Van oud en nieuw
.zóó zult ge D
weer voelen!
LEIDSCH DAGBLAD - Zesde Blad
Zaterdag 30 December 1939
Uitgevoerde openbare
werken
De mobilisatie
Het Oranjehuis
Kerkelijk leven
Diversen
Baadt met
de droeve doodenlijst
door J.
P. Baljé
toogd, dat onderhandelingen worden ge
voerd met het Leidsche Gemeentebestuur
om door den bouw van een verhoogd sta
tion ln den bestaanden toestand verbete
ring te brengen. Mogen deze onderhande
lingen spoedig tot het dringend gewenschte
resultaat lelden!
Uit het bovenstaande blijkt wel. dat het
gemeentelijk apparaat weer op volle toeren
draaide, waarbij van de ambtenaren in ver
band met de bijzondere omstandigheden
veel inspanning werd gevraagd. Wij komen
daar straks nog op terug, maar willen niet
nalaten in dit jaaroverzicht een woord van
welverdienden lof te richten aan het adres
van alle ambtenaren der verschillende ge
meentediensten. die ondanks de handicap
van onvoldoende bezetting en in vele ge
vallen een zeer aanzienlijke uitbreiding der
werkzaamheden erin geslaagd zijn alles
normaal te doen functioneeren, waardoor
het openbare leven ongestoord zijn gang
kon gaan.
Een van de diensten, waarvan de presta
ties het gemakkelijkst aanwijsbaar zijn, om
dat het terrein, waarop het grootste deel
dier prestaties tot uiting komt, de openbare
weg is, is de dienst van Gemeentewerken
en de onderstaande lijst van in 1939 uitge
voerde of in uitvoering zijnde openbare
werken, bewijst wel, dat deze dienst ook in
het afgeloopcn jaar een groote activiteit
aan den dag heeft gelegd
I. Verbeteringen in het belang van het
verkeer.
a. met den bouw van de nieuwe Schrlj-
Versbrug werd een aanvang gemaakt;
b. de verbreeding van het Gangetje, de
overkluizing van het water langs het Gan
getje. alsmede de bouw van de nieuwe Kar-
nemelksbrug kwamen gereed
c. verschillende straten of straatgedeel
ten van de binnenstad werden verbeterd
door vernieuwing van de bestrating, al dan
niet gepaard gaande met aanleg van trot
toirs. o.a de Mare. het Rapenburg O.Z., de
Nieuwe Rijn, de Botermarkt, de Hoogland-
sche Kerksteeg, de Koestraat en de Hee
rengracht O.Z.
n. Stadsuitbreiding:
nieuwe straatgedeelten werden aangelegd
bezuiden de De Sitterlaan
In uitvoering kwamen straatgedeelten in
het verlengde van de Van Beuningenlaan.
Antonie Duykstraat, Andries Schotkade.
Leuvenstraat, benoorden de Trompstraat
en op het voormalige provinciale terrein
aan den Hooge Rijndijk hoek Kanaalweg.
III. Werken in verband met de centrale
rioleering.
De aansluiting van het Rljnsburgerweg-
kwartier op de centrale rioleering. waar
voor gedeelten stamriool ln den Stationsweg
en den Rijnsburgerweg werden gelegd,
kwam gereed.
IV. Gebouwen.
a. de uitbreidingswerken van het Open
baar Slachthuis kwamen nagenoeg gereed.
b. de bouw van een openbare lagere
school aan de Kernstraat (opleidingsschool
voor Gymnasium en HBS.) kwam gereed.
c. de openbare lagere scholen aan de
Vrouwenkerksteeg en het Vrouwenkerkhof
werden verbouwd tot R.K. Jongensschool
voor U.L.O.;
d. een aanvang werd gemaakt met de
verbouwing van het voormalige Hoofdge
bouw op het terrein van het gesticht „En
degeest" c.a.;
e. Het perceel Zonneveldstraat no. 15
werd verbouwd tot „Hoofdpost voor de
Luchtbescherming";
f. de door brand vernielde lokalen ln het
„M.S.G."-gebouw aan de Pieterskerkgracht
werden hersteld.
