elle Russische aanvallen in de richting Viborg Het ontslag van generaal Reynders Twee Ieren terechtgesteld Jaargang WOENSDAG 7 FEBRUARI 1940 No. 24500 De strijd ter zee HEI VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Geen resultaat verkregen Regeering zal geen volledige inlichtingen verschaffen Ijs bij Millingen ging kruien De „Asama Maroe" Ierland in groote opwinding Dit nummer beslaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht Maatregelen in Engeland EIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: D ets. P«r regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar gentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere dvertentles 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk gei' tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling "oensdags en Zaterdags 50 ets. bU maximum aantal woorden an 30. - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven 0 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor Directie en AdminUtratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd stflU per 3 maanden (.2.15 per week Q.lt Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.89 per 3 tnndj Gisteren hebben de Russen een on gekend aantal troepen en tanks (van deze laatste zouden zij er meer dan 100 in den strijd geworpen hebben), geconcentreerd en daarmede buiten gewoon hevige aanvallen op de Man- nerheim-Ilnie ondernomen. en spreekt zelfs van de hevigste, die rt het begin van den oorlog op de 'ngte werden gedaan. Vijfmaal kwamen de Russische troe pen, voorafgegaan door een moordend artillerievuur, dat soms de afmetin gen van trommelvuur aannam, op de Finsche linies aangestormd tusschen Summa en het Hatjanlahoenmeer. Hun voornaamste doel was blijkbaar de weg, die naar Viborg, de zesde stad van Finland, voert. onderden kanonnen bulderden, het eun was niet van de lucht, werd bitter gevochten. De gevechten en tot bijna middernacht voortgezet, de Finnen waren in staat, om de 'vallen overal af te slaan, zoo meldt communiqué, dat van vernieling van gewaagt. k gisteren, zoo gaat het communiqué er, moesten honderden Russen het n inboeten in de gevechten, die ten van het Ladoga-meer werden hervat het ongeveer 120 K.M. lange front er het algemeen kan men zeggen, dat ren op 6 verschillende plaatsen op front ten Noorden van Maerkaejaervi de landengte) hevig werd gevochten. Russen vielen aan in de Lieksa-, Kuhmo-, de Salla- en de Maerkae- vi-secetoren, doch nergens konden zij "ssen boeken. de achttiende divisie. Officieel is nog niets gemeld over ver ing der Russische achttiende divisie van andere zijde houdt men vol, dat vrijwel „verdwenen" Ls. Reuter meldt: Lhoon het hoofdkwartier der aohttien- Russische divisie vernield en de dlvi- zelf volkomen uiteengedreven is, zijn enkele op zichzelf staande afdeelingen "bleven, met elk waarvan de Finnen s afrekenen. Finsche patrouilles moeten ten koste alles vermijden, dat overblijfselen der ie zich naar het Noorden begeven om te voegen bij de andere divisies veer vier die zich in het uiterste rden en Noord-Westen van Finlands ten Noorden van het Ladogameer "den. dichtstbijzijnde groote Russische acht schijnt te Loimola, ten Noord- n van Kitela, te zijn. doch de Fin troepen hebben, naar men gelooft, de verbindingen van deze strijdmacht "neden. folgens het blad „Allehanda" heeft de "he luchtmacht ook de Russische ver ingen met de voornaamste ravitail- gsbasis te Petrozavodsk verbroken, etzelfde blad schat het aantal Russen, te Kitela gedood is, op vijf duizend. vernietiging van een parachute-patrouille. ihtrent de vernietiging van de Russl- f Parachutepatrouille bij Rovaniemi t United Press nog, dat zij door Rus- e bombardementsvliegtuigen ongeveer