Radio-redevoeringen
DE ONGELUKSVOGEL
lEIDSCH DAGBLAD - Tweede BSad
Maandag 13 November 1939
De viering van
W apenstilstandsdag
Churchill
Goebbels
Toespraak van president
Lebrun
Boodschap van
Engeland's koningin
President Roosevelt
DAGBLADRECLAME
INULTMEN
/TUKKEN
Minister Churchill heeft voor de radio
I ((n redevoering gehouden, waarin hij zelde,
I het goed te achten, hoe de oorlog in de
I eerste tien weken voor de geallieerden Is
I teloopen.
I Het ts zeer duidelijk, dat de kracht van
I het Britsche rijk en de Frar.sche republiek
lom het leven der Poolsche en Tsjecho-
Slowaaksche naties te herstellen, en tot
nieuw leven te brengen, zoowel als het doen
Iven een paar dingen, waarover ik later zal
spreken, van dag tot dag toeneemt.
Steeds opnieuw hebben wij geprobeerd,
lieten oorlog te voorkomen en voor de zaak
Ivan den vrede hebben wij te doen gekregen
Invet eenige dingen, die niet hadden moeten
I«beuren. Nu wij evenwel In oorlog zijn,
■zullen wij voortgaan, tot de andere partij er
Ijnioeg van heeft. Gij weet, aldus vervolg-
lir Churchill, dat ik het niet altijd eens ben
Iceweest met Chamberlain, hoewel wij steeds
Ipersoonlijke vrienden zijn geweest. Hij is
|een man met een zeer taal karakter en hij
|-al even hardnekkig voor de overwinning
I rechten, als hij het voor den vrede heeft
|ied aan.
Gij kunt er volkomen zeker van zijn,
dat óf al hetgeen Groot-Brittannië en
Frankrijk ln de moderne wereld willen
behouden, teloor zal gaan, óf dat Hit-
ler, het nationaal socialistische regime
en de voortdurend terugkeerende Duit-
sche of Pruisische bedreiging van
Europa gebroken en vernietigd zal wor
den. Zoo staan de zaken.
Thans worden wij aangevallen door een
■goor van verschrikkelijke bedreigingen. De
Itiationaal-socialistlsche regeering lucht
■door tusschenkomst van alle neutrale sta
llen Inlichtingen van ingewijden over de
Iverschrikkelijke wraak, welke zij over ons
|nl doen neerkomen en zij bazuint dit ook
luit door tusschenkomst van haar propa-
;auda-apparaat. Indien woorden zouden
|kunnen dooden, zouden wij al dood zijn.
iDoch wij worden niet verstoord door deze
|verschrikkelijke bedreigingen. In feite be
lhouwen wij ze als een teeken van zwakte
■bij onzen vijand. Wij uiten in oorlogstijd
■geen bedreigingen. Indien wij soms denk-
I beelden van een offensief karakter zouden
"hebben, zouden wij er niet over spreken.
Wij zouden zien na te gaan. hoe zij in de
|practijk zouden uitwerken. Wij onderschat-
li» geenszins de macht van haat van onze
panden. Wij zijn bereid de beproeving te
|coorstaan. doch tien weken geleden hebben
J dat alles overdacht en alles wat slnds-
Icen geschied is, heeft ons doen inzien, dat
het toen bij het Juiste eind hadden en
tog steeds hebben.
Niemand op de Britsche eilanden heeft
verondersteld, dat deze oorlog een kor
te of een gemakkelijke oorlog zou wor
den. Zij waren allen bereid het ergste
onder de oogen te zien.
