LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Biad
Maandag 20 November 1939
Schipbreukelingen aan
het woord
Toenemende onrust in het
vroegere Tsjecho Slowakije
De strijd in het
Westen
De strijd ter zee
Overzicht
\ANGi SALTS
Twee ontplofiingen
binnen het kwartier
Standrecht afgekondigd
RECHTZAKEN
Een radiorede van Eden
Onderhoud tusschen
Benesj en Sikorski
,Het was een hel'
In het Great Eastern-hotel te Londen
heeft een Reuter-correspondent met ver
schillende schipbreukelingen gesproken
over de ramp van de Simon Bolivar.
GECN PANIEK
Een der hofmeesters vertelde:
Wij waren Vrijdagavond te tien uur uit
Amsterdam vertrokken. Zaterdagmorgen
bevonden wij ons voor de Engelsche Oost
kust toen een ontploffing werd gehoord.
Het was. alsof het schip uit het water
werd getild. Alle o'ieleidingen barstten
Hoewel iedereen zich dadelijk naar de
reddingbooten haastte, ontstond er
geen paniek. Sommigen verzamelden
in allerijl nog wat hetgeen hun toebe
hoorde. De sloepen aan stuurboordzijde
werden gestreken. Men trachtte ook de
booten aan bakboord te laten zakken,
doch het schip helde over, hetgeen
moeilijkheden veroorzaakte. Ongeveer
een kwartier na de eerste ontploffing
deed zich een tweede, even heftige,
voor. Ik vermoed, dat de eerste ont
ploffing werd veroorzaakt door een
mijn en de tweede door een andere
mijn, die op de een of andere manier
aan de eerste was bevestigd. Even na
de laatste ontploffing kapseisde het
schip, waardoor eenige reddingbooten
kantelden als gevolg van de zuiging.
Overal zag men menschen in zee. Het
was verschrikkelijk!
Het water was met olie bedekt. De draad-
looze installatie was bij de ontploffing ver
nield. Op het oogenblik van het ongeluk
lagen wij bijna stil. Wij voeren in ondiep
water. Ook toen het schip gezonken was,
stak het bovengedeelte boven de opper
vlakte der zee uit. Ik weet nauwelijks hoe
ik zelf nog ontkomen ben."
GEZAGVOERDER GEDOOD.
Een andere hofmeester verklaarde:
„Gezagvoerder Voorspuy is onmiddellijk
om het leven gekomen, terwijl hij zich op
de brug bevond. Het leek. alsof de ontplof
fing zich vlak onder hem voordeed".
VAN DRIE DEKKEN OMLAAG
GEWORPEN.
Een jonge Nederlander vertelde:
..Onze reis was gunstig verloopen en wij
bevonden ons ongeveer twintig mijl van de
Oostkust, toen zich een ontzettende ont
ploffing voordeed, gevolgd door een tweede
welke groote schade aanrichtte. Ik kan niet
zeggen, hoe ik ontkomen ben. Ik werd van
drie dekken naar beneden geworpen."
LANGS EEN TOUW IN ZEE.
Een zekere Armstrong, die naar Britsch-
Guyana terugkeerde, zeide: „Ik bevond mij
op het bovenste dek. toen de ontploffing
zich voordeed. Ik werd tegen den grond
geslagen. In mijn nabijheid lagen twee
menschen. beiden dood. Ik had geen kans
om in een der sloepen aan stuurboord te
komen, want die waren weldra bezet en
bij het strijken der booten aan bakboord
ondervond men moeilijkheden. Ik liet mij
langs een touw in zee zakken en zwom naar
een stuk drijfhout, waar zich reeds twee
manneh aan vasthielden. Een hunner had
een diepe armwonde. de andere een gebro
ken neusbeen. Zeer kort na de tweede ont
ploffing zonk de Simon Bolivar. Het schip
zakte in horizontale ligging en toen ik het
voor het laatst zag. stak het bovengedeelte
der schoorsteenen nog boven water uit
Niet lang na het ongeluk kwamen eenige
treilers in de nabijheid. Een dezer treilers
nqm mij en mijn beide metgezellen aan
boord."
Een jongeman, die wonden aan schouder
en slaap had, vertelde:
„Het zag er leelijk uit. na de ontploffing.
Massa's menschen sprongen in zee. maar
vele anderen bleven achter om naar hun
vrienden te zoeken. Zij schenen het gevaar
niet te beseffen".
