BUITENLAND 80ste Jaargang MAANDAG 14 AUGUSTUS 1939 No. 24351 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN STADSNIEUWS Algemeene Toestand Europa blijft in spanning Dii nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD LEIDSCH DAGBLAD OSGËtAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKETf PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeinclsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Letden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sUn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.1S Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (roor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) SPEELTUIN VEREENIGING „WESTERKWARTIER". Geslaagd tuinfeest. Zaterdagmiddag hebben de kinderen der speeltuinver. „Westerkwartier" leest gevierd Alvorens de spelen in den tuin een aanvang namen, trok een lange kleurige kinderstoet, waarvan velen geestig gecostumeerd of op fraai versierde rijwielen en andere voertui gen gezeten waren door de straten van het Haagwegkwartie. De muziekvereen. „Werk- mans Wilskracht" ging den optocht vooraf en gaf vroolijke wijsjes ten beste. Na terug komst in den tuin bracht de voorzitter, de heer G. F. Lardee, dank aan de leidsters en leiders, maar drukte hij zijn spijt er over uit, dat nog zooveel ouders zoo weinig be lang stellen in het speeltuinwerk, dat toch een bestrijding der baldadigheid is en de kinderen tegen het gevaar van het snelver keer beschermd. Voorts heette hij de voor zitters van het Noorder- en Oosterkwartier hartelijk welkom. Hierop werd door den 2en voorzitter, den heer Derogee. aan den heer Lardee een fruitmand overhandigd, aange boden door een winkelier, die veel belang stelt in het speeltuinwerk. Nadat verfris- schingen waren rondgediend, werden twee aardige tooneelstukjes opgevoerd, te weten „De tooverfluit" en „Het standbeeld" onder leiding van mevr. van Dijk. De prijzen der wedstrijden werden als volgt gewonnen. Blokjesrapen jongens): le pr., Gerard Heshusius: 2e pr., Nico van Haarlem; 3e pr. Simon Hoogstraten. Idem meisjes: le pr., Janny Herreur; 2e pr., Marie Geenjaar; 3e pr.. Willy Duyl. Fleschloopen, meisjes: le pr.. Annie Bek huis; 2e pr., Tooy Kuier. Balloopen. jongens: le pr., Herman Hes husius: 2e pr., Nico Schouten. Fleschloopen jongens: le pr„ Gerrit van Rij; 2e pr., Dirk Bey. Zakloopen, meisjes: le pr.. Leentje Bave- laar; 2e pr., Riekje van Rij; 3e pr., Willie van As. Touwtrekken jongens: le pr., Henk De- rigee. Henk Oudshoorn. Willem Oudshoorn. Joh. van Leeuwen en Gerard Devilee. Vlagsteken meisjes: le pr„ Greta Speet, Betje Devilé, Willy Schreuder, Beb Wal raven. Stoelendans: le pr., Rietje Schreuder; 2e pr.. Leni Schreuder. Hindernisloopen (jongens)le pr., Martin Herreur; 2e pr., P. Verlind. Het was voor de jeugd in de omgeving van den Haagweg een heerlijke middag, het bestuur onder leiding van den heer Lardee. den ijverigen voorzitter van W.K., kan met voldoening op dezen dag terugzien. H. J. A. BOKHOVE BENOEMD TOT KAPELMEESTER. De heer H. J. A. Bokhove, directeur van de Harmoniekapel T. en D. en de Chr. Har monie, beide alhier, Valkenburg's Harmo nie te Valkenburg en de Harmonie „Cres cendo" te Loosduinen is me', i.igang van 26 September a.s. benoemd tot kapelmeester van het 5de regiment infanterie te Amers foort. ACCORDEON-HARMONIE „D.V.V." Voor de eerste maal in de geschiedenis der Plantsoenconcerten werd het Zondag middag-concert ditmaal verzorgd door een Harmonie (Accordeon) Gezelschap. De be langstelling daarvoor was enorm. Het groote, uit plm. 40 dames en heeren be staande corps, dat onder leid'ng van zijn directeur, den heer D van Wouw. een keurig programma u tvoerde, genoot dan ook veel succes. Inmiddels ontving „D.V.V vereerende nitnoodigingen om concerten te geven te Oegstgeest en te