Dader van mislukten aanslag te Muenchen gearresteerd Engeland neemt represailles tegen Duitschiand WOENSDAG 22 NOVEMBER 1939 No. 24437 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 80ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Een 36-jarige Duitscher Georg Eiser Otto Strasser organisator met Engelsch kapitaal Het incident bij Venlo Wie is Otto Strasser Exporten van Duitschen oorsprong zullen in beslag worden genomen Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht Britsche tegenspraak LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque* en Girodienst no. 57055 Postbue no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sQlf! per 3 maanden f. 3.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 rnndj Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: „Onmiddellijk na den snooden aanslag lnd en „Buergerbrauekeller" te Muenchen, op 8 November zijn maatregelen getroffen, welke voor de opheldering van het misdrijf noodig leken en konden leiden tot ar restatie van dader of daders. Bij deze op sporingsmaatregelen ging men onverwijld over tot sluiting van de geheele Duitsche grens en een verscherpte grenscontrole. Onder de nog in dienselfden nacht gearresteerden bevond zich een man, die trachtte langs illegalen weg naar Zwitserland te vluchten. Het was de 36-jarige Georg Eiser, laatstelijk wo nende te Muenchen. De inmiddels bereikte resultaten van de speciale commissie, die door de veiligheids- commissie naar Muenchen, was gezonden, verschaften talrijke aanwijzingen betref- fnde voorbereiding en ten uitvoerlegging van de daad. Als dader rcheen iemand ln aanmerking te komen, van wien reeds op 12 November een nauwkeurig signalement gepubliceerd kon worden. Nieuwe ontdek kingen versterkten de verdenking, dat Georg Eiser ten minstt in eenlg verband met den aanslag moest staan. Onder den last van het bewijsmate riaal, dat de speciale commissie op de plaats van de misdaad en de intusschen bekend geworden schuilplaatsen van Eiser verzameld had, alsmede na ver scheidene confrontaties legde Eiser, die eerst hardnekkig ontkende, op 14 November een volledige bekentenis af. Op een wijze, die In de geschiede,iis der criminologie eenig is, had hij in een ar beid, die wekenlang duurde, in een der pi laren van den Buergerbraeukeller een tijd bom aangebracht, waarvan het uurwerk op zes dagen jf 144 uur was gesteld. Het ontwerpen van de misdaad gaat terug tot September resp. October 1938. In Augustus 1939 werd de ruimte voor de helsche ma chine gereed gemaakt. De lading bracht Eiser op den zevenden dag voor de bijeen komst in den Buergerbraeukeller aan. Zes dagen tevoren beproefde hij voor het eerst de op tijd gestelde bom in de aangebrachte holte te plaatsen, dit mislukte. Ook de vijf de nacht voor den aanslag was hem on gunstig. In den daarop volgenden nacht echte, kreeg Eiser gelegenheid zijn helsche machine te plaatsen. Hij vertrok daarna onmiddellijk om zich over Stuttgart naar Zwitserland te begeven, waar zijn opdracht gevers reeds op hem wachtten. Om zekere redenen keerde hij in den middag van den tevenden nog eens naar Muenchen terug. Hij slaagde er in ln den nacht van 7 op 8 November opnieuw in den Baergerbaeukel- ler binnen te dringen om zich nogmaals van het tikken van het uurwerk te over tuigen. De misdadiger hac'. niet verzuimd er voor te zorgen, dat het geluid van het uurwerk gedempt werd. Hij herhaalde zijn controle eenige malen in dienzelfden nacht Des morgens ontbeet hij in een koffiehuis je Miinchen om vervolgens per spoor over "lm naar de gruis te reizen. In den nacht van 8 op 9 November trachtte hij in de nabijheid van Constanz over de Zwitser- khe grens te komen. Het algemeen alarm, bat intusschen gemaakt was. verijdelde deze poging echter en leidde tot