BINNENLAND
"ÏCou, Griep
Als Utrecht geëvacueerd zou
moeten worden
"AKK£fttJ&
UYLENSPIEGHEL J
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 14 November 1939
Derde Blad No. 24430
Dagbladreclame
80ste Jaargang
De radiotoespraak van
minister De Geer
De houding van Duitschland
pover Nederland en België
De brug over den Noord
opengesteld
Werkloosheid in de
N 23 lot en mei 28
week
October
v. ROSSUM DU CHATTEL en DRIESSEN
TAFELZILVER
De burgemeester over
de maatregelen
n den
is niet te vervangen
WAARDEERING IN ENGELAND.
In welingelichte kringen te Londen, al
dus de diplomatieke redacteur van Reuter,
juicht men het vertrouwen, dat uit de
radiotoespraak van jhr. mr. De Geer sprak,
toe. Men heeft slechts bewondering voor
de kalmte, die het Nederlandsche volk ge
toond heeft en waarmede het zich op alle
gebeurlijkheden heeft voorbereid.
De „Daily Telegraph and Morning Post"
geelt in 'n hoofdartikel haar groote waar
deering te kennen over de „kalme en moe
dige rede" van den Nederlandschen pre
mier, die Engeland de welkome verzekering
teelt gegeven, dat geen onmiddellijke be
dreiging van Nederlands integriteit voor
banden is. Jhr. de Geer's verklaring, dat
strikte neutraliteit naar alle kanten be-
tarcht zal worden, zal hier, zegt het blad,
met even hartelijke goedkeuring ontvan
gen worden als in diens eigen land.
„Wij", zoo vervolgt genoemd blad, „zou
den deze verklaring in geen enkel opzicht
gewijzigd willen zien. Het is ons aller
nensch, dat Nederland deze neutraliteit
wlkomen en tot het einde van den oorlog
ral blijven handhaven. Wat het gevolg zou
rijn van een schending van Nederlands
neutraliteit, is door jhr. De Geer's verkla
ring overduidelijk uiteengezet. Laten wij
hopen, aldus het blad. dat deze les niet
onbenut, voorbij is gegaan.
In welke richting de sympathieën van
andere neutrale staten gaan. wordt niet
alleen bewezen door de hechte samenwer
king met België, maar tevens door de be
spreking, welke H.M. Koningin Wilhel-
mina met den Amerikaanschon gezant te
Den Haag heeft gehouden. Het blijft mo
gelijk, zoo betoogt de „Daily Telegraph",
dat de neutrale staten een rol zullen
spelen, maar jhr. De Geer is zeer zeker In
rijn recht, wanneer hij verklaart, er van
orertuigd te zijn, dat neutraliteit en on
afhankelijkheid thans slechts met de
grootst mogelijke waakzaamheid gehand
haafd kunnen worden. Meer dan ooit is
het waar, dat de prijs voor de vrijheid
reortdurende waakzaamheid is".
EEN OFFICIEUZE DUITSCHE
UITEENZETTING.
Van seml-officieele Duitsche zijde wordt
meld:
[Een der voornaamste onderwerpen der
(frtemationale persbesprekingen van de
ntste dagen was het z.g. Duitsche voor
hemen om Nederland en België binnen te
lukken.
[Van Duitsche zijde bestond, naar men
i Borlljnsche politieke kringen verklaart,
een aanleiding ten aanzien van dit feit
B de Engelsche en Fransche en een deel
i de neutrale pers stelling te nemen,
fcant de Duitsche houding tegenover de
witrale staten is ondubbelzinnig vastge
legd en bekend.
I Naar men weet zal Duitschland, volgens
fcn duidelijke verklaringen, de neutraliteit
mn Nederland en België zoolang eerbiedl-
Tn, als Engeland en Frankrijk deze neu
traliteit respecteeren en als Nederland en
figie zich zelf in staat toonen hun neu
traliteit strikt te bewaren.