Katwijk aan Zee, welke zijn geaccepteerd, terwijl nog eenlge uit- noodig ngen zijn toegezegd. Terwijl te Moskou de militaire besprekin gen tusschen Russen en Engelschen en Franschen in vollen gang zijn, heeft te Salzburg en te Berchtesgaden de Ita- liaansch-Duitsche bespreking plaats gehad. Zoowel Zaterdag als Zondag is Ciano door Hitier ontvangen en gisteren zijn de be sprekingen ten einde gevoerd. Reeds is Ciano per vliegtuig te Rome teruggekeerd. Het resultaat? Het D.N.B. geeft volgend overzicht: de bijeenkomst had plaats zoo wel in den geest van vriendschap, als op grond van den in formeele accoorden vast- gelegden consultatiepllcht en consultatie recht". „De twee ministers van Buitenland- sche Zaken hebben alle op het oogen- blik hangende politieke kwesties be sproken en vastgesteld, dat de Duitsche en de Italiaansche buitenlandsche po litiek volkomen met elkaar in overeen stemming zijn. Zij zijn beiden eensge zind de overtuiging toegedaan, dat die kwesties opgelost móéten worden en opgelost kunnen worden". „Het spreekt vanzelf, dat het Danzigsche probleem, dat zich thans in de wereld tot het brandendste vraagstuk heeft ontwik- Ciano en von Ribbentrop bij hun besprekingen. keld, daarbij een belangrijke rol heeft ge speeld." „De coalitiepacten der democratieën lei den van dag tot dag tot een steeds verdere verstarring in de houding van Polen, waar door Duitschland niet alleen in zijn eer, maar ook wat betreft de behandeling van zijn volksgenooten zeer pijnlijk wordt ge troffen. De besprekingen hebben in zake alle kwesties voor 100% tot overeenstem ming geleid, en er is in het geheel geen en kel vraagstuk, dat niet grondig is bespro ken". „Naar aanleiding van de berichten, die in buitenlandsche kringen de ronde hebben gedaan en volgens welke het bezoek van den Italiaanschen minister van Buitenlandsche Zaken nog door verdere besprekingen zal worden ge volgd, wordt er in goed-ingelichte krin gen op gewezen, dat bij de besprekin gen te Salzburg alle acute vraagstuk ken van a tot z zijn behandeld, zoodat verdere besprekingen, noch wat het onderwerp, noch wat het tijdstip be treft, noodig zijn". „In Duitsche officieuze kringen, besluit het D.N.B., wordt met nadruk gewezen op de buitengewone vriendschap en hartelijk heid in het onderhoud tusschen de beide ministers van Buitenlandsche Zaken. Dat bewijst, volgens de Duitsche opvatting, niet alleen een 100-procentige vriendschap, maar ook een 100-procentige gereedheid van de beide asmogendheden". Natuurlijk wordt de 100 pet. eensgezind heid zoowel in de Duitsche als Italiaansche pers verder breed uitgemeten, waarbij te vens op de democratieën de schuld wordt geworpen als het eens mocht „scheef gaan!" Toch klinken uit Italië ook minder felle klanken. Romeinsche kringen wenschen in de con ferentie te Salzburg niet anders te zien dan een bijeenkomst der ministers van buiten landsche zaken op een onweersachtig oogenblik in den internationalen toestand Intusschen ontkent men niet. dat het vraagstuk-Danzig uitvoerig besproken is. Het schijnt echter, dat geen practische be sluiten genomen zijn. Het vraagstuk is, zoo zegt men „in vreedzame sfeer" bestudeerd en men is voornemens „de natuurlijke op lossing" te bevorderen. Verder meent men in dezelfde kringen te weten, dat gesproken is over een eventueele samenwerking met Japan. Het is duidelijk, dat de „omsingeling" door de democrati sche mogendheden besproken is en dat de beide minister zich voorstellen, een „anti- omsingelingspolitiek" daartegenover te stel len. Het zou dan de vraag blijven, welke landen bereid zullen zijn aan een dergelijke actie actief mede te werken. Naar Italiaan sche meening zouden Zuid-Slavië en Hon garije en eventueel Bulgarije geacht kun nen worden „met de spil te sympathiseeren". Enkele Fransche