De Leidsche begrooting voor 1940
PUROL
Een rede van den Belgischen
minister Spaak
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Woensdag 20 December 1939
handen
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
Tweede Dag
te
(SrtHi een ïteenvc-Pootoaad/
Bij Ruwe
LAND- EN TUINBOUW
De Vredesoproep
V eiling vereenigingen
in Zuid-Holland
PREDIKBEURTEN.
DE HEER VEENENDAAL VERVOLGT.
De heer VEENENDAAL wijst het zacht
verwijt, dat hij geen constructieve voorstel
len deed, al, dat is z.i. de taak van het
college van B. en W„ niet van een raads
lid. Het was er hem om te doen naast de
zwakke, minder goed gefinancierde posten
vooral te wijzen op de totaal niet gefi
nancierde post van f. 106.000 en die post
zullen B. en W. moeten dekken naar hun
keus. Bevallen de voorstellen van B. en W.
dan den raad niet, dan is het eerst de
taak van den raad naar dekking te zoeken.
De heer SCHULLER: wijlen de heer Gos-
linga zei het anders!
De heer VEENENDAAL betreurt, dat B.
en W. den raad niet inlichten over de groo-
te richtlijnen. Er zijn toch nog allerlei mid
delen, waaromtrent B. en W volledige ge
gevens zouden kunnen verstrekken, hetgeen
zij echter nalaten. Spr. heeft daarom sym
pathie voor het voorstel Tobé ae commis
sie van Financiën in te schakelen bij de
begrootingsopstelling.
Op het gebied der bezuiniging heeft
spr. een proef gewaagd: n.l. bij hoofdstuk
3 (de politie en brandweer). Hiervoor be
taalt Leiden ongeveer het meest van ge
meenten, die met Leiden te vergelijken
zijn. Het antwoord van B. en W. kan hem
niet bevredigen in zijn algemeenheid, al
erkent hij, dat een volledig antwoord te
veel tijd zou hebben gekost. Een voorstel
voor nader onderzoek zal spr. nog niet
doen, gelet op het voorstel Tobé, dat groo-
tendeels tegemoet zal komen aan hetgeen
spr. bedoelt.
Het zoo sterk moeten steunen op win
sten der bedrijven, is te betreuren en be
vordert niet een zuivere tarieven-politiek.
Maar nu heet deze winst niet meer te mis
sen. Z.i. had eerder aan belastingverhoo-
ging moeten zijn gedacht.
Zelfs abnormale tijden zijn ze abnor
maal? geven geen recht voor een poli
tiek van op zien spelen. We zullen met
minder moeten rondkomen in de toekomst.
Van groot belang is het te weten, hoe
Ged. Staten denken over de financleele po
litiek van B. en W. en den Raad en daar
om dringt hij aan op overlegging der cor
respondentie. hoewel B. en W. daarvoor
geen reden zien.
Voor het voorstel v. Oyen inzake den
gasprijs voordeeliger tarief voor groote
gezinnen) ziet spr. geen reden, anders is
het echter bij electricitelt en water, daar
is de factor indirecte belasting groot, waar
bij geen rekening wordt gehouden met
draagkracht. Maar geldt die alleen voor
groote gezinnen? Dat is niet te overzien
en uitvoering van de voorstellen v. Oyen
lijkt hem niet wel mogelijk.
Naast de critiek staat echter ook waar
deering voor het college. Zijn stem over de
begrooting moet hij zich echter nog voor
behouden.
(Reeds geplaatst in een deel onzer
vorige oplaag).
COMMUNISTISCH GELUID.
De heer v. WELZEN oordeelt de perspec
tieven onzekerder dan ooit en zeker laten
zij weinig goeds voorspellen voor de ge
meentelijke financiën. De crisis wordt nog
verscherpt door den oorlog. De heer Vee-
nendaal voerde niet alleen een flnancieel-
technisch betoog, maar als ondergrond zag
spr.: hoe in de toekomst de lasten te ver-
deelen. Daarbij botsen twee stroomingen
tegen elkaar: die van den heer Veenendaal,
en die van het college van B. en W., dat
zich plaatst op het standpunt, dat ook de
toekomst wel mag bijdragen in de tekorten
van thans. Moet het tekort over 1938 geheel
in 1940 worden gedekt, zooals de heer Vee
nendaal c.s. voorstaan of mag dit tekort
over langen termijn worden verdeeld? Spr.
ziet niet in, waarom dit laatste niet zou
mogen. Directe dekking beteekent belang
rijke belastingverhooging en daartegen
heeft spr. in deze maatschappij bezwaar.
