Na Ciano's bezoek aan Berlijn Gedrang te Moskou 80ste Jaargang DINSDAG 3 OCTOBER 1939 No. 24394 De strijd in het Westen HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 Duitsch antwoord aan Churchill Het bezoek aan Moskou In de lucht Dit nummer beslaat uit VIER Maden EERSTE BLAD verwachiit De Russische hulp voor Duitschland LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES 3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd5 z(Jn: per 3 maanden /."rtVT. JU. 2 35 per week .'"'.l'.'ÏTvr.V.0.19 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten.1 (voor binnenland f. 0.80 per 3 mad.) Na Ciano's bezoek aan Berlijn verkeert men weer in een periode van pers-polemiek en wat daaraan annex is. Zulks in afwach ting van wat komen zal. Zoo schrijft de „Giornale d'Italia" over Ciano's reis o.m.: De reis moet niet beschouwd worden als op zich zelf staande gebeurtenis, maar hoort thuis in het kader van die politiek, welke Duitschland en Italië hebben ontwik keld met het oog op het algemeene doel van een vrede met rechtvaardigheid. Deze poli tiek is reeds op vitale punten van het vasteland op gelukkige wijze ten uitvoer ge legd. De vermaningen en Initiatieven van Berlijn en Rome zijn echter niet aanvaard en een rechtvaardige vrede is afgewezen. Aldus is een toestand ontstaan, die een deel van Europa in den oorlog heeft gestort. Italië heeft zich daardoor echter niet laten ontmoedigen. De actie, die de Duce ter red ding van den vrede heeft ondernomen, is bekend en door de tegenstanders zoowel als door alle volken van Europa gewaar deerd. In zijn rede van 23 September heeft Mus solini zich boven de partijen geplaatst en nogmaals regeeringen en volken aange maand om tot de realiteit te komen en tot het inzicht van de nutteloosheid en het ge vaar van een oorlog. Tegelijkertijd heeft Italië verhinderd, dat het conflict zich uit breidde tot de Middellandsche Zee en den Balkan Deze weloverwogen houding stemt niet alleen overeen met de belangen en uit eindelijke doeleinden van Duitschland. maar ook met den wensch van alle volken van Europa, die met zorg het voortschrijden van het onzekere drama aanschouwen, hetwelk boven hun cultuur hangt. Ondanks het feit dat reeds verscheidene weken zijn voorbij gegaan, is er niets gebeurd, dat niet weer goedgemaakt zou kunnen worden en de ge dachte van een op rechtvaardigheid ge- grondvesten vrede, die beantwoordt aan de rechtvaardige wenschen der volken en 'cge- lijkertijd Europa een lange periode van veiligheid en van rustigen socialen vooruit gang waarborgt, kan door geen enkele re- geering en vooral ook door geen enkel volk worden afgewezen. Ook bij de westriijke mogendheden ziet men hier en daar tv.ee stroomingen en men zou willen hopen dat de gezonde, van haar verantwoordelijkheid bewuste krachten eindelijk de overhand kregen op die, welke toestemmen in oen rampspoed. Het „Hamburger Fremdenblatt" zegt: Do besprekingen zijn geëindigd met dezelfde snelheid, welke voor het diplomatieke suc ces van Duitschland in de laatste weken karakteristiek is geworden. De correspon dent wijst er verder op, dat een slotcom muniqué ook ditmaal niet noodig was, aan gezien de vriendschappelijke aard van de betrekkingen tusschen de verbonden staten iedereen bekend is en in duurzame verdra gen is vastgelegd. Overigens, zoo gaat hij verder, zal men van de rechtstreeksche ef fecten der besprekingen, welker verloop ir. Berlijn met de grootste tevredenheid b°oor- deeld wordt, te zijner tijd ook in het buiten land kennis krijgen. De tegenwoordige toestand ziet de corres pondent bepaald door tweeërlei factoren: Door de gemeenschappelijke pogingen van Duitschland en Sovjet-Rusland om den vrede te herstellen en door het feit. dot de Imperiale invloed van het neutrale Italië eveneens ten gunste van