STADSNIEUWS
Vreeselijk ongeluk te
Etten en Leur
80ste Jaargang
DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1939
No. 24342
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
Nachtelijke moordaanslag
Autobus met 18 meisjes door vrachtauto geramd
Drie dooden en twee zwaargewonden
De kabinetscrisis
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel veer advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zfjn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bi) maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.3S
per week f. 0.1S
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.»
DE NATIONALE FEESTDAG.
De gecostumeerde voetbalwedstrijd.
Zooals reeds eerder ls vermeld, zal op den
Nationalen Feestdag 's middags om half
drie op het terrein aan den Zoeterwoudsche
Singel een gecostumeerde voetbalwedstrijd
gespeeld worden tusschen een Leidsch Geu-
zenelftal en een Indlanenploeg. Als merk
waardigheid kan hierbij nog worden ver
meld, dat de spelregels bij dezen rood-
huldenstam geheel anders worden toege
past dan hier te lande. Een zeer karakteris
tieke afwijking is wel, dat zij den bal nooit
vooruit, doch steeds achteruit spelen, zoodat
ze gedwongen zijn steeds met het gezicht
naar eigen doel te loopen.
Een lid van het Internationale Hof van
Permanente Justitie zal als scheidsrechter
optreden, terwijl hij zal worden bijgestaan
door twee neutrale grensrechters, t.w. een
Arabischen sheik en een Chineeschen man
darijn.
Zoowel U.V.S. en A.S.C. eenerzijds, als
Lugdunum en L.F.C. anderzijds verleenen
aan dezen wedstrijd hun medewerking.
CONCERT IN „RHLJNGEEST".
Gisteravond vond in het park van het
sanatorium „Rhijngeest" een concert plaats
dat werd aangeboden door de Harmonie-
vereeniging „Crescendo" uit Alphen a. d.
Rijn, directeur de heer H. Boogers. Het pro
gramma werd op keurige wijze ten gehoore
gebracht.
Dr. H. W. Borgerhoff Mulder, 1ste genees
heer van bovengenoemd sanatorium heeft
het gezelschap uit naam der patiënten dank
gezegd.
BUURTVER. „EENSGEZINDHEID."
Het jaarlijksche uitstapje.
Bovengenoemde vereeniging heeft Dins
dag j.l. haar jaarlijksche uitgaansdag
naar Groenendaal gehouden. Des morgens
omstreeks 8 uur werd met ongeveer 250
kinderen en leden, het vereenlgingsvaandel
en de groepsvlaggen en voorafgegaan door
een geluidswagen naar de tram der N.Z.H.
T.M. gemarcheerd, waarna met twee extra
trams naar Groenendaal werd gereden. Bij
aankomst aldaar gingen de groepen dade
lijk het bosch in om onder leiding van de
geleiders en geleidsters verschillende spel
letjes uit te voeren. Af en toe kwamen de
groepen naar de consumptietent om zich
te verkwikken; zij werden getracteerd op
limonade, krentenbroodjes, koek, melk,
chocolade, enz. Het was vooral een leuke
aanblik, toen alle groepen in een grooten
kring gezeten, broodjes met melk verorber
den. Een attractie, welke ruim een uur vor
derde, was het optreden van de kleine de
butanten voor de microfoon. Er werd aar
dig gezongen en dat allen genoten, bleek
wel uit het herhaaldelijk applaus. Ieder
debutantje kreeg een prijs, wat zeer in
den smaak viel.
De stemming was dank zij het heerlijke
zomerweer den geheelen dag uitstekend.
Toen het tijd was om huiswaarts te keeren,
werd uit volle borst gezongen, „Wij gaan
nog niet nam: huis." Bij aankomst te Lei
den stond de Christelijke muziekvereeni-
ging „Athalia" onder leiding van den heer
H. v. d. Veld gereed om het opgewekte ge
zelschap langs een omweg naar de „Eens
gezindheid" te brengen. Veel publiek was
op de beende politie zorgde voor een uit
stekende regeling. Te ongeveer 8.45 uur
werd de stoet ontbonden.