de arres tatie van Eiser. Opdrachtgever, respectievelijk fi nancier voor de daad, was de Britsche intelligence service, organisator van het misdrijf Otto Strasser. Het onder zoek naar opdrachtgevers en mede plichtigen heeft mededeelingen daar over nog niet gewenscht doen voorko men. Een deel van de individuen, die met de misdaad in verband staan, is echter reeds gearresteerd. De chef der Duitsche politie roept de be volking op, alles mede te deelen, wat men van Eiser weet. NADERE BIJZONDERHEDEN. De Deutscher Dienst geeft nog eenige verschillende bijzonderheden. Daaraan ont wenen wij Alle puin werd zorgvuldig gezift, en sy- «ematisch doorzocht en geordend. Na me- uodlsch zoeken gedurende dagen en nach ten en met de meest nauwkeurige drukbe- tekening. waarbij aandacht geschonken structie van het objectieve feitenmateriaal Er kon thans een eerste duidelijke beeld verkregen worden omtrent het uurwerk, dat de ontploffing tot stand bracht, van den aard en ongeveer van den omvang van het springstofmateriaal, evenals van de vermoedelijke plaats waar de helsche ma chine was aangebracht en de eigenlijke constructie van de bom. Gevonden deelen van een speciaal uurwerk maakten het mogelijk belangrijke conclusies te trekken ten opzichte van de firma's die het ver vaardigd hadden en gaven daarmede zeer bijzonder waardevolle vingeraanwijzingen voor de opsporing van den dader. Op dezen grondslag bouwde de commissie der veilig heidspolitie. bestaande uit ambtenaren van de geheime staatspolitie, haar verdere werkzaamheden op en nu konden de dui zenden mededeelingen uit het geheele Duitsche volk nagegaan worden. De om singeling van den misdadiger werd steeds nauwer. Toen de kring va verdenkingen om Eiser gesloten was. toen alle persoon lijke contacten, zijn levensweg, zijn milieux tot op de seconde nauwkeurig vastgesteld konden worden, kon weer in nieuwe her haalde verhooren en confrontaties de over tuiging verkregen worden, dat men den werkelijken dader in handen had. Onder de druk van het bewijsmateriaal en de intusschen op de plaatsen waar de dadel- een toevlucht gezocht had vastgestelde bij zonderheden kon de bekentenis van den misdadiger nog slechts een bevestiging ge ven van het resultaat van het onderzoek. Hoe nauwkeurig en systematisch Eiser gewerkt heeft, blijkt uit de volgende bijzon derheid die In den loop van het verhoor aan het licht is gekomen. Na zijn eigen lijke bekentenis zou Eiser ter opheldering van eenige kwesties naar den Buerger braeukeller in Muenchen gebracht worden. Eiser verklaarde, dat dit overbodig was, en vervaardigde ten bewijze daarvan in het locaal, waar hij verhoord werd, uit de vrije hand en uit het hoofd een tot in de klein ste bijzonderheden nauwkeurige schets van de plaats, waar de daad gepleegd is, en die het geheele technisch gecompliceerde moordplan nauwkeurig en waarheidsge trouw inhield. Het was de politie in den loop van de opsporing een raadsel gebleven, waarom de dader met het oog op den langen loop tijd van het uurwerk in zijn helsche ma chine onderweg naar het buitenland nog eens terugkeerde. De dader heeft dit punt opgehelderd. De eerste openbare bekendmaking van het afzeggen van de plechtigheid in de Buergerbraeukeller en de latere verande ring van den termijn voor de redevoering van Hitier op den avond van 8 November had hem ertoe gebracht zich nogmaals naar de plaats van de misdaad te begeven. Deze gelukkige omstandigheid, zoo besluit de Deutscher Dienst, die den Fuehrer en daarmede ons allen behoed heeft voor een ontzettenden rampspoed werd den misda diger noodlottig. Hij kon gegrepen worden, voor hij zich ln het buitenland aan een arrestatie kon onttrekken. OFFICIEELE DUITSCHE MEDEDEELING. Officieel wordt te Berlijn bekend gemaakt De in Den Haag aanwezige