunste van Finland Zij. die ten deze critlek uitoefenen op Ne regeering, argumenteeren, dat Dultsch- •nd er niets op tegen heeft, dat Rusland Finland wordt verzwakt, weshalve iltschland Zweden niet zou aantasten, indien Zweden actief zou deelnemen aan militaire hulpactie in Finland. De oppositie tegen de regeering wordt Moor den vroegeren minister Sandler geleld. De Zweedsche parlementaire commissie poor bultenlandsche aangelegenheden heeft jptermiddag vergaderd en twee punten >handeld. Ten eerste de vraag of men de regee- zal steunen ln haar weigering, Fin land directe militaire hulp te verleenen, pn wel of men de regeering zal verzoeken. paar politiek te wijzigen. Ten tweede de vraag, of Zweden. Indien het waar zou zijn, dat de geallieerden mi litaire hulp aan Finland hebben aangebo den. toepassing van art. 16 van het Volken bondspact zal inwilligen en toestaan dat troepen, munitie enz. over Zweedsch grond gebied worden getransporteerd, om een lid van den Volkenbond te helpen (Zooals bekend, heeft de Oslo-groep zich geheel van dit artikel losgemaakt). Besloten zou dan ook zijn, om de regee ring ln haar positie van strikte neutraliteit ln zake het Russlsch-Flnsche conflict vol ledig te steunen. De Zweedsche minister van bultenland sche zaken heeft tegenover den correspon dent van de United Prest, nog verklaard: Zweden heeft, zelfs voor het uitbreken van dtn oorlog tusschen Rusland en Finland, het Flnsche gouvernement erop gewezen, dat Finland niet op hulp van Zweedsche troepen kon rekenen Dus komt de weige ring van den Zweedse hen premier Hans- son, om Finland militaire hulp te verlee nen overeen met de positie, dit Zweden altijd tegenover de Finnen heeft ingeno men. Het ls dus geen afwijken van de vast gestelde Zweedsche politiek. In «het parlement van de Canadeesche provincie Toronto, hebben eenlae leden de regeering eevraagd. Finland tc helpen. Ko lonel Hunter stelde voor, ln de begrooting een belangrijk bedrag ter t)£ schikking te stellen voor het opleiden en zenden van troepen naar Finland Ben mlllloen dollar zou volgens hem voldoende zijn om een divisie, welke reeds ls opgeleid, naar Fin land te zenden. Op de Karelische landengte is de toe stand ernstig. De Russische troepen zijn er in geslaagd zich in de eerste Mannerheimlinie te nestelen en wei in het westelijk gedeelte van den sector Summa en op twee punten tusschen Muolaasjaervl en Vuoksen. Tegelijker tijd hebben zij nieuwe aanvallen op het front tusschen Hatjaiahdenjaervi en Mucksen ondernomen. In den Taipale- sector werd uiterst hevig gestreden. Het Russische offensief wordt onverminderd voortgezet, zoodat de Flnsche soldaten dag en nacht tegen een overweldigende overmacht moeten vechten. Intussohen behoeft de bezetting der voor posten door de Russen nog niet als een ramp te worden beschouwd, omdat deze stellingen aan belde flanken onder het Flnsche vuur liggen en de Russen daartegen geen voldvjende bescherming hebben. In Flnsche militaire kringen is men van meening, dat de Russen bij de krijgsver richtingen ln Finland twintig procent van de geheel hoeveelheid beschikbare tanks hebben verloren. Het Flnsohe legerberlcht geeft hiervan bevestiging en meldt voorts: Wat de actie van de sovet-Russlsche lucht maoht betreft, deze was krachtiger boven de landengte van Karellë. Meer dan vijf honderd Russische toestellen werden geteld. Behalve troepenconcentraties werden Wil- manstrand. Kexholm en Vllpurl gebombar deerd en, ln het achterland. Rlhlmakl. Volgens econtroleerde berichten zijn acht sovjet-Russische vliegtuigen omlaag geschoten, terwijl vermoedelijk nog twee andere zijn neergeschoten. In aansluiting op het vorig Flnsche leger berlcht kan worden gemeld, dat op 14 Fe bruari nog een Russisch toestel omlaag ls geschoten; het wrak ls gevonden. Het Russische legerberloht zegt: Op 16 Februari hebben de sovjet-troe pen hun actie op de Karelische land engte met succes voortgezet. De vijand trachtte tegenaanvallen te onderne men, doch werd in alle sectoren van het front met groote verliezen terugge slagen. De Russische troepen hebben de stations Lejpasulo en Kamara bezet. Ge durende den 16en Februari hebben de sovjettroepen 22 vijandelijke verster kingen, waaronder twee kanonkaze matten, bezet. In de versterkingen, welke gedurende de zeven dagen van De directie van de K.N.S.M. deelt mede gezagvoerder van het Nederlandsche sa. „Alkmaar", metende 6982 ton, dat op 5 Ffhruari van Amsterdam is vertrokken op weg naar La Plata (Argentinië) om een Uding graan voor de regeering te halen, seint draadloos, dat hij is gestrand op een rots van South Cima Island (Santosgroep, O.N.O. van Madeira, 33,3 gr. N., 16,16 gr. W.). gezagvoerder seint hierbij, dat hulp dringend wordt verzocht. Voor de bemanning blijkt geen gevaar te bestaan. het Russische offensief genomen wer den, verloor de vijand 420 machinege weren en 170 kanonnen. United Press geeft nog volgende bijzon derheden Het Russische offensief, dat met den naam het „verjaardwgsoffenslef' wordt aangeduid en dat zien op de Karelische landengte afspeelt, werd voortgezet, de druk werd echter naar het Oostelijk einde van de Mannerheimlinie verlegd, zoo kan men uit de offlcleele berichten die Helsinki van het front bereiken, opmaken Summa, dat de twee eerste weken van het offensief het brandpunt van den strijd vormde, ls thans in een ruïne herschapen. Het ligt thans waarschijnlijk tusschen de belde linies Het ls geheel verlaten en wordt door geen van de strijdende partijen meer verdedigd. Oorspronkelijk liep de Flnsche linie mid den door Summa. Volgens militaire kringen loopt deze linie thans achter wat eenmaal het stadje Summa was. Echter houden ge noemde kringen vol, dat de Russische aan vallen de feitelijke versterkingen op de landengte bU Summa niet hebben „inge deukt". Indien de Russen den huldigen druk kun nen volhouden, dan kan de situatie op de landengte precair worden Dat de vijand op verscheidene punten 34 kilometer ln de verdedigingslinie ls doorgedrongen ls op zichzelf niet van vitaal belang, doch mocht zulks geschieden ln de zware verdedigings linie. dan zou zulks anders zijn. Mocht zluks algemeen worden langs de linie, die van Hatjaiahdenjaervi naar Vuoksl loopt, die een volle een derde van het front op den Isthmus ver tegenwoordigt en waaronder het defensie gebied van het meer valt, waar op één punt de Russen zijn doorgedrongen, dan zou dit zeer zeker ernstig voor de Finnen zijn. Volgens de berichten zouden de Flnsche verdedigers thans ln het centrum van het Summafront in de nabijheid van het dorp zelf eenlge verlichting krijgen. Het groote gevaar zou thans liggen ln de mogelijkheid dat de druk op dit punt door colonnes van het Westen en het Oosten uit ondersteund zou worden voortgezet. Voorts zUn berichten binnengekomen dat op vele plaatsen gevechten van man tegen mar. hebben plaats gehad. Of de Russen er in geslaagd zijn om eenlge zwaar versterkte posities te veroveren wordt niet gezegd. Vol gen de Flnsche meening zou het hoogte punt van het offensief reeds overschreden zl)n Een mogelijke aanval op Talpale zou niet onverwacht komen, daar deze dan be doeld zal zijn om de Finsche troepen