LEIDSCH DAGBLAD - Eersle Blad
Maandag 2 October 1939
De strijd in
het Westen
Laatste
oorlogsnieuws
Officieele Crisispublicafie
Hevig luchtgevecht
Laatste Berichten
Binnenland
Het ongeluk met de
„Jan van Gelder"
Nieuwe Krijgsraden
te 's-Gravenhage en te Utrecht
Hel vertrek van drie oorlogsbodems
naar West-lndië
Het Duitsche legerbericht
Het Fransche
legerbericht
Zien Berlijn en Moskou van
verdere vredespogingen af!
De reis van Saradjogloe
Lithauen en Sovjet-Rusiand
Stadsnieuws
Z.K.H. Prins Bernhard
te Noordwijk en Katwijk
Uit de Rijnstreek
's-Molenaarsbrug aangereden en
gedeeltelijk vernield
Uit de Omstreken
Plechtige Sluitingsdag der
SI. Willibrordus-herdenking
BEURSOVERZICHT
MARKT
In het Westen geven de berichten ln
hoofdzaak luchtactie aan. Terwijl de offi-
clëele communiqué's slechts spreken van
verhoogd artillerievuur, geeft Parijs daarop
het volgend commentaar:
De Fransche strijdkrachten hebben Za
terdag den druk op Saarlautern aanmerke
lijk verzwaard Tal van nieuwe stellingen
konden betrokken worden. O.a. is in deze
omgeving een plateau bezet, van waaruit
vele Duitsche verschansingen beheerscht
kunnen worden.
Ten Zuidwesten van Saarlautern, aldus
Reuter, zijn de Franschen over een front
van 2'/i k.m. voorwaarts getrokken. De be
langrijke sector, die daarbij bezet werd. Is
gelegen in den hoek, die door de samenvoe
ging van de Nled en de Saar gevormd
wordt. Het Is een plateau, vanwaar men de
vallei van de Saar beheerscht en de steden
Saarlautern, Pachten, Dillegen. Roden en
Wallerfangen
Door deze bezetting ls men thans in staat
de vallei van de Prims binnen te dringen
en de belangrijke verbindingen met de
rechteroever van dit front te veroveren.
Deze operaties, die zorgvuldig werden voor
bereid, hebben een maximum aan resulta
ten en een minimum aan verliezen opge
leverd.
Hoofdzaak was echter, gelijk gezegd, de
actie ln de lucht.
Het oppercommando van de Duitsche
weermacht meldt:
In het Westen zijn twee Fransche en tien
Brltsche vliegtuigen en boven de Noordzee
twee Britsche vliegtuigen neergeschoten.
De Duitsche luchtmacht heeft twee vlieg
tuigen verloren.
De Britsche Min. van Voorlichting heeft, vol
gens het Engelsche persbureau Reuter,
medegedeeld, dat vijf Brltsche verkennings
vliegtuigen boven de Slegfriedllnie een groot
gevecht met vijftien Duitsche Messer-
schmldt-gevechtstoestellen hebben geleverd.
De minister voegt hieraan toe: „De Britsche
vliegers hebben verliezen geleden, doch in
hun eerste oorlogservaring hebben zij weder
de oude gevechtskwaliteiten getoond". De
Brltsche vliegtuigen hadden opdracht ge
kregen een bijzondere stelling achter de
Duitsche linie, ln het sterkst verdedigde
deel van de Saarwerken, te verkennen. De
luchtdoelbatterijen openden een hevig sper
vuur, doch de Brltsche vliegtuigen kwamen
daar met succes doorheen.
Toen zij zich op een behoorlijken afstand
van de grens op een hoogte van meer dan
6000 meter bevonden, kreeg de escadrille-
leider den vijand ln het oog. Van achter een
mistbank naderden negen gevechtsvlieg
tuigen, die zevenhonderd meter hooger vlo
gen. Aan de rechterzijde zetten zes andere
LOSGESLAGEN MIJN DOOR DE SCHROEF
GETROFFEN.