V. Diversen.
a. in de zweminrichting „De Zijl" werd
een onthardings- en zuiveringsinstallatie
aangebracht;
b. op een terrein, nabij den Leidschen
Hout- kwam de aanleg van sportterreinen
met den bouw van clubhuisjes, bruggen
enz. in uitvoering;
c. in verband met maatregelen voor de
bescherming van de bevolking tegen
luchtaanvallen werd een 17-tal openbare
schuilloopgraven gemaakt, een 10-tal kel
ders tot openbare schuilplaatsen ingericht,
terwijl nog voor de inrichting van een 5-tal
kelders voorbereidende maatregelen werden
getroffen.
Voorts zijn in voorbereiding de noodige
uit te voeren werken voor het scherf- en
instortingsvrij maken van gebouwen, be
stemd voor het onderbrengen van 1' wijk-
oosten. 4 brandweergarages, 4 geneeskun
dige posten en 2 ontsmettingsploegen.
Maar niet alleen aan Gemeentewerken,
ook anderen takken van gemeentedienst,
zooals aan den Geneeskundigen Dienst, den
Reinigingsdienst en niet het minst aan
de politie en den Luchtbeschermings
dienst werden zware eischen gesteld
in verband met de met groote kracht
ter hand genomen opleiding van vrij
willigers voor de verschillende hulp
diensten. En dan spreken wij nog maar niet
eens van het personeel van den Burgerlij
ken Stand, dat moest werken aan de voor
bereiding van de Distributie en tal van an
dere af deelingen van gemeente-dienst, die
op eenigerlei wijze bij deze vraagstukken
betrokken waren.
Want welk een veranderingen bracht niet
de mobilisatie, welke in de laatste week van
Augustus werd afgekondigd, in het gc-
heele openbare leven te weeg?
Honderden stadgenooten werden plotse
ling uit hun werkkring weggeroepen om
hun militaire plichten te gaan vervullen;
tientallen auto's en honderdtallen paarden
werden opgevorderd en overal werden maat
regelen genomen ter handhaving onzer
neutraliteit en bescherming onzer eigen
dommen. Een groot aantal scholen werd
door de militairen in beslag genomen; voor
vele gebouwen werden barricades van zand
zakken aangebracht; verscheidene musea
tijdelijk gesloten en ook in tal van particu
liere woningen voorzieningen getroffen ter
beveiliging der bewoners tegen de gevolgen
van eventueele luchtaanvallen.
De plaatselijke afdeellng der Ned. Ver.
voor Luchtbescherming, die middels een
zeer geslaagde tentoonstelling en verschil
lende demonstraties ln samenwerking met
het Hoofd van den Gemeentelijke Luchtbe
schermingsdienst en tal van gemeentedien
sten. reeds lang tevoren de burgerij op de
wenschelijkheid van zelfbeschermendc
maatregelen had gewezen, we-d overstelpt
met aanvragen om advies en maakte zich
ook verder verdienstelijk door een in ver
sneld tempo voortgezette organisatie van
de opleiding van vrijwilligerscorpsen voor
hulpverleening op onderscheiden gebied,
waaraan ook diverse Gemeentediensten,
zooals de brandweer, de Geneeskundige
Dienst en de Reinigings- en Ontsmettings-
dienst hun krachten wijdden. De dienst van
Gemeentewerken richtte een aantal schuil
kelders in. bouwde op vele plaatsen schuil
loopgraven voor de burgerbevolking, die
zich ten tijde van het luchtalarm op straat
mocht bevinden en voorts werd van over
heidswege een organisatie opgebouwd voor
de regeling der distributie van levensmid
delen. Heel het gemeentelijk ambtelijk ap
paraat werd in dienst gesteld van de bij
zondere omstandigheden, waarvoor de al-
gemeene politieke toestand in Europa ons
plaatste.