[Wanneer niettemin uitgebreide kringen
1 Nederland en België in een ongewone
'vinding geraakten met daarop volgende
ïr nadeelige verschijnselen voor het bin-
Mandsche leven van deze staten, en ook
andere landen ernstige bezorgdheid ont-
jond, dan zijn deze staten het slachtoffer
«orden van het onscrupuleuze propagan-
►*erk, in de eerste plaats van Reuter en
pvas. die in een toegenomen onrust van
luropa een van hun oorlogsdoeleinden zien
I Ten slotte is ook bekend, met welke
|dhoden de Engelsche propaganda tijdens
i wereldoorlog werkte, en hoe zij thans
wr werkt.
DE GROOTSTE ROLBASCULEBRUG VAN
EUROPA.
Vele waterslaatsautoritciten, bestuur
ders van gemeenten in het Land van
Dordt en den Alblasserwaard, vertegen
woordigers van Kamers van Koophan
del en Fabrieken en van verkeersbon-
den, c.a., hebben hedenochtend de
openstelling bijgewoond van de brug
over den Noord'en van de aansluitende
gedeelten van Rijksweg No. 15, den weg
in aanleg door de Betuwe.
Ir. M. de Bussy, hoofd-ingenieur van den
Rijkswaterstaat heeft na betuiging van
zijn dank voor de groote belangstelling
hierbij aan het beginpunt nabij Ridder
kerk een rede gehouden, waarin hij o.a.
zeide:
De brug over den Noord en het nu open
te stellen gedeelte van Rijksweg No. 15 zul
len op den duur een tweeledige beteekenis
hebben, ten eerste als toegang naar den
Alblasserwaard en ten tweede als onder
deel van den weg voor doorgaand verkeer
van en naar de n\eer Oostelijk gelegen
landstreken. Vandaag staat de eerste be
teekenis meer op den voorgrond. De vol
tooiing van het wegvak Sliedrecht-Har-
dinxveld zal n.l. nog een korten tijd op zich
doen wachten, zoodat de route door den
Alblasserwaard voor het doorgaande ver
keer nog niet zoo bijzonder geëigend wordt.
Is het wegvak Sliedrecht-Hardlnxveld
echter klaar, dan kan worden verwacht
dat het doorgaande verkeer door den Al
blasserwaard aanzienlijk zal toenemen. Dan
zijn 44 K.M. klaar van Rijksweg No. 15. die
tot aan den weg ArnhemNijmegen een
lengte van 91 K.M. zal verkrijgen
Nadat het gezelschap over het eerste
gedeelte van den weg naar de fraaie en
forsche brug was gereden, voerde ir. W. J.
H. Harssen, hoofdingenieur van den rijks
waterstaat, in de directie bruggen, het
woord.
De vaste hoofdoverspanning, waarop wij
ons thans bevinden zoo zeide hij is na
de hoofdoverspanning van de Waalbrug te
Nijmegen de grootste hier te lande. De be
weegbare brug is een rolbasculebrug, die,
wat haar afmetingen betreft (48 M.i, door
geen brug van deze soort in Europa wordt
overtroffen.
Op den Oostelijken oever sluit hierbij
dan nog aan een viaduct met een lengte
van 615 M.. zoodat de totale lengte van
het bouwwerk meer dan 800 M. bedraagt.
Ook wat de ligging boven water betreft,
is het alleen de brug te Nijmegen, welke
hooger boven de rivier ligt met haar rij-
vlak. Te Nijmegen waren 't de terreinsom
standigheden met den hoogen Zuidelijken
oever, die tot die hooge ligging hebben ge
leid. Bij deze brug is het geweest de zorg
voor de zeer belangrijke scheepvaart, die
hier moet passeeren. welke er toe geleid
heeft dat v/ij 15 M. hooge toegangen naar
deze brug hebben moeten maken.
