ü&ësM
Van autonomen staat tot
zelfstandige republiek
DE ONGELUKSVOGEL
LESDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Maandag 23 October 1939
Finland
Bestrijdt KOU
direct
•"•T-ai
|E-
V/ICKS
Hoe Finland onafhankelijk werd
(LN/T IN LITÏIRIN
/CU IIP/
TJUNCINl
(Slot).
Evenals de Duitschers vieren de Finnen
een zonnewendefeest waarin de heidensche
zon- en vuuraanbidding voortleven In den
nacht van den 24sten Juni wordt op alle heu
vels in Finland het Johannisvuur ontstoken.
Het is een fantastisch gezicht wanneer in
den lichten nacht overal de vuren hoog
boven de stille meren en bosschen opvlam
men. Geen echte Fin zal verzuimen zijn
nachtrust op te offeren om het zonnewende-
feest te kunnen meevieren. De beteekenis
van het Finsche zonnewendefeest is echter
een geheel andere dan van het Duitsche. Het
laatste is een sinds enkele jaren met kunst
matige ademhaling tot leven geroepen oud-
Germaansch gebruik, dat alleen in zooverre
beteekenis heeft als een bewuste poging om
heidensche zeden, met achteruitstelling van
de Christelijke religie, te doen herleven Het
Finsche feest is niet onnatuurlijk of kunst
matig en het bedoelt evenmin een Christe-
lijken feestdag te vervangen. Het bestond
altijd naast de Christelijke feestdagen
waarvan Kerstmis de belangrijkste is en
doet hieraan niets af. Er is geen volk in
Europa dat door de eeuwen heen op religieus
gebied zóó'n sterke eenheid vormde als het
Finsche. De hervorming voltrok zich in de
16e eeuw volledig. De bevolking van Finland
is voor 97 11protestant en grootendeels zeer
religieus. Dit wil niet zeggen, dat de Finnen
strenge zedelijkheidsmaniakken zijn. Wel
komt op het leerprogramma van elke school
godsdienstonderwijs voor. maar zedelijk- j
heidsbepalingen als gemengd zwemverbod
of gemengd-in-het-gras-zitverbod kent men
in Finland niet.
Op het land worden de kerken daar ge
bouwd waar zij voor de bewoners van de
ver uiteenliKende gehuchten, dorpen en i
hoeven het makkelijkst bereikbaar zijn. Er
worden lange „kerkbooten" gebouwd, waar
van sommige plaats bieden aan 100 perso
nen. De bevolking van een dorp of buurt
schap zet zich aan de riemen en roeit
's Zondags over de meren naar de kerk. Deze
kerkbooten zijn de trots van elk dorp en
de kerkvaarten worden dikwijls spannende
roeiwedstrijden tusschen de dorpen onder
ling. Opdat de boot zoo snel mogelijk zal
varen wordt zij met eiwit ingesmeerd waar
toe honderden eieren kapot geslagen
worden.
Daar de godsdienst op het land gehand
haafd bleef vindt men ook op politiek ter
rein juist bij de boerenbewegingen een sterk
religieuzen inslag. Toen de fascistisch ge
tinte maar hoofdzakelijk fel anti-communis
tische Lappo-beweging opkwam, hebben zich
hierbij duizenden kleine boeren uit religieuze
overwegingen aangesloten, aangezien zij in
den strijd tegen het communisme den strijd
voor het Christendom zagen. Bij de leiders
van deze beweging voornamelijk groot
grondbezitters en heerenboeren hebben
eerder economische motieven een rol ge
speeld. Toen in Juli 1930 10.000 opmarcheer
den ide „Lappomarsch") en verwezenlijking
van hun programma dat alleen uit onder
drukking en verbod van het communisme
bestond eischten. heeft de Finsche Rijks
dag zich onder den druk van deze overmacht
geschikt. De communistische partij werd
opgeheven; nieuwe verkiezingen uitgeschre
ven. Een anti-communistische wetgeving
kwam in de jaren 19301931 tot stand.