centrale van de Britsche Intelligence Service voor'West- Europa heeft sinds geruimen tijd getracht in Duitschiand complotten te doen smeden en aanslagen te organiseeren resp. contact tot stand te brengen met door hem ver moede revolutionnaire organisaties. Op grond van een even misdadige als onnoo- zele inlichting door Duitsche emigranten leefde men bij de Britsche regeering en de onder haar staande Intelligence Service in de meening, dat zich in den staat, in de partij en bij de weermacht een oppositie bevond, die het doel had in het rijk een revolutie te doen ontstaan. Onder deze omstandigheden werden ambtenaren van den veiligheidsdienst der S.S, er mede belast contact te zoeken met deze Britsche terreur- en revolutiecentrale in Den Haag. In de meening werkelijk te onderhandelen met revolutionnaire Duit sche officieren onthulden de vertegenwoor digers van de Britsche Intelligence Service den Duitschen ambtenaren hun voornemens en plannen, ja, om een duurzaam contact met deze vermeende Duitsche officieren te kunnen onderhouden, leverden zij hun bovendien een bepaald draadloos zend- en ontvangtoestel, waarmede de Duitsche ge heime staatspolitie tot op den dag van van daag het contact met de Britsche regeering in stand heeft gehouden. Op 9 November nu trachtten de lei ders van dezen Britschen Intelligence Service voor Europa, de heeren capt. Payne Best en kapt. Stevens, de Neder- landsche grens bij Venlo naar Duitsch iand te overschrijden. Zij werden daar bij door de hen bewakende Duitsche organen overweldigd en als gevangenen der staatspolitie afgeleverd. De met elkander in strijd zijnde mededeelingen betreffende hun gevan genneming, of deze nog op Nederlandsch gebied, dan wel op Duitsch gebied ge schied is, worden op het oogenblik on derzocht. Obto Strasser werd 10 September 1897 te Windsheim in Beieren geboren. Nadat hij de school irt Deggendorf en München had Otto Strasser. doórloopen, studeerde hij te Miinchen, Ber lijn en Würzburg en promoveerde in Maart 1920. In den wereldoorlog deed hij dienst als In een verklaring over het Duitsche mij nenveld, waar de laatste dagen zooveel schepen den ondergang vonden, heeft mi nister-president Chamberlain in het Brit sche Lagerhuis het volgende .gezegd De Britsche regeering zal niet lijde lijk toezien bij deze methoden van oor logvoering. De Duitsche aanvallen op koopvaardijschepen wettigen représail- De conventie eischt in het bijzonder, dat wanneer de mijnen niet langer onder con trole van hen, die ze gelegd hebben, staan, de gevaarlijke zone bekend gemaakt wordt, zoodra de militaire behoeften dat toelaten. Wanneer niet-verankerde mijnen ge bruikt worden, moeten zij onschadelijk ge maakt worden uiterlijk een uur, nadat de genen, die ze gelegd hebben, de controle over de mijnen verloren hebben. Bij het leggen van mijnen, welke de door lemaatregelen en wel deze, dat expor- my y verliezen veroorzaakt hebben ten van Duitschen oorsprong op zee - - - erd aan den aard der ontploffing, kwam Politie ln het bezit van enkele, deels '"wlangrijk schijnende splinters, schroef- f:'; deelen van een veer, die de voor- ™en vormden voor de eerste recon in beslag worden genomen. Veie schendingen van het internatio nale recht, zoo voegde Chamberlain hieraan toe, en de meedoogenlooze grofheid van de Duitsche methoden, hebben ons doen besluiten, thans zulk een koers te volgen. Binnenkort zal een koninklijk besluit verschijnen, waarbij uitvoering wordt gegeven aan dit voornemen. De verklaring werd afgelegd, in ant woord op een interpellatie van Attlee, die gevraagd had, of ,,de regeering voornemens was, maatregelen te nemen het oog op het feit, dat het zonder waarschuwing leggen van mijnen op de scheepvaartroutes in strijd is met het internationale recht". Att lee