Heldenmoed der Finnen
Militairen op glad ijs
Roosevelt's begrooting
ingediend
De Leidenaars op de schaats
VRIJDAG 5 JANUARI 1940
No. 24472
De strijd in het
Westen
HEI VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
80ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Geen front-wijziging
van beteekenis
Een aanzienlijk tekort
Dif nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
Engeland vordert alle
schepen
LEIDSCH
DAGBLAD
miM
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zij n Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemdiplein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque» en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd StJJU
per 3 maanden f. 2.33
per week t.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 mndj
rm
United Press meldt uit Finsche bron:
De militaire autoriteiten bevestigen, dat
de Finnen op vier verschillende plaatsen
op Russisch grondgebied zijn doorgedron
gen. ZIJ gaven niet aan, waar deze plaat
sen zich precies bevinden, doch verklaar
den, dat zij ver uit elkaar liggen van de
IJszee tot het Ladoga-meer. Evenmin ga
ven zij aan, of Finsche patrouilles dan wel
legerafdeellngen op sovjet-gebied zijn aan
gekomen.
De Finnen hebben gisternacht den Rus
sen een zeer onaangename verrassing be
zorgd. Zij hebben namelijk electrische
schijnwerpers in het veld gebracht, waar
door zij plotseling de Russische bewegingen
welke ten doel hebben in de flank van
de Finsche strijdkrachten te komen door
over het ijs van de bevroren meren te
trekken, In het volle licht zetten.
Onmiddellijk openden ze vervolgens het
vuur op de verraste Russische colonnes.
In vele gevallen werd het Ijs door de gra
naten versplinterd, zoodat tal van sovjet
manschappen in het ijskoude water vie
len.
Indertijd, toen de meren nog open lagen,
werden de Russen door die tallooze water
vlakten ten zeerste in hun bewegingen be
lemmerd Hun hoop, dat bij de strenge vorst
deze hinderpaal verdwenen zou zijn, heb
ben de Finnen in den nacht afdoende ver
nietigd.
Een ander voorbeeld van de vindingrijk
heid der Finnen is het gebruik, dat zij ma
ken van de veroverde Russische tanks. Met
slechts weinig moeite hebben zij hiervan
kleine vestingen gemaakt. De tanks wor
den ten deele in den grond gegraven en
de Russen worden nu dikwerf bestookt door
de kanonnen en zware mitrailleurs uit
hun eigen tanks en dikwijls ook met hun
eigen munitie.
De Russen nemen blijkbaar wraak door
gebruik te maken van explosieve kogels
in geweren en machinegeweren, hetgeen
bij internationale conventie is verboden.
Neutrale waarnemers hebben tal van ge
vallen geconstateerd, waarin Finsche sol
daten gewond zijn door explosieve kogels.
Overigens heeft men ook kogels van dit
soort gevonden.
HET FINSCHE LEGERBERICHT.
Het legerbericht der Finnen luidt als
volgt:
Te land: met uitzondering van het ge
bruikelijke geschutvuur en het optreden
van patrouilles van weerszijden zijn de
dag van 3 Januari en de ochtend van den
vierden betrekkelijk rustig geweest op de
Karelische landengte.
Aan de Oostgrens, ten Noorden van het
Ladogameer, is de toestand ongewijzigd.
Te Aittojoki tracht de vijand een strate
gisch steunpunt te heroveren, waarvan de
Finnen zich meester hebben gemaakt. Alle
aanvallen werden echter afgeslagen.
In den sector van Kuhmo is een vijan
delijke aanval, die gesteund werd door
artillerie en tanks,, afgeslagen.
Te Suomussalmi is gisteren de zuivering
van het terrein voortgezet; 169 Russen
werden gevangen genomen. Te Raate, ten
Oosten van Suomussalmi. duren de ge
vechten voort.