Wl] zijn er thans heel anders aan toe
|dan tien weken geleden. Wij zijn veel ster-
lier dan tien weken geleden en zijn veel
loeier voorbereid op het doorstaan van de
Jergste boosaardigheid van Hitier en zijn
iHünnen dan wij begin September waren,
"ildus Churchill. Onze marine is sterker,
duikbootbestrljdingskrachten zijn drie
liter zoo talrijk, onze luchtmacht veel ster-
lier, ons leger neemt numeriek toe en de
Itoelendheld verbetert met den dag. De
l'.JOrzorgen tegen luchtaanvallen zijn heel
aders dan zij bij het uitbreken van den
oorlog waren. Aanvallen van dulkbooten
■rijn bedwongen. De duikbooten hebben een
rvare tol betaald. Bijna alle Duttsche den
lOceaan bevarende schepen hebben hun
|tcevlucht gezocht ln neutrale havens, ter
wijl onze wereldhandel gestadig voortgaat
net vierduizend schepen, waarvan er steeds
|Z500 op zee zijn.
De superieure kwaliteit van onze lucht-
riacht is gebleken. Zoowel onze vliegers als
I»™ toestellen zijn beter dan van den
lljand. Onze luchtmacht heeft 15 Duitsche
l'üegtuigen. welke gebruikt werden voor
I omvallen over zee, omlaag geschoten zon-
Icer in den strijd zelf een vliegtuig te ver
liezen. Thans inaken mist en storm bom-
Ioor.vallen op militaire doelen ln ons ellan-
ncenrijk veel moeilijker. WIJ hebben een uit
gesproken voordeel, dat onze wetenschap
Iveel beter ls Ingesteld op den oorlog en
Iedere week die voorbijgaat, neemt zulks
|M| toe. Zelf twijfel lk er niet aan, of de
I id is aan onze zijde. Ik wil zelfs zoo ver
ltsan en zeggen, dat wanneer wij den win-
|kf doorkomen, zonder dat een groote of
«langrijke gebeurtenis zich voordoet, wij
Ij» feite de eerste campagne van den oorlog
Imbben gewonnen. Wij zullen in het voor-
liaar onze taak veel sterker en beter geor
ganiseerd en beter bewapend kunnen voort
zetten dan ooit tevoren. Laten wl] daarom
l«e ongemakken dragen met geduld, omdat
l*lj tot grooter oorlogssterkte komen, om-
Itat Duitschland als gevolg van den oorlog
1'ekort krijgt aan benzine en andere essen-
I ooriogsvoorraden,
I «n lange reeks belangrijke gebeurtenis-
I «n ls sedert het begin van den oorlog te
onzen gunste geweest.
II "i'1* naar wij gevreesd hebben, zijn
IHistorisch deelgenootschap met Groot-Brit-
I ™bië en Frankrijk ln de Middellandsche
p' een deelgenootschap, dat voortdurend
.'riJcMdragender zal worden, zou opgeven,
I at«t een strikte neutraliteit bewaard.
I «T?116" ons *n Japan heeft zich geen
I WCMl voorgedaan. Deze beide groote mo-
1 radheden, die zich met het nationaal-
'stlsche Duitschland hadden aaneen-
I ifj 'n een anti-komintern verdrag.
It het moeilijk, zich aan te passen bij
I .'ro"tverandermg naar het bolsjewisme,
I de heer Hitier cn zijn slechte raad
gever, de heer von Ribbentrop, hebben te-
'«tgebracht.
I ten n<i kan de beteekenis onderschat-
5 van het vriendschapsverdrag van
li P» "Brlttannlc, Frankrijk met Turkije,
sovjet-Russische regeering, belichaamd
formidabele figuur van Stalin, heeft
hÜn vooral alle nationaal-soclalistlsche
"fnuikt V'0r een ^ran® naar <->osten
Goering zegt. dat wij tot nu toe gespaard
zijn, omdat het nationaal-socialistische
Duitschland zoo humaan ls. Hij kan het
niet over zich verkrijgen, Iets te doen, dat
iemand zou treffen. Al wat het vraagt, is'
het recht om te leven en alleen te worden
gelaten om te veroveren en de zwakken te
dooden, aldus Churchill. Hun humaniteit
verbiedt hen, streng op te treden tegen de
sterken. Dat kan waar zijn, doch wanneer
wij ons de beestachtige wreedheden herin
neren, die zij ln Polen hebben begaan, wen-
schen wij niet om gunsten te vragen. WIJ
zullen onzen plicht doen, zoolang wij leven
en de kracht hebben.
