Dapper houden de Finnen stand
Het pact van vriendschap met
de „Finsche volksregeering"
MAANDAG 4 DECEMBER 1939
No. 24447
Zware verliezen worden den
Russen toegebracht
De strijd in het
Westen
HEI VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
80ste Jaargang
Van het strijdtooneel
De Finsche eenheid
Alle eischen van Moskou ingewilligd
Notaris H. M. Markusse
legt zijn ambt neer
Finland doet beroep op
den Volkenbond
Dit nummer beslaat uit DRIE blader
EERSTE BLAD
verwacht
Raadslid geïnstalleerd
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ct9. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd z^n. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemchplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sljtt:
per 3 maanden f. 3.33
per week f. 0.13
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland t. 0.89 per 3 mnd.l
Totdusver houden de Finnen zich kranig tegen den aanval der
roode troepen, die nog nergens een doorslaand succes kon
den boeken.
Finland deed een beroep op den Volkenbond en heeft tevens
door middel van den Zweedschen gezant te Moskou nog een
poging gedaan om tot een vreedzame regeling te komen.
Gezien het afsluiten van een „vriendschapspact" door Molotof
met Kussinen. den leider der „volksregeering", waarin aan
alle Russische eischen wordt voldaan, mag men deze poging
als mislukt beschouwen.
Zaterdag en Zondag is het te Helsinki
rustig gebleven. De Russische lucht
macht is vrijnel niet in actie gekomen.
In Finland noemt men verschillende re
denen voor deze kalmte. Allereerst Is men
van meening dat het slechte weer, de laag
hangende wolken en het gevaar van ljsvor-
ming het optreden der roode vliegers heb
ben belemmerd. Voorts ls de hoofdstad wel
licht behoed door de aanwezigheid in de
haven van het Duitsche schip „Donaudat
de Duitschers, Russen en Estlanders evacu
eert. Ook de Amerikanen zijn aan boord
van een schip gegaan.
Ten derde meent men, dat de ernstige ver
liezen. die geleden zijn door de roode lucht
vloot men spreekt van 21 vliegtuigen
den ijver van de Russische vliegers een dom
per op hebben kunnen zetten, ofschoon men
zich in Helsinki niet overgeeft aan illusies
en nieuwe luchtaanvallen verwacht worden.
De bevolking blijft kalm en eensgezind,
vastberaden om weerstand te bieden.
Ook aan het front ls slechts een zwak of
fensief der Russische troepen waargenomen.
Zij zijn drie kflometer langs de kust opge
rukt Daarbij moet er op gewezen worden,
dat deze opmarsch. nog steeds ln het nie
mandsland voor dë Finsche verdedigings
linies voltrokken wordt.
Zonder slag of stoot hebben de Russen
verder de vier eilanden voor Kroonstad, die
al bijna 2 weken door de Finnen ontruimd
waren, bezet. Het zijn de eilanden Seiskarl,
Hogland, Laavansani en Tyersari.
De autoriteiten te Helsinki hebben aan
den Zweedschen radio-omroep als officleele
cijfers opgegeven, dat als gevolg van de
bombardementen der Russen ln geheel Fin
land 85 personen werden gedood en 181
gewond.
De evacuatie der stad Helsinki ls ln vollen
gang en zal heden vrijwel voltooid zijn. Ook
de diplomaten gaan hier naar elders.
Bij de bemanning van een sovjet-Russisch
vliegtuig, dat boven Helsinki is neergescho
ten, terwijl het mitrallleurvuur richtte op
de straten, zou zich een vrouw hebben be
vonden. Men meent te weten, dat in Finland
10 Italiaansche jachtvliegtuigen zijn aan
gekomen, die deel uitmaken van een korten
tijd geleden door Finland ln Italië geplaatste
bestelling. Het zouden jachttoestellen van
het Savoiatype zijn.
Bij een luchtgevecht zijn 3 sovjet-vlieg
tuigen tot landen gedwongen en buitge
maakt.
