Het veldleger oefent
IUYLENSPIEGHEL
Holland's blonde duinen in
den winter
^Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 23 Januari 1940
Derde Blad
No. 24487
Ijs en sneeuw bondgenoot der verdedigers
RECHTZAKEN
^KIN/T IN UTÏIIIN^
LAND- EN TUINBOUW
In den
:db(S
Wil
teaj
Pi:,.
rat'.
atS
ilia;
anw.. I
lino. I
OMHULSELS GESTOKEN, RUKKEN DE GROEPEN VAN DEN AANVALLER VOORWAARTS DOOR HET BESNEEUWDE
TERREIN.
fs bij het veldleger was er dezer da-
oefening in grooter verband, on-
oog van den commandant veldleger
it-generaal J. J. G. baron van
,ot Voorst.
■as een bar koude dag, een van de
ecord-dagen van het einde dei-
reek. Bij een temperatuur, als toen
te, zou in vollen vredestijd de oefe-
n afgelast. Doch in mobilisatietijd
lOH zoowel aanvoerders als soldaten,
n in een onverhoopten oorlog het
k niet voor het kiezen heeft,
llljterie en artillerie uit de betrokken
verkten bij de oefening samen. De
lerstelllng" was eenigszins tegen-
de troepen zouden optrekken te-
S linie, die zij in maanden moeiza-
beid zelf hadden aangelegd. Toch
,r de les van de oefening in. Offi-
jn manschappen ondervonden: een
zou niet meevallen, ook niet over
n slooten.
oóneel van den strijd was een 400
ireede strook polderland, rechts en
.,ior inundaties beschermd, doch niet
,/Jront. Een acces dus, zooals de naam
strooken droog land. die als het
Tblndingsdammen vormen tusschen
le oevers" van een geïnundeerde
et spreekt vanzelf, dat het betrok-
tn-ies, evenals alle andere in ons ver-
gsstelsel, terdege van versterkingen
jrzien. De versterkingen waren door
in aantal verdedigers bezet, die er
.arkeerden. Het gros der oefenende
streed als aanvallende roode partij
lijk drongen zij door tot de lijnen,
;e voren op papier waren bepaald;
beurt zoo bij elke aanvalsoefcning.
,5(jrnaamste was. dat iedere deelnemer
:n beetje verbeeldingskracht zich
denken in hetgeen zijn lot zou zijn
t, als de verdedigers eens niet zui-
isse patronen, maar een echt vuur
i afgegeven.
kan aannemen, dat de aanvallers
van deze oefening, aangewezen om in oor
logstijd in dit terrein de verdedigers te
zijn, bemerkt hebben, dat de veracdiging
in de werkelijkheid de beste kansen zou
hebben. Het terrein immers is door de ver
dediging zoo bestudeerd, dat elk punt. waar
de vijand houvast zou kunnen krijgen, be
streken wordt door het vuur van erfkele
kazematten, mitrailleurnesten en batte
rijen en dat juist, waar de doortocht ge
makkelijk lijkt, mijnenvelden of hinder
nissen liggen.
De vijand moet improviseeren en veel
menschen offeren, de verdediger laat zijn
wapenen systematisch het terrein bestrij
ken volgens vooruit vastgestelde plannen.
De aanvaller is kwetsbaar en ongedekt. De
verdediger houdt zich schuil in stevige
aarden en betonnen kunstwerken.
Dat de slooten stijf bevroren waren, was
een factor, die het voorwaarts dringen bij
deze oefening vergemakkelijkte. Maar al
leen bij deze oefening, want in werkelijk
heid zouden de verdedigers de slooten zoo
veel mogelijk door verandering van den
waterstand als dekkingsplaatsen bedorven
hebben. Dat de tankgracht een werk
der laatste maanden welke het acces
over de volle breedte doorsneed, in oorlogs
tijd ijs zou hebben, is ondenkbaar.
