STADSNIEUWS
BUITENLAND
80ste Jaargang
DONDERDAG 27 JULI 1939
No. 24336
Twee jongens bij spelevaren nabij
de Vinkbrug verdronken
Amerika zegt handels- en
scheepvaartverdrag met Japan op
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tragisch einde van een uitgaansdag
Groote verrassing
gewekt
Algemeene Toestand
De besprekingen met Moskou.
Di! nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sljm
per 3
per
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 trrndj
maanden f.2.35
week if.0.18
Een blijde uitgaansdag van een vijftien
tal jeugdige misdicnaartjes uit Utrecht,
die onder leiding van een kapelaan per
autobus een reisje naar de omgeving
onzer stad hadden gemaakt, heeft
gisteravond op droevige wijze een einde
genomen, doordat twee hunner, twee
broertjes van elf en twaalf jaar, tijdens
een spelevaartoeht op het Galgewater
nabij de spoorbrug aan de Vink te wa
ter zijn geraakt en jammerlijk verdron
ken.
De jongens hadden gistermorgen per
autobus de Bisschopstad verlaten; den ge-
heelen dag hadden zij in de omgeving van
Lelden gespeeld en geravot en tot besluit
hadden zij in een speeltuin te Voorschoten
op de grens van de gemeente Lelden zich
opperbest vermaakt. De leider van het ge
zelschap, de 33-jarige kapelaan J. A. Mid
delkoop uit Utrecht was met een viertal
jongens in een roeibootje gaan spelevaren
op het Galgewater.
Uit de richting van de spoorbrug naderde
omstreeks 10 minuten voor zeven een schuit,
beladen met groenten en voortgedreven
door een motor. Aan boord bevonden zich
twee personen, de 23-jarige schipper J. van
B. uit Gouderak en zijn knecht F. de J., die
ons gisteravond beiden verklaarden, dat de
schuit slechts een zeer matige snelheid had,.
Op een zeker oogenblik evenwel zagen zij,
dat een roeibootje, waarin een geestelijke
en vier jongens gezeten waren, gevaarlijk
dicht hun schuit naderde en pogingen deed
nog vóórlangs te varen.
De jongens verklaarden tegenover de po
litie den kapelaan op de naderende schuit
opmerkzaam te hebben gemaakt, doch deze,
die zelf de riemen