Finland, dat zich van alle na-oorlogsche
staten (op Tsjecho-Slowakije na, dat altijd
democratisch is gebleven) nog het langst
als democratische staat heeft weten te
handhaven, is in 1930 voor de verleiding ge
zwicht om ,ter handhaving van het gezag"
aan de kostbare vrijheid te gaan knabbelen.
Daar waar men de vrijheid in zijn vollen
omgang niet meer of nog niet aan kan. boe
ten ook de grondwettelijke voorschriften die
juist ter handhaving van de vrijheid in het
leven werden geroepen, aan waarde in.
Theoretisch verandert er niets, maar in de
praktijk doen andere waarden opgeld. Zoo
wordt het mogelijk dat, ook al blijft de let
ter van de grondwet bestaan, naar den geest
niet meer gehandeld wordt. Polen ging in
1926 tot de verkapte dictatuur over, hoewel
de democratische grondwet nog bijna 10
jaar gehandhaafd bleef. De eenheid werd op
deze manier zeker niet bereikt, wat voor
buitenstaanders wel het duidelijkst tijdens
den Duitschen overval aan het licht geko
men is, terwijl de vele opstanden en pro
cessen gedurende de laatste jaren al voor
zichzelf gesproken hadden. Men kan Fin
land, dat aan een dictatuur zeker niet toe
is en hoogstens op het altaar van de dicta
tuur stukjes en beetjes van zijn vrijheden
geofferd heeft, met Polen niet op één lijn
stellen, maar een vergelijking van deze
landen, die beide tot 1918 een deel van het
Russische rijk uitmaakten en altijd als
bufferstaten tusschen Oost en West hebben
dienst gedaan kan misschien interessant
zijn.
Onder de Zweedsche opperheerschappij
hebben de Finnen zich altijd vrij kunnen
ontwikkelen. Zij hadden hun eigen wetten
en voerden politiek en cultureel een zelf
standig bestaan. In 1808 kwamen zij bij Rus
land. waarvoor Finland alleen militaire be
teekenis had Een hechte band met dit land
bestond echter niet. De Tsaar, tevens groot
vorst van Finland, was het eenige element,
waaruit de afhankelijkheid van Rusland
bleek. Na 1900 toen het ultra-reaction-
nalre, tsaristische bewind inzette kwam
er verandering in de verhouding, maar een
onafhankelijkheidsbeweging op groote schaal
ontstond in Finland niet. En de in 1914 uit
brekende Wereldoorlog bracht den Finnen
aanvankelijk slechts de hoop op herstel der
autonomie, zooals zij die van 1808 tot 1898
gekend hadden.
Gedurende den oorlog namen de Finnen
een afwachtende houding aan. Tot een alge-
meene „los-van-Rusland-beweglng" kwamen
zij niet Pas na het uitbreken van de revo
lutie in Rusland en het vermoorden van den
Tsaar, voelen zij, dat dit ook voor hen een
keerpunt beteekent. In 1917 wordt een dele
gatie naar Petersburg gestuurd om te on
derhandelen over het herstel van de auto
nomie. De nieuwe Russische regeering heeft
daarop bij een manifest van 1917 de oude
rechten van Finland weer verzekerd. De
landdag, die tijdens den oorlog in Finland
wordt gekozen, bestaat voor een meerderheid
uit socialisten de nieuwe regeering uit 6
socialisten en 6 burgerlijken. Het komt
tusschen deze Finsche en Russische (Ke-
renskyi regeering tot oneenigheiden In
Finland begint de onafhankelijkheidsbewe
ging, waaraan zoowel socialisten als burger
lijken deelnemen. De voorloopige regeering
in Rusland ontbindt den landdag en schrijft
nieuwe verkiezingen uit Maar dan ont
brandt in Finland de strijd tusschen socia
listen en niet-sociallsten; het begin van een
bloedige terreur, die in latere jaren aan den
partijstrijd het felle karakter gaf. waarvan
de aantasting van de democratie weer het
gevolg is geweest.
