LAATSTE BERICHTEN
Het laatste oorlogsnieuws
utH DAGBLAD - Eerste Blad
Zaterdag 27 Januari 1940
Herv. Gemeente
Binnenland
BEURSOVERZICHT
Uit Ned. Oost-Indië
'ing van het geestelijk leven en
meerdere activiteit.
N RAPPORT VERSCHENEN.
wij indertijd hebben gemeld, heeft
i aad der Ned. Herv. Gemeente aan
v nissie opgedragen om een rapport
J*i stellen, waarin zou worden na
lat gedaan zou kunnen worden tot
jjyg van het geestelijk leven en
>k richtlijnen werden aangegeven,
n kunnen leiden tot meerdere ac-
■—ommissie. bestaande uit de predi-
UjjS. W. Th. Boissevain, ds. D. Kuil-
hïjfr. J. Rlemens en de ouderlingen,
dr. Van Ham, Bloot en Van Wijn-
verder uit dr. G. Brouwer namens
'de en den heer W. Stigter namens
;nte-commissle, Is inmiddels met
if; port gereed gekomen.
'"iport wijst er op, dat van de der-
1 :1 leden tellende Ned. Herv. Ge-
1en zeer groot aantal leden zich
ïarbeidtng onder het evangelie af
bidt, zoowel uit de kringen van in-
^•'len als arbeiders.
wordt er in dit rapport op ge
it de gemeente als geheel te wel-
"tiaar getuigenis'geeft inzake het
de groote levensvragen en sociale
'tol,,
oni'.porteurs vinden de nu gebruike-
Wltgie te veel een zaak van persoon-
en" it en willekeur der predikanten.
ichten zij zich een betere werk-
aMen kerkeraad, o.a. door de leiding
i s,voorzitter op te dragen, die in
iets ing met thans langer dan een
en. f in functie is.
ij, ikomen zij tot de conclusie, dat de
in den vorm van huisbezoek en
'decatle enz. vaak afstuit op gebrek
ns"noodlge krachten. Herziening en
7; tot dit werk is noodig en zeer
djtjl.
c;,jport spreekt als zijn meening uit,
ilescollegc te weinig zelfstandig de
vf beroeping en benoeming aanvat,
tp,an het Avondmaalsbezoek sterker
f 1 kan worden door althans de
.[falstafel een vaste plaats te geven
ior der kerken.
Mil
1.1. gehouden, buitengewone verga-
■iin den kerkeraad is uitvoerig over
n-'irt van gedachten gewisseld. Door
a werd In deze vergadering de
ijkheid uitgesproken om den
itiist en den Kerstnachtdienst op te
fender de officieel van den kerke-
I. taande diensten.
fcaadslezlngen over actueele vragen
itevenschelljk geacht, terwijl de cate-
ïureek meer tot haar recht kan
Hoor slechts eens in de twee weken
en lening te houden,
eatideeld werd, dat de gemeente-
e terstond met den kaartjesverkoop
,-rrkgebouwen zou ophouden, indien
ito met de busjes voor plaatsengeld
ekerk) betere resultaten had op-
n verkondigden -de meening, dat
ke krachten goed werk zouden
^verrichten t.o.v. allerlei wijkwerk
Hit meer publiciteit aan de kerk-
Hcgegeven te worden.
it ïrd hervatting van het werk der
iosngelisatle bepleit, terwijl vervul-
negende predikantsplaats wen-
vordt geacht.
ten werd nog de voorstellen der
- irs en de gemaakte opmerkingen
rschlllende commissies te behan-
■M
ÏTÏ.j
escollege heeft gisteravond tot
itgekozen den heer C. de Geus en
'-nen benoemd de heeren D. Matzc
:i 'Th. Dupon.
EEN DROEVE PLECHTIGHEID.
Hedenmorgen vond op de begraafplaats
Rhijnhof de teraardebestelling plaats van
het stoffelijk overschot van den heer M.
Colpa. die j.l. Dinsdagavond door het ijs
van de Oude Vest zakte en jammerlijk ver
dronk. De overledene was werkzaam als
nachtstoker bij de Leidsche-Zoutkeet alhier.
Onder de aanwezigen merkten wij o.a. op:
de heer Jhr. C. C. Röell, directeur der Leid-
sche Zoutkeet en personeel dier instelling.
