e Russen maken thans ruik van parachutisten Een nacht op de Waddenzee ZATERDAG 3 FEBRUARI 1940 No. 24497 De strijd in het Westen De strijd ter zee HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 9 2 Fd ""-^largang *„?■-] aanvallen weer i -afgeslagen. Zes menschen op het ijs verdwaald Vanmorgen echter op Schiermonnikoog aangekomen Polen onder terreur Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD verwacht Granaatscherven Tallinn m Kn solist ffl! «•5° "Sfl c»ja-C 5 GrJnui t 20 vC® :1 n Plano^S v"r5^ EIDSCH DAGBLAD oneel r orkest DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN j-E-ïj PRIJS DER ADVERTENTIES: ich'tcn°h! r regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar appen van ons BLad gevestigd zijn Voor alle andere ,ies 35 ets. per regel Voor zakenadvertentles belangrijk ulSTWÈitef. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling v- lUOiojga en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. 800 J Bnisstl M "dsenOf, "uien - ];j 10 Berlchis' r» 20 K-J HveraT idsender -7,1 'i£- DeutgcM 13 8.001 MÊ - 105 Br I "plann;-:8 40 Brc-J,; f 10.20 Bei r" jongs ten Bussischen aanval op neten iKheim-linle wordit nader gemeld: ^^^Imt, dat de sovjet-troepen bezig rieuwe poging te ondernemen, zoo ^^^^n weerstand der Finnen te bre- g^.och op zijn minst om goede uit- ijS'Jpn te veroveren voor het beslis- rsief in het voorjaar, terstond na 'ACTiiin ieder geval kunnen zij ten nror voortdurende gevechten en V I Ji's de ondanks alles beperkte Uiten, waarover maarschalk Man- eschikit, aiflmaitten. ngrijkste aanval, die sinds drie ^^^r de Russische generaals ls ont- die, welke ingeEet werd tegen verkre. tervteugel der Mannerheimlinie, le voort. Karehsche landengte verspert, hgslc rval was voorafgegaan door vrij llerievuur ln de vorige dagen. Het odaniti^ode legercorps, dat op de Kareli- ici 0[dengfe opereert, beschikt over ,„„vi' rdhut, dat weinig belangrijk ls, r met de soortgelijke strljdmldde- ebruikt worden aan het Westelijk "ij .ar waartegenover de Finnen geen 'n hoo rdüg geschut kunnen stellen. Het reekt. chttien stukken zijn van 240 m.m. ;nt tfi zware stukken marinegeschut op Jen p rails ioopende draaischijf. Zooals actum t UgBvn op de Karelische landengte Zuiden naar het Noorden Ioopende, «-lijnendeze drie stukken marine- PUibomlbardeeren dagelijks de stad Vii- legen op 25 K.M afstand van de hekn-linie. Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd eljtu per 3 maanden t. 3.33 per week f. 0.11 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland t. 0.80 per 3 mndj i vers,, edeelte van de landengte, waarop S' sche aanval gericht ls, ls het kwets- °vf-;,:pUnt van de Mannerheim-linie. In lelijke deel zijn de vereterkte stel- opfci^ex linie gedekt, zelfs nu de meren plu- ren zijn, door een lange gracht, ge- gangn loor de meren Vuoski en Suvanto. de Russen over het (Js dezer meren men aanvallen zijn gestuit op de automatische waipens, maar in den am Summa, waar de operaties van ag zich afspeelden, strekt zich een e c -ander meren uit. Deze sector, waar- !en dorp Summa het middelpunt vormt, self _clh uit tusschen 't meer Muolajaervi amf, meer Kuolaemajaervi. Ten Westen er tiiOlaemaJaervi strekt zich een zeer jd, schen zijn oevers liggend meer uit In ai de kust van de Fnsche golf in een voed: t gebied, waar de Russen niets kun- iememen zonder onmiddellijk onder worden genomen door de zware oir kustbatterijen, die niet alleen op- :lro staan op de eilanden van den archi ve; visto. maar ook op het vasteland te ra >ki. Deze baitberijen spelen in de ver- brlkii® <*er lan(,enSt-o een zelfde rol als het eiland Man tri op die oevers van oUl logameer. den sector van Summa loopt onge- or het midden een belangrijke weg )™r-puri naar Terjokn. Benige kilometers naar het Oosten loopt evenwijdig 'oed rorltjn Tussohen het meer Ruolae- iudr: d en Gute strekt zich een moeras- ï0!, uit. dat ln het voorjaar en in den ujj moeilijk toegankelijk ls, maar waar t den grond verhard heeft. Een be- Jk moeras, dat op het oogenblik even- evroren ls. ligt in het midden der i of Dit