De vergadering van den Vrijz.
Democratischen Bond
Britsche regeling voor
certificaten van oorsprong
UYLENSPIEGHEL J
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 27 November 1939
Derde Blad
No. 24441
VISSCHERIJ-BERICHTEN
Kiespijn
""AKKERTJE
Schipbreukelingen der
Simon Bolivar" in ons land terug
80ste Jaargang
Rede van mr. Joekes
Als ons
loodje
zóó groot was...
In den
DAGBLADRECLAME
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
Thuisreis verliep zonder
incidenten
In de Zaterdag te Utrecht gehouden ver
gadering van den Vrijz. Dem. Bond kwam
een voorstel van het hoofdbestuur aan de
orde betreffende wijziging van de defen-
[leparngraaf ln het Werkprogram.
De formuleering. welke het hoofdbestuur
voorstelde, luidt aldus:
„Instandhouding van een gewapende
macht, welke zal moeten zijn gericht
op de handhaving van de onafhanke
lijkheid van den staat. Bij de inrich
ting van leger en vloot inachtneming
van het defensieve karakter van de
weermacht."
Voorts stelde het hoofdbestuur voor:
„Bevordering van het nemen van maat
regelen tot bescherming der burger
bevolking tegen luchtaanvallen."
Uitvoerig werd over deze twee voorstellen
van gedachten gewisseld. Het overgroote
deel van de vergadering was het met het
itandpunt van het hoofdbestuur eens.
Een enkele afgevaardigde was van mee
ning, dat de pacifisten uit den bond geslo
ten zouden worden. Mr. Joekes zelde. dat
ie Vrijzinnig Democratische Bond zich
nimmer op het standpunt van de princi-
pieele weerloosheid heeft gesteld. Reeds in
1936 werd de weermachtparagraaf opgeno
men.
De voorzitter, mr. M. Slingenberg, wees
ir nog op, dat slechts weinigen in den
bond de weerloosheidsgedachte aanhan-
jen.
De stemming, welke hierna plaats vond,
pi een volkomen bevestiging van de woor
den van den voorzitter, want zoowel het
eerste als het tweede voorstel werd met
overgroote meerderheid van stemmen aan-
jenomen. Tegen stemden slechts drie der
janwezigen.
Het voorstel van het hoofdbestuur, lui
dende: ..De leerlingenschaal voor de lagere
icholen worde zoodanig geregeld, dat een
overmatige bezetting van de klassen wordt
tegengegaan en dat het instituut „kweeke-
biig met acte" verdwijnt. Zoolang zooda-
nige regeling nog niet zal zijn ingevoerd,
torde aan kweekelingen met acte, die zelf
standig onderwijs geven, een redelijke be-
Booning toegekend; ook aan zoogenaamd
liaodlijdende, een extra bijdrage behoeven-
!e gemeenten, worde toegestaan deze kwee
[telingen met acte te werk te stellen,"
|rerd eveneens na breedvoerige gedachten-
isseling aangenomen.
In de avondzitting heeft mr. Joekes een
|:?de uitgesproken.
Spr. merkte op. dat de bond wel zelden
lader zoo ernstige omstandigheden zijn
jaarvergadering heeft gehouden. Hij be-
ichreef den bewapeningswedloop van de
hatste jaren en zeide, dat men steeds ver
ier van de collectieve veiligheid is afge
pakt. Ook de Volkenbond werd practlsch
Ingeschakeld
Spr. duldde op punten van opmerkelijk
htrschil met den toestand van den oorlog
bied van het onderwijs algemeen erkend
worden.
Het ls ook goed, dat de sociaal-democra
ten onder de huidige moeilijke omstandig
heden voor de leiding van 's lands zaken
mede verantwoordelijkheid dragen.
Onder de democratisch-gezinden ls een
streven naar zoo groot mogelijke samen
werking tot behoud van den geestelijken
grondslag van ons volksleven. De beslech
ting van den schoolstrijd en de erkenning
van de waarde der christelijke leer ook op
staatkundig gebied, heeft naar sprekers
meening den weg geopend naar een sa
menwerking over de oude scheidingslijn
heen van rechts-llnks.
