MKsums
Nieuws
uit de Filmwereld tJö
Mannen der Duisternis
Boulogne, een van Frankrijks
belangrijkste zeehavens
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 5 Januari 1940
Vierde Blad
No. 24472
80ste Jaargang
•baden in den Winter!
A.s. afscheid van
den heer Chr. Müller
De historische film
„Juarez"
'(Van onzen Parijschen correspondent).
Meer dan ooit wordt in oorlogstijd bewe
zen. hoe uitermate belangrijk het bezit van
vrije zeehavens voor een land is. Een vrije
zeehaven, dat beteekent de mogelijkheid
goederen van overzee het land in te voe
ren. dat beteekent een veilige landings
plaats voor hulptroepen van bevriende mo
gendheden, dat beteekent in vele gevallen
ook een uiterst belangrijk centrum voor
de ravitailleering van het land; met voed
zame en kostelijke producten uit de zee.
Niet elke haven vervult deze drie belang
rijke functies in gelijke mate en weinige
slechts zullen in dit opzicht met Boulogne-
sur-Mer, Frankrijk's wijde poort op het
Kanaal, waar wij een dag lang door aller
vriendelijkste civiele en militaire autoritei
ten werden rondgeleid, kunnen wedijveren.
Zeer zeker bestaan er in Frankrijk havens,
die belangrijker zijn door het in- en uitko
mend tonnenaantal. andere, die als ma
rinebasis grootere militaire waarde hebben,
doch weinige zijn er, die zoo harmonisch
veelzijdig zijn als Boulogne-sur-Mer, de
eeuwenoude havenstad aan het Kanaal
met het roemrijke verleden.
Van dat verleden spreken nog heel wat
oude monumenten: de prachtige stadsmu
ren. die in ongeschonden staat de oude
stad omringen, het zware massieve kasteel,
waar in de 12de eeuw Godfried van Bouil
lon zijn kruistochtplannen uitwerkte en
vanwaar hij uittrok met zijn ridders ter
verovering van het H. Land, een kasteel,
dat bijna tien eeuwen getrotseerd heeft en
zoo hecht nog op zijn grondvesten staat,
dat de marinecommandant van tegenwoor
dig er zijn hoofdkwartier heeft ingericht.
En ginds in dat huis even buiten de stads
muren heeft Napoleon vertoefd, toen hij
zijn ongelukkige expeditie tegen Engeland
voorbereidde, terwijl op een heuvel buiten
de stad op de plaats, waar Napoleon's ex-
peditieleger kampeerde, een 53 M. hooge
marmeren zuil aan het feit herinnert, dat
hier in het kamp van Boulogne Frankrijks
keizer het Legioen van Eer instelde en voor
de eerste maal op de borst van zijn solda
ten spelde. Het- keizersbeeld in Romeinsche
imperatorsdracht op den top keert Enge
land, den erfvijand, den rug toe, maar
wonderlijk zijn de grillen van het lot: nu
staan op dezelfde vlakte, waar een 130 jaar
geleden Frankrijk's troepen tot een vijan
delijke expeditie naar Engeland geconcen
treerd werden, de linnen tenten van de
Engelsche luchtmacht en spelen jongens
van de R.AJ. een stevige partij voetbal.
Nog meer sporen van een roemrijk verle
den vindt men er in de omliggende dorpjes,
waar men in den Noormannentijd zich
verschanste in de kerken, stevige minia
tuurburchten, bedehuis en vesting tegelij
kertijd.
Sindsdien is Boulogne's bevolking even
ondernemend en even dapper gebleven en
van deze twee eigenschappen kregen we
een bewijs, toen wij van een hooggelegen
pleintje naast een oud kapelletje het heele
panorama van Boulogne-sur-Mer en om
geving voor ons zagen liggen. Dat eeuwen
oude kapelletje. Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zee
toegewijd, bracht ons een bewijs voor den
nooit versagenden moed der Bouloneesche
zeebevolking, want daar hingen dicht op
een tegen alle muren van af de zoldering
tot den grond, tegen de pilaren, in rijen
zelfs afhangend van de zolderbalken ontel
bare naïeve parelkransen, alle met gelijk
luidend opschrift, waarin slechts de naam
en de datum verschilden: „Ter nagedach
tenis aan N. N., in zee verdwenen?" De na
men van honderden zeelieden, wier licha
men nooit onder een grafzerk zouden rus
ten en die hier een symbolische rustplaats
hadden gevonden, stonden hier in de om
lijsting der kransen geschreven, maar nooit
heeft dit de Bouloneesche visschersbevol-
king afgehouden van het beroep hunner
vaderen, zij hebben doorgezet en het re
sultaat van dezen onverflauwden onderne
mingslust zagen wij in de verte voor ons:
Boulogne's havencomplex.