Uit opportuniteit stelt spr. zich aan de
zijde van B. en W.
Het verzet van rechts kondigt z.i. aan,
wat in de komende jaren te wachten is op
politiek terrein.
De heer VEENENDAAL: dit is geen poli
tieke strijd!
De heer v. WELZEN oordeelt dat toch de
ondergrond, ook van de flnancieele politiek.
Spr. staat op het standpunt, dat de mid
delen gevonden moeten worden, waar zij
zijn Een grondige wijziging in de verhou
ding tusschen gemeente en rijk is daarvoor
noodzakelijk, anders zal men er niet komen,
de grootste bezuinigingen ten spijt.
Met de voorgestelde belastingverhooging
(15 meer opcenten op de personeele belas
ting) zal spr niet meegaan daar men zich
op een weg begeeft, die aantasting betee
kent van de positie van een groot deel der
ingezetenen, die het het minst kunnen dra
gen Tarieven van water, gas en electrici-
teit dienen te worden gesteld naar verhou
ding der flnancieele draagkracht. Spr. stelt
zich dus tegenover de soc.-dem., die bezig
is haar geestelijke bagage geheel over boord
te werpen.
De heer JONGENEEL: en jullie gaan mede
met Hitier en fascisme.
De heer v. WELZEN oordeelt, dat de soc.-
dem. afstand doet van het voeren van
Jen klassestrijd. al wordt de idee nog er
kend. Zijn partij wil dezen strijd krachtig
doorvoeren, al zou het haar liever zijn. dat
deze niet noodig was Een ontzettend ver
wordingsproces speelt zich af in de soc.-
dem. De communistLsche beweging is niet
verantwoordelijk voor wat er daar ge
schiedt. Maar nu de oorlog er is. zullen wij
alles doen, dezen zoo snel mogelijk te doen
beëindigen.
De heer SCHULLER: jawel, zie Finland!
De heer v. WELZENen een maatschappij
te vormen waarin oorlog ongekend zal zijn.
(Geroep: de dictatuur).
De voorstellen-Van Eek zal spr. steunen,
zij het on andere motieven dan deze zelf
gjiiw>oHp ptnkbioi* 'w 5 r»Ct. der
ireenprinc Ls cnr fll'ermiïist.
Wethouder WH,BR INK: Italië geeft ko
gels Inplaats van 5 pCt.
De heer v WELZEN: Italië gaf heel wat
anders (algemeen gelach) en veel meer (ge
roep: dooden); zonder offers en zwaren
strijd zijn geen verbeteringen te verkrijgen.
Naar aanleiding van de motie-Snel vertelt
spr., hoe zelfs loonen van f. 11,54 in de
werkverschaffing zijn uitbetaald. Legio
klachten had spr. In ontvangst te nemen.
En zie dan het zware werk. De grootste wil
lekeur is bovendien schering en Inslag,
zoowel voor loon als arbeidsvoorwaarden;
de psycho-techniek onder leiding der Ned.
Heide Mij. spot met alle begrip van men-
schelijkheld Er wordt met vuur gespeeld.
Komt het tot ongelukken, dan ligt de ver
antwoordelijkheid bij hen, die dit schan
daal hebben helpen voltrekken.
De voorstellen -Schüller inzake de Volks
huisvesting ondersteunt spr. gaarne, erken
nend, dat de heer Schüller veel heeft ge
daan op dit terrein.
De voorstellen-Van Oyen. hoe sympathiek
op zichzelf, zijn eenigszfns willekeurig.
Waarom wel verlichting voor de groote
gezinnen, niet kleine gezinnen, die het nog
slechter kunnen hebben? De flnancieele
draagkracht is z.i. In dezen beslissend.
Op het terrein der luchtbescherming
pleit spr. voor meer schuilplaatsen voor de
bevolking, ook al zal dit geld kosten. Er
zijn z.i. nog wel gelegenheden en parti
culiere huizen, die aan het algemeen be
lang dienstbaar kunnen worden gemaakt.
VRIJZ. DEM. BETOOG.