Een van de belangrijkste vragen van
staatsbeleid is de bepaling in het algemeen
belang der grenzen van de persoonlijke
vrijheid, ten einde de vrijheid van allen te
waarborgen. Die grenzen dienen onder
moeilijke omstandigheden nauwer te wor
den getrokken in het belang der volksge
meenschap.
Spreker acht het geboden, dat daartegen
van overheidswege met even groote vast
beradenheid wordt opgetreden als voor de
handhaving van onze zelfstandigheid naar
bulten.
Na een herinnering aan de moeilijkhe
den en lasten, die de omstandigheden voor
velen thans meebrengen en den plicht om
deze zooveel mogelijk gezamenlijk te dra
gen, besloot mr. Joekes zijn rede met een
krachtige opwekking om. met terzijdestel
ling van kleiner geschillen, in samenwer
king met allen, die mede daartoe bereid
zijn op democratischen grondslag er naar
te streven gezamenlijk de belangen van het
land te dienen.
BELEID DER KAMERFRACTIES.
Gisteren werd het beleid van de Kamer
fracties besproken. Over het algemeen
werden de werkwijze van deze fracties en
de wijze, waarop de democratische belan
gen in den afgeloopen zomer zijn verde
digd, geprezen. Bij de beantwoording dei-
verschillende sprekers deelde mr. Joekes
mede, dat tal van actueele vraagstukken
de volledige aandacht hebben van de frac
ties, o.a. de prijsstijging en de eventueel
noodzakelijke verhooging der salarissenen
steunhormen.
Laten wij gezamenlijk trachten, aldus
vervolgde spr. zijn betoog, de moeilijkheden
van den tegenwoordigen tijd het hoofd te
bieden en er tevens voor waken, zoowel de
prijzen als de loonen zoo gematigd moge
lijk te houden.
Ten aanzien van de mogelijkheid om een
staatspensioen voor alle ouden van dagen
te verkrijgen, achtte spr. in dezen tijd een
dergelijk plan om financieele redenen niet
uitvoerbaar.
Tenslotte becritiseerde mr. Joekes fel het
optreden van dr. Colijn naar aanleiding
van het optreden van de regeering bij de
jongste gebeurtenissen.
Tenslotte wees spr. op de pogingen, wel
ke van zekere zijde worden aangewend om
dr. Colijn opnieuw in de regeering te bren
gen. Ten aanzien van dit streven merkte
spr. op. dat de vrijzinnig democraten een
dergelijk streven niet alleen hoogst ondoel
matig, doch zelfs zeer ongewenscht achten.
Ja, dan zou het niet licht ge
beuren, dat U een ander merk
kocht. Dan zag U dadelijk: dat
is Stegeman's rookworst, de
echte Geldersche, met de fijne,
zachte rooksmaak. Let dus
goed op, of er Stegeman op
het loodje staat.
VISCHBERICHT IJMUIDEN.
Aanvulling prijzen en besommingen: Middel
schol f.29; Zetschol 21—20; Kleine schol 18—
17; steurharing export 17.85—17.75; steurharing
binnenland 17.8017.60. belde per kantje.
Besommingen logger: KW. 35 f.1180.
VERWACHTE SCHEPEN.
Verwacht te IJmuidcn voor de Dinsdag-
markt: Delft IJm. 17. Vangst 1400 m. makreel,
500 m. haring. 140 m. koolvlsch, 100 m. diversen.
Totaal 2140 m.
BINNEN VAN DE HARINGVISSCHERIJ.
Te IJmuiden zijn binnen van de haringvis-
schertJ KW. 39 met 44 last. KW. 130 met 29'2
last en 75 kisten versche. SCH. 305 met 18 last
en 160 kisten versche. SCH. 130 met 17 last en
850 kisten versche. SCH. 412 met 27 last en
300 kisten versche. Sch. 104 met 24 last en 250
kisten versche.
VISCHPRIJZEN.
In winkels
met ons raambiljet.