De linkerpoot van den beer verspert
Duitschland den weg naar de Zwarte Zee,
de rechter poot betwist de controle over de
Oostzee. Hoe de geschiedenis over deze ge
beurtenissen ook moge oordeelen, het ls
volkomen duidelijk, waarmede wij rekening
moeten houden. Het nationaal-socitalisti-
sche Duitschland is van het Oosten afge
sloten en moet het Britsche rijk en de
Fransche republiek veroveren, of in deze
pogingen vergaan.
Thans kijken deze pochende en schette
rende nationaal-socialisten met hongerige
oogen naar enkele kleine landen in het
Westen, welke zij kunnen vertrappen en
plunderen, zooals zij Oostenrijk, Tsjecho-
Slowakije en Polen hebben vertrapt en ge
plunderd.
Thans wenden zij hun meedoogenlooze
doch tamelijk voorzlchtigen blik op de
oude, geciviliseerde en geen aanstoot ge
vende naties van Nederland en België. ZIJ
hebben er niet de voorkeur aan gegeven,
de Britsche vloot, welke hun aanval ln de
Firth of Forth in de afgeloopen week heeft
afgewacht, lastig te vallen. Zij deinzen te
rug van het stalen front van het Fransche
leger langs de Maglnot-llnie.
Hun gedweeë dienstplichtigen worden ln
groote aantallen opeengehoopt langs de
grenzen van Nederland en België.
De nationaal-socialisten hebben aan deze
beide staten zeer onlangs nog plechtige
verzekeringen gegeven; geen wonder, al
dus Churchill, dat de bezorgdheid groot ls.
Niemand gelooft een woord, van wat de
heer Hitier en de nationaal-socialistische
partij zegt, en daarom moeten wij den toe
stand als ernstig beschouwen.
Ik zal mij niet aan de voorspelling
wagen of de waanzin van een in het
nauw gedreven maniak den heer Hitier
zal drijven tot de ergste van al zijn
misdaden, doch ik wensch te zeggen,
dat het buiten twijfel staat dat het lot
van Nederland en België, gelijk dat van
Polen, Tsjeclio-Slowakije en Oostenrijk
beslist zal worden door de overwinning
van het Britsche rijk en de Fransche
republiek. Indien wij overwonnen zijn,
zullen allen tot slavernij worden ge
bracht en zullen de Vereenigde Staten
als eenige overblijven om de rechten
van den mensch te behoeden. Wanneer
wij niet vernietigd zullen worden, zul
len al deze landen gered woeden en
hersteld in leven en vrijheid.
In het verdere verloop van zijn redevoe
ring zeide Churchill, dat het nationaal-
socialistische Duitschland geen enkelen
vriend op de geheele wereld heeft Geen
enkele. Rusland werpt een starren blik te
rug, Italië wendt den blik af, Japan ls ver
legen en voelt zich verraden, Turkije en
de geheele kracht van den Islam heeft zich
Instinctief doch beslist aan geallieerde zijde
geplaatst. De groote EngeLsch-sprekende
republiek aan de overzijde van den Oceaan
maakt geen geheim van haar sympathieën.
De geheele wereld, aldus Churchill, ls tegen
Hitler en het Hitlerisme.