Ter zee: Een vijandelijke sleepboot is
gisteravond afgedreven in de buurt van
het fort Kolvisto. Batterijen van het fort
openden het vuur en de bemanning van
het schip vluchtte over het ijs. Een Finsche
patrouille maakte zich meester van de
sleepboot, maar deze zonk in den loop van
den nacht.
Bij het Ladoga-meer hebben sovjet
troepen twee Finsche forten en een dorp
gebombardeerd. Finsche kustbatterijen con
centreerden haar vuur op de vijandelijke
stellingen.
In de lucht: Op 3 Januari heeft de Rus
sische luchtmacht de streken van Abo en
Hangö gebombardeerd en zekere punten !n
het Noorden van Finland. Een Russisch
vliegtuig werd neergehaald. De materieele
schade was onbeteekenend en men gelooft
niet, dat er slachtoffers zijn gevallen,
STAALTJES VAN FINSCHEN
HELDENMOED.
Uit Helsinki wordt aan liet Fransche
Havas-bureau gemeld:
Op de Karelische landengte was een
kleine Finsche fortificatie geblokkeerd door
drie sovjet-Russische tanks, die alle uit
gangen onder controle hadden. De Finnen
bezaten slechts twee antltankkanonnen en
spoedig verschenen nog drie Russische
tanks, ter ondersteuning van de eerste en
om te trachten de fortificatie meester te
worden. De veldtelefoon der Finnen was
afgesneden. Een soldaat zag kans. om uit
de sterkte te komen en de draden te her
stellen, waarop de bevelvoerende officier
de Finsche artillerie zoo nauwkeurige aan
wijzingen wist te geven, dat vijf der Rus
sische tanks vernield werden. De zesde
werd onschadelijk gemaakt door een sol
daat uit de fortificatie met behulp vaneen
handgranaat.
Op een ander punt van de landengte
slaagden Finsche soldaten er in een achter
de Russische linies rustend rood detache
ment te verrassen. Zij vernietigden een
deel van het detachement en vonden op
den Russischen bevelvoerenden officier het
plan voor een aanval, die den volgenden
morgen zou hebben moeten worden inge
zet. Zij konden de Finsche artillerie waar
schuwen, die bij haar nadering de Russi
sche tanks vernielde, welke den aanval
van den volgenden dag hadden moeten
steunen.
In de streek van Suomussalmi hebben de
Finnen de kas van een sovjet-Russisch
regiment gevonden, waarin zich 92.000
Finsche marken bevonden, dit is een op
merkelijk feit. In begin November hebben
de Russen, naar bekend, is, verscheidene
millioenen Finsche marken opgekocht. On
getwijfeld hoopten zij met dit geld hun in-
koopen in Finland te betalen. Men herinnert
er eveneens aan, dat de sovjets op dezelfde
wijze opgetreden zijn in Polen, waar zij
belangrijke hoeveelheden zlotys opkochten.
COMMUNISTISCHE PROPAGANDA
IN ZWEDEN.
De voorzitter van het Finsche comité in
Zweden, prof. Winblom, beschuldigt de
Zweedsche communisten, een intensieve
sovjet-propaganda te voeren in Noord-
Zweden.
Deze beschuldiging wordt bevestigd door
Foto Van Vliet.
Op de baan van de Leidsche IJsclub zijn hedenmorgen wedstrijden in het hardrijden voor infanteristen gehouden. Aangezien
er eenige honderden deelnemers waren, startten er niet minder dan 15 rijders tegelijk over een baan van ongeveer 500 meter,
maar niettemin namen de wedstrijden eenige uren in beslag. De winnaars waren: 1. I. Boon (I min. 18/10 seconde). 2. K.
Zadelhof (1 min. 2 sec.). 3. A. Robertson (1 min. 2 8/10 sec.) 4. Korporaal W. van Ommen (1 min. 3 8/10 sec.) 5. C. M. Vlaan
deren (1 min. 4 2/10 sec.)
een hooggeplaatste Zweedsche politie-auto-
ritelt, die verklaarde, dat de geheele com
munistische partij, die in Noord-Zweden
opereert, slechts een uitgebreide spionnage-
organisatie ten gunste van Rusland is.