ien kilometer ten Noorden van de nabij de Kemi-vallei in een verlaten r werden neergelaten. U werden opgemerkt door de bedie- 8 van het luchtafweergeschut, waarop 'innen een snelle skipatrouille uitzon en hevig gevecht volgde, toen de Rus- trachtten de vallei binnen te dringen, 'inde een gedeelte van de spoorbaan te blazen en een viaduct over de rivier, a een strijd, die uren lang duurde, gaf er over was van de Russische patrouil- zich over. De meerderheid der Russen echter gedood. RUSSISCHE versterkingen naar het noorden. e Rissen moeten versterkingen naar Noorden hebben gezonden. Bfha den correspondent van de molm Tidningen" wordt het aantal sche divisies, dat tusschen het Lado- eer en Petsamo de grens heeft over men, op zestien geschat. Vijf dezer Jrf.opereeren tusschen het meer en joki etl sieohts qank zij de gesteld- .„h het terrein kunnen de veel ge- e Finsche strijdkrachten den Rus- t!l|evierend weerstand bieden. De sov- epen verschansen zich in een ge heel net van loopgraven, voorzien van automatische wapenen. In den sector tusschen Summa en Hat- jalanbenja hebben de Russen over een afstand van ongeveer 20 kilometer een nieuwe divisie in het vuur gebracht. Ge durende de gevechten van de laatste da gen hebben meer dan 200 Russische vlieg tuigen boven de Finsche stellingen gevlo gen, zij hebben in het bijzonder het dorpje Summa gebombardeerd; het is geheel ver woest. De sovjet-verliezen in de gevech ten bij Summa worden geschat op 4500 man, de Finsche verliezen zijn in verhouding miniem. DE STEUN-VERLEENING. United Press meldt: De Finsche Nobelprijs-winnaar Sillanpaa heeft in een brief aan den Finsohen gezant in Stockholm, Erkko, medegedeeld, dat hij zijn gouden Nobelmedaille aan Finland schenkt. „Ik ben te oud en te zwak om te strijden voor mijn land," zoo schrijft hij, „en bij gebrek aan geld kan ik alleen dit klein aandenken voor de verdediging van mijn land geven." Het Zweedsche dagblad Allahanda stelt in een hoofdartikel voor om het geheele Wenner Gren fonds dat 30 millioen kronen bedraagt, onmiddellijk aan Finland te schenken voor den strijd tegen de sovjets. Wenner Gren, een der leidende figuren in de metaalindustrie van Zweden, schonk ver leden jaar 30 millioen kroon om een fonds te stichten, dat ten doel had om de cultu- reele banden tusschen de Scandinavische landen te versterken en zoodoende een beter begrip onder genoemde landen onderling te bevoordeelen. Te Kopenhagen hebben zich reeds 4000 personen gemeld voor arbeider-vrijwilliger voor Finland en ook in Engeland is men met de inschrijving begonnen. Vooral vele technici en doktoren melden zich daar be nevens vele vrouwen als chauffeuze of ver pleegster. BRITSCH SCHIP OP EEN MIJN GELOOPEN. Het Brltsohe tankschip British Councillor van 7048 ton is Zaterdag in de Noordzee op een mijn geloopen. De bemanning, die uit 47 koppen bestond, is aan land gegaan. ZWEEDSCH SCHIP GETROFFEN. Officieel wordt medegedeeld dat Russi sche vliegtuigen het Zweedsche s.s. „Virgo" groot 657 ton In de nabijheid van Tarie- hamm (Aaland-eilanden) tot zinken heb ben gebracht. Voordat de „Virgo" de haven van Abo met Naar wij vernemen is door den minister van algemeene zaken al. en van defensie, in antwoord op de onder „Binnenland" vernielde waag van den heer Van I"oU, omtrent het ontslag van generaal Reynders, geantwoord, dat de regeertng tot haar leedwezen de Kamer niet volledig kan inlichten omtrent de aanleiding tot het verzoek van generaal Reynders om ontslag, daar zij het verleenen van de verzochte inlichting strijdig acht met het belang van den staat. De regeering kan er slechts aan toevoegen, dat het verschil van mee- n:ng, hetwelk tot de ontslagaanvrage leidde, niet ligt in één