DE MYSTERIEUZE SPET .ER
Hoe meer leden
BOEKHOUDEN, TYPEN, STENO, OPLEIDING
HOOGSTRATEN's BOEKHOUDBUREAU, Plantsoen 29, Tel. 25754, Leiden
PRAKTIJK DIPLOMA S Van 22 AuSustus j1 dat zi- hler sprake is ge-
80sie JaargangLEID5CH DAGBLAD, Zaterdag 26 Augustus 1939 Derde Btad No. 24362
BUITENL. WEEKOVERZICHT
Pe klok staat één minuut
voor twaalf
LUCHTVAART
RECHTZAKEN
GEVEILDE PERCEELEN
SPREEKCEL
Condities Boekhouden f. 5.per maand j Typen of Steno f. 20.p. geheelen cursus,
privaatles; f. 3.50 clubles, boeken gratis. Typen en Steno tezamen f.35.- p. cursus.
4802
DE BLIKSEMINSLAG BIJ „VENETA"
TE HILVERSUM.
Een deskundige op het gebied van bliksem
afleiders schrijft ons naar aanleiding van het
bericht over den blikseminslag in den 40 M.
hoogen schoorsteen van de tapfjtfabriek ,.Ve-
nn - rrwwtrrrr /mi* k neta" te Hilversum, voorkomend in ons blad
x^xx xjwx xtrx weest van gevaarlyke invitatie, daar waar
i geschreven wordt over een bliksemafleider, die
ongeveer 4 M. boven den kraag uitsteekt.
I Indien deze vier meter aan den voet van den
schoorsteen zou zün toegepast en met enkele
centimeters aan den bovenrand ware volstaan,
zou dit voorval z.i. waarschijnlijk gelukkiger af-
geloopen zijn.
lettergrepen
per minuut.
(Ingez. Med.)
Schreven wij in ons vorig overzicht, dat
(belangrijke beslissingen naderden, thans
mag worden vastgelegd, dat de vraag oor
log of vrede binnen zeer korten tijd zal
zijn beantwoord. En, helaas, de toekomst
ziet er niet bepaald rooskleurig uit, inte
gendeel schijnt een oorlogsramp meer en
meer te naderen. Nog ts het laatste woord
niet gesproken, dus is er nog hoop,, dat op
het laatste oogenbllk een wending ten
goede kan inkeeren, maar veel hoop mag
toch niet meer worden gegeven. Misschien
nog enkele dagen, wellicht zelfs enkele
uren zijn we verwijderd van het mo
ment van September van het vorige jaar,
toen ons werelddeel ook aan den rand van
den gruwelijken oorlog stond, doch Muen-
chen onverwachts een uitweg bood. Op
een herhaling van Muenchen behoeft ech
ter niet meer te worden gerekend, dat mag
als uitgesloten worden geoordeeldIs
het nog noodig te zeggen, dat de wereld
tengevolge van het vastleggen van dit feit
ln een gevaarlijke impasse verkeert? De si
tuatie is toch de volgende:
Dultschiand heeft beslist, dat Danzig
Duitsch zal en moet worden en nu Polen
dezen etsch heeft afgewezen, heeft Duitsch
land zijn wenschen opgevoerd tot den
corridor en zelfs herstel van de vroegere
grens van Dultschiand ln 1914! Polen staat
beslist afwijzend, niet alleen tegenover het
laatste, doch ook tegenover het eerste, wel
inziende, dat een wijken in het kleine op
den duur een wijken ln het grootere zou
beteekenen. Het gaat om Polen's levensbe
lang. dat niet duldt een opgaan in de
Duitsche „levensruimte", onbegrensd als
dit is en zal blijven.
En Polen weet zich daarbij gesteund door
de belde Westersche democratieën, Enge
land en Frankrijk hebben volledige garan
ties daarvoor aanvaard en zullen die na
komen. Wie daaraan nog twijfelt, zou
ziende-blind kunnen worden genoemd na
de jongste verklaringen van Chamberlain
en lord Hallfax, die trouwens ten over
vloede op overtuigende wijze zijn bevestigd
door de onderteekening van het definitieve
Engelsche verdrag met Polen ter vervan
ging van het voorlooplge, hoewel ook dat
volledige kracht bezat.
Hier heeft men dus de botsing tusschen
wat door de Duitsche pers unaniem na
tuurlijk op aanwijzen van hoogerhand!
als „Duitsche eer" is uitgekreten en de be
sliste weigering van Polen en zijn bondge-
nooten. Nimmer heeft Polen geweigerd om
te praten over een regeling, die de Pool-
sche rechten niet zou bekorten, doch dit
heeft Duitschland niet willen aanvaarden.
Zal het alsnog nu nog daartoe bereid zijn?
Wij voor ons durven die vraag moeilijk
meer bevestigend te beantwoorden. De
kwestie Is zoodanig opgedreven op dezelfde
wijze als destijds met Tsjecho-Slowakije,
dat er voor het Nazi-Duitschland moeilijk
meer een terug is. Trots den tot overbe
lasting opgevoerden „zenuwenoorlog" heeft
Polen geen krimp gegeven. Het krijgshaf
tige Poolsche volk Polen telt een 38
millioen Inwoners zal liever in een oor
log ten onder gaan dan zonder strijd zich
gewonnen geven.
Berlijn had een zwaren slag in petto ge
houden aan de zenuwen van zijn tegen
standers, waarvan het zich bergen schijnt
te hebben voorgesteld: het non-agressie
pact met de sovjets. Thans is immers wel
duidelijk geworden, dat daarover reeds
maanden lang is onderhandeld, zij het
onder de grootste stilzwijgendheid! En het
was een ware overrompelende verrassing,
toen plotseling der wereld kond werd ge
daan van het afsluiten van dit accoord
terwijl Engeland en Frankrijk tevergeefs
hadden gehengeld naar het opnemen der
sovjets in het vredesfront. Het was een on
verwachte wending, die voor een oogenblik
inderdaad in het Westen verwarring scheen
te stichten, doch dit was slechts voor een
oogenbllk. Speciaal Londen herstelde zich
terstond en verzekerde, de tanden op el
kaar bijtend, dat de garanties aan Polen
onverzwakt bleven gehandhaafd, garanties,
die trouwens gegeven waren voor er iets
bekend was omtrent een opnemen van
Rusland in het vredesfront.
Wanneer Duitschland dus gedroomd heeft
van een in zijn schulp kruipen van Polen
en een terugkrabbelen der Westersche de
mocratieën, heeft het zich geducht verre
kend.
Maar, dit zij echter terstond daartegen
over gesteld, het accoord met de sovjets
Kjkt een groot succes voor de Duitsche di
plomatie, want het accoord komt vrijwel
neer op een Russischen vrijbrief om te
doen en laten, wat Duitschland begeert. Er
zijn er, die volhouden, dat het accoord zelfs
nog verder gaat, dat het feitelijk een bond
genootschap zou beteekenen, maar dat is
nog door niets bevestigd en lijkt voorals
nog onwaarschijnlijk: doch is de vrijbrief
al niet genoeg? Aanvankelijk is nog ge
dacht aan een 7,.g. ontsnappingsclausule,
waardoor het Rusland mogelijk zou zijn
het verdrag op te zeggen bij een of andere
Duitsche agressie, doch die clausule ont
breekt geheel en een toetreding tot het
vredesfront door de sovjets is uitgesloten
ie achten. De Engelsche en Fransche mili
taire missies keeren dan ook huiswaarts.
Het offer, dat Duitschland met zijn Jong
ste, onverwachte doch succesvolle daad
heeft gebracht, is evenwel bijzonder groot.
Want: Duitschland heeft nu zijn kaarten
op tafel moeten leggen, waaruit overdui
delijk blijkt, dat slechts gevoerd wordt een
zuivere realiteitspolltiek, zonder eenige scru
pule! Men zou ook kunnen zeggen een po
litiek om de hegemonie in Europa te ver
werven Van eenig Ideaal is geen sprake
Weer. Wat is er immers over van den strijd
tot het uiterste tegen het zoo verfoeide en
verguisde bolsjewisme? Nu wordt sovjet-
Rusland opgehemeld als vredesfactor bij
uitnemendheid en gezinspeeld op verdere
Verbintenissen met Stalln ca. We heb
ber. reeds melding gemaakt van de heftige
uitingen van den Fuehrer in redevoerin
gen etc. tegen het communisten-uitschot,
doch wat zegt men van volgende passages
Uit „Mein Kampf":
„Reeds in het feit van het sluiten
van een bondgenootschap met Rus
land ligt de aanwijzing opgesloten
voor den volgenden oorlog. Het
resultaat daarvan zou het eind
van Duitschland beteekenen. Daarbij
komt nog het volgende. De huidige
machthebbers in Rusland denken er
in het geheel niet aan, op eerlijke wijze
een bondgenootschap te sluiten of het
na te leven. Men moet niet vergeten,
dat de regeerders van het huidige Rus
land met bloed bevlekte gemeene mis
dadigers zijn, dat men wat hen betreft
te doen heeft met het schuim der
menschheid, die. begunstigd door de
omstandigheden in een tragisch uur,
een groote- aat overweldigden, mil-
lioenen der leidende intellectueelen in
wilden bloeddorst worgden en uitroei
den en nu reeds bijna tien jaar het
wreedste tirannenbestuur van alle tij
den uitoefenen.