Een andere passagier. Tucker, die op weg
was naar een suikerplantage in West-Indië
waar hij werkt, zeide: „Het was een hel.
Ik had met een paar vrienden een balspel
op het dek gespeeld en maakte een wande
ling. toen een explosie het schip deed
schokken. Toen ik mij hersteld had. zag Ik
dicht bij mij een paar menschen dood op
het dek liggen. Gelukkig had ik mijn vrouw
en mijn dochter vrij spoedig gevonden.
Toen kwam de tweede ontploffing. Mijn
dochter kon zich in een der sloepen redden,
maar voor mij en mijn vrouw was er geen
plaats meer. Wij lieten ons langs een touw
in het water zakken. Hoewel zijn niet kan
zwemmen, slaagde ik erin haar boven water
te houden, totdat wij een stuk wrakhout
konden bereiken. Door de bemanning van
een treiler zijn wij aan boord genomen.
MENSCHEN WAREN ONHERKENBAAR
Mevrouw Sandlford. de vrouw van een
bankier uit Trinidad, bracht hulde aan de
bemanningen van de vaartuigen, welke
aan de redding der opvarenden van het
Nederlandsche schip hebben deelgenomen.
De tooneelen aan boord beschrijvende,
zeide zij:
„Ik ging naar mijn hut om iets voor mijn
dochter te halen en kort daarop hoorde ik
een verschrikkelijke ontploffing. Ik wag
gelde door de donkere gangen, die met
stoom gevuld waren en vond mijn echtge
noot gewond op het bovendek. Met mijn
man en mijn dochter begaf ik mij in de
zelfde reddingsboot. Het zonnedek was met
water overspoeld toen de eerste officier het
verliet. In de reddingsboot bevond zich een
verpleegster uit Schotland, die in weerwil
van haar rugwonden de anderen verzorgde.
Ik geloof, dat een aantal menschen in het
voorschip en in de benedenruimten de
uitweg werd afgesneden. Verscheidene per
sonen zag ik uit hun hutten de gangen in
kruipen. Er was niemand die hen er uit
haalde. Toen wij aan land waren gebracht
en ons in een wachtkamer bevonden, werd
er luchtalarm gemaakt en moest iedereen
zich naar de schuilplaatsen begeven, ook
de gewonden op de draagbaren werden
daarheen gebracht. Een probleem bij het
reddingswerk was. dat de overlevenden zoo
met stookolie overdekt waren, dat de auto
riteiten dringend benzine lieten aanrukken
om hen schoon te maken. Het was niet
mogelijk te zien of er blanken onder ons
waren. Zoo waren allen met olie besmeurd
en zoo zwart waren zij bij hun aankomst."
ONDERHOUD MET DEN HEER HUDIG.
De heer Hudig. directeur der KN.S.M.,
was, zooals van zelf spreekt, door de ramp
zeer geschokt. In de eerste plaats ging zijn
deernis uit naar de achtergebleven betrek
kingen van bemanning en passagiers en
naar hen. die bij deze catastrophe gewond
werden. Hij stelde de bijzondere medewer
king van onzen gezant te Londen en diens
staf, en ook de hulp van de Engelsche
autoriteiten op hoogen prijs.
Met den gezagvoerder, den heer Voorspuy
verliest de maatschappij een zeeman met
een uitstekende reputatie. Hij was reeds
vele jaren in dienst van de K N.S.M. en had
reeds in de jaren 1914—1918 de oorlogsge
varen op zee leeren kennen.
Zooals men zich zal herinneren, was de
Simon Bolivar" op 9 November j.l. van
een reis naar de West in de Amsterdamsche
haven teruggekeerd. In verband met de
vertraging op de thuisreis, veroorzaakt
door de contrabande controle in Engeland,
moest het schip reeds acht dagen later
opnieuw zee kiezen.
Kapitein Voorspuy. dien wij „destijds bij
de aankomst in zijn hut opzochten, was
ondanks de risico's welke in dezen oorlogs
tijd aan de scheepvaart zijn verbonden, vol
goeden moed en reeds onmiddellijk begon
hij met de voorbereiding van de nieuwe
reis, welke zulk een noodlottig verloop heeft
gehad.
G-
Het Dultsche Nieuwsbureau meldt: De
regeering van het protectoraat heeft over
de districten Groot-Praag. Praag-Land,
Kladno, Beraun en Horchowit-z het stand
recht afgekondigd.
Deze maatregel geldt niet voor Duitsche
staatsburgers.
Wegens een gewelddadigen overval op
een Duitscher werden Zaterdag nog drie
Tsjechen doodgeschoten. Onder de gefusil-
leerden bevinden zich twee politiebeamb
ten.
Volgens berichten uit Boedapest zou de
stemming zeer slecht zijn en zouden nog
altijd Duitsche troepen worden aangevoerd
terwijl de arrestaties blijven aanhouden.
President Hacha heeft gemaand tot rust.
Hij zeide o.a.:
Het Tsjechische volk dat door een voor
beeldige houding sedert het uitbreken van
den oorlog getoond heeft zijn positie te
midden van de gebeurtenissen van wereld-
beieekenis ten volle te begrijpen, heeft zich
helaas door kleine groepen van onverant
woordelijke lieden laten verleiden tot da
den, die zeer betreurenswaardig zijn.
De verblinde elementen staan onder den
invloed van de vijandelijke propaganda en
de ophitsing der emigranten, wier inmen
ging in Tsjechische aangelegenheden prin
cipieel moet worden afgewezen.
Het Tsjechische volk is opgenomen inde
levensruin-.te van het Duitsche volk en
moet begrijpen, wat daaruit voortvloeit.
Het spreekt vanzelf, dat het Duitsche
volk, dat in oorlog is, met alle energie de
voorwaarden voor zijn overwinning moet
scheppen. Het beschikt over de daartoe
noodige machtsmiddelen.
Het gebied van het Tsjechische volk is
voor de verschrikking van een oorlog ge-
sphard gebleven. Uit de verwoestende ge
volgen van zulk een oorlog heeft men na
de nederlaag van Polen leering kunnen
trekken.
Het Tsjechische volk ls niet, zooals In
het oude Oostenrijk gebeurde, ln den strijd
gevoerd. Het kan zijn vreedzamen arbeid
voortzetten en bevindt zich veeleer ln me
nig opzicht ln een betere positie dan neu
trale volken.
Hacha maande de bevdlking aan zich
van alle ordeverstoring te onthouden.
Ieder verzet tegen de openbare macht en
ieder vergrijp tegen de in het protectoraat
bestaande orde zou groote nadeelen voor
individu en voor geheel het volk tot gevolg
kunnen hebben.
Het zou zinneloos zijn, nieuwe slachtof
fers te maken. De bevolkinf moet zich
niet laten misleiden.
De terechtstelling der Tsjechische stu
denten te Praag is aanleiding geweeest tot
een betooging van Zuid-Slavische jonge
lieden voor het studentenhuis te Belgrado.
Het Duitsche gezantschapsgebouw wordt
door verscheidene gendarmes bewaakt.
Een door de Berliner Philharmonle te
Belgrado gegeven concert is door onbe
kenden verstoord die stinkbommen ln de
zaal geworpen hebben. Er werd geroepen:
„Leve Polen."
Na afloop werd een stinkbom geworpen
naar de auto van den Duitschen gezant.
Masaryk, de vroegere gezant van Tsje-
cho-Slowakije te Londen, heeft ln een te
lefoongesprek de Duitsche maatregelen te
gen de studenten te Praag afgekeurd. „Het
was te verwachten," zeide hu. „Ons volk
heeft er genoeg van, maar ik acht een al-
gemeenen opstand van Tsjecho-Slowaklje
dom en voorbarig, aangezien de oorlog ln
werkelijkheid nog niet begonnen is. Ons volk
wordt soms zoo overstuur, dat het zich
niet meer kan inhouden. De menschen
worden ongeduldig en dan worden eenigen
hunner doodgeschoten.
HAARLEMSCHE POLITIERECHTER.
Valschheid in geschrifte.
Voor den Politierechter stond terecht
iemand uit Lisse, wegens valschheid in ge
schrifte.
De officier van Justitie eischte 1 week
gevangenisstraf.
De Politierechter veroordeelde hem tot 3
dagen gevangenisstraf.
Diefstal van een Heerenrijwiel.
Een 19-jarige woonwagenbewoner gedo-
miliceerd te Lisse stond terecht terzake dat
hij op 2 Juni j.l. een heerenrijwiel heeft
weggenomen, dat voor een café was ge
plaatst te Lisse.
Verdachte bekende. Bovendien kwam
vast te staan, dat verd. eenigen tijd gele
de ndoor den Haagschen Politierechter was
veroordeeld tot een geldboete van f. 25 sub-
sidair 15 dagen hechtenis eveneens voor
diefstal van een rijwiel. De officier van
Justitie Mr. Sikkel wilde tegen verdachte
nog een voorwaardelijke gevangenisstraf
eischen, maar niettemin deelde spr. mede,
dat indien verdachte zoo doorgaat, de ge
vangenisdeuren voor hem open staan. Spr.
eischte tegen hem 3 maanden gevangenis
straf voorwaardelijk met 3 jaar proeftijd
en een onvoorwaardelijke geldboete van
f. 20 subsidair 12 dagen hechtenis.
De Politierechter kon zich met deze eisch
niet vereenigen Een ieder moet veilig even
zijn rijwiel onbeheerd kunnen laten staan.
Hij moet maar aan den lijve voelen, dat zoo
iets niet kan geduld worden. Spr. veroor
deelde verdachte tot 1 maand gevangenis
straf onvoorwaardelijk.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Kamers verhuurd
Een inwoner van Leiden verhuurde ka
mers, maar hij trok ook steun. Hij deed
opgaven voor de uitkeering doch verzuim
de er bij te vertellen van de verhuurderij
Nu stond hij terecht voor dat steundelict
en betuigde er niets van te hebben ge
weten, dat hij die inkomsten ook nog moest
opgeven.
Het was een zaak die zijn vrouw aan
ging, zoo meende hij, en dus eigenlijk zou
de vrouw- dus de schuldige zijn.
De Officier geloofde niets van dat betoog
ook al vanwege de omstandigheden dat
verdachte eerder is veroordeeld en hij dus
wel goed zal opletten. Daarom vorderde de
Officier zes weken gevangenisstraf. De
Politierechter veroordeelde tot een maand
gevangenisstraf.
Morphine op recept.
Een juffrouw uit Leiden bood in een
apotheek aldaar een recept aan. waarop
aflevering van morphine werd bevolen.
De apothekers-assistente, mej. G. A. M.
v. d. V. vertrouwde het geval niet. want
daarvoor was het recept te raar geschreven
Zij waarschuwde de politie, die constateer
de dat inderdaad een valsch recept was
geschreven.
De schrijfster moest nu terecht staan,
('och liet verstek gaan.
De Officier geloofde dat de juffrouw
probeeren wilde op deze manier morphine
te bemachtigen, en vorderde twee maan
den gevangenisstraf voorwaardelijk met
een proeftijd van drie jaar. Het vonnis
werd conform dezen eisch.
Fiets gehuurd.
Een timmerman uit Leiden, was bij den
rijwielhandelaar v. d. M. aldaar gekomen
om een fiets te huren.
De strijd in het Westen blijft bepaald tot
verkenningen en af en toe wat artillerie
vuur.
Het Zwltsersche Telegraaf agentschap
publiceert een mededeeling van den Gene-
ralen Staf, volgens welke ln een straat te
Bazel twee projectielen zijn neergekomen.
Slechts een projectiel is ontploft. Twee
personen werden daarbij ernstig gekwetst.
Ook in de streek om Riehen bij Bazel zijn
artillerie projectielen neergekomen.
Vermoedelijk zijn het Duitsche granaten,
De handelaar had een fiets meegegeven
waarvoor hij 35 cent huur betaalde. De
fiets kwam echter niet terug. Wegens ver
duistering moest de man nu terecht staan.
Verdachte gaf toe dat hij de flets al
dadelijk nadat hij die gehuurd had, weer
verkocht had..
De Officier vorderde drie maanden ge
vangenisstraf voorwaardelijk met een
proeftijd van drie jaar. omdat verdachte
nog een blanco strafblad heeft.
De Politierechter veroordeelde conform
dezen eisch.
HÜ wilde naar zee.
Een inwoner van Katwijk aan Zee had
geprobeerd om naar zee te gaan. waarvoor
hij echter medisch gekeurd moest worden.
De man was helaas doof, en hij had daar
om de truc uitgedacht, om zijn broer te
laten keuren en diens bewijs van den arts
te gebruiken.