af te leiden van het westelijk deel van de land engte. terwijl versche troepen rond Summa in een halven cirkel worden geconcentreerd. Men is echter van meening dat het Russi sche leger een dergelijke campagne nog slechts eenlge dagen zal kunnen voeren en dat een nieuw hevig offensief met kans om tot Viipuri door te breken minstens ver scheidene weken voorbereiding zou behoe ven. indien eenmaal het huidige offensief geluwd zou zijn. Flnsche luchtaanvallen op de ravltalHee- rlngscolonnes en op de aanvoeren van mu nitie en andere reserves, op de spoorwegen en de Russische infanterleconcentratles ach ter de Russische Unies aan het front op de landengte hebben ten doel om het huidige offensief tot een spoedlgen stilstand te brengen. Volgens Flnsche kringen zouden de ver bindingen met Leningrad en het front zoo overbelast zijn door de transporten, die voor het huidige offensief noodzakelijk zijn, dat enkele goedgeplaatste bommen zeer ernstige gevolgen zouden veroorzaken. De Finsche regeering heeft een commis sie in het leven geroepen, welke het vraag stuk van de lndustrleele behoeften van het land moet bestudeeren De commissie moet zich bezig houden met de beschikbare hoeveelheid werklieden en de mogelijkheid, werklieden uit het buiten land te verkrijgen, die eventueel over de Industrie der landsverdediging moeten wor den verdeeld. BINNENLAND. Het Franeöhe legotoericht van gister- in de bootm <ïe avond luidt: Blad)- Activiteit van onze vertrenningsdetache- mervten Ben van deze leed eeiuge verliezen Duitecht beacbouwuigen over het tot zin- btj het oversteken van een vijandelijk mij- ken brengen van de „Burgerdljk" (3e nenveOd. Blad). MINISTER STANLEY AAN HET FRONT. 0ns parlementair overzicht. (3e Blad) De Briteche minister van oorlog Oliver Stanley, heeft wederom een inspectietocht gemaakt langs de vooruitgeschoven posten van het Briteche expeditieleger Op de vraag van een oorlogscorrespon dent over de waarschijnlijkheid van een DultsChen aanval aan het Westelijk front, antwoordde Stanley: ..de beslissing berust bij één man. Ik denk, dat Hitler niet verlan gend ls, een uiterste beslissing te forceeren en alles op één kaart te zetten. Doch uw meening ls zoo goed ate de mijne". De mi nister vertelaarde niet den minsten twijfel te koesteren omtrent het resultaat van den strijd, doch hij voegde er aan toe „het is beslist onzinnig, te meenen. dat de Duit- schers onder zullen gaan. zonder van hun oorlogsmachine, die zij gedurende vier jaar in gereedheid hebben gebracht, ten volle gebruik te hebben gemaakt". De Engelsche minister van Bulten landsche Zaken, Lord Halifax, en de Fransche ambassadeur te Londen, Cor- bin, teekenden aldus meldt United Press op het ministerie van Buiten- landsche Zaken een Engelsch-Fransch handelspact. Dit verdrag beoogt een gemeenschappelijke exportpolitiek, die de markten betreft, die vroeger een afzetgebied vormden voor Duitsche, Oostenrijksche. Tsjccho-Slowaaksche en Poolse he producten. Behalve dat het verdrag beoogt, de mark ten van Dultschland ln de geheele wereld af te nemen, heeft het tevens ten doel Engelsch-Fransche concurrentie op het ge bied van den handel te voorkomen. Het verdrag geldt ook voor de koloniën van belde landen en onderhandelingen zijn gaande om het verdrag ook voor de Domi nions te doen gelden. Het Engelsch-Fransche pact heft de meeste handelsrestricties op. die de beide regeeringen onmiddellijk na het uitbreken van den oorlog Instelden. De Britsche in voercontingenten voor Fransche producten zullen naar gelang de producten worden verhoogd met 100 a 300" o. Dit