Onderhoud met eenige opvarenden.
Wij hadden hedenmiddag een onderhoud
met eenige opvarenden van de „Jan van
Gelder", die ons over de toedracht van het
ongeluk het volgende mededeelden:
De „Jan van Gelder" was juist gereed ge
komen met het vegen van een mijnenveld
en maakte aanstalten de terugreis naar
Terschelling te aanvaarden. Naar veronder
steld wordt, is een door den sterken stroom
van haar plaats geslagen mijn van een
ander in de nabijheid liggend mijnenveld
door een der schroeven van de „Jan van
Gelder" naar het schip gezogen en door de
schroef getroffen.
De explosie gaf eenzelfde verschijnsel
te zien als bij de ramp van de „Van
Ewijck". Een geweldige zuil rook en wa
ter spoot omhoog. Het achterschip
vloog in stukken over het schip heen,
brokken ijzer en hout kwamen daarbij
op het dek terecht.
Een twaalftal manschappen sprong
over boord. Allen waren den geheelen
dag zoowel uit voorzorg als bij wijze
van oefening van hun zwemvesten
voorzien, zoodat gevaar voor verdrin
king niet aanwezig was. Ook de twee
zwaar gewonden, de kwartiermeester
Arends en den adspirant kwartier
meester van Eyck lagen in het water.
Zij werden door den kok Beekhoven
gered, doordat deze hem boven water
wist te houden totdat een sloep hen
oppikte.
Aan boord heerschte ondanks de con
sternatie orde en kalmte. De opvarenden,
die ooggetuigen waren geweest van de
„Van E\vijck"-ramp. waren als het ware
voorbereid. De meesten bleven aan boord
van het schip ofschoon het zwaar slagzij
naar stuurboord mac-kte.
De commandant, luitenant ter zee der
eerste klasse Fraser, wilde aan boord blij
ven. Hij verliet het schip eerst nadat hij
met twee minderen op een veiliger plaats
de ankers had laten vallen om te voorko
men dat het schip naar het andere mij
nenveld zov drijven.
Vanmiddag om kwart voor drie is de
.Nautilus", die eveneens hulp had verleend
bij de ramp, te Niouwediep teruggekeerd.
De Koningin toont Haar deelneming.
H.M, de Koningin heeft den opperbevel
hebber van land- en zeemacht opgedragen
aan de nagelaten betrekkingen van de bij
de ramp van de „Jan van Gelder" omge
komenen Haar deelneming te betuigen en
tevens te informeeren naar den toestand
van de gewonde slachtoffers van die ramp.
toestellen den aanval in. De verkenning
moest volbracht worden en de Britsche es
cadrille vloog dan ook door. Toen het ge
vecht begon, onthulde de vijand zijn tactiek.
De Duitsche toestellen verbraken hun forma
tie en concentreerden achtereenvolgens op
alle Britsche machines een massavuur. Het
was hun tactiek in duikvlucht naar beneden
te cirkelen en onder den staart der Engel
sche toestellen te komen. Het gevecht duur
de 35 minuten. Drie Engelsche toestellen
werden neergeschoten, een vierde maakte
een noodlanding, doch men heeft waarge
nomen, dat acht leden van de twaalf koppen
tellende bemanningen der vliegtuigen zich
door middel van hun valscherm konden
redden.
De escadrilleleider bleef over en zette zijn
werk voort. Hij verwijderde zich van het ge
concentreerde vijandelijke vuur, doch bleef
den koers, die voor de verkenning noodlg
was. volgen. Intusschen bleef het geschut in
den staart van het toestel voortdurend
vuren. Een regen van kogels trof het lei
dende Messerschmidt-toestel. dat brandend
neerstortte Een tweede Duitsche machine
ging in vrille naar beneden, terwijl een
zwarte rook uit den neus opsteeg. De 13
overblijvende Duitsche vliegtuigen gaven
den strijd op. De navigator gaf den bestuur
der den koers voor den terugtocht aan, hoe
wel zijn instrumenten vernield waren en bij
zelf aan het voorhoofd gewond was. Beide
benzinetanks waren gebarsten. Toen het
vliegtuig over de grens vloog, weigerde de
motor. Toen het toestel landde, geraakte het
in brand. De bemanning werd echter gered.