Deze truc gelukte inderdaad en <Je vis-
scher ging naar zee. Maar toen hij terug
kwam, was in ruime mate geconstateerd,
dat de zeeman doof was. Nu stond hij te
recht, omdat 'de valschheid van de door
hem getoonde verklaring gebleken was.
De Officier vond het ernstig feit waar
voor hij twee weken gevangenisstraf eisch
te. De Politierechter legde deze twee we
ken straf op.
die een Pransch vliegtuig misten, doch
zekerheid ontbreekt nog.
Boven Schotland is gistermorgen weer
luchtalarm geweest, maar bommen zijn
niet geworpen.
BET MIJNENGEVAAR.
De Noordwesterstorm heeft tal van
mijnen losgeslagen en naar de Belgische
kust gedreven.
Twee spoelden aan bij Wenduinen, twee
ter hoogte van Vosseslag. een bij Middel-
kerke, een bij Breedene, ter hoogte van
het Home Anrld en twee bij Oostende op
het strand ten Oosten van het kanaal bij
het militaire hospitaal. Verscheidene dezer
mijnen zijn verankerd zoodra hun aanwe
zigheid gemeld was, verscheidene andere
zijn tot ontploffing gebracht. De explosies
hebben slechts matecieele schade aange
richt.
Erger is evenwel, dat drie schepen op
mijnen zijn geloopen en gezonken aan En
gland's Oostkust, ongeveer op de plaats,
waar ook de Simon Bolivar zoo'n droevig
lot onderging.
Het zijn: het Italiaansche schip „Grazia"
metend 5875 ton, toebehoorend aan de
reederij Gavarone, geregistreerd te Genua,
voorts het Britsche motorschip „Blackhill",
groot 2494 ton, van de Consett Iron Co.
Ltd., geregistreerd te New Castle en .ten
slotte het 1586 ton metend Zweedsch stoom
schip Borjesson.
Van de dertien overlevenden van de Bor
jesson, die in een haven aan de Oostkust
aan land gebracht werden, waren 8 ge
wond. Men gelooft, dat van dit schip zes
personen omgekomen zijn. De overlevenden
werden gered door treilers, nadat zij zich
drie uur lang hadden vastgeklemd aan een
vlot. Allen leden aan de gevolgen van hun
langdurig verblijf in het koude water.
Van de Grazia werden 5 personen ge
dood. Het schip zonk ln enkele minuten.
Twee schepen begaven zich ijlings naar de
plaats des onheils en slaagden er in om
streeks 30 overlevenden te redden. Toen een
reddingboot ter plaatse arriveerde, werd
den stuurman medegedeeld, dat de gered
den niet aan boord van de reddingboot
konden worden overgebracht, aangezien zij
bezig waren een warm bad te nemen. Zij
zouden in ee nhaven aan land worden ge
zet. De reddingboot en een vliegtuig zoch
ten de omgeving af, doch vonden nog
slechts een paar luiken en een brokstuk
van de reddingboot van de Grazia.
De „Libre Belgtque" meldt, dat een Let-
landsch vrachtschip, dat ter hoogte van
Zeebrugge voor anker lag, met een mijn ln
botsing gekomen is en binnen enkele mi
nuten gezonken was. Een matroos ls door
de ontploffing gedood, de zestien andere
opvarenden zijn gered door den treiler
,,H. 16" van den reeder J. Vlletinck. Zij zijn
te Zeebrugge ondergebracht.
DUITSCHE MATROZEN BRENGEN
HUN SCHIP TOT ZINKEN.
Een Duitsch schip, dat door een Britsch
patrouillevaartuig werd aangehouden, is
door de bemanning zelf tot zinken ge
bracht. De 57 opvarenden werden gevan
gen genomen en in een haven in Schotland
aan land gebracht.
DE BREMEN AAN DE RUSSEN
VERKOCHT?
De News Chronicle heeft uit Kopenhagen
vernomen, dat de Duitsche mailboot Bre
men, die te Moermansk ligt, den 7en No
vember in Russische handen is overgegaan.
De Russen zouden het schip op Amerika
willen laten varen.
Het Engelsche blad betwijfelt, of de En
gelsche regeering den verkoop erkennen
zal.
TWEE ZWEEDSCHE SCHEPEN
OPGEBRACHT.
Twee Zweedsche schepen, de Oscar en de
Torkei zijn door de Duitschers aangehou
den en naar Swinemunde opgebracht. Zij
hadden geen lading aan boord.