diende voor den oorlog als ft aan voor het garnizoen van Vilpurt lat de Finsche artilleristen en mi- irtroepen. die den toegang verdedi- e minste terrembochten kennen, en 1uiterst doeltreffend vuur kunnen -n Tusschen de spoorlijn en het meer liggen uitgestrekte pljnbossohen. ln ^ïidien gedekt door een groot moeras, 'n dezen sector hebben de sovjet-troe- tonderdag hun aanval ondernomen, nd door talrijke tanks, waaTbij ook faamde parachutisten optraden, die Rusische vliegtuigen midden in de ie linies werden neergelaten Drie en van deze luehtinfanterie. elk 20 omvattende kwamen zoo uit den be- i*en hemel vallen Zij werden in de pan Wit en ondanks den omvang van den schen aanval, werden de roode troe la zeer levendige gevechten tenslotte de geheele linie door de Finsche troe- eru ggeslagen. 0 valschermspringers, werden, hetzij mdlg als een stuk wild neergeschoten, j na in de takken der boomen te zijn phtgekomen. gevangen genomne. Vol de tot dusver ontvangen inlichtingen n twintigtal neergeschoten en een ge laantal gevangen genomen gevolg van een uitnoodiging van den .'hen Olympischen skikampioen Veil inen, gericht tot de beste Zweedsche Xoorsche sklloopers. hebben verschei- in hunner besloten dienst te nemen bij 1 groep Finsche verkenners, de „Witte 'els" geheeten ;t Finsche legerbericht geeft een be- iglng van bovenstaande en meldt voorts Sovjet-Russische vliegers hebben in het Zuiden van Finland aanvallen gedaan op de steden Frederikshamm en Lovisa in de vallei van de Kymmene en het gebied van Borga, in het Zuid-Oosten van Finland op districten Hangoe, Jaris en Ekenaes en in het Noorden op de stad Rovanieml. Gedurende den dag zijn verscheidene ge vechten ir. de lucht gevoerd De Finsche jachtvliegtuigen en luchtdoelartillerie heb ben vijf vijandelijke vliegtuigen omlaag ge haald, terwijl vermoedelijk nog drie andere vernield zijn. Te Helsinki is drie keer luchtalarm ge- Gevangen genomen Russische vliegers hebben toegegeven, meldt Reuter, dat de sovjet-Russische toestellen opstijgen van de vliegvelden in Estland. Op een plaats ten Zuiden van Tallinn bevinden zich volgens hen minstens tachtig Russische vliegtuigen. De vliegers, die naar de vliegvelden in Estland zijn gebracht, bevinden zich dus in een volkomen isolement. Sedert half December hadden zij geen krant meer ge lezen. De commissarissen letten er streng op, dat iedere verbinding tusschen hen en de buitenwereld voorkomen wordt. Sinds gistermorgen half acht zijn alle telefoonverbindingen van de Scan dinavische landen met Finland verbro ken. De reden daarvan is onbekend, aldus meldt United Press. De United Press-correspondent Webb Miller meldde nog: Opnieuw hebben de Russen gepoogd hun „Trojaansche paarden" pantsersleden te gebruiken. Zij werden weer door tanks voortgeduwd, maar zij werden door de Finnen aan een zelfde behandeling bloot gesteld als de tanks, zij werden namelijk met handgranaten „behandeld". Zoodra de tanks de pantsersleden tot de Finsche po sities hadden geduwd, werden deze door de Russen, welke lichte machinegeweren bij zich hadden, verlaten, waarop zij zich snel Geen enkel Britsch gevechtsvliegtuig is in de bosschen verspreidden. Bij helder vernietigd. Daarentegen hebben de Duit- zonnig weer en een temperatuur van 10 gr Fahrenheit onder nul zwierven de Russi sche bombardementsvliegtuigen den ge- heelen dag boven de frontlinies en de on middellijk daarachter gelegen gebieden. De hemel leek wel op een voetbalveld, witte lijnen werd kris kras door de uitlaten van de Russische vliegtuigen aan den hemel ge- teekend, welke lijnen voor langen tijd ble ven hangen. Op de hoogte waarop de vlieg tuigen zich bevonden moet een tempera tuur geheerscht hebben van 40 a 50 gr. Fahrenheit onder nul. Achter de linies werd de bedrijvigheid ten gevolge van deze luchtactiviteit voor uren stop gezet Tijdens een autotocht van 150 mijl, welken ik maakte, moest ik vier maal ten gevolge van luchtalarm of luchtaan vallen stoppen en was dikwijls gedwongen voor meer dan een uur in het bosch in den wagen te zitten, waarin de temperatuur beneden het