Fransche luchtaanval op
F r iedrichshaf en
filW
,,'t Zit in de Lucht"
Verdere opleving
van den strijd in het Westen
80ste Jaargang
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1939
No. 24388
De strijd in het
Oosten
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De strijd in het Westen
Het Russische
legerbericht
Moscicki en Smigly-Rydz
geïnterneerd
De strijd ter zee
OPENING HEDEN 6 UUR
Het Duitsche legerbericht
Warschau houdt vol
In Engeland
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
WAAR???
In Duitschland
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sfln:
per 3 maanden f. 2.33
per week ;T?tT?Ï7 f. 04S
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.'
(voor binnenland f.0.80 per 3 mntL)
De Zwitscrsche generale staf deelt mede,
dat Zondagmiddag te halfvijf een buiten-
landsch vliegtuig den Rijn af kwam ge
vlogen en bij Schaffhausen boven Zwit
sersch gebied is gekomen. Het toestel werd
onmiddellijk door de grenswacht onder vuur
genomen.
Verder wordt gemeld, dat Zondag
avond na negen uur een vliegtuigaanval
is gedaan, welke klaarblijkelijk de Zep
pelin-fabrieken te Friedrichshafen ten
doel had. Men hoorde het ontploffen
van de bommen en de schoten van de
luchtdoelartillerie. Ook heeft men licht
signalen gezien.
Later op den avond, tusschen negen uur
en middernacht, werd van verschillende
Zwitsersche grensplaatsen gemeld, dat men
het geronk van vliegtuigen hoorde.
Een onderzoek wordt ingesteld om na te
gaan, of Zwitsersch gebied door vreemde
vliegtuigen is geschonden.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, naar
aanleiding van de mededeeling van het
Duitsche opperbevel, waarin het heette, dat
acht Fransche vliegtuigen neergeschoten
werden, dat hier vliegtuigen bedoeld zijn,
die deel uitmaakten van de groep Fransche
vliegtuigen, die boven Friedrichshafen aan
het Bodenmeer verschenen er. beschoten
werden.
De vliegtuigen, die overigens geen bom
men uitwierpen en aan Duitsche zijde geen
schade hebben aangericht aldus het D.N.B.
verder, hebben, naar vaststaat, hun weg
gekozen over Zwitsersch gebied.
Volgens gisteravond verspreide radio
berichten echter zou de stad der Zeppelin-
fabrieken wel degelijk, twee uur lang zelfs,
door de Fransche luchtmacht zijn gebom
bardeerd.
Van particuliere zijde te Bern wordt
tenslotte nog volgens het FRANSCHE
HAVAS-BUREAU vernomen, dat Zon
dagavond drie luchtaanvallen op de
Zeppelinfabrieken te Friedrichshafen
zijn ondernomen. De vliegtuigen vlogen
op groote hoogte.
In het Zwitsersche dorp Arbon, dat tegen
over Friedrichshafen ligt, kon men de aan
vallen nauwkeurig volgen, hoewel nog geen
inlichtingen over de aangerichte schade
kon worden verkregen.
Het Fransche oorlogscommuniqué van
gisteravond luidt: Bedrijvigheid van onze
vooruitgeschoven infanterie-elementen ten
Oosten van de Saar. Krachtig optreden
der vijandelijke artillerie in hetzelfde ge
bied.
Tijdens luchtgevechten, die geleverd
werden aan het front in den loop van 24
September, hebben onze jachtpatrouilles
tweemaal den strijd aangebonden met
vijandelijke luchtstrijdkrachten, die in
grooter aantal waren. Verscheidene Duit
sche jachtoestellen werden neergehaald,
twee kwamen op ons gebied neer.
Parijs licht dit nog eens toe. Na een
week van betrekkelijke werkloosheid aan
het Westelijk front, hebben de Franschen
weer het initiatief genomen. De laatste
operaties hadden een versterking der Fran
sche posities tot gevolg en het bezetten
van eenige goede observatie-punten, on-
oanks hevige Duitsche reacties.
