SOsfe Jaargang
DONDERDAG 4 JANUARI 1940
No. 24471
De Finnen na een maand oorlog
De strijd in het
Westen
De strijd ter zee
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Nergens nog ernstige
bedreiging
Verspreide berichten
verwacht
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
Uit het Verre Oosten
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te (betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden t. 2.35
per week .Tf.TTftTT. f.0.18
Franco per post - f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj
Het Finsche legerbericht luidt: „Te land:
de gewone bedrijvigheid der Russische ar
tillerie op de Karelische landengte. Bij de
rivier de Paipale is het Russische geschut
vuur in den loop van den ochtend heviger
geworden, als voorbereiding van een aan
val duurde het tot 13 ifur voort. De aanval
der Infanterie was zeer heftig, doch werd
met zware verliezen voor de aanvallers af
geslagen, onder het vuur van Finsche ar
tillerie en infanterie
In den avond is ook een aanval onder
nomen ten Noorden van Hatjlahtenjaervi.
Deze werd eveneens afgeslagen.
Ten Noorden van het Ladoga-meer werd
den geheelen dag gevochten om een mili
tair steunpunt. Bovendien werd groote
activiteit van geschut en patrouilles ge
meld.
Bij Aittojoki hebben de Finsche troepen
een met machinegeweren versterkte Rus
sische compagnie vernietigd. De Russische
tegenaanvallen werden afgeslagen.
Bij Raate, in de buurt van Suomossalmi
hebben de Finsche troepen vijf tanks en
twee gevechtswagens vernield.
In den sector-Juntasrata hebben zij den
linkeroever van het Kokojaervi-meer be
reikt. Overigens geen nieuws van het front
Ter zee: Aan de kust van het Ladoga-
meer hebben zich kleine gevechten voor
gedaan. Wegens den storm en den sneeuw
val waren de militaire operaties van vrij
wel geen beteekenis.
In de lucht: Op 2 Januari zijn minstens
drie Russische vliegtuigen neergeschoten".
Na een maand van verwoede gevechten,
aldus seint het Fransche Havas-bureau uit
Helsinki, kan men zeggen, dat de Finsche
troepen op de landengte van Karelië zich
overal gehandhaafd hebben op de linies,
die van de rivier Vuoksi uitgaan en door
verscheidene meren in het midden en Wes
ten van de landengte loopen.
Men schat, dat alleen in dezen sector
van de Karelische landengte de Russen
ongeveer duizend tanks in het veld hebben
gebracht.
Het sovjet-opperbevel heeft reeds ver
schillende malen versche troepen in den
strijd geworpen, doch de aanvallers werden
steeds met groote verliezen teruggeworpen.
In het bijzonder in den strijd tegen de ge
motoriseerde en gepantserde strijdkrach
ten is de Finsche taktiek uitstekend ge
bleken.
De Finnen achten het dan ook hoogst
waarschijnlijk, dat zij in de toekomst met
succes tegenstand zullen kunnen blijven
bieden, zelfs als de vijand zonder ophou
den aanvalt en zelfs als de Russen door
een hevig artillerievuur worden gesteund.
Ter zee heeft de kustartillerie. die
naar men weet voor Finland van groote
beteekenis is, de sovjet-marine op eerbie
digen afstand van de kusten gehouden. In
de Finsche golf begint het ijs zich thans
vast te zetten en de sovjet-marine ziet
zich derhalve in haar vrijheid van optre
den beperkt.
De Russische luchtstrijdkrachten hebben
blijkbaar door het bombardeeren van ste
den en dorpen in het achterland de Fin
sche bevolking willen demoraliseeren. Het
zal hun thans duidelijk zijn, dat dit doel
niet is bereikt.
RUSSISCE WAPENEN VOOR DE FINNEN
NIET BRUIKBAAR.
Het door de Finnen veroverde Russische
oorlogsmateriaal blijkt volgens van bevoeg
de zijde ontvangen inlichtingen practisch
onbruikbaar zijn. Van de tanks wordt in
het geheel geen gebruik gemaakt, omdat
de Finnen ze niet noodig hebben en het
terrein niet geschikt is voor het gebruik
er van. Bovendien verkeeren de motoren
vaak in een slechten toestand. Repareeren
is veelal niet mogelijk. Van de kanonnen
kan gemiddeld een derde gedeelte nog
dienst doen. Het anti-tankgeschut. de mi
trailleurs en de geweren verkeeren door
het slechte onderhoud, het gebruik van
explosieve kogels, sneeuw en vocht vaak
eveneens in slechte conditie. Ook de vlieg
tuigen kunnen geen dienst doen. Wel kun
nen soms onderdeden worden gebruikt.