Dynamietpatronen, op het juiste oogen-
blik tot ontploffing gebracht, vergruizelen
dan het ijs, hetgeen ons op een enkel punt
gedemonstreerd werd. De verradelijkheid
van een mijnenveld en van een tankval
worden aldus in één middel vereenigd.
Als dan het voordeel van den gemakke-
lijken overtocht over waterhindernissen
grootendeels wegvalt, dan blijven daarte
genover de nadeelen staan, welke de win
ter den aanvaller veroorzaakt. Probeer
maar eens tegen een bevroren dijk, waar
een sneeuwlaag over ligt. op te klimmen!
De voet kan zich geen trede drukken, want
de grond is hard en glad. Maar nu een sol
daat die een versterkte linie aanvalt. Zwaar
bewapend en gehaast trekt hij over sneeuw
velden, waar hij als een zwarte stip op
staat afgeteekend. Dekken kan hij zich
alleen in de sneeuwlaag, want het is on
mogelijk zich in den bevroren bodem in te
hakken.
Tijdens de hierbedoelde oefening was bij
de aanvallende groepen weinig animo voor
dit soort dekken te bespeuren en gaven
de jongens er kennelijk de voorkeur aan in
gebogen houding aan den loop te blijven.
Vermoedelijk zou het herhaalde sneeuw-
bad man en wapen slecht bekomen zijn.
Maar in de werkelijkheid zou het toch moe
ten, want de schootsvelden ter plaatse zijn
voorbereid. Verstoppen kan de aanvaller
zich noch in huizen, noch in boomgaarden,
want zij zullen in oorlogstijd daar niet meer
zijn.
Lange vorstperioden brengen allicht
sneeuwval met zich mee. Bij deze oefening
kon het effect van deze terreinfactor goed
bestudeerd worden, want er lag ongeveer
40 cM. sneeuw. De gevolgtrekking, die bij
den eersten oogopslag gemaakt kon wor
den, is. dat het sneeuwdek verreweg het
gunstigst is voor den verdediger. Wel ste
ken de steile wanden van zijn kunstwer
ken en zijn pantserkoepels duidelijker af,
maar zij zijn met eenige hoopen sneeuw
op witte lakens zeer gemakkelijk te camou-
fleeren. Alles, wat stil staat, kan met
sneeuw gecamoufleerd worden. Wat be
weegt, kan zich wel in witte lakens of
witte jassen hullen, maar daarvan geldt
meestal: .Ik dacht dat ze wit waren, tot
ik ze tegen de sneeuw zagJ'. In ieder geval
onze troepen hebben de witte jassen ook.
Wij zagen ze dragen bij deze oefening, die
in het algemeen voor sneeuw-camouflage
alle mogelijkheden bood.
Deze en andere punten zijn ook bij de
officiersbespreking na afloop van de oefe
ning ter sprake gekomen.
Intusschen was voor den leek het inte
ressantste element de wijze, waarop het
acces in de afgeloopen maanden van ver
sterkingen was voorzien.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Niet gedimd.
De autobestuurder J. J. de V. uit Wasse
naar reed over den Zijdeweg in den avond
van 28 Augustus, toen hem een andere auto
tegemoet kwam. De bestuurder van dit
voertuig dimde niet voldoende, en toen de
heer De V. stopte, deed ook de bestuurder
van het andere voertuig zulks. Dat bleek
zekere Van D. te zijn, die zonder veel dis
cussie, den heer De V. een stomp in het ge
laat gaf.
Hij moest voor die handeling terecht
staan, doch liet verstek gaan.
Na het getuigenverhoor herinnerde de
officier er aan. dat met Van D. al jneer
strafrechterlijke dingen zijn voorgevallen,
waarom hij twee maanden gevangenisstraf
vorderde.
Het vonnis van den politierechter werd
conform den eisch: twee maanden.
Hij stopte niet.
Er was in de Lange Kerkdam te Wasse
naar controle op de wegenbelasting voor
auto's.