Een woord van hartelijken dank moet ge
bracht worden aan de geleiders en geleid
sters, die zich den geheelen dag hebben in
gespannen om het. den kinderen zoo pret
tig mogelijk te maken. Ook een woord van
dank aan de twee leden der E.H.B.O., mevr.
v. Heel, en den heer Pielanen voor hun be-
langlooze medewerking. Er is voor de kin
deren nog een prettige dag in het vooruit
zicht. n.l. de kinderspelen op Zaterdag 2
September a.s. Het bestuur kan op dezen
dag terugzien, met het gevoel zoowel vol
wassenen als kinderen een prettigen dag
te hebben bezorgd.
Hieronder volgen de uitslagen.
Groep A, meisjes van 6 en 7 jaar (vlag-
sleken), le prijs Bep de Neef, 2e Marytje
v. d. Meer, 3e Berendina Sloot
Groep B, meisjes van 8 en 9 jaar iDrie-
bcen loopen i, le prijs Jansje v. Zoest en
Geertruida Nagtegaal, 2e Catharina Bontje
en Janny v. d. Leek.
Groep C, meisjes van 10 en 11 Jaar (Stoe
lendans), le pr. Lena Wassenburg, 2e
Jeannette v. Dyke, 3e Willy v. d. Puyl.
Groep D, meisjes van 12 en 13 jaar (Ton
tollen), le pr. Maria Linschooten, 2e Pe-
tronella de Neef, 3e Leni Wassenburg
Groep 1. jongens van 6 en 7 Jaar iVlag-
S'Ckenl i€ prijs Cornelis Linschooten. 2e
Johannes Braxhoven, 3e Johannes de Ko-
nmg.
Groep 2, jongens van 8 en 9 jaar (Zak-
Joopen), le pr Wim Neuteboom, 2e Cor
zaal, 3e Bertus Welling.
Groep 3 jongens van 10 en 11 jaar (Drie
been loopen), le pr. Hubertus v Meurs en
Hendrik Pielanen. 2e pr. Dirk de Neef en
Willem Rijnsburger.
Groep 4 jongens van 12 en 13 jaar (Stel
ten loopen), le pr. Dirk Rijnsburger, 2e
nouwe Broers, 3e Theodorus Pet.
DADER HANDELDE VERMOEDELIJK IN
EEN VLAAG VAN VERSTANDS
VERBIJSTERING.
Gisteravond tegen het middernachtelijk
uur heeft op de Langegracht een moord
aanslag plaats gevonden, waarbij de 30-
jarige textielarbeider J. F. T.. wonende aan
de Uiterstegracht alhieT dusdanig met een
mes is toegetakeld, dat aanvankelijk voor
zfjn leven werd gevreesd.
Op genoemd tijdstip wandelde T. aldaar
met de 33-jange mej. H van der L., die hij
naar haar huis zou geleiden
Toen zij ter hoogte van de Vincentius-
poort waren gekomen, hoorden zij iemand
hard achter hen aanloopen en het volgen
de oogenblik had een man den niets ver
moedenden T. met een zakmes een tweetal
diepe steken in den rug tusschen de
schouderbladen en in het hoofd toege
bracht. Onmtddeliijk na het plegen van
deze daad liep de man zoo hard hij kon
weer weg en verdween in de Vincent.us-
poort.
Het slachtoffer, dat hevig bloedde, begaf
zich te voet naar de portiersloge van de
Stedelijke Lichtfabrieken, waar hij voor-
loopig werd verbonden In alwacnuing van
de komst van den Eerste Hulpdienst, die
hem naar het Academisch Ziekenhuis
overbracht. De man had zooveel bloed ver
loren, dat aanvankelijk voor zijn leven
werd gevreesd; hedenmorgen was zijn toe
stand evenwel iets beter, zoodat onmiddel
lijk levensgevaar niet aanwezig werd ge
acht, al blijft de toestand zorgelijk
De dader, de 36-jarige ongehuwde werk-
looze M. Z. werd even later in zijn woning
in de Vmcentiuspoort gearresteerd, het
geen met eenig verzet gepaard ging
Het mes, waarmede hij de daad beg.ng
en nog verschillende andere voorwerpen
zijn in beslag genomen.
Over de motleven tast men volkomen in
het duister Noch de verslag ene, noch diens
metgezellin herinneren zich den dader ooit
eerder te hebben gezoen, terwijl deze
laatste verklaart ook het slachtoffer en de
hem vergezellende luffrouw niet te kennen.
Vermoed wordt dan ook, dat hij in een
vlaag van verstandsverbijstering heeft ge
handeld: toen hij bijvoorbeeld gisteravond
met den verslagene werd geconfronteerd
toonde hfj een grooten angst en noemde
het slachtoffer „zijn moordenaar".
