Oslo-staten manen tot
bezinning
Duitsch—Russisch accoord
gesloten
DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1939
No. 24360
De tekst van het verdrag
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
80ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duurzame vrede kan niet gevestigd zijn op
macht9 maar enkel op een zedelijke orde
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen £)e Rijf
EERSTE BLAD
v._
.J
verwacht
Buitengewone
i Ministerraad I
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bi) vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.33
per week f.0.13
Franco per post f. £35 per 3 maanden portokosten.'
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
Koning Leopold III heeft gisteravond voor den Belgi
schen omroepzender N.I.R. om 8.20 (Ned. Tijd) uit naam
van alle hoofden van de Oslo-staten een radio-rede
gehouden, dié door de Nederlandsche zenders heruit-
gezonden werd. De officieele Nederlandsche tekst van
de rede luidt als volgt
DE verklaring, waarvan ik voorlezing ga
doen, wordt afgelegd in het Paleis te
Brussel in tegenwoordigheid van de
ministers van Buitenlandsche Zaken en uit
naam der staatshoofden van de Oslo-groep.
De wereld beleeft een tijdperk van zoodanige
spanning, dat elke normale samenwerking
onder de staten onmogelijk dreigt te worden.
Groote mogendheden treffen maatregelen,
die bijna gelijk staan met de mobilisatie harer
gewapende macht. Moeten de kleine mogend
heden niet vreezen het slachtoffer te worden
van een eventueel conflict, waarin zij, tegen
haar eigen wil in, zouden worden medege-
sleept, niettegenstaande haar politiek van
onbetwistbare onafhankelijkheid en haar vas
ten wil onzijdig te blijven? Zijn zij er niet aan
blootgesteld het
voorwerp te
worden van
buiten haar om
getroffen schik
kingen?
Zelfs zonder dat
er vijandelijk
heden geopend
worden, wordt
de wereld door
een economi
sche instorting
bedreigd. Alom
heerschen wan
trouwen en arg
waan.
Onder onze
oogen vormen
zich de strijd-
kampen, stellen
de legers zich
op, wordt een
afschuwelijke
strijd in Europa
voorbereid.
Gaat ons we
relddeel zelf
moord plegen door zich te storten in een ont-
zettenden oorlog, waarin er noch overwin
naar noch overwonnene zou zijn, maar waar
in alle geestelijke en stoffelijke waarden door
de beschaving van eeuwen geschapen ten
onder zouden gaan?
De oorlogspsychose dringt alle huizen binnen
en alhoewel de openbare meening er zich
zeer goed van bewust is, welk een ondenk
bare ramp een volkenstrijd voor de gansche
menschheid zou beteekenen, laat zij zich
meer en meer over aan de gedachte, dat wij
er onvermijdelijk in medegesleurd zullen wor
den. Het is van belang tegen een zoo nood
lottige gelatenheid op te komen.
ER is geen volk - wij leggen hier sterk den
nadruk op - dat zijn kinderen den dood
wil inzenden om aan andere natiën het
recht op het bestaan te ontnemen, dat het
voor zichzelf opeischt.
Stellig zijn de belangen van alle staten niet
alle dezelfde. Maar zijn er wel belangen, die
niet op vredelievende wijze tot overeenstem
ming kunnen gebracht worden. Kan dat niet
oneindig veel beter vóór dan na een oorlog?
Dat het geweten der wereld wakker worde!
Het ergste kan nog vermeden worden. Maar
de tijd dringt. De evolutie der gebeurtenissen
kan weldra elk rechtstreeksch contact nog
moeilijker maken.
DAT men zich niet vergisse. Wij weten dat
het recht om te kunnen leven op een hech
ten grondslag moet steunen, en de vrede, dien
wij wenschen, is de vrede, welke berust op
den eerbied van alle staten. Een duurzame
vrede kan niet gevestigd zijn op de macht,
maar enkel op een zedelijke orde.
Gebiedt niet de wijsheid op dit oogenblik een
eind te stellen aan den strijd met woorden,
aan ophitsingen en bedreigingen, ten einde te
besluiten om over de gestelde vraagstukken
te beraadslagen?
Wij vormen plechtig den wensch, dat de man
nen, van wie de loop der gebeurtenissen af
hangt, bereid zullen zijn hun geschillen en
eischen te onderwerpen aan onderhandelin
gen, ingezet in een geest van broederlijke
samenwerking.
Foto ZIEGLER, Den Haag
Het is uit deze
overwegingen
dat ik in naam
Koning: Leopold
Z.M. den koning
van Denemar
ken,
den president
der Finsche Re
publiek,
H.K.H. de groot
hertogin van
Luxemburg,
H. M. de Ko
ningin der Ne
derlanden,
Z.M. den koning
van Noorwe
gen,
Z.M. den koning
van Zweden,
en in mijn eigen
naam,
ieder onzer in
overeenstem
ming hande
lend met zijn regeering, dezen oproep doe.
Wij drukken de hoop uit, dat andere staats
hoofden hun steun bij den onzen zullen voe
gen, bezield door dezelfde zorg voor den
vrede en de veiligheid van hun volkeren.