zal bijvoor beeld het geval zijn met den Engelschen Import van Fransche zijde, wijnen, fruit, groenten en andere producten, terwijl Frankrijk de faciliteiten voor den Invoer van Britsche steenkool en andere goederen sterk uitbreidt. De overeenkomst zal het Engelsch Fransche telefoon- en telegraaf verkeer ver gemakkelijken en eveneens faciliteiten ver leenen voor het personenverkeer tusschen de belde landen door de restricties op de verkrijgen van paspoortvisa te verzachten. Van financieel belang Ls. dat het ver drag het principe, dat Britsche goederen, die naar Frankrijk worden verkocht, in francs zullen worden betaald, en dat Fran sche producten, die aan Engeland worden verkocht, in ponden sterling zullen wor den betaald, verder uitwerkt. De Engelsche en Fransche regeeringen hebben er ln toegestemd, dat binnenkort te Londen onderhandelingen zullen worden begonnen tusschen de Engelsche en Fran- De Tweede Kamer over herwaardeering van den goudvoorraad. (3e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS Zeer stille markt Ongeanimeerde stemming Amerikanen prijshoudend Nederlandsche beleggingen weifelend BUITENLAND. De Finnen op den Isthmus in moeilijk heden. (Ie Blad). Zweden weigert Finland militaire hulp en eveneens geallieerde troepen door te laten. (Ie Blad). Scandinavische protesten te Berlijn. (Ie Blad). Een FranschEngelsch handelspact afge sloten. de Blad) ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD. Krachtige tot matige. Oostelijke tot Noordelijke wind. Betrokken tot zwaarbewolkt. Nu en dan sneeuw, vooral in het Zuiden. Ma tige tot lichte vorst. Storm waarschuwingsdienst. Hedenmorgen te 9.45 werd ge seind aan de posten van IJmui- den tot de Belgische grens: „Weest op uw hoede." sche federaties van industrieelen met het oog op coördinatie van de exportactiviteit van de beide landen. DE AMERIKAANSCHE REPUBLIEKEN. Het Nationale Comité van de Republi- keinsche partij ln de Ver. Staten heeft be sloten op 24 Juni a.s de Republikeinsche nationale conventie bijeen te roepen, voor het kiezen van den republikeinschen can- didaat voor het presidentschap. De Republikeinsche conventie ls ln 1936 te Cleveland bijeen geweest. Nader zal wor den vastgesteld, waar de conventie ditmaal zal vergaderen Na zes en vijftig uur in een open boot te hebben rondgezwalkt, zijn vijftien over levenden* van het Britsche s-s. „Langlee- ford'groot 4622 ton. gisteravond in Ier land ln ultgeputten toestand aan land ge komen. De „Langleeford", die van Boston op weg was naar Engeland, is door den vijand Woensdagmorgen tot zinken ge bracht Eén man overleed in de reddingboot. Een tweede boot met den kapitein en de overige leden der bemanning wordt ver mist. TWEE DEENSCHE SLACHTOFFERS. Het Deensche s.s. ..Rhone", groot 1064 ton cn het Deensch s.s. „Sleipner". groot 1066 ton zijn bij de Engelsche Oostkust getorpedeerd. De overlevenden van beide schepen zijn Inmiddels aan boord van een ander schip in veiligheid gebracht. De .Rhone" bezat een bemanning van veertig koppen en twintig passagiers. Vol gens de Deensche legatie zouden er negen personen gered zijn van het sa. ..Rhone", doch de scheepvaartagenten voor dit schip zouden volgens de ingekomen berichten overtuigd zijn dat een grooter aantal men- schen gered werd. De ..Sleipner" had dertig k veertig per sonen aan boord w.o. eenige passagiers. Hiervan zouden, volgens de Deensche lega tie minstens twaalf personen gered zijn, maar ook de agenten voor dit laatste schip zijn van meening dat dit aantal grooter ls.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1