Volgens rapporten der politie hebben de
Zweedsche communisten Moskou in kennis
gesteld van alle transporten, die voor Fin
land waren bestemd.
Nu het weer de laatste 24 uur eenigszins
is verbeterd, hebben de geallieerde lucht
strijdkrachten vier verkenningsvluchten op
langen afstand boven Duitschland gemaakt
waarbij zij ongeveer 250 mijl boven het
land doordrongen en talrijke foto's namen.
Voorts zijn verkenningsvluchten gemaakt
boven de Siegfriedlinie.
Ook de Duitsche luchtmacht is actief ge
weest met lange-afstandsvluchten boven
Oost-Frankrijk, die zich uitstrekten tot
bijna aan het gebied van Parijs.
Op den grond hebben alleen patrouilles
en verkenningseenheden geopereerd aan
het geheele front. In de beboschte Vogezen
heeft een Fransche patrouille twee Duit
sche detachementen verrast en uiteenge
jaagd. Elk dezer detachementen was tus-
schen 50 en 100 man groot. De Duitschers
leden zware verliezen. Een andere Fransche
patrouille ten Westen van de Vogezen
drong eenige kilometers diep de Duitsche
linies in.
Het Belgische ministerie voor de lands
verdediging deelt mede:
Duitsche vliegtuigen hebben op zeer
groote hoogte gevlogen boven de provin
cies Limburg en Antwerpen. Op verschei
dene plaatsen heeft het luchtafweerge
schut het vuur geopend.
De openstelling van de openbare ijsbaan aan den Zoeterwoudsche Singel en van
enkele andere Singelgedeelten heeft gistermiddag heel wat groote en kleine Leide
naars op de smalle ijzers gebracht. Het ijs was voortreffelijk en het weer ideaal, zoo
dat er volop genoten is van de zoo bij uitstek gezonde schaatsensport. Onze foto
laat zien, dat het gisteren vroeg in den midag op den Zoeterwoudsche Singel reeds
aardig druk was. Hedenmorgen is ook het gedeelte tusschen de Jan van Houtbrug en
de Koepoortsbrug voor het publiek opengesteld. In de overige Singelgrachten is het
Us nog steeds niet betrouwbaar!!! Uit den aard der zaak trokken ook vele Leidenaars
naar buiten. Daarvoor zie men elders in dit Blad.
Roosevelt heeft in het Congres de begroo
ting ingediend, welke voorziet in uitgaven"
tot een bedrag van 8424 millioen dollar,
waaronder begrepen een belangrijke ver
hoogde raming der uitgaven voor de lands
verdediging, terwijl aan den anderen kant
alle andere categorieën van uitgaven zwaar
besnoeid zijn. Het totaal der geraamde uit
gaven beteekent een vermindering van 675
millioen dollar ten opzichte van het jaar,
dat Juni 1940 eindigt.
Roosevelt heeft de normale ontvangsten
geraamd op 5548 millioen, d.w.z. een verhoo
ging van 382 millioen. In aanmerking ne
mende de terugvloeiing van het kapitaal-
overschot van de regeeringsondernemingen,
waarvan het totaal geraamd wordt op 700
millioen, blijft een geraamd tekort over van
2176 millioen. tegen 3933 millioen over het
voorgaande jaar.
De president heeft veranderingen aanbe
volen in de belastingheffing, welke naar
schatting 460 millioen zouden opbrengen,
waardoor het geraamde tekort in 1941 terug
gebracht zou worden tot 1716 millioen.
Roosevelt heeft de volgende geraamde uit
gaven voorgesteld: landsverdediging 1800
millioen, werkverschaffingsprogramma's
1300 millioen, landbouwprogramma's 900
millioen, openbare werken en beleggingen
1100 millioen, pensioenen 1200 millioen,
rente op de openbare schuld 1100 millioen,
kosten der regeeringsdepartementen 1 mil
liard.