Het einddoel van belde groepen is het
zelfde. n.l. de onafhankelijkheid van Fin
land. maar de sociale doeleinden zijn geheel
andere. De kleine pachters, die In een soort
hoorigheidsverhouding tot den grondbezitter
staan, sluiten zich bij de socialistische arbei
ders aan en strijden voor hun onafhanke
lijkheid in den Finschen Staat. Daarbij komt
nog dat tengevolge van het levensmiddelen
gebrek hongeropstanden uitbreken. En wan
neer dan in Petersburg de Bolsjewiki de
overwinning behalen, ontstaat er een bloe
dige strijd tusschen de roode en de witte
garde. De eerst zoekt hulp bij de Bolsjewiki.
de tweede, onder aanvoering van Generaal
Mannerheim, bij de Duitschers.
De roode garde wordt verslagen en er
woedt een hevige contra-terreur, waarbij
duizenden socialisten gevangen genomen
worden.
De Duitschers hebben intusschen de
Alandseilanden en Helsinki al bezet. Er
wordt een burgerlijke Finsche regeering ge
vormd onder leiding van Svinhufvud van
af 1931 tot 1937 President der republiek),
die een zelfstandigheidsverklaring publi
ceert, welke door Rusland wordt erkend.
Daar de socialisten gevangen genomen zijn
is de landdag niet voltallig (slechts 109 van
de 200 leden zijn aanwezig). De monarchis
ten krijgen het er nu door dat aan een
Duitschen Prins de Finsche kroon wordt
aangeboden. Deze Prins Friedrich Karl van
Hessen, een zwager van den Duitschen kei
zer, accepteert de kroon, maar Engeland en
Frankrijk weigeren Finland als onafhanke-
lijken staat te erkennen, wanneer zij een
Duitscher binnenhalen. Duitschland ver
liest intusschen den oorlog. De Duitsche
troepen moeten zich terugtrekken en de
Prins van Hessen wordt geen Koning van
Finland. Na deze nederlaag voor de pro-
Duitsche monarchisten moet de regeering
Svinhufvud aftreden. De nieuwe verkiezin
gen brengen een linksche meerderheid,
waarvan de Sociaal Democraten het leeu
wenaandeel. n.l. 80 zetels behalen. In Juni
1919 wordt de republiek uitgeroepen, waar
van Stahlberg. die op Mannerheim de over
winning behaalt. President wordt.
Een nieuwe democratische grondwet komt
tot stand. De volksvertegenwoordiging be-
Nu had de motorverhuurder gezegd:
,,Even trappen maar, dan houd je je
beenen stil en je rijdt". DM had Jansen
goed in zijn ooren geknoopt Hij trapte,
hield zijn beenen stil en warempel, de
motor, met Jansen er op, vloog er van
door.
Sncllemans had hem nog nageroepen:
„Als je remmen moetmaar de rest
kon Jansen niet meer verstaan. Een
jongen schopte juist een oud zeepvat naar
't midden van de straat. Jansen vloog over
de hindernis heen. „Goal", schreeuwde de
rakker aan den kant van de straat.
Honderd meter verder stond agent num
mer 18 op 't trottoir. Hij stak z'n hand op
om Jansen te laten stoppen. Maar de be
rijder was heelemaal niet in een stemming
om aan 't bevel gevolg te geven, zou dat
ook niet gedaan hebben, al hadden er
100 agenten gestaan.
Het Parlementsgebouw te Helsinki.
staat weer uit 1 Kamer die de hoogste
macht in handen krijgt. Aan den President
der republiek, die voor 6 jaar benoemd
wordt, komt de uitvoerende macht. De twee,
in Finland gesproken talen, Finsch en
Zweedsch, worden beide als offlcieele taal
erkend.
Bij den vrede van Dorpat van 1920 met
Rusland krijgt Finland een uitgang naar de
Noordelijke IJszee, maar een deel van de
provincie Karelië. waarop de Finnen aan
spraak maken, blijft aan Rusland toebe-
hooren. Zoo ontstond het onafhankelijke
Finland, dat een staat met levensvatbaar
heid bleek te zijn. Er was geen minderhe
denprobleem (tenzij dan de taalstrijd met
de Zweden i en geen „Lebensraum" pro
bleem. „Finland heeft binnen zijn grenzen
koloniën", zei een Finsche minister eens.