Hedenmorgen was hij veel rustiger, doch
eenige beweegreden voor zijn daad kon hij
ook thans niet opgeven.
De man blijft voorloopig in verzekerde
bewaring.
MET GROOT VERLOF.
De minister van Defensie heeft machti
ging verleend om de tweede ploeg onbe-
redenen van het 6e R.V.A. van de lichting
1938 op 29 September as. in het genot van
groot verlof te stellen.
VEREENIGING VAN MATHESIANEN.
Een zeer ernstig autobus-ongeluk heeft
zich vanochtend in de vroegte voorgedaan
onder de gemeente Etten en Leur (N.Br.»,
waarbij drie meisjes op slag werden gedood
en twee andere inzittenden levensgevaarlijk
werden gewond.
Omstreeks vijf uur reed op den rijks
weg Breda-Etten een autobus van de
B.B.A. met achttien meisjes, die werk
zaam zijn op de Hero-fabrieken te
Breda. De autobus kwam uit de rich
ting Etten. Van den tegenovergestelden
kant naderde een vrachtauto. Door nog
niet bekende oorzaak reed laatstge
noemde wagen op de bus in. De bus
chauffeur trachtte nog uit te wijken,
doch dit gelukte niet.
De gevolgen waren verschrikkelijk. De
autobus werd aan den linkerkant geheel
opengescheurd, waardoor de linkerhelft
van den wagen totaal werd vernield.
Drie der meisjes werden onmiddellijk
gedood. Het zijn de 17-jarige Antonia
Rijsdijk, de 17-jarige Cornelia van
Toorn en de 20-jarige Anna Vught,
allen uit Oudenbosch.
De 18-jarige Anna de Rooy cn de 20-
jarige Cornelia Timmermans, beiden
eveneens uit Oudenbosch, werden zeer
ernstig gewond.
Onmiddellijk werd geneeskundige hulp
ingeroepen en de geneesheeren Mol en
Hoek uit Etten waren spoedig ter
plaatse. Zij konden bij eerstgenoemde
meisjes slechts den dood constateeren.
Aan de twee zwaargewonde meisjes
werd geneeskundige hulp verleend,
waarna zij per ziekenauto naar het St.
Ignatius-ziekenhuis te Breda zijn over
gebracht. Haar toestand is levens
gevaarlijk. Zij hebben o.m. een been
breuk, een armbreuk en ernstige hoofd
wonden opgeloopen. Het stoffelijk over
schot der drie slachtoffers werd naar
het gasthuis te Etten vervoerd. De eve-
rige dertien meisjes kwamen met den
schrik vrij. Zij waren echter geheel van
steek en zijn met taxi's naar haar wo
ningen in Oud-Gastel en Oudenbosch
overgebracht.
De marechaussee en de gemeente-politie
uit Etten, evenals de burgemeester, de heer
H. A. Hamilton, waren op het terrein van
het ongeluk aanwezig.
Een onderzoek naar de schuldvraag wordt
ingesteld. De bestuurder van de bus werd
niet gewond. Hij was zoo overstuur dat hij
nog niet gehoord kon worden. De chauffeur
van de vrachtauto bleef eveneens onge
deerd. De vrachtwagen werd licht bescha
digd.
Zomerexcursie naar den Achterhoek.
Het was Maandagmorgen j.l. voor een 25-
tal Mathesianen reeds zeer vroeg dag; om
circa vijf uur werd n.l. onder leiding van
den heer M. van Zwieten de Blom per tou
ringcar vanaf de school van het Kon Gen.
M.S.G. vertrokken voor de tweedaagsche
zomerexcursie naar den Achterhoek. Na een
voorspoedige reis arriveerde het gezelschap
omstreeks negen uur aan de Kon. Ned. Zout
industrie te Boekelo.
Voordat onder deskundige leiding een
rondwandeling door dit interessante bedrijf
werd gemaakt, werd in de ontvangzaal van
de fabriek een toelichting op het ontstaan
en het winnen van het zout gegeven.
Aan het slot ontvingen alle deelnemers
een interessante brochure over de zoutbe-
reiding.
Inmiddels was de tijd aangebroken voor
de lunch. Inwendig versterkt werd de tocht
voortgezet naar Ulft voor het bezoek aan de
D.R.U. emaille en -haardenfabrlek. In de
toonkamer werden de verschillende emaille-
producten bewonderd, terwijl ook de haar
den geen gebrek aan belangstelling hadden.