De Duitschers onthouden zich thans van
verdere tegenaanvallen en bepalen zich tot
artillerievuur in het gebied ten Zuid-
Oosten van Zweibruecken.
Gisteren hebben, naar gemeld wordt, de
eerste ernstige operaties plaats gehad aan
het front tusschen Straatsburg en Bazel
en wel in den vorm van langdurige, he
vige kanonnades over den Rijn.
Het Duitsche legerbericht zegt.
Artillerievuur en geringe activiteit der
verkenningstroepen. Fransche vliegtuigen
hebben naar op ondubbelzinnige wijze
werd vastgesteld boven Belgisch gebied
gevlogen. In luchtgevechten werden vijf
Fransche vliegtuigen en twee kabelballons
door luchtdoelartillerie één Fransch vlieg
tuig omlaag geschoten.
DE LUCHTGEVECHTEN.
Over de luchtgevechten wordt van Fran
sche zijde gemeld:
De luchtgevechten, welke gisteren boven
de Duitsche linies aan het Westelijk front
plaats hadden, werden gekenmerkt door
successen van de Fransche luchtmacht. De
hemel was helder, met eenlgè lichte wolk
jes. Het najaarzonnetje gaf het terrein
relief. Verkenningsvliegtuigen waren opge
stegen. Zij vlogen boven de Duitsche linies,
beschermd door jagers.
Volgens welingelichte militaire kringen te
Parijs hebben ook bommenwerpers aan
deze operaties deelgenomen. Zoodra de
aanwezigheid der Fransche vliegtuigen in
de lucht werd gesignaleerd, stegen ook
Duitsche jachtvliegtuigen op, waarbij het
tot een treffen kwam.
Deze gevechten hebben in staat gesteld,
de kwaliteiten van snelheid en kracht te
bewijzen, niet alleen van de Fransche
Jagers, doch ook van de bommenwerpers,
die de snelheid van de Duitsche jachtvlieg
tuigen wisten te bereiken.
Ten aanzien van de verliezen aan beide
zijden verklaarde men ln welingelichte
militaire kringen, dat de Duitsche verlie
zen minstens gelijk zijn aan die van de
Franschen. Daar het gevecht werd gele
verd boven de Duitsche linies, weigert het
Fransche opperbevel, overeenkomstig zijn
standpunt slechts mededeellngen te doen
over binnen de Fransche linies neergehaal
de vijandelijke toestellen, cijfers te noe
men.
Men geeft slechts te kennen, dat men
in tal van gevallen duidelijk vijandelijke
toestellen heeft zien omlaag schieten en
achter de heuvellinies zien verdwijnen. In
zekere andere gevallen bestaan er meer
dan vermoedens, dat de vliegtuigen-vernie
tigd zijn Men heeft brand waargenomen
en ontploffingen van benzinestanks ge
hoord, Doch ook voor die gevallen geeft het
Fransche opperbevel geen cijfers.
De luchtgevechten boven de strijdende
linies hebben niet alleen de superioriteit
bewezen van de Fransche gevechtstoestel
len, maar hebben ook getoond, dat de
Fransche bombardementsvliegtuigen te
snel zijn voor de Duitsche gevechtsvlieg
tuigen.
Het Fransche Havas-bureau meldt nog
uit Rome:
De Italiaansche journalisten bij het
Duitsche hoofdkwartier berichten over de
activiteit van de Fransche luchtmacht bij
Saarbrücken, dat de Fransche vliegers zeer
dapper zijn. De Tribuna schrijft, dat de
Fransche luchtmacht een belangrijke rol
heeft gespeeld in de artillerie-operaties bij
Saarbrücken. De lichte vliegtuigen vlogen
voortdurend boven de Duitsche stellingen
en hebben veel bijgedragen tot de juistheid
van het vuur. Tijdens de tientallen lucht
gevechten bleek voortdurend, dat de Fran
sche vliegers grooter initiatief toonden en
in het acrobatisch vliegen iets beter waren.
Verder wordt medegedeeld, dat de zware
Fransche artillerie de achterwaarts gelegen
stellingen van de Duitschers onder vuur
heeft genomen en dikwijls ravitailleerings-
convooien trof.