Het ls Inderdaad een plechtig oogenblik,
wanneer ik tot u spreek op dezen tienden
Zondag na het uitbreken van den oorlog,
doch het ls ook een oogenblik geschraagd
door vastberadenheid en hoop. Spr, herin
nerde er aan ook in den laatsten oorlog de
leiding te hebben gehad over de Britsche
marine. Hij is er zeker van. dat er nog
zwaar weer te wachten ls, doch is van ge
voelen, dat het Duitschland, dat thans
aanvalt, veel minder krachtig is opgebouwd
en een organisme bezit, dat minder hecht
Drie katten die aan de deur van den
winlcel zaten, vlogen van schrik met één
sprong over een ezel, die bij 't trottoir
voor een schlllenkar stond. De ezel
schrok geweldig en sloeg, met *kar en
al, op hol.
De drie katten waren op de kar terecht
gekomen, waar zij angstig miauwend
bleven zitten. De voorthollende ezel begon
hard te balken. Honden zetten het op
een blaffen cn kinderen renden schreeu
wend achter de kar aan
De schilleboer riep luid om hulp, maar
niemand durfde het op hol geslagen dier
te grepen. Agent nummer 18 liep juist
met groote passen over een plein. De
handen hield h\j op z'n rug, totdat htf
plotseling een hevig lawaai hoorde.
gegrondvest is, dan het Duitschland, dat
de geallieerden en de Vereenigde Staten 21
jaar geleden genoopt hebben, een wapen
stilstand te vragen. Wijz ijn zeker van ons
zelf.
Tenslotte zeide spr. dat er zelfs ln
Duitschland millioenen zijn, die ontoe
schietelijk zijn tegenover het nationaal-so
cialistische regime. Laat hun temidden van
de verwarring en gevaren moed scheppen,
daar het zeer wel zou kunnen, dat de de
finitieve wegvaging van een noodlottige
overheerschlng den weg zou kunnen banen
voor een solidariteit op breeder basis van
alle menschen, in alle landen dan wij ooit
zouden hebben kunnen beramen, Indien
wij niet te zamen door het vuur zouden
hebben gemarcheerd.
Rijksminister dr. Goebbels heeft gister-
cvond een redevoering uitgesproken, waar
in hij o.m. zeide: Het is ons van het begin
af aan duidelijk geweest, dat deze oorlog
voor ons allen niet gemakkelijk en een
voudig zou zijn. Het volk met de sterkste
zenuwen ls het best gewapend voor den
oorlog. Het was van den aanvang af nau-
U hoeft nooit te lijden aan
brandend maagzuur.
Zèlis niet na een stevig wintermaal
Tallooze lijders aan overtollig pijn-verwek-
kend maagzuur durven daar geen mond
aan te zetten. Hun neus gaat te gast, maar
ze rillen van afkeer, bij de gedachte aan
de brandende pijnen, waarmee ze moeten
boeten, reeds na 't nuttigen van een be
scheiden portie. Dat zijn de mensehen, die
Digestif Rennle moeten nemen. Rennle zal
hun maag helpen het voedsel te verwerken
dat hun llchaaim ncodlg heeft. Duizenden
menschen, die totaal verslapt waren, omdat
ze uit angst voor de brandende pijnen hun
'lichaam alle krachtig voedsel ontzegden,
kunnen met de hulp van Rennle, zonder
vrees weer alles eten.
Gij moet óók Rennle nemen. Rennle is wel
dadig voor de maag, 't versterkt den teeren
maagwand en neutraliseert het overtollig
maagzuur, dat het branden veroorzaakt
Daarbij helpt het indirect Uw heele gestel,
om weer op krachten te komen, omdat ge
weer alle voedsel nemen kunt, dat goed
voor U is. Vraag Uw Apotheker of Drogist
Digestif Rennle. 'n Proefpakije voor 40 ct.
of 'n groot pak van f. 1.35. Iedere pastille
is apart verpakt, zoodat ge Rennle gemak
kelijk bij U 'kunt steken en innemen, onge
merkt, waar en wannéér ge tnaar wilt, zon
der water of wat ook. Gewoon laten smelten
ln den mond
2615
flneez. Med.)
welijks te betwijfelen, dat de Britsche re
geering Duitschland zou dwingen tot een
meting van kracht.