Ten aanzien van de uitgaven voor de
landsverdediging zeide Roosevelt nog „deze
ramingen vormen de uitgaven, die noodig
zijn om de normale defensieve voorberei
dingen te ontwikkelen en te handhaven. Ook
omvatten zij In verband met den wereld
toestand de buitengewone uitgaven, noodig
voor de departementen van oorlog, marine
en justitie, de kustwacht en het Panama
kanaal".
De begrooting van het departement van
oorlog bevat een verhooging van 14 millioen
dollar en bedraagt 746 millioen dollar. Deze
verhooging komt voort uit de noodzakelijk
heid der versterking van de defensie van het
Panama-kanaal, vergrooting der bestellin
gen van oorlogstuig en uitbreiding van het
personeel van leger en luchtmacht. De be
grooting van het departement van marine
vertegenwoordigt een stijging met bijna 188
millioen vergeleken met die van het voor
afgaande Jaar en bedraagt in totaal 904".
millioen. De stijging is vooral veroorzaakt
door den bouw van nieuwe schepen en ook
door uitbreiding van marine-personeel en
marine-luchtmacht. Het departement van
marine zal 224 nieuwe vliegtuigen koopen en
op stapel zetten 2 pantserschepen, een
vliegtuig-moederschip, twee kruisers, twee
torpedobootjagers, zes duikbooten en vijf
hulpsehepen. Behalve deze gewone uitgaven
verwacht Roosevelt buitengewone uitgaven
voor de landsverdediging tot een totaal van
ruim 302 millioen dollar, welke uitgaven
noodig zijn voor de vlootpatrouilleering in
de neutrallteitszone, de bestrijding der
spionnage en de verzekering der kustbewa
king.
Voorts heeft Roosevelt ter bekrachtiging
de volgende benoemingen naar den Senaat
gezonden: Murphy, de minister van justitie,
tot rechter in het Hooggerechtshof, Breckin
ridge Long. vroeger ambassadeur in Rome
tot adjunctstaatssecretaris, John Cudany,
gezant ir. Ierland, tot ambassadeur in Brus
sel, Robert Scotten, raadsheer der ambas
sade in Madrid, tot gezant in de Domini-
caansche republiek en James Cromwell tot
gezant in Canada.
BINNENLAND.
Te Amerongen is, 82 jaar oud, overleden
G. J. G. Ch. graal van Aldenburg Ben-
tinck. (Binnenland, 3e Blad).
Vliegongeluk bij Pernis; de invlieger Cop
pers om het leven gekomen. (Ie Blad).
Brand bij Vroom en Dreesmann op do
Korte Prinsengracht te Amsterdam.
(3e Blad).
Waarom nog geen distributie van erwten
en boonen? (3e Blad).
Gemeente-ontvanger van Velsen wegens
fraude gearresteerd. (Laatste Berich
ten, le Blad).
De heer M. J. E. Kwint, burgemeester van
Koudekerk, is benoemd tot burgemees
ter van Waarder c.a. (Laatste Berich
ten, le Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kleine omzetten - Verdeelde markt -
Onregelmatige koersbeweging - Konink
lijke vast - Amerikanen iets lager - Ne-
derlandsche Beleggingen vast.
BUITENLAND.
Heldenmoed der Finnen, (le Blad).
Rond de hulp aan Finland en Duitschland's
houding. (3e Blad).
Roosevelt heeft zijn begrooting ingediend.
(le Blad).
Nevelig tot helder of lichtbe-
wolkt. Droog weer. Meest zwakke
Oostelijke wind. Iets minder vorst
des nachts. In het Noorden en
midden des namiddags om het
vriespunt. In het Zuiden: Des na
middags boven het vriespunt.
Het Britsche ministerie voor de scheep
vaart heeft een mededeeling uitgegeven,
waarin gezegd wordt:
Op 4 Januari heeft Sir John Gilmour, de
minister voor de scheepvaart, er de ver-