HET BRITSCHE HOOFDKWARTIER
IN FRANKRIJK.
Een ooggetuige seint aan het Engelsche
Reuterbureau uit „ergens in Frankrijk"
het volgende:
Het Britsche hoofdkwartier wordt be
waakt door luchtafweergeschut, dat in het
landschap is verborgen rondom een oud
Fransch kasteel. Tot dusverre is er nog
geen alarm geweest, maar de kanonniers
staan voortdurend op wacht. De Britsche
troepen zijn onopvallend ondergebracht in
dorpjes, boerderijen en kasteelen. Zij zijn
zoo goed verdeeld, dat geen ongebruikelijke
concentratie van soldaten opgemerkt kan
worden. Een Britsch generaal zelde ..voor
het oogenblik is het volkomen rustig aan
het Britsche front en wij moeten niet voor-
uitloopen op de toekomst".
In het Russische legerbericht wordt ge
zegd: „gedurende den 25sten September
hebben de troepen van het roode leger bij
den voortgezetten opmarsch naar de de
marcatielijn de steden Soewalki en Go-
niondz bezet en de lijn SoewalkiGoniondz
SoerazhJanof (30 K.M. ten N.W. van
BrestLitovskt OpalinDoebenka (beide
aan de Boeg gelegen) Komarof—Lavrikof—
PodgaitsjikiOeniatigoRybnik '40 K.M.
ten Westen van StryjKoziowa 500 K.M.
ten Z.W. van Stryj) bereikt. De actie tot
zuivering van Westelijk Wit-Rusland en de
Westelijke Oekraine van de overblijfselen
der Poolsche troepen wordt voortgezet".
POOLSCHE EDELEN GEVANGEN
GENOMEN.
Het Fransche Havas-bureau meldt uit
Moskou
In de omgeving van Nowogrodek, in het
door de Russen bezette deel van Polen, heb
ben boeren prins Mirski en verscheidene
andere vooraanstaande Poolsche edelen ge
arresteerd.
Men veronderstelt, dat dit prins Simeon
Swiatopolk Mirski is, die op een kasteel in
dit gebied woonde. Verder wordt gemeld,
dat prins Radziwil en zijn zoon nabij Wilna
door de Russen zijn gevangen genomen
Naar vernomen wordt, brengen de sovjet-
Russische'troepen. die Polen bezetten, niet
alleen communistische propaganda-litera-
tuur mede, doch ook korte en lange propa
ganda-films.
In de bezette steden worden op de plei
nen luidsprekers opgesteld en de bevolking
is verplicht, te luisteren naar de Russische
programma's.
President Moscicki cn generaal
Smigly-Rydz zijn in Roemenië ge
ïnterneerd; de president tc Bicaz nabij
Piatra in het Oostelijk deel van de
Karpathen en Smigly-Rydz te Craiova.
Van diverse zijden werd bericht, dat aan
de Noorsche kust zwaar kanonvuur was ge
hoord, zoodat reeds werd gesproken van
een zeeslag, doch de Britsche admiraliteit
zegt van niets te weten. Wat er dus van zij....
AMBASSADEUR
Heerengracht 437
Amsterdam
244
hoek Koningsplein
Tel. 35240.
(Ingez. Med.)
De demarcatie-lijn.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend:
In het Oosten werd de stelselmatige be
weging naar de demarcatielijn voortgezet.
Slechts ten Oosten van den benedenloop
van de San is het nog tot korte gevechten
gekomen met uiteengeslagen deelen van
vijandelijke strijdkrachten, waarbij door
een pantserdivisie tweeduizend gevangenen
werden gemaakt. Nadat het, ondanks alle
bemoeiingen, niet gelukt is den Poolschen
commandant te overtuigen van de gruwe
lijkheid en nutteloosheid van een tegen
stand te Warschau, werd gisteren begon
nen met de gevechtshandelingen tegen de
stad. Bij een plotselingen aanval werd het
fort Mokotowski en vervolgens een ge
deelte van de voorstad Mokotow genomen.
Hitier heeft zich gisterochtend naar het
gebied ten Oosten van de Bzura begeven.
