Dader van mislukten aanslag
te Muenchen gearresteerd
Engeland neemt represailles
tegen Duitschiand
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1939
No. 24437
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
80ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Een 36-jarige Duitscher Georg Eiser
Otto Strasser organisator
met Engelsch kapitaal
Het incident bij Venlo
Wie is Otto Strasser
Exporten van Duitschen oorsprong zullen in
beslag worden genomen
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
Britsche tegenspraak
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque* en Girodienst no. 57055 Postbue no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sQlf!
per 3 maanden f. 3.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 rnndj
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
„Onmiddellijk na den snooden aanslag
lnd en „Buergerbrauekeller" te Muenchen,
op 8 November zijn maatregelen getroffen,
welke voor de opheldering van het misdrijf
noodig leken en konden leiden tot ar
restatie van dader of daders. Bij deze op
sporingsmaatregelen ging men onverwijld
over tot sluiting van de geheele Duitsche
grens en een verscherpte grenscontrole.
Onder de nog in dienselfden nacht
gearresteerden bevond zich een man,
die trachtte langs illegalen weg naar
Zwitserland te vluchten. Het was de
36-jarige Georg Eiser, laatstelijk wo
nende te Muenchen.
De inmiddels bereikte resultaten van de
speciale commissie, die door de veiligheids-
commissie naar Muenchen, was gezonden,
verschaften talrijke aanwijzingen betref-
fnde voorbereiding en ten uitvoerlegging
van de daad. Als dader rcheen iemand ln
aanmerking te komen, van wien reeds op
12 November een nauwkeurig signalement
gepubliceerd kon worden. Nieuwe ontdek
kingen versterkten de verdenking, dat
Georg Eiser ten minstt in eenlg verband
met den aanslag moest staan.
Onder den last van het bewijsmate
riaal, dat de speciale commissie op de
plaats van de misdaad en de intusschen
bekend geworden schuilplaatsen van
Eiser verzameld had, alsmede na ver
scheidene confrontaties legde Eiser,
die eerst hardnekkig ontkende, op 14
November een volledige bekentenis af.
Op een wijze, die In de geschiede,iis der
criminologie eenig is, had hij in een ar
beid, die wekenlang duurde, in een der pi
laren van den Buergerbraeukeller een tijd
bom aangebracht, waarvan het uurwerk
op zes dagen jf 144 uur was gesteld. Het
ontwerpen van de misdaad gaat terug tot
September resp. October 1938. In Augustus
1939 werd de ruimte voor de helsche ma
chine gereed gemaakt. De lading bracht
Eiser op den zevenden dag voor de bijeen
komst in den Buergerbraeukeller aan. Zes
dagen tevoren beproefde hij voor het eerst
de op tijd gestelde bom in de aangebrachte
holte te plaatsen, dit mislukte. Ook de vijf
de nacht voor den aanslag was hem on
gunstig. In den daarop volgenden nacht
echte, kreeg Eiser gelegenheid zijn helsche
machine te plaatsen. Hij vertrok daarna
onmiddellijk om zich over Stuttgart naar
Zwitserland te begeven, waar zijn opdracht
gevers reeds op hem wachtten. Om zekere
redenen keerde hij in den middag van den
tevenden nog eens naar Muenchen terug.
Hij slaagde er in ln den nacht van 7 op 8
November opnieuw in den Baergerbaeukel-
ler binnen te dringen om zich nogmaals
van het tikken van het uurwerk te over
tuigen. De misdadiger hac'. niet verzuimd
er voor te zorgen, dat het geluid van het
uurwerk gedempt werd. Hij herhaalde zijn
controle eenige malen in dienzelfden nacht
Des morgens ontbeet hij in een koffiehuis
je Miinchen om vervolgens per spoor over
"lm naar de gruis te reizen. In den nacht
van 8 op 9 November trachtte hij in de
nabijheid van Constanz over de Zwitser-
khe grens te komen. Het algemeen alarm,
bat intusschen gemaakt was. verijdelde
deze poging echter en leidde tot de arres
tatie van Eiser.
Opdrachtgever, respectievelijk fi
nancier voor de daad, was de Britsche
intelligence service, organisator van
het misdrijf Otto Strasser. Het onder
zoek naar opdrachtgevers en mede
plichtigen heeft mededeelingen daar
over nog niet gewenscht doen voorko
men. Een deel van de individuen, die
met de misdaad in verband staan, is
echter reeds gearresteerd.