In Karelië is hard gevochten, doch
de Finnen handhaven zich. Zelfs de
„Prawda" geeft toe, dat de Finnen zich
hersteld hebben van den eersten slag
en „steeds sterker weerstand bieden".
Het terugtrekkende Finsche leger zou in
boschjes en terreinspleten verdekt opgestel
de scherpschutters achterlaten, terwijl ook
mitraillisten op bekwame wijze worden ver-
>orgen en achter de hoofdmacht blijven
itandhouden. Spoorwegbruggen en leege
luizen bevatten alle mijnen, waardoor de
opmarsch van het roode leger wordt ver
traagd
In sommige plaatsen zijn de verdedigers
tot den aanval overgegaan en hebben zij
■errein gewonnen. In andere plaatsen heb-
len zij een tactischen terugtocht onderno
men. maar over het algemeen ls de linie
ongewijzigd gebleven Vele Russische tanks
riin vernietigd meer dan 36 De haven van
Peisamn aan de Noordeliike TJszpp bpvindt
rkh inderdaad weer in Finsche handen
Bii dp herovering zouden de Finnen 150
Sevangenen hebben gpmaakt De Finnen
maken verder melding van weinig vecht
lust onder de roode soldaten.
Volgehs de Finsche bladen moest een
Russisch officier twee ziiner manschappen
wezens dienstweigering doodschieten en de
overigen met een machinegeweer dwingen
ve-der te trekken.
Dok in de Finsche badplaats Terijoki,
»"V'p door de Soviet-troepen bezet werd
waar de volksreeeertog'' tie ar zetel ves
tigde. heeft naar het Fransche Havasbu-
teau verneemt, een ontploffing plaats ge
had.
De Finnen hadden ln dat gebied, nadat
zij zich teruggetrokken hadden, talrijke
mijnen achtergelaten. Door deze mijnen
zouden c a. duizend Russen gedood zijn.
De nlkkelmijnen te Sasnijaervi zijn door
de Finnen vernield, teneinde te verhinde
ren, dat de Russen deze mijnen gaan ex-
ploiteeren.
In het laatste Finsche legerbericht wordt
medegedeeld dat tengevolge van den hevlgen
sneeuwval weinig activiteit aan het front
is te bespeuren, behalve ten noorden van
het Ladoga-meer, waar het Finsche leger
zeer actief ls en de vijand zware verliezen
heeft geleden.
Het legerbericht voegt hieraan toe, dat
de Russen moeilijkheden ondervonden bij
het oversteken van het bevroren meer;
hierdoor boden zij een gemakkelijk doel
voor de Finsche artillerie. Bovendien brak
op vele plaatsen het Ijs onder de aanval
lers.
Het laatste Russische legerbericht zegt:
Op 3 December zijn onze troepen verder
opgerukt. Uit de richting van Moermansk
werd de achtervolging van de zich terug
trekkende Finnen voortgezet. Uit de rich
ting van Uchta. Rebola, Vorosero en Petro-
sawodsk baanden zich onze troepen een
weg door de nietdichtgevroren moerassen.
Niettegenstaande het weinig ontwikkelde
wegennet drongen zij door tot 40 of 45 k.m.
over de grens. Op de landengte van Karelië
zijn onze troepen dertig tot veertig kilo
meter over de grens opgerukt. Zij hebben
het station Mustamaoekt bezet en naderen
het station Ino.
Na succesvollen strijd heeft de Oostzee-
vloot in de Finsche golf de eilanden Suur-
saarl, Selskaarl, Lavasaarl, alsmede groot
en klein Tytaersaari bezet.
Tengevolge van het slechte weer ls de
luchtmacht niet ln actie gekomen.
Maarschalk Mannerheim, de opperbevel
hebber van het Finsche leger, heeft een
klinkend beroep op zijn troepen gedaan
voor de verdediging des lands. Hij zeide
met name: „Iedere soldaat zal zijn plicht
doen. De oorlog voor onze onafhankelijk
heid gaat voort en wij treden thans zijn
laatste phase in. Wij strijden voor onze
haardsteden en ons vaderland".