Uit Parijs wordt door Reuter gemeldAan
het luchtgevecht boven de Siegfriedlinie. het
grootste sinds het uitbreken der vijandelijk
heden, werd door twee of drie Britsche en
Fransche eskaders deelgenomen.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
heeft voorts nog medegedeeld, dat vliegers
van de Britsche luchtmacht het Britsche
hoofdkwartier in Frankrijk een geheele
serie luchtfoto's hebben verschaft welke
duidelijk de details van sommige der meest
sterke deelen van den z.g. Westwal weer
geven. De toestellen vlogen on een hoogte
van slechts tweehonderd meter langs de
Duitsche versterklngswerken en namen
foto's van de opstellingen van geschut en
van de tankvallen. Zij bemerkten de ver
schillende soorten van camouflage en heb
ben een netwerk van verbindingslijnen ont
dekt.
Herhaalde malen vlogen de verkenners
over de grens en werkten zoo een volledige
vogelvluchtkaart uit van het vijandelijk ge
bied. Geen van de vliegtuigen werd aange
vallen, noch door luchtdoelartillerie, noch
door gevechtsvliegtuigen. Een toestel vloog
laag over een pas opgestelde batterij lucht
doelgeschut en zag de bedieningsmanschap
pen druk bezig met het camoufleeren van de
stukken.
In een nota naar aanleiding van het
verslag over het wetsontwerp houden
de nadere voorzieningen betreffende
de militaire justitie deelen de minis
ters van justitie en defensie mede, dat
het in het voornemen ligt, de beide
nieuw in te stellen krijgsraden te ves
tigen te 's-Gravenhage en te Utrecht.
Gedacht wordt hierbij aan een indeeling
van ons rechtsgebied in groote lijnen als
volgt:
krijgsraad te 's-Gravenhage: gebied van
de vesting Holland en van de stelling van
Den Helder;
krijgsraad te Utrecht: het overige ge
bied. voor zoover gelegen benoorden de
groote rivieren;
krijgsraad te 's-Hertogenboschhet ove
rige gebied, voor zoover gelegen bezuiden
de groote rivieren.
Al is de marine in rouw gedompeld over
de slachtoffers van de „Jan van Gelder",
het leven in Nieuwdiep gaat zijn normalen
gang.
Wel bleef vanmorgen bij de vlaggen-
parade op het wachtschip, waarvan de vlag
halfstok woei, de gebruikelijke muziek ach
terwege, doch het vertrek van een aantal
oorlogsbodems naar de West had met het
gebruikelijke ceremonieel plaats, al beperk
te de muzikale opluistering zicty ditmaal
tot het spelen van ons volkslied.
De marschmuziek na afloop bleef even
eens achterwege. Het was het fraaie artil
lerie-instructieschip „Van Kinsbergen" on
der commando van den kapitein-luitenant
ter zee J. L. K. Hoeke, dat, met twee onder
zeebooten, de O. 20 en de O. 15, resp. onder
commando van den luitenant ter zee eerste
klasse A. J. Bussemaker en den luitenant
ter zee tweede klasse H. M. L F. E. van
Oostrom Soede naar West-lndië vertrok,
vanwaar de O. 20 zijn reis zal voortzetten
naar Oost-Indië.
Nadat de marine-commandant, de
schout-bij-nacht H. Jolles de schepen ge
ïnspecteerd had, sprak de commandant van
den onderzeedienst, lultenant-ter-zee eer
ste klasse J. Callenfels, een kort afscheids
woord. Spr. wees erop, dat de schepen in
verband met den oorlogstoestand de reis
naar Indie in eskaderverband gingen on
dernemen. Hij beschouwde het als een ge
ruststelling, dat mocht er zich onverhoopt
iets voordoen, men op het personeel, zoowel
als op het materieel staat kon maken.