Een monteur uit Wassenaar passeerde
den controlepost, en werd gewaarschuwd te
stoppen. Maar hij deed dat niet. hetgeen nu
tot gevolg had, dat hij terecht stond we
gens niet voldoen aan de vordering van
een ambtenaar.
De verdachte zei niet te hebben gestopt,
omdat hij geen papieren bij zich had.
De officier vond dat des te erger, waarom
hij een maand gevangenisstraf eischte.
De politierechter veroordeelde tot f. 25.
boete subs. 25 dagen hechtenis, benevens
voorwaardelijk een maand gevangenisstraf
met een proeftijd van drie jaar.
EEN REMBRANDT NAAR NEDERLAND.
Uit Schotsen bezit.
Naar wij vernemen, aldus de „Tel." is
een der meest bekende Rembrandts die
zich in Britsch particulier bezit bevinden,
namelijk het uit 1655 dateerende portret
van 's meesters zoon Titus, door den Schot-
schen eigenaar verkocht aan de Neder-
landsche kunstkoopersfirma D. Katz te
Dieren. Een koopprijs van tusschen 3'/, en
4 ton wordt genoemd.
Het ls nog niet bekend wat de lies tem
ming van het schilderij zal zijn. Men
acht het intusschen niet uitgesloten, dat
de kooper Ls opgetreden In opdracht van
een bekend verzamelaar. Het uit de late
periode van den meester dateerend stuk
werd o.a. geëxposeerd op de Nederland-
sche kunsttentoonstelling welke eenige
jaren geleden in Burlington House is ge
houden.
BEN QP&D GECAMOUFLEERDE LICHTE MITALLLEUR IN STELLING.
VRAGEN EN ANTWOORDEN.
Vraag: Mijn Cliva heeft verleden jaar gebloeid
en nu heeft de plant een zaadbal gevormd. Deze
laatste is rood. de steel is nog groen. Wanneer
kan deze vrucht worden afgenomen en is het
ook nadeelig voor de plant?
P. M. te L.
Antw.: Het beste is deze vrucht half Februari
af te nemen en dan de zaden meteen te zaaien;
voor dit laatste ls noodig een bloemenkas of
-bak met een vrij hooge. geregeld onderhouden
vochtige warmte. Dit zaaien zal derhalve het best
door een bloemist kunnen worden gedaan. Een
en ander heeft de plant de noodige inspanning
g£kost. Het is de vraag, of in het afgeloopen
seizoen een nieuwe bloemstengel is gevormd. Veel
zal afhangen van de toen aanwezige groeistoffen.
Vragen op Tuinbouwgebied aan de Redactie
ondei motto: „Tuinbouw".
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Diefstal van kool.
Gistermorgen moest voor het kantongerecht
alhier terecht staan een werkman uit Katwijk
a. d. Rijn wegens diefstal van kool van het land
van den heer D. Noort aldaar. Verdachte ont
kende dezen diefstal, het was afval geweest, dat
hij voor den landbouwer A. A. Aanhanen aldaar
van dit land moest halen. Het kon wel zijn. dat
er een maaltje kool bij geweest was, maar kool
had hij niet gestolen. De gemeente-veldwachter
J. Janse uit Katwijk a. d. Rijn gaf echter een
heel andere verklaring. Naar aanleiding van
een klacht van den heer Noort. dat er voor
durend kool van zijn land werd gestolen, had hij
zich verdekt opgesteld en had verdachte op
heeterdaad betrapt toen hij 's avonds op het land
van den heer Noort roode kool aan het snijden
was. 17 van de mooiste roode kooien lagen reeds
klaar om mee te nemen; hij had ook nog een
16-jarigen jongen bij zich om de kool te ver
voeren. Op de gestolen kool had hij beslag gelegd.
D. van Duin, melkslijter uit Katwijk aan Zee
verklaarde, dat hij verdachte opdracht had
gegeven afval van het land van den heer Noort
weg te halen. Verdachte beriep zich er nogmaals
op, dat het uitsluitend om den afval te doen
was geweest.