herinnerde daarbij aan den ondergang van de „Simon Bolivar". Chamberlain zeide nog: „Het zal het Huis bekend zijn, dat de laatste drie dagen meer dan tien schepen, waaronder zes neutrale, door Duitsche mijnen tot zinken zijn gebracht en dat daarbij zeer ernstige verliezen aan menschenlevens zijn te be treuren. De Haagsche conventie, welke door Duitschiand is onderteekend Duitsch iand heeft nog op 17 September verklaard, deze overeenkomst te willen naleven bepaalt, dat bij het gebruik van veranker de mijnen alle mogelijke voorzorgsmaat regelen voor de veiligheid der vreedzame scheepvaart moeten worden genomen. Dit Is juist het kardinale punt der conventie, daar de mijn geen onderscheid maakt tus- sehen oorlogs- en koopvaardijschepen, tus- schen oorlogvoerenden en neutralen. heeft de Duitsche regeering geen dezer be palingen in acht genomen. Deze nieuwe gewelddaad is een hoogte punt in de reeks verdragsschendingen, waaraan Duitschiand zich heeft schuldig gemaakt. Ik behoef slechts te herinneren aan het tot zinken brengen van de „Athe- nia", waarbij 110 menschenlevens verloren gingen, en de daarop volgende vernietiging van Britsche, geallieerde of neutrale sche pen door middel van mijnen, torpedo's of kanonvuur. Deze aanvallen zijn vaak zon der waarschuwing ondernomen en meer en meer met volkomen veronachtzaming van het door Duitschiand geteekende protocol over den duikbootoorlog en de meest elem- taire wetten van menschelijkheid. De Britsche regeering is niet voornemens toe te laten, dat deze methodes van oor logvoering voortduren zonder vergeldings maatregelen (bijval). Ik moge het Huis er aan herinneren, dat gedurende den vori- gen oorlog bij wijze van gerechtvaardigde represaille voor de duikbootaanvallen op koopvaardijschepen exporten van Duit schen oorsprong of van Duitsche eigenaars op zee ln beslag zijn genomen. De vele schendingen van het internationale recht en de meedoogenlooze ruwheid der Duit sche methoden 'hebben ons er toe doen be sluiten thans een dergelijken koers te vol gen". (Luide bijval). Miss Wilkinson (Arbeiderspartij) vroeg nog, of de deskundigen van meening wa ren, dat de schepen in kwestie door een nieuwe soort magnetische mijn tot zinken zijn gebracht. Chamberlain antwoordde, dat in deze aangelegenheid thans nog geen vaste over tuiging kan worden uitgesproken. Vóór de premier zijn verklaring aflegde, had Stanley, de minister van handel, ge zegd, zich er van bewust te zijn, dat Duitschiand bezig is een handelsactie te ondernemen op den Balkan en dat ge noemd land vooral belang stelt in de Roe- meensche petroleum. Het is echter niet in het nationaal belang, zoo voegde de minis ter hieraan toe, hierover eenige openbare verklaring af te leggen. Ook weigerde de minister te zeggen, of Engeland, Roemeen- sche petroleum opkoopt. Cross, de minister voor economische oor logvoering, zeide, dat de regeering aan dacht wijdt aan de kwestie van een moge lijke aanschaffing van levensmiddelenvoor- raden uit de Baltische landen. Op het oogenblik doet de regeering aankoopen van alle essentieele voedselvoorraden. Op dit oogenblik verscheen Chamberlain, voor het eerst na zijn ziekte, weer in de vergaderzaal, hetgeen den afgevaardigden aanleiding was tot een geestdriftige hulde- betooging. Vervolgens nam de minister van finan ciën, sir John Simon, het woord. Hij deelde mede, dat een nieuwe uitgifte zal plaats hebben van nationale spaarbons, ter finan ciering van den oorlog. De emissie zal in de plaats treden van de loopende uitgifte. De aankoopprijs zou ongewijzigd blijven op vijftien shillings, maar de rente zou iets verhoogd worden, zoodat zulk een spaar- bon na vijf jaar zou gestegen zijn tot 17 sh. 6 d, en na tien jaar tot 20 sh. 6 d. Simon voegde hieraan toe, dat de tijd nog niet