De chef der Duitsche politie roept de be
volking op, alles mede te deelen, wat men
van Eiser weet.
NADERE BIJZONDERHEDEN.
De Deutscher Dienst geeft nog eenige
verschillende bijzonderheden. Daaraan ont
wenen wij
Alle puin werd zorgvuldig gezift, en sy-
«ematisch doorzocht en geordend. Na me-
uodlsch zoeken gedurende dagen en nach
ten
en met de meest nauwkeurige drukbe-
tekening.
waarbij aandacht geschonken
structie van het objectieve feitenmateriaal
Er kon thans een eerste duidelijke beeld
verkregen worden omtrent het uurwerk,
dat de ontploffing tot stand bracht, van
den aard en ongeveer van den omvang van
het springstofmateriaal, evenals van de
vermoedelijke plaats waar de helsche ma
chine was aangebracht en de eigenlijke
constructie van de bom. Gevonden deelen
van een speciaal uurwerk maakten het
mogelijk belangrijke conclusies te trekken
ten opzichte van de firma's die het ver
vaardigd hadden en gaven daarmede zeer
bijzonder waardevolle vingeraanwijzingen
voor de opsporing van den dader. Op dezen
grondslag bouwde de commissie der veilig
heidspolitie. bestaande uit ambtenaren van
de geheime staatspolitie, haar verdere
werkzaamheden op en nu konden de dui
zenden mededeelingen uit het geheele
Duitsche volk nagegaan worden. De om
singeling van den misdadiger werd steeds
nauwer. Toen de kring va verdenkingen
om Eiser gesloten was. toen alle persoon
lijke contacten, zijn levensweg, zijn milieux
tot op de seconde nauwkeurig vastgesteld
konden worden, kon weer in nieuwe her
haalde verhooren en confrontaties de over
tuiging verkregen worden, dat men den
werkelijken dader in handen had. Onder
de druk van het bewijsmateriaal en de
intusschen op de plaatsen waar de dadel-
een toevlucht gezocht had vastgestelde bij
zonderheden kon de bekentenis van den
misdadiger nog slechts een bevestiging ge
ven van het resultaat van het onderzoek.
Hoe nauwkeurig en systematisch Eiser
gewerkt heeft, blijkt uit de volgende bijzon
derheid die In den loop van het verhoor
aan het licht is gekomen. Na zijn eigen
lijke bekentenis zou Eiser ter opheldering
van eenige kwesties naar den Buerger
braeukeller in Muenchen gebracht worden.
Eiser verklaarde, dat dit overbodig was,
en vervaardigde ten bewijze daarvan in het
locaal, waar hij verhoord werd, uit de vrije
hand en uit het hoofd een tot in de klein
ste bijzonderheden nauwkeurige schets van
de plaats, waar de daad gepleegd is, en die
het geheele technisch gecompliceerde
moordplan nauwkeurig en waarheidsge
trouw inhield.
Het was de politie in den loop van de
opsporing een raadsel gebleven, waarom
de dader met het oog op den langen loop
tijd van het uurwerk in zijn helsche ma
chine onderweg naar het buitenland nog
eens terugkeerde. De dader heeft dit punt
opgehelderd.
De eerste openbare bekendmaking van
het afzeggen van de plechtigheid in de
Buergerbraeukeller en de latere verande
ring van den termijn voor de redevoering
van Hitier op den avond van 8 November
had hem ertoe gebracht zich nogmaals
naar de plaats van de misdaad te begeven.
Deze gelukkige omstandigheid, zoo besluit
de Deutscher Dienst, die den Fuehrer en
daarmede ons allen behoed heeft voor een
ontzettenden rampspoed werd den misda
diger noodlottig. Hij kon gegrepen worden,
voor hij zich ln het buitenland aan een
arrestatie kon onttrekken.
OFFICIEELE DUITSCHE MEDEDEELING.