„Want het heeft 5 millioen h.a. grond, die
nog ontgonnen kunnen worden en hierop
kunnen in den loop van tientallen jaren
200.000 kolonistenfamilies zich vestigen".
Polen daarentegen zou een veel minder
levensvatbare staat worden, alhoewel de
Poolsche onafhankelijkheidsstrijd zich Juist
van den Finsche onderscheidde in jaren,
heftigheid en diepte. De Polen hadden al
sinds de Poolsche deeling in 1795 voor hun
onafhankelijkheid gestreden tegen de Rus
sische overheerschers. Van een Russische
overheersching was dan ook in Polen veel
meer sprake dan in Finland. Toen de oor
log uitbrak hadden de Polen al eigen legioe
nen gevormd, maar voor hulp van vreemde
mogendheden in den strijd tegen Rusland
is de Poolsche onafhankelijkheidsstrijder
Pilsudski altijd huiverig geweest. Op Duit
sche hulp was hij niet gesteld, in tegenstel
ling tot de Finnen, die kennelijk met de
idee van een geheel onafhankelijk Finland
nog niet genoeg vertrouwd waren om het
zonder hulp van een groote mogendheid aan
te durven. In Polen waren het ook de soci
alisten die na den oorlog de overhand had
den. Pilsudski was trouwens zelf een socia
list. De reactie bleef ook hier niet uit. Pil
sudski werd zijn partijgenooten ontrouw en
luidde in 1926 de dictatuur in. Het minder
hedenprobleem bestond in Polen echter wel
en zelfs werd het een probleem, waardoor
Polens ondergang sneller kwam dan ver
wacht werd. Maar ook de „Lebensraum"-
kwestie hield de Polen bezig, omdat zij niet
zooals de Finnen in eigen land voldoende
wisten aan te pakken, maar liever aan het
roepen om koloniën een groot deel van hun
energie verspilden. De Poolsche zelfover
schatting en het Finsche realisme staan hier
duidelijk tegenover elkaar.
De Finnen hebben na het verkrijgen van
de onafhankelijkheid drie problemen direct
bij den kop gevat: in 1917 werden de 8-urlge
werkdag en het alcoholverbod ingevoerd. In
de jaren na 1918 volgden de agrarische wet
ten, die een radicale hervorming voor de
boeren ten gevolge hadden. In 1933 waren
van de 150.000 kleine pachters al 117.000 zelf
standige boeren geworden en op grond van
de Lex Kallio (die naar den ontwerper, den
tegenwoordigen president, genoemd isl wer
den 21.000 nieuwe landerijen gesticht op
grond, welke aan bezltloozen toegewezen
was. De „drooglegging" heeft echter min
der goede resultaten gehad dan men ver
wachtte. De smokkelhandel kwam in op
komst. Vele visschers aan de Oostzee gaven
het visschersberoep op om zich aan den
smokkelhandel te kunnen wijden, waarin
heel wat meer verdiend kon worden. Na he-
vigen en langdurigen strijd is in 1932 het
alcoholverbod weer opgeheven en het
drankmisbruik is hierdoor zeker niet ge
stegen. Het staatsmonopolie werd niet in
de eerste plaats als winstobject bedoeld
zooals in Polen, waar de wodka de volks
drank bij uitnemendheid is, die overal en
voor iedere beurs te koop blijkt, met het
gevolg dat het drankmonopolie een van de
winstgevendste bedrijven van Polen werd.
De taalstrijd tusschen Finnen en Zweden
hield het parlement ook langen tijd bezig.
Deze kwestie werd door de nationalistische
elementen, nadat eigenlijk in 1930 hun
eischen in vervulling waren gegaan, als
agitatiemiddel gebruikt. Het werd een strijd
die vooral onder de jeugd de haat tusschen
de verschillende bevolkingsgroepen aan
wakkerde en die bovendien voor een goede
Finsch-Zweedsche verhouding langen tijd
een struikelblok is geweest.