vriespunt was. Hier en daar waren de resultaten van de Russische bom bardementen te zien. In een klein stadje waren ln het centrum drie huizen tot puin gemaakt, de stukken puin lagen ver in het rond verspreid, terwijl in de witte parken er menigten menschen naar stonden te gapen. De wegen waren bedekt met versche modder, welke door de bomexplosies was opgeworpen. In sommige gevallen waren bommen geworpen op de wegen op plaat sen ver van eenige bewoning verwijderd. Met welk doel kon ik niet ontdekken, te meer waar deze gaten hersteld konden worden, hetgeen ook prompt binnen een uur geschiedde. VERLIEZEN IN DE LUCHT. Onveranderd geven de legerberichten aan: „Niets bijzonders te melden!" Luchtvaartdeskundigen te Londen stel len het aantal Duitsche militaire vliegtui gen, dat sedert het -begin van den oorlog door Britsche lucht- en vlootstrijdkrachten is neergehaald, op minstens honderd, ter wijl er waarschijnlijk nog twintig meer ver nield zijn. De Britsche verliezen zijn officieel als een en dertig opgegeven. o Na een nacht van spanning, gedu rende welke men tevergeefs getracht heeft van den zeedijk af iets te ont dekken van een groep van zes perso nen, die gistermiddag van de Gronin ger kust waren vertrokken met de be doeling over het ijs van de Waddenzee naar Schiermonnikoog te loopen, is men er vanmorgen in geslaagd de ver misten op te sporen. Het gezelschap bestaande uit vier dames en twee heeren, dat in den winter van 1928-1929 dezen tocht eveneens had ge maakt. was gisteren omstreeks 12 uur ver- troken van Hornhuizen, met de bedoeling bij kennisen op het eiland te overnachten en heden naar Groningen terug te keeren. Eenige angst hadden zij niet omdat één lid van het gezelschap, de heer Startenborg, een geboren en getogen Zoutkamper, elke strooming en elke geul van de Waddenzee op zijn duimpje kende. Vol vertrouwen ging men dus op weg. Goed warm gekleed en geschoeid en met voldoende mondvoor raad bij zich voor de reis. die normaal drie a vier uren in beslag neemt. Gisteravond waren zij echter nog niet aangekomen en toen de burgemeester van Schiermonnikoog, de heer H. W. van der Berg. daarvan bericht kreeg, heeft hij, we tende dat het ijs op de Waddenzee slecht is. een reddingsploeg van 15 man uitge zonden. die echter onverrichterzake moest terugkeeren, niet het minst omdat door de versch gevallen sneeuw alle sporen wa ren uitgewischt. Bovendien werden groote vuren aangelegd om eventueel als baken dienst, te kunnen doen als het groepje ver dwaald mocht zijn. Verdere maatregelen konden in den nacnt niet worden getrotïen, doch vanmorgen is op verzoek van den bur gemeester een militair vliegtuig, be stuurd door den sergeant-vlieger Looyer opgestegen en op onderzoek uitgegaan. Sergeant Looyer vloog over de Wad denzee en heeft om half negen de zes vermisten op twee K.M. ten Zuiden van het dorp Schiermonnikoog ontdekt. Alle zes: de heer K. Starkenborg, de heer K. Beukema en zijn vrouw, allen uit Zoutkamp, twee dames Dijkhuis en Mej. Zetsma, afkomstig uit Hornhuizen waren, voor zoover de vlieger kon vast stellen, in goede conditie. Zij liepen over het ijs. Onmiddellijk heeft de vlieger per radio aan zijn commandant op het militaire vliegveld mededeeling van zijn ontdekking gedaan, waarna de commandant direct per telefoon den burgemeester van Schiermon nikoog heeft ingelicht. Op last van den burgemeester is daarop een ijsvlet in gereedheid gebracht, die spoe dig met voldoende bemanning over het ijs van de Waddenzee vertrok naar de plaats waar de vermisten zich moesten bevinden. Ook uit Zoutkamp vertrok een reddings expeditie op ijssleden. De hulpexpedities namen levensmiddelen mee, daar men ver moedde, dat de verdwaalden na den kou den nacht op het ijs wel behoefte aan in wendige versterking zouden hebben. Later werd gemeld dat de vermisten te ruim 10 uur Ioopende Schiermonnikoog hebben bereikt. Zij werden voorloopig on dergebracht op de boerderij van den heer J. de Vries, die in den polder nabij den dijk is gelegen. Nog wordt het volgende medegedeeld: De geredden werden in het dorp opgeno men in