bladen, zooals „Excel sior" en „l'Intransigeant" verwachten spoe dig een „Duitsche manoeuvre". KAPELAAN J. LANDESBERGEN GAAT HEEN. BUURTVEREENIGING „D.V.V." Op den verjaardag van H. M. de Koningin zullen de straten Koningsstraat, Prins Fre- ëerikstraat en Maresingel een feestversie ring krijgen. Wekenlang zijn vele leden be zig geweest een versiering te vervaardigen welke schitterend geslaagd mag heeten. Op 31 Augustus zal van des morgens 8 uur tot ëes nachts 12 uur muziek worden uitgezon den. Diverse kinderspelen worden er dien dag gehouden, terwijl des avonds ook voor oudere leden gepaste attracties zullen Plaats vinden. Een ouderwetsche lampion- versiering zal er toe bijdragen de versie ring tot een sprookje te maken. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Christelijke Coöperatieve Bouwvereeniging Eigen Haard", W.A., de Langestraat 10, Al- I Phen a. d. Rijn. Het verschaffen van eigen woonhuizen in de voormalige gemeente Oudshoorn aan personen uit den arbeiden- "en stand of daarmede gelijkstaanden. Vcorz.: C. Vis; 2e voorz.: G. M. Kersber gen: seer.: J. G. Kersbergen 2e seer.: J. R. oc Bruin; prnninem.' J. J. Kroon: 2e pen- i'ngm.: c. Boef: 'oest. lid: T. C. Verbeek «mum: W. J. v. d. Brink; C. Haasbeek en A hoekstra; alg adv.: N. Samsom, allen te Ai wen a. d. Rijn. Benoemd to trector van „Groenestein". Kapelaan J. Landesbergen uit de Pa rochie O.L. Vr. Hemelvaart en St. Joseph is door den bisschop van Haarlem benoemd tot rector van het Gesticht „Groenestein" aan den Loosduinsche weg te Den Haag. Met vreugde over deze eervolle benoeming, maar tevens met droefheid over het heen gaan van een bemind priester, die zich naast den zieiezorg voor de parochianen, bijzonder op het R.K. jeugdwerk toelegde, zal Katholiek Leiden en in het bijzonder de Hemelvaart-parochie kennis nemen van deze benoeming. Jacobus Landesbergen werd 3 Augustus 1905 te Kethel bij Rotterdam geboren. Na zijn priesterstudies te Hageveld en te War mond te hebben voltooid werd hij in 1929 priester gewijd en vervolgens kapelaan te Zoetormeer. vanwaar hij later naar Gouda werd overgeplaatst. 26 April 1935 kwam kapelaan Landesbergen naar Leiden, waar hij dus thans ruim vier jaar werkzaam is. Sinds zijn benoeming te Leiden was hij directeur van de Kruisvaart, de Verken ners en de jongens-congegratie. DL NIEUW-GUINEA-EXPEDITIE. Prof. Boschma gearriveerd. Aneta, (AN.P.) meldt uit Am'ooina' Vrijdag is het laatste lid der Nieuw-Gunea expeditie mof. Boschma. vergezeld van vier matr aangekomen Hij is per ge westelijk van,'-tuig •raar de Etna-'oaai doorgcr •-:> -vv j>y is Augustus kan worden verwacht. VERBOD RIJDEN MET ROLSCHAATSEN EN VENTVERBOD. Wij vestigen er de aandacht op, dat de verordening van 17 Juli 1939, houdende wijziging van de verordening op de straat- politie, welke met ingang van heden gedu rende drie maanden voor een ieder op de Secretarie dezer gemeente ter lezing is nedergelegd, den 17en Augustus as. In werking treedt. Ingevolge genoemde wijzigingsverorde ning is het met ingang van laatstgenoem den datum verboden op den openbaren weg met rolschaatsen te rijden op andere plaat sen dan door Burgemeester en Wethou ders daartoe aangewezen en is met ingang van dien datum het in deze gemeente gel dende ventverbod ook van toepassing ten aanzien van personen, die een gevestigde winkelnering uitoefenen, alsmede ten aan zien van personn in hun dienst, tenzij zij in het bezit zijn van een geldige vergun ning van Burgemeester en Wethouders tot het venten. Ciano zou er niet in hebben toegestemd Italië over Danzig in een gewapend conflict te betrekken. Mussolini is er n.l. van over tuigd, dat Engeland, Frankrijk en Polen klaar staan zich te verdedigen, indien Duitschland Danzig zou annexeeren. Ciano zou Hitier hebben aangeraden een confe rentie