den vrede in de weegschaal geworpen wordt. Hieruit vloeien, ook onafhankelijk van de Duitsch-Italiaan- sche belangen-gemeenschap, zeer belang rijke voorwaarden voort voor een nauwe samenwerking tegen al die kringen, welke zich identificeeren met een verlenging, en verdieping van den heerschenden oor logstoestand. Over de pogingen van Churchill om de neutrale houding van Italië propagandis tisch in Engelschen zin uit. te buiten, kan men aldus de correspondent slechts ciimlachen. Het Duitsche vredesoffensief, gesteund door Sovjet-Rusland en afgestemd O" het Italiaansche oordeel omtrent de on zinnigheid van het huidige conflict, zal de rworheerschende actie van de eerstvolgende d-"*en blijven. Wanneer men doof mocht, h'Ovn, zou inderdaad voor Duitschland het e"hod van den strijd om het bestaan op komen. Met welke en»rgie deze striid ge voerd zou moeten worden en gevoerd wor den zou, daarvoor vormen de militaire tri omfen van Duitschland in Polen de tref kracht van het Duitsche luchtwapen in den strijd tegen de Britsche luchtmacht en de kcmsloosheld van de Engelsche blokkade na de ooening van het Duitsche Rijk in bet Oosten, bewijzen. Daarentegen herhaalt de „Times" nog eens: „Tenzij bepaalde voorwaarden voor een vrede, welken de nationaal-socialistischc regeering en de regeering der sovjet-unie, naar zij hebben aangekondigd, voornemens zijn voor te stellen, zéér ver zullen afwijken ven de richtlijnen, die zijn neergelegd in de Vrijdag te Moskou uitgegeven verklaring, staat het antwoord reeds bij voorbaat vast door de algemeene reactie der openbare meening tegen dat onbeschaamde manifest. Géén voorwaarde, welke Hitier zou kun nen aanbieden, zouden wijziging kunnen brengen in het hoofddoel der westelijke mogendheden, n.l. zich zelf voor de toekpmst te beschermen, door Hitier de macht te ont nemen, zijn misdaad te herhalen, daar be kend is. aldus het blad, dat aan goede trouw zijnerzijds niet langer kan worden gelcofd Daarom is de voorwaarde welke voor alle onderhandelingen moet worden vervuld, de omverwerping van het Hitlerisme". De „Deutsche Ailgemeine Zeitung" pu bliceert een hoofdartikel, waarin het blad antwoordt op de rede, die Churchill Zon dagavond voor de radio heeft uitgespro ken, Het blad schrijft o.m.: Engeland heeft moeten toezien, hoe tus schen Duitschland en Rusland een grens der wederzijdsche belangen is overeenge komen, waarbij de Duitsche invloed nu ver der naar het Oosten reikt dan de oorspron kelijke afbakeningslijn der Engelschen scheen aan te duiden. De Engelschen hebben zoo weinig geleerd van het resultaat van hun mislukte voor spel in Moskou, dat zij reeds weer ver wachtingen hebben ten aanzien van Rus land. En wanneer men nu leest wat Churchill Zondag het Engelsche publiek vertelde, komt men uit zijn verbazing niet meer los. Churchill neemt wederom een historisch misverstand op zijn rekening, want in de Moskousche verklaring is den Engelschen weliswaar de verantwoordelijkheid over oorlog en vrede in handen gelegd, maar niet de beslissing over overwinning en ne derlaag. Deze oorlog wordt op grondslag van we- derkeerigheid gevoerd en dat geldt even goed voor de methoden als tenslotte ook voor de doelstellingen. Churchill en de Engelsche regeering ver gissen zich, wanneer zij gelooven, dat zij het doel der vernietiging van Duitschland zonder overeenkomstige reacties in het En gelsche volk ongestraft kunnen afkondigen. Het kan voor Engeland nog zeer veel er ger worden. Wanneer de Engelschen het gevaar uit dagen, moeten zij zich niet verbazen over de Europeesche dynamiek, welke zij daar mede losmaken en die geen rekening zal houden met de tradities der Britsche po litiek, voor zoover deze in strijd zijn met den zin .van onze eeuw. Wil Churchill, zoo vraagt het blad ten slotte, het continent het