hotel De Werff, waar alles in ge reedheid gebracht was. De zaal van het hotel was op dokters advies koud gehouden Na massage met sneeuw zijn de geredden vervolgens met een heete cognacgroc in bed gestopt. Vóór dien tijd verklaarden zij nog. dat de over tocht zeer moeilijk geweest was. Men had gehoopt gistermiddag om vier uur op het eiland aan te komen. Toen de duisternis inviel, werd het on mogelijk. verder te gaan De heele nacht bleven zij in beweging, door op een veilige plaats heen en weer te loopen, om niet door de koude te worden bevangen. Vanmorgen vroeg zetten zij weer koers naar den vuurtoren van het eiland. Om halfnegen zagen de wandelaars het militaire vliegtuig. Zij begrepen de bedoe ling en wuifden den piloot toe. De uitgezonde ijsvlet hebben zij niet ge zien. Deze is teruggeroepen. Bijna een etmaal, 21 y2 uur, hebben de menschen op het ijs op de Waddenzee ver toefd. Geen wonder dat zij blij waren, behou den te zijn aangekomen. schers, naar men gelooft, zeven en dertig gevechtsvliegtuigen, waaronder negentien van het nieuwste type Messerschmidt 110, verloren. DE SIEGFRIED-LINIE IN FOTO'S. Het Britsche ministerie van luchtvaart heeft foto's vrijgegeven, welke moeten aan- toonen, dat het opperbevel der geallieerde legers „de geheimen van de Siegfriedlinie kent". Ondanks het vuur van de vijandelijke luchtafweer en vijandelijke vliegtuigen heeft de Britsche luchtmacht, naar het mi nisterie mededeelt, van groote en geringe hoogten gefotografeerd, op 300 en 3000 M., soms bij temperaturen, die in het vliegtuig ijsvorming deden ontstaan, zelfs op de schroeven van de toestellen. Door de foto's was het opperbevel van week tot week op de hoogte van de veran deringen, die de Duitschers in hun marine basés en op hun vliegvelden aanbrachten, van de nieuwe schepen, die gebouwd wer den, van de aanvullende versterkingen, die aangelegd werden, van de situatie van het water en wegverkeer. De Britsche luchtmacht heeft de heele lengte van de Siegfried-linie afgevlogen, waarbij niet alleen foto's werden gemaakt van de kazematten, maar ook van kazernes, spoorwegstations, arsenalen, fabrieken enz. Het ministerie wijst er op, dat als de tijd komt, dat aan een belangrijk vijandelijk offensief weerstand moet worden geboden, de geallieerden hun bommen niet zullen verspillen. De foto's verschaffen een schitterende illustratie van hetgeen zich achter de vij andelijke linies afspeelt. Het zal Duitsch- land moeilijk vallen een militaire verras sing voor te bereiden. Het uit de lucht fotografeeren heeft zich in de twintig jaar vrede tot een hoog peil kunnen ontwikkelen. Men voegt, als een mozaïek, de afzonderlijke foto's bij elkaar en met behulp van afzonderlijke verticale opnamen, is het dan mogelijk zeer belang rijke inlichtingen van de foto af te lezen. DE DAGELIJKSCHE LIJST. Volgens een radio-bericht is het Britsche ss. „Oregon" (groot 6008 ton) op 140 mijl afstand van La Coruna getorpedeerd. Uit Haugesund wordt gemeld, dat het Noorsche ss. „Varild", groot 1500 ton, dat op 22 Januari uit Noorwegen naar Enge land vertrokken was, vermoedelijk gezon ken is De reederij heeft namelijk tot nu toe geen enkele positie-opgave van het schip ontvangen. Er waren vijftien men schen aan boord. Ook het Britsche schip „Polzelle" wordt als verloren beschouwd. „Press Association" meldt, dat de vol ledige bemanningen, van de Britsche duik- booten „Starfish" en „Undine", welke de vorige maand bij Helgoland gezonken zijn, zich in Duitsche krijgsgevangenschap be vinden. De Canadeesche regeering heeft opdracht gegeven tot den bouw van vijf en veertig vaartuigen, bestemd voor de jacht op duik- booten. Deze schepen zullen zijn voorzien van kanonnen en torpedo-lanceerbuizen. In 1941 zal de bouw dezer eenheden vol tooid zijn HET VATICAAN ONTSTEMD. Naar de Romeinsche correspondent der „N.R.Crt." meldt, is men ten Vaticane zeer ontstemd over de behandeling van Polen. In een radio-bericht wordt o.a. gezegd: Het nieuwe jaar brengt ons uit War schau, uit Krakau, uit Pommeren, Posen en Silezië bijna dagelijks de mare van ver woestingen en