Officieel wordt te Berlijn bekend gemaakt
De in Den Haag aanwezige centrale van
de Britsche Intelligence Service voor'West-
Europa heeft sinds geruimen tijd getracht
in Duitschiand complotten te doen smeden
en aanslagen te organiseeren resp. contact
tot stand te brengen met door hem ver
moede revolutionnaire organisaties. Op
grond van een even misdadige als onnoo-
zele inlichting door Duitsche emigranten
leefde men bij de Britsche regeering en de
onder haar staande Intelligence Service in
de meening, dat zich in den staat, in de
partij en bij de weermacht een oppositie
bevond, die het doel had in het rijk een
revolutie te doen ontstaan.
Onder deze omstandigheden werden
ambtenaren van den veiligheidsdienst der
S.S, er mede belast contact te zoeken met
deze Britsche terreur- en revolutiecentrale
in Den Haag. In de meening werkelijk te
onderhandelen met revolutionnaire Duit
sche officieren onthulden de vertegenwoor
digers van de Britsche Intelligence Service
den Duitschen ambtenaren hun voornemens
en plannen, ja, om een duurzaam contact
met deze vermeende Duitsche officieren te
kunnen onderhouden, leverden zij hun
bovendien een bepaald draadloos zend- en
ontvangtoestel, waarmede de Duitsche ge
heime staatspolitie tot op den dag van van
daag het contact met de Britsche regeering
in stand heeft gehouden.
Op 9 November nu trachtten de lei
ders van dezen Britschen Intelligence
Service voor Europa, de heeren capt.
Payne Best en kapt. Stevens, de Neder-
landsche grens bij Venlo naar Duitsch
iand te overschrijden. Zij werden daar
bij door de hen bewakende Duitsche
organen overweldigd en als gevangenen
der staatspolitie afgeleverd.
De met elkander in strijd zijnde
mededeelingen betreffende hun gevan
genneming, of deze nog op Nederlandsch
gebied, dan wel op Duitsch gebied ge
schied is, worden op het oogenblik on
derzocht.
Obto Strasser werd 10 September 1897 te
Windsheim in Beieren geboren. Nadat hij
de school irt Deggendorf en München had
Otto Strasser.
doórloopen, studeerde hij te Miinchen, Ber
lijn en Würzburg en promoveerde in
Maart 1920.
In den wereldoorlog deed hij dienst als
In een verklaring over het Duitsche mij
nenveld, waar de laatste dagen zooveel
schepen den ondergang vonden, heeft mi
nister-president Chamberlain in het Brit
sche Lagerhuis het volgende .gezegd
De Britsche regeering zal niet lijde
lijk toezien bij deze methoden van oor
logvoering. De Duitsche aanvallen op
koopvaardijschepen wettigen représail-
De conventie eischt in het bijzonder, dat
wanneer de mijnen niet langer onder con
trole van hen, die ze gelegd hebben, staan,
de gevaarlijke zone bekend gemaakt wordt,
zoodra de militaire behoeften dat toelaten.
Wanneer niet-verankerde mijnen ge
bruikt worden, moeten zij onschadelijk ge
maakt worden uiterlijk een uur, nadat de
genen, die ze gelegd hebben, de controle
over de mijnen verloren hebben.
Bij het leggen van mijnen, welke de door
lemaatregelen en wel deze, dat expor- my y verliezen veroorzaakt hebben
ten van Duitschen oorsprong op zee - - -
erd aan den aard der ontploffing, kwam
Politie ln het bezit van enkele, deels
'"wlangrijk schijnende splinters, schroef-
f:'; deelen van een veer, die de voor-
™en vormden voor de eerste recon
in beslag worden genomen.
Veie schendingen van het internatio
nale recht, zoo voegde Chamberlain
hieraan toe, en de meedoogenlooze
grofheid van de Duitsche methoden,
hebben ons doen besluiten, thans zulk
een koers te volgen. Binnenkort zal een
koninklijk besluit verschijnen, waarbij
uitvoering wordt gegeven aan dit
voornemen.
De verklaring werd afgelegd, in ant
woord op een interpellatie van Attlee, die
gevraagd had, of ,,de regeering voornemens
was, maatregelen te nemen het oog op het
feit, dat het zonder waarschuwing leggen
van mijnen op de scheepvaartroutes in
strijd is met het internationale recht". Att
lee herinnerde daarbij aan den ondergang
van de „Simon Bolivar".
Chamberlain zeide nog: „Het zal het
Huis bekend zijn, dat de laatste drie dagen
meer dan tien schepen, waaronder zes
neutrale, door Duitsche mijnen tot zinken
zijn gebracht en dat daarbij zeer ernstige
verliezen aan menschenlevens zijn te be
treuren.