DUITSCHE SCHEPEN UIT ANGOLA
VERTROKKEN.
Twee groote Duitsche schepen de „Wind
huk" H6662 toni en de Adolf Woermann"
(8577 toni zijn onverwacht met onbekende
bestemming uitgevaren. Sinds het uitbre
ken van den oorlog waren de belde schepen
ln de haven van Lobito (Angola Zuid-
Af rikai.
Dr. LEY TOT BE DUITSCHE ARBEIDERS.
Dr. Ley, leider van het Duitsche Arbeids
front, heeft tot de arbeiders van Groot-
Duitschland een oproep gericht, waarin
hU o.a. zegt:
Ons onveranderlijk doel is de overwin
ning, de overwinning en nogmaals de over
winning en daarmede de definitieve ver
nietiging van Engeland en van de heer
schappij van zijn geldzak over de volkeren
van den aardbol.
Elke oorlog beteekent een volledige ver
andering van het leven. Alle nooden en
wenschen der menschen moeten achter
blijven bij het eenige doel: versterking van
de militaire kracht der natie. De Engelsche
omsingeling is gebroken. Het inwendige
front staat. Na tien weken oorlog consta-
tceren wij met genoegen, dat onze porties
vleesch. vet, boter enz. verhoogd zijn. Van
19141918 was het Jammer genoeg omge
keerd.
De Engelsche blokkade schrikt ons niet
meer af. Reeds heden loopt het bedrijfs
leven weer normaal. De werkloozen zijn
verdwenen. De grootste lasten en offers
hebben wij gelegd aan het begin van den
oorlog, thans na tien weken oorlog, maken
wij de balans op en stellen tot ons genoe
gen vast. dat de regeling betreffende het
loonmaximum goed gewerkt heeft.
De achturige werkdag zal veranderd wor
den ln een maximum arbeidstijd van tien
uren per dag. Hierbij zullen de bedrijven
NOG ALTIJD „RUST".
Hoewel nu ook van Duitsche zijde is ver
kondigd. dat de oorlog zal voortduren, tót
het Britsche imperium overwonnen terne
der ligt verandering van regeering kan
nog opschorten! blijft het aan het front
merkwaardig stil. Er gebeurt niets, dat bi),
zonder de aandacht trekt.
Het schijnt echter, dat de reactie ln
Tsjecho-Slowakije veel grooter is geworden
alle geruststellende berichten uit Berlijn
ten spijt. Niettemin is het ondoenlijk pre
cies te zeggen, hoever het verzet zich reeds
heeft uitgestrekt, daar slechts doorkomt
hetgeen Berlijn zelf kwijt wil zijn, terwijl
de berichten uit andere bron oncontroleer
baar zijn.
Op den Balkan blijft de diplomatieke
actie ln hoofdzaak nog achter de scher
men. Slechts af en toe lekt iets uit.
Volgens radio Roma heeft von Papen, de
Duitsche ambassadeur in Ankara, gisteren
een langdurig onderhoud gehad met den
Turkschen minister van Handel.
Er verluidt, dat Von Papen bij de Turk-
sche regeering heeft aangedrongen op het
sluiten van een nieuw handelsverdrag, op
dat Duitschland zijn activiteit op de Turk-
sche markten kan hernemen en de noodige
goederen kan verkrijgen. Duitschland heeft
er in toegestemd aan Turkije te leveren
wat het voor den oorlog besteld had, t.w.
schepen, spoorwegmateriaal, machines, ed.
De secretaris-generaal van het departe
ment van buitenlandsche zaken, Mene-
menciogloe, vertrekt morgen met acht des
kundigen naar Londen, om aldaar te on
derhandelen over het opnemen van een
leening ten behoeve van Turkije.
Naar voorts gemeld wordt, zijn te Istan-
boel acht Duitschers, waaronder een vrouw
en een fotograaf, gearresteerd, verdacht
van spionnage en van nat.-socialistlsche
propaganda.
Een dubbel krachtig middel tegen
hardnekkige rheumatiek.