Men vergete voorts niet, dat deze
machthebbers behooren tot een volk,
dat een uitzonderlijke menging van
bestiale wreedheid en onbegrijpelijke
virtuositeit in het cgen vertoont en
dat zich heden meer dan ooit te voren
geroepen acht zijn bloedige onderdruk
king aan de geheele wereld op te leg
gen. Men vergete niet, dat de interna-
t' nale Jood, die op het oogenblik Rus
land volkomen beheerscht, in Duitsch
land niet een bondgenoot, maar enkel
een tot een gelijk lot bestemden staat
ziet.
Men sluit geen verdrag met een part
ner, welks eenige belang de vernieti
ging van den ander 's. Men sluit ze
vooral niet met lieden, wien geen ver
drag heilig zou n, daar zij niet als
vertegenwoordigers van eer en waar
heid op aarde leven, doch als vertegen
woordigers van leugen, bedrog, diefstal,
plundering en roof. Wanneer iemand
gelooft, dat hij verdragen moet sluiten
met parasieten, dan is zoo'n poging te
vergelijken met die van een boom, die
tot eigen voordeel een verbond zou
sluiten met een heksenbezem".
Verder commentaar is overbodig!
Bovendien verliest Duitschland door dit
accoord de vriendschap met Japan, dat op
het punt scheen tc staan om een militair
accoord met de spil te sluiten, zij het aar
zelend. Japan, evnmin als anderen op de
hoogte gehouden van de onderhandelingen
met Moskou Rome dan uitgezonderd,
dat zelfs de eer opeischt van het geeste
lijke vaderschap oordeelt de actie van
Duitschland als veraad en zal zijn politiek
daarnaar wijzigen. Dat beteekent, dat de
Japansche dreiging in het Verre Oosten
ten aanzien van Engeland zal afnemen,
daar Japan thans vreest, dat de Sovjets
daar zich nu meer zullen willen doen gel
den. En ook Spanje, waar de burgeisirijd
immers juist tegin het bolsjewisme heette
te gaan. staat ietwat verbijsterd en heeft
reeds duidelijker dan ooit van bereidheid
tot neutraliteit kennis gegeven bij een ko
mende gewapende botsing. Het anti-komin
ternpact is ineen gezakt, zijn innerlijke
voosheid is brutaal duidelijk aan het licht
getreden.
Zoo staan voor- en nadeden tegenover
elkaar. Welke op den duur het zwaarst
zulen wegen? De toekomst zal het uitwij
zen.
Dc Russische houding blijft iets raadsel
achtigs houden. Welk voordeel heeft Mos
kou door dit samengaan met het gehate
fascisme? Het ligt nog verborgen evenzeer
als feitelijk onbegrijpelijk blijft, dat Rome
zoo getrouw Berlijn blijft steunen, terwijl
het zelf op geen enkel tastbaar voordeel
van beteekenis kan wijzen. Men kan zich
aan tal van gissingen wagen, waarvan de
meest aannemelijke voor dit oogenblik is,
dat de Sovjets den oorlog tcch als zeker
beschouwen en nu beide partijen zich wil
len laten uitputten, terwijl het zelf ge
heel intact blijft en speciaal op revolu
tie in Duitschland zou dan in de toekomst
worden geloerd! maar het Is alles nog
te vaag om conclusies te durven trekken
Dat de Sovjets er heil in zien. hetzij voor
direct, hetzij in de toekomst, dat mag men
gerust aannemen; zij geven niets voor
niets.
Doch hoe het alles ook zij, Europa staat
thans voor de meest benauwende beslis
singen. Is het wonder, dat in het „schemer
uur" tusschen vrede en oorlog van diverse
zijden inderhaast nc pogingen zijn aan
gewend om de ramp af te wenden? We
hebben in volgorde gehad de hartekreet
van koning Leopold namen de Oslo-groep,
de vredes' dschap van den Paus en de
aanbiedingen van president Roosevelt. On
getwijfeld zijdelings door Italië onder
steund! Duitschla- blijft ec-.ter doof voor
dit alles, president Roosevelt wordt zelfs
opnieuw op botte wijze afgemaakt gelijk
bij zijn vorig bemiddelingsaanbod.
Slechts een klein lichtpunt valt nog aan
te wijzen nadat de Britsche gezant bij het
overb: ',gen van eer. boodschap zijner re
geering, feitelijk inhoudend de waars hu
wing. dat Engeland voet bij stuk zou hou
den in zijn voornemen in te grijpen bij
iedere nieuwe daad van agressie, vrij on-
DE POSTVLUCHTEN.
De „Pelikaan" vertrok heden van het vliegveld
Tjlililitan te Bandoeng naar Nederland met
medeneming van 225 kg. post, 7 kg. pakketpost
en 75 kg. goederen.
Hedenmorgen om 6.08 uur is het KLM-vlieg-
tuig de „Nandoe" met de volgende bemanning
van Schiphol naar Indië vertrokken: gezagvoer
der Sillevis, 2e bestuurder van Montfoort. werk
tuigkundige den Blanken, radio-telegrafist Sal<v
mons en steward de Visser.