Het O.M. achtte de diefstal wettig en overtui
gend bewezen. Hier is een zeer gevoelige straf
gezien den ernst van het feit op haar plaats
waarom het O.M. voor het stelen van de kool
f25 boete eischte of 14 dagen hechtenis en f. 10
boete of 8 dagen hechtenis voor het loopen op
verboden grond. Verdachte schrok van dezen
hoogen eisch. De kantonrechter wilde dezen
keer deze hooge straf nog niet opleggen en ver
oordeelde verdachte voor het stelen van de kool
tot f7.50 boete of 3 dagen hechtenis en f. 2.50
boete of 1 dag hechtenis voor het loopen op
verboden grond.
Verkeersovertredingen.
Een student moest terecht staan, omdat hij op
een nacht op het Levendaal had gereden met
een rijwiel, waarvan de remmen niet goed
werkten. Verdachte verklaarde dat de agent van
politie hem eerst had aangehouden, omdat zijn
licht niet in orde was. Aanvankelijk wilde de
agent hem laten gaan. maar toen hij merkte
dat hij een R.K. student was, veranderde zijn
houding en ging hij het rijwiel nader onderzoe
ken en had toen ontdekt dat de rem van
het achterwiel niet voldoende werkte. De agent
van politie M. van Hilten verklaarde uitdrukke
lijk geen hekel aan Roomsche studenten te heb
ben. maar de remmen deugden niet. hij had
verdachte zelf de remmen laten probeeren en
toen was gebleken dat de remmen niet in orde
waren. Het O.M. vond de houding van verdachte
hoogst ongepast en eischte f. 6 boete of 4 dagen
hechtenis. De kantonrechter vond ook de houding
van verdachte onhebbelijk om voor te geven, dat
de agent iets tegen R.K. studenten had. De
wetten zijn ook op studenten van toepassing,
waarom de kantonrechter hem veroordeelde tot
f.5 boete op 2 dagen hechtenis.
Overtreding Vestigingwet.
De vorige week moest een Leidsch kruidenier
terecht ataan, omdat hij zonder toestemming van
Tuurlijk, ónze buurt heeft óók haar fou
ten. Er zijn- wel wat véél hondjes, die
's avonds érg laat buiten loopen en zich dan
het hart uit het lijf blaffen, zonder dat
iemand de moeite neemt hen tot de orde
te roepen. Ook zijn er een paar radio's,
waar menigeen dolgraag met een bijl op af
zou gaan en de een spreekt wel eens wat
al te gretig met den ander over wéér een
ander. Neen, onze buurt is niet volmaakt,
maar zij heeft tenminste een hart. Er han
gen hier en daar wel eens kaartjes: „Aan
de deur wordt niet gekocht", U weet wel,
aan den anderen kant van die kaartjes staat
de naam van den slager gedrukt, mét zijn
telefoonnummer. Dat is zooveel als zijn
service en zijn reclame maar die kaartjes
ten spijt wemelen onze woningen van de
stukken zeep en de veiligheidsspelden, van
de veters en de koper-gevlochten panne
lappen en als er iemand komt om antwoord
op het liedje: „Eenzaam en verlaten, sta ik
aan moeder's graf, ik zwierf langs vele stra
ten, recht op dit kerkhof af" en zoo veertien
coupletten lang, dan scharrelen we tóch een
stuiver uit het potje op den keukenschoor
steen. Onze buurt schept zoo ijverig sneeuw
van de trottoirs onder den vaderlijken blik
van een hevig-geknevelden dienaar van den
Heiligen Hermandad, zij sleept zoo tijdig
de vullisvaten naar binnen, terwijl diezelfde
dienaar dreigend aan zijn potloodstompje
likt, zij strooit zoo liefderijk asch voor de
onzekere voeten van ouden van dagen.