In twee groepen werd daarna de fabriek
bezichtigd, waarbij de bewerkingen, zooals
ponsen, smeden, gieten en emailleeren met
belangstelling werden gevolgd. Welk een be
werkingen moeten de fluitketels en pannen
ondergaan, voor zij voor het gebruik ge
schikt zijn! Ook de vervaardiging der haar
den werd tot in de finesses gedemonstreerd.
Het zou te ver voeren alles nader te om
schrijven, doch vermeld zij nog, dat de deel
nemers met waren heldenmoed de enorme
hitte trotseerden om toch vooral niets van
het emailleeren te missen. Vermoeid, doch
opgetogen werd om half vijf de tocht aan
vaard naar het hotel te Arnhem, waarbij
het natuurschoon aller bewondering wekte.
Het diner in Ai. nem üel zien uivs.«,eKend
smaken en na een wandeling door en om de
stad werden de legersteden opgezoch om
weer voldoende energie op te doen voor den
volgenden dag.
Dat dit noodig was, bleek wel uit het feit,
dat nauwelijks nadat het ontbijt was genut
tigd, alweer werd ingestapt voor een bezoek
aan de Gazelle-rijwielfabriek te Dieren. In
de beste stemming werd daar aangeland en
na een hartelijke ontvangst werd meteen
met den tocht door de verschillende afdee-
lingen aangevangen. Bezocht werden o.a. de
draaierij, smederij en de lak- en montage
afdelingen. Wie had gedacht, dat zooveel
De regeeringspersdienst meldt:
H. M. de Koningin heeft he
denmorgen den minister van
Staat jhr. mr. D. J. de Geer
ontvangen.
bewerkingen noodig waren alvorens ons
„karretje" in elkaar zat? Met welk een
nauwkeurigheid wordt zelfs het kleinste
onderdeeltje behandeld. Het bedrijf dwong
aller bewondering af.
De excurslsten ontvingen als herinnering
een rijwielvlag en hiermede en met een
nieuwe ervaring verrijkt, werd de auto weer
„bezet" voor de terugreis naar Arnhem,
waar werd geluncht.
Na een korte rustpooze ging het verder
naar Apeldoorn, waar onder leiding van een
deskundige van de Ned. Heide-Mij. een be
zoek gebracht werd aan het prachtige ge
meentepark „Berg en Bosch" Een macht
van natuurschoon valt hier te bewonderen,
de vijvers met de groote karpers en goud-
visschen, de fraai aangelegde watervalletjes
en boschpaden, het is allemaal een lust
voor het oog. Het gezelschap was vol ent
housiasme over zooveel schoonheid.
Vandaar ging het naar Vaassen. waar de
forellen- en karperkweekvijvers van de Ned.
Heide-Mij. werden bezocht. Het meerendeel
der visschen wordt gekweekt voor de con
sumptie. Ook aquariumvisschen worden hier
gekweekt.
Na al deze excursies betuigden de leider,
de heer Van Zwieten de Blom. en de voor
zitter van de V.V.M., de heer J. Freeke, na
mens deelnemers en bestuur hun dank voor
het gebodene.
In Amersfoort werd gedineerd, waarna de
terugtocht naar Leiden werd aanvaard.
Deze tocht werd nog eenmaal onderbroken
voor het „officieel" afscheid te Utrecht,
waar de voorzitter namens deelnemers en
bestuur den heer Van Zwieten de Blom
dankte voor zijn goede zorgen.
Op de verdere reis werd vrijwel het geheele
repertoire van den Hollandschen liederen-
scnat ten gein 're geb:a> i. „-n si
omstreeks half >lf - -t i - ~,c
bereikt, waarna de deelnemers met een her
innering aan deze excursie, die met spoedig
zal vervagen, hun eigen bed weer op
zochten.
JUBILEUM A. LATERVEER.
Bij den Gem. Reinigingsdienst.
Gisteren herdacht de heer A. Laterveer
het feit voor 25 jaar in dienst te zijn getre
den bij den Gem. Reinigings- en Ontsmet-
tingsdienst.
De jubilaris werd 's morgens net zijn
echtgenoote per auto van huis afgehaald en
te pl.m. elf uur op het bureau ontvangen.