De bouw van de brug heeft ruim twee
jaar geduurd. De hoofdoverspanning is
185 M. lang. Evenals de weg is ook de brug
alleen voor motor- en rijwielverkeer open
gesteld.
|De directeur van den rijksdienst der
7moosheidsverzekering en arbeidsbemid-
f"ng deelt de voorloopige gegevens over
r£eek van 23 1011 en met 28 °ctober mede
Dp 28 October Waren bij de organen der
fcï. e arbeidsbemiddeling ingeschreven
P»22 werkzoekenden (246.137 mannen en
I'.'w vrouwen).
aiervan waren 196.770 (184.716 mannen
12.054 vrouwen) werkloos en waren
1 personen door overheidshulp tewerk-
"JW bij cultuur technische en admini
cle! daarmede gelijkgestelde werken,
waar waren er dus 17.011 personen als
|TKzoekende ingeschreven, die in het vrije
JW werkten, doch ander werk zochten.
nde week van 23 tot en met 28 October
JJ bij gesubsidieerde vereenigingen met
Jdoozenkas aangesloten 589.357 perso-
waaronder 75.416 landarbeiders,
«i de 513.941 verzekerden buiten de
Rrbeiders was het werkloosheidsper-
■3e !8.0 (in de vorige verslagweek van
met 14 October was dit percentage
j^ns 18.0).
i de overeenkomstige verslagweek van
was het werkloosheidspercentage
plaatste jaren als volgt: (in het tijd-
ai) Mei tot en met November worden
L^ekening van de percentages de
Aiders buiten beschouwing gelaten)
KOLONEL J. VAN VOORTHUYSEN.
Luit.-kolonel J. van Voorthuysen, com
mandant van het regiment Grenadiers, is
benoemd tot kolonel, ter nadere indeeling
door den minister van Defensie.
JUWELIERS
2318
Uitgebreide sorteering - Nieuwste modellen
BREESTRAAT 95
(Ingez. Med.)
EEN
GEDEELTE VAN AMSTERDAM
VERDUISTERD.
Vierduizend vrijwilligers werkten mee.
Voor een gedeelte van Amsterdam was
gisteravond een verduisterings-oefening
belegd, welke goed is geslaagd De woon
huizen van den Jordaan en omgeving
straalden vrijwel geen licht uit en het
nieuwe glazen Amstelstation was verdwe
nen.
In de Noorder-Amstellaan werd een oefe
ning gehouden in het herkennen en on
schadelijk maken van gas. Hiervoor kwa
men alle beschermingsdiensten in werking.
Door vrijwilligers van den keuringsdienst
voor waren werd het gas verkend, waarna
de gemeentereiniging uitrukte om de ge
vaarlijke plaats te ontsmetten. Terwijl men
daarmede bezig was, klonken de sirenen
ten teeken, dat de oefening was afgeloo-
pen. Voordien waren echter in de stad vele
ongevallen in scène gezet. Alle hulpdien
sten kwamen hieraan te pas. In totaal na
men ongeveer vierduizend vrijwilligers aan
de oefeningen deel. Deze mannen waren
voor dezen avond speciaal tegen ongeval
len verzekerd hetgeen niet overbodig mag
heeten voor menschen, die verplicht zijn
in zulk een duisternis te werken en zich
snel te verplaatsen. De blokhoofden ver
namen hun opdracht na het openen van
een verzegelde enveloppe, waarvoor een be
paald tijdstip was vastgesteld.
Om kwart over negen gaf een sirene het
teeken van luchtgevaar Tot 10 uur lag het
verkeer in het verduisterde stadsgedeelte
stil.
UITKEERING VAN MENAGEGELD
TIJDENS VERLOFDAGEN
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Van Sleen betreffende vergoeding van voe
dingskosten voor gemobiliseerden-niet-
kostwinners tijdens verlofdagen, heeft de
minister van defensie als volgt geantwoord
Volgens de bestaande regeling wordt bij
verlof geen vergoeding wegens gemis van
levensmiddelen toegekend.
Echter is reeds geruimen tijd een rege
ling in overweging, waarbij zoowel aan
kostwinners als aan niet-kostwinners ge
durende de gewone verlofdagen een derge
lijke vergoeding wordt toegekend. Bedoelde
regeling zal binnenkort worden vastgesteld
en bekendgemaakt. In afwachting daarvan
is afgezien van het aanvankelijk voorne
men om bij het bepalen der kostwinners
vergoeding rekening te houden met de
kosten van voeding gedurende de verlof
dagen.