De Haagsche conventie, welke door
Duitschiand is onderteekend Duitsch
iand heeft nog op 17 September verklaard,
deze overeenkomst te willen naleven
bepaalt, dat bij het gebruik van veranker
de mijnen alle mogelijke voorzorgsmaat
regelen voor de veiligheid der vreedzame
scheepvaart moeten worden genomen. Dit
Is juist het kardinale punt der conventie,
daar de mijn geen onderscheid maakt tus-
sehen oorlogs- en koopvaardijschepen, tus-
schen oorlogvoerenden en neutralen.
heeft de Duitsche regeering geen dezer be
palingen in acht genomen.
Deze nieuwe gewelddaad is een hoogte
punt in de reeks verdragsschendingen,
waaraan Duitschiand zich heeft schuldig
gemaakt. Ik behoef slechts te herinneren
aan het tot zinken brengen van de „Athe-
nia", waarbij 110 menschenlevens verloren
gingen, en de daarop volgende vernietiging
van Britsche, geallieerde of neutrale sche
pen door middel van mijnen, torpedo's of
kanonvuur. Deze aanvallen zijn vaak zon
der waarschuwing ondernomen en meer en
meer met volkomen veronachtzaming van
het door Duitschiand geteekende protocol
over den duikbootoorlog en de meest elem-
taire wetten van menschelijkheid.
De Britsche regeering is niet voornemens
toe te laten, dat deze methodes van oor
logvoering voortduren zonder vergeldings
maatregelen (bijval). Ik moge het Huis er
aan herinneren, dat gedurende den vori-
gen oorlog bij wijze van gerechtvaardigde
represaille voor de duikbootaanvallen op
koopvaardijschepen exporten van Duit
schen oorsprong of van Duitsche eigenaars
op zee ln beslag zijn genomen. De vele
schendingen van het internationale recht
en de meedoogenlooze ruwheid der Duit
sche methoden 'hebben ons er toe doen be
sluiten thans een dergelijken koers te vol
gen". (Luide bijval).
Miss Wilkinson (Arbeiderspartij) vroeg
nog, of de deskundigen van meening wa
ren, dat de schepen in kwestie door een
nieuwe soort magnetische mijn tot zinken
zijn gebracht.
Chamberlain antwoordde, dat in deze
aangelegenheid thans nog geen vaste over
tuiging kan worden uitgesproken.
Vóór de premier zijn verklaring aflegde,
had Stanley, de minister van handel, ge
zegd, zich er van bewust te zijn, dat
Duitschiand bezig is een handelsactie te
ondernemen op den Balkan en dat ge
noemd land vooral belang stelt in de Roe-
meensche petroleum. Het is echter niet in
het nationaal belang, zoo voegde de minis
ter hieraan toe, hierover eenige openbare
verklaring af te leggen. Ook weigerde de
minister te zeggen, of Engeland, Roemeen-
sche petroleum opkoopt.
Cross, de minister voor economische oor
logvoering, zeide, dat de regeering aan
dacht wijdt aan de kwestie van een moge
lijke aanschaffing van levensmiddelenvoor-
raden uit de Baltische landen. Op het
oogenblik doet de regeering aankoopen van
alle essentieele voedselvoorraden.
Op dit oogenblik verscheen Chamberlain,
voor het eerst na zijn ziekte, weer in de
vergaderzaal, hetgeen den afgevaardigden
aanleiding was tot een geestdriftige hulde-
betooging.
Vervolgens nam de minister van finan
ciën, sir John Simon, het woord. Hij deelde
mede, dat een nieuwe uitgifte zal plaats
hebben van nationale spaarbons, ter finan
ciering van den oorlog. De emissie zal in
de plaats treden van de loopende uitgifte.
De aankoopprijs zou ongewijzigd blijven op
vijftien shillings, maar de rente zou iets
verhoogd worden, zoodat zulk een spaar-
bon na vijf jaar zou gestegen zijn tot 17
sh. 6 d, en na tien jaar tot 20 sh. 6 d.