Spreker vertrouwde, dat alle opvarenden
de Nederlandsche vlag zouden hoog hou
den.
Het vertrek der schepen werd door eenige
duizenden belangstellenden gadegeslagen.
Gemeld kan nog worden dat de Van
Kinsbergen aan beide scheepswanden en
de onderzeebpoten op de commandotorens
een groote geschilderde vlag vertoonen.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Gisterochtend zijn de eerste Duitsche
troepen zonder Incidenten Warschau bin
nengerukt. De bezetting van Praga werd
gisteren gtekndigd. Het laatste steunpunt
van den Poolschen tegenstand, het ver
sterkte schiereiland Hela, heeft zich giste
ren onvoorwaardelijk overgegeven, nog voor
de door leger en oorlogsmartne gemeen
schappelijk voorbereide aanval werd ten
uitvoer gelegd.
De bezetting van 52 officieren, waarender
de chef van de Poolsche vloot, schout-bij-
nacht v&n Unruh, en 4000 man zullen van
ochtend de wapenen neerleggen,
In het Westen sleohts plaatselijke activi
teit van artillerie en verkenners. Ten oosten
van Paderborn werd een Britsch verken
ningstoestel omlaag geschoten.
Het Fransche legerbericht van heden
ochtend luidt: Een betrekkelijk kalme
naoht. Op verschillende deelen van het,
front overvallen en troepen in hinderlaag.
De Berlijnsche correspondent van het
Zweedsche blad „Svenska Dagbladet" meldt
„Met het oog op de reactie te Londen op
het vredesplan van Hitlar en Stalin is men
thans in Duitschland van meening. dat
Duitschland en Rusland zich zullen onthou
den van vredesstappen".
De correspondent zegt, dat de voornaam
ste reden voor de ontmoeting van von Rib-
bentrop met Clano was, zich te vergewis
sen van de houding van Italië tegenover
een scherper conflict in het Westen, dat
thans onvermijdelijk wordt geacht".
(Wij geven dit onder alle voorbehoud.
Red. L.D.)
HOEVER GERUCHTEN GAAN.
Volgens den politieken correspondent van
het Engelsch blad „Daily Mirror" zou Hit-
Ier in zijn a.s. „vredesrede" in den Rijksdag
kunnen aanbieden af te treden ten gunste
van Goering, indien Frankrijk en Engeland
de vredesaanbiedingen zouden aannemen.
Hitier zou verklaren Groot-Duitschland te
hebben gegrondvest en zich voortaan te
zullen gaan wijden aan kunst en letteren.
(Onnoodig te zeggen, dat wij slechts
curiositeitshalve dit bericht vermelden.
Red. L.D.).
Verwacht wordt, dat Saradjogloe Woens
dag op de terugreis van Moskou te Boeka
rest zal aankomen. Met belangstelling ziet
men zijn terugkeer tegemoet, daar hetgeen
hij zal zeggen ongetwijfeld een kardinale
factor zal zijn voor de vaststelling van de
richtlijnen der Roemeensche politiek.
Volgens het Engelsche Reuter-bureau be
staat het gevoel, dat het resultaat der be
sprekingen te Moskou gunstig is. Een der
voornaamste redenen, welke verantwoorde
lijke kringen daarvoor opgeven, is. dac Rus
land en Turkije niet de minste redep heb
ben toe te stemmen in iets, dat de uitbrei
ding van Duitschland's sfeer tot de Zwarte
Zee in de hand zou werken.
De Zaterdag gemelde aankomst van den
Lithauschen gezant te Moskou te Kaunas
wordt ln verband gebracht met een sovjet-
Russisch aanbod aan Lithauen, een vriend
schapsverdrag'tusschen de belde staten te
sluiten.
Er wordt evenwel op gewezen, dat het
hier niet zou gaan om een bijstandsver
drag, zooals werd gesloten tusschen sovjet
Rusland en Estland.