De heer KEY huldigt B. en W. en ambte
naren, dat zij een tijdige behandeling heb
ben mogelijk gemaakt.
Z.i. kan men wel eenige toekomstdenk
beelden zich vormen. Blijven wij uit den
oorlog, dan zal ook hier toch een alge-
meene verarming moeten volgen en daar
van zullen ook de gemeentefinanciën den
terugslag ondervinden. In deze begrooting
moet alles worden vermeden, wat volgende
begrootingen zou bezwaren. In tegenstel
ling daarmee willen B. en W. echter het
tekort over 1938 afwentelen voor vier vijf
den op latere jaren. Dat oordeelt spr. to
taal verkeerd En hoe zal 1939 eindigen?
Zonder duizelingwekkende belasting
verhooging vreest hij, dat de begrooting
voor 1941 niet sluitend zal kunnen worden
gemaakt. Vandaar dat hij het voorstel Vee
nendaal mede onderteekende.
Bulten de financieele politiek heeft het
weinig zin zich te bewegen; slechts wil hij
aandringen samen te werken tot behoud
van onze democratische instellingen en so
ciale rechtvaardigheid.
Na enkele practische wenschen te heb
ben geuit, b.v. inzake vervoer etc., bepaalt
hij zijn houding ten aanzien van eenige in
gediende voorstellen.
STEUN AAN DEN HEER VEENENDAAL.
De heer BOSCH RIDDER VAN ROSEN
THAL iChr. Hlst.) vraagt of deze begroo
ting feitelijk wel sluit, gezien het tekort
over 1938. dat slechts voor een vijfde wordt
gedekt. Uitstel ls te verdedigen wanneer
betere jaren zouden zijn te verwachten,
doch is dat werkelijk zoo? Dat het systeem
van B. en W. elders wordt toegepast is
juist voor plaatsen, waar de belastingen
zoo hoog mogelijk zijn, hetgeen hier nog
niet het geval is. Voor volgend Jaar (1941)
zal niet meer uit reserves zijn te putten,
naar spr. uiteen zet. En de vooruitzichten
zijn somber. Gaat men door op dezen weg
van B. en W. dan vreest spr voor zeer
groote belastingverhooging en spr. geeft de
voorkeur aan geleidelijkheid.
TWEE SOCIALISTEN AAN HET WOORD.
Mevr. BRAGGAAR—DE DOES ls het wel
met den heer Wllmer eens, dat het beter
is zich ln de commissie te doen hooren
dan in den raad, doch als men geen ge
hoor ln de commissie vindt, dan ls een
zich wenden tot den raad toch gewenscht
en bovendien kan een commissie door een
uitspraak van den raad soms gesteund
worden en ln dit licht moet men zien de
motie Van Eek van vorige zitting over de
uitkeeringen van M.H., al was de kwestie
in de commissie volledig besproken. Dat
was geen bewijs van wantrouwen, integen
deel als steun bedoeld.
De verwikkelingen leiden tot groote el
lende, niet alleen de Internationale, maar
ook Inwendige als werkloosheid, op bestrij
ding waarvan spr. nog eens opnieuw krach
tig aandringt, ook in het belang van zoo
vele arbeidersvrouwen, die trots Jarenlange
moeilijkheden het gezin in stand wisten te
houden, waarvoor hun hulde toekomt. Ook
voor de jeugd zal gedaan moeten worden,
wat maar mogelijk is. Prijsopdrijving etc.
dient zoo krachtig mogelijk te worden be
streden. Misschien kan een commissie hier
goed werk doen en daarin hooren dan n.i.
zeker eenige vrouwen.
De melkverstrekklng op school is weer
aangevangen tot haar vreugde en zij dringt
aan op propaganda vanwege de gemeente
voor dit gebruik.
De Ver voor Schoolkindervoeding en
-kleeding heeft een lager subsidie gevraagd
dan vorig jaar, maar dat was vóór den
oorlog uitbrak. Gezien de prijsstijging en
toeloop van kinderen zou verhoogen eerder
noodig zijn. Is het daarom niet beter de
subsidie op vroegere hoogte te handhaven?
Voor het bestuur heeft spr. groote waar
deering, speciaal ook gelet op de voortva
rendheid bij de maatregelen, die in abnor
male tijden tot stand moesten worden ge
bracht.