Voordat de stoet naar Rhijnhof vertrok
werd eerst langs de Zoutkeet gereden, al
waar door een lid van het personeel een
krans aan de rouwkoets werd gehangen.
Toen de kist in de groeve was neergela
ten. trad de directeur der Zoutkeet naar
voren, die getuigde dat de overledene steeds
met toewijding en plichtsgetrouw zijn werk
verricht heeft.
Zijn nagedachtenis zal in dankbare her
innering blijven voortleven.
Een zoon van den overledene schetste
zijn vader als een goed vader en bracht
hem hiervoor zijn dank.
Hierna werden levende bloemen in het
graf gestrooid, waarna de heer A, v. d. Luyt
namens de familie dank zegde voor de be
langstelling.
Eenige kransen o.a. van de directie en
het personeel dekten de baar.
TOT BEVORDERING DER
"EN VAN SLECHTHOORENDEN.
'Jjeerste bijeenkomst in 1940.
bijeenkomst in 1940 is gehouden
-■■al van „Oud-iHortuszicht".
dSÖ aanvang, te ruim 3 uur, heette de
3, mevrouw T. Kranenburg-Sie-
vele aanwezigen hartelijk welkom
linihte allen het beste toe voor het
In het bijzonder werd welkom
;ii de heer J. C. Burgersdijk, ama-
dwhelaar uit Den Haag. die zich
?;i telen avond ter beschikking der
Ni renden had gesteld Alvorens tot
wielen over te gaan, deed de presi-
c.'ïdedeeling dat er voor het eerst
feigen groepstelefoon geluisterd zou
b[r
ïo.wam de beurt aan den heer Bur-
e volgens zijn zeggen zou begonnen
f"iet de gemakkelijke goochelkunst-
bef hoe gemakkelijk ze dan misschien
sah, de aanwezigen stonden perplex
een de heer Burgersdijk te zien
}g meer van hetgeen ze niet za-
i rwerpen veranderden van plaats
xrdnen geheel om van een onna-
:e plaats weer op te doemen. Har-
m d er gelachen, de duidelijke stem
goochelaar en de prachtige wer-
VfiCe nieuwe groepstelefoon maakten
Uien tot een genot. Natuurlijk kan
•nil hier vermeld worden, maar wel
r t. dat er intens genoten is en. de
rï^ersdijk een dankbaar werk heeft
^door voor de afd. Leiden op te
*t liplezen werd weer een kwar-
n.:ïoefend en bleek nogal moeilijk;
r^n te meer voor de leden om dit
j hulpmiddel met nog meer volhar-
.jflflijven beoefenen,
pauze heeft de heer Buflgersdijk nog
jachtige goocheltoeren vertoond,
alle aanwezigen vol bewondering
.an het einde van den avond, te
uur, werd den heer Burgersdijk
presidente hartelijk dank gezegd
welwillende medewerking.
OP
AANRIJDING.
itiivond te omstreeks half zes is de
S. V., wonende in de Coornhert-
iet haar fiets in de sneeuw geslipt,
d hiedde op den Haagweg voor de
sschool. Zij werd op dat oogenblik
len door een vrachtauto, bestuurd
W. uit Gorcum en bekwam een
en bekkenfractuur.
H.D. heeft haar ter behandeling
Academisch Ziekenhuis vervoerd.
DE HEER J. BROEZE t
Oud-schoolhoofd hier ter stede.
Heden is alhier in den ouderdom van
69 jaar overleden de heer J. Broeze, een in
onderwijs-kringen hier ter stede zeer be
kende figuur, destijds een uitstekend school
hoofd, een sieraad van het Openbaar On
derwijs.
De heer J. Broeze werd 1 Nov. 1888 be
noemd tot onderwijzer bij het O. L. O te
Enschedé, waar hij 16 Mei 1901 als hoofd
werd aangesteld. 1 Sept. 1908 kwam hij naar
hier ais hoofd der school aan de Vrouwen-
kerksteeg. 1 Mei 1919 ging hij als zoodanig
over naar de school aan den Maresingel,
die hij 1 Juli 1920 weer verwisselde voor de
school aan de Haivers-traat. Na de splitsing
van deze school in 1922 bleef hij daar aan
de bovenschool.