Ook na die eerste drukke dagen bleef de
kwestie van Leiden's beveiliging, inzonder
heid tegen luchtgevaar de aandacht vragen.
In dit verband noemen wij de verdere uit
werking van het Luchtbeschermingsplan;
de indeeling in wijken en blokken, de oefe
ningen met de van regeerlngswege beschik
baar gestelde babyspuiten en slangenwa
gentjes, de verduisteringsoefeningen, de
beproeving van de sirenen ter aankondiging
van luchtgevaar en voorts van particuliere
zijde de stichting van een Luchtafweer-
fonds en een Bloedtransfusiedienst.
Uit dit alles blijkt wel, dat 1939 van de
ambtenaren en beambten van schier alle
overheidsorganen de uiterste krachtsin
spanning heeft gevergd en met groote er
kentelijkheid willen wij daarnaast gewagen
van de groote schare van vrijwilligers op
zeer uiteenloopend terrein, die hun tijd en
krachten beschikbaar wilden stellen voor
hun medeburgers.
Al hopen wij allen, dat zij nooit hun
diensten zullen behoeven te verleenen, het
stemt niettemin tot groote dankbaarheid te
weten, dat er in onverhoopte uren des ge-
vaars een groote groep Leidsche mannen
en vrouwen is, die tot dienen bereid en
voorbereid zijn.
neemt in de harten van de Leidenaars steeds
een bijzondere plaats in en het spreekt dan
ook wel vanzelf, dat de geboorte van Prin
ses Irene in onze stad op den Nationalen
Feestdag, 7 Augustus, op hartelijke wijze is
gevierd. De Contactcommissie van verecni-
gingen op Nationalen grondslag had een
uitgebreid feestprogramma samengesteld,
dat onder begunstiging van goed weer vlot
werd afgewerkt. Z. K. H. Prins Bcrnhard
bracht tweemaal een kort bezoek aan onze
stad: de eerste maal op 27 Januari ter be
zichtiging van de uitbreiding der Academie
en ter aanvaarding van het Beschermheer
schap van het Studentenweerbaarheids-
corps „Pro Patria", dat bij de Universiteit
een eerewacht formeerde en den tweeden
keer op 20 Nov. ter inspectie van verschil
lende alhier gelegerde troepenonderdcelen.
Verdere koninklijke bezoeken vallen niet
te memoreeren.
Het jaarlijksche feest van de herdenking
van Leiden's Ontzet bleef ditmaal in ver
band met de tijdsomstandigheden achter
wege; alleen de traditioneele uitreiking van
haring en wittebrood, de Koraalmuziek in
het van der Werffpark en de kerkelijke her
denking vonden doorgang. Om dezelfde re
den werd ook de Jaarlijksche tentoonstel
ling van vee- en bodemproducten, de Vebo.
afgelast.
De Ned. Hervormde Gemeente leed een
ernstig verlies door het overlijden van ds.
J. W. Groot Enzerlnk, die sedert 1921 de
Leidsche Gemeente had gediend. Te zijner
nagedachtenis werd ln zijn wijkgebouw. de
Kooikapel, tot welker totstandkoming de
overledene zooveel had bijgedragen een
bronzen plaquette onthuld.
In de vacature dr. Locher werd een be
roep uitgebracht op ds. H. C. Touw van
Eerbeek, die aan deze roepstem gehoor
schonk en eerlang hier ter stede zijn in
trede zal doen. De vacature voor de negen
de predikantsplaats duurt nog steeds voort
en het staat te bezien of de Gemeente over
de middelen zal beschikken om daarin bin
nenkort te voorzien.
De Waalsche Gemeente verloor door den
dood haar voorganger, ds. L. G. M. Bresson,
die gedurende ruim 30 jaar deze gemeente
had geleld: ook deze vacature is nog niet
vervuld.
De Evang. Luth. Gemeente kreeg haar
tweeden predikaflt' in de persoon van ds.