WAREN DIE UITDRUKKINGEN
TOELAATBAAR?
Het Tweede-Kamerlid Van der Goes van
Naters (S.D.A.P. i heeft aan den minister
van justitie de volgende vragen gesteld:
1. Is het juist, dat op een ..werkersbijeen
komst" der Nationaal-Socialistische Bewe
ging. op Vrijdag 10 November 1939 te
's-Gravenhage gehouden, drie leiders dier
beweging de navolgende uitdrukkingen
hebben gebezigd of gevoelens tot uitdruk
king hebben gebracht:
aDe eerste spreker:
1. „Wij zullen het machtige Dietschland
vestigen". „Dietschland moet weer één wor
den. van Duinkerken tot Emden".
2. „Wij nationaal-socialisten weten niet,
wie onzer het eerst zijn leven zal moeten
geven, wanneer hij voor de consequenties
van het nationaal-soclalisme zal worden
gesteld", waarna de spreker herinnerde
aan een onderdaan van de Zuid-Afrikaan-
sche Unie, die 25 jaar geleden in oorlogstijd
aan de bevelen zijner overheid niet voldeed
en deswege zou zijn gefusilleerd, waarop
de spreker uitriep: „zoo stierf een Dietscher
trouw aan de tradities van het Dietsche
volk".
b. De tweede spreker:
Het na de herdenking van de slachtoffers
in de Bürgerbrakeller te München voordra
gen van een gedicht ter eere van Hitier en
het Duitsche leger, waarop aansluitend de
muziek speelde: „Ik had een wapenbroeder"
en alle aanwezigen den nationaal-socialis-
tischen groet brachten.
c. De laatste spreker:
1. „De haat is alleen bij de democraten.
Zy zijn het. die zeggen, dat alle Duitschers
moeten worden afgemaakt".
2. „Het groot-Dietschland. Nederland,
Vlaanderen, Zuid-Afrika. met Indië en den
Congo zaleen machtig imperium
vormen".
2. Is de minister van meening. dat in
dien het boven geciteerde juist is,
daardoor De Nederlandsche neutrali
teit wordt in gevaar gebracht, alsmede
wordt opgeruid tot desertie en rebellie, en
zoo ja. wil de minister dan meedeelen. of
het bovengemelde hem tot het bevorderen
eener strafvervolging en/of andere maat
regelen aanleiding heeft gegeven, en is
hy bereid van die maatregelen mededeeling
te doen?
FRANS ZIEGLER OVERLEDEN.
In den ouderdom van 46 jaar is in het
R.-K. ziekenhuis te Den Haag overleden de
heer F. X. W. J. Ziegler Als holfotograaf
heeft de heer Ziegler zich niet alleen in
de residentie maar ook in het land een al-
gemeene bekendheid verworven. Hij was
een uitstekend vakman en tevens een ar
tist, die het fotografenvak zoowel tech
nisch als artistiek op een hooger plan
heeft gebracht. Dat zijn deskundigheid in
vakkringen werd erkend, blijkt wel hieruit,
dat hij meermalen werd uitgenoodigd zit
ting te nemen in jury's op fototentoonstel
lingen. Als hoffotograaf heeft hij tal van
foto's gemaakt van H. M. de Koningin en
de leden van het Koninkiyk Huis.
De aanduiding „foto Frans Ziegler, Den
Haag" heeft men ook in ons Blad by her
haling kunnen aantreffen.
VRAGEN VAN DEN HEER DE MARCHANT
ET d'ANSEMBOURG.
Het Tweede-Kamerlid De Marchant
et d'Ansembourg IN.S.B.) heeft aan den
minister van defensie de volgende vragen
gesteld
Is het waar. dat een overste onder ver
denking van spionnage in arrest is gesteld?