HONGAARSCHE ECONOMISCHE
BESPREKINGEN MET DUITSCHLAND.
Gisteravond zijn de besprekingen welke
drie dagen lang zijn gehouden te Boedapest
door een Duitsche economische delegatie
met de bevoegde Hongaarsche regeerings-
commissie over actueele kwesties van het
wederzijdsche waren- en betalingsverkeer
met resultaat afgesloten.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd zijn: voor het taalkundig candi-
daats-examen Indologie W. G. F. Wlnia iden
Haag); voor het candidaatsexamen Indisch
recht J. van Lom (den Haag).
MEDAILLE VOOR 24-JARIGEN TROUWEN
DIENST.
Aan den wachtmeester C. Versteeg
van 5 R.V.A,
Voor het front van den troep is heden
middag op het excercitleterrein aan de Da
Costastraat de zilveren medaille voor 24-
jarigen trouwen dienst uitgereikt aan den
wachtmeester-hoefsmid C Versteeg van
het vijfde regiment veldartillerie.
De troep stond opgesteld onder comman
do van den reserve-kapitein van Hemert,
commandant van de eerste depotbatterij,
die de troep presenteerde aan den com
mandant van het vierde depot der bereden
artillerie, den reserve-lultenant-kolonel mr.
F, J. J. Trapman.
Nadat deze de troep had geïnspecteerd,
sprak de commandant van de 5de afdee-
ling. de reserve-kapitein van 't Land den
jubilaris toe.
Deze zeide den wachtmeester Versteeg
nog slechts vijf weken te kennen, zoodat
hij bezwaarlijk uit- eigen wetenschap kan
getuigen van de verdiensten van den jubi
laris. Hij heeft daarom gezocht ln de ar
chieven van het regiment en daaruit is hem
duidelijk geworden, dat hij reeds ruim 16
jaren al zijn krachten aan 5 R VA. heeft
gegeven en op een voortreffelljken staat
van dienst kan terugzien. Zijn militaire
loopbaan vertoont geen noemenswaardige
HET AANHOUDEN VAN
RESERVE-KALVEREN.
Van bevoegde zijde vestigt men er de
aandacht op, dat van 1 November 1939 tot
1 Maart 1940 geen reserve-kalveren aanwe
zig zullen mogen zijn, tenzij deze kalveren
gehouden worden door veehouders, die aan
gesloten zijn bij door de Nederlandsche
Veehouderijcentrale erkende t.b.c.-bestrij-
dingsorganisaties. Met het oog op de om
standigheid. dat het tuberculinatie-onder-
zoek eerst tegen begin November aanvangt
en nadien vrijwel tot het einde van den
staltijd wordt voortgezet, ls voor deze t.b.c -
bestrljders namelijk een uitzondertngs-be-
pallng gemaakt. Deze bepaling houdt in,
dat leden van door genoemde Centrale er
kende t.b.c.-bestrijdingsorganisaties, zoo
hun voor 1939 een toewijzing van kalveren
werd verleend, van 1 November 1939 tot 1
Februari 1940 één reserve-kalf zullen mo
gen aanhouden, mits zij ln het bezit zijn
van een bewijs van lidmaatschap eener er
kende t.b c -bestrijdingsvereeniglng.