J. N. Bieger, gekomen van Bergen-op-Zoom
die de plaats innam van ds. C. de Meijere,
wien het vorige jaar eervol emeritaat was
verleend. Ds. Bieger preekte intree op 23
April na ln den dienst bevestigd te zijn
door ds. J. J. Simon van Gouda.
In de plaats van ds. E. L. Nauta, wlen
met ingang van 1 Mei op zijn verzoek eer
vol ontslag werd verleend als legerpredl-
kant. werd kort geleden benoemd ds. J.
Luchies.
De Geref. Kerk beleefde een hoogtepunt
op 10 October, toen de nieuwe Zulderkerk
in gebruik werd genomen, welke ln de
plaats kwam van de Hooigrachtkerk.
Op 26 Mei nam ds. J. Verkuyl afscheid
van deze gemeente om in denzelfden dienst
te worden opgevolgd door ds. R. C. Harder.
Aangaande de R.K. Kerk maakten wij de
volgende aanteekeningen: op 10 Juli werd
rector J. Reynen door den Bisschop van
Haarlem benoemd tot pastoor te Schevcnin-
gen: hij werd als rector van het Slnt-Eliza-
beth-ziekenhuis opgevolgd door kapelaan
F. A. M. Bernefeld, voorheen te Oegstgeest.
Kapelaan J. Landesbcrgen werd benoemd
tot rector van het gesticht Groenenstein te
's-Gravenhage.
Tenslotte vermelden wij nog. dat op 9 en
10 Juni hier ter stede de 15de algemccne
vergadering van „Kerk en Vrede" werd ge
houden.
De volgende feiten, welke zich niet in een
rubriek laten samenvatten, zijn nochtans
de vermelding waard: op 25 Januari werd
in de Stadsgehoorzaal de tentoonstelling
„Maak Zelf" geopend, een expositie op huis
houdelijk gebied, welke bevredigende be
langstelling trok. al kon zij niet halen bij
Heerlijk en heilzaam is dat Badzo-
bad... koolzuurhoudend, naar dennen
geurend: een weldadig, heilzaam
zoutwaterbad, dat zorgt voor 'n betere
huidfunctie, 'n beteren bloedsomloop.
Een weldaad voor wintervoeten,
verkoudheden en Rheumathiek!
Vraagt onze brochure!
1 K.G. pat km l oor voetbaden 20 els.
Voordeeliger m Inerts voor kuipbaden:
3 K.G. pakken 43 ets.
Verkrijgbaar bij Apothekers en erkende Drogisten.
N.V. KON. NED. ZOUTINDUSTRIE - BOEKELO
5300
(IïlRez Med.)
het aantal bezoekers van de Luchtbescher
mingstentoonstelling „Als het om men-
schenlevens gaat", die door 11.000 betalen
de bezoekers werd bezocht, terwijl de plaat
selijke afdeellng er een ledenwinst van
1600 personen mee mocht boeken.
Op 4 April had in de vuurwerkfabriek def
firma Kat een ernstige ontploffing plaats,
waarbij een arbeider ernstig werd verwond.
Begin Maart werden de automatische ver
keerslichten nabij de Gijselaarsbank in ge
bruik gesteld en vier maanden later de
automatische telefoon.
Een droevig ongeval vond plaats in den
avond van 26 Juli, toen nabij de Vink twee
jongetjes uit Utrecht door verdrinking om
het leven kwamen.
Op 2 December legde de echtgenoote van
den directeur der Ambachtsschool, mevrouw
Kuijntjes den eersten steen van de groote
uitbreiding dier school, welke op 1 April a.s.
gereed moet zijn. Nog een tweede schoolge
bouw verkeert „in statu nascendi", name
lijk de Industrie- en Huishoudschool aan
het Rapenburg, welke tijdens de zeer in
grijpende verbouwing men kan eigenlijk
beter van nieuwbouw spreken ls gehuis
vest in het voormalige Gymnasium.
Tenslotte zij hier vermeld, dat bij Kon.
besluit van 1 December aan notaris H. M.
Markussc op zijn verzoek eervol ontslag
werd verleend.