Indien dit inderdaad het geval is. is de
minister dan bereid den naam of althans
de aanvangsletters van den naam van den
in arrest gestelden hoofdofficier mede te
deelen, opdat een eind wordt gemaakt aan
de verdenking, die door een persbericht
over een arrestatie van dezen aard op alle
oversten van het Nederlandsche leger is
gelegd?
AANTAL AMATEUR-ZENDINSTALLATIES
GEVORDERD.
Nadat enkele dagen na de mobilisatie
aan houders van amateur-zendinstallaties
een Verbod tot uitzenden was opgelegd, zyn
de militaire autoriteiten er dezer dagen
toe overgegaan een aantal installaties op
te vorderen.
De distributiestamkaart geldt
als binnenlandsch paspoort.
1932
1134
'136
»i8
268
27.1
30.1
22.5
1933
1935
1937
1939
24.8
30.8
24.2
18.0
Evacuatie van onze stad aldus de bur
gemeester is in het belang van voorbe
reidende maatregelen voor de verdediging
thans volstrekt onnoodig. De kwestie komt
pas aan de orde. wanneer ons land op eeni- 2652
gerlei wijze by het groote internationale
conflict rechtstreeks wordt betrokken.
Er zyn 9 November jl. door den minister
van Binnenlandsche Zaken richtlünen
vastgesteld met betrekking tot de admi
nistratieve voorbereiding van den afvoer
der burgerbevolking. In die richtlijnen
wordt er van uitgegaan, dat de. distributie
stamkaart zal strekken tot legitimatiebe-
wys van ieder af te voeren persoon.
Deze kaart wordt dus het binnenlandsch
paspoort.
Op de stamkaarten zal worden aange
geven, welke ingezetenen verplicht zullen
zijn onder alle omstandigheden in Utrecht
te biyven, d. i. klasse a. en welke inge
zetenen in het belang van de landsverde
diging zich ter beschikking moeten hou
den, d.i. klasse b. Tot deze klasse b. behoo-
ren dienstplichtigen, die nog niet zyn op
geroepen en de buitengewoon dienstplich
tigen.
Tot klasse a. behooren alle ingezetenen,
van wie te voorzien is. dat hun aanwezig
heid uit hoofde van het belang van de
landsverdediging, de volkshuishouding of
de veiligheid van de burgerbevolking noo-
dig zal zyn.
Neem dadelijk "AKKERTJE"
(tol 4 per dag) en kruip onder
de wol. Ze bekorten de ziekte,
verdrijven koorts en pijnenI
(Ingez. Med.)
mr. dr. Ter Pelkwijk
Voor den aanvang van de algemeene be
schouwingen van de ontwerp-begrooting
1939 heeft, de burgemeester van Utrecht
den raad gisteren een mededeeling ge
daan over hetgeen zal moeten geschieden,
indien, onverhoopt en tegen de ver
wachtingen. Utrecht geheel of gedeeltelijk
zal worden geëvacueerd.
Alle ingezetenen, die niet tot deze
groepen behooren, zullen kunnen eva-
cueeren, doch niemand is daartoe ver
plicht.
Eigenmachtig verlaten van de stad
op dagen of op oogenblikken, dat dit
in strijd is met de militaire belangen,
is verboden en zal ook zoo noodig met
den sterken arm worden tegengegaan.
Op andere dagen Is men hierin vrij,
doch men zij er wel op bedacht, dat het
wegtrekken uit zijn stad in den regel
vele ver-strekkende gevolgen mede
brengt. Men wake er tegen dit te doen.
op grond van losse geruchten, gedre
ven door een paniekstemming.
Oostpunt van de vesting Holland kan wor
den betrokken, zal aanstonds een groot
aantal ernstige zieken, die vervoerd kun
nen worden, overgebracht worden naar
een veiliger oord. Ook voor de geestes
zieken in Utrecht zal aanstonds worden
zorg gedragen.
Verder zal op zeer korten termün,
zoodra de militaire transporten het moge
lijk maken, een volgende groep personen
uit de stad kunnen vertrekken, in de eerste
plaats ingezetenen, die wonen op de on
veiligste plaatsen van de stad. Verder
hulpbehoevenden, vrouwen en kinderen.