Ï0MUIDEN, 27 November 1939.
Tarbot f. 1.40—1.20; Tong f. 1.40—0.61: Heilbot
f. 1.12—0.82 per pk.: Griet f.39—20; Schar f 14
9.80Tongschar f.3124.50: Poontjes f.13
'4.80; Groote schelvisch f.14; Middel schelvisch
f. 13—12; Kleinmiddel schelvisch f.16—9; Klei-
j ne schelvisch f. 10.606.20; Groote gul f.13
I 10.70; kleine gul f.13—5.90; Wijting f. 6.60—2.30
Makreel f.216.60; Versche haring f. 9.40—7.50
I per 50 kg.; Kabeljauw f.4630 per 125 kg.;
I Vleet f.3—1.80; Leng f. 1.60—0 65; Koolvlsch
f. 1.100.30 per stuk; Rog f. 12.507 per koop,
I Besommingen trawlers Cornells IJm. 15 510
mnd. f.3800; Erin IJm. 112 1820 mnd. f 11310;
Utrecht IJm. 73 620 mnd. f.4630; Gerberdina
Johanna IJm. 38 1170 mnd. f.7860; Prinses
Beatrix IJm. 117 530 mnd. f.3870; Norma Maria
IJmj. 6 1295 mnd. f. 8260. Logger met versche
haring; KW. 130 f.670.
VLAARDINGEN. 27 Nov.
Volle haring Eng. wal f26.5027.20; steurharing
f.21—21.60 per ton.
3353
(Ingez. Med.)
DE BESTUURSVERKIEZING.
Mr. P. J. Oud werd bij enkele candidaat-
stelling gekozen als lid van het dagelijksch
bestuur in de vacture, ontstaan door het
periodiek aftreden van den heer G. Rit
meester uit Den Helder, die niet herkies
baar was.
Tot leden van het hoofdbestuur in de
plaats van de heeren Bijlsma, Rudelsheim
en van mevr. Van GelderDroste (die niet
herkiesbaar waren) werden gekozen de
heeren J. Wuite (Drachten). J. G. Kuy-
pers (Hengelo) en mevr. J. Steenweger
v. d. Rijst «Leiden), die tevens presidente
is van de Vrijz. Democr, Vrouwenclub.
ONDERWIJSVERNIEUWING.
Aan het slot is het woord gevoerd door
minister Bolkesteijn, die sprak over „On
derwijsvernieuwing". Om te komen tot vol
ledige pacificatie is het noodig, zeide hij,
dat men het openbaar onderwijs niet lan
ger ziet als een ..overkoepeling" van de
verschillende richtingen, maar als een
eigen richting naast de protestantsch-
christelijke en de room6ch-katholieke, met
wie een leven als gelijkgerechtigden en ge-
lij kbegunstigden noodig en mogelijk ls.
Spreker kwam verder op voor leerstofbe
perking om overlading te voorkomen en
zeide dat de school nog zeer tekort schiet
ten aanzien van de lichamelijke opvoeding.
Lichaamsoefening is juist de grondslag van
alle andere onderwijs, niet het minst voor
de vrouwelijke jeugd van eiken leeftijd.
Mr. Joekes.
1914, vooral, omdat België thans niet
den oorlog is betrokken. Spr. bracht
|!'ilde voor de wijze waarop mobilisatie en
'tncentratle van het leger waren tot stand
pracht. Vele offers zijn en blijven noodig
Toevoer van grondstoffen voor het be-
|,-:iifsleven en een billijke verdeeling van
jensbenoodigdheden elschen ongewone
Pdacht en bemoeienis van de regeering.
I Het moge juist zijn, dat een autoritair
'"".„gezag sneller kan handelen dan een
I'Mieidsgezag op democratische grond-
V'IM, bij dit laatste zijn waarden van de
;:ogste beteekenLs en daaronder het be-
Jteel der geestelijke vrijheid oneindig veel
l«ter verzekerd dan bij een autoritair ge-
l'!? Een democratisch gefundeerd gezag is
l'nrom ook duurzamer en staat, mits goed
■Beoefend en begrepen, op hechter bo-
l;'i Volk en volksvertegenwoordiging
I^Ten echter ebgrijpen, dat zij zich in
|,5en tijd de beperkingen moeten opleg-
Ibs. welke de tijdsomstandigheden eischen.