Wij noemden hierboven reeds de namen
van enkele vooraanstaande stadgenooten,
die ons in den loop van het thans eindigen
de jaar door den dood ontvielen. Helaas is
daarmede
niet volledig. De Leidsche gemeenschap be
treurde gedurende 1939 in de volgorde van
hun verscheiden het overlijden van:
den heer T. S. Goslinga, oud-wethou
der van financiën, oud-voorzitter van den
Raad van Arbeid en oud-voorzitter en pen
ningmeester van de Gereformeerde School-
vereenlging; mr. dr. H. Vos, een der beste
kenners van ons staats-, gemeente- en ad
ministratief recht; den heer C. F. Schudel,
lid van de firma Wilhelm Schudel, commis
saris van de Eerste Leidsche Hulpbank, lid
van de vroegere Commissie voor de Volks
bijeenkomsten en penningmeester van de
Sociëteit „Amlcitia"; dokter H. W. Blote,
vroeger practiseerend arts te dezer stede:
den heer A. Coert, oud-directeur van het
Stedelijk Museum „De Lakenhal"; den heer
A. J. den Hollander, oud-loco-rentmeester
van het Hoogheemraadschap Rijnland en
gedurende meer dan 40 jaar penning
meester van de plaatselijke afdeellng der
Ver. tot bevordering van het Vreemdelin
genverkeer; den heer L. Boom. organist der
Marekerk; mej. dr. Mia van der Kallen, een
van de oprichtsters van de vrouwelijke R.K.
jeugdbeweging in het bisdom Haarlem; den
heer G. L. Hofsteenge, oud-onderwijzer bij
het Openbaar Lager Onderwijs en oud-
leeraar van de avondschool van het Ge
nootschap „Kennis is Macht"; den heer L.
C. Veerman, een bekend musicus; mej. H.
E. Drost, een bekende figuur ln de Ned. Her
vormde kringen; den heer J. Oppelaar, oud
directeur eener dakpannenfabriek te Kou
dekerk, oud-voorzitter van de Leidsche IJs
club en van de Commissie voor de Volksbij
eenkomsten, commissaris van de Leidsche
Spaarbank en van de Eerste Leidsche Hulp
bank en oud-bestuurslid van het voormalig
Kon. Militair Invalidenhuis; den heer J. L.
Bloemen, oud-directeur van het telegraaf-
en telefoonkantoor te dezer stede; den heer
G. Lekkcrkerker, oud-lid van den gemeente
raad en ouderling der Ned. Herv. Gemeente;
den heer J. F. X. Sanders, directeur der be
kende zeepfabriek en oud-wethouder van
financiën; den heer W. A. Bodewes, hoofd
der Chr. Opleidingsschool in de Ooster
straat; den heer P. J. van der Baan, leeraar
aan de Instrumentmakersschool, verbonden
aan het Kamcrlingh Onnes Laboratorium;
den heer C. L. Waldköttcr, oud-voorzitter
van den Leidschen Ouderraad: ir. M. C. F.
J. Cosijn, oud-adviseur-verificateur aan
's Rijksbureau voor Zee-instrumenten; den
heer D. C. Schuit, oud-hoofd der Zuldsln-
gelschool A, oud-leeraar van het Kon. Ge
nootschap M.S.G. en lid van verdienste van
dat genootschap; mevrouw J. C v. Poel
geestBrand, secretaresse-pennlngmeestc-
resse van de plaatselijke afdeeling der Ned.
Ver. voor Dierenbescherming; A. van Bor-
selen, gedurende vele jaren bestuurslid der
Reserve-luitenant Van Weerden was in een
uiterst neerslachtige bui en op zichzelf is
dat niets verwonderlijks, want er zijn meer
menschen, die speciaal op Oudejaar een
melancholleken kijk op het leven hebben
en in trieste overpeinzingen, neerblikken
op het afgeloopen jaar. Bij Van Weerden
was het evenwel wat anders; hij behoorde
tot het pessimistische slag menschen en in
het bijzonder de laatste maanden was zijn
kijk op het leven er niet vroolijker op ge
worden. Niet alleen de sombere Europce-
sche perspectieven, ook niet alleen het
feit, dat hij gemobiliseerd was, waar hij
maar matig mee was ingenomen, waren
debet aan zijn zwartgalligheid; meer kwam
dat door het feit, dat ook zijn verloving
met Anita onlangs was verbroken.
Nu zat hij_ in een hoekje van een tweede
klasse-coupé en reisde van „ergens in Ne
derland" naar Amsterdam. En het was niet
om daar een gezelligen Oudejaarsavond
door te gaan brengen, want zijn ouders
hadden het prettiger en veiliger gevonden,
eenigen tijd geleden voorlooplg hun bivak
ln Zuid Frankrijk op te slaan, zoodat hij
feitelijk zonder bepaald doel naar de
hoofdstad reisde. Hij hoopte alleen, dat het
in Amsterdam wat minder vervelend zou
zijn, dan „ergens in Nederland", een klein
plaatsje, waar hij zich placht te vervelen.
Sint Nlcolaas en' Kerstmis waren dagen
geweest, waar hij met een rilling aan te
rugdacht, en het waren dan ook alleen
negatieve overwegingen, die hem met ver
lof naar Amsterdam gedreven hadden.
Hij was diep in gedaohten verzonken,
toen hij plotseling opschrok, doordat er
iets met een harden plof voor zijn voeten
neerviel. Opkijkend, staarde hij in een
paar donkere meisjesoogen en een blozend
gezicht en ijlings bukte hij zich om het
voorwerp, dat gevallen was op te rapen.
Het was een boek.
„Pardon," zei het meisje, toen hij haar
het boek overhandigde, ik moet zijn in-1
gedommeld. Dank u wel."
Hij boog even. „Drie kameraden, van
Remarque", merkte hij op. „U leest een
somber boek."
Ze nam hem een oogenbllk aandachtig
op. „Ja", zei ze dan. „Ik houd van sombere,
cynische boeken. Ze zijn echt en levens
waar."
„Vindt u?"
„U dan niet? Denkt u niet, dat er in de
wereld meer leed dan vreugde ls? Bewij
zen deze tijden dat niet opnieuw? Mobi
lisatie. oorlog, haat, nijd, het zijn alle
maal dingen, die den boventoon voeren.
Ziet u ook maar ergens een lichtstraaltje?
Kunt u iets opnoemen, dat aanleiding
geeft, optimistisch te zijn?"
Hij aarzelde en keek haar op zijn beurt
aan. Ze was nog jong en het schrijnde, dat
ze zoo'n sceptischen blik op het leven had.
En hij kon niets aanvoeren, dat haar re
deneering logisch kon weerleggen. Had hij
zelf niet precies zoo gedacht als zij?
„Maar u ls nog zoo Jong," zei hij. „Het
leven zou voor u nog open moeten liggen."
Er verscheen een schim van een glim
lachje om haar mond.
„Jong." zei ze zacht. „jong. Ook als men
jong is kan men nadenken. Men hoeft niet
oud te zijn, om verdriet te hebben." Weer
keek ze hem even snel aan. „En uzelf dan!
Bent u al zoo oud0 En gelooft u aan een
goede, rustige wereld, waarin het prettig
is te leven?"
Hij wilde wat antwoorden, toen de trein
vaart matigde. Men naderde Amsterdam.
Er kwam een licht gevoel van spijt in hem
op, dat het gesprek afgebroken zou moeten
worden. Het meisje Interesseerde hem. Hij
nam een vlug besluit.
„Ik zou ons gesprek graag voortzetten."
zei hij*. ..Maar wc zijn al in Amsterdam.
U gaat zeker Oudejaar vieren in de hoofd
stad?"
Ze haalde de schouders op. „Oudejaar
vieren! Wat is er voor verschil tusschen
dezen dag en lederen anderen? Ik had
Oudejaar willen houden maar ik ben op
mijn besluit teruggekomen."
„Als het mogelijk is en u geen verplich
tingen hebt, komt u dan nóg eens op uw
besluit terug. Ik heb óók geen plannen en
misschien zouden we den avond samen wat
dragelijker kunnen maken. Ergens zal nog
wel een dinertafeltje te krijgen zijn. Ik
ben er mij van bewust, dat mijn voorstel
wat onconventioneel klinkt, maar als u
zich daar overheen zoudt kunnen zetten.."
„ConventieZe krulde wat minach
tend de lippen „Ik haat dat woord Het
wringt je in een dwangbuis en ik houd niet
van dwang."
De trein stopte en hij hielp haar in haar
mantel. „Dus....?"
„Goed!" stemde ze toe. „Eigenlijk is alles
beter dan een koude, naargeestige pen
sionkamer."
In Carlton kregen zij een tafeltje.
Tijdens het diner werden ze wat ver
trouwelijker. „Hoe komt u aan dien som
beren kijk op het leven, juffrouw ten
Cate?" vroeg Van Weerden haar bij het
dessert. „Voor u zou het leven toch prettig
kunnen zijn. Ik zei u al, u is zoo jong, u
ziet er zoo u excuseert mijn openhar
tigheid? zoo aardig uit."
Even vertrok haar mond. „Zóó jong, als
u schijnt te denken, ben ik niet. En dan,
ik ben van nature niet vroolijk. Mijn
ouders stierven, toen ik nog vrij jong was.
Ik heb altijd moeten vechten voor een be
hoorlijk bestaan. Mijn verloofdeis ver
dronken. Twee maanden geleden. Hij was
stuurman. Menschenhanden plaatsten een
mijn op den weg, dien zijn schip nam. Het
is oorlog en ook Nederlanders betalen tol.
Voor mij was die tol zijn leven."
„Dat was verschrikkelijk", erkende hij.
„Het was wreed!" zei ze bitter. „Hij was
een beste, eerlijke jongen, en hij probeer
de me wat nieuwen levensmoed te geven,
toen ik heel erg down was. Misschien zou
het hem op den duur gelukt zijn, als ik
wat meer van hem was gaan houden." Ze
zweeg even. „Als het me tenminste gelukt
zou zijn, ooit écht en met volle vreugde
van iemand te houden. Er zijn zoo weinig
goede menschen. Egoïsme is nummer één
in deze wereld."
..Maar u." ging ze toen verder, „u bent
ook een pessimist. Ik zag het aan u, direct
al toen u in den trein stapte. Ik heb u van
mezelf verteld, nu is het uw beurt."
„Voor mij was het leven minder wreed
in materieel opzicht. Mijn ouders hebben
het betrekkelijk goed. Ikzelfoch
ik ben mogelijk een product van dezen on-
evenwichtigen tijd. Ik ben nu reserve
officier, maar in het gewone leven zit ik
op een kantoor tegen een bescheiden sa
laris. Het is de laatste plaats, waar ik heen
had moeten gaan. Ik stik er van benauwd
heid. van ergernis om de chefs en chefjes,
die in hun kleinburgerlijkheid over me re-
geeren, genieten van speldeprikjes, die ze
toe kunnen dienen, als ze slecht geslapen
hebben of hun vrouw narrig Ls geweest.
Danwas ik ook verloofd Mijn meisje
vond me te slap, te saai. Ik kwam niet
vooruit, ze had met mij geen toekomst,
zei ze, ik moest eerst maar eens zorgen,
dat ik wat bereikte. Dan zou ze nog eens
zien
Er was iets verbetens in zijn stem en
zijn gezicht. Een beetje bruusk stond hij
op. De band zette een rumba in.
„Zullen we dansen?" vroeg hij schor.
Op het rhythme van de muziek gleden
ze luchtig over den dansvloer. Ze keken el
kaar in de oogen en vonden er iets van
eikaars ontreddering in.