In de contact-commissie had spr. ook
gaarne een vrouw opgenomen gezien, waar
van zij het nut tracht aan te toonen.
De heer PIENA dringt aan op spoed bij
de samenvoeging van den dienst van so
ciale zaken en M. H., op spoediger vast-
aansteUen van los personeel bij deze dien
sten en op vlotter werken van het G. O,
dat z.i. te stroef gaat, hetgeen hij met
voorbeelden nader tracht aan te toonen.
Vlugger notulen der bijeenkomsten van
het G. O. zijn zeer gewenscht.
Nader verdedigt hij zijn voorstel tot weer
aansluiting bij het Centraal Overleg, zoo-
als ook reeds vroeger door partljgenooten
geschiedde. De verhouding van prijs-peil en
loon komt als nieuw argument nog daarbij
opdat deze aangelegenheid uniform zal
kunnen worden opgelost.
Het gemobiliseerde ambtenaren dwingen
bij verlof hun werk te doen, keurt spr. af,
daarvoor ls het verlof niet.
LOSSE OPMERKINGEN.
De heer ELKERBOUT (A.-R.) verdedigt
een beteren tarief-prijs voor het Duinwater
Zout
uit eigen bodem!
Boe keio's Tafelzout. (15 ct. per bus
van 340 gr.) en NEZO, het fijne kristalzuivere
keukenzout. Hygiënisch bereid en verpakt:
1 3 ct. per pak van 2 pond.
verzacht en geneest
Doos 30, Tube 45 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
4676
(Ingez. Mod.)
4659
(Ingez. Mod.)
voor groote gezinnen en voor eenige an
dere categorieën (b.v. hen, die minder ge
bruiken dan zij betalen) om daarna ook
voor de gasfabriek nog aan te dringen op
verbetering in de tarieven al heet het op
pervlakte-tarief te voldoen. Spr. maakt
daarna eenige opmerkingen over perso
neelszaken. Was destijds voor de Lichtfa
brieken zijn slapende wachtgeldersregeling
maar aanvaard, dan zou het veel beter zijn
gegaan dan nu het geval ls en hij dringt
aan de wachtgelders zooveel mogelijk weer
te werk te stellen.
Komende tot zijn beide voorstellen ver
dedigt hij allereerst verlaging van de voet
brug aan de Jan van Goyenkade zoover als
de scheepvaart toelaat en voorts het bren
gen van de tramhalte nabij de Utrechtsche
brug naar de Plantage.
Tenslotte dringt hij aan op een nieuwe
Gepekte Brug (als normaal werk!) en op
demping van het stukje Levendaal, dat nog
niet ls gedempt.
De heer v. ROSMALEN (Chr. Hlst.)
steunt den wensch van het ambtsgebed
voor de raadszittingen.
Wat de wethoudersbenoeming betreft, de
S.D.A.P. behoort tot het geheele volk en
het werk, reeds door haar verricht achter
de groene tafel, mag er zijn, al is het niet
volmaakt. Spr. wijst den aanval van den
heer Beekenkamp op zijn fractie af, zie
ook, hoe de R.-R. elders zich gedragen
Het voorstel van Oyen om niet 's mid
dags doch 's avonds te vergaderen, lijkt
hem wel gewenscht met het oog op arbei
ders-leden, maar hij zal eerst afwachten
wat B. en W. er van zeggen. Het voorstel
Eikerbout over de tramhalte ontraadt spr.
Als toevluchtsoord oordeelt hij handhaving
der Werkinrichting gewenscht, althans
voorloopig.
De heer RIEDEL (Vrljz. Dem.) bepleit
het toestaan van een subsidie aan het
Leidsche Volkshuls. een neutrale Instelling,
die zeer veel nut verricht, naar hij nader
uiteenzet. De laatste jaren werkt zij met
verlies en zoo volgend Jaar de subsidie
weer wordt geweigerd, ls verdwijnen van
een der beste Instellingen op dit gebied van
Nederland ln zicht, naar gevreesd worden
moet.
Wat het plan van den arbeid betreft,
niemand weet nog, waarheen het gaan zal.
De nieuwe economische politiek is nog
drijvende Ook ln Amerika ls nog niets de
finitief uitgestippeld. Voor spr. schijnt het
gemakkelijker uitgaven te bepalen dan In
komsten. De laatste zijn een gevolg van
wat handel en Industrie met groote zui
nigheid hebben weten te bereiken, nJ. zal
men dit wellicht eenzijdig noemen.