IjJjte democratie staat ook daarom zoo
omdat de onaantastbaarheid van het
Ibsinklijk gezag in onze constitutie wordt
UJJarborgd door het beginsel der mini-
I iv e verantwoordelijkheid.
bns volk is vredesgezind, maar het
/j'Cht tot eiken prijs zijn zelfstandig-
l„sPreker juichte het optreden van dit ka-
J-et toe. Dg v.-D. zijn daarin vertegen-
ÏÏ[<ilg(i door minister Bolkestein, wiens
pfiamheld en deskundigheid op het ge
Van Britsche zijde is thans ontvangen de
uitvoerige regeling betreffende certificaten
van oorsprong en belangen voor exporten
naar het vereenigd koninkrijk.
De regeling luidt als volgt:
1. Alle goederen (met uitzondering van
die voorkomen op de lijst van vrijstellingen
hier beneden genoemd,) welke uit een neu
traal land worden uitgevoerd naar het Ver
eenigd Koninkrijk, moeten vergezeld gaan
van een certificaat van oorsprong en belan
gen. in den vorm als goedgekeurd door het
Britsche handelsministerie en de handteeke-
nlng dragend van een Brltsch consulair
ambtenaar.
2. Het certificaat moet, indien aanwezig,
het percentage aangeven van den kostprijs
der in hetzelve beschreven goederen, welke
de waarde uitdrukt der grondstoffen, die
zijn gegroeid of vervaardigd of bewerkt op
vijandelijk gebied, maar dit mag in geen ge
val de 25 procent te boven gaan. Uit het
certificaat moet tevens blijken, dat geen
vijand eenlg belang, welk ook, heeft bij de
goederen, die er door worden gedekt.
3. In deze kennisgeving" zijn onder
„vijand" te verstaan:
a. Iedere staat, in oorlog met Zijne Brit
sche Majesteit en agenten van de regeering
ervan;
b. iedere Inwoner individueel en firma,
gevestigd in vijandelijk gebied;
c. leder filiaal, in welk land ook,
waarvan de hoofdzetel op vijandelijk terri
toir gevestigd ls;
d. iedere vennootschap of andere com
binatie van personen, opgericht of samen
gevoegd onder de vigeur van 'svijands
wetten
e. iedere persoon of firma, voorkomende
op de zwarte lijst.
De uitdrukking „vijandelijk gebied" om
vat alle gebied onder vijandelijke souverei-
niteit of dat door den vijand bezet is.
4 Goederen, die grootelijks of voor een
deel van neutrale herkomst zijn en een be
handeling hebben ondergaan, enz. op vijan
delijk territoir, worden beschouwd als te zijn
van vijandelijken oorsprong, zoo zij later
gezonden worden naar hetzelfde neutrale
land of een ander neutraal land voor her
export.
5. Het percentage der vijandelijke her
komst moet worden berekend op de basis
van de verhouding tusschen:
al De totale kosten, waaro" aan het neu
trale land de vervaardiging, inbegrepen dr
grondstoffen, neerkom) niaa" onder aftrek
van de neutra'o verpakking: 1
bl Hetgeen den neutralen fabrikant de
vijandelijke grondstoffen en het in vijande
lijk gebied verrichte werk heeft gekost, het
bedrag omgerekend in de valuta van het
neutrale land naar den koers van den dag
van koop of betaling: de bedragen, door een
neutraal fabrikant betaald aan een vijand
wegens fabricage-licentie; en wegens ver
pakking in kisten, wanneer deze op kosten
is geschied van den vijand.
De uitdrukking „verpakking" omvat niet
alleen de verpakking, die noodig is voor het
vervoer van goederen, maar ook materialen
als flesschen, kartonnen doozen en hulzen,
enz., die om de goederen heenblijven tot in
de winkels van den kleinhandel.