Zijn vliegtuig landde op een vliegveld in de
nabijheid van Warschau, te midden van
de Duitsche troepen.
Later heeft Hitier een bezoek gebracht
aan de gevechtsterreinen tusschen Bzura
en Weichsel,
Om half elf gisteravond heeft de comman
dant van de Warschausche verdediging het
volgende communiqué opgesteld, welks uit
zending is vertraagd:
„Warschau en Modlin liggen onophoude
lijk onder het moorddadige vuur der zware
Duitsche artillerie.
Te Warschau is geen huis meer, of er is
een slachtoffer, of het is beschadigd.
Het meerendeel der huizen en vooral de
openbare gebouwen liggen in puin.
Tengevolge van de bombardementen der
laatste 24 uur is een honderdtal branden
uitgebroken. Gedurende denzelfden tijd is
het aantal slachtoffers onder de burgerbe
volking tot eenige duizenden gestegen.
De Duitsche luchtmacht heeft vandaag de
hoofdstad tweemaal gebombardeerd.
De vijand blijft Modlin aar. alle zijden
aanvallen, doch de stad verdedigt zich op
heldhaftige wijze.
In den sector van Warschau zijn eenige
aanvallen in het Oosten afgeslagen.
Op den linkeroever van den Weichsel wer
den gedurende den nacht drie succesvolle
uitvallen gedaan. Een aantal krijgsgevange
nen werd gemaakt.
Het moreel van de bevolking en van het
leger is uitmuntend.
1 Warschau zet zijn verdediging voort".
ZWEEDSCH SCHIP GETORPEDEERD.
Gistermiddag Is het Zweedsche s.s.
„Silesia". dat 2350 ton meet en met een
lading hout op weg was van Gothenburg
naar Huil, ter hoogte van Stavanger getor
pedeerd. De uit 19 koppen bestaande be
manning is door het Zweedsche stoomschip
„Suecia" gered.
Naar de correspondent van de „Vooruit"
te Stockholm meldt is de Zweedsche pers
buitengewoon fel van toon.
Verschillende Zweedsche bladen eischen
zelfs tegenmaatregelen en wijzen er op. dat
de geheele Duitsche oorlogsvoering afhan
kelijk is van den export van Zweedsch
ijzererts. Zoo schrijft het groote Zweedsche
burgerlijke blad Dagens Nyheter van Stock
holm. dat Zweden met het torpedeeren van
het Zweedsche schip geen genoegen kan
nemen. Er zullen tegenmaatregelen moeten
worden genomen.
Volgens dit blad zal Zweden zelfs niet
moeten terugdeinzen voor staking van den
ertsexport naar Dultschland. In dit verband
wijst het blad er op, dat de Duitsche erts-
invoer per jaar tien millioen ton bedraagt,
waarvan Zweden er zes millioen voor zijn
rekening neemt.
Ook de Finsche pers is zeer opgewonden.
De bladen schrijven, dat het onmogelijk
wordt verder met Euitschland handel te
drijven, wanneer DuiVschlar.d gaat optreden
zooals in dit geval.
TWEE FINSCHE SCHEPEN IN BESLAG
GENOMEN.
De National Zeitung te Bazel verneemt
uit Berlijn, dat de Duitsche autoriteiten
twee Finsche schepen, die met hout geladen
in Hamburg lagen, in beslag hebben geno
men. Men heeft zich hierbij beroepen op het
Britsche standpunt, dat hout wordt be
schouwd als oorlogscontrabande.
FRANSCH SCHIP GETORPEDEERD.
Ooggetuigen hebben vanaf de Engelsche
kust gezien, hoe een Fransch stoomschip, de
„Phryne" metende 2660 ton, tot zinken werd
gebracht door een duikboot.
De uit 24 koppen bestaande bemanning,
van wie twee leden gewond werden, werd
aan boord genomen van een van de kust
uitgevaren reddingboot.
Twee Britsche torpedobootjagers kwamen
korten tijd later ter plaatse. De bemanning
verklaarde, dat het schip geen waarschuwing
had gekregen, alvorens het tot zinken werd
gebracht.