Noch Ingevolge kalvertoewijzlngen-1939
noch Ingevolge die van 1940 zullen derhalve
behoudens de hiervoor aangegeven uitzon
dering, van 1 November 19391 Maart 1940
reserve-kalveren aangehouden mogen wor
den Daarom zal de „schetsgrens" voor deze
zelfde periode ook betrekkelijk laag zijn, te
weten 140 kg. voor de maanden November
en December 1939. 160 kg voor Januari en
125 kg. voor Februari 1940. Dit beteekent
dus, dat in deze maanden voor het schetsen
van kalveren, welker gewicht boven de
hlervo" genoemde grenzen is gelegen, in-
stede n het normale bedrag van f 0.75
per kali een aanzienlijk hooger bedrag in
rekening zal worden gebracht. Het ligt in
de bedoeling, het schetsgeld voor deze ge
vallen op f 50.per kalf te stellen. Een
uitzondering dient hierbij weder te gelden
voor de leden der erkende t.b.c.-bestrij-
dingsorganlsaties en wel in dien zin, dat
deze, ingeval hun voor 1939 een kalver-toe-
wljzing werd verleend, in het tijdsbestek 1
November 19391 Februari 1940 onder be
paalde voorwaarden ten hoogste 1 kalf,
waarvan het gewicht boven de hiervoor
aangegeven grenzen ligt, tegen een prijs
van f 0.75 zullen kunnen laten schetsen. De
daartoe te stellen voorwaarden zijn:
le. De betrokken veehouder toont aan,
dat hij lid is van een door de Nederland-
sch Veehouderijcentrale erkende t.b.c.-be-
strijdingsorganisatie;
2e. Hij biedt een identitc s-bewijs-1939
ter Inwisseling aan, voorzien van een door
den betreffenden inspecteur van den Vee
artsenij kundigen Dienst gefiatteerde ver
klaring van den dierenarts, welke inhoudt,
dat het betreffende kalf positief heeft ge
reageerd en daarom door den veehouder
werd opgeruimd. 550
INSPECTIE DER TROEPEN.
Hedenmorgen te ongeveer halftlen heeft
Z.K.H. Prins Bernhard. die per auto arri
veerde, op den voor het publiek afgezetten
Noord-Boulevard tc Noordwijk een gedeelte
der in die gemeente gelegerde militairen
geïnspecteerd. Het bezoek was slechts van
zéér korten duur.
De Prins was vergezeld van zijn waarne
mend-adjudant Phaff
Z.K.H. arriveerde vanmiddag wederom te
Noordwijk, waar de artillerie voor Hem op
den Noord-Boulevard defileërde.
Prins Bernhard heeft hedenmorgen in
aanwezigheid van majoor Mallingkrodt te
half elf een bezoek gebracht aan de schiet
banen langs den Cantineweg te Katwijk.
Om halftwaalf woonde Hij aan het eind
van den Zuid-Boulevard schietoefeningen
met mitrailleurs bij.
ALPHEN.
DOOR DRONKEN AUTOMOBILIST.
Gistermorgen om 4 uur ls een militaire
auto uit Bodegraven ln volle vaart tegen de
's Molenaarsbrug te Alphen opgevlogen. De
bestuurder de sergeant H. M. v. B bleek
onder den invloed van sterken drank te ver-
keeren. De brug, waarvan de zes meter lange
leuning geheel werd vernield, bleek boven
dien zoodanig ontzet, dat zij niet meer ge
opend kon worden. De auto bleef met de
wielen over het breede vaarwater hangen
Den geheelen Zondag is aan de herstelling
gewerkt. Men hoopt echter vandaag de brug
weer bruikbaar te hebben gemaakt, zoodat
de belemmering van de scheepvaart niet van
langen duur zal behoeven te zijn. De auto
werd aan de voorzijde geheel vernield en is
door een kraanwagen weggesleept De be
stuurder bleef ongedeerd De naast den be
stuurder zittende soldaat T. H die lichte
verwondingen opliep, bleek direct na het
ongeluk op de vlucht te zijn gegaan. Hij is
echter later in Bodegraven opgespoord. De
politie heeft tegen den bestuurder proces
verbaal opgemaakt..
Uit het verhoor is gebleken, dat de inzit
tenden de auto in een garage te Zwammer-
dam gehuurd hadden.
lacunes, zoodat spr. slechts het grootste
respect kan hebben voor de wijze, waarop
wachtmeester Versteeg steeds zijn dienst
heeft verricht.
Nadat spr. hem de zilveren medaille voor
24-jarigen trouwen dienst op de borst had
gespeld, bood hij hem namens de officie
ren van het regiment een kleine draagme-
dallle aan. terwijl hij hem ODwekte tot
voortdurende trouwe plichtsvervulling.