Op 27 Juni 1932 nam hij eervol ontslag
uit een werkkring, die hem lief was en
waarin hij zooveel nuttig werk heeft ver
richt.
Nog zij vermeld, dat hij leeraar is geweset
aan de Gemeente«kweekschool voor Onder
wijzers alhier van 22 Oct. 191416 Oct. 1923,
directeur der Rijksnormaallessen te Voor
schoten en lid van het Kerkbestuur der
Doopsgezinde Gemeente.
De begrafenis zal plaats vinden Dinsdag
30 dezer 2 uur op Rhijnhof.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd tot doctor in de letteren en
wijsbegeerte op proefschrift „Prudentius
Hamartdgenla" de heer J. Stam. geb. te
Wormer en wonende te Amsterdam.
Bevorderd tot doctor in de rechtsgeleerd
heid op proefschrift: „Vrijheid van vak
organisatie" de heer G. F. Ornstein, gebo
ren te Utrecht "en 'wonendfe te Amsterdam.
Geslaagd voor het doctoraal examen Ne-
derlandsch recht de heeren W, Ellens (Al-
mlo), J. v an Zaling e (Leidsohendam) en
G. M. J W. van de Ven (Rotterdam).
DE WERKLOOSHEID.
Bij den Gemeentelijken Dienst voor Sociale
Zaken, aid. Arbeidsbemiddeling, stonden Don
derdag jl. als werkzoekenden ingeschreven:
Aardewerk, enz.: Steenfabr.arb. 77. - Totaal 77.
Boekdrukkers: Boekdrukkers 14, fotografen 6.
letterzetters 29. steendrukkers 3. - Totaal 59.
Bouwbedrijven: Baggerlieden 1. behangers 31,
betonvlechters 16, betonwerkers 23, glazenmakers
3, glazenwasschers 10. granietwerkers 10. grond
werkers 92. helers 1. metselaars 131. opperlieden
80, schilders 233. sloopers 8, steenhouwers 6.
hulp-straatmakers 7. straatmakers 14. stucadoors
47, timmerlieden 182, uitvoerders 10, voegers 18.
ong. bouwvakarb. 16 - Totaal 939.
Chem. Nijverheid: Lab.bedienden 3. vuurwerk
makers 1. zeepfabr.arb. 3. - Totaal 7.
Houtbewerkers: Houtbewerkers 58. kistenma
kers 7, kuipers 3. lijstenmakers 4. meubelstof
feerders 12. meubelmakers 25. politoerders 1.
ong fabr.arb. 40. - Totaal 150.
Kleeding: Beddenmakers 3, bleekers 7, kap
pers 5. kleermakers 52. - Totaal 67.
Leder, enz.: Schoenmakers 4. vellenblooters 1.
- Totaal 5.
Metaalnijverheid: Bankwerkers 52, blikbewer-
kers 20. burgersmeden 18. electriclens 15, gas
fitters 8, gasmetermakers 1. instrumentmakers
2. lsoleerders 3. kettingsmeden 10, klinkers 8.
koperslagers 3, lasschers 5. loodgieters 35. ma
chinisten 13. metaalboorders 4. metaalslijpers 1,
monteurs 19. polijsters 2. ponsers 5. rijtuigschil
ders 1. rijwielherstellers 17. scheepstimmerlieden
3. scheepsschilders 1. stokers 23. tegenhouders 9.
verw. monteurs 1, hulp-verw .monteurs 3, voor-
slaanders 6. vuurwerkers 5, wagenmakers 3,
ijzer werkers 31, zand vormers 3. zilversmeden 2,
ong. arbeiders 35 - Totaal 367.
Papier, enz.: Boekbinders 13 - Totaal 13
Textielnijverheid: Hekelaars 13. katoendruk
kers 15, kluwers 2. luikers 5. plaatsnijders 3.
spinners 32. spoelers 5. staaldraaddraaiers 2.
sterkers 2,strijkers 4. wevers 29. wolbewerkers
28, ong. textielarb. 53. plaatswerkers 7. - To
taal 200.
Voedings-genotmiddelenBakkers 59. sigaren
makers 9. sig.strippers 3. slagers 31. suikerbe
werkers 12. wijnkoopersknechten 10. zuivelbe-
reiders 4. ong. fabr.arb. 25 - Totaal 153.