Het Duitsche volk is in zijn geschiedenis
steeds weer door bedrog afgehouden van
het groote doel van zijn politieke ontwik
keling. Toen Engeland de wereld veroverde
en zijn imperium oprichtte, twistten de
Dultschers onderling.
Ook na den oorlog ging het dien kant
uit. maar Hitler heeft daar een einde aan
gemaakt. Hij heeft tevens de reactie van
de tegenstanders hierop voorzien en het
volk daarop voorbereid. Onze tegenstan
ders wilden ons van den aanvang af ver
nietigen, maar zij hebben hun maatrege
len steeds te laat genomen. De geschiede
nis van het nationaal-soclalisme ls tege
lijk de geschiedenis van de gelegenheden,
die zijn tegenstanders hebben laten voor
bijgaan.
Goebbels besprak vervolgens de opkomst
der nationaal-socialistische beweging en
keerde zich daarna tegen de moreele mo
tieven van de vijanden van Duitschland
evenals tegen de pogingen, om onderscheid
te maken tusschen leiding en volk van
Duitschland.
Over den aanslag te Muenchen, zelde
Goebbels: Deze misdaad van de vijanden
van Duitschland ls niet gelukt en kan ook
niet lukken, want ons Instinct zegt ons,
dat er geen gerechtigheid meer zou zijn ln
ae wereld, dat de wereldgeschiedenis haar
beteekenis zou hebben verloren, wanneer
Wij Dultschers. die nu zeven jaar lang er
eerlijk naar gestreefd hebben. Duitschland
weer vrij en groot te maken, door de bom
van een bende misdadigers verhinderd
zouden kunnen worden, dit doel te berei
ken. Dat is niet mogelijk. Goebbels besloot
met de woorden:
Het is de taak van iederen Duitsober,
voor dezen oorlog al zijn krachten ln
te zetten. Wanneer deze oorlog, dien
Engeland gewild heeft, gewonnen is
en wij weten, dat hij gewonnen wordt
dan beteekent dat de definitieve be
vrijding van ons volk en de beveiliging
van ons nationale leven door alle
tijden.
REDE VAN SIR EDWARD GRIGG.
Sir Edward Grlgg. parlementair secre
taris van het ministerie van voorlichting
heeft in een te Altrlngham gehouden rede
o.a. gewezen op het Engelsche oorlogsdoel.
Grigg zeide: wij wenschen geen ge-
dlcteerden vrede, doch een vrede door
overeenstemming, waaraan alle volken,
met inbegrip van het Duitsche, hun
deel zullen hebben.
Wij wenschen een vrede, welke ge
waarborgd is door algemeene goedkeu
ring geen vrede gewaarborgd door
de kracht van twee of drie overaeer-
schende mogendheden, terwijl de an
dere volken zwak en ontwapend blij
ven.
Er moet kracht staan achter alle
wetten, doch hoe breeder de basis van
het recht, boe geringer het gevaar, dat
geweld moet worden gebruikt.
Wij zullen streven naar economische
welvaart niet alleen voor de overwin
nende landen, doch voor Europa als
gebeeL
De zwakste plek van het verdrag van
Versailles en de bijverdragen was de ver
blindheid voqr de economische behoeften
van verscheidene nieuwe staten welke men
in het leven had geroepen. De staten van
Europa zullen, naar spreker hoopt, tot het
inzicht komen, dat zij, zonder samenwer
king op een schaal, als in het verleden on
bekend was. noch op veiligheid, noch op
welvarendheid kunnen hopen.
Wij moeten er naar streven, dat tot stand
te brengen door Iedere mogelijke bijdrage
te leveren voor het gemeenschappelijke wel
zijn.