De Finsche sociaal-democratische partij
en het vakverbond hebben een verklaring
uitgegeven, waarin zij de nieuwe Finsche
regeering, onder leiding van Ryti, hun
steun toezeggen. Deze regeering, aldus de
verklaring, heeft den steun van het par
lement en is alleen gerechtigd het Finsche
volk te vertegenwoordigen.
De Finsche arbeidersklasse wenscht op
recht vrede. Indien de aanvallers echter
met dien wensch geen rekening houden,
dan blijft den arbeiders niets anders over
dan te vechten Deze natuurlijke wensch
naar zelfverdediging vermindert niets aan
het oprechte streven van het Finsche volk
naar vreedzame betrekkingen, welke ver-
eenlgbaar zijn met de belangen van beide
landen.
Het is onmogelijk te spreken van eeniger-
lei communistische beweging in Finland.
Integendeel, de arbeiders der lndustrieele
centra hebben dienst genomen bij vrijwil
lige verdedigingsorganen.
In een radiorede tot de Vereenlgde Sta
ten heeft de nieuwe Finsche minister-pre
sident Rytl gezegd: „ik wil alleen mededee-
len. dat de Finsche regeering bereid ls te
onderhandelen over ons gestelde eischen
tot de uiterste grens, waartoe Ik kan gaan
zonder onze onafhankelijkheid of onze po
litiek van neutraliteit te schaden".
Hij voegde hieraan toe, dat niemand be
loofd heeft Finland te helpen en niemand
heeft het land aangeraden te strijden met
de belofte van steun. „De gebeurtenissen
hebben geleld tot een gewapenden strijd
ter verdediging van onze vrijheid".
Het pact van vriendschap en wederzijd-
schen bijstand tusschen de sovjet-regeering
en de Finsche volksregeering behelst o.a. het
volgende
Als teeken van absoluut vertrouwen in de
Finsche volksregeering stemt de sovjet-unie
er in toe, als antwoord op de aspiraties van
het Finsche volk aan Finland af te staan
het district van sovjet-Karelië met een
totale oppervlakte van 70.000 vierkante kilo
meter.
In ruil daarvoor verklaart de Finsche re
publiek zich bereid, de grens op de Kareli-
sche landengte iets te verleggen en aan de
sovjet-unie een gebied af te staan met een
oppervlakte van 3970 vierkante kilmometer.
De sovjet-unie zal aan Finland een scha
deloosstelling betalen van 120 millioen
Finsche mark voor de spoorlijnen, welke zich
op dat gebied bevinden.
De democratische Finsche republiek geeft,
ter versterking der veiligheid van belde lan
den. aan de Sovjet-Unie voor dertig jaren ln
pacht het schiereiland Hangoe en omliggend
gebied en een bepaald aantal der omliggen
de eilanden, waarop de Sovjet-Unie bloot
bases zal bouwen om een aanval van buiten
af te verhinderen.
Bovendien staat de Finsche republiek aan
de Sovjet-Unie het recht toe. op die eilan
den een strikt beperkt aantal land- en
luchtstrijdkrachten te legeren
Voorts staat de Finsche volksregeering
aan dp Sovjet-Unie af het schiereiland van
Ribaczv en Sredni alsmede een aantal kleine
eilandjes aan de kust van de Noordelijke
IJszee voor een bedrag van 300 millioen
Finsche marken.
De Sovjet-Unie.en de democratische Fin
sche republiek spreken af, elkaar eiken bij
stand te verleenen. inclusief militairen bij
stand, ingeval van een agressie tegen één
der beide partijen.
De contracteerende partijen komen over
een geen allianties te teekenen en geen
coalitie aan te gaan. welke tegen één van
haar gericht zou zijn.
De partijen komen overeen later een
handelsverdrag te sluiten.
De Sovjet-Unie neemt op zich aan het
Finsche volksleger hulp te verleenen in den
vorm van wapenen en ander oorlogsmate
riaal.
