LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 12 Februari 1941
PUROL
Dagbladreclame
VISSCHERIJ-BERICHTEN
Iersche demonstraties
^Pijnlijke
kloven
Overzicht
Ook Letland heeft zorgen
Communisten-razzia
in Zweden
Verklaring
van Fritz Thyssen
Verspreide berichten
Handelsbesprekingen
De reis van
Sumner Welles
is uiet te vervangeu
VRAGENRUBRIEK
hand Onder de advocaten waren 93*/, Jo
den. van de tandartsen 65 en van dc
doktoren 40* Twee derde deel van alle
Poolsche boeren, kleine handwerkslieden en
beambten stonden uitsluitend bij Joden in
de schuld
Tot slot gaf dr. Frank een overzicht van
de positie der kerk in Polen, die ook thans
onder Duitsch regiem, geheel vrij wordt
gelaten.
Duizenden personen zijn gisteravond in
Belfast uiteengedreven door de politie, die
met den gummistok charges uitvoerde tegen
de deelnemers aan een meeting, welke ge
organiseerd was door personen, die sym-
pathiseeren met het Iersche republikein- j
sche leger, naar aanleiding van de terecht
stelling van Barnes en Richards in Bir
mingham Dertien personen werden in ar
rest gesteld. Oorspronkelijk was de verga
dering verboden door de politie. De organi
satoren hielden toen in een ander deel der
stad een bijeenkomst. De politie zag hier
aanleiding om tot charges over te gaan. Er
werden steenen naar de politle-agenten ge
worpen. eenige hunner werden licht ge
wond.
Ben groep mannen van het Iersche repu-
blikeinsche leger, die gebruik maakten van
een auto. heeft een overval gepleegd op een
kamp in Ballyklnlar in Ierland De man
nen maakten zich meester van een aantal
geweren Niet officieel wordt medegedeeld,
dat dertig geweren zijn gestolen. Militairen
en politie stellen een onderzoek in. Uit Dun-
drum nabij het kamp. wordt gemeld, dat de
schildwacht werd overmeesterd
In een Iersche kazerne In Cork *Un ver
scheidene revolverschoten gelost, zoo meldt
.Press Association". Twee sergeants wer
den ernstig gewond.
De oude Ira-organlsatle, die sedert ge-
ruimen tijd zich niet op politiek terrein
heeft bewogen, heeft te Dublin een demon
stratie gehouden tegen de terechtstelling
van Richards en Barnes Na den kerkdienst
trok de menigte naar het hoofdpostkantoor
waar twee minuten stilte in acht genomen
werd. Gedurende meer dan twee uur lag
het geheele verkeer in de stad stil De pre
sident van de organisatie Donnelly heeft
een scherp tegen Engeland gerichte rede
gehouden. HIJ zelde om.: ..Wij hopen, dat
de vijand, die zevenhonderd Jaar lang ons
volk geknecht heeft, in dezen oorlog on
barmhartig verslagen wordt. Wij kunnen
op het oogenblik niets met de wapenen
ondernemen, maar wij kunnen slechts de
gelegenheid afwachten om Engeland te
dwingen zijn greep op Ierland ln militair
en economisch opzicht los t© laten".
Op een bijeenkomst welke ln Mulllnger
in Noord-Ierland werd gehouden, werd een
brief voorgelezen welke Richards aan zijn
zuster heeft geschreven kort voor zijn
terechtstelling. In dezen brief staat: „Ik
wist dat ik moest sterven, het nieuws was
dus geen groote schok voor me. Dus zal ik in
den morgen glimlachend naar bulten wan
delen. terwijl lk zal denken aan God en
aan hen die voor mij gingen en voor het
zelfde doel hebben gestreden".
Onderwijl werden In Belfast huls aan
huis huiszoekingen verricht om de plaats,
waar de bij den inval ln Ballyklnlar dertig
buitgemaakte geweren verstopt zijn, te ont
dekken Het polltienet is over een radlus
van twintig mtfl om het kamp uitgespreid,
terwijl alle wegen welke naar Belfast lel
den. bewaakt worden. Particuliere wagens
worden aangehouden en doorzocht.
Op andere plaatsen weer droegen duizen
den Iersche nationalisten crêpe rosetten en
armbanden, terwijl in Belfast vele blinden
den geheelen dag waren neergelaten en in
steden en dorpen in geheel Ierland ln de
kerken speciale gebeden gezegd werden.
verzocht en gen««*t U met
Tob» 45 e». Dooi 60 »n 30 ct Bij Apoth »n Drog,
7356
(Inge®. M#4J
De president van Letland. Ulmanis. heeft
in een radiotoespraak tot het Letsche volk
de moeilijkheden onderstreept, welke de
oorlog ook Letland bereidt, hoewel het een
neutrale staat is.