POOLSCHE DUIKBOOT IN ZWEDEN
GEÏNTERNEERD.
(Het Fransche Havasbureau) meldt uit.
Stockholm, dat de Poolsche duikboot Sbik
een toevlucht heeft gezocht in de Zweedsche
wateren en geïnterneerd is. Het schip was
door een torpedo getroffen, doch niet
ernstig beschadigd.
De bemanning bestaat uit vijftig koppen,
zoodat thans in totaal 170 Polen in Zweden
zijn geïnterneerd.
DE UITGEWORPEN VLUGSCHRIFTEN.
Het Britsche ministerie van voorlichting
heeft de vertaling van het laatste door
Britsche vliegers boven Duitschland uit
geworpen vlugschrift gepubliceerd. In dit
vlugschrift wordt onder meer gezegd:
„Duitschers. weet. dat. ondanks het in
den Poolschen oorlog vergoten Duitsche
bloed de hoop van uw regeering op een ge
slaagden bliksemoorlog vernietigd is door
het besluit van het Britsche oorlogskabinet,
zich op een oorlog van drie jaar voor te
bereiden. In het Westen staan de Britsche
troepen reeds schouder aan schouder met
de Fransche bondgenooten. De Britsche en
Fransche vloten hebben de Duitsche koop
vaardijschepen van de zeeën verdreven
Nacht op nacht heeft de Britsche lucht
vaart haar kracht getoond door vluchten
tot ver op Duitsch gebied".
BINNENLAND.
Urk is weldra geen eiland meer. (3e Blad).
De uitvoering van de wet inzake het ge
bruik van vervoermiddelen. (Binnen
land. 3e Blad).
Drijvende mijnen voor onze kust waar
genomen. (Binnenland. 3e Blad).
Geen gevaar voor schaarschte op de leer-
markt. (Binnenland, 3e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Ongeanimeerde markt Meerendeels
gedrukte stemming Koninklijke
flauw Philips vaster Amerikanen
verdeeld Beleggingen kalm.
BUITENLAND.
Luchtaanval op de Zeppelin werven. (Ie BI.)
Nog houdt Warschau stand. De Duitsche
aanval is ingezet. (Ie Blad).
Onze militaire medewerker over den onder
gang van Polen. (3e Blad).
Onze correspondenten te Berlijn, Londen
en Rome aan het woord. (3e Blad).
Opnieuw neutrale schepen door Duitsche
onderzeeërs getorpedeerd. (Ie Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR „ONS KORT VERHAAL'*
PAG. 3 VAN HET TWEEDE BLAD.
Zwaar tot halfbewolkt. Enkele
regenbuien. Iets kouder. Matige
tijdelijk krachtige Noord-
Westelijke tot Noord-Oostelijke
wind.
7625a (Ingez. Me<L>
ONDERZOEK NAAR DE DUITSCHERS.
Het Britsche ministerie van binnenland-
sche zaken heeft speciale rechtbanken in
gesteld. die hebben te beslissen over het
lot van alle Duitschers, die in Engeland
gevestigd zijn. Deze rechtbanken zullen
uitmaken of sommige Duitschers wegens
redenen van nationale veiligheid geïnter
neerd moeten worden en of sommige vluch
telingen niet onder de wet op uit vijande
lijke landen afkomstige vreemdelingen
vallen.
UITVAART VAN VON FRITSCH.
Het stoffelijk overschot van generaal
Von Fritsch is naar Berlijn overgebracht.
Op het station waren vele generaals onder
leiding van generaal Froem als plaats
vervanger van den opperbevelhebber van
het leger aanwezig. De kist met het stoffe
lijk overschot werd in plechtigen optocht
op een affuit naar het gebouw van het
legercommando gebracht Een eerecom
pagnie van het regiment Qroot-Duitsch-
land bracht de militaire eerbewijzen, waar
na het stoffelijk overschot op een baar in
de groote iaal van het ministerie van oor
log werd geplaatst. Officieren betrokken de
eerewacht.
Heden vindt de begrafenis plaats.