der aangelegen heden, welke zij tot dusverre in de organen der publieke opinie genoemd zag. Ware zulks wel het geval, dan zou zij tegen het verleenen van de verzochte inlichting geen bezwaar kunnen maken. Vanzelfsprekend is, dat het verschil evenmin ligt op het gebied van de handhaving der neutraliteit, waaromtrent onder de ovengroote meerderheid van ons volk, laat staan onder hen, die verantwoordelijkheid dragen, niet het geringste verschil van inzicht bestaat. Het verschil ligt in vragen van militair beleid, waarover in het openbaar geen gedaehtemwisseling gevoerd' en zelfs geen aanduiding gegeven kan worden, zonder het staatsbelang te schaden. HET WATER STIJGT 30 c.M. PER UUR. Vanmorgen omstreeks kwart voor twaalf is er beweging gekomen in het ijs van den Rijn bij Millingen. Het schoof met een snelheid van onge veer vier kilometer per uur op. Hier en daar kroop het tegen den dijk op. Een groote ijsdam, enkele honderden meters ten oosten van Millingen, deed den druk op den dijk niet te groot worden, doch was oorzaak, dat het ijs een half uur later vastraakte. Steeg het water aanvankelijk met ongeveer 3 c.M. per uur, dit werd een stijging van 30 c.M. per uur, toen de rivier ging zitten. Verandert de toestand niet spoedig, dan wordt deze gevaarlijk. Men zie voor het vervolg pag. 3 van het Eerste Blad. bestemming Stockholm verliet, was het ge waarschuwd. Het Russische vliegtuig bom bardeerde het sohip. De kapitein slaagde erin om met de leden van de bemanning aan land te komen. Toen het vliegtuig ver dwenen was, zond de kapitein 3 man aan boord doch het vliegtuig keerde weer en begon het dek onder vuur te nemen; de drie man konden evenwel nog ontsnappen. Ook een ander schip, waarvan de naam niet bekend is, werd aangevallen en bescha digd, doch het kon zijn reis verder voort zetten met nog drie anderen. DUITSCHERS VAN PORTUGEESCH SCHIP GEHAALD. Zes Duitschers, verdacht van vijandelijke activiteit, zijn door een Britsch oorlogs schip gehaald van het Portugeesche üjn- vaartuig „Nyassa". Het oorlogsschip had de „Nyassa" tijdens het weekeinde aan de Zuid-Afrikaansche kust ter hoogte van Kaapstad aangehouden. De Duitschers zijn onder militaire bewaking in Kaapstad aan land gebracht. In het Brltsche Hoogerhuls heeft Lord Halifax een verklaring afgelegd over de be sprekingen tusschen Engeland en Japan in zake het incident met de „Asama Maroe". Hallfax zeide het volgende; „Na onderzoek is gebleken, dat sommigen van de 21 Duitschers. die van de .Asama Maroe" zijn afgehaald, in zekeren zin onge- Speciale voorzorgsmaatregelen zijn giste- rer in heel Engeland genomen, duizenden politiemannen en detectives zijn overal gemobiliseerd met het oog op een moge lijke nieuwe uitbarsting van terrorisme van de zijde van de I. R. A.. naar aanleiding van de op heden bepaalde en uitgevoerde terechtstelling van de beide Iersche terro risten Peter Barnes en James Richards, beschuldigd van een bomaanslag op 25 Augustus te Coventry, waarbij, zooals men zich zal herinneren. 5 personen werden gedood en 50 andere werden gewond. Richards, die toegaf, dat hij in het bezit van explosieven geweest was, ontkende, dat hij Iets te maken had met den bomaanslag in de hoofdstraat te Coventry, terwijl Bar nes gedurende het geheele proces zijn on schuld heeft volgehouden. Ondertusschen steigt in Eire de span ning en overal hoort men de bewering, dat beide mannen onschuldig zijn, terwijl de bedreiging geuit wordt dat Engeland „ver antwoordelijk zal zijn voor de gevolgen." Terwijl de autoriteiten een onderzoek in stellen naar 5 explosies te Londen, Bir mingham. Manchester en Liverpool, die alle veroorzaakt werden door brandbom men van het ballontype, stroomden de verzoeken, protesten