No. 24489
xpan's houding tegenover
Engeland en Amerika
ni,e Jaargang
DONDERDAG 25 JANUARI 1940 1
De Bilt
De strijd in het
Westen
De strijd ter zee
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
ft
jansche verbolgenheid
verwacht
Vragen in het Britsche
Lagerhuis
pil bosidst uit 9IME Msécii
EERSTE BLAD
,M. O
i of T|
:?i
u[ I
frS 1
V
ioflMi
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f™i
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Ij» et», per regel toot adrertentles uit Lelden en plaatsen waar
am" entschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
v vertentles 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
iKger tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
■"rt'oensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
n 30. - Incasso volgens postzecht. Voor opzending van brieven
ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
BarflM NaordenxJipkin - Telefoonnummer» voor
Directie en AcfanmUtratie 25041 42 lijnen)
Redactie 21507
Pottcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voer Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd ztjn:
per 3 maanden LUS
per week .\T. tOM
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten:
(voor btoiueiflaud 10 80 per I amój,
pan blijft het geschil met Engeland
het weghalen der 21 Duitschers van
Asama Maroe" zeer zwaar opnemen,
sterochtend ls de gemeenteraad van
"o bijeen geweest en heeft een motie
;enomen, waarin het optreden van
Britsche oorlogsschip piraterij wordt
emd. De Japansche regeering wordt
espoord in China tegenmaatregelen
emen. Een afschrift is overhandigd
den Britschen ambassadeur,
stermiddag heeft de Japansche minis-
van buitenlandsehe zaken, Arita, in
gemeenschappelijke vergadering van
kabinet en een honderdtal leden van
parlement een uiteenzetting gegeven
de Japansche stappen ten aanzien
het aanhouden van de Asama Maroe.
voegde hieraan toe. dat de Japansche
volkomen bereid is op te treden in-
dit noodig zou zijn.
woordvoerder van Japansche minis-
/an marine heeft opnieuw verklaard,
het incident met de „Asama Maroe"
schending van het internationale
it beteekent. ,,In ieder geval" aldus
hij. „is het Japansche nationale ge
in belangrijker dan rechtsvragen". Hij
eurde het zeer, dat de Britsche vloot
overgegaan tot een daad. die het aan-
van de Japansche marine moest
.den, en dat nog wel bij den ingang
de doorvaart naar de Japansche
dstad.
sjisaba watase. gezagvoerder van de
ima Maroe", die zich verantwoordelijk
voor het feit heeft den dienst der ree-
j verlaten.
officieele kringen te Londen wordt
:laard. dat met veel zorg het Japan-
protest inzake het aanhouden van de
ima Maroe" wordt bestudeerd. Het
isterie van buitenlandsehe zaken zal,
r men verneemt, er vooral op wijzen
het optreden van de Britsche officie
van den Britschen kruiser in overeen-
nming is geweest met de gewoonte van
vorigen oorlog; toen hebben de geal-
rden, waarbij toen ook Japan hoorde,
schepen een dergelijke behandeling
a ondergaan en 350 onderdanen van
centrale mogendheden van boord ge
ld.
I Bovendien wijst men erop. dat Duitsch
land onlangs Britsche zeelieden en Polen
van neutrale schepen heeft gehaald.
De Japansche ambassadeur te Londen,
Sjigemitsoe. heeft gisterochtend een be
zoek gebracht aan het ministerie van bui
tenlandsehe Zaken, waar hij een onder
houd van veertig minuten had met Lord
Halifax, over het incident met de „Asama
Maroe".
In Japansche kringen te Londen ver
klaart men, dat het onderhoud hartelijk
is verloopen, en dat de nadruk is gelegd
op den wensch naar een vriendschappe
lijke regeling.
Halifax zou de verklaring gegeven heb
ben, dat Duitschland thans systematisch
technisch geschoold personeel uit het
Verre Oosten terugroept en dat Engeland
zich verplicht acht den terugkeer dier
lieden te verhinderen.
De Asahi Sjimboen verklaarde naar
aanleiding van het afloopen van het Ja-
pansch-Amerikaansche handelsverdrag,
dat de handelsbetrekkingen op het oogen-
blik niet belemmerd worden, maar het
Pittman-embargo zal spoedig in discussie
gebracht worden en bij den huidigen stand
van zaken zal het voorstel zeker worden
aangenomen.
