De Russen niet in de
Mannerheim-linie
De torpedeering van de
„Burgerdijk"
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1940
No. 24506
HEI VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
sie Jaargang
Wel eenige kleine
vorderingen
Het Duitsch-Russische
handelsverdrag
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
De strijd in het
Westen
Duikbootkapitein weigerde de
papieren in te zien
België's handel met
Frankrijk en Engeland
De Bilt
verwacht
Onhoudbare Duitsche bewering
Een rede van Goebbels
Zweden tegen het
communisme
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvcrtentles belangrijk
Jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags cn Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets
Bureau Noordemdtplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienat no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, wier agentschappen gerestlgd tUttf
per 3 maanden f. 3.15
per week 71. .777..7". I 0.11
Franco per post f. 2.35 per 1 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.10 per I mndj
Met betrekking tot de Russische be
wering. dat twee en dertig „defensie
werken" bij het offensief op de Man-
nerhcimllnic zijn veroverd, hebben ge
zaghebbende Flnsche kringen verklaard
dat de Russen tijdens felle gevechten
tijdelijk zekere versterkte stellingen ln
hun bezit hadden gekregen, doch rij
werden vervolgens door de Finnen her
overd. Er is geen sprake van, rlat de
Russen de MannerheimUnie zelf waren
binnengedrongen.
et Flnsche leger be richt geeft daarvan
estlglng, waar het zegt:
de landengte van Karellë zijn de
delUkc aanvallen op 12 Februari met
crmlnderde hevigheid voortgezet. In het
let Summa, te Muolaajaervl, Punnes
Talpale werden de aanvallen afgeslagen
hebben onze troepen tal van succesrijke
enaanvallen ondernomen. Minstens drie
twintig tanks zijn bulten gevecht ge-
A. De gevechten duren voort,
én Noorden van het Ladoga-meer wer-
alle vijandelijke aanvallen afgeslagen,
e tanks werden bulten gevecht gesteld
e Pltkaranta werd het grootste deel van
vijandelijke colonne van honderd voer
en vernietigd,
activiteit onzer patrouilles was te AJt-
b succesrijk.
e Kuhmo werden vijandelijke aanvallen
eslagen en verspreide afdeellngen uit-
i gedreven Onze troepen hebben ver-
idenc versterkte vijandelijke punten
;t.
den sector van Kuupasjarvlraate werd
vijandelijke afdeellng. welke probeerde
Westelijke richting over de greni te
kken, een slag toegebracht. Op alle f ron
de gebruikelijke activiteit van verken-
ét Fransche Ha va*-bureau meldt nog
ét Russische opperbevel hëeft alle re
es bij Summa in het vuur gebracht.
durend zendt het nieuwe troepen en
:we tanks naar voren. Verscheidene
derden vliegtuigen vliegen over de Fln-
e stellingen en het aantal projectielen,
op één enkelen dag ln dezen sector ls
lu gekomen, wordt op driehonderd-
zend geschat.
"olgens een schatting van den Flnschen
}f zijn ln deze zone sedert den aanvang
het offensief reeds veertigduizend Rus-
j gesneuveld. De laatste twee dagen heb-
de Finnen tweehonderd gevechtswagens
"ietlgd. Zij vechten dag en nacht door.
~t heeft er den schijn van, dat de Rus-
naar een beslissing te hunnen gunste
st ln dezen sector streven. ZIJ hebben
r hun beste troepen bijeengebracht, ter
tkbe van vijf tot zes divisies,
n United Press meldt:
oede Flnsche verdedigers op de bloedlg-
tien mijl op aarde zetten zich weer
rap tegen nieuwe aanvallen van ver-
e Russische troepen aan het Summa-
pt, waar twaalf dagen van front- en
kaanvallen den Russen geen winst van
ekenis hebben gebracht. Ten koste van
lg- a veertigduizend dooden en gewon-
liebben do Russen een paar vooruit
hoven posities veroverd. Sommige daar-
verloren zij weer aan stille schimmen,
fnet hun mes, handgranaten en revol-
s uit het niets op hen neervielen. Welke
"ten de Russen ook gemaakt mogen
cn en eenige winst ls na een der-
roekeloos offensief van de laatste
e weken onvermijdelijk zijn er nog
jen van versterkte heuvels en wouden
enen Summa en Viborg. Niemand ver-
»nt echter den ernst van het Russische
enslef met zijn zeventig ton tanks, twaalf
h Kanonnen en duizenden andere zware
.enen. Niemand ziet de dreiging niet ln,
Ke een leger vormt, hetwelk de verliezen
urende weken er aan toegebracht.
weet op te vangen en nog steeds weer
he troepen heeft om voor de Flnsche
jonnen te werpen. In Flnsche offlcieele
r^en wordt definitief verklaard dat Rus-
u noch in den poel van modder, sneeuw
bloed bij Summa, noch bij Talpale of
ajaervi de linies heeft doorbroken,
teren werden voor het eerst ln dagen
-uieeIfentra gebombardeerd, een teeken
bo Finnen dat er weer voldoende voor-
benzine en bommen naar het front is
evoerd, dat hiervan weer voor dat doel
Kan vrijgegeven worden,
bet blad van het roode leger „Kras-
Zwiesba" schrijft luitenant Tsjadlof,
uJ^enstand van de Finnen den Rus-
jnaerdaad ernstige moeilijkheden ver
dikt Dikwijls moeten de Russische
'^bjbgspatroullles vier of vijf dagen ln
ouden vertoeven, zonder verbinding
b® eigen troepen. Deze patrouilles heb-
r eei te lijden van de koude, want zij
w!L8een te maken, uit vrees door
bnen te worden gezien. Dikwijls ook
worden de Russen verrast door het mltrail-
leurvuur van de Finnen, die met hun wa
pens in de boomen zijn geklommen.
De schrijver van het artikel voegt er
aan toe, dat de Russische soldaten weinig
kans hebben gered te worden, wanneer zU
gewond raken, want het transport van de
gewonden ls moeilijk en hindert de troepen
ln hun beweging
De Sovjets blijven van successen spre
ken. ZIJ melden:
Op de Karellsche landengte ontwik
kelt het optreden der Sovjet-troepen
zich met succes. Groote vijandelijke
strijdkrachten poogden tegenaanvallen
te ondernemen, doch werden met zware
verliezen afgeslagen.
BORGO GEBOMBARDEERD.
De kleine stad Borgo, op 50 K M. ten
Oosten van Helsinki, Ls hevig gebombar
deerd. Borgo, dat geen militair doel biedt,
telt ongeveer zes tot zevenduizend inwoners
en heeft een aantal geëvacueerden opge
nomen.
De correspondent van Havas meldt, dat
twintig tot dertig Russische vliegtuigen het
bombardement voltrokken. Op twintig
plaatsen brak brand uit.
Oelukklg werd niemand in deze plaats,
die reeds twee maal gebombardeerd werd,
de eerste keer op Kerstmis, gedood of ge
wond. Iedereen bevond zich ten tijde van
het bombardement veilig ln de schuilkel
ders.
Er bevinden zich ln het stadje slechts
een of twee fabrieken, zij worden niet door
de oorlogsindustrie gebruikt De vliegtui
gen bevonden zich op twee k drieduizend
meter hoogte en waren daarom voor de
machinegeweren in de stad onbereikbaar
Onder andere gebouwen werd een hotel en
de bioscoop getroffen Men kon niet veel
anders doen dan probeeren verdere uit
breiding van do branden te voorkomen,
aan het vuur zelf was geen blusschen aan.
Wat armzalige bezittingen waren op de
trottoirs opgestapeld, welke door het blusch
water met een laagje ijs waren bedekt.
In Lahtl. hetgeen geringe materieele
schade opliep, werden twee personen ge
dood. Ook Melnala en Vlralahti en verschei
dene dorpen werden gebombardeerd.
DE HULPVERLEENING.
Naar de „News Chronicle" meldt, heeft
de Flnsche gezant te Stockholm, Erkko, ln
een interview verklaard, dat Finland ver
wacht binnen twee maanden in de lucht de
meerdere van Rusland te zijn Het blad
verneemt tevens, dat 200 Poolsche vliegers,
die uit Polen ontsnapt zijn, naar Finland
onderweg zijn. De meesten hunner hebben
reeds Brltsche vliegtuigen van de types
Closter-Oladiator en Brlstol-Blenhelm,
waarvan er verscheidene honderden naar
Finland worden gezonden, bestuurd.