oorlogsdoel leve ren, dat wij tegen Engeland nog niet heb ben? Gistermiddag te 17 uur is op het vlieg veld te Moskou aangekomen een vlieg tuig. waariu zich bevonden de Let- landsche minister van buitenlandsche zaken, Munters; de chef van de afdee- ling verdragen van zijn ministerie, Kampe, de Russische gezant te Riga Zotov en de handelsattaché der Sov jet-unie aldaar, Terntjef. Munters werd verwelkomd door Barkov, chef van het protocol, en Vasioekof, chef van de Baltische afdeeling van het volks commissariaat van Buitenlandsche Zaken. Munters had reeds een onderhoud van 2 uur met Molotof, waarbij Stalin en Po- temkin o.a. aanwezig waren. In diplomatieke kringen gelooft men, dat Sovjet-Rusland ernaar streeft een pact van wederzijdschen bijstand en een han delsverdrag met Letland te sluiten, waar door de Sovjet-invloed in de Baltische.lan den zich verder uitbreidt. Het Russisch-Estlansche pact brengt practisch de golf van Riga onder Russi sche controle De haven van Riga, die door een spoorlijn met Moskou verbonden is, verzekert de sovjet-scheepvaart een ijsvrije haven in de Baltische wateren. En heden wordt de Lithausche minis ter van buitenlandsche zaken ITbsys te Moskou verwacht. Posdnjadov. eerste secretaris van de le gatie der sovjet-unie, heeft tegenover den correspondent van het Fransche Havas- bureau verklaard, opdracht te hebben ont vangen Urbsys te vergezellen. Hij voegde hieraan toe. den omvang der onderhande lingen niet te kennen, doch ten aanzien van de resultaten betoonde hij zich opti mistisch. Uit bevoegde bron wordt vernomen, dat Moskou minder gehaast zou zijn ten aan zien van Lithauen dan ten aanzien van Estland. Munters zou drie dagen in Moskou blij ven. Ten aanzien van de onderhandelin gen zijn buitenlandsche kringen te Kau nas voor wat betreft Lithauen optimisti scher dan voor wat aangaat Letland. Men voegt hieraan toe, dat de reizen der staatslieden de geruchten tegenspreken met betrekking tot de verdeeling van den in vloed in de Baltische landen en, aldus be sluit Havas. het prijsgeven van alle posities door het Germanisme aantoonen. Gemeld wordt nog. dat" de sovjet-unie i bereid is Lithauen zekere territoriale con cessies in het gebied bij Wilna, zonder de stad zelf, te verleenen. Daartegenover zou Rusland privileges ten aanzien van den belangrijken spoorweg LibauRommy, die door Lithauen loopt, eischen. In een gemeenschappelijke zitting van de commissies voor buitenlandsche zaken en voor landsverdediging der beide Estland- sche Kamers heeft de minister van buiten landsche zaken. Seller die n.b. naar Moskou een uitvoerig danktelegram zond! een uitvoerig verslag uitgebracht van de door hem gevoerde onderhandelingen te Moskou. De besprekingen werden besloten met de eenstemmige goedkeuring van een resolutie, waarin het sluiten van een verdrag tusschen Estland en sovjet- Rusland noodzakelijk werd genoemd. Naar verluidt, zal de president, der repu bliek heden reeds het pact ratificeeren en zullen de ratificatie-oorkonden waarschijn lijk reeds morgen worden uitgewisseld. Het Fransche legerbericht van gister avond luidt: „Plaatselijke vijandelijke aanvallen wer den afgeslagen ten Zuiden van Saarlouis en in het Oosten van het Saargebied. In deze laatste streek schoot de vijandelijke artillerie op de Duitsche plaatsen achter onze linies". Parijs geeft daarop volgend communiqué: De dag werd gekenmerkt door aanvallen door de verdedigers der Siegfriedlinie. Deze aanvallen werden ondernomen op de twee plaatsen, waar de Fransche druk de laat ste weken het sterkste was. ten Westen en ten Oosten van de belangrijkste Duitsche positie-Saarbruecken. De stelselmatige vorderingen der Fran sche troepen aan weerszijden van dit be langrijke industriecentrum dwingen den tegenstander zijn gewone reserve te laten