Landbouwbedrijven: Bloemisten 44. landarbei
ders 34. tuinlieden 30. warmoeziers 12. ong. land-
arb. 8 - Totaal 128
Handel: Etaleurs 2. lompensorteerders 17.
magaziinknechten 43. reizigers, colp. 24. winkel
bedienden 21 - Totaal 107
Verkeerswezen: Emballeurs 2. chauffeurs 78.
exp.knechten 15. koetsiers 7. kellners 42, koks
3. loopknechten 24. schippers 71 spoor- en
trampers 21. transportarhpiders 40. wakers 2 -
Totaal 305.
Verz.- en Bankwezen: Incasseerders 9 - To-
Vrije beroepen: Bedrijfsleiders 3, kantoorbe
dienden 32. musici 4. overheidspersoneel 2. tee
kenaars 3. werkmeesters 8 - Totaal 52.
Ongeschoolde handarb.: Losse arbeiders 340 -
Totaal 340.
Huiselijke diensten: Huispersoneel 9, verple
gers 1 - Totaal 10.
Pers. 'Geen handarb. zonder voorkeur van
bevnon 32 - Totaal 32.
A V O 6 - Totaal 6.
Vrouwen: Analysten 2. naaisters 5. winkel
juffrouwen 12. serveersters 1. kantoorbedienden
27, verpleegsters 1, bedrijfsleidsters 1, onderwij
zeressen 1. ass. en huishoudsters 7. dienstboden
5 dagmeisjes 8, kinderjuffrouwen 4. werksters
22 fahr.arbeidsters 2, A.V.O, 3 - Totaal 101.
Algemeen totaal 3120
27 Januari 1939 (w.o. 14 W.V.) 4418
28 Januari 1938 4997
Benevens 14 ged. werkloozen, 2 in werkver
schaffing en 576 vorstwerktoozen.
PREMIES VOOR VERBETERING VAN
ARBEIDERSWONINGEN.
Op 23 Juni 1938 heeft de minister van
binnenlandsche zaken een circulaire doen
uitgaan, waarin regelen werden gegeven
betreffende de beschikbaarstelling van pre
mies voor verbetering van arbeiderswonin
gen. Aan deze circulaire lag de gedachte ten
grondslag, dat het wenschelijk Is, bestaande
arbeiderswoningen, die, hoewel niet voor
onbewoonbaarverklaring in aanmerking
komende, niet in trek zijn. zóó te verbete
ren, dat zij met meer succes op de woning
markt kunnen worden gebracht. In verband
met de veranderde tijdsomstandigheden en
met de daarmede gepaaid gaande niet on
aanzienlijke stijging van de prijzen der
bouwmaterialen heeft de minister thans bij
een nieuwe circulaire in bovenvermelde
circulaire wijzigingen gebracht om de rege
ling zooveel mogelijk aan haar bedoeling te
doen beantwoorden.
De bijdrage a fonds perdu, verder aange
duid als „premie", zal nu bedragen 1/3 van
de kosten van verbetering, met een maxi
mum van f. 320 per woning. Van deze pre
mie zal door het rijk 3/4 deel. derhalve
maximaal f. 240 en door de gemeente 1/4
deel of maximaal f. 80 worden gedragen. De
rijkspremie wordt slechts verstrekt onder
voorwaarde, dat de gemeente tegelijkertijd
een bijdrage van een derde der rijkspremie
uit de gemeentekas verstrekt
Reeds toegezegde premies kunnen in een
bepaald geval, op daartoe strekkend ver
zoek, voor verhooging in aanmerking ko
men, voor zoo ver het nieuwe maximum
bedrag van f. 320 per woning niet wordt
overschreden. Dit kan geschieden, als vast
staat, dat op 17 Januari 1940, den datum
van deze circulaire, nog niet met de verbe
tering was aangevangen en indien voorts
overtuigend kan worden aangetoond, dat de
kosten, als gevolg van crisisverhoogingen,
belangrijk zijn gestegen. Het beginsel, dat
niet meer dan 1/3 deel van de kosten als
premie wordt verstrekt, dient daarbij behou
den te blijven, met dien verstande dat het
door de gemeente in de totale premie bij te
dragen aandeel in zulke gevallen niet meer
dan f80 per woning zal behoeven te beloo-
pen.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ
KOERANGE,
Omtrent het spöorwegongeval bij Koe-
kange, op het traject Meppel-Hoogeveen,
welk ongeval gisteravond plaats vond. kan
nog worden medegedeeld, dat hedenmor
gen vroeg de werkzaamheden zoover ge
vorderd waren, dat het verkeer langs het
opgaande spoor, van Zwolle naar Gronin
gen. kon worden hervat. Het spreekt van
zelf, dat de treinen van en naar Gronin
gen vertraging hebben, doch van groote
beteekenis mocht dit niet worden ge
noemd. De goederenwagen, die ontspoord
was en binnen het profiel van de baan
naar Groningen was gekomen, kon op de
rails- worden gezet, zoodat het verkeer
langs één lijn kon worden geleid.