daar is, om een leening op de open markt te plaatsen. De nieuwe spaar bons worden van af hedenochtend ver kocht, Ook zal heden nog een ander certi ficaat te koop zijn, t.w. de verdedigingsbons welke in eenheden van vijf pond sterling elk worden uitgegeven. Spreker vertrouw de op den volledigen steun van het huis en van het land. aangezien het succes van deze uitgiften van essentieel belang is voor de overwinning De parlementaire correspondent van het Engelsche Reuter-bureau schrijft, dat een koninklijk besluit voor de maatregelen tot inbeslagneming van den Duitschen uitvoer noodig is. doordat volgens het internatio nale recht een actie tegen vijandelijken uitvoer slechts mogelijk is bij wijze van represaille. In den vorigen oorlog is pas in 1915 tegen den Duitschen export opgetre den: de actie was toen een vergeldings maatregel tegen de duikbootcampagne. Duitschiand kan, aldus de correspondent, niet gemakkelijk aan de gevolgen der maatregelen ontkomen. Het heeft voor ze kere grondstoffen goud en buitenland- sche deviezen noodig. De maatregelen zul len dus de strekking hebben de industrieele blokkade tegen Duitschiand te verscher pen. BINNENLAND. De nieuwe Engelsche maatregelen beteeke- nen groote schade voor onze koop vaardij. (3e Blad). Er worden nog 86 opvarenden van de „Simon Bolivar" vermist. (3e Blad). Paravanes werden te laat besteld. (Binnen land, 3e feiad). Plannen van minister Van den Tempel. (3e Blad). Auto te Hollandsche Rading uit de bocht; twee dooden. (Gemengd, 3e Blad), j AMSTERDAMSCHE BEURS. Zeer stille hamjel - Gedrukte markt - Lager koerspeif - Amerikanen gedepri meerd - Beleggingsmarkt onregelmatig. BUITENLAND. Dader van den aanslag te Muenchen gevat. (Ie Blad). Chamberlain kondigt verscherping van den oorlog aan door toezicht op den Duit schen export. (Ie Blad). Verdere verliezen ter zee. (Ie Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Des nachts lichte vorst, overdag temperatuur boven het vriespunt. Plaatselijk ochtendmist, overigens nevelig tot lichtbewolkt, droog weer. Zwakke tot matige wind uit Zuidelijke richtingen. vrijwilliger en viel meermalen door een dap pere houding op. Na den oorlog sloot hij zich bij de N. S. D. A. P. aan en werkte gedurende 1924/'25 bij de „VöLkische Beobachter". In 1926 stond hij aan het hoofd van de „Kampfverlag", die weldra drie dagbladen uitgaf. Op den vierden Juli 1930 verlieten Strasser en zijn aanhang de partij onder den roep „De socia listen verlaten de N. S. D. A, P.". Te zamen met majoor Buchrucker, Herbert Blanck en Kübler richtte hij vervolgens de „Kampf- gemeinschaft revolutionarer Nationalsocia- listen" op, die weldra door fusies met ver scheidene groepen uitgroeide tot het „Schwarze Front". Dit verbond streeft een Duitsch socialisme zonder eenig compromis na. Na Hitler's machtsaanvaarding vluchtte Strasser naar Weenen en vervolgens naar Praag, waar hij illegaal zijn actie vöort- zette. Zijn broer Gregor werd den dertigsten Juni 1934 bij den zg. Röhmputsch gedood. Strasser, die overigens een bekende tegen stander van Streicher's Jodenpolitiek is, werd in 1935 van zjjn burgerrechten ver vallen verklaard. Na zijn vlucht uit Praag, ging hij eerst naar Zwitserland, dat hij kort geleden ver liet om naar Londen te gaan, naar het heet. Het Britsche departement van buiten- Iandscbe zaken publiceert een mededeeling waarin gezegd wordt: „Officieele kringen beschouwen de verklaring van de Duitsche regeering als volkomen onbegrijpelijk. Noch de Britsche regeering noch eenig agent van de Britsche regeering wist iets van den gearresteerden Duitschen onder daan, Het publiek zal in staat zijn zijn eigen conclusies te trekken uit zijn lang durig verhoor door de Duitsche politie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1