van vijf te beleggen tusschen Duitschland, Italië, Polen, Frankrijk en Engeland om de kwestie Danzig vreedzaam te regelen. Schijnbaar is er inderdaad reden voor eenlge ontspanning-verwachting, in der gelijke richting. Naar verluidt zullen vandaag toch be sprekingen worden geopend tusschen den Poolschen commissaris generaal te Danzig, Chodacki en den president van den Se naat Greiser, over de PooLsche douane-in spectie. De besprekingen vallen samen met het overhandigen van het Poolsche antwoord op de laatste nota van Danzig van 7 Augus tus. Het Poolsche commissariaat-generaal zal geen nieuwe problemen aan de orde stellen, doch in bijzonderheden het Pool sche standpunt uiteenzetten ten aanzien van de Poolsche douane-controle en de grenzen der VTije stad. Deze controle moet onverminderd gehandhaafd blijven. De besprekingen hebben o.a. ten doel een oplossing te vinden voor de controle in de fabriek Amada, welke de Polen sedert 1 Augustus teruggetrokken hebben en waar tegen van de zijde van Danzig is geprotes teerd. De Poolsche regeering heeft steeds gezegd, dat zij de controle wil herstellen, mits voldoende garantie wordt gegeven, dat de Poolsche inspecteurs in het vervolg hun functie in volle vrijheid zullen kunnen uit oefenen. Volgens het Fransche blad „le Jour" zou den twee plannen in studie zijn, welke beide beoogen een compromis af te bakenen, dat een regeling zou kunnen beteekenen. Het eerste plan behelst de beëindiging var, het Volkenbondsgezag over de" vrije stad en de vervanging hiervan door een gemeenschappelijk Poolsch-Duitsch be stuur. Het tweede plan bepleit een verdee ling Van het grondgebied van Danzig, waar bij de vrije stad een Poolsch-Duitsch con dominium (gemeenschappelijk bestuurd gebied) zou worden. Maar de redevoeringen van Forster dan en Italiaansche waarschuwingen aan Po len? Men zie daarvoor elders in ons Blad. „Ik ben er van overtuigd, dat de we reld tot rust zal komen en in staat is, een duurzamen vrede op te bouwen, wanneer zij slechts de woorden ter harte neemt, die de Führer haar op 't partij congres van den vrede te Neurenberg zal toeroepen." BINNENLAND. HET DRAMA VAN DEN HUTKOFFER TE TERSCHUUR OPGEHELDERD; ARRES TATIE VAN DEN VERMOEDELIJKEN DADER TE SEMARANG. (3e Blad en (Laatste Berichten, le Blad). Ernstig: auto-ongeluk te Staphorst; één doode en twee gewonden. (Gemengd, 3e Blad) Mendelssohn en Co. te Amsterdam heeft heden surséance van betaling aange vraagd. (Financiën, 2e Blad) AMSTERDAMSCHE BEURS. Kalme handel - Prijshoudende stem ming - Weinig veranderde koersen - Amerikanen oploopend - Nederlandsche beleggingen loom - Fransche obligatiën prijshoudend. BUITENLAND. De Duitsch-Italiaansche besprekingen be ëindigd. Voor volle 100 pCt. overeen- eenstemming, heet het officieel. (Bui tenland, le Blad) Rond de kwestie Danzig. (Buitenland, le Blad.) Ernstige spoorwegramp in Amerika. 19 doo- den, 61 gewonden. (Buitenl. Gemengd, 3e Blad) Amerikaansch vliegtuig verongelukt. 14 dooden, 2 gewonden. (Luchtvaart, 2e Bi.) Benoemingen in Spanje. (Buitenland le Bi.) ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Aldus verklaarde ör Ley, de Duitsche rijksorganisatieleider, die op het oogenblik ter voorbereiding van net partijcongres in Neurenberg vertoeft, aan vertegenwoordi gers van de binnen- en buitenlandsche pers. ue Engelsche en Fransche pers reageert in afkeurenden zin Engeland en andere landen, waaronder thans in beginsel ook Rusland genoemd T> 1 kan worden, zoo zegt de „Tmeis", zijn Ja Klif besloten zich te verzetten tegen de wille- 1 1 keurige uitlatingen van Duitsche leiders, dat die en die Europeesche kwestie alleen Duitschland aangaat en geregeld moet wor den. zooals Dunscniana ni„ wc E; VSTWCICnt kan geen vrede in Europa heerschen. zoolang eenig land een onmogelijke houding