De punten drie, vier en vijf van dit pact
zijn geldig voor den duur van 25 Jaar en
indien een jaar voor hun afloop geen der
beide partijen daarvan kennis geeft, zullen
zij voor een nieuwe periode van kracht zijn.
Dit verdrag treedt in werking op den dag
van onderteekening en zal geratificeerd
worden
De uitwisseling der ratificatie-oorkonden
zal plaats vinden te Helsinki.
Het pact was onderteekendMoskou, twee
December 1939. Molotof-Kussinen.
In de inleiding van het verdrag van
vriendschap, dat gesloten ls tusschen de
Sovjet-Unie en de Finsche „volksregeering",
wordt Kussinen „mijnheer" genoemd en
niet „kameraad". In deze inleiding wordt
o.a. gezegd dat het presidium van de Sovjet-
Unie en de president van de Finsche Volks
republiek overtuigd zijn. dat thans door de
heroische poging van het roode leger en het
Finsche volksleger een gevaarlijke haard
van oorlog, welke door de leiders hl dienst
van de imperialistische mogendheden is
geschapen, uit den weg wordt geruimd.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt nog,
dat de „Prawda" en de „Izwestija" kaarten
publiceeren van de nieuwe grensiijn, volgens
de overeenkomst tusschen de Sovjet-regee
ring en de Finsche „volksregeering".
Finland zou het Westelijk deel van Karelië
krijgen met. de hoofdstad van Russiseh-
Karelië Petrosawodsk, dus niet geheel Ka
relië, aangezien anders de toegang naar het
schiereiland Kola en Moermansk voor de
Sovjet-Unie afgesneden zou zijn. De nieuwe
grens zou van het Lagodameer. ten Zuid
westen van Olonets beginnen en dan op een
afstand van 25 tot 70 K.M. ten Westen van
den spoorweg LeningradMoermansk loo-
pen tot Kandalaksja. waar zij ln de oude
grens overgaat
Aan de Sovjet-Unie zou afgestaan worden
gebied, dat van Björkö naar het Oosten
tot het Lagodameer loopt en wel op 20 K.M.
ten Noorden van de oude grens. De stad
Viborg zou Finsch blijven.
Notaris H. M. Markusse.
Bij Kon. Besluit van 1 December JJ. ls
aan den heer H. M. Markusse op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als notaris te
dezer stede.
H. M. Markusse werd in 1884 te Kortgene
(Z.) geboren. Hij bezocht de HB.S. te Goes
en werd in 1907 candidaat-notaris, in welke
functie hij achtereenvolgens werkzaam was
ten kantore van de notarissen van Nim-
wegen en van Hosang en Blaupot ten Cate
te Middelburg. In 1916 benoemd tot notaris
ln zijn geboorteplaats Kortgene, volgde in
1926 zijn benoeming te Vlaardingen. Hier
bleef hij slechts twee jaar, want in 1928
kwam zijn benoeming in onze stad, waar hij
sindsdien het notarisambt heeft vervuld.
De heer Markusse was gedurende eenige
jaren bestuurslid der Ver. voor Chr. Middel
baar Onderwijs (Chr. HBJS.i; voorts ls hij
bestuurslid van den Chr. Kunstkring en
van de Stichting „Horizon" en ouderling
der Geref. Kerk.
Naar hij ons mededeelde, zal notaris
Markusse zijn ambt blijven waarnemen,
totdat zijn opvolger in functie zal zijn ge
treden waarmede vermoedelijk verschei
dene maanden gemoeid zullen zijn.
De Finsche regeering heeft besloten het
conflict met de Sovjet-unie aan den Vol
kenbond voor te leggen. De Finsche verte
genwoordiger te Genève heeft opdracht ge
kregen daartoe de noodige stappen te on
dernemen krachtens art. 11 en 15 van het
Volkenbondspact, welke voorzien in de bij
eenroeping van den Volkenbondsraad of
van de vergaderirïg.
De leden van den Volkenbondsraad
zijn voor 9 December des middags om
twaalf uur bijeengeroepen.