AMSTERDAM. 27 Januari.
BRANDEN TE WADDINXVEEN.
Gisteravond is bij den landbouwer G.
Uitbeijerse te Waddinxyeen brand uitge
broken in den vlak achter de stallen staan-
den hooiberg, waarin naar schatting 60.000
K.G. hooi geborgen was. Deze brandde als
een fakkel. De brandweer, die in een mi
nimum van tijd ter plaatse was, zag zich
voor een zware taak geplaatst. Nog temeer,
daar de op 1 meter afstand jstaande Vee
stal met riet is gedekt dus het brand
gevaar hiervoor zeer jgroot was. Direct
werd met de ontruiihmg van den stal,
waarin zich een 30-tal koeien bevond, be
gonnen. Toen men daarmee klaar was zag
men dat het rieten dak van den stal even
eens vlam had gevat. Na zeer krachtdadig
blusschingswerk was het vuur gelukkig
gedoofd. Een kranige prestatie!
Het vee werd bij omwonenden onder ge
bracht. De heer Uitbeijerse was verzekerd.
Bij dezen brand is weer het groote nut
gebleken van een z.g. brandbijt. Daar de
heer U. daarvoor gezorgd had, kon men
dadelijk volop water geven. Den geheelen
nacht en ook vandaag is de brandweer
afetief opgetreden, om den groofcen bran
denden hooiberg uit-te halen.
's Middags te ongeveer 5 uur was er bij
den landbouwer v. d. Slee-te Waddinxveen
een begin van brand, eveneens in den vlak
bij de woning staanden hooiberg. Geluk
kig kon de brandweer dezen brand spoedig
blusschen.
HET LIDMAATSCHAP VAN MODERNE
VAKORGANISATIES.
Te Utrecht is een vergadering gehouden
van de hoofdbesturen der bij het N.V.V.
aangesloten organisaties. Er is een reso
lutie aangenomen, waarin de hoofdbestu
ren hun afkeuring uitspreken over den
aanval van Rusland op Finland. Hierdoor
aldus de resolutie is duidelijk geble
ken. dat er tusschen de nationaal-socialis-
tische en communistische methoden niet
het minste verschil meer te constatee-
ren valt. Uit het feit, dat de communisti
sche partij in Nederland zelfs dit optreden
van Rusland in elk opzicht verdedigt,
blijkt opnieuw, dat er een onoverbrugbare
kloof bestaat tusschen het doel en het stre
ven der Communistische Partij Nederland
en de beginselen der moderne vakbewe
ging. De vergadering bevestigde de resolu
tie. welke de hoofdbesturenvergadering van
3 November 1933 heeft aangenomen, waar
in een klemmend beroep wordt gedaan op
de aangesloten organisaties om het lid
maatschap van fascistische organisaties,
van de communistische partij Nederland en
van haar nevenorganisaties onvereenig-
baar te verklaren met dat der moderne
vakbeweging. De vergadering was van oor
deel, dat deze resolutie in dien zin moet
worden uitgebreid, dat ook personen, van
wie krachtens hun optreden moet worden
aangenomen, dat zij zich geestelijk ver
bonden voelen met een fascistische of
TYPHOON TEISTERT DESA'S.