Straks zullen honderden millioenen men-
schen van harte met ons zijn om den wedloop
naar den oorlog te stuiten.
Mogen degenen, in wier handen het lot der
wereld berust, deze gevoelens beantwoor
den en den door hen menigmaal uitgedruk-
ten wensch verwezenlijken, de moeilijk
heden, die hen scheiden, op vredelievende
wijze te regelen.
Dan, maar dan alleen, zal een groote hoop
herleven, die de zware atmosfeer van angst,
welke op de wereld drukt, kan verdrijven,
zooals de zeewind plotseling een mist
verdrijft en het licht terugschenkt aan de
aarde.
VON RIBBENTROP heeft gistermiddag in tegenwoordigheid van den Dult-
schen ambassadeur te Moskou, von der Schulenburg, een onderhoud van drie
uur gehad met Molotof en Stalin, waarna een uur is gepauzeerd. Om 10 uur
begaf von Ribbentrop zich weer naar het Kremlin om de besprekingen voort te
zetten.
De onderhandelingen zijn geëindigd met een accoord dat door von Ribbentrop en
Molotof in tegenwoordigheid van Stalin en den Duitschen ambassadeur is onder
teekend.
De tekst luidt:
De Duitsche rijksregeering en de regeering der sovjet-unie, geleld door den
wensch, de zaak van den vrede tusschen Duitschland en de sovjet-unie te bevor
deren en uitgaande van principieele bepalingen van het neutraliteitsverdrag, dat
in April 1926 tusschen Duitschland en de sovjet-unie is gesloten, zijn het volgende
overeengekomen:
Art. 1. De beide verdragsluitende partijen verplichten zich, zich van iedere
gewelddaad, iedere agressieve handeling en iederen aanval jegens elkaar, en
wel zoowel afzonderlijk als te zamen met andere mogendheden, te onthouden.
Art. 2. Ingeval een der verdragsluitende partijen het voorwerp zou worden van
oorlogshandelingen van de zijde eener derde mogendheid, zal de andere ver
dragsluitende partij deze derde mogendheid in geenerlei vorm steunen.
Art. 3. De regeeringen der beide verdragsluitende partijen zullen in de toe
komst voortdurend voeling met elkaar houden om elkaar wederkeerig in te
lichten over vraagstukken, die haar gemeenschappelijke belangen raken.
Art. 4. Geen der beide verdragsluitende partijen zal deelnemen aan eenigerlei
groepeering van mogendheden, die direct of indirect tegen de andere partij
is gericht.
Art. 5. Ingeval tusschen de verdragsluitende partijen geschillen of conflicten
over vraagstukken van den een of anderen aard zouden ontstaan, zullen
beide partijen deze geschillen of conflicten langs den weg van vriendschap
pelijke gedachtenwisseling of, zoo noodig, door arbitragecommissies regelen.
Art. 6. Het onderhavige verdrag wordt gesloten voor den duur van tien jaar, met
de bepaling, dat, voorzoover niet een der verdragsluitende partijen het een jaar
voor afloop van dezen termijn opzegt, de geldigheidsduur van dit verdrag geacht
zal worden, automatisch met vijf jaar te zijn verlengd.
Art. 7. Het onderhavige verdrag zal binnen den kortst mogelijken tijd geratifi
ceerd worden. De ratificatie-oorkonden zullen te Berlijn uitgewisseld worden. Het
verdrag treedt terstond na onderteekening in werking.
Opgemaakt in duplo, in Duitschen en Russischen tekst.
Moskou, den 23en Augustus 1939.
Voor de Duitsche regeering get. von Ribbentrop.
Met volmacht der regeering van de sovjet-unie get. Molotof.
Von Ribbentrop keert hedenmiddag 1 uur per vliegtuig huiswaarts en zal den
Fuehrer direct verslag uitbrengen.
BINNENLAND.
BUITENGEWONE MINISTERRAAD OP
HEPEN EN MORGEN
le Blad).
Noodlottige ruzie van Grieken te Rotter
dam. (Gemengd, 3e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme markt. - Algemeen lagere koer
sen. - Amerikanen in reactie. - Beleg
gingen aangeboden.
BUITENLAND.
Het Duitsch-Russische accoord geteekend.
De inhoud gepubliceerd. (Ie Blad).
Verzoenings-oproep van de Oslo-groep bij
monde van koning Leopold, (le Blad).
De bewapening allerwege in snel tempo
voortgezet lste Blad).
Gouwleider Förster hoofd van de vrije stad
Danzig (lste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Men zie voor Stadsnieuws pag. 2
van het Tweede Blad.
Zwakke wind. meest uit Ooste
lijke richtingen. Gedeeltelijk be
wolkt. Kans op enkele regen- of
onweersbuien, vooral in het Zui
den. Warm weer. In den ochtend
plaatselijk mist.
5 De Regeeringspersdienst meldt:
Hedenmorgen is in het Depar-
tement van Algeraeene Zaken
een buitengewone Ministerraad f
gehouden.
Morgen zal de. Ministerraad
terzelfder plaatse opnieuw bij- f
?enkomen, welke samenkomst
evenals die van heden, door den 1
Ministerpresident zal worden i
gepresideerd. i
ïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiii