De Finnen blijven de overhand houden 80ste Jaargang DONDERDAG 28 DECEMBER 1939 No. 24466 Dé strijd in het Westen De strijd ter zee Het bezoek van den Paus aan het Italiaansche Koningspaar HEI VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Russische tegenslagen Een vermetel plan De steun aan Finland De handelsoorlog Een hartelijke ontmoeting Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht Het conflict in België LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: SO ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd ztjn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordemdsplein Telefoonnummer* voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd rijnf per 3 maanden t. 3.35 per week .V.*.7.'. f. O.lt Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland t. 0.80 per 3 mndj Het Fmsche legerbericht zegt: Te land: Op de Kareltsche landengte groote bedrijvigheid der vijandelijke artil lerie. De vijand heeft Dinsdagmiddag een aanval gedaan bij Hatjalahti ten Noorden van het Ladoga-meer. doch hij werd terug geslagen en verloor acht tanks. De Russen hebben wederom getracht ten Oosten van Laptnlant-i over de Suvanto te trekken. Hun poging mislukte. Er wordt nog gevochten Bij de rivier de Taipale is een hevige Russische aanval, die door geschutvuur ge steund werd, afgeslagen. Aan het Oostelijk front was de dag be trekkelijk rustig. Ten Noord-Oosten van het Ladogameer heeft de vijand in scher mutselingen tusschen voorposten en pa trouilles ongeveer vijftig man verloren. Een Russische aanval ln de richting van Suskyjaervl werd afgeslagen. Ten Noord- Oosten van Lleska trekt de vijand ln de richting van Kivivaara op de gTens terug Onze troepen zijn opgerukt tot Laklavaara en hebben zeven tanks buitgemaakt. Noor- delilk van Suomosalmi. te Pllspaiaervi, hebben de troepen een tank op den vijand veroverd. Overigens ls er niets van betee- kenis te melden. Ter zee beperkte de activiteit van den vijand zich tot luchtaanvallen op de Fin sche batterijen in de Finsche golf en aan het Ladogameer. Deze aanvallen veroor zaakten geen ernstige schade. In de lucht: On 26 December bleef de luchtactie op het oorloestooneel beperkt tot de Karellsche landengte. De schade was onbeteekenend. Er zi1n verscheidene aan vallen on de burgerbevolking gedaan, waar bij ettelijke slachtoffers zlln gevallen De grootste aanval werd op Kotka onderno men: hier kwamen vier mensohen om het leven, terwiil er verscheidene gewonden zijn. Van elders wordt geen verlies van mensohenlevens gemeld' er zlln slechts en kele gewonden. De Finsche luchtmacht heeft zich beoerkt tot, verkenningsvluchten en lacht maken op vijandeliike toestellen. Op 26 December ls een Russisch vliegtuig neergeschoten. Het Engelsch Reuterbureau verneemt in Finsche kringen te Londen, dat de Finsche legerleider, generaal Talvela, die van Salla uit is opgerukt, een zeer grootscheepsch plan tracht te verwe zenlijken. n.l. op Russisch gebied door te dringen tot Kandelaksk aan de Witte Zee, dat ongeveer 65 KM. voorbij de gTenslijn is gelegen en daarbij den spoorweg naar Moermansk af te snijden. Opgemerkt wordt, dat de Sovjet-strijd krachten ln het gebied van Petsamo haar voorraden voor een groot deel overzee aan gevoerd hebben gekregen, van Alaxan- drovsk en Moermansk uit, welke plaatsen van den spoorweg afhankelijk zijn. De Finnen geven toe. dat hun strildkrach- ten wellicht niet sterk genoeg zullen zijn, om zulk een manoeuvre uit te voeren, doch niettemin zullen zij een poging wagen. Uit Kirkenaes wordt gemeld, dat volgens tot dusverre onbevestigde berichten een Finsche ski-patrouille. 250 man sterk, de Russische grens over is gestoken in het Noordelijk gedeelte. Het punt, waar de Fin nen de grens zijn overgestoken, is niet be kend, doch mogelijk ls dit ten Oosten van Ivaló. De patrouille bestaat geheel uit vrij willigers en zal mogelijk pogen de Russi sche verbindingen af te snijden. Een Finsche sergeant en twee man heb ben een opmerkelijke raid ondernomen achter de Russische linies. Op een prunt ontdekten zij een groote voorraad pas aangekomen ski's, die zij met benzine in brand staken. De vlammen trok ken de aandacht van de ln de buurt zijnde Russische detachementen, die kwamen aansnellen om de ski's te redden. Verschei dene hunner werden gedood en gewond met de automatische pistolen der Finnen, waar na dezen ongedeerd naar hun linies terug keerden. Terwijl de Russen voortgaan den rech tervleugel der Mannerheimlinie te beuken, bombardeeren zij met zwaar geschut doe len achter de Finsche fortificaties. Viipuri heeft bijzonder te lijden onder het bom bardement van de zware kanonnen, die. naar men raamt, op een afstand van 25 mijl staan. Het grootste gevaar voor de stad, die kortelings ook uit de lucht is ge bombardeerde .is gelegen in brand, want vele hulzen zijn van hout opgetrokken, brandweerbrigades zijn voortdurend aan het werk en zijn er tot dusverre ln ge slaagd de branden meester te blijven, aldus Reuter uit Helsinki. Volgens een telefonische mededeeling uit Helsinki, welke laat in den avond te Riga werd ontvangen, hebben de Finnen gisteren tijdens een hevig gevecht in het uiterste Noorden 5000 Russen gevangen genomen. Aan dit bericht wordt nog toegevoegd, dat de wouden vol liggen met Russische dooden en gewonden. Bevestigd ls dit echter nog niet. Generaal Mannerheim heeft medegedeeld, dat drie meisjes van de Lotta-organisatie gesneuveld zijn de eersten, die deze vrouwelijke hulporganisatie in den oorlog verloren heeft. DEENSCHE VRIJWILLIGERS VERTROKKEN. Het blad „National Tidende" bericht, dat ongeveer 350 Deensche vrijwilligers naar Finland zijn vertrokken, hieronder bevinden zich studenten en werklieden. Maarschalk Mannerheim heeft een tele gram gezonden aan den leider van de Deensche ambulance, waarin hij de Deen sche doctoren en verpleegsters begroet. De Deensche ambulance werkt thans te Ro- niemi, nabij den Poolcirkel. Ook twee Deensche vliegers zijn naar Finland gegaan. Mevrouw Gripenberg, de echtgenoote van den Finschen gezant te Londen, heeft tegenover journalisten verklaard, dat men op prachtige wijze gevolg heeft gegeven aan haar oproep tot het zenden van warme kleedingstukken voor de Finsche soldaten. Zij zeide: „Het ls verbazend. Er stroomen allerlei soorten kleedingstukken van bont en wollen goederen binnen. Wij krijgen bij dragen uit alle lagen der bevolking; reeds hebben wij groote zendingen naar Finland verscheept Overal in het land helpen de Roode Kruis-depots". Nog vier staten hebben het secretariaat van den Volkenbond doen weten, dat zij bereid zijn, Finland hulp te verleenen, t.w. Columbia, Liberia. Uruguay en de Dominl- caansche republiek. Tot dusver hebben dus twaalf van de dertig staten, die de Volken bondsresolutie van 14 December hebben aangenomen, de door hun vertegenwoordi gers te Genève uitgebrachte stemmen be vestigd. Onder deze staten bevinden zich tien Zuid-Amerlkaansche en één Afrikaan- sche staat, benevens een Britsch Dominion. Eén staat preciseerde nader de hulp die hij van plan ls te verleenen: Nieuw Zee land, dat een zending vliegtuigen aan kondigde. Mer, zou, aldus het Fransche Havas- bureau, het resultaat van het onderzoek van het secretariaat-generaal ietwat ma ger kunnen noemen, als men daarbij niet in aanmerking neemt: le. dat nog talrijke antwoorden ver wacht worden; 2e. dat onder deze antwoorden voorko men die der Ver. Staten en Groot-Brit- tannlé 3e dat, alvorens te antwoorden, ver scheidene dezer regeeringen reeds „een niet geringe hulp" begonnen te verleenen aan Finland; 4e. dat sommige regeeringen van welke men. na de teleurstellende verklaringen van hun afgevaardigden te Genève, alge- heele onthouding had kunnen vreezen, niet nalieten haar bewondering en mede leven aan Finland kenbaar te maken. Dit is b.v. het geval met Zwitserland, dat gis teren aan Finland, door middel van het Roode Kruis, een som overmaakte van een millioen francs. Van het front blijft alle nieuws ontbre ken. Over en weer beschuldigt men elkaar met de Kerstdagen niet de wapens te heb ben laten rusten. De Engelsche minister sir Samuel Hoare en lord Hankey voeren besprekingen te Pa rijs. Van morgen tot Maandag zullen zij bij den bevelhebber van net öritsche e:.- peditieleger, lord Gort, vertoeven. De correspondent van het Engelsche Reuterbureau bij het Brltsche leger ln Frankrijk schrijft, dat zich weer Indische troepen op Franschen bodem bevinden, gereed om zich aan te sluiten bij hun Brit- sche wapenkameraden. De eerste contingenten worden thans in een Fransche haven ontscheept. Zij be staan geheel uit Mohammedanen uit alle deelen van Indië. Het bevel wordt gevoerd door Britsche en Indische officieren. Bij de troepen bevinden zich noncombattanten zooals godsdienstonderwijzers, koks, water dragers, corveeërs ex! Deze Indische voorhoede heeft Indische levensmiddelen meegebracht. Intusschen koopt het Britsche commissariaat levend vee voor de Indische troepen, hoofdzake lijk geiten, die levend afgeleverd moeten worden en die volgens de Indische religi euze gebruiken geslaoht worden. FRANSCHE SUCCESSEN TEGEN DUIKBOOTEN. Het Fransche legerbericht deelt mede: Gedurende de drie laatste weken zijn twee vijandelijke duikbooten met succes door onze patrouillevaartuigen aangeval len ,de één door het aviso „Commandant Duboc", de tweede door de torpedobooten „Sirocco" en „La Railleuse", die met een marinevliegtulg samenwerkten. Daarmede is ln minder dan een maand het aantal duikbooten op het actief van de .Sirocco" tot drie gestegen. NOORSCH SCHIP GEZONKEN. Het te Stavanger thuisbehoorende s.s. „Torwood" 1254 bruto ton) is gisteren na een explosie op 90 mijl ten Westen van Karmoey in de Noordzee gezonken. Zeven van de uit elf koppen bestaande beman ning werden gered. Aangezien de „Torwood" een lading car bid vervoerde, ls het niet bekend, of het ongeluk te wijten is aan een lek, welke de ontploffing veroorzaakte, dan wel, dat het schip met een mijn in aanraking is ge weest. De „Torwood" was een houten stoom schip, gebouwd ln 1921. AFWIJZEND ANTWOORD VAN ARGENTINIË OP DUITSCH PROTEST. Gisteravond heeft de Argentijnsche re geering een lang memorandum gepubli ceerd .waarin zij het protest van Duitsch- land tegen de interneering der bemanning van het vestzakslagschip „Admiral Graf Von Spee" van de hand wijst. Deze weigering wordt in het memoran dum gerechtvaardigd op grond van artikel 13 van de Haagsche conventie van 1907. Uiteen wordt gezet, dat de „Graf Spee" zichzelf op vrijwillige wijze heeft tot zin ken gebracht en dat de bemanning werd opgepikt door sleepbooten, welke nadruk kelijk voor dat doel waren verzorgd. TRACHT DUITSCHLAND BLOKKADE TE VERBREKEN? Verscheiden leidende Zwitschersche bla den publiceeren een advertentie van een Berlijnsche maatschappij, die verscheidene Duitsche patenten aan kapitaalkrachtige ondernemingen te koop aanbiedt. Industrieele en financieele kringen in Zwitserland vragen zich af, of deze aanbie ding niet het plan verbergt, de blokkade van den Duitschen uitvoer door de gealli eerden te omzeilen, door in neutrale lan den de fabricage te beginnen van gepaten teerde industrieele producten, teneinde deze als neutrale goederen te kunnen uit voeren. Voorts hopen de Duitschers wellicht door fabricage in neutrale landen aan grond stoffen te kunnen komen, die in Duitsch- land niet beschikbaar zijn. HANDELSACCOORD ENGEL AND- ZWEDEN. Het Britsche ministerie voor economischen oorlog deelt mede, dat een handelsovereen komst voor den oorlogstijd onderteekend is tusschen Engeland en Zweden Het doel der overeenkomst is de bestaan- Hoewel de Paus het Vaticaan om 10 uur zou verlaten, was een groote menigte zich reeds van het aanbreken van den dag af gaan opstellen achter de afzetting van troepen, teneinde den Paus te kunnen toe juichen tijdens zijn tocht van het Vaticaan naar het Quirinaal, waar Plus XII heden morgen een tegenbezoek bracht aan de Ita liaansche koninklijke familie. Van het Sint Pietersplein tot het ko ninklijke paleis stonden de troepen opge steld. De lucht was bedekt, maar het regende niet. Langs den geheelen weg wap perden de Italiaansche en Pauselijke kleu ren. de banieren van de fascistische partij, de vlaggen van de stad Rome, en waren de gevels van vele huizen met tapijten behan gen. Om 9 uur was het Sint Pietersplein verlaten, en stelden de Palatijnsehe wacht, de Zwitsersche garde en de gendarmes zich op aan de grens van de stad van het Vati caan. De Pauselijke troepen wisselden groe ten met de Italiaansche troepen. Op de groote tribune, opgericht tusschen het Sint Pietersplein en de Straat van Verzoening verscheen de gouverneur van Rome prins Borghese en de andere autoriteiten der stad. Het vertrek. Kort na 10 uur kondigden de klokken van de basiliek van Sint Pieter het vertrek aan van den Pauselijken stoet uit het Va ticaan. De stoet bestond uit achttien auto's. In de zesde auto was Pius XII gezeten. Tegen over den Paus zat de kamerheer mgr. Di Santelia. In de andere auto's bevonden zich de hoogste autoriteiten en hoogwaar- dtgheidsbekleeders van de kerk en van het Pauselijke hof. In de negende auto bevond zich de staatssecretaris, kardinaal Mag- lione. die op het purper de keten droeg van de Annunziata-orde. De deken van het H. College van Kardinalen, mgr. Di Belmonte was gezeten in de auto welke terstond op die van den Paus volgde. Na langzaam over het Sint Pietersplein te zijn gereden, te midden van de eere- wacht van de Palatijnsehe garde, de Zwit sersche garde en de gendarmes, hield de stoet stil aan de grenslijn, waar de Paus verwelkomd werd door den eersten adju dant van den koning-keizer. Vervolgens naderde de gouverneur van Rome, prins Borghese, de pauselijke auto en richtte tot Plus XII een huldebetoon van het Romein- sche volk, dat dezen dag in het gouden boek van zijn geschiedenis zou opteekenen. In weerwil van het feit, dat het nu regen de, was de auto van den Paus open. Een ontzaglijke menigte, opgesteld in de Straat der Verzoening juichte den Paus geest driftig toe. De mannen waren blootshoofds en vele vrouwen waren gesluierd. Allen knielen neer, als de Paus zegenend de hand uitstrekte. De troepen presenteerden het geweer. Het Italiaansche volkslied en het Pauslied werden gespeeld. Om 10.30 uur kwam de stoet aan op het plein van het Quirinaal. De aankomst. Troepen presenteerden het geweer en de kapel speelde het volkslied en het Pauslied toen de stoet het binnenplein van het koninklijk paleis betrad. Aan den voet van de groote eeretrap wachtte de koning- keizer, met naast hem den kroonprins, de andere prinsen van vorstelijke bloede, den minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano, de ambassadeur van Italië bij den H. Stoel en andere persoonlijkheden De ontmoeting tusschen Pius XII en den ko ning-keizer droeg een karakter van eer bied en hartelijkheid. De stoet besteeg vervolgens de eeretrap, waarbij de koning-keizer links van den Paus liep. De koningin, die den Paus ver beidde in de zaal der kurassiers, ging Z.H. tegemoet, zoodra deze de trap had beste gen en de zaal binnentrad. De koningin was omringd door de kroonprinses en de andere prinsessen van vorstelijken bloede. De koningin plaatste zich vervolgens aan de rechterzijde van den Paus. De luister rijke stoet begaf zich vervolgens naar de Paulljnsche kapel, waar de hofgeestelijke den Paus het wijwatervat overhandigde. De Paus besprenkelde eerst de vorstelijke personen en daarna den geheelen stoet met wijwater. Met het Pauselijk kruis voor op betrad de stoet daarop de kapel, op wel ker altaar zich de relieken bevonden van vier gelukzaligen uit het Huls Savoye. Onderhoud tusschen Paus en Koning. Na gebeden te hebben bij het H. Sacra ment. verliet de Paus de kapel en schreed de stoet opnieuw door eenige schitterende zalen naar de zg. gele zaal. die ten tijde dat het Quirinaal toebehoorde aan de Pau sen. dienst deed als troonzaal. Hier ontving de Paus het eerbetoon van het civiele en militaire Huis van den Koning, van den gouverneur van Rome. van de hofdames en van de prinsessen. Vervolgens begaven de Paus en de koning en koningin zich naar de troonzaal. In dit schitterende aange- kleede vertrek vond het onderhoud plaats tusschen Pius XII en het Italiaansche ko ningspaar, de Paus gezeten in een grooten fauteuil, met aan zijn rechterhand den ko ning en aan zijn linkerhand de koningin. Na het onderhoud, dat ohgeveer een half uur duurde, werden de personen uit het Pauselijke gevolg aan de koninklijke fami lie voorgesteld. In de zaal der kurassiers nam de koningin van den Paus afscheid, die daarna, door den koning vergezeld, de eeretrap afdaalde en zich weer in zijn auto begaf. De koning nam van den Paus afscheid, het regiment presenteerde het geweer en weer klonken het volkslied en het Pauslied Langs den zelfden weg keerde de pauselijke stoet, te midden der toejuichingen van de enorme menigte, die ondanks den regen den te rugkeer had afgewacht, naar het Vaticaan terug. Ook thans bleef de Pauselijke auto open. Aan de grens van de stad van het Vaticaan en Rome betuigde de gouverneur den Paus opnieuw zijn hulde. De Paus liet de auto op de grens stilstaan, nam on danks den regen den hoed af en onderhield zich eenige minuten zeer hartelijk met den leider van de koninklijke commissie. Dan keerde de Paus terug in zijn rijk. Gedurende zijn bezoek aan het Quirinaal heeft de Paus een zeer hartelijke en zeer belangrijke redevoering uitgesproken, waar op de koning-keizer onder dankbetuiging heeft geantwoord. BINNENLAND. De verlofregeling voor militairen; ruiling is toegestaan (Binnenland, 3e Blad). Vergadering van den Alg. Ned. Zuivelbond (Binnenland, 3e Blad). Ons internationale voetbalprogramma vastgesteld (Sport, 2e Blad). De Bond van Nederlandsche onderwijzers bijeen (Kerk en School, 2e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Geringe affaire - Lustelooze stemming - Lichte koersverzwakking - Amerika nen iets lager - Beleggingen kalm. BUITENLAND. De Paus bezoekt het Quirinaal (le Blad). Dapper blijven de Finnen vechten. Zij ne men zelfs hier en daar het initiatief over (le Blad). Het Fransche koloniale bezit georganiseerd ten bate van het moederland (le Blad) ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Voor de kuststrook: Om het vriespunt. Gedeeltelijk bewolkt. Kans op eenige sneeuw buien. Zwakke tot matige, naar West of Noordwest omloopende, wind. Voor het binnenland: Lichte tot matige vorst. Mistig of nevelig tot betrokken of zwaar, bewolkt. Geen neerslag van be- teekenis. Zwakke tot matige Zui delijke tot Westelijke wind. de EngelschZweedsche handelsovereen komsten aan te passen aan de oorlogsom standigheden. teneinde den handel tus schen de beide landen te handhaven voor zoover de omstandigheden zulks veroor loven, Ter bevordering van een vlot verloop der regelingen wordt in de overeenkomst overwogen een permanente gemengde com missie in te stellen, die op geregelde tijden in Londen of Stockholm bijeen zou moe ten komen. DE CONTRABANDECONTROLE. In de week van 17 tot 24 December heeft de Fransche marine na onderzoek 16 sche pen aangehouden en 40.000 ton aan koop waren onderschept, Engeland 6824 ton. Sinds het begin van den oorlog heeft de Fransche marine 402.000 ton onderschept, Groot-Brittannië 516.704 ton. EEN VOORLOOPIG ACCOORD. De Belgische minister van arbeid, Baltha zar, heeft met de gedelegeerden van werk gevers en werknemers in de mijnindustrie den toestand, door de staking in de steen kolenmijnen ontstaan, besproken. Men is tot een voorloopig accoord gekomen. De arbeidersdelegatie stelde voor de toepassing van het besluit betreffende de arbeidsuren afhankelijk te doen zijn van de volgende voorwaarden: 1. De toepassing van het besluit mag den arbeiders boven den grond geen schade toebrengen. 2. In drie arbeidsweken zal ten hoogste én dag van den tijd, dat het werk heeft stilgelegen, worden ingehaald. 3. Het koninklijk besluit moet van tijde- lijken aard zijn. De werkgeversgedelegeerden hebben een

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1