Gewone rheumatlscho pijnen kunnen met gewone
jnlcldclcn worden bestreden, maar voor hardnekkige
pijnen zijn krochtlger middelen noodlg. Vange Salts
U .zulk een extra krachtig middel, speciaal ëamen-
Sehtold voor lijdera aan koppige rheumatiek. Vange
eeft een dubbele werking, de alkalt die het bevat
maakt het pljnvcrwckkendc zuur ln Uw gestel on-
I schadelijk; de minerale zouten beletten dat weder
om overtollig zuur zich ophoopt. Als tot dusver
I niets U hielp, probeer dan Vange Salts, het be
proefde middel, dat door zijn duDDclo werking red
ding bracht ln vele gevallen, waar dat eerst on
mogelijk scheen? Verkrijgbaar bij apothekers en dro
gisten. Prijs 85 ets., voldoende voor een llinke kuur.
Vangt Uw pijn
2948
(Ing-z. MtdJ
in staat worden gesteld warme maaltijden
te verschaffen, waarvoor het ministerie vsn
voedselvoorziening aanvullende voedings
middelen beschikbaar stelt. In alle bedrij
ven met tienurigen werkdag komen ver-
plegingslnrichtingen. Daar de toeslagen
voor het negende en tiende uur vervallen,
zal een vereffening der belasting plaats
vinden, opdat de oververdlensten niet weg
gaan aan belastingen. De toeslagen voor
arbeid op rustdagen en nachts zullen weer
betaald worden: vrouwen zullen geen nach
telijken arbeid meer mogen verrichten.
Met ingang van het volgend jaar wordt
weer verlof gegeven. Ook zullen Kerstgrati
ficaties verstrekt worden. De voor sommige
bedrijven ontstane oorlogsschade zal ge
dragen worden door de opgerichte „Notge-
meinschaft" van het bedrijfsleven. De
grootste actiefpost op de oorlogsbalans van
tien weken is: de Fuehrer leeft. Duitsch
land stond er nooit zoo goed voor en Enge
land nog nooit zoo slecht. Engeland zal
verslagen worden en Duitschland wordt vrij
De Britsche minister voor de dominions.
Eden, heeft gisteravond een radiorede ge
houden naar aanleiding van het bezoek
van de ministers der dominions aan het
front in Frankrijk.
Waarywij ook kwamen, zoo sprak Eden,
werden wij getroffen door dc kalmte en
vastberadenheid. Dit is in gelijke mate van
toepassing op de burgers en soldaten, op
mannen en vrouwen, op jong en oud. Er
zijn geen demonstraties, en er worden geen
vlaggen vertoond. Dit kan geen verbazing
wekken, want onze volkeren weten thans
uit ervaring wat een oorlog beteekent.
Doch er is overal een vaste doelstelling en
een vastberadenheid, welke wil zeggen.dat
wij dezen, keer een eind zullen maken aan
de terugkeerende oorlogen van agressie.
Niemand twijfelt aan de uiteindelijke
overwinning, maar met die overwinning
moeten wij komen voor een nieuwe blad
zijde in de geschiedenis. Jn den sector, wel
ke door de Britsche troepen ls Ingenomen,
vonden wij een aanhoudende, aansteke
lijke vroolijkheid, welke zelfs het gedrukte
weder niet kon wegnemen. De gezondheid
van de troepen is uitstekend. Hun aantal
neemt gestadig toe en daarmede zullen wij
doorgaan
Inmiddels worden snelle vorderingen ge
maakt met het versterken en verdiepen
van den Brltschen sector en met de pet-
fectlonneering van de opleiding en de uit
rusting op alle punten. Verder Zuidwaarts
kregen wil een eersten blik op de beroemde
Maginot-llnie, welke bemand is met een
leger, dat wat kalmte, moed. opleiding en
doeltreffendheid betreft zijn weerga ter we
reld niet kent. Frankrijk heeft zich groote
opofferingen getroost, financieele cn en ma-
terteele, om zijn Maginot-llnie te voltooien.
Heden erkennen alle vrijheidslievende
volkeren met diepe dankbaarheid wat ZU
verschuldigd zijn aan deze ondoordring
bare verdediging en aan het leger, dat deze
bezet houdt. Het is niet de eerste maal in
de geschiedenis, dat Frankrijk de geheeie
beschaving aan zich verplicht.
De oud-president der Tsjecho-Slowaak-
sche republiek, dr. Benesj, heeft te Lon'(
den een langdurig onderhoud gehad mf
generaal Sikorski, den Poolschen premier
Na de bespreking zeide Sikorski, dn'
een gemeenschappelijke vastbeslotenhen
bestaat om de schade te herstellen, die
aan belde landen is aangericht Hij voege™
2—1