Vermoedelijk zal in deze tijden, nu de
Zweden voor de Finnen zulke goede vrien
den blijken te zijn, eindelijk eens door de
jeugd van den taalstrijd afgezien worden.
Finland had, na lange weifeling tusschen
oriënteering op de Baltische of op de Scan
dinavische staten, waarbij het zich eerst bij
de Baltische en daama ook bij de Oslo-
staten aansloot, van een definitieve keuze
afgezien. Tusschen Zweden en Finland
stond, behalve de taalstrijd, aanvankelijk
ook de kwestie over de Alandseilanden. die
een Zweedsche bevolking hebben, maar die
geografisch meer bij Finland behooren.
Daar deze eilanden bovendien altijd deel
hebben uitgemaakt van het Finsche rijk.
heeft de Volkenbond in 1921 ten gunste van
Finland beslist. Zij werden gedemilitari
seerd en kwamen als autonome eilanden
aan Finland. Ook op economisch terrein
linuten
botstaWMk °P den\
daama I,ccen l
tnel^ekkem 1
Geen wachttijd—Werkt direct
Door deze massage begint VapoRub direct door
de huid te werken als een pappleister. Gelijktijdig
ontstaan door de lichaamswarmte de heilzame
dampen, die 18 x per minuut naar de ontstoken
luchtwegen van neus, keel en borst worden in
geademd. Door de urenlang aanhoudende, dub
bele werking verzacht VapoRub de prikkeling,
lost het slijm op, vermindert het hoesten en
maakt het ademen gemakkelijk. Opgelucht en
U prettig voelend, zuit U spoedig in een verkwik-
kenden slaap vallen, 's
Morgens is de ergste kou
meestal voorbij.
Verlaagde Prijs 90 ct.
v VapoRub
1599
(Ingez. Med.)
ontstond tusschen Finland en Zweden een
groote concurrentie, daar zij zich beide op
dezelfde afzetgebieden moesten concen-
treeren. Toch heeft Finland zich geduren
de den laatsten tijd meer en meer naar de
Scandinavische landen toegewend, iets. dat
het land nü ten goede blijkt te komen.
Of het Finsche volk als één man achter
haar regeering staat kan men moeilijk zeg
gen. De partijstrijd is altijd fel geweest en
heeft zich sinds 1930 niet vrij meer kun
nen ontwikkelen. Tot ongeveer 1930 was er
elk jaar een nieuwe regeering, die bijna
nooit op een meerderheid in het parlement
berustte. Na 1930 heeft de Rijksdag aan be
teekenis verloren. De communisten gin
gen grootendeels in de Sociaal-Democrati
sche Partij op. In 1932 kwam de Lappo-
beweging weer in opstand, maar de putsch
mislukte dit keer. In leger en burgerwacht
behielden de nationalistische elementen
een grooten invloed en de toestand is nu
zoo, dat deze burgerwacht (er is ook een
vrouwelijke burgerwacht van bijna 50.000
leden) gewapend de orde handhaaft en elk
revolutionnair verzet, eiken loonstrijd of
wat dan ook den kop indrukt. Alhoewel de
socialisten nog altijd de grootste partij vor
men, gelooft men, dat elke poging van hen
om aan de macht te komen door de bur
gerwacht verhinderd zou worden. En dit
beteekent in zekeren zin ook een dictatuur.
Via de pers kunnen zich in Finland ook
niet alle meeningen meer openbaren, want
de perswet, die na 1930 tot stand kwam,
verbiedt alle communistische of revolu-
tionnaire lectuur. De censuur deed haar
intrede in Finland, terwijl de mogelijkheid
om te controleeren wat er leeft en gist in
het volk hierdoor grootendeels verdween.
Of er in Finland weer velen zijn die het
Russische bolsjewisme zouden willen steu
nen, net als in 1918, Ls dus niet te zeggen.