tegenover de anderen aanneemt. Het eenige zekere gevolg daarvan is, dat mettertijd alle andere landen zich tegen dat eene land zullen vereenigen. J. van Wijk alhier is geslaagd voor het examen nijverheidsonderwijs akte N. W. zonder de verklaring van voldoend paeda- gogisch inzicht. In de Stedelijke Werkinrichting zijn in ic afgeloopen week opgenomen: Maandag 7 Augustus 43. Dinsdag 8 Augustus 43. Woensdag 9 Augustus 43. Donderdag in Augustus 43, Vrijdag 11 Augustus 42. Za te. dag 42 volwassen personen. Totaal 256 personen. De ..Figaro" schrijft: „Er is aanleiding tot t vermoeden, uat de lu-iia-int—ie lette ring in overleg met de Duitsche het vol gende betoog tot de democratische landen en de meening der wereld wil gaan rich ten: .Wij noodigen U uit tot een grondige en practische heizi.ning van ten ku.isi-I matig en gevaarlijk statuut, zoodat de hulpbronnen kunnen worden verdeeld naar gelang van ieders behoeften. Daardoor zou in Europa een duurzame en gezonde vrede gevestigd worden. Als ge deze laatste po ging tot saneering van Europa verijdelt, neemt ge de verantwoordelijkheid voor de onvermijdelijke gevolgen op U" Wat is er aldus vraagt t Franseue olari gedu rende de twee laatste jaren gebeurd? Duitschland heeft zich in Europa vergroot met een gebied van 200.000 vierkanten kilo meter en Italië met 27,000 verkanten kilo meter en een rijk in Afr.ka. De dictatoren hebben de fout begaan, door hun daden te bewijzen, dat, hoe meer zij zich van andere bezittingen hebben meester gemaakt des te meei nun viscnen zijn gestegen. Op die wijze hebben zij ook de mogelijkheid van onderhandelingen ver nield. De .Excelsior" zegt: „het is het groote :-pel der Sudeten-Duitscheis, dat heraald wordt. Dat spel echter verrast Europa niet meer, omdai men zien rekenschap gce.t «an het diepgaande verschil tusschen den toe stand in 1938 en dien in 1939. De kansen zijn niet meer ten gunste van de aanvals- politiek. Men moet overigens niet de moge lijkheid uitsluiten, dat de leiders '.e oer lijn en Rome ter elfde ure verstandig wor den en besluiten, hun eischen van het ter ritoriale terrein, waar ze ni:t te verwezen lijken zijn. over te brengen op het econo mische plan. waar ze besproken, zoo niet geheel bevredigd kunnen worden. De „Voelkische Beo bach ter" uit zijn on tevredenheid over de politiek van Roeme- Lieht tot halfbewolkt, Droog weer, behoudens In het Oosten eenige kans op onweer. Aanvankelijk zelfde temperatuur als gisteren. Later iets warmer. Zwakke ver anderlijke wind, aanvankelijk uit Noordelijke richtingen. nië. Het blad vreest een alliantie tusschen Roemenië, Turkije en Griekenland, vooral sedert de aankondiging eener Roemeensche militaire missie naar Turkije. Voorts oefent het blad critiek op de uitgebreide Roemeen sche manoeuvres, die morgen in de Do- broedsja aan de Bulgaarsche grenzen ge houden worden, waar 600.000 manschappen worden samengetrokken. Voorts zegt het blad. dat Roemeensche versterkingen aan gelegd worden aan de grenzen van Bulga rije en Hongarije, doch dat geen enkel ver dedigingswerk ondernomen wordt aan de Russische grens. Summa summarum kan men zeggen, dat Europa in dezelfde spanningen zich blijft voortbewegen en dat nog nergens een uit weg uit de moeilijkheden opdoemt FRANKRIJK. „Abetz geen spion, maar toch ongewenscht" Daladier en Bonnet hebben den Duit- schen ambassadeur von Welczek ontvangen, die kwam spreken over het geval Abetz. zy deelden aan von Welczek mede, dat aan den uit Frankrijk uitgewezen Duitscher "ibetz geen spionnage ten laste wordt ge- icgd. Zij voegden daar echter aan tce, dat "ij de aanwezigheid van Abetz op Fransch grondgebied niet wenschelyk oordeelden, en dat hem derhalve geen visum voor het binnenkomen in Frankrijk verleend kan worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1