In geen enkel opzicht kan deze haven
vergeleken worden met een onzer Holland- 5660
sche zeehavens. Boulogne heeft doodeen
voudig een stuk van de zee in beslag ge
nomen om de groote trans-Atlantische zee
schepen een veilige ligplaats te verzekeren.
Een geweldige dijk van meer dan drie
kilometer lengte loopt van af de kust
boogvormig de zee in. de woelige golfslag
brekend, zoodat achter zijn beschermende
rug de Oceaanreuzen rustig het anker kun
nen uitgooien en over eenige jaren zal die
rust nog grooter zijn, daar van af de an
dere zijde een andere meer dan 2 K.M.
lange dijk in aanbouw is, zoodat de reede
slechts door een 450 M. breede toegang met
de open zee in verbinding zal staan. Die
prachtige ruime en veilige ligplaats voor de
schepen heeft tengevolg gehad, dat lang
zamerhand Boulogne zich opgewerkt heeft
tot Frankrijk's tweede passagiershaven,
niet alleen voor reizigers naar en van En
geland maar ook voor trans-Atlantische
toeristen. Zoo zijn b.v. de schepen van de
Holland-Amerika-lijn en de Koninklijke
Nederlandsche Stoomboot Mij. trouwe be
zoekers van Boulogne en van de 600.000
reizigers, die in het jaar 1937 te Boulogne
ontscheepten of aan boord gingen, waren
25.000 trans-atlantische touristen. Tot nu
toe onderhouden deze Oceaanreuzen door
middel van veerbooten de verbinding met
den wal. doch ook hierin zal binnen niet
al te langen tijd verbetering komen, daar
dwars door de reede heen kaden gebouwd
worden, waardoor de reizigers van de boot
direct in den trein kunnen stappen.
Boulogne is echter niet alleen passagiers
haven. doch eveneens een zeer belangrijke
handelshaven en voor sommige goederen
zelfs de voornaamste van Frankrijk. Vier
kilometer kaden begrenzen de binnenha
vens en 70 kranen heffen er haar stalen
grijparmen omhoog. Ultra-moderne instal
laties, die ook zeer snel bunkeren mogelijk
maken, verschillende kilometers pijpleiding
voor den toevoer van vloeibare brandstof
reduceeren den wachttijd voor schepen tot
een minimum. In ruime loodsen en opslag
plaatsen kunnen duizenden tonnen koop
waar worden opgestapeld, spoorwegrails ziet
men overal langs de kaden loopen, zoodat
eventueel het vrachtgoed onmiddellijk in
de treinen geladen kan worden terwijl
spoedeischende bestellingen of reizigers,
die haast hebben, van af het nabij gelegen
vliegveld door de lucht naar Parijs en ver
der vervoerd kunnen worden. Een der be
langrijkste havens van Frankrijk voor pas
sagiers- en goederenvervoer is Boulogne
ontegenzeggelijk de voornaamste visschers-
haven van het land en zelfs van het vaste
land van Europa, In Engeland slechts over
vleugeld door Grimsby. Honderd vier groote
trawlers vormen, ongerekend de kleinere
visschersvaartuigen, Boulogne's vloot, die
door meer dan 4000 matrozen bemand
wordt en jaarlijks wordt hier meer dan
85.000 ton visch aan wal gebracht, een
waarde vertegenwoordigend van 200 mil-
lioen francs. In een onmetelijke vischhal
wordt dagelijks bij opbod de aangevoerde
vangst verkocht, een merkwaardige visch-
beurs met koersen en noteeringen, met
even veel lawaaierige beweging als een ge
wone effectenbeurs. Tien sneltreinen per
dag zorgen voor een snelvervoer naar de
voornaamste steden van Frankrijk, naar
Patijs, het centrum, naar de steden in het
Oosten, naar die in het uiterste Zuiden
zelfs.
Zoo was Boulogne in vredestijd. En nu
gedurende den oorlog? Het is de trots van
dit dappere stadje, dat niettegenstaande
duizend moeilijkheden Boulogne's activiteit
niet verminderd is, integendeel zelfs in me
nig opzicht koortsachtig gestegen is. Niet
tegenstaande de 55 grootste en modernste
trawlers door de militaire autoriteiten ge-
requlreerd zijn, niettegenstaande de be
manningen voor een groot deel gemobili
seerd werden, zijn sinds het begin van den
oorlog 5 mlllioen K.G. haring aan wal ge
bracht tegen 4 millloen K.G. in de over
eenkomstige periode van het vorige jaar.