Waar op het oogenblik de Finsche onaf
hankelijkheid in de eerste plaats bedreigd
wordt en niet de Finsche contra-revolutie,
zal men moeten aannemen, dat het verzet
tegen den Russischen bedreiger vrijwel de
geheele bevolking zal omvatten.
Mr. W. M. v. MEURS-V. d. BURG.
(Nadruk verboden.)
DINSDAG 24 OCTOBER.
Hilversum I. 1875 en 414.4 M. KRO-Uitzen-
ding 8.00 Berichten ANP., 8.059.15 en 10.00
Gram.muziek 11.30 Godsdienstig halluur
12.00 Berichten 12.15 Het KRO-orkest (12,45
—100 Berichten ANP. en Gram.muziek) 2.00
Voor de vrouw 3.00 Modecursus 4.00 Gra-
mofoonmuziek 4.15 Het KRO-orkest 0.00
De KRO-Melodisten en solist 5.45 Felicita
ties 6.05 Vervolg concert 6.35 Sporthalfuur
7.00 Berichten 7.15 Cyclus „Het godsdien-
tig leven in het nabije Oosten (I)" 7.35
Reportage 8.00 Berichten ANP., mededee-
lingen 8.15 Het Stedelijk orkest van Maas
tricht en solist (9.009.20 Gram.muziek)
10.00 Gram.muziek 10.10 Causerie over
schaken 10.30 Berichten ANP 10.40 Lecuo-
na Cuban Boys (opn.) 11.0012.00 Gram.
muziek.
Hilversum II, 301,5 M. AVRO-Uitzending
11.00—1130 voorm. en 6.30—7.00 RVU.
8.00 Berichten ANP., gram.muziek 9.00 Om
roeporkest en soliste (opn.) 10.00 Morgen
wijding 10.15 Orgelconcert (opn.) 10.30
Voor de vrouw 10.35 Jetty Cantor's ensemble
11.00 Cyclus „Humor in het kinderleven"
11.30 Jetty Cantor's ensemble 12.15 Orgel
spel en zang 12 45 Berichten ANP.. Gram.
muziek 1.15 Omroeporkest 2.00 Voor de
vrouw 2.10 Omroeporkest 2.45 Knip- en
naaicursus 3.45 Zang met planobegeleiding
4.05 Pianovoordracht 4.30 Kinderkoor
5.00 Kinderhalfuur 5.30 Omroeporkest
6.30 Cyclus „Waar moet ik het zoeken?" 7.00
Voor de kinderen 7.05 Zinaida Rostova en
haar ensemble en orgelspel 7.35 Cyclus „Onze
Weermacht" 8.00 Berichten ANP., mededee-
lingen, eventueel Vraag en Antwoord. Hierna:
Causerie „De bewegelijke wereld" 8.35 Bonte
Mobilisatietrein 9.45 Gram.muziek 10.30
Vraag en Antwoord 10.40 Causerie „Alle
oogen zijn gericht op Finland" 11.00 Berich
ten ANP., gram.muziek 11.3012.00 AVRO-
Dansorkest
Engeland. 391 en 449 M. 9.35—9.50 Mor
genwijding 10.0510.20 Pianosyncopations
11.20 Berichten 11.35 Lichte muziek 12.05
Causerie 12.20 Orkestconcert 12.501.20
Dansorkest 2.20 Het BBC-Theater-orkest
3.00 Orgelspel 3.20 Berichten 3.35 Radio-
tooneel 3.55 Uit Nederland: Lichte muziek
4.20 Kinderhalfuur 4.50 Orkestconcert 5.20
Berichten 5.35 Causerie 5.50 Variété
6.10 Radiotooneel 6 50 Mededeellngen 7.20
Optreden van een sollst(e) 7.35 Variété
8.20 Berichten 8.35 Actueele causerie 8.50
Reportage 9.20 Korte avondwijding 9.35
Orkestconcert 10.05 Variété 10.35 Lichte
muziek 11.20—11.35 Berichten.
Radio-Paris, 1648 M. Geen opgave ont
vangen.