Een gebedsformule voor den raad mag
niemand aanstoot geven. Dat ls ln dezen
raad z.i. niet mogelijk. De tyd schrijdt bo
vendien voort en dus zou de formule ook
op den duur niet dezelfde kunnen blijven.
Afgezien van de kans van bezoedeling van
het gebed door nlet-geloovenden en spot
ters, Maar toch voelt spr. zeer sterk voor
de Idee en hij wijst op het stille-moment,
zooals bij de kwakers, Mohammedanen e.a.
Zou ln dien zin niet iets te bereiken zijn?
Hierna schorsing tot hedenmiddag.
„Een onafhankelijk en neutraal
Nederland is onmisbaar voor
de neutraliteit van België".
In de Belgische Kamer heeft gisteren
de minister van bnitenlandsche zaken.
Spaak, een rede gehouden, waarin hij
o.m. zeide, dat België neutraal is en
dit wil blijven, zoolang zijn onafhan
kelijkheid, de integriteit van zijn
grondgebied en zijn vitale belangen
niet zuilen worden bedreigd. De minister
wees op de vrijwel algemeene eensge
zindheid des lands ten aanzien van de
door de regeering gevoerde politiek.
„Sommigen verwijten de regeering", al
dus Spaak. ..een kleinzielige en benepen
opvatting te hebben var. de neutraliteit.
Dit verwijt is ongerechtvaardigd De re
geering kent beter dan wie ook de elemen
ten van den toestand. Niemand wil de Bel
gen verplichten, onverschillig te blijven
tegenover de slachtingen van den oorlog,
maar de regeering heeft den plicht, aan
allen den raad te geven, gematigdheid te
betrachten bij het uiten van hun gevoe
lens. In dit opzicht ls de toestand overi
gens aanmerkelijk verbeterd.
Voortgaande verklaarde Spaak, dat
de geueele wereld goedkeuring heeft
gehecht aan den oproep, die tot de
oorlogvoerenden is gericht door Ko
ningin Wilhelmina en Koning Leopold
na hun onderhoud in Den Haag. Spre
ker bracht vervolgens een vurige hulde
aan het optreden van Koning Leopold
in den loop van de afgeloopen jaren.
Het streven van de belde souverei-
nen is een duidelijke manifestatie van
de solidariteit, die bestaat tusschen
Nederland en België. Dit is, aldus spre
ker, een der meest evidente feiten van
het huidige oogenbiik en ik begrijp
niet, dat sommigen die solidariteit van
de hand wijzen. Een onafhankelijk en
neutraal Nederland is onmisbaar voor
de neutraliteit van België.
Spreker is van meening, dat het een on
voorzichtigheid zijn zou. om reeds thans
de houding vast te stellen, die België zou
aannemen, wanneer er een wijziging zou
komen in den toestand van Nederland. Het
zou echter even onvoorzichtig zijn te zeg
gen, dat die nieuwe toestand België on
verschillig zou laten. (Levendig applausi.
De minister van buitenlandsche zaken
verklaarde vervolgens, dat de agressie der
U.R.S.S. tegen Finland de verontwaardi
ging van de regeering heeft gewekt (leven
dig applaus, de communisten protesteeren
heftig. Een communulst wordt tot de orde
geroepen).
Voortgaande gaf Spaak uitdrukking aan
zijn bewondering voor het Flnsche volk,
dat voor zijn onafhankelijkheid strijdt.
Spr. herinnerde aan de werkzaamheden
van de jongste Volkenbondsvergadering,
die besloten heeft tot uitsluiting van de U
R.S.S Niemand ln de Belgische Kamer
heeft verklaringen gevraagd over de Hou
ding. die door den Belgischen vertegen
woordiger te Geriève ls aangenomen, want
deze houding wordt door alle landgenoo-
ten goedgekeurd.
Vervolgens behandelde minister Spaak
STATIEPRIJZEN VAN HET
VEILINGFUST VERHOOGD.
Een voor den tuinbouwhandel belang
rijk besluit heeft de Provinciale Commissie
van Veilingvereeniglngen ln Zuid-Holland
gisteren genomen door de statleprljzen van
het velllngfust te verhoogen tot 60 cent.