en bedreigingen de bureaux van de betreffende autoriteiten binnen, niettegenstaande de minister van binnenlandsche zaken had aangekondigd, dat er geen grond voor uitstel bestond en dit dus niet in overweging werd genomen. Neutrale waarnemers zijn van meening, dat de terechtstelling van genoemde Ieren het prestige van de IRA in geheel Ierland zal doen stijgen en dat de relaties tusschen Eire en Engeland er niet door verbeterd zullen worden. Een laatste hoop op uitstel hadden de aanhangers van de IRA gevestigd op een bezoek, dat de hooge commissaris van Eire John Dulanty aan Eden. den minister van Dominions heeft gebracht. Dulanty heeft daarna 20 minuten met Chamberlain op Downingstreet 10 geconfe reerd. Na de conferentie heeft Dulanty per telefoon met de Valera, die te Dublin is getelefoneerd. Het heeft alles echter geen resultaat opgeleverd. Hedenmorgen heeft te Birmingham de terechtstelling plaats gehad. Dit geschiedde vanochtend te 9 uur. Verscheidene sportgebeurtenissen van vandaag zijn op Ierland uitgesteld. Bij het naderen van het tijdstip der te rechtstellingen waren de voorzorgsmaatre gelen der politie nog verdubbeld, niet al leen te Birmingham en andere steden in de provincie maar ook te Londen, waar alle regeerlngsgebouwen bewaakt werden. Het parlementsgebouw en de Abdij van West- minster stonden onder buitengewone bewa king, evenals de postkantoren. Meer dan 500 agenten waren rondom de gevangenis te Birmingham opgesteld. In trams en bussen reden detectives mede, de postbus sen werden bewaakt en wie een pakje droeg, moest dat open maken. Te negen uur werd men bij de gevangenis nog waakzamer. Auto's mochten niet tot het gebouw naderen en het publiek werd op een afstand van vijftig meter gehouden. Pas nadat de voltrekking der doodvonnis sen was bekend gemaakt, kon het publiek langzaam met ongedekt hoofd langs de gevangenispoort defileeren. Het hoofdbureau van politie is vele ma len opgebeld met het dreigement, dat ver geldingsmaatregelen zouden worden ge nomen, indien Barnes en Richards werden opgehangen. Dat was een van de motieven, die de politie tot het betrachten van de grootste voorzichtigheid heeft bewogen. Anderhalf uur voor de terechtstelling werden twee Roomsch-Katholieke priesters tot de veroordeelden toegelaten. Ondertusschen is in een autobus aan het Victoriastation een ballon-bom ontdekt van het type, zooais zü gewoonlijk door ira gebruikt worden. De bom brandde zonder echter tot ontploffing te komen. Naar te Dublin wordt vernomen heeft de Trade-Union besloten, om een algemeene staking in geheel Eire voor den duur van twee dagen af te kon digen. De juiste datum, wanneer deze staking zal plaats hebben, wordt niet onthuld, maar men is van meening. dat de leiders zullen trachten om de Britsche Trade-Unio- nisten tot een dergelijke daad over te halen. De Ieren, die uit Engeland werden gede porteerd, en een aantal werkloozen zijn gisteren door de straten van Dublin ge trokken om te protesteeren tegen het dood vonnis. Zij trokken voorbij het bureau van den Britsehen vertegenwoordiger, sir John Maffy, dat door de politie werd bewaakt. Tom Barry, vroeger republikeinsch lei der had nog aangeboden om aan het Brit sche ministerie van binnenlandsche zaken binnen 4 dagen een overtuigend bewijs van de onschuld van Barnes en Richards over te leveren. Barry heeft aan de Valera getelefoneerd mei het verzoek om het Brltsche gouverne ment te vragen de executies 4 dagen uit te stellen, teneinde hem, Barry, in staat te stellen, naar Londen te reizen en de be wijzen van onschuld over te leggen. Barry was een van de leidende figuren van de Iersche republikeinsche regeering, totdat hij in 1938 zich uit het politieke actieve