Wij zeggen elkander zoo vriendelijk goe
dendag: „En hoe is het met Uw schoon
moeder?" „O, dank U, erg vriendelijk,
dat U zoo informeert, tja, met die kou, zoo
op en af, hè?", wij feliciteeren elkander, als
er „weer eentje bijgekomen is", die over twee
jaar in alle tuinen zal spelen en in alle
huizen zijn cijns aan koekjes zal komen in
nen en overal omringd zal zijn van tantes
en ooms en als er es iemand heen gaat
van de zijnen dan schudden wij malkan
der lang en sterk de hand en dan zeggen
wij wélgemeende dingen, die wij raar zouden
vinden, wanneer wij ze opschreven en over
een week of drie nog es over zouden lezen
maar op het oogenblik zélf doen zulke woor
den zoo goed
En onze buurt viert de hoogste hoogten
van haar welwillendheid bij haar cultus van
het pietje.
Ach, de pietjes hebben het zoo góed bij
ons daar kan géén buurt tegenop, gelóóft
U mij. Alle intelligente pietjes overwinteren
dan ook in onze tuinen, waar wij ze gewoon
weg achterna-zitten met onze kaaskorstjes,
blokjes oudbakken brood, kouwe aardappels
en wat er zoo al meer aan kruimpjes van
onze tafels afvalt voor de vogelen des
hemels. De beestjes eten in onze buurt fei
telijk a la carte, schier tuin aan tuin staan
de voederhuisjes volgeladen met de heerlijk
ste spijzen, een dag en nacht geopend
cafetaria, waar om niet gegeven wordt. De
musschen vliegen van de hors d'oeuvre naar
de pasteitjes en van de pasteitjes naar de
soep, heusch, wij zijn zóó stapel op onze
pietjes, dat wij met Argus-oogen elkander's
voederhuisjes beloeren, uit angst, dat de
buurman méér klandizie zou hebben dan wij.
Wij rijgen apenootjes tot lange snoeren, wij
hangen vet spekzwoerd aan de huisjes en in
vet gebette zaden. Wij specialiseeren ons
zelfs, de een m musschen, de ander in vin
ken, een derde in koolmeesjes en een vierde
in merels. Wij zetten bakjes water buiten
met waxine-lichtjes er onder tegen het be
vriezen en wij voeren niet ééns al het oud
bakken brood aan de pietjes; soms houden
wij nog een boterham over om weg te geven
aan de deur.
Ja, wij vormen zoo met ons allen een écht-
soliede. goedhartige, Nederlandsche buurt,
die op lijsten inteekent zonder al te veel te
morren, die naar moderne zede lucht be
schermt en aan eerste ongeluk bij hulp doet.
Wij leenen elkaar's harken en passen op
elkaar's kinderen en ik zeg maar. dat
Europa een vóórbeeld aan ons kan nemen.
Dééd Europa dat maar
den minister van Economische Zaken en de
Kamer van Koophandel alhier 103 dagen het
bedrijf van kruidenier had uitgeoefend. Het O.M.
eischte toen 103 maal f. 2 boete is f .205 boete of
103 dagen hechtenis. De kantonrechter, uitspraak
doende, veroordeelde verdachte tot 103 maal f. 1
boete ls f. 103 boete of 103 dagen hechtenis.
rtr iinfirM nrnr
Wélk een prachtig ge
zicht, onze blonde dui
nen in sneeuwwitte
winterpracht!
Steil steken rij veelal
omhoog en de ski-loop
ster kan het natuurlijk
niet nalaten, daar pro
fijt van te trekken.
Gelijk heeft zij!
In „Schuszfahrt" suist
rij omlaag en al duurt
de vreugde in ons land
maar héél kort, toch
heeft zij even een Zwit-
sersche illusie!
Met toch nog een onder
scheid: slechts in dë
lage landen strekt zich
het eindelooze grijze
watervlak der zee voor
haar uit, in plaats van
de „Skiwiese", in fel
contrast tot het be
sneeuwde strand aan
den voet.
Van dit thans typische
en weinig voorkomende
Hollandsche vergezicht
hierneven een fraai*
opname.