Door Duitschland en Rusland wordt ge
zegd, dat wij dezen oorlog zijn ingegaan
om de imperialistische overheersching van
Europa en andere deelen der wereld te
handhaven. Dat is een leugen. Wij wen
schen niets anders dan de vrijheid, hoogere
levensstandaarden en een overvloediger le
ven voor ons eigen volk en voor alle volken
onder de zon.
Hoe langer de strijd zal duren hoe groo
ter het te herstellen verlies.
Er zullen maatregelen noodig kunnen zijn
tot steunverleening aan Europeesche valu
ta en om de zwakste voor een instorting
te redden. Wij moeten ook voorkomen voor
zoover mogelijk dat de werkloosheid zich
uitbreidt een noodzakelijkheid welke
een internationale actie op aanzienlijke
schaal zou kunnen oproepen.
In een toespraak op Wapenstilstandsdag
zelde president Lebrun, dat alles gedaan
was om een catastrophe te voorkomen en
dat Frankrijk zich niets te verwijten heeft.
Tegenover de methoden van geweld heeft
het zijn wensch naar verzoening en vrije
en loyale onderhandelingen gesteld. Het
heeft toegestemd in een vrede van opoffe
ring welke Frankrijk vreeselijk ln zijn In
ternationale vriendschappen zou hebben
aangetast. Het vaderland heeft zich even
wel moeten terugvinden tegenover dezelfde
gevaren als van Augustus 1914. Op 1 Sep
tember J.l. heeft het VbOr de verdediging
van zijn vrijheid en zijti eer. voor de trouw
aan zijn verplichtingen opnieuw de wape
nen moeten opvatten. Al zijn kinderen heb
ben aan zijn oproep gehoor gegeven. Zij
kwamen de kracht van hun armen of het
licht van hun verstand brengen.
Met trouw, kalmte en vastberadenheid
doen allen hun plicht. De president ver
telde van een dezer dagen aan Lotharin
gen en den Elzas gebracht bezoek, waar hij
velen heeft gezien, die ook twintig jaren
geleden hebben gediend. Voldaan ls de pre
sident teruggekeerd. vol vertrouwen in de
toekomst. Spreker bracht hulde aan leger
en vloot. Hij noemde de overwinning zeker.
Frankrijk en Engeland vormen de sterkste
macht ter wereld. Van Canada tot Austra
lië, van Zuid-Afrika tot Nieuw-Zeeland,
van Indië tot Noord-Afrika, van Madagas
kar tot Indo-Chln'a heeft men zich opge
maakt.
De Paus heeft ln zijn Jongste encycliek
ln bijna dezelfde bewoordingen als Cham
berlain en Daladier de oorzaken van den
oorlog opgesomd: de geest van overheer
schlng, de vereering van bruut geweld, min
achting voor verdragsverplichtingen. Na
dat de jire6ident nog herinnerd had aan
de Intrekking van de neutrallteltswet, de
sluiting van het Fransch-Britsch-turksehe
verdrag, verklaarde hij tenslotte, dat de
wereld met de geallieerden is, dat zij be
grijpt dat het succes der geallieerden een
algemeen en menschelijk belang heeft.
Dat is onze rechtvaardiging, onze trots,
de waarborg voor onze overwinning!
De koningin van Engeland heeft in ver
band-met den wapenstilstandsdag een ra
dioboodschap gericht tot de vrouwen van
het Britsche rijk, waarin zij haar dank
bracht voor de wijze, waarop zij den op
roep tot het toonen van zielskracht en
zelfopoffering beantwoord hebben.
„Wij hebben niet minder dan de man
nen vltalcn arbeid te verrichten", zoo
zeide de koningin. „Dc. vrouwen van alle
landen haken naar den dag. waarop het
mogelijk zal zijn, eei^ begin te maken met
den opbouw van een nieuwe, betere wereld
waar vrede en goede wil zullen wonen. Die
dag moet komen.
Intusschen zou ik u allen een boodschap
van hoop en aanmoediging willen geven.