Een en ander wordt zorgvuldig reeds thans
voorbereid. Het is de bedoeling de bewo
ners van de gevaarlijke zones tijdig te
waarschuwen en aanwijzingen te geven.
Dit laatste zal reeds spoedig kunnen ge
beuren. Een- onderzoek naar de hulpbehoe
venden wordt ingesteld. Het brengen in
groepen naar de stations van hen, die wor
den afgevoerd, wordt geregeld.
Voor de huisvesting en de verzorging el
ders worden maatregelen getroffen door
de commissie burgerbevolking. Het is de
bedoeling, dat daarmede contact wordt ge
zocht. terwyl de opzet is, indien eenigszins
mogelijk, ook voor lichameiyke en geeste-
lyke belangen zorg te dragen.
Van een evacuatie op groote schaal zal
pas sprake zijn in een later stadium, wan
neer de stad meer rechtstreeks wordt be
dreigd.
Ook voor deze evacuatie, welke moeilijker
zal zyn dan de eerste, omdat die een veel
grooter aantal personen betreft, zyn maat
regelen in voorbereiding.
Doordat tevoren bepaald is, welke per
sonen ter plaatse moeten blyven, zal zoo
veel mogelyk zorg kunnen worden gedra
gen voor dc biyvcnde bevolkinc Een van
de plichten zal zijn te waken, dat de hui
zen en bezittingen van hen
De boomen zijn al zoo kaal geworden,
door het takken-kantwerk blinkt de grijs-
lichte hemel. De laatste blaadjes zyn zwar
te silhouetjes. Af en toe ademt de wind
zachtjes door de kruinen en stroopt er nog
wat af, als met teedere hand. Geruchtloos
wiegend zweven zy naar den grond en gaan
onder in dc massa. Zoo sterven óók de
menschen, die al kantelend door het leven
vallen, ieder op zijn wijze; nu eens de eene
dan weer de andere zyde toonend, tot zij
oplossen in het einde. Ook de luidruchtig
ste mensch maakt ten aanzien van de
eeuwigheid geen gedruisch en ook de groot
ste is niet belangrijker voor die eeuwigheid
noch opvallender dan die dorre, bruine
blaadjes, die her en der om my heen den
strijd tegen den herfst opgeven en dansend
verdwijnen.
De boomen blyven en diep in het harde
hout der stammen stijgen de levens-sap
pen tot in de hoogste en fragielste twygjes
en telkens brengen zij nieuw loover voort.
Het bosch is niet dood, het sterft nooit,
het slaapt slechts, zooals ook wij afwisse
lend slapen en waken. Het leven herhaalt
zich in duizenderlei symbolen, een boom
telt vele blaadjes, een bosch telt vele boo
men. Er sterft een boom. er wordt een
nieuwe geplant, ook dat is als bij ons men
schen. Men kan den kring steeds wyder
trekken, er worden bosschen geveld en
bosschen geplant, er is altijd hout, groen
hout. dor hout, dood hout, en zoo zullen
er ook altyd menschen zijn, naar het men-
schelyke gemeten.
Wanneer en waar ik ook om my heen
zie, altijd valt er juist een blad. zoo stil
letjes en bescheiden. Dat gaat zoo dag en
nacht door. ook als ik er niet ben om er
naar te kyken. Wij gaan zwijgend door het
bosch, door de zuivere stilte van leven en
dood. van herfst, die lente voorbereidt, van
verlies van wat is. om plaats te maken voor
wat moeten komen.
Er kwettert opeens een kwaad eekhoorntje,
wij stoorden het by een van zyn voorraad-
schuurtjes onder de wortels der oude. dik
ke stammen. Met venynige nageltjes is het
rumoerig tegen de schors opgerend, van
veilige hoogte af zit het ons nu uit te
schelden, zyn staartje zwiept van woeden
de onmacht. In onverstaanbaar eekhoorn-
tjes-bargoensch veegt het ons den mantel
uit. wat moet men doen tegenover zóóveel
misverstand en nyd?