En uit de allerlaatste cijfers, die, welke over
de eerste 14 dagen van December loopen,
blijkt, dat in deze periode de haringver
koop opgebracht heeft 16.977.619 fr. en die
van de overige zeevisch 907.513 fr., tegen
respectieveling 3.722.052 fr. en 2.639 313 fr.
gedurende de zelfde weken van 1938. Wat
het overzeesche verkeer betreft, dit is, niet
tegenstaande mijnen- en duikbootengevaar
ongeveer normaal gebleven en heeft zelfs
een nieuwe activiteit gekregen door de tal
rijke schepen, die van uit Engeland de
voorraden voor het Engelsche leger aan
voeren.
Tot nu toe hebben we één functie van
een haven nog niet besproken en wel de
militaire. In vredestijd is Boulogne geen
marinebasis, al wordt de reede beschermd
door versterkingswerken, die practisch de
nadering van de haven door vijandelijke
oorlogsschepen onmogelijk maken. „U
moogt gerust vertellen, wat u hier gezien
hebt," verzekerde ons de plaatselijke com
mandant, terwijl hij ons rondleidde tus-
schen de kazematten, waaruit hoog boven
onze hoofden de dreigende loopen uitsta
ken van het zware geschut, dat zijn pro
jectielen tot 25 K.M. ver kan slingeren. En
wanneer we bedenken, dat het Kanaal
hier slechts 37 K.M. breed is en met alle
waarschijnlijkheid het vermoeden uiten, dat
aan den overkant het Engelsche geschut
een evenredig deel bestrijkt, dan lijkt ons
de verzekering der aanwezige militairen,
dat geen schip zonder toestemming der ge
allieerde mogendheden door het Kanaal
kan varen, volkomen gerechtvaardigd. Tot
nu toe heeft dat geschut zijn zware bas
stem nog niet laten hooren, maar wel heb
ben de anti-luchtvaartkanonnen der En-
gelschen, die aan den voet van het fort
Boulogne tegen luchtgevaar beschermen,
een paar keer nijdig geblaft, toen Duitsche
verkenningsvliegtuigen een onbescheiden
kijkje trachtten te nemen. Naast
deze landsverdediging beschikt Boulogne
eveneens over een actieve maritieme ver
dediging. Wij schreven reeds, dat 55 mo
derne trawlers gerequireerd waren, waar
door Boulogne een zeer belangrijke basis
geworden is voor de Fransche marine. Den
25sten Augustus, toen de eerste gemobili
seerde reservisten daar aankwamen, was
de geheele activiteit van Boulogne slechts
gericht op vredelievende bezigheden en
alles, wat ln militair opzicht daar gedaan
is, dateert slechts van dezen datum. Door
de talrijke in Boulogne's haven aanwezige
visschersvloot stond te voren vast, welk
aandeel deze havenplaats in de maritieme
verdediging van Franfeljk zou hebben: het
gevaarlijke werk van de mijnenruimers.
Ontzettend zwaar is het werk, schijnbaar
zonder glorie, mijlen en mijlen worden af
gelegd zonder dat een mijn gezien wordt,
zonder dat een schot gelost wordt tot plot
seling een dergelijk gevaarlijk moordtuig
tegen de kiel stoot en het schip met man
en muis vergaat. Ontroering lag er in de
stem van den commandant dier mijnen-
vegersflottille, toen hij ons over zijn jon-
Badzo-baden niet alleen tegen wintervoeten, maar
óók tegen rhcumatiek, verkoudheden en andere winter-
kwalcn! Eén pak BADZO 20 ct.) is voldoende
voor 3 k 4 voetbaden. Voordeeliger, en tevens voor
kuipbaden: 3 K.G.-pakken 1 45 ct.
Verkrijgbaar bij Apothekers en erkende Drogisten.
N.V. KON. NEDERL. ZOUTINDUSTRIE BOEKELO.
U moet e» in geen geval
mee blijven loopen, maar
een "AKKERTJE" nemen. Er
bestaat geen samenstelling
die hoofdpijn of migraine
vlugger kan verdreven
"AKKERTJES" zijn een vin
ding van den bekenden
apotheker Dumont en alleen
echt in den het gemakke
lijkst in te nemen ronden
\vorm met het "AKKER"-merk.
/Let U daarop vooral en laat
U toch geen waardelooze na
maak of imitaties aanpraten.
tegen pijnen, nare dagen, koorts, kou.