De door den oorlog veroorzaakte blok
kade van de buitenlandsche handelsbe
trekkingen van Letland, aldus Ulmanis,
heeft hoogst nadeelige reacties gewekt.
Men moet niet denken, dat de toestand
spoedig zal verbeteren, doch zich nog voor
bereiden op een verderen achteruitgang.
Letland moet zijn eigen productie vergroo-
ten en zuinig omgaan met buitenlandsche
grondstoffen. Zoowel voor het particuliere
als voor het overheidsbedrijf geldt de
grootst mogelijke zuinigheid.
Met bijzonderen ernst behandelde de pre
sident de kwestie der brandstoffen. In de
ontbrekende steenkolen moet voorzien wor
den met brandhout.
Indien zich vrijwillig niet genoeg arbeids
krachten aanmelden voor de verzorging
van het brandhout, zullen dwangmaatre
gelen worden toegepast
In de komende Jaren zal Letland de pro
ductie van bruinkolen ter hand nemen.
Ook als neutrale staat moet Letland zijn
leger versterken. Het kan de kosten slechts
betalen door den uitvoer, zoodat de pro
ductie moet worden vergroot Iedere boer
moet behalve voor de beschikbaarstelling
van de noodzakelijke bekleeding van het
leger zorgen voor een graanvoorraad voor
een jaar.
De politie te Stockholm heeft een com
muniqué uitgegeven over razzia's, welke
Zaterdag op groote schaal ln communis
tische kringen zijn gehouden en verklaart
o.m.: De politie heeft Inlichtingen ontvan
gen. dat de Zweedsche communistische
partij uit Sovjet-Rusland groote bedragen
aan geld heeft ontvangen, waarschijnlijk
met het doel nadeel aan de Zweedsche be
langen te berokkenen.
Begin 1934 werd een arbeldersdelegatle
uit Zweden uitgenoodigd tot een bezoek
aan Moskou. Twee Zweedsche communisten
en een Noor. die tot de delegatie behoorden,
werden te Moskou ontvangen door Kuusi-
nen, den tegenwoordigen leider der z. g.
Finsche Volksregeering. Kuusinen heeft
den drie communisten geld aangeboden
voor communistische activiteit te Stock
holm en voor activiteit van de illegale com
munistische partij in Finland. Ieder hun
ner heeft de tegenwaarde ontvangen van
7000 kronen. Dit geld werd Zweden binnen
gesmokkeld. In verband daarmee werden
tien personen gearresteerd, onder wie twee
vreemdelingen. Des middags werden twee
personen weer ln vrijheid gesteld. Tot hen
behoort de hoofdredacteur van het com
munistische dagblad Ny Dag Er is veel
materiaal in beslag genomen, dat van be
lang Is voor het gerechtelijk onderzoek en
ter verkrijging van een inzicht in de be
doelingen der communisten ln Zweden
Deze razzia togen de Zweedsche commu
nisten wordt door de bladen algemeen
goedgekeurd Zoo sohrtyft Svenska Dag-
bladet: Het ia te hopen, dat den talrijken
verdwaalden de oogen mogen opengaan en
dat zij de partij verlaten. Het blad elscht
een voorteetting van de aotie. „totdat liet
bolsjewistisch© onkruid volkomen fc uitge
roeid" Ook Stockholm^ Hdningen eisoht
voortzetting van de actie tegen de com
munisten en wenacht voorts, dat een eind
gemaaikt wordt aan het werken van com
munisten voor buitenlervdsohe belangen, en
dat de communistische ambtenaren wor-1
den afgezet. Het blad Socialdemokraten
zegt. dot de anti-communistische actie in
het teeken staat van het nationale welzijn
en van de mogelijkheid voor een demoora
tie. zioh zelf te verdedigen. Het optreden,
aldus het blad. Is volkomen met de demo
cratie vereenigbaar en behoedt ons zoowei
voor verraad als voor diotatuur Het ge
duld van het Zweedsche \t>lk is uitgeput.
Dit is een eerste waarschuwing tot de com-
munlstan.
De Times meldt uit New York:
Fritz Thyssen. die zich thans In Locarno
in vrijwillige ballingschap bevindt, heeft1
een verslaggever van de New York Times
een onderhoud toegestaan, waarin hij ver
klaarde te hopen binnenkort naar Duitsch -
land te kunnen terugkeeren. Daarbij liet
hij zonder het met zooveel woorden te
zeggen doorschemeren, dat dit slechts
kon gebeuren wanneer Hitler's maoht ge
broken was.