Wij hebben allen een rol te spelen en ik
weet dat gij in de uwe niet in gebreke zult
blijven.
Eerst wanneer wij een duurzamen vrede
hebben gewonnen, zullen wij vrij zijn, om
onbelemmerd te werken voor een grooter
geluk en welzijn van de geheele mensch-
heid.
stellen ons verteouwen in God. Die
onze toevlucht en krfürtft ls ln alle tijden
van beroering.
Ik bid met geheel mijn hart, dat Hg u
altijd moge zegenen, lelden en behoeden
President Róosevelt heeft in een toe
spraak van vijf minuten gezegd:
„De wereld heeft een nieuwen, beteren
vrede noodig, een vrede, welke de men
schen zal noodzaken de wapens van haat
neer te leggen, welke gebruikt zijn om hen
te verdeelen. Ook moet zij de doelloozc am
bities die zij heeft ln het leven geroepen,
verlaten, de ambities, die tot geen nuttig
doel dienen. WIJ zoeken een taal. waarin
de nabuur tot den nabuur spreken kan,
waarin menschen tot menschen kunnen
spreken en waardoor de gewone mensche-
ltjke instincten, die' overal gevonden wor
den. uitdrukking zullen kunnen vinden
door wegneming van de vrees".
Tusschen den Engelschen koning en pre
sident Lebrun zijn zeer hartelijke telegram
men gewisseld.
'oncentreer cp het krachttgate
raclam a-middel
(Bulten verantwoordelijkheid der Redactie).
Cople van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
BESCHERMING VAN LEIDEN DOOR
LUCHTAFWEERGESCHUT.
Geachte Redactie.
Mag lk over dit- onderwerp nog éénmaal het
woord.
Ik ga daarbij uit van de onderstelling dat het
antwoord van den Burgemeester, in de Raads
vergadering van 6 dezer gegeven aan het Raads
lid Parmentier. door U juist ls weergegeven <Dit
laatste is het geval. Red. L.D.).
Het antwoord ls niet duidelijk en ik vermoed
dat dit komt. omdat de paarden achter den
wagen gespannen worden.
Wil de burgerij weten waar ze aan toe is. dan
moet in de eerste plaats onze volledige gemeen
telijke Overheid (d.w.z. de Gemeenteraad) alch
uitspreken over de vraag: ..heeft Leiden behoefte
aan luchtafweergeschut" ja of neen.
Zegt de Raad „Ja", dan moet door hem ook
aangewezen worden de ontvangstpost. waaruit
dit geschut betaald moet worden.
„Publiekrecht ls publieke plicht"; deze gulden
woorden van prof. Oppenheim hebben hunne
beteekenis nog voor allen die regeeren.
B. en W. moeten niet marchandeeren met
..particulieren" over de uitvoering van een
Raadsbesluit. De Gemeenteraad mag geen lasten
die het gevolg zijn van zijn eigen besluit, van
de Gemeente afwentelen op de schouders der
ingezetenen.
Het Gemeentebestuur mag ook de aanschaf
fing van luchtafweergeschut niet beperken tot
bescherming van „haar" eigendommen. (Ik vraag
mij af wat wordt daarmede bedoeld. Ik weet
het niet.)
Als er bescherming noodig is is ze noodig voor
ALLE 76000 inwoners van Leiden, en Ls het de
roeping van het Gemeentebestuur, om te zorgen
dat ze er komt.
Natuurlijk mag het Gemeentebestuur met
grooten dank aanvaarden alles wat een parti
culiere Commissie, als vrijwillige bijdragen voor
dit doel weet byeen te brengen; maar de uitvoe
ring van een eventueel besluit van den Gemeen
teraad. tot aanschaffing van dit geschut, rust
voor 100 r> op Burgemeester en Wethouders.
Leiden. 13 November 1939.
J. DE LANGE.
Witte Singel 65.
3—2