Volgens de politieke redacteuren van
.Daily Telegraph" en ,,News Chronicle" zal
de Engelsche regeering weldra toestaan,
dat Brltsche vrijwilligers ln het Flnsche
leger dienst nemen. Het ministerie van
bultenlandsche zaken zal mannelljken ge
gadigden boven de 27 jaar verlof Lot ver
trekken geven: de vrijwilligers zullen be
taald en hun vervoer z.al geregeld worden
door de Flnsche regeering.
Dc „Daily. Telegraph" zet uiteen, dat de
Brltsche hulp aan Finland niet als schen
ding van het Internationale recht kan wor
den beschouwd, omdat Rusland ln de reso
lutie van den Volkenbond tot aanvaller ls
gestempeld.
zee neerkomen, waarop de vliegers zich ln
hun gummiboot begaven
Het Deensche schip nam ze aan boord en
bracht ze naar een Engelsch oorlogsschip.
EERSTE BLAD
CaJander, de vroegere Flnsche premier,
heeft een rede uitgesproken over de bul
tenlandsche hulp aan Finland. Tot dusver
re, zoo zeide hij, heeft het hulpfonds voor
Finland bijna 3' mlllioen gulden ontvan
gen, hoofdzakelijk uit Amerika. Van dit
bedrag ls reeds ongeveer 2.3 mlllioen ge
bruikt
Deze som is verdeeld tusschen verschil
lende categorieën slachtoffers, zoodat ge
zegd kan worden, dat 50 pet. Ls toegewezen
aan de geëvacueerden. 19,5 pet. aan de ge
zinnen der reservisten, 16,10 pet. aan ge
zinnen van gesneuvelde reservisten, 7 pet.
aan slachtoffers van luchtaanvallen. Uit
Scandinavië zijn groote hoeveelheden klee-
ren ontvangen. Alle gaven hebben groote
diensten bewezen.
LEVENDIGER ACTIE AAN DE MOEZEL.
Het Fransche legerberlcht van gister
avond luidt Ten Oosten van de Moezel is
een aanval van den vijand, welke was voor
bereid door het vuur van artillerie en
mljnenwerpers, volkomen mislukt. Infan
terie- en artillerievuur aan den Rijn. Den
geheelen dag activiteit van de luchtmacht.
De kapitein van een in een haven van
West-Jutland aangekomen Deensch schip
deelde mede, dat hij de bemanning van een
Engelsch vliegtuig heeft gered.
Van het schip zag men het vliegtuig ln
0
GEEN GROOTE VERWACHTINGEN.
Hoewel de Duitsche autoriteiten de bij
zonderheden van het handelsverdrag met
Rusland beschouwen als een militair ge-
helm. wijzen commentaren ln nationaal-
socialistische handelskringen erop. dat
belde landen een zekere beperking van
het binnenlandsch verbruik als onvermij
delijk voor een goede functionneerlng van
het verdrag hebben aanvaard.
Algemeen wordt aangenomen, dat het
opvoeren van het uitwisselen der goederen
tot een bedrag van een milliard een hon
derd mlllioen mark het onmiddellijk doel
van het verdrag is geweest.
Daardoor worden echter de verliezen
door de blokkade niet vergoed, alleen al
om het feit, dat Duitschland niet kan ver
wachten. voldoende hoeveelheden rubber,
wol. koper en andere niet Ijzerhoudende
metalen uit Rusland te krijgen Het trans-
Eort van Rusland naar Duitschland wat
atoen betreft, waarvan Rusland in 1038
slechts de geringe hoeveelheid van drie
duizend zeshonderd ton uitvoerde, zou
waarschijnlijk oorzaak zijn van moeilijk
heden voor het verbruik ln Rusland.
Evenmin wordt verwacht, dat Rusland
naar Duitschland groote hoeveelheden bo
ter, eieren en vleesch zal uitvoeren. Enkele
producten kan Rusland aan Duitschland
leveren, zooals graan en petroleum, maar
Juiste cijfers zijn ook hier nog niet ver
krijgbaar.
Het normale Duitsche petroleumverbruik
bedraagt jaarlijks ongeveer zes mlllioen
ton. welk quantum, wanneer de oorlog in
een actiever stadium treedt, wel eens ver
dubbeld zou kunnen worden In 1938 lever
de Rusland aan Duitschland echter slechts
drie en dertigduizend ton. Roemenie lever
de minder dan een half mlllioen ton, ter
wijl ongeveer tachtig procent van de be-
noodlgde hoeveelheid uit overaeesche ge
bieden werd aangevoerd.