Simon voegde hieraan toe, dat de tijd
nog niet daar is, om een leening op de
open markt te plaatsen. De nieuwe spaar
bons worden van af hedenochtend ver
kocht, Ook zal heden nog een ander certi
ficaat te koop zijn, t.w. de verdedigingsbons
welke in eenheden van vijf pond sterling
elk worden uitgegeven. Spreker vertrouw
de op den volledigen steun van het huis
en van het land. aangezien het succes van
deze uitgiften van essentieel belang is voor
de overwinning
De parlementaire correspondent van het
Engelsche Reuter-bureau schrijft, dat een
koninklijk besluit voor de maatregelen tot
inbeslagneming van den Duitschen uitvoer
noodig is. doordat volgens het internatio
nale recht een actie tegen vijandelijken
uitvoer slechts mogelijk is bij wijze van
represaille.
In den vorigen oorlog is pas in 1915
tegen den Duitschen export opgetre
den: de actie was toen een vergeldings
maatregel tegen de duikbootcampagne.
Duitschiand kan, aldus de correspondent,
niet gemakkelijk aan de gevolgen der
maatregelen ontkomen. Het heeft voor ze
kere grondstoffen goud en buitenland-
sche deviezen noodig. De maatregelen zul
len dus de strekking hebben de industrieele
blokkade tegen Duitschiand te verscher
pen.
BINNENLAND.
De nieuwe Engelsche maatregelen beteeke-
nen groote schade voor onze koop
vaardij. (3e Blad).
Er worden nog 86 opvarenden van de
„Simon Bolivar" vermist. (3e Blad).
Paravanes werden te laat besteld. (Binnen
land, 3e feiad).
Plannen van minister Van den Tempel.
(3e Blad).
Auto te Hollandsche Rading uit de bocht;
twee dooden. (Gemengd, 3e Blad), j
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Zeer stille hamjel - Gedrukte markt -
Lager koerspeif - Amerikanen gedepri
meerd - Beleggingsmarkt onregelmatig.
BUITENLAND.
Dader van den aanslag te Muenchen gevat.
(Ie Blad).
Chamberlain kondigt verscherping van den
oorlog aan door toezicht op den Duit
schen export. (Ie Blad).
Verdere verliezen ter zee. (Ie Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Des nachts lichte vorst, overdag
temperatuur boven het vriespunt.
Plaatselijk ochtendmist, overigens
nevelig tot lichtbewolkt, droog
weer. Zwakke tot matige wind uit
Zuidelijke richtingen.
vrijwilliger en viel meermalen door een dap
pere houding op.
Na den oorlog sloot hij zich bij de N. S.
D. A. P. aan en werkte gedurende 1924/'25
bij de „VöLkische Beobachter". In 1926 stond
hij aan het hoofd van de „Kampfverlag",
die weldra drie dagbladen uitgaf. Op den
vierden Juli 1930 verlieten Strasser en zijn
aanhang de partij onder den roep „De socia
listen verlaten de N. S. D. A, P.". Te zamen
met majoor Buchrucker, Herbert Blanck en
Kübler richtte hij vervolgens de „Kampf-
gemeinschaft revolutionarer Nationalsocia-
listen" op, die weldra door fusies met ver
scheidene groepen uitgroeide tot het
„Schwarze Front". Dit verbond streeft een
Duitsch socialisme zonder eenig compromis
na. Na Hitler's machtsaanvaarding vluchtte
Strasser naar Weenen en vervolgens naar
Praag, waar hij illegaal zijn actie vöort-
zette. Zijn broer Gregor werd den dertigsten
Juni 1934 bij den zg. Röhmputsch gedood.
Strasser, die overigens een bekende tegen
stander van Streicher's Jodenpolitiek is,
werd in 1935 van zjjn burgerrechten ver
vallen verklaard.
Na zijn vlucht uit Praag, ging hij eerst
naar Zwitserland, dat hij kort geleden ver
liet om naar Londen te gaan, naar het heet.
Het Britsche departement van buiten-
Iandscbe zaken publiceert een mededeeling
waarin gezegd wordt: „Officieele kringen
beschouwen de verklaring van de Duitsche
regeering als volkomen onbegrijpelijk.
Noch de Britsche regeering noch eenig
agent van de Britsche regeering wist iets
van den gearresteerden Duitschen onder
daan, Het publiek zal in staat zijn zijn
eigen conclusies te trekken uit zijn lang
durig verhoor door de Duitsche politie.