HU beweerde nog steeds Ud van den Rijks
dag te zijn, aangezien zijn vijfjarige ambts
periode nog niet is afgeloopen Al waren zUn
goederen verbeurd verklaard. Wj zelf was
onschendbaar. De Dultsche constitutie, al-
dus Thyssen, was niet veranderd, al hield
Hitier er aioh niet aan zij bestaat wel dege
lijk en aan haar ontleende Hitler zUn po
sitie als Rijkskanselier Hitler's macht
stamde van den Rijksdag en hU had rijm
kans gekregen van Von Hindenburg, aan
gezien hij de leider was van de meerder
heidspartij
Thyssen beweerde zich tegen den oorlog
te hebben verwet en Hitler gewaarschuwd
te hebben dat Engeland en Frankrijk zou
den gaan vechten, indien hij Polen zou bin
nenvallen. HU gaf echter te verstaan, dat
de breuk tiissóhen hem zelf en den RUks-
kanseller stamde van het oogenblik af. dat
het pact met Rusland tot stand was ge
komen.
ZUn houding ten opzichte van het com
munisme was nog dezelfde als in 1933, toeu
hU had meegeholpen het nazi-regime te
vestigen als een bolwerk tegen het com
munisme.
Thyssen zeide van plan te ztjn een vol
ledig rapport uit te brengen over zUn eigen
rol. die hU in de nazi-gelederen heeft ge
speeld en zUn betrekking tot Hitier. HIJ toon
dit thans echter niet doen. daar nU de gast
was van Zwitserland en zUn eigen volk Ju
oorlog verkeert, hij zou bereid zijn te spre
ken zoodra hij Zwitserland verlaten zou
hebben Dit zou betrekkelijk spoedig zUn.
aangezien hU verwacht naar de Vereenigde
Staten te vertrekken voor een bUeenkomst
van het staalinstituut ln Mei as.
FEEST IN JAPAN.
De 3600ste herdenkingsdag der troons-
bestUging van keizer Jimmoe ln Japan is
in het geheele land, in Mandsjoekwo en
in de bezette gebieden van China plech
tig gevierd. Naar aanleiding van dezen dag
heeft de keizer een verordening uitgege
ven. waarin hU de verwachting uitspreekt,
dat het Japansche volk de huidige crisis
met .succes zal overwinnen. In een toe
spraak heeft minister-president Yonal ver
klaard. dat de conflicten tusschen Japan
en China definitief uit den weg geruimd
moeten worden. HU kondigde aan. dat
spoedig een nieuwe regeering ln China zal
worden gevormd in nauwe samenwerking
met Japan. Met het oog op den moellUken
internationalen toestand, zoo zelde Yonai
verder, moet het Japansche volk gewa
pend zUn om alle komende verwikkelin
gen met succes te boven te komen. Iedere
Japannees is verantwoordelUk voor de
ontwikkeling van de nationale welvaart.
De keizer heeft ter gelegenheid van den
2600sten verjaardag van de stichting van
het Japansche keizerrUk amnestie ver
leend. Het verluidt, dat ongeveer 40.000
gevangenen door dit besluit begunstigd
worden met een vermindering van straf,
terwijl 180 000 personen ln hun rechten
zullen worden hersteld.
ROEMEEN SCHE HANDELSDELEGATIE
TE SOFIA.
Te Sofia is een Roemeensche handels
delegatie aangekomen, welke zal spreken
over een clearing-overeenkomst tot verle
vendiging van den handel tusschen beide
landen.
BULGAARSCH-RUSSISCHE
HANDELSONDERHANDELINGEN.
De handelsonderhandelingen, die den
laatsten tUd tusschen Bulgarije en sovjet-
Rusland gevoerd zUn, vooral over de le
vering van katoen aan BulgarUe, zUn vol
gens het blad Buna met succes gesloten
De Bulgaarsche delegatie, waarin vooral
vertegenwoordigers der katoenindustrie
zitting hadden, keert Maandag naar het
NatuurlUk wordt aan de reis van Sum
mer Welles algemeen groote aandacht be
steed. Cordell Huil gaf nog volgende toe
lichting:
De doeleinden zUn de vrede en een ge
zond economisch leven ln het tijdperk na
den oorlog.
Sinds eenlgen UJd stellen de Vereenigde
Staten alles ln het werk om de gronddenk
beelden van het programma voor een ge
zonde stabiele periode in de internationale
betrekkingen na den oorlog levendig te
houden.