Doos13 stuks -12 stuivers2 stuks - 2 stuiversr
5657
dnsez Med.i
Ungez. Meel.)
geus sprak. Enkele maanden geleden
slechts trokken zij uit ter vischvangst, nu
vegen zij het Kanaal schoon, maken zij
den weg vrij voor de handelsschepen en
de booten van hun kameraden, die te oud
of te jong zijn om dat zeer zware werk aan
boord der mijnenvegers te verrichten.
Het spreekt van zelf, dat we het ook
kregen over de in den laatsten tijd zoo
veel besproken magnetische mijnen,
die op slot van zaken geen Duitsche
uitvinding zijn. Slechts het leggen van
deze mijnen door middel van vliegtui
gen, omdat de rceden en de havens te
goed tegen duikbooten en mijnenleg-
gers verdedigd zijn, is iets nieuws. Het
spreekt van zelf, dat men een oogen-
blik verrast was door deze nieuwe me
thode van mijnenleggen, doch zoo
verzekerde ons de commandant met
den meesten nadruk het middel om
magnetische mijnen onschadelijk te
maken, is uitgevonden. Waaruit dat
middel bestaat? Het belang der lands
verdediging laat niet toe dit nader toe
te lichten, doch het bestaat, daaraan
kan geen twijfel bestaan. En dat het
afdoende is even zeker.
Bovendien moet volgens dezen expert op
maritiem gebied het gevaar der magneti
sche mijnen niet overdreven ryorden. Op de
eerste plaats is het magnetische veld door
stalen schepen opgewekt, niet buitenge
woon groot en op 25 a 30 M afstand oefent
het geen invloed op een magnetische mijn
uit. Vervolgens moet men niet uit het oog
verliezen, dat de kiel van een stalen schip
heusch wel een stootje verdragen kan en
dat een mijn ofwel er tegen ofwel er vlak
bij moet ontploffen om schade toe te bren
gen. En dat ..vlakbij" moet in den meest
letterlijken zin opgevat worden: door el-
ken meter verderen afstand wordt de
kracht van de ontploffing aanzienlijk ver
minderd.
Met dit bezoek aan deze kleine, maar ro-
buste oorlogsvloot, want de met kanonnen
en dieptebommen gewapende trawlers zijn
bij de oorlogsmarine ingedeeld, was onze
rondwandeling door Boulogne-sur-Mer be
ëindigd. En terwijl we tijdens den langen
terugtocht naar Parijs nog eens overdach
ten, wat we dezen dag gezien hadden,
kwamen we tot het besluit, dat overal, maar
dan ook overal in Frankrijk gewerkt wordt
met onverflauwde energie en met bewon-
derenswaardigen moed de dagelijksche
vreedzame arbeid verricht wordt, terwijl
zonder veel vertoon kalm en rustig, maar
grimmig-vastberaden leger en marine hun
zware taak vervullen.
(Nadruk verboden).
ALS GODSDIENSTONDERWIJZER TE
BODEGRAVEN.
De heer Chr. Müller.
Zondagavond a.s. hoopt de heer Chr.
Müller afscheid te nemen van de Ned.
Herv. Gemeente te Bodegraven na een
diensttijd als godsdienstonderwijzer van 52
Jaar, waarvan 37 jaar werden doorgebracht
in Bodegraven.
De heer Müller, die in 1862 te Hazers-
woude geboren werd, behaalde in 1886 het
diploma voor godsdienstonderwijs en werd
in dit Doleantiejaar aanstonds al te werk
gesteld voor de cathechisaties onder de
jeugd van de overgebleven Hervormden in
Leiderdorp en Zevenhoven.
In 1887 benoemde het Classicaal Bestuur,
doende wat des kerkeraads was, hem tot
godsdienstonderwijzer te Zevenhoven, waar
hij tot 1901 bleef. Toen werd hij werkzaam
gesteld in Voorst, om vervolgens reeds in
1903 de benoeming naar Bodegraven te
aanvaarden.
Daar werkte hij op de meest vruchtbare
wijze samen achtereenvolgens met de pre
dikanten Verhoeff, Hellemans. van Dorp,
Kyftenbelt. Leenmans, Pott, Kruishoop en
Klüsener, maar wist zich bovendien in de
gemeente een dusdanige plaats te verwer
ven, dat men hem slechts noode ziet heen
gaan.