Wat de Ijzerertsen betreft, mag Duitsch
land verwachten, dat ongeveer de helft van
zijn import door de Scandinavische landen
wordt geleverd, hoewel het transport op
het oogenbllk ten zeerste wordt bemoeilijkt
door het feit, dat de Oostzee ls dichtgevro
ren. Of Rusland dit zal kunnen aanvullen
en eveneens voor den invoer van mangaan
kan zorg dragen, zal voornamelijk afhan
gen van het feit, of dit land ln staat ls,
zijn productie uit te breiden en het trans
portprobleem op te lossen. Wat hout be
treft. neemt men aan dat Rusland voor een
groot deel de Duitsche behoeften zal kun
nen bevredigen door transporten over de
Oostzee.
Duitschland is, wat de leveranties aan
Rusland betreft, ln hooge mate gehandi
capt door de Inspanning, die sinds lang
van de Duitsche industrleele machine
wordt geëischt, door de eigen bewapening I
en het tekort aan grondstoffen Aan den
anderen kant blijven de Duitsche fabri
kanten door het vervallen van overzeesche 1
markten zitten met producten, die thans
naar Rusland kunnen worden gezonden
Daaronder zijn alle mogelijke Industrleele
en optische Instrumenten en b.v. ook de I
uitrusting voor synthetische rubberfabrie-
ken.
Naar verluidt zal Duitschland bovendien
marine- en koopvaardijschepen voor Rus- 1
land bouwen.
BINNENLAND.
Instemming der Tweede Kamer met de
nieuwe leening (3e Blad en le Blad).
De vooruitzichten van den winter; onder
houd met dr. Cannegieter (3e Blad).
Door het ijs bedreigd (3e Blad).
Oplichterij met fournituren voor militaire
kleeding (Gemengd Nieuws, 2e Blad en
le Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Geringe affaire - Lustelooze maxtk -
Onregelmatige koersbeweging - Ameri
kanen iets gedrukter - Beleggingen
kalm.
BUITENLAND.
De Russen hebben slechts kleine vorderin
gen gemaakt (le Blad).
Nieuwe verliezen ter zee. Vooral voor de
neutralen (3e Blad).
Het Duitsch-Russische handelsverdrag
(Ie Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
Krachtige tot matige wind uit
uiteenloopende richtingen. Be
trokken tot zwaarbewolkt. Nu en
dan sneeuw. Matige tot lichte
vorst.
STORMWAARSCHÜWINGS -
DIENST.
Hedenmorgen te 11*25 werd ge
seind aan de posten van Delfzijl
tot Hoek van Holland:
„Weest op uw hoede."
De directie van de Holland
Amerika Lijn deelt mede. dat uit
de verklaringen door den ge
zagvoerder van het 8.8. „Burger-
dijk" te Londen is gebleken, dat
de kapitein van de onderzee
boot weigerde inzage van de
papieren te nemen en slechts
onder bewering, dat het schip
en de lading voor een Engel
sche haven bestemd waren, tot
torpedeering is overgegaan, na
dat de gezagvoerder, état-maior.
bemanning en passagiers van
de „Burgerdijk" in de gelegen
heid waren gesteld in de red
dingbooten te gaan.
Kapitein, officieren en bemanning van
de „BurgextMJfc" zulten eerstdaags met het
s.s". .Boskoop' 'van de K.N.S.M naar Am
sterdam vertrekken.
e e
Van bevoegde zijde te Berlijn wordt be
toogd dat de Burgerdijk door een Duitsche
duikboot werd getorpedeerd overeenkomstig
artikel 23 van de Dudtsohe prtjaenverorde
ning van September 1939.
Volgens dit artikel moeten schepen, dde
contrabande aan boord hebben en zich naar
de Duins begeven, worden beschouwd als
schepen, welke een vijandelijke haven aan
doen. Het feit, dat zij zich cm welke reden
ook, naar een vijandelijke haven begeven,
wordt beschouwd als een ..dolus eventual!
(een daad. welke de mogelijkheid Wedt een
wederrechtelijke handeling te plegen), aan
gezien zulks het vermoeden cl'->ct opkomen,
dat de goederen voor den vijand bestemd
zijn.
Noot van de redactie:
Deee Duitsche verklaring kan van Neder
landse hen kant n.a>tuuhMJ»k niet anders dan
volkomen onaanvaardbaar worden genoemd.