De hoeköteenen van deze politiek zUn:
1. Stopzetting en beperking van de bewa
pening. 2. Aanvaarding door allo landen
van een geaond© vrijhandelspolitiek
Deze doeleinden moet de wereld nastre
ven. wil er ln het tUdtik na don oorlog een
gezond economisch leven zUn en geen
autarkie en totalitaire stelsels.
Wanneer de vrede komt, zullen er. naar
wU hopen, zeer definitieve begrippen en
zelfs verplichtingen bestaan intake de
grondbeginselen, welke van vitaal belang
rijn voor een wereld in vrede.
Dc Amcrikaansëhc regeerlngspersonen
geven echter niet veel hoop dat Welles reis
en de aankondiging van de besprekingen
met de neutralen tot specifieke vredesvoor
stellen door de Ver. Staten zouden leiden
Voordat Sumner Welles op 17 Februari
vertrekt, zal zoo verwacht men hU
met de ambassadeurs Kennedy en Bullitt
confcreeren. De eerste verbluft reeds sedert
Kerstmis ln de Ver Staten, de laatste li
gLsteren met dc Amerikaanse he Clipper ge
arriveerd.
En het lijkt Juist de verwachtingen niet
te hoog te stellen!
Dultschland onthoudt zich officieel nog
van lederen commentaar.
BUna zonder uitzondering wordt Welles'
bezoek ln de pers vaft harte welkom gc-
heeten. ofschoon men zich geen Illusies
maakt.
TegelUkcrtUd zijn velen van meening,
dat de president van de Vereenigde 8taten
het eenige hoofd van een groote mogend
heid Is, die over voldoende autoriteit be
schikt. om de taak van verzoening met
eenige kans van succes op zich te nemen.
Minister JYick verzekerde ln een rede
echter, dat de komende vrede slechts een
Dultsche vrede kan «tin.
Frankrijk en Engeland zullen Sumner
Welles evenzeer hartelijk ontvangen, doch
men waarschuwt, dat aan een vrede zonder
het doel bereikt te hebben niet kan wor
den gedacht. De Franschc opvattingen vat
Havas samen ln de volgende drie punten:
1. Er rijn geen vredesonderhandelingen
mogelijk aleer DuitoahJand zich goedschik»
of kwaadschiks verzoend heeft mot het
herstel van een onafhankelUk Oostenrijk.
TsJecho-SlowakUe en Polen en zich bereid
verklaard heeft tot vergoeding van de
schade, die door Dultschland aan deze drie
is toegebracht;
2. Er ls geen vrede mogelijk, die Frank-
rUk en Engeland nU;L de materieel© waar
borgen verschaft, ctat nieuwe Dultsche
agressies zuilen uitbïlj'ven;
3. Er zullen geen economisch herstel ln
de wereld en geen algemeene ontwapening
mogelijk zijn zonder de gezamenlUke en
solidaire waarborgen van alle naties, die
geroepen zUn er met gelUke rechten en
plichten aan deel te nemen.
Deze garanties vormen de voorwaarden
waaraan voldaan moet worden voordat er
sprake kan zUn van eenige onderhandeling
en het ls dit aspect van de zaak dat Welles
moet onderzoeken.
En het Fransche parlement stelt zich
geheel op dezelfde basis. De Kamer heeft
eenstemmig met 534 stemmen een motie
van vertrouwen in de regeering aangeno
men. om den oorlog tot de overwinning
voort te zetten. De mótie was onderteekend
door de leiders van alle Kamergroepen.
Na het aannemen van de motie heeft de
voorzitter van de Kamer. Herrlot, een toe
spraak gehouden, waarin hU oa. zelde, dat
niets de nationale eensgezindheid kan
breken
En Engeland? Men ziet, wat een van de
leiders van Labour en voorzitter van den
Londenschen graafschapsraad te Sheffield
sprak. Hij zeide. dat het bezoek van Sum
ner Welles heel aangenaam was en deze
alle Inlichtingen kon krUgen. Wat de re
geering hem te vertellen zou hebben, kon
spr. nu nog niet zeggen, maar er was één
ding bij dat de regeering hem vandaag,
morgen of over tien Jaar zou moeten zeg
gen. nJ. dat het Hltlerisme moest verdwU-
nen. zoodat ook niet met een Dultschland.
waarin Hitler b.v. door Goring of Hess zou
vervangen zUn. zou onderhandeld worden
Er was geen enkel compromis met de nazi's
meer mogelUk en eerst wanneer hun regee
ring van onrecht, verdrukking en chantage
volledig ineengestort zou zUn. zou over
vredesvoorwaarden met het Dultsche volk
gepraat kunnen worden.