Het desbetreffend besluit is genomen
door den secretaris-gneraal, Avenol, in ver
band met de nota der Finsche regeering,
overhandigd door den Finschen vertegen
woordiger bij den Volkenbond, Holsti, oud
minister van buitenlandsche zaken.
De convocatie van Avenol behelst te
vens een voorstel om de Volkenbonds
vergadering op 11 December bijeen te
roepen.
Hedenmiddag om 4 uur komt de budget
commissie van den Volkenbond bijeen.
Rusland zal vertegenwoordigd zijn door
zijn ambassadeur te Parijs. Soeritz. bene
vens door den bekenden diplomaat Guel-
fand. Het is intusschen opmerkelijk, dat de
Sovjet-Unie op 29 November het restant
van haar contributie over 1939. n.l. 139.000
goudfrancs, betaalde. Het ongelukkige Fin
land heeft, zooals men weet. hetzelfde ge
daan.
In het Westen blijft de strijd nog altijd
beperkt tot artillerie-vuur, verkenningen,
het aanleggen van versterkingen etc.
Terwijl de Fransche lichtingen 1909, 1910
en 1911 reeds naar huis zijn gezonden
evenals de gezinshoofden, die bij deze lich
tingen zijn ingedeeld in verband met hun
op regelmatige wijze aangegeven gezins
omstandigheden. heeft Daladier besloten,
geleidelijk na 15 December de vaders van
vier en vijf en vervolgens die van twee en
drie kinderen naar huis te sturen, welke
indertijd niet deze kinderen hebben opge
geven. evenals degenen, die practisch be-
hooren tot de reeds afgezwaaide lichtin
gen. Teneinde de troepen op billijke wijze
te sparen, laat Daladier overgaan tot af
zwaaien van de strijdende formaties der
reservisten van de tweede reserve de
lichtingen 1919 en ouder! Daartegenover
zullen de mannen der eerste reserve, die
nog ln territoriale formaties'zijn. naar hun
depots worden gezonden met het oog op
hun opneming in de legers. De -esn vlsten
der eerste reserve met een blauw "-^boekje
zullen eveneens na 15 December opgeroe
pen worden, te beginnen met de jongste
lichtingen. Zie vervolg pag. 2.
BINNENLAND.
De spionnage-affaire (Binnenland 3e Blad11]
en Laatste Berichten, le Blad).
Bijzonderheden over de ramp van de Simon
Bolivar (Binnenland, 3e Blad).
De kosten der mobilisatie (2e Blad).
Vijf arrestaties inzake den brandkastdief-
stal in Den Haag (Gemengd, 2e Blad).
Het Nederlandsch Voetbalelftal samen
gesteld (Sport, 3e Blad).
Dreigend mijnengevaar aan de Neder-
landsche kust; vele mijnen aangespoeld
(2e Blad).
Zes woonhuizen te Roelofarendsveen een
prooi der vlammen (2e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Stille handel Prijshoudende markt
Hier en daar iets hoogere koersen
Amerikanen weifelend Nederland-
sche beleggingen lusteloos.
BUITENLAND.
Finland doet een beroep op den Volken
bond (le Blad).
Aan het front houden de Finnen dapper
stand (le Blad).
Roosevelt contra Moskou. Hoever zal dit
gaan? (le Blad).
Een vriendschapspact tusschen Moskou en
Kussinen (le Blad).
Slag voor de Duitsche duikbootvloot
(le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Zwaarbewolkt met opklaringen.
Enkele regen- of hagelbuien.
Krachtige tot matige Zuidweste
lijke tot Westelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
De heer B. J. Huurman Jr.
In de hedenmidevg gehouden zitting van
den gemeenteraad is de heer B. J. Huur
man Jr als laadslld geïnstalleerd.
De heer Huurman neemt in de christe
lijk-historische fractie de plaats in van
den heer F. J. Groot Enzerink, die wegens
zijn militair dienstverband het raadslid
maatschap heeft neergelegd.