De Boirgerdljk" was vrijwel geheel geladen
met goederen voor de Nederlandsche regee
ring en er ls dus zeen sprake van dat deze
ln een Engelsche 'naven zouden worden ge
lost. Overigens ir het onbegrijpelijk men
van Duibrche zijde kan beweren, dat er
contrabande aan boord zou ~ljn geweest,
waar de duikboot kapitein zelfs de moeite
en beleefdheid niet heeft genomen om de
scheepspapieren ln te zien.
Wait verder her varen naar de Duins be
treft. zij opgemerkt, dat. het Nederlandsche
vrachtschip de gebruikelijke scheepvaart
route volgde.
Natuurlijk bestond de kans. dat het schip
bU d<° Duins door een Engelsch patrouille
vaartuig werd aangehouden voor onder-ork
dooh het is een erkende volkenrechtelijke
verplichting dat men zich daaraan onder
werpt. gelijk trouwens de Duitschers in de
Ooetaee zelf ook eiechen I
NIEUWE REGELINGEN GEPARAFEERD.
De onderhandelingen, welke sedert eenige
weken werden gevoerd ter vx>ltooiing der
economische overeenkomsten, welke op 11
December JJ. door België met Frankrijk en
Engeland waren tot stand gekomen, zijn
afgesloten.
De heer Suetens, directeur-generaal voor
de a-fdeeling buifenlandschen handel van
het Belgische ministerie van bultenlandsche
zaken, dde zich eendge dagen geleden, in ge
zelschap van andere Belgische gedelegeer
den. naar Parijs had begeven heeft de
ndeuwe regelingen geparafeerd.
Deze beoogen het door vroegere overeen
komsten vastgestelde regiem uit te breiden
tot een zeker aantal bijzonder belangrijke
industrieën, zooals de textielindustrie d*
led'crwa ren industrie, chemische bedrijven
en bedTijven voot de bewerking van andere
metaton dan ijzer.
NEUTRALITEIT EN HET BEGRIP
HUMANITEIT.
Minister Goebbels heeft het woord ge
voerd op een conferentie van 500 sprekers
der N.S.D-A.P. In zijn rede zeide hij o.m
dat het niet mogelijk fas on zich niet laat
vereenigen met het begrip neutraliteit een
onderscheid te con<strueeren tusschen cmen-
bare meemng cn .^aa'mieenang, en DuPsch
land b v van staatswege d? verz*k:rinz van
neutraliteit te geven, doch tegelijkertijd aan
de openbare meening ieder publicistisch
excet: tegen het Duiteche volk en zijn lei
ders te veroorloven.
Goebbels keerde ach scherp tegen de
Engelsche interpretatie van het begrip hu
maniteit. dat namelijk voor de oorlogvoe
ring al datgene humaan zou zUn. waarin de
Engelsch en zich de meerderen voelden, ter
wijl het ais inhumaan gekenmerkt wordt,
wanneer Duitsohlamd gebruik maakt van
de wapens, waarin zijn kracht ligt.
De blokkade b.v. aldus spreker, moet voor
humaan doorgaan, omdat de Bngelschen de
grootste vloot bezatten. Inhumaan daaren
tegen zou de vliegeraanval zijn. omdat onze
luchtmacht vele malen de meerdere is van
de EngöLsohe.
De wereld moet begrijpen, zoo vervolgde
Goebbels. dat de tegenwoordige ooriog een
principieel© strijd is tusschen den Dultsohen
sxaalen staat en de Britsche pJutocratoe.
Wat Frederik de Groote begonnen ls en
Bismarck voortgezet heeft, nadert thans
zijn voltooiing. Het nationaal-socialisme
heeft eenvoudig voor de keus gestaan, voor
Engeland te capituleeren en daarmede zijn
historische taak op te geven of aan den
aanval van Engeland het hoofd te bieden.
De arrestaitses nn communisten door fe
lle. Zweden wordt voortgeBet. De politie
heeft medegedeeld, dat aBe vooraanstaande
communisten in Zweden ach thans m hech
tenis bevinden
Twee communistische Rljksdajieden heb
ben reprotesteerd tegen de huuroeU tijen
en eis--.ten van de receertrc terugcavc van
al het in besla, jerit:» materiaal. Even
eens protesteerden ii) tegen het oprichten
van mtemeeringskam.pen. hetgeen onlangs
lat Noord-Zweden is geschied, voor onge-
wenoohte elementen.