Hoe sterk die band was, is wel gebleken
in October '37, toen de heer Müller zijn
gouden jubileum vierde en overstelpt werd
door huldeblijken en vriendschapsbetuigin
gen. Korten tijd daarna werd hij echter
ernstig ziek, moest geruimen tijd zijn
dienstwerk onderbreken en kon daarna niet
meer allen arbeid van catechisaties, huis
bezoek, preeken op zich nemen. Toch bleef
hij bijna iedere week een dienst waarne
men in het lokaal te Nieuwerbrug en was
hij dagelijks op pad. Helaas kon het zoo
niet voortduren en hoewel de heer Müller
niets liever wilde dan tot het eind van zijn
leven doorwerken, moest hij ontslag vra
gen, dat hem op de meest eervolle wijze
werd verleend. Tot zijn opvolger werdvoor-
loopig benoemd de heer A. J. Dekker, vroe
ger voorganger van de Herv. Evangelisatie
te Oudshoorn.
Mij. Nederland: JOHAN VAN OLDENBARNE-
VELT, uitreis. 4 Jan. van Suez.
Java—New-York Lijn KOTA RADJA, 4 Jan.
van Sabang naai' New-York PHRONTIS,
3 Jan. van New York naar Java. PALEM-
BANG, 4 Jan. van New York te Belawan.
Java-New York Lijn: PALEMBANG, 4 Jan. T.
New York te Belawan.
Java-Pacific Lijn: JAGERSFONTEIN. 2 Jan.
van Balik Pappan n. Manilla. KLIPFON
TEIN, 3 Jan. van Cebu te Macassar.
Naar het spannende boek van Edgar
Wallace werd de „thriller" „Vier mannen
der duisternis" vervaardigd.
In deze film speelt ook Anna Lee een
hoofdrol, die men hierboven in een der
scènes afgebeeld ziet.
Het betreft hier het opwindende verhaal
.van 4 mannen, die samenwerken om een
internationaal spionnagecomplot te doen
mislukken.
Hugh Sinclair. Griffith Jones. Francis L.
Sullivan en Frank Lawton zijn de vier
mannen en zij slagen er in hun vaderland
te behoeden voor de sinistere bedoelingen
van een vreemde mogendheid.
De historische film Juarez, die hier deze
week vertoond wordt, bestaat uit drie epi
sodes. De eerste beschrijft de wijze, waar
door Napoleon III. Keizer van Frankrijk
het prachtige land, dat Mexico heet, onder
zijn heerschappij zocht te stellen. De twee
de verhaalt het tragische lot van het kei
zerpaar Maximiliaan en Carlota. Het derde
en laatste gedeelte behelst den levensloop
van Benito Pablo Juarez.
In armoede geboren uit ongeletterde Za-
potec-Indiaansche ouders, volgde Juarez
weldra zijn grootsche loopbaan: de „Abra
ham Lincoln van Mexico" te worden, zoo
doende het onderdrukte volk, dat hij zoo
goed kende, te bevrijden het aldus het
recht op vrijheid te hergeven. Toen Lode-
wijk Napoleon in 1864 Maximiliaan van
Habsburg naar Mexico zond om zijn ma
rionetten-staat te regeeren, bemerkte men
spoedig, dat de „gouden aartshertog", een
man was, die eveneens oprecht het welzijn
van zijn onderdanen op het oog had. Voor
sommigen hunner leek hij Quetzalcoatl
de god. die bij zonsopgang was weggezeild
en beloofd had terug te keeren maar
voor den onverbiddelijken Juarez beli
chaamde Maximiliaan vreemde agressie,
alléén-heerschappij ongeacht met wel
ke goede voornemens Maximiliaan ook be
zield was om zijn volk opnieuw onder
een vreemd juk te brengen. Daarom gaf
hij zich niet gewonnen, Juarez streed voor
een beginsel, „democratie" geheeten, in
welks overwinning hij geloofde. Juarez was
een staatsman, wiens goede eigenschappen
in later tijd soms over het hoofd gezien
werden als gevolg van het ongelukkige lot,
Maximiliaan beschoren.
Tegen den achtergrond van een dreigend
conflict, een wereld-gebeuren, dat zich
voor onze oogen afspeelt, de strijd van een
Hierboven Bette Davis als Keizerin Charlotte van Mexico, komt hulp smeeken bij
Napoleon III (Claude Rains) en Keizerin Eugénie (Gale Sondergaard)een der
scènes uit de film „Juarez."
volk en zijn worsteling om de democratie,
is de film „Juarez" vervaardigd, waarin
Paul Muni, de groote karakterspeler te
Hollywood, en Bette Davis, 's werelds be
roemde tragedienne de hoofdrollen vertol
ken.
..Juarez" is een boodschap aan alle vrij
heidslievende volkeren ter wereld!