Is het wonder, dat het Fransche Havas-
bureau reeds meldt:
Een realistischer kijk schijnt ln Amerika
de overhand te krijgen en duidelUker dan
ooit beseft men. dat de oorlogvoerenden
geenszins bereid zUn de wapenen neer te
leggen. In de omgeving van het Witte
Huls geeft men trouwens te verstaan, dat
Roosevelt zich te dien aanzien nimmer il
lusies heeft gemaakt.
Havas verneemt, dat een hooggeplaatste
diplomatieke persoonUJkheid. die voortdu
rend contact houdt met den president, Za
terdag aan den ambassadeur van een der
geallieerden heeft laten doorschemeren,
dat de reis van Sumner Welles ln geen ge
val bU de geallieerden eenige ongerustheid
of wantrouwen behoefde te wekken.
In dit verband merken welingelichte
waarnemers op, zoo gaat Havas voort, dat
het werkelUke doel der missie van Sumner
Wellis zou zUh een bezoek te brengen aan
Berlijn. Het standpunt der geallieerden
schUnt inderdaad te goed bekend om een
reis van den voornaamsten medewerker
van Cordell Huil te rechtvaardigen. Juist is
echter, dat de inlichtingen ten aanzien
van den toestand in Dultschland tegen-
7338
(Inge® M«4)
strUdlg zUn. Bovendien is liet niet onbe
kend. dat invloedrUke Dultsche persoon-
lUkheden laatstelUk herhaalde malen ge
tracht hebben Roosevelt te lnteressecren
voor een bemlddelingsgebaar door hem
vertrouwensmannen te zenden. Deze de
marches zouden den president geen aanlei
ding geven om zich op den door de afge
zanten voorgestelden weg te begeven, maar
wel zouden zU krachtig hebben bijgedragen
tot zUn besluit om als zUn persoonlijken
waarnemer Sumner Welles naar Europa te
zenden ten einde ter plaatse de ware be
weegredenen dezer stappen van Dultsche
zUde te verifieeren.
Wat de besprekingen tusschen de neu
tralen" betreft, wordt bevestigd, aldus Ha
vas. dat zU eenvoudig ten doel hebben dc
Europeesche neutralen te polsen, ten einde
van te voren hun aansluiting te verzekeren
bij de economische principes, die herhaal-
delUk door Huil uiteengezet zUn en die,
volgens den minister, eventueel door de ge
heele wereld moeten worden aanvaard,
wanneer men een duurzamen vrede na den
oorlog wil vestigen.
Italië zwUgt, hoewel Rome de eerste
plaats zal zUn, die Sumner Welles bezoekt.
vaderland terug Voorts wordt gemeld,
dat ook de vertegenwoordigers der Russi-
stl:e lu iverkeersmaatschappU hun tech
nische voorbereidingen voor het instellen
van een luchtlijn Sofla-Moskou geëindigd
hebben. He» eerste sovjet-Russische vlieg
tuig v. ).dt jp 19 Februari in Burgas, de
B; V haven aan de Zwarte Zee,
verwacht.
VERWACHTE VISCHAANVOER.
Thuisstoomende naar IJmuiden:
Adelante IJM. 19 vangst 30 manden scJiei-
vlsch 100 m braadschelvlsch. 130 m.
50 m. gul en blanke koolvlsch. 35 m. diverrtn-
Totaal 745 manden, benevens 200 stuks lUm
kabeljauw.
Gloria, IJM. 37. vangst 950 manden (Jjversea
BESOMMINGEN IJMUIDEN.
Trellcrs: Eiln. IJM. 12 1645 manden I.1*J
Vlkfnn Bank. IJM. 183 1300 manden I.94»
De lit. IJM 17 2105 manden 1.14 040. LoB"1-
KW 51 I 1800.
A. S. te L. U mag per postpakket verzeng
een hallpond koffie en één pond suiker. Voor I*
verzenden van thee moet een uitvoermachtiWj
worden aangevraagd bij dc Nederlandschc Me«*
centrale. Deze verzendingen zUn vrU van inW^
rechten.
A. O. te L. Of u met het sparen van slgw*?'
bandjes een liefdadig doel kunt nastreven g'
looven wij niet. wel door het sparen van r'
bruiktc postzegels of zilverpapier.
H. de V. te L. Het ab-actlaat van*
Leidsche Fllmstudlekrlng ls gevestigd op W*
tenmarkt 50, alhier.
2-1