Hierna werden de officieren en onder
officieren in de gelegenheid gesteld den
jubilaris te compllmenteeren. terwijl tot
besluit werd gedefileerd.
OEGSTGEEST.
DIVERSE PREDIKATIES.
Gisteren, de sluitingsdag van de St. Wil-
librordfeesten, is zeker niet de minst-in
drukwekkende dag geweest. Deze is met
grooten kerkelijken luister gevierd.
's Morgens te kwart voor negen nam de
kerkdienst een aanvang met een plechtige
Pontificale Hoogmis met predikatie, opge
dragen door mgr. J. P. Huibers. bisschop
van Haarlem, en beschermheer van de Wil-
librodsviering alhier.
Mgr. Huibers begaf zich, zegenend, van
den ingang der kerk af naar het altaar. Bij
het H. Misoffer werd de bisschop geassi
steerd door deken A. Homulle als presbyter
assistens; troondiaken waren pastoor J. J.
C. M Looyaard en pater dr. J. van Rijcke-
vorsel S.J.. rector van het Aloysius College
te Den Haag. Diaken was prof. J. v. d. Gaag
van Warmond en subdiaken pater dr. Ephr.
Sloots O.F.M. Ceremoniaris was de heer F.
Bank. secretaris van het Bisdom Haarlem.
Akolieten waren de kerkmeesters der pa
rochie.
Na het evangelie hield mgr. Huibers een
predikatie, waarin hij de geloovigen aan
spoorde St. Willibrord voor oogen te hou
den en standvastig te blijven in het heilig
geloof.
Om halftwee had de aanbieding plaats
van de door de geloovigen geschonken
nieuwe klokken, waarbij ook mgr. Huibers
tegenwoordig was.
Des avonds te halfaacht had een plechtig
sluitingslof plaats, gecelebreerd door den
kanunnik J. H. Niekel. directeur van het
Philosophicum te Warmond.
Onder het lof hield pater Boromeus de
Greeve O.FM. de predikatie: hij schetste
op geestdriftige wijze het leven van St.
WlHibrord.
Met grooten luister werd daarna een
processie gehouden. Tot besluit is een plech
tig Te Deum gezongen, bijgewoond door
den burgemeester, den heer A. J. v. Ger-
revink en de beide wethouders, de heeren
T. van Egmond en N. Zandbergen.
De parochie te Oegstgeest heeft, zij het
dan alleen kerkelijk, een luisterrijk feest
gevierd, waarvoor de commissie alle hulde
toekomt, in het bijzonder den voorzitter,
kapelaan Sanders.
AMSTERDAM, 2 October.
Niet alleen de beurs, doch de geheele wereld
verkeert in afwachting van de officieele reactie
der democratieën op het vredesoffensief. Of
schoon zoowel uit de commentaren der Engel
sche en Fransche persorganen als uit bepaalde
uitlatingen en redevoeringen reeds blijkt, dat
een voortzetting der vijandelijkheden waar
schijnlijk geacht wordt, ziet men met belang
stelling uit naar de rede van Chamberlain om
de officieele Londensche reactie te vernemen.
Men zou zeggen, dat de beurs hierop reeds
vooruit wilde loopen. Afgaande op de tot dus
ver hier gevolgde redeneering, dat oorlog voor
bepaalde fondsen een willige stemming betee
kent, verkeerde de beurs hier heden weer in
..oorlogsstemming". Na een aarzelende opening
Immers trad een scherpe koersstijging in. die
zich over de geheele linie voortplantte. Daar
naast viel echter op te merken, dat ook de tot
dusver als ..vredesfondsen" gekwalificeerde aan-
deelen, t.w. de industrieele. aan den vasten
kant waren, zoodat het kenmerkende onder-
scheld van den laatsten tijd tusschen de cate
gorieën oorlogs- en vredesfondsen was wegge
vallen. hetgeen wel duidelijk aantoont, hoezeer
de beurs heden iederen grond voor een nauw
keurige beoordeeling der situatie miste.