Meegenomen werd 380,575 kg. briefpost, 9 kg.
pakketpost en 94,955 kg. vracht.
heusch was behandeld, heeft de Führer
hem gisteren zelf ontboden en Henderson
vliegt nu heden naa: Londen. Houdt dit
r-ogelijkheden in?
Laat ons het hopen. Nog is niets onher
stelbaars gebeurd, maar zoo ooit. dan staat
nu de klok op een paar minuten, zoo niet
één minuut voor twaalf, te meer. waar de
Duitsche pers niet ophoudt met haar cam
pagne a la Tsjecho-Slov akije. als het ware
Polen a priori beschuldigend den oorlog
reeds te zijn begonnen.
Hoe gering de kansen op een schikking
ook lijken, laat ons niet den moed geheel
opge/cn; anderzijds erkennend, dat ge
daan wat gedaan kon worden cm het
onheil van Europa af te wenden.
E» het zwaard zal moeten beslissen,
behoeft de schuldvraag ditmaal toch zeker
niet te worden betwist!
POGING TOT MOORD OP ZIJN VROUW.
Drie jaar gevangenisstraf gerequireerd.
Drie jaar gevangenisstraf eischte gis
teren de Officier van Justitie te Am
sterdam mr. Bosch tegen een 30-jarigen
Amsterdamschen ijzerwerker, die te
recht stond voor de vacantiekamer der
rechtbank wegens poging tot moord op
zijn vrouw.
De vrouw had haar man en kinderen
alleen gelaten. Dinsdagmiddag 23 Mei kwam
de ijzerwerker haar tegen ln de stad en
hij vroeg haar mee te gaan naar de echte
lijke woning om te praten over de verdee
ling van den inboedel Na eenige aarzeling
g.ng zij op zijn voorstel in. Nauwelijks was
zij in de etage aan de Bloemstraat binnen
gegaan, of de ijzerwerker, die de deur ach
ter haar had afgesloten, gaf haar met een
knijptang een paar silagen op het hoofd,
waarna hij haar bij den keel greep en met
een scheermes wonden aan pols en armen
toebracht. De vrouw riep om hulp en op
haar „Moord .moord "-geroep kwam de
bovenbuurman naar beneden. Hij klopte,
doch de ijzerwerker riep hem toe. „Ga
maar weer weg, er is hier niets te doen. ze
maakt immers altijd zoo'n lawaai". Een
buurvrouw, die ook op het geschreeuw was
afgekomen, kreeg een dergelijk antwoord.
De buren waren er niet gerust op. dat er
niets gebeurde, temeer daar de vrouw op
nieuw om hulp riep Zij waarschuwden een
agent en deze trapte de deur in. De man
werd gearresteerd; de vrouw, die betrekke
lijk 1 cht gewond werd, was spoedig her
steld.
De man. die zihh wegens poging tot
moord te verantwoorden had, beklaagde
zich over het gedrag van zijn vrouw. Hij
was plotsehng woedend geworden en hij
had z'ch niet kunnen beheerschen. Van
de vechtpartij h.rinnerde hij zich heel wei
nig meer maar met klem ontkende hiji
desalniettemin een scheermes te hebben
gebru kt. Zijn vtouw had het scheermes
tegen hem gebruikt en zich daarbij ge
wond
De officier van justitie, mr. Bosch was
van oordeel, dat in dit geval een strenge
straf diende te worden opgelegd. Verdachte
leefde reeds gescheiden van zijn vrouw en
met opzet heeft hij haar in zijn won'ng
gelokt met de bedoeling om haar te dooden.
De rechtbank zal 8 September vonniis
wijzen.
Ten overstaan van mr. H. M. A. Coebergh
notaris te Leiden:
Het winkel- en woonhuis Bloemmarkt 24
hoek Vrouwensteeg. in bod f.6000. kooper de
heer J. A. Vreeburg q.q. te Leiden voor f.6500.
Het heerenhuis en erf Papengracht 26 m
bod f.3700, kooper de heer P. J. van Dam qq
te Leiden voor f. 4100.
Het pand thans ingericht lot smederij, werk
en bergplaats Sint-Aagtenstraat 14. in bod
f.1140, kooper de heer W. J. M. Barnlng te
Leiden voor f. 1250
de afd. Leiden der Ned. Vereen, /oor
Luchtbescherming telt, des te beter
kan zij aan haar doel beantwoorden.
Geeft U nog heden op als lid bij den heer
D. C. KOK, Rapenburg 9, Telefoon 25410.
b. g. g. 24807.
De contributie (naar draagkracht met een
minimum van 25 cents 's jaars) behoeft
voor niemand een bezwaar te zijn.