Het blad verklaart verder dat de Ja
pansche diplomatie de loef af is gestoken
en dat de Vereenigde Staten thans de
waakhond van Engeland in het Verre
Oosten zijn en „in de geheele wereld po
litiediensten verrichten." Het geval met de
Asama heeft zich waarschijnlijk alleen
voorgedaan, omdat Engeland zeker was
van den Amerikaanschen steun.
Indien de Engelsche en Amerikaansche
propaganda er echter op gericht is Japan
te tergen en economisch uit te putten,
zullen zij zich weldra realiseeren, dat zij
een fout begaan hebben.
Het afloopen van het Japansch-Ameri-
kaansche handelsverdrag sluit een tijdperk
van commercieele ontwikkeling af hetwelk
in 1911 begon. In dien tijd heeft deze han
del zich ontwikkeld tot een van vele milli-
arden. Japan is de derde buitenlandsehe
klant van de Vereenigde Staten bij den
verkoop van twee hoofdproducten, zijde en
katoen. De Japansche aankoopen beliepen
ln 1938 naar schatting 240 millioen dollar,
eenigde Staten een waarde van 132 millioen
Verder toenemende bewolking
met tijdelijke stijging van tem
peratuur en kans op regen of
sneeuw. Meest matige verander
lijke wind. Later uit Oostelijke
richtingen, met weer invallende
of toenemende vorst.
vertegenwoordigde. Tegenstanders van
Roosevelt's politiek beweren, dat hij hoog
spel speelt, door in een handel van zoo
groote afmetingen in te grijpen, doch aan
hangers van zijn politiek verklaren, dat de
grondslagen van den handel tusschen
Amerika en Japan niet in gevaar behoeven
te komen en dat Roosevelt slechts een eco
nomisch wapen gebruikt ten einde tot een
politiek doel bescherming van de rechten
van de Vereenigde Staten in China te
geraken.
Het Amerikaansche departement van
marine deelt mede, dat koopvaardijschepen
voortaan in de basis op Hawaii geen steen
kolen meer kunnen krijgen. Hoewel geen
motieven zijn aangewezen, is men van
meening, dat de maatregel beoogt een
reserve voor de Amerikaansche vloot te
vormen, buitenlandsehe schepen van de
de zone van Hawaii' verwijderd te houden
en te voorkomen, dat de schepen van oor
logvoerende staten voorraad innemen.
AANVAL OP DE SHETLAND-EILANDEN
Opnieuw voor de dertiende maal
hebben Duitsche vliegtuigen boven de
Shetland-eilanden bommen geworpen. Déze
aanval richtte, volgens Havas. even wéinig
schade aan als de voorafgaande.
Naar vernomen wordt hebben de vlieg
tuigen vier bommen laten vallen op een
weinig bevolkt gebied, waar geen militaire
objecten liggen, twee andere bommen moe
ten zijn neergekomen op plaatsen, welke
men nog niet gevonden heeft. Men veron
derstelt, dat de vijand zijn toestellen lich
ter wilde ipaken en daarom de bommen
omlaag heeft gewozpeu.
VERMISTE SCHEPEN.
Het Engelsche s.s. „Parkhill" (500 br.
tons) moet met de 9 opvarenden als verlo
ren worden beschouwd.
Officieel verneemt Belga. dat aan den
oever van de Theems bij Gravesend een
vlot is gevonden, afkomstig van het Bel
gische schip Meuse, dat sedert enkele da
gen wordt vermist. Op het vlot lag het
stoffelijk overschot van vier opvarenden
van de Meuse, waaronder dat van den
kapitein van Dijck.
De zeelieden zijn niet omgekomen van
honger of dorst, want op het vlot waren
nog levensmiddelen. Men veronderstelt.dat
de schipbreukelingen tengevolge van koude
om het leven zijn gekomen. Vermoedelijk
is het schip met de geheele bemanning
van 12 koppen verloren.
Veertien leden der bemanning van het
Noo.-sche s.s. Miranda (1.328 ton) worden
volgens een mededeeling der reederij ver
mist. Drie anderen zijn gered en naar
Kirkwall op de Orkaden-eilanden gebracht
In het Britsche Lagerhuis heeft gene-
raal-majoor Sir Alfred Knox gevraagd, of
de regeering met het oog op den onuitge-
lokten Russischen aanval tegen Finland de
betrekkingen met Moskou zou verbreken.
Chamberlain antwoordde: ..Een beslis
sing van dezen aard zou op alle punten
nauwkeurig overwogen moeten worden. In
een vraag en een antwoord kan deze
kwestie niet bevredigend behandeld wor
den."