Voor het Westland, dat bijzondere bezwa
ren had tegen dezen maatregel, zal een uit
zondering worden gemaakt.
De vergadering werd o.m. bijgewoond
door den Voorzitter van het Centraal Bu
reau der veilingen en regeerlngscommissa-
rls voor den landbouw, den heer F. V. Val-
star, en door den secretaris van genoemd
bureau, mr. Nlemoller.
De voorzitter, de heer J. Barendse uit
Poeldijk wees er ln zijn openingswoord op
dat de positie van den tuinbouw onder de
huidige omstandigheden moeilijk valt te
voorspellen, wel ls een gunstige factor dat
nu de strijd vooral zich ontwikkelt rond
de goederen, de tuinbouw er goede kansen
door verkrijgt. Een en ander zal echter ook
afhankelijk zijn van de mogelijkheid tot
het vervoer van de producten. De groote
wondeplek ln de clearing ls voor een groot
deel geheeld, ook al is dat niet gegaan zon
der offers van den tuinbouw. Het Engel-
sche Invoerverbod heeft den tuinbouw
zwaar getroffen, en de vraag laat zich gel
den wat er met de sla, waarvan een be
langrijk deel naar Engeland ging, zal ge
schieden. In elk geval achtte spr. het wel
van beteekenls, dat de vraag naar onze
producten ln sommige landen zal ver
meerderen door vermindering van invoer
uit andere landen.
Bij de behandeling van het voorstel tot
verhooging van het statiegeld dat thans
30 cent bedraagt deelde de voorzitter
mede dat hiervoor o.m. overleg ls gepleegd
met de Prov. commissie ln Noord-Holland
en met den handel. De stijging van de
houtprijzen dwingt tot dezen maatregel.
De afgevaardigde van de velling Rot
terdam was voor verhooging van den prijs,
zelfs tot 70 cent, hoewel spr. daartoe geen
voorstel wilde doen. De afgevaardigde der
velling te Rhijnsburg meende dat de hout-
prijzen nog wel zullen stijgen, en de vel
lingen bij niet voldoende verhoogen, daar
toe in het volgend Jaar weer moeten over
gaan. Verschillende andere sprekers be
pleitten vooral uniformiteit.
Afgevaardigden van de Westlandsche
veilingen hadden ernstige bezwaren om de
z.g.n. pootjesbakken tot 60 cent te verhoo
gen, waardoor de handel over belangrijk
meer kapitaal zal moeten beschikken. Be
sloten werd voor dit laatste zal aan het
Westland vrijheid worden verleend nader
met den handel te bespreken, terwijl voor
overig Zuid-Holland 60 cent zal gelden.
Naar aanleiding van het voorstel geen
fust meer ln huur te geven om producten
naar het buitenland te verzenden, werd
besloten hierover nader te beslissen. Als
gevolg van een verzoek van den handel,
werd aan de aangesloten vellingen geadvi
seerd tegen het z.g.n. onderwicht aan de
veilingen maatregelen te nemen. Tenslotte
heeft de rijkstuinbouw consulent, Ir. Rle-
mens een lezing gehouden over de kunst-
mestvoorzlenlng ln oorlogstijd.
BLOEMBOLLENBEDRIJF IN
MOEILIJKHEDEN.
In de rede van dr. Verhage over de moei
lijkheden ln het bloembollenbedrijf is een
passage onjuist weergegeven. Deze moet
luiden
„Voortgaande wees spreker er op dat de
afzetmogelijkheid voor bloembollen, die
voor het overgroote deel ln het buitenland
gevonden moet worden, voor een over
wegend gedeelte ls afgesneden".
de Belgische handelspolitiek. Bij zijn on
derhandelingen wenscht België een lijn
van loyale economische neutraliteit in acht
te nemen. Er worden besprekingen ge
voerd over de levering van zekere produc
ten, die onmisbaar zijn, zooals wol. De re
geering heeft een reeks maatregelen geno
men, waardoor de uitvoer verboden wordt
van producten, die noodzakelijk zijn voor
de landsverdediging, of voor het leven van
het land.
Met de neutrale landen blijft de handel
vrij binnen de perken van de normale
stroomingen.
Op 11 December ls een overeenkomst tot
stand gebracht met Frankrijk en Engeland.
Er zijn aanvullende onderhandelingen ge
opend. De minister hoopt met Dultschland
tot gunstige resultaten te zullen komen.