Keulen. 456 M. 5.50 Gram.muziek 7.40
Hermann Hagestedt's orkest 10.00—10.20
Gram.muziek 11.20 Concert 1.35—2.20 Po
pulair concert 3.20 Leo Esysoldt's Kleinor-
kest 4.30 Jeugdconcert 5.20 Otto Dobrindt's
orkest 7.3512.20 Zie Deutschlandsender
Brussel. 322 en 484 M. 322 M.: 11.20 Om-
roepdansorkest en gram.muziek 11.50 Gram.
muziek 12.30 Omroepdansorkest en gram.
muziek 12.50—1.20. 4.20—5.05. 5.50 en 6.20
Gram.muziek 7.20 Ontspanningsprogramma
voor soldaten 7.50 Radiotooneel 8.20 Om
roeporkest en gram.muziek 9.3010.20 Gra-
mofoonmuziek.
484 M.: 11 35. 12.30—1.20 en 4.20 Gram.muzielc
4.30 Viool voordracht 5.35 Gram.muziek
5.50 Harp en altviool 6.35 Gram.muziek
7.20 Uitzending voor soldaten 7.50 ..Le Cha
let". komische opera 8.50 en 9.30—10.20 Grn-
mofoonmuziek.
Dentschtn ndsender, 1571 M. 7.35 Bonte
avond 0 20 Berichten 9.50 CellovoordraeM
10.20 PoDulalr concert 11.20 Berichten.
Hierna tot 12.20 Nachtconcert.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF BN DE
R.O.V. RADIO-CENTRALE.
NIEUWE UITGAVEN.
Verschenen btf: „Luctor et Emergo" Den Haag.
„Europa in Brand" door Louis Knuvelder.
Nijgh en van Ditmar, Rotterdam: ..Nederland
pas op!" Distellezing van het Crlsisveld. door
C. J. P. Zaalberg.
Van Holkema en Warendorf. Amsterdam:
„Ouders, hun kinderen en de dokter... door
Emma J. Meyers, Kinderarts te Rotterdam.
Leopold's Uitg. Mij.. Den Haag: „Vier Doch
ters". roman door Fannie Hurst. geautoriseerde
bewerking van Jeanne van Schaik-Wiling.
Dinsdag 24 October.
Ie Programma: lederen dag van 8—24 uur
A.V.R.O., V.AR.A. enz.
2e Programma: lederen dag van 8—24 uur
KRO.. N.C.R.V. enz.
3de Programma: 8.00 Keulen 10.20 Diver
sen 11.20 Brussel VI. (12.20 Ber.) 120
Keulen 1.50 R. Danmark 3.55 Engeland -
4.20 Brussel VI. 6.05 Keulen 6.20 Brussel
VI. 6.35 Brussel Fr. 6.50 Beromünster (Be
richten) 7.50 Brussel Fr. 9.20 Brussel VI.
(Ber.) 10.20 Weenon (11.20 Ber
4de Programma: 8.00 Brussel VI. 8.20 En
geland (Ber.) 11.20 Brussl Fr 12 20 En
geland (Ber.) 12.50 Parijs Radio (Ber.)
1.20 Engeland (3.20 Ber.) 3.35 Keulen
4.20 Brussel Fr. 4.50 Engeland «5.20 Ber.)
5.005.09 Schevenlngen Haven «Ber.» 35
Brussel Fr. 6.20 BresHu of div. 6.50 Boe-
d noest 7.20 Kmilen (Ber.) 7.50 Parijs
djn «Ber.) 8?n F.ngeland (Ber 8.35 Bn's-
s»l vi 9 2n Keulen (Vc-) 9.30 Brussel Pr.
10.15 Engeland (11.20 Ber.),
Wijzigingen voorbehouden.
SilverJavaPacific Lün SALEIER. 19 Oct.
van Bombay n. Java.
IViy Nederland JAGERSFONTEIN. 21 Oct. van
j Amst. via Kaapstad n. Java.
Holland—Amerika L(jn VEENDAM, vertrekt
I 23 Oct. van R'dam en 28 Oct. van Antwerpen
n. New York.
4—3