Toen Knox vroeg: „Zou de door mij aan
gegeven koers niet moreel en logisch juist
zijn en den weifelenden neutralen moed
geven?", antwoordde de minister-presi
dent niet.
Naar aanleiding van een andere vraag,
verklaarde Chamberlain tot zijn spijt nog
geen definitieven datum voor de publica
tie der documenten over de Britsch-Rus-
sische onderhandelingen te kunnen noe
men. „Wij doen. wat wij kunnen", zeide
hij, „om de publicatie te vergemakkelij
ken."
Henderson Stewart heeft den premier
gevraagd, of de verklaring van generaal
Gort, volgens welke de Fransch-Britsche
garanties bliksemsnel in werking zouden
treden bij een aanval op België, de wel
overwogen opvatting der regeering weer
geeft.
Chamberlain antwoordde, dat de regee
ring haar volle aandacht wijdt aan de
vraag, door welke middelen Engeland zijn
garantietoezeggingen van welken aard ook
zal nakomen. De premier herinnerde aan
het verdrag van Locamo van 1925, beves-
BINNENLAND.
Uitslaande brand in een wassoherij te
Leiden. (Stadsnieuws, le Blad).
De vorst en het Leidsche waterleidingbe
drijf. (Stadsnieuws, le Blad).
Onze buitenlandsehe politiek; vergadering
der Eerste Kamer. (3e en le Blad).
Een leeningfonds wordt ingesteld. (3e
Blad).
Spoorwegongeluk hij Weert; één doode.
(3e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Stille handel Onbelangwekkende
markt Onregelmatige koers beweging
Amerikanen beter Beleggingen
kalm.
BUITENLAND.
De Russische aanvallen door de Finnen
afgeslagen. (3e Blad).
Japan's houding tegenover Engeland en
Amerika, (le Blad).
Vragen in het Britsche Lagerhuis, (le
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
tigd in 1936, aan de Britsch-Fransche ver
klaring, die daarop volgde en aan die,
door den ambassadeur te Brussel op 27
Augustus 1939 tegenover den koning der
Belgen afgelegd.
Stewart stelde daarop de vraag: „Wat is
het criterium voor een aanval? Zou een
bedreiging met aanval er onder vallen en
wie zou daarover beslissen?"
Hierop antwoordde Chamberlain: „De
regeering moet zich het recht voorbehou
den daarover te beslissen."
ef, V I
t ls de laatste weken weer duidelijk gebleken, dat de Koninklijke Familie een groote belangstelling voor de wintersport
-ïft. Verschillende malen reeds heeft men het Prinselijke Gezin op de banen van de Haagsche IJsclub kunnen zien schaat-
irijden. terwijl ook in Leiden's omgeving werd gereden. De vorige week maakte de Koningin per auto een tocht door het
agsche Bosch, dat door de sneeuw een zoo sprookjesachtig aanzien had gekregen. Met Haar teekenstift heeft Hare Majesteit
-,cele pittoreske hoekjes op papier vastgelegd. De dooi van eergisteren heeft aan het Bosch veel van zijn winterschen luis-
ontnomen en de wintersportbeoefenaars zijn niet meer zoo talrijk als in voorgaande dagen. De enkelen, die er gistermid-
hebben vertoefd, hebben echter een alleraardigst tafereeltje kunnen aanschouwen. Tegen twee uur n.l. reden van het Huis
P°1 Bosch af, H. M. de Koningin, H. K. H. Prinses Juliana en Prinsesje Beatrix per arreslede. In draf ging het door de
..besneeuwde lanen. Ons kleine Prinsesje (gekleed in het met bont afgezette blauwe cape'je met dito kapje), dat eenigen
J geleden al onder Moeder's hoede op het ijs had sleedje gereden, genoot van dit alles in hooge mate. In zoo'n mooie
►ote arrestee, twee paarden met pluimen op ervoor, rinkelende bellen aan de hoofdstellen, hoe prachtig was dat alles
voor Prinsesje Beatrix!
Foto Van Vliet.
Dë" leden der V.V.S.L. hebben zich beijverd om binnen het kader der eenvoudige herden
king vag het achtste lustrum de burgerij zooveel mogelijk te betrekken.
Nadat gisteren een groot aantal kinderen een prettigen middag was bezorgd en een 200-
tal levensmiddelen-pakketten was uitgereikt, trokken bestuur, lustrum- en burgerijcommissie
er hedenmorgen op uit om de ouden van dagen en weezen met een smakelijke feestgave te
verrassen. De bewoonsters van het Meermanshofje laten zich de heerlijke taart goed smakenl