6. Het woord „belangen" in het certificaat
voorkomende, is meer omvattend dan
„eigendom" of „bezit". Het duidt een zoo
danige directe of indirecte relatie aan van
een vijand van Groot-Brittannië met de
goederen in kwestie, dat de voorgenomen
transactie hem voordeel of winst kan
brengen.
Het omvat bijgevolg alle gevallen, waarin
eenigerlei commissie aan den vijand zou
kunnen toevallen.
1. Certificaten zijn noodig voor alle zen
dingen, hoe klein ook, en zijn zelfs van toe
passing op voorwerpen, per pakketpost ver
zonden. Zij zijn echter niet noodig voor de
volgende categorieën van goederen:
Dagbladen, tijdschriften en andere druk
werken, als boeken of gedeelten er van,
muziek, catalogi, tractaatjes, brochures,
vliegende bladen, formulieren en ook alle
advertentie-materiaal, goederen, bona fide
persoonlijk bezit zijnde of tot het huishou
den behoorend. van menschen. die het land
binnenkomen, monsters zonder handels
waarde, bona fide gescshenken door parti
culieren aan particulieren toegezonden goe
deren, uit het vereenigd koninkrijk afkom
stig en na geëxposeerd te zijn. daarheen
terugkeerend, goederen onder voorwaarden
van transito of verscheping geïmporteerd en
behoorlijk opnieuw geëxporteerd, goederen,
geadresseerd of rechtstreeks geconsigneerd
aan regeeringsdepartcmenten, goederen,
waarvan de invoer gedekt is door een licen- I
tie. afgegeven door het handelsministerie
onder vigeur van de handel met den vijand-
wet van 1939.
8. Een lijst van goederen, waarvoor geen
certificaat van oorsprong en belangen ver-
eischt wordt., is door het Handelsministerie
opgesteld en kan op elk Britsch consulaat
worden r"Tandol°"gd. Het n~»vat, alle voe-
Htngsn-1 ïrf'ien en vr- voor d'eren en een
zeker anntnl grondstoffen.
9. De tijdsduur, gedurende welken een
certificaat geldig blijft, is de tijdsduur,
waarbinnen de goederen verscheept moeten
Va/ oncentreer cp het krachtigste
reclame-middel
GEBOREN.
Marius, z. van C. H. v. d. Voort en C. C. de
Konink Jeroentje, dr. van L. Bekooij en J. C.
Wilholt.
ONDERTROUWD.
C. Arnoldus, jm.. 21 j. en J. F. Philippo. jd.,
20 j. K. H. P. Boeff. Jm., 24 j. en J. W. M.
v. d. Linden, jd.. 20 j. W. de Koning, jm.. 25
j. en G. G. Kerkvliet, jd.. 23 j. S. v. Maanen,
jm.. 21 j. en H. v. d. Reüden, jd.. 20 j. N. J.
Onderwater, jm.. 25 j. en J. v. Hooidonk, jd., 19
j. K. G. den Os. jm., 22 j. en G. Noppen,
Jd., 27 j.
GEHUWD.
P. W. Foeken, jm. en M. P. ten Cate, jd.
OVERLEDEN:
J. Verstaij, man I. Seller, wedr. 71 j.
Er staat een schoentje bij den schoorsteen.
Een schoentje, zóó klein, dat men er alleen
maar glimlachend naar kijken kan. een
beetje verwonderd, dat een menschenvoet
klein genoeg kan zijn om in zóó'n schoentje
woon te vinden.
De voetjes, die in het schoentje thuis
hooren, hebben eindelijk rust gekregen. Het
eigenaresje slaapt boven in het goede don
ker. haar lichte adem maakt telkens een
zacht geluidje, als een zomersch vleugje
wind door de heesters in den tuin. Zóó ont
spannen kan alléén een kind nog slapen, in
volledige overgave en vertrouwen, volstrékt
zonder zorgen, verschoond van alle verdriet
door liefdevol-beschermde handen. Slapen
met een gebogen armpje onder een vuur-
roode slaap-wang, rimpelloos het voorhoofd,
de gesloten oogen als blanke schelpjes in
het ongerepte gezichtje.