Eekhoorntjes zijn niet wyzer, zy zien
met hun bekrompen dieren-hersentjeshet
verband niet tusschen de blaadjes, de boo
men. de menschen en de eekhoorntjes, tus
schen alles wat leeft en streeft en sterft
op deze aarde. Zy zien niet niet de gewel
dige harmonie der schepping, een harmo
nie. die zelfs de yverigste pogingen der
kleine menschen om haar te verstoren
koninkiyk overleeft, zooals een bergmas-
sief de mol niet acht, die wroet in het
dal. Wij kunnen hen niet doen verstaan,
dat wy hen niet bedreigen, dat wy hun
beukenootjes niet begeeren, dat wy alleen
maar wat willen loopen peinzen in het
nevelige bosch, onder de kalende boomen
en den vlakken, lichten hemel, die zoo
zwaar en zoo schoon is van verzwegen
regen.
En ook de eekhoorntjes zy weer als de
menschen, die schreeuwen en schelden
evenzéér uit wanbegrip en wantrouwen,
omdat zy zoo bezorgd zijn voor wat beuke
nootjes in een bosch vól beuken, omdat
zy vreezen en zich ergeren over wat hun
verstand niet een-twee-drie kan omvamen.
Wij gaan verder, en terwijl wy glimlachen
om het eekhoorntje, glimlachen wy om
onszélf
HET WERK VAN „O. EN O."
Te langzaam tempo.
Aan een beschouwing in de C.-H. „Ne
derlander" ontleenen wy:
Zoo staat men thans na ruim twee
maanden mobilisatie met het werk van
„O. en O.", zooais men dat noemt, nog eerst
in het allereerste begin. Het gevolg is, dat
een groot deel van ons veldleger nog geen
enkele vrucht gezien heeft van alle plan
nen, welke de legerleiding thans voor de
ontwikkeling en ontspanning van militai
ren heeft laten opstellen. Er hebben zich
kennelijk allerlei problemen en moeilyk-
heden voorgedaan, welke aan een snellere
uitvoering in den weg hebben gestaan. De
zaak is zeker niet in alle opzichten een
voudig. Maar het is wel heel duidelyk, dat
onze jonge menschen, vooral die in de
kleine plaatsen aan de grens en bij de
versterkte linies, van dit onbevredigend
verloop de dupe zijn. Velen van hen zyn
tot dusver van alle mogelykheid tot ont
wikkeling en ontspanning verstoken.
Wij hopen, dat de legerleiding er een eer
in zal stellen dezen misstand snel en af
doend weg te nemen. Daarby ware goed te
bedenken, dat dit gelyk wy reeds aan
gaven niet alleen een eisch van men-
schelykheid is. Ook met het oog op de
weerkracht van ons leger is deze zaak van
de grootste beteekenis. Men kan aan de
materieele uitrusting van een leger wer
ken wat men wil. men kan de oefening van
de troepen op een perfecte wyze verzorgen,
als de geest van de manschappen niet
goed is, mist dat alles zyn waarde. De ver
sterking van de moreele weerkracht is
even belangrijk als de zorg voor welk
ander onderdeel der legerorganistie ook.
die wegge
Indien werkelyk gevaar voor ons land trokken zyn, zoo goed mogelyk worden be
dreigt van een zyde, waarby Utrecht als waakt tegen diefstal en tegen brand.
HET LEVENSONDERHOUD VAN
ARBEIDERSGEZINNEN.
Het bureau voor de statistiek te Amster
dam meldt dat er in October voor de totale
kosten van het levensonderhoud voor ar
beidersgezinnen en voor gezinnen van
werkloozen een styging was waar te ne
men met 2.7°sedert de voorafgaande
maand en met 4.6% sedert de maand
voor het intreden van den oorlogstoestand
in Europa. Voor de voeding afzonderlijk is
er een styging met 4 0° o sedert September
en met 7.2% sedert Augustus.