RUSSISCHE TROEPENTREIN
VERONGELUKT?
De Finsche kranten publiceeren een be
richt uit Riga, volgens hetwelk op den
spoorweg naar Moermansk een Russische
troepentrein verongelukt is. Een groot aan
tal soldaten zou daarbij om het leven ge
komen zijn.
In Leningrad gelooft men, aldus het
bericht, dat het ongeluk is veroorzaakt
door sabotage of door het opbreken van de
rails door Finsche skipatrouilles.
STEUN UIT NOORWEGEN.
Twintig Noorsche artsen hebben vrijwil
lig dienst genomen voor Finland. Noorwe
gen hoopt ook binnenkort gevolg te kun
nen geven aan Finlands verzoek om 110
verpleegsters. Ruim 25.000 rugzakken zijn
thans in Noorwegen bijeengebracht voor
de Finsche strijdkrachten.
De eerste 100 Noorsche vrijwilligers zijn
naar Finland vertrokken.
SPIONNAGE-CENTRALE ONTDEKT.
Het plaatselijke blad „Harstad Tidende"
uit Harstad in het Noorsche graafschap
Troms, bericht, dat, toen de sovjet-Russi
sche troepen aan het Noordelijk front de
eerste aanvallen deden, de Finsche autori
teiten te Parkkina een uitgebreid spion-
nagecentrum hebben ontdekt, dat werkte
onder leiding van een kapitein van het Fin
sche leger en een van zijn luitenants. De
meest actieve medewerksters waren twee
Finschen en een Laplandsche; deze laatste
deed dienst als koerier en moest haastbood-
schappen overbrengen naar Moermansk. In
totaal waren bij de zaak ongeveer zestig
personen betrokken. Het centrum heeft on
geveer acht jaar voor de sovjet-unie ge
werkt.
Toen de kapitein merkte, dat hij ontdekt
was, heeft hij zelfmoord gepleegd; de
overige spionnen zijn gefusilleerd.
De ontdekking van het spionnagecentrum,
waarvan het bestaan moet worden ver
klaard door de gemengde bevolking van het
geïsoleerde gebied van Petsamo, heeft
groote verontwaardiging gewekt onder de
Finsche grensbevolking. Door dit spionnage
centrum worden de hinderlagen verklaard,
waarin de Finsche troepen in de eerste
dagen van den strijd bij Petsamo zijn ge
vallen.
Dofglanzend lag gistermiddag het ijs in den Witte Singel in het matte licht van
de late winterzon. Twee jongens passeerden langs den singelkant, de schaatsen over
den schouder, op zoek naar een geschikte Ijsbaan. De Singel voldeed aan de hoogste
eischen: fluks de schaatsen onder en even later zwierden ze over de baan. Het voor
beeld werkte aanstekelijk, een half uur later gleden zeker honderd menschen, klein
en groot over het spiegelgladde ijs. Helaas, de vreugde was van korten duur: de poli
tie oordeelde de ijslaag nog onvoldoende betrouwbaar en maakte een einde aan
de pret!
Het Fransche avondcommuniqué van gis
teren luidt: In den loop van den dag heb
ben onze patrouilles en verkenningsafdee-
lingen op verschillende punten van het
front met succes de haar opgelegde taken
volbracht.
Tegen het einde van den voormiddag
werden twee vijandelijke vliegtuigen door
onze jaohttoestellen neergeschoten.
Een inzittende van het op Belgisch ge
bied neergestorte Britsche verkennings
vliegtuig, die met zijn valscherm uit het
toestel was gesprongen, is om het leven
gekomen daar hij van te geringe hoogte was
gesprongen en zijn parachute zich niet meer
kon ontplooien. De beide andere inzitten
den van het vliegtuig, die er met lichte
verwondingen afkwamen, zijn naar het
militaire hospitaal te Luik vervoerd.
Het blijkt, dat de Britsche machine, die
zwaar gehavend was, heeft getracht een
noodlanding te maken op den weg van
Eynatten naar Raeren. Bij deze manoeuvre
Ls het in aanraking gekomen met een hoog
spanningsleiding en dientengevolge in
brand gevlogen.