Dit alles zie ik. als ik naar dat schoentje
kijk. Het neusje is wat afgetrapt en afge
sleten. den heelen dag heeft het schoentjo
overal tegenaan moeten schoppen, het heeft
moeten draven over het grove grint in den
tuin en parmantig moeten stappen achter
een poppewagen over de groote tegels van
het trottoir.
En nu heeft het avonddienst.
Duizenden schoentjes hebben vanavond
dienst, zij staan bij den schoorsteen met af
getrapte en versleten neusjes, de riempjes
of vetertjes hangen er wat dwaas-doelloos
bij en alle moeders en alle vaders, die naar
die schoentjes zien. glimlachen even en
voelen een paar smalle schoudertjes in hun
voorzichtig-kozende handen Een paar
schoudertjes, die nü warm zijn weggestopt
onder de dekens, in een andere kamer, waar
het duister ls en stil behalve het zachte
ruizelen van den stagen adem door een.
kinderneusje.
Tienduizenden schoentjes bij de schoor-
steenen in dit kleine, goede land.
Zij staan daar op wacht om te ontvangen,
een gansch ander waken dan van honderd
duizenden vaders, die op wacht staan om af
te weren. Ik denk zoo, dat heel wat van die
vaders vanavond aan die schoentjes denken
en aan den schoorsteen thuis en aan
de lieve, vertrouwde hand. die aanstonds dat
schoentje op zal nemen om wat lekkers in
het afgetrapte neusje te duwen, een paar
borstplaatjes in een papiertje, die véél lek
kerder zullen smaken dan borstplaatjes zoo
maar uit het schaaltje, omdat het wonder
van Sinterklaas hen in het schoentje heeft
gebracht
Het wonder van Sinterklaas dat het
wonder is van de groote en zuivere liefde in
onze harten.
Die liefde tot het kind. die éénmaal elk
jaar haar gestalte vindt in Sinterklaas. Die
liefde, die even oud, even onsterfelijk, even
heilig is als Sinterklaas.
Er staat een schoentje bij den schoorsteen
en voor twee borstplaatjes in een papiertje
koopen wij aanstonds al het geluk en al den
rijkdom van deze wereld en van bóven deze
wereld voor de kleine menschjes en voor
onszélf
'n.
3326
(Ingez. Med.)
Met de „Oranje Nassau" en de „Batavier IV"
zijn Zaterdag de schipbreukelingen van de
Simon Bolivar" respectievelijk te Vlissin-
gen en Rotterdam aangekomen, waarna
zij per trein verder zijn gereisd. In Vlissin-
gen stonden honderden op de kade de
aankomst af te wachten. Schepen in de
havens lieten hun sirenen hooren toen de
„Oranje Nassau" passeerde. De passagiers
waren bijna allen „op zijn Engelsch" ge
kleed, d.w.z. met flanellen grijze broeken
en tweed-jasjes waaronder dikke pullovers
en halsdoeken. Bijna niemand hunner
droeg een overjas. Verschillende familie
leden op den wal hadden daar wel op ge
rekend en zoo zagen wij een vrouw, die
met een zware winterjas ln haar hand.
gereed stond om haar zoon tegen de kou
te behoeden.
Het behoeft nauwelijks beschreven te
worden, hoe hartelijk de ontvangst van de
schipbreukelingen was en hoeveel vreugde
het weerzien gaf. Schrijnend teekendezich
tegenover die vreugde het leed van die
enkelen, die zelf wel waren gered, doch die
een of meer familieleden bij de scheeps
ramp hebben verloren.
Veel tijd voor de begroeting had men
evenwel niet, daar nog verschillende for
maliteiten moesten worden vervuld en een
extra-dieseltrein voor verder vervoer klaar
stond. In den trein was er^evenwel volop
gelegenheid om nog eens op de doorleefde
avonturen terug te komen.