De Effectenbeurs had op den laatsten dag
van de week wederom te kampen met een groot
gebrek aan orders. Het zakennieuws was te
eenen male onbelangwekkend, zoodat daaruit
geen Inspiratie kon worden geput. Het koers
verloop van New-York was evenmin bemoedi
gend geweest. Verscheidene aandeelen waren
wederom iets lager komen te liggen en zooals
bekend, werkt de inzinking te New-York, al
heeft die ook weinig te beteekenen. den onder
nemingslust op de Amsterdamsche Beui's niet
in de hand. De Amerlkaansche fondsen hadden
een gedrukt voorkomen, in het bijzonder de
Staalaandeelen. De affaire was echter gering en
de nadeellge verschillen waren, vergeleken met
gisteren, niet groot, terwijl de koersen na de
openingstape vrijwel stationnair bleven.
De locale markt was zeer stil. Koninklijken
openden iets lager, gaven daarna kleine teeke
nen van herstel, maar bleven zich tenslotte bin
nen zeer nauwe grenzen bewegen. De handel
droeg een sterk beroepskarakter, want er
waren maar weinig opdrachten. In Suikerfond
sen was bijna niets te doen. Van H.V.A.'s wer
den slechts enkele stukken verhandeld, waarbij
de koers iets lager kwam te liggen. Gedurende
de meeste tapes kwam geen noteering tot stand.
De incourante soorten schenen geheel van het
tooneel te zijn verdwenen. Scheepvaartpapieren
trokken slechts geringe attentie. De stemming
voor deze fondsen was overigens prijshoudend.
Nederl. Scheepvaart Unies konden zich een klel-
Gistermiddag om omstreeks vier uur is nigheld verbeteren. De affaire ln Rubberaan-
het district Sidaredja. regentschap Tjilat- deelen was van minimale proporties. Amster-
jap (Java), geteisterd door een typhoon, dam Rubbers werden iets hoog«a ingezet. Onder
die trok in de richting WestZuid-Oost. De beurstijd was daarna van affaire in het hoofd-
typhoon. -ging gepaard met zware regens f°nds niets meer te bespeuren. De incourante
en bliksem en duurde drie kwartier. De
hevige regens hielden twee uur aan. Na
den typhoon werd duisternis waargeno
men.
De wedana van Sidaredja verleende on
middellijk hulp, terwijl het overige perso
neel van binnenlandsch bestuur uit de
omstreken eveneens direct te hulp kwam.
Ongeveer 100 desa-woningen zijn inge
stort en veel boomen zijn omgewaaid,
voornamelijk in de desa Sidamoelja.
Een vrouw is bedolven, terwijl enkele
andere personen lichtgewond zijn.
De schade kan voorloopig niet worden
geschat.
Ongeveer 200 personen zijn dakloos ge
worden.
soorten warén uit het gezichtsveld geraakt. De
Tabaksmarkt was zeer stil, weinig veranderd,
maar prijshoudend voor de Sumatra-aandeelen
In Industrieelen was vrijwel niets te doen. De
Philips-aandeelen gedroegen zich op dezelfde
wijze als gisteren en liepen, na iets lager te zijn
ingezet, lichtelijk naar boven.
Unilevers én Aku's waren licht veranderd; voor
de certificaten en aandeelen Nederlandsche Bank
bestond blijkbaar weer eenige vraag, doch dit
gaf geen aanleiding tof openlijken handel. De
Beleggingsmarkt was kalm en prijshoudend voor
de Nederlandsche Staatspapieren. De koersen
waren echter niet noemenswaardig veranderd.
Buitenlandsche fondsen lagen bulten de attentie
Men zie voor Nagekomen Berichten pag. 3
van het Tweede Blad.
DE LEGERBERICHTEN.
Het Fransche ochtend-legerberlcht luidt:
„niets te melden".
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
meldt: In het Westen bedrijvigheid van pa
trouilles en artillerie, alsmede controle-
vluohten bij de Duitsch-Fransche grens.
Door een voortdurend succesvolle Duit-
sohe oorlogsvoering ter zee is alleen op 25
Januari meer dan 20.000 ton scheepsruimte
tot zinken gebraoht. Bovendien heeft een
Duitsche duikboot ter hoogte van Oporto
twee stoomschepen, die in een Britsch con-
vooi voeren, tot zinken gebracht. De door de
Britsche pers verbreide bewering, volgens
welke zich Duitsche troepen in Russisch
Oost-Gallcië zouden bevinden, is onwaar.
MATROZEN KUNNEN OFFICIER WORDEN
De Britsche admiraliteit heeft bepaald,
dat jongelieden, die als matroos onder de
wapenen geroepen zijn, na drie maanden
dienst op zee te hebben gedaan voor den
duur van den oorlog tot officier kunnen
worden bevorderd, Indien zij een goede op
leiding hebben genoten. Deze buitengewone
maatregel is noodig in verband met de uit
breiding van de vlootoperaties en ae steeds
dringender wordende behoefte aan officie
ren. Sedert het uitbreken van den oorlog
zijn bijna 1000 man tijdelijk tot officier be
vorderd.
GETORPEDEERDE FRANSCHE SCHIP
WAS DE „TOURNY".
Het getorpedeerde Fransche schip was
het 4000 ton groote vrachtschip „Tourny",
dat op weg was van Senegal naar Bordeaux.
Acht van de 35 opvarenden zijn om het
leven gekomen. Het schip voer in convooi.
ITALIË EN DE DEMOCRATIEËN.
De „Relazioni Internazionali" schrijft, dat
Londen en Parijs, hoewel zij het communis
me buiten de wet geplaatst hebben, de
bruggen met Moskou niet hebben verbro
ken. Dit toont aldus het orgaan aan,
dat de democratiëen ondanks alles nog de
hoop koesteren zich eens te kunnen ver-
De Roemeensche pers stelt zich momen
teel op het standpunt van absolute neutra
liteit en weigert berichten op te nemen dat
Roemenië bedreigt zou worden. In neutrale
diplomatieke kringen werd de huidige
situatie aldus samengevat: Dultschland
zegt tot Zuid-Oost Europa: geef ons meer
ruwe grondstoffen, terwijl Engeland tot
de zelfde staten zegt: jullie hebben al te
veel gegeven en Italië zegt: organiseer je
volgens mijn plannen dan zult ge niet meer
gedwongen zij ook maar naar iemand te
luisteren.
BIJ MAARSCHALK MANNERHEIM.
Uit Uleaborg wordt aan United Press ge
meld:
Gedurende de paar laatste dagen is het
voorgekomen dat de Russen een klein
Fïnsch stadje in het binnenland bombar
deerden. In dit stadje had maarschalk
Mannerheim tijdelijk zijn hoofdkwartier
opgeslagen.
Gedurende de lunch werd luchtalarm
gegeven en slechts weinig oogenblikken
daarna explodeerden de eerste bommen.
Iedereen begaf zich snel naar de schuil
plaatsen of naar den kelder behalve de
maarschalk. Toen zijn officieren er bij hem
op aandrongen zelde hij: „Indien Finland
mij noodig heeft zal ik leven, indien niet,
waarom dan naar de schuilkelders gaan"
en hij zette zijn maaltijd verder voort.
Nieuwe explosies deden het gebouw op
zijn grondvesten trillen en sommige ruiten
vielen aan stukken. Alle Lotta's, die als
diensters werkzaam waren, waren eveneens
naar de schuilkelders gegaan met één uit
zondering: dit meisje stond er op den veld
maarschalk te blijven bedienen. Toen de
maaltijd en ook het bombardement voorbij
waren, riep de maarschalk het meisje en
spelde haar persoonlijk de medaille voor
moed op haar uniform.
Zij is het eerste Finsche meisje, dat in
dezen oorlog voor moed gedecoreerd wordt.
OM ROEMENIË'S PETROLEUM.
Zooals men weet, is in Roemenië een ccm-
die, indien hij zich zou laten overtuigen,
opnieuw de eer zou genieten beschouwd te
worden als een redder der Europeesche be
schaving.
DE ONDERGANG VAN DE „EXMOUTH".
De Britsche admiraliteit publiceert een
lijst met de namen van 15 officieren en 173
minderen, die bij den ondergang van de
torpedobootjager ..Exmouth" zijn omge
komen.
BULGARIJE EN DE BALKAN-ENTENTE.
United Press meldt: Turkije heeft nog
niet de hoop verloren Bulgarije in de Bal
kan-entente te krijgen, verluidde vandaag
in goedingellehte Turksche diplomatieke
kringen. De recente uitgewisselde gezichts
punten tusschen Roemenië, Bulgarije en
Turkije hebben Stamboels hoop nog meer
moed gegeven. In Buigaarsche kringen
echter kent men aan de conferentie van
Belgrado minder belang toe. Men is van
meening dat de Balkan-entente in haar
pogingen te kort zal schieten. Men voor
spelt zelfs, dat de komende conferentie de
laatste zal zijn tijdens de huidige formatie
communistische partij of een harer neven-van de Balkan-entente, welke men als te
zoenen met den verloren Russischen zoon. missariaat ingesteld voor de petroleum
organisaties, geen lid kunnen zijn van een
bij het N.V.V. aangesloten organisatie.
Ter voorziening in de vacature, welke
is ontstaan door hel aan ir. G. J. Th. Bak
ker verleende ontslag als directeur van het
Gemeentelijk Electrisch Bedrijf te Den
Haag, hebben B. en W. dier gemeente
in overeenstemming met de commissie voor
de lichtfabrieken den raad de volgende
aanbeveling doen toekomen: 1. Ir. M. S. H,
Trooster, adjunct-directeur van het Ge
meentelijk Electrisch Bedrijf aldaar: 2. ir.
F. Stokhuyzen, adjunct-directeur der Ste
delijke Fabrieken voor Gas en Electriclteit
alhier. B. en W. stellen den raad tevens
voor te bepalen, dat de benoeming zal in
gaan. op een door hen te bepalen dag.
klein beschouwt om haar neutraliteitspoli
tiek tegen de belligerente mogendheden te
verdedigen. Men gelooft, dat slechts een
g rooter en machtiger blok hierin zal sla
gen. Italië is hier ten volle van doordrongen
en ook van dë mogelijkheid van een groo
teren druk door de oorlogvoerende mo
gendheden. Het delicate probleem de Hon-
gaarsche en Buigaarsche territoriale
Êischen ten opzichte van hun buren te
regelen, houdt Italië mogelijk af van de
vorming van een groot defensief blok in
Zuid-Oost Europa, dat het getij van de
huidige moeilijkheden zou kunnen doen
omslaan.
Dëze kwesties worden, naar men veron
derstelt, gereserveerd door de niet-offici-
eele besprekingen, welke in Belgrado bui
ten het kader van de algemeene conferen
tie om gehouden zullen worden.
United Press meldt nog daarover
Het Is een publiek geheim, dat Dultsoh-
land enkele maanden geleden zwaren druk
heeft uitgeoefend om de oliequota verhoogd
te krijgen e-n dfijt niet zonder eeni^ succes
Door (het scheppen van een controleerend
commissariaat heeft de regeering, naar men
aanneemt, een instantie willen scheppen,
die als buffer moet dienen tegen Duitsch-
land of el'k ander land, dat hevig op ver-
hooging der quota aandringt, zonder dat
dan de regeering aan dezen strijd te pas
behoeft te komen. Aan het hoofd van deze
controleerende instantie heeft de regeering
een generaal geplaatst die voor alles en in
de eerste plaats de behoeften ln het oog
heeft te houden van het leger, de lucht
macht en de binnenlandsche nijverheid.
Dit bleek hard noodig te zijn. Een feit is
dat de productie van ruwe olie sterk is ge
daald in de laatste jaren. In 1936 bedroeg
zij 8.000.704 ton, in 1937 7.153.00O ton. in
1938 6.000.600 en in 1939 iets beneden
6.000.000 ton. Onderwijl is het eigen gebruik
gestegen van achttien procent tot dertig
procent.
Het is nog de vraag, of Duitschland meer
zal krijgen. Indien dit wei het geval zou zijn,
zou het in het voordeel van de geallieer
den zijn hun bronnen geheel af te sluiten,
daar zij nog -toegang hebben tot andere ge
bieden. in het bijzonder in Amerika. De
houding van de Roemeensche regeeriiiig is
op dit oogenblik dat de Duitsche quota niet
verhoogd zal worden.
ZWEEDSCH SCHIP VERMIST.
De reeders van het 2300 ton metende
Zweedsche schip „Sylvia", dat op 9 Januari
van Huil naar Gothenburg was vertrokken
hebben sedertdien niets meer van het
schip vernomen. Een onderzoek langs de
Noorsche kust heeft geen resultaat opgele
verd. Dc „Sylvia" had een bemanning van
20 koppen. Men vreest, dat zij schipbreuk
heeft geleden.