ZWEEDSCH SCHIP GETORPEDEERD.
Het 2475 ton metende Zweedse he s-s.
„Svarton", dat in 1906 gebouwd is. is in de
nabijheid van de Noordkust van Schotland
door een Duitsche duikboot tot zinken
gebracht.
Van de bemanning worden twintig kop
pen vermist. Elf overlevenden zijn door een
reddingsboot opgepikt.
Het schip zorak in anderhalve minuut.
NOG EEN ESTLANDSCH SCHIP VERMIST.
Behalve van het Estlandsche s.s. „Mina",
waarvan men, zooals reeds gemeld, sedert
11 December niets meer heeft gehoord, is
ook van het Estlandsche s.s. „Agu" sinds
3 December niets meer vernomen.
Men vreest, dat het 1575 ton metende
schip, dat in 1885 is gebouwd en een be
manning van 18 koppen aan boord had, op
de Noordzee op een mijn geloopen is.
DE BRITSCHE CONTRABANDE
CONTROLE.
Het Britsche ministerie voor den econo-
mischen oorlog deelt mede, dat in de week,
welke is geëindigd op 30 December, de Brit
sche commissie voor de contrabandecon
trole 20 800 ton goederen, waarvan men
vermoedde, dat zij voor Duitschland be
stemd waren, in beslag genomen heeft. Tot
deze goederen behoorden 17.500 ton petro
leum en aanverwante producten, 1450 ton
ertsen en metalen en verder rubber, chemi
sche producten en hout.
In de eerste 17 weken van den oorlog
heeft de commissie 537.600 ton goederen in
beslag genomen.
In welingelichte kringen wordt vernomen,
dat steeds meer bewijzen voorhanden zijn.
dat sommige firma's in neutrale landen zich
leenen tot pogingen, om goederen van Duit
sche herkomst als neutrale goederen te ca-
moufleeren. De noodige stappen worden ge
nomen, om vervoer van dergelijke goede
ren te stuiten.
DE IERSCHE DAIL.
Gisteren is de Iersche Dail in speciale
zitting bijeengekomen. De Valera verzocht
het Huis goedkeuring te hechten aan maat
regelen. welke aan de regeering crisis-vol
machten verleenen ter verzekering van de
openbare veiligheid en tot het behoud van
den staat in tijden van oorlog.
Met 829 stemmen zijn deze volmachten
verleend. Hedenmiddag komt de Senaat
bijeen.
HET DEFICIT OP DE AMERIKAANSCHE
BEGROOTING.
Het deficit op de begrooting der Ver-
eenigde Staten bedraagt voor de eerste zes
maanden van het financieele jaar 1939 40
2.023.238.159 dollar, aldus een mededeeling
van het departement van de schatkist.
De totale uitgaven bedragen 4.767.467.673
dollar, de inkomsten 2.744.299.513 dollar.
Het einde Juni 1940 afloopende jaar zal
het deficit naar schatting op 4 milliard
brengen.
HET RAPPORT DER COMMISSIE
VAN DIES.
De commissie-Dies, welke twee jaren lang
een onderzoek heeft ingesteld naar „on-
Amerikaansche activiteit", heeft een verslag
van bijna 15.000 woorden gedeponeerd bij
het bureau van de Kamer van Afgevaar
digden.
Volgens dit document werden ongeveer
een millioen Amerikanen direct beïnvloed
door de ondermijnende werkzaamheden van
buitenlandsche agenten in de Vereenigde
Staten. Deze invloed is ais gevolg der inter
nationale gebeurtenissen evenwel snel ver
minderd.
In het verslag wordt met name geconclu
deerd:
„Sleedje-rijden op het ijs gaat prachtig", meende deze tweeling. De moeilijkheid is
alleen: wie wil ons trekken??
Voor het Noorden en midden:
Matige tot lichte vorst, des nachts
plaatselijk strenge vorst. Nevelig
tot helder of lichtbewolkt. Droog
weer. Zwakke tot matige Ooste
lijke wind.
Voor het Zuiden:
Lichte vorst tot temperatuur om
het vriespunt. Halfbewolkt tot be
trokken. Geen neerslag van be
teekenis. Meest matige Oostelijke
wind.