Na hier en daar eens een praatje te heb
ben gemaakt, konden wij ons een beeld
vormen van de ontzettende belevenissen
van deze menschen. Zoo hoorden wij. dat
de purser onder wel zeer tragische om
standigheden om het leven is gekomen. Na
de eerste ontploffing werd hij gewond,
dames maar", doch kort daarop volgde de
tweede ontploffing, welke hij niet over-
worden en bedoelt niet den tijd te dekken,
dien de reis duurt.
10. Certificaten worden niet uitgereikt aan
expediteurs.
11. Den exporteurs zij ernstig aanbevolen
en dit in hun eigen belang en om onnoodig
oponthoud te vermijden, hun aanvragen met
zorg en nauwkeurigheid in te vullen, alle ter
zake dienende facturen en andere betrouw
bare documenten ter ondersteuning van hun
verklaringen aan den consul te zijner infor
matie er bij te voegen en gereed te zijn
om alle verdere inlichtingen te verstrekken,
die hij zou mogen verlangen.
doch anderen droegen hem naar een red
dingboot. Hij zeide nog: „helpt eerst de
leefde. Vol lof was men over de houding
van de Engelsche matrozen, die bijna al
hun bovenkleeding ter beschikking van de
schipbreukelingen stelden.
Een baby, die gered was. hielden ze
om beurten in hun armen, om het
kind warm te houden, Als vroolijke
noot bij deze gebeurtenissen hoorden wij,
hoe een Engelsch meisje bij geredde dames
eerst met een lippenstift en daarna met
warme dranken kwam aandragen.
Het wachten in Southend, nadat oor
spronkelijk er op gerekend was. dat men
Woensdag kon vertrekken, was natuurlijk
ook enerveerend. De passagiers vertoefden
dagen lang op het water, dat voor hen zoo
veel gevaren verborg. Uren lang hoorden
zij het bulderen van kanonnen en afweer
geschut, evenwel niet altijd om den vijand
te bestoken, maar toch bijna even angst
wekkend.
Zoo werd b.v. in de buurt met afweer
geschut geoefend en kwamen eenige hon
derden mijnen, die op de kust aanspoelden
tot ontploffing.
Niettemin werden er in Harwich en tij
dens de reis met de „Oranje-Nassau" wer
kelijk luchtaanvallen meegemaakt.
Vrijdag was de voorraad levensmiddelen
en kolen op de „Oranje-Nassau" zoo ge
slonken, dat men naar Londen terug moest
stoomen om nieuwen voorraad te halen.
Zaterdagochtend eindelijk kwam het ver
heugende bericht, dat de boot kon afvaren
en zonder incidenten is de tocht vlot ver-
loopen.
De voorzorgmaatregelen waren genomen,
dat ieder van de passagiers aan dek moest
blijven tot de Nederlandsche kust in zicht
kwam. Ook moesten allen de zwemvesten
om doen. Er was geen sloepenrol gehouden,
doch wel was aan ieder aangewezen in
welke reddingboot hij moest plaats nemen
in geval er iets zou gebeuren. Het is geluk
kig bij deze voorzorgsmaatregelen gebleven
en het was voor velen een roerend moment
toen zij de Nederlandsche kust voor zich
zagen opdoemen
Behalve aan de kade, waren er ook aan
de verschillende stations, waar de exl;a-
trein passeerde, tal van belangstellenden
en kennissen aanwezig. Een aardig moment
was b.v. in Rotterdam, toen men in den
trein vernam, dat juist de „Batavier" met
een aantal andere schipbreukelingen van
de „Simon Bolivar" in de Rotterdamsche
haven was aangekomen.
Wat de reis van de „Batavier IV" betreft
vertelde de Zwitsersche steward A. Imhoff,
dat de Batavier tot even buiten de Brit
sche territoriale wateren met een Engel-
schen loods had gevaren. Bovendien was
een aantal mijnenvegers voor de Batavier
vertrokken om de zee schoon te vegen. Hij
vertelde er nog bij, dat de Batavier eenige
convooien was tegengekomen.