Namens burgemeester en wethouders werd
de Jubilaris toegesproken door den wethou
der van fabricage, den heer Jac. Wilbrink,
en met eenige hartelijke en waardeerende
woorden met dit zilveren jubileum gefelici
teerd, waarbij hem tevens de gebruikelijke
gratificatie werd overhandigd.
Ook namens de directie en ambtenaren
werden den jubileerenden werkman en zijn
vrouw hartelijke gelukwenschen aange
boden.
Hierna had nog een intieme huldiging
plaats in het schaftlokaal. Hierbij werd door
een der collega's de jubilaris met dezen
feestdag gecomplimenteerd en tevens een
fraaie salonlamp overhandigd.
Nadat aan de vrouw van den jubilaris
bloemen waren aangeboden, bleef men nog
eenigen tijd bijeen.
Na afloop vertrok de jubilaris weer naar
zijn woning om den verderen dag in huise-
Ujken kring door te brengen, waar het hem
niet aan belangstelling heeft ontbroken.
Onze stadgenoote mej. M A. M. van
Helvert slaagde te Utrecht voor het examen
Engelsch M O. akte A.
Gisteren hebben cliënten van de Win-
keliersvereeniging „Lage Rijndijk" per auto
bus een geslaagd uitstapje gemaakt naar
Apeldoorn en omgeving.
BINNENLAND.
Nieuwe bepalingen betreffende de roodo
rijwielachterlichtjes. (Binnenl., 3e BI.)
De bouw van het nationale luchtvaart
laboratorium op Schiphol. (Binnenland,
3de Blad).
Het tournooi om den Horthy-beker. (Sport,
3e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Beperkte handel - Onzekere markt -
Nauwelijks gewijzigde koersen - Zeer
kleine fluctuaties - Amerikanen iets
hooger en oploopend - Beleggingen
kalm.
BUITENLAND.
Trots verzet der oppositie gaat het Engel-
sche parlement tot 3 October op reces
(Buitenland, le Blad).
Nieuw Engelsch protest te Tokio tegen do
anti-Engelsche agitatie. (Buitenland,
le Blad).
Hongaansch-Roemeensche besprekingen her.
vat. (Buitenland, le Blad).
Overeenstemming met de Kroaten in Zuid-
Slavië? (Buitenland, le Blad).
Danzig blijft aansluiting bij Duitschland
wenschen. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Plaatselijk regen met kans op on
weer. Betrokken tot zwaar- of
halfbewolkt. Eenige stijging van
temperatuur. Zwakke tot matige
Zuidwestelijke tot Zuidoostelijke
wind.
De reeds vele jaren bestaande zaak van
de firma B. L. van der Klugt en Zonen,
Haarlemmerstraat 258 heeft een belangrijke
uitbreiding ondergaan, doordat het tegen
overgelegen filiaal Haarlemmerstraat 293 is
verplaatst naar het aangrenzende pand no.
256, waarna beide perceelen tot een harmo
nisch geheel zijn verbouwd. O.a. werd de
voorpui geheel afgebroken en in overeen
stemming met het bestaande geveldeel in
modernen stijl opgebouwd.
Ook inwendig is er veel veranderd, terwijl
ook de ruimte van den voormaligen speel
goedwinkel aanzienlijk werd uitgebreid.
In de aldus verkregen royale verkoopruim
te heeft men een uitstekend overzicht van
de diverse sorteeringen tapijten, loopers,
gordijnstoffen, behangsels, vloerzeilen, bed
den en dekens, waarvan men een deel ook
reeds in de flinke etalagekasten kan bezich
tigen.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Voor het Mercurius-examen Duitsche
Handelscorrespondentie slaagde mej. P.
Koch alhier: voor het Mercurius-examen
Engelsche Handelscorrespondentie de heer
J. Ditmar eveneens alhier.
Morgen hoopt mej. E. Dool den dag
te herdenken, dat zij voor 40 jaar als brei
ster in dienst trad bij de Leiösche Textiel
fabrieken v.h. Gebr. van Wijk en Co. N.V.
Voor het examen Engelsche nandels
correspondentie, afgenomen door de Fede
ratie van Handels- en Kantoorbedienden,
slaagden de heeren P. van Gorkum en C. C
Sierag, alhier.
Ondergeteekendr
week
kwartaal
abonnt
No..
wonende (straat)
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
hm.opgezonden te hebben aan onderstaand adres:
tegen vergoeding van benoodigde portokosten.