1). De groote meerderheid der leden van
de CIO (Comité voor industrieele organisa
tie), ook de president, John Lewis, zijn geen
communisten;
2). Het Duitsch-Russische pact heeft er
eenigszins toe bijgedragen de constitutio-
neele democratie te beschermen door ..den
waren aard van alle dictatuurlanden te
doen uitkomen en de tusschen het faseisme
van Hitier en het communisme van Stalm
bestaande gelijkheid te onthullen".
3). De German American Bund en de
Amerikaansche communistische partij wor
den door agenten van vreemde landen ge
stopt en de Amerikaansche autoriteiten
moeten hun optreden nagaan.
BINNENLAND.
Prinses Juliana reed op de Loosdrechtsche
plassen (Binnenland, 3e Blad).
Bestrijding van miltvuurgevaar voor den
veestapel (3e Blad).
Belastingontduiking op groote schaal
(Rechtzaken. 2e Blad).
Twee jongens door het ijs gezakt en ver
dronken (Gemengd, 2e Blad).
Het ijs in de omgeving; reeds zeer veel
mooi en betrouwbaar ijs. (2e Blad en
Laatste Berichten, le Blad).
NIEUW-ZEELAND WIL MOBILISEEREN.
De minister-president van Nieuw Zeeland.
Savage, heeft in een interview gezegd, dat
Nieuw Zeeland voldoende mannen voor den
oorlog moet hebben. „Het is absoluut nood
zakelijk, dat wij de mannen krijgen, zoo
zeide hij. De regeering is voornemens on
middellijk te recruteeren en ik heb vol
doende vertrouwen in de jonge mannen
van dit land om te gelooven, dat zij dienst
zullen nemen. Zij kennen de verantwoor
delijkheid, welke zij dragen."
4MSTERDAMSCHE BEURS,
Stille handel - Weinig geprononceerde
stemming - Nauwelijks veranderde
koersen - Amerikanen prijshoudend -
Beleggingen iets vaster.
REEDS IS FEBRUARI IN ENGELAND
ZOMERTIJD.
De Britsche bladen berichten, dat daar
te lande de zomertijd dit jaar reeds in Fe
bruari zal worden ingevoerd, dus twee
maanden eerder dan gewoonlijk. Volgens de
bladen zal de zomertijd worden ingevoerd
in den nacht van 17 op 18 Februari.
DE REGELING DER GRENSKWESTIES
MET DE SOVJETS.
De vorming van gemeenschappelijke
commissies tot nieuwe afbakening van de
grens tusschen Mandsjoekwo en de sovjet
unie en tot afbakening van de grens tus
schen Mandsjoekwo en Buiten-Mongolië,
zal den weg effenen naar een opzienbaren
de verbetering in de betrekkingen tusschen
Japan, Mandsjoekwo. de sovjet-unie en
Buiten-Mongolië volgens een persbericht uit
Hsinking, dat verder zegt, dat zich ruim
BUITENLAND.
Na een maand oorlog wordt Finland nog
nergens ernstig bedreigd (le Blad).
Roosevelt's rede tot het Congres (3e Blad).
Hoe de 163ste Russische divisie vernietigd
werd (3e Blad).
Engelsche kruisers in de havens van Monte
video en Buenos Aires (le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
FERSTE BLAD.
duizend geschillen hebben voorgedaan
langs de grenzen, welke zich uitstrekken
over 5.000 kilometer. Van deze geschillen
wordt veel beteekenis gehecht aan de vol
gende vijf punten:
1. De beslissing over het eigendomsrecht
van de Khabarowsk delta, vroeger gebied
van China, dat later door het Tsaristische
Rusland is bezet en thans door de sovjets
krachtig is versterkt.
2. Een nieuwe afbakening van de Ooste
lijke grenslijn nabij Toengning, welke on
geveer 50 meter verschoven is naar den
kant van Mandsjoekwo door de overstroo
ming van 1889.
3. Een regeling van het geschil betreffen
de den weg langs de grenslijn van Oostelijk
Mandsjoekwo.
4. Een regeling van het geschil betreffen
de een dorpje van 64 gezinnen, dat 40 jaar
geleden is gevestigd aan den Noordelijken
oever van de Amoer door Mandsjoerijsche
boeren, doch door Rusland in 1920 is bezet.
5. Een nieuwe afbakening van de Weste
lijke grens tusschen Mandsjoekwo en de
sovjet-unie.