vernielingen en van allerlei laagheden, zoo ernstig, dat men er niet aan zou willen gelooven, indien zij niet werden bevestigd door de onaantastbare getuige nis van hen die met eigen oogen hebben gezien, die getuigen zijn geweest van de afschuwelijke, door niets te verontschul digen excessen, die begaan worden tegen een hulpeloos en vaderlandslievend volk dat even vreedzaam en even veeleischend is als onverschillig welk ander volk van Europa. Die gruwelen blijven niet beperkt tot het deel van het land dat door de Russen werd bezet, ho* vreeselijk de berichten uit die streken ook mogen zijn. Maar nog heftiger en aanhoudender zijn de aanvallen op de meest elementaire rechtvaardigheid in dat gedeelte van het vertrapte Polen, dat slachtoffer is geworden van de Duitsche administratie. De rijkste gronden van Po len worden zonder veel omslag aan de Po len ontstolen en aan de Duitschers overge leverd, terwijl de ware eigenaars in stin kende overvolle treinen worden wegge sleept naar de door den oorlog verwoeste gebieden rondom Warschau, naar de ge bieden, die door den Paus worden beschre ven als een woestijn, waar eenmaal graan halmen bogen in den wind. Een systeem van binnenlandsche depor tatie wordt georganiseerd en dat doormid del van methoden, die men alleen maar brutaal kan noemen. In een winter zooals Europa zelden zoc streng heeft beleefd De hongerdood loert op zeventig procent van de bevolking van Polen, daar de voorraden levensmiddelen en zelfs gereedschappenen werktuigen worden weggevoerd naar Duitschland. Joden en Polen worden als BINNENLAND. Bijzetting van de asch van Anthony Fokker (lste Blad). De begrooting van financiën; memorie van antwoord aan de Eerste Kamer (3de Blad). De barre winter (3de BLad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Stille handel Verdeelde markt Onregelmatige koersbeweging Ame rikanen prijshoudend Beleggingen weifelend. BUITENLAND. De Russen gebruiken thans parachutisten bij den aanval op Finland, doch zonder resultaat (lste Blad). Het lukte niet te Stockholm Erkko te spreken (3de Blad) Verwarring rondom de Balkan-conferentie (lste Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE EERSTE BLAD. BERICHTEN" MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAGINA TWEE VAN HET 3DE BLAD. Zwakke tot matige, later tijdelijk toenemende wind uit Oostelijke richtingen. Nevelig tot betrokken of zwaarbewolkt. Plaatselijk een weinig sneeuw. In het Noorden en midden strenge tot matige, in het Zuiden matige tot lichte vorst. kudden opgesloten in gescheiden ghetto's, die hermetisch afgesloten zijn en totaal onvoldoende voor de levensbehoeften van de millioenen menschen die gedwongen worden daarin te leven. De alles kronende onrechtvaardigheid vc een regeeringsbestel dat nooit heeft opgehouden te beweren dat het geen enkel vooroordeel tegen den godsdienst heeft, is gelegen in de cynische wijze waarop alles wat zweemt naar godsdienst in het leven van een der meest vrome en godsdienstige vol ken van Europa' wordt onderdrukt. De Britsche zaakgelastigde en de Fran- sche gezant hebben bij den Lithauschen minister van buitenlandsche zaken, gepro testeerd wegens de slechte behandeling, die de Polen in Lithauen zouden moeten on dergaan. In Lithausche politieke kringen staat men tegenover dezen stap scherp afwij zend. Naar het Estlandsche telegraafagent- schap meldt, is een Estlandsch vliegtuig, toen net in de nabijheid van de haven van Tallinn een oefenvlucht maakte door de in de haven van Tallinn liggende sov jet-Russische oorlogsschepen beschoten De beschieting werd echter spoedig op verzoek van de Estlandsche militaire auto riteiten gestaakt. Het Estlandsche vliegtuig heeft geen schade gekregen. De door de sovjet-Russische schepen af gevuurde granaten vielen op drie plaatsen in de straten van Tallinn en beschadieden daar verscheidene huizen. De Estlandsche minister van buiteniand- sche zaken heeft medegedeeld, dat de Estlandsche gezant in Moskou opdracht heeft gekregen bij de sovjet-autoriteiten te protesteeren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1