varen en te trachten zijn centrale positie door aanvallen lucht te geven. De pogin gen, die in het werk gesteld werden om den Franschen druk op de beide vleugels dezer stellingen te breken, werden overigens ver ijdeld door het vuur der automatische wa penen en het Fransche geschut, die de aanvallen afsloegen. De uitrusting van het Britsche leger gaat met groote snelheid. Bergen materi aal worden aangevoerd en gaan mathema tisch zeker naar de plaatsen, waar zij noo dig zijn. De Fransche en Britsche vliegtuigen, die verkenningen uitvoeren boven het Weste lijk front, zijn tot achter de hoofdmacht der Duitsche verdedigingslinie doorgedron gen. De inlichtingen die zij meebrachten, hebben de reeds ontvangen rapporten be vestigd en aangevuld inzake het overbren gen van Duitsche strijdkrachten, die aan de operaties in Polen hebben deelgenomen, naar het Westen. Sommige troependeelen bevinden zich nog slechts op 200 K.M. afstand van de Siegfriedlinie, die zij in twee af drie dagen kunnen bereiken. Het Britsche ministerie voor luchtvaart Foto's v. Vliet. BINNENLAND. De herdenking van Leiden's ontzei (Stads nieuws, 3e Blad). ürk is geen eiland meer. (Binnenland, 4e Blad). Kostwinnersvergoeding voor militai/ren; tij dens verlof verhoogd met mei ja gegeid. (Binnenland, 4e Blad). Autodieven veroorzaakten ernstig ongeluk te Rotterdam. (Gemengd, 3e Blad). Vergadering van het Verbond vt*n Neder- landsche Werkgevers, (3e Blf*d). Men zie voor Stadsnieuws pagina 1 en 2 van het Derde Blad. AMSTERDAMSCHE BEURS. Stille markt Nauwelijks prijshou dende koersen Amerikanen zwakker Beleggingen prijshoudend. BUITENLAND. Na Ciano's bezoek aan Berlijn. (Ie "Blad). De oorlogvoering ter zee. (Ie Blad|). Vele diplomaten te Moskou. (Ie B3jid). Beschouwing van onzen militairen mede werker over het Westelijk frond:. (4e BI.) Onze Londensche correspondent over het ministerie van voorlichting. (j3e Blad). De Amerikaansche Senator Pïttma nn dient zijn neutraliteitswet in. (3e Blail). ZIE VOORTS LAATSTE BERECHTEN EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VTfRHAAL PAG. 1 VAN HET VIERDE BLA0X Overwegend droog. PlaaUf&lijk ochtendmist. Overdag licht be wolkt. Weinig verandering in 1k:m- peratuur. Zwakke tot matige <&ios- telijke wind. Aan den voet van het standbeeld van burgemeester P. A. van der Wcrff vond hedenmorgen de gebruikelijke koraaizang plaats, welke uitvoering o.m. werd bijgewoond do or den burgemeester en zijn echtgenoote. Een foto van het bestuur en eenige autori teiten tijdens den zang. deelt mede, dat met succes des rechts en overdag verkenningsvluchten door .de „Ro yal Air Force" zijn uitgevoerd! boven Duitschland. Deze vluchten strekten zich tevens uit tot Berlijn en Potsdam.. De vlucht van de „Royal Air Force" naar Berlijn was blijkbaar een volledige verras sing voor het luchtdoelgeschut. 'Doen dit tenslotte in werking kwam waren de ma chines van de „R.A.F." reeds (ip haar terugreis. De Engelschen hebben pamfletten boven Berlijn uitgeworpen, doch tengeveige van den sterken wind, die uit tegeijj?estelde richting kwam, weet men niet. hoeveel pamfletten in de stad zelf terecht zijn ge komen. Intusschen schrijft het Duitsche Nieuws bureau: Ten aanzien van het Ejjigelsche bericht, volgens hetwelk Britsche verken ningsvliegtuigen des nachts tot boven Ber lijn en Potsdam gevlogen hebben, aij opge merkt, dat de bewoners van Noord- Duitschland. Berlijn en Potsdam dan den vorigen nacht klaarblijkelijk goffd gesla pen hebben, wane zij hebben njets van dergelijke vijandelijke vliegtuigen gemerkt. EEN ENGELSCHE BESCHOUWING. De Engelsche hoogleeraar Lindley Fraser wijdt in de Evening News een artikel aan de vraag, welke economische hulp de Sov jet-Unie aan Duitschland zou kunnen geven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1