„Oudejaarsavond," fluisterde ze wrang,
„wij dansen, hoewel we geen vreugde voe
len. Wij zijn beiden verbitterd. Is het niet
vreemd, dat juist wij, twee ontredderden,
elkaar in den trein moesten treffen?"
„Gelooft u aan voorbeschikking?"
„Nee, daar geloof ik positief niet aan. Ik
kan er niet aan gelooven, anders zou ik
nog meer in opstand moeten komen."
„En tóch.
Ze bleven dansen. Tot bij twaalven. Van
Weerden bestelde champagne. Then de
klok twaalf sloeg, dronken ze elkaar toe.
„Gelukkig Nieuwjaar!" wenschte hij.
..Dank Je," zei ze. „dat hebben velen me
ieder Jaar gewenscht. Er. vroeger heb ik
wel eens gehoopt, dat die wcnschen waar
heid zouden worden."
„Bij jou vergeleken ben ik nog een op
timist", schertste hij. „Ik geloof tenminste
nog, dat er geluk kan bestaan op de we
reld, al ziet. die er nog zoo somber uit. Ik
geloof, dat ik de kraoht zou kunnen heb
ben, al het oude achter me te laten liggen
en te trachten. Iets nieuws op te bouwen.
En ik geloof ook een beetje. in voorbe
schikking. Vanmiddag kenden we elkaar
nog niet, Tiny. Nil spreken we elkaar al
bij den voornaam aan. Vanmiddag was ik
een sombere cynicus. En hoe paradoxaal
het ook moge klinken, jouw grauwe kijk
op het leven, heeft mij een beetje veran
derd. Of ls het alleen Je persoon, Je stem,
je oogen
Ze lachte. Voor het eerst klonk het echt,
zonder bitteren bijklank.
„Het wordt tijd, dat. we weggaan, Paul.
De champagne werkt bij je. Wil Je een taxi
bestellen?"
Toen ze bulten kwamen, was er een oor-
verdoovend gefluit en getoeter. De scheper,
ln het IJ maakten lawaai. Menschen rie
pen. Er was een nieuw jaar, nieuwe hoop.
het oude was voorbij en men verwachtte
van het nieuwe iets beters, zooals telkens
weer.
„Tiny", zei Van Weerden, toen de taxi
bij haar pension stopte, „het ls gek, maar
ik geloof, dat ik van je zou kunnen hou
den. JIJ bent natuurlijk te cynisch, om aan
liefde op het eerste gezicht te gelooven.
Maar we zouden de kennismaking kunnen
voortzetten."
Stil keek ze hem aan. „Twee ontwortel
den als wij bij elkaar?" vroeg ze met twij
fel in haar stem. „Zou daar ooit iets goeds
uit kunnen groeien?"
„Misschien," dacht hij. „Het leven ver
nieuwt zich altijd weer. De natuur ver
nieuwt zich. Waarom zouden wij niet even
goed die kracht kunnen vinden?"
En toen ze niet antwoordde: „Waarom
ging je vanavond met me mee? Uitsluitend
om niet alleen te zijn? Zou je dat met
ieder ander gedaan hebben?"
Ze glimlachte. „Nee, zeer zeker niet. Er
was iets
„Precies. Net als bij mij. We trokken el
kaar aan. Laat het zijn door beider pessi
misme, maar er was iets. Je zei het zelf.
Overmorgen moet ik naar mijn standplaats
terug. Kunnen we elkaar ontmoeten die
paar dagen? En dan mogelijk samen op
nieuw probeeren, iets van ons leven te ma
ken. Een nieuw jaar, een nieuw leven."
Langzaam liep ze op de deur van haar
pension toe. Dan gaf ze hem de hand. „Ik
kan er zoo slechto in gelooven. het leven
heeft me te harde slagen toegebracht.
DagPaul."
Maar toen ze de deur al bijna dicht had
en hij haar een beetje beteuterd nakeek,
stak ze nog even haar hoofd om de deur.
„Tot morgen!" zei ze.
(Nadruk verboden).
(Auteursrecht voorbehouden).
2—6