Het meest opvallend was de koersstijging van
Koninklijke Olie. welk fonds van bepaalde zijde
gekocht werd. Na een opening op 283%, dus
3% boven het vorige niveau, liep het hoofd
fonds geleidelijk op tot 294%. op welk niveau
zich eenige winslnemingen voordeden, zoodat
een reactie ontstond tot 288%. Ook de ovcriee
afdeelingen hadden een vast verloop. In de
Rubberafdeeling kwamen Amsterdam Rubber
tot boven de 200'. uit. en er ging vrij veel om
in verschillende incourante soorten, die even
eens hooger gewaardeerd werden Tabakken be
wogen zich opnieuw op den achtergrond, zulks
zonder groote koersschommelingen.
De Industriemarkt was. zooals gezegd, even
eens vaster gedisponeerd. Philipsaandeelen kwa
men na een aarzelende opening op een 5% hoo
ger peil. Ook Unilever was iets beter. Aku vrij
wel onveranderd. Van de Suikerfondsen waren
in hoofdzaak aandeelen HVA gevraagd, die ge
leidelijk een elftal punten verbeterden.
De specifieke Suikersoorten waren vaster, bij
kalme affaire. Ook de Scheepvaartmarkt had
een kalm verloop en de koersverbeteringen na
men hier geen grooten omvang aan.
Van Amerikanen ontmoetten de Staalwaren
weer goede belangstelling, hoewel de hoogste
koersen niet volkomen gehandhaafd werden. De
markt behield een varieerend en onzeker aan
zien in weerwil van het algemeen hoogere koers-
Deil. Ook de beleggingsmarkt ondervond eenigen
steun en Nederlandsche Staatsfondsen waren
meerendeels goed prijshoudend.
WISSELKOERSEN.
Londen 7.53; Berlijn 74.871/*; Parijs 4.27;
Brussel 31.59; Zwitserland 42.35; Kopen
hagen 36.30; Stockholm 44.70; Oslo 42.70;
New York 1.87 5/8: Lire Bankpapier 7.80.
Prolongatie 3 14; Part. disc. 2b«; Dag
geld 1 3/4; Registermarken 171 Handels
Sperrmarken 4; Reismarken 431/*; Bank
papier 25 1/4.
AMSTERDAM. 2 October 1939. Veemarkt.
Aangevoerd 582 vette koeien, waarvan de
prijzen waren: le kwal. 7280. 2e kwal. 6470.
3e kwal.5462 per kg. slachlgew.; 20 stieren
3664; 62 melk en kalfkoeien 180—260 per stuk.
44 vette kalveren: 2e kwal. 46—56. 3e kwal.. 36
—44 per kg. levend gewicht. 96 nuchtere kalve
ren 812 per stuk. Aangevoerd 188 schapen en
lammeren, schapen 13—24 per suk; 414 varkens:
vleeschvarkens. wegende van 90—110 kg. 8082;
zware varkens 7879; vette varkens 77—78 per
kg. slachtgewicht. Aangevoerd 3 wagons ge
slachte runderen uit Denemarken.
ROTTERDAM, 2 Oct. Veemarkt Aanvoer
totaal 2972. 944 vette runderen. 224 vette kal
veren. 8 nuchtere kalveren. 1150 schapen en
lammeren, 644 varkens. 2 bekken en geiten.
Pr ij ren p?r K.G. Vette ko??en le kwal. 78. 2e
kwel 61 9e lrwpd *0—e?; Vette ossen 72. 65.
4252: Vette kaU"-^n 95 75. so—60; Varkens
(levend gewicht) 67. 66. 65; Schapen 45. 40. 35:
lammeren 50. 45. 40. Prijzen per stuk: Schapen
le kwal. 23. 2e kwal. 19, 3e kwal. 17; Lammeren
19, 15, 10.