leven terugtrok. Tom Barry heeft, uit naam van het Bar- nes-Richards-comité tot het verkrijgen van uitstel, aangekondigd, dat indien deze twee mannen Woensdag opgehangen zou den worden, een vergadering van Corksche burgers hedenavond bij het nationale mo nument van Cork zal worden gehouden. Dit gaat dus heden door! Kort na elf uur gisteravond brak brand uit, vermoedelijk tengevolge van brand stichting, bij de bekende Joodsche kleer makerij van Philip Baker te Dublin. Kort na het middaguur heeft zich nog een ontploffing voorgedaan in het Londen- sche Westend bij het monument van miss Cavell, de Engelsche verpleegster, die in den wereldoorlog te Brussel werd gefusil leerd. Later werd vastgesteld, dat een kort sluiting de ontploffing had veroorzaakt. Het plaveisel was beschadigd, doch nie mand werd gedeerd. BINNENLAND. Treinbotsing bij Bloemendaal; geen slacht offers (3e Blad). Auto te Bergentheim door trein gegrepen; drie dooden (Gemengd, 2e Blad). De regeering zou den bouw van drie slag kruisers voor Indië willen bevorderen (Binnenland. 3e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Stille handel - Vaste markt - Alge meene koersverbetering - Amerikanen hooger - Nederlandsche beleggingen kalm. BUITENLAND. Zware Russische aanvallen op de Manner- heim-linie afgeslagen (le Blad). Ierland in opwinding over executie van 2 Ieren (le Blad). Maatregelen in Engeland en Duitschland (le Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD. Voor het Noordoosten: Matige, meest Zuidoostelijke wind. Zwaar bewolkt tot betrokken. Eenige re gen. Weinig verandering in tem peratuur. Voor het Zuidwesten: Meest matige Zuidoostelijke tot Zuidwes telijke wind. Zwaarbewolkt tot betrokken. Eenige regen. Iets zachter. schikt zijn voor den militairen dienst. On der voorbehoud van haar rechten, heeft de Britsche regeering zich bereid verklaard, negen van deze mannen in vrijheid te stel len. Te zijner tijd zullen zij worden uitgele verd aan de bevoegde Japansche autoritei ten. Inmiddels hebben de Japansche scheep vaartmaatschappijen opdracht gekregen voortaan passage te weigeren aan eiken persoon van een oorlogvoerend land, die deel uitmaakt van de gewapende macht of ver dacht wordt daarvan deel uit te maken. Met handhaving van haar meening over de wet telijke positie in deze zaak. verwacht de Britsche regeering, dat dergelijke inciden ten als het geval is met de „Asama Maroe" in de toekomst vermeden kunnen worden." In het Lagerhuis heeft Chamberlain een ongeveer gelijkluidende verklaring afgelegd. De correspondentie tusschen de Britsche en de Japansche regeering over het incident met de „Asama Maroe" is te Londen en Tokio gepubliceerd. Men hoort geen nieuws meer. DE RANTSOENEERING VAN VLEESCH. Minister Morrisson heeft gisteren in het Britsche Lagerhuis meegedeeld, dat de rantsoeneering van vleesch over vijf weken beginnen zou om degenen, die nog niet bij hun slagers ingeschreven waren, gelegen heid te geven dit nog te doen, want na de invoering zou in geen geval vleesch te krij gen zijn anders dan op coupons der dis tributiekaarten. Het rantsoen was voorloo- pig vastgesteld op een waarde van 1/10 shilling per persoon per week en tien stui ver voor ieder kind, waarbij echter in aan merking genomen moest worden dat lever, nieren, zwezerik en worstjes vrij in den handel zouden blijven. CAMPAGNE TEGEN LOSLIPPIGHEID. De Britsche regeering heeft een groote campagne tegen loslippigheid op touw ge zet. Overal in Engeland zullen millioenen aanplakbiljetten, geteekend door bekende artisten, de burgers aansporen te waken tegen onvoorzichtige uitlatingen. Een der affiches vertoont een zinkend sdhip, met

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1