België heeft aanzienlijker resultaten
verkregen dan welk ander land ook. On
danks de eerste drie maanden oorlog kan
de Belgische handelstoestand als bevredi
gend worden beschouwd. De haven van
Antwerpen vormt de zwarte plek ln dit
beeld. De Antwerpsche vertegenwoordigers
lieten dan ook alarmkreten hooren. Een
betere organisatie van de Engelsche con
trole zou verbetering kunnen brengen ln
dezen toestand, die nog ernstiger ls ge
worden door de door Dultschland Ingevoer
de controle-maatregelen. De Belgische re
geering heeft niet opgehouden, met de
oorlogvoerende staten onderhandelingen te
voeren, om ln de situatie verbetering te
brengen.
Hierna beantwoordde minister Spaak
een aantal vragen, door sommige Kamer
leden gesteld.
Tenslotte verklaarde spr. zich te verheu
gen over de sfeer van vertrouwen en eens
gezindheid, die aan den dag is getreden
bij de debatten. Wanneer wij door ons ge
zamenlijk streven, aldus Spaak, voor Bel
gië de oorlogsgruwelen kunnen vermijden,
zullen wij er wellicht toe hebben bijgedra
gen, eens dit arme Europa te redden. La
ten wij een hecht vertrouwen bewaren in
het lot van de Belgische gemeenschap.
(Anplaus).
Na deze rede van Spaak vroeg afge
vaardigde de Lavclaye, ol België op het
oogenbiik vertegenwoordigd Is bij de Pool-
sche regeering In Angers.
Hierop antwoordde Spaak: „Maar na
tuurlijk, dat weet iedereen."
VOOR HEDEN.
Katwük-aan-Zee Zaal voor Prot. Belangen:
Nam. 7 uur, cis. Broeyer.
Nieuw-Vennep Ned. Herv. Kerk: Nam. 7
uur. ds. Lazonder.
Chr. Geref. Kerk: Nam. 63/4 uur, d6. Zwier
van IJmulden.
Noord wijk-aan-Zee Geref. Bond (Juliana-
weg 27): Nam. 7*4 uur, ds. Gosllnga van
Utrecht. i
VOOR DONDERDAG 21 DECEMBER.
Leiden Geref. Gem. (N. RUn)Nam. 8 uur,
ds. P. Honkoop van Den Haag.
Benthuizen Geref. Gem.: Nam. 7 uur, ds.
Stuyvenberg.
Bodegraven Geref. Gem.: Nam. 7 uur, ds.
A. Verhage van Middelburg.
RUnzaterwoude Chr. Geref. Kerk: Nam. 7
uur, ds. Klelser van Boskoop.
Zoctermeer Geref. Gem.: Nam. 71/4 uur,
ds. Hofman van Moercapelle.
Zevenhoven Chr. Geref. Kerk (Polder):
Nam. 6 3/4 uur, ds. D. Driessen van Rotterdam.
NED. HERV KERK.
Beroepen: Te Arnhem (vac.-Drost), I. P. v. d.
Waal te Hengelo (O.), die voor dit beroep be
dankte; te Zweeloo O. C. Papers, cand. en
hulppred. te Hengelo (O.).
Aangenomen: Naar 's-Gravenhage (vac.-G. B.
Westenburg) C. J. Laarman te Velp.
GEREF. KERKEN.
Benoemd: Als hulppred. te Alkmaar. J. van
Eerden, cand. en hulppred. te Den Oever.
Beroepen: Te Maartensdijk <U.). J. P. Prins,
cand. en hulppred. te Dedemsvaart.
Aangenomen: Naar Llnschotcn, Ch. H. Swen,
cand. en hulppred. te Egmond aan Zee.
GEREF. GEMEENTEN.
Tweetal te Terneuzen: A. v. Stuyvenberg te
Benthuizen en A. Verhagen te Middelburg;
tweetal te Werkendam: M. Heikoop te Utrecht
en M. Hofman te Moercapelle.
Dr H. SCHOKKING.
Dr. H. Schokking, predikant bij de Ned.
Herv. Gem. te 's-Gravenhagc, die reeds
eenigen tijd ongesteld is, heeft om gezond
heidsredenen tegen 1 Februari a.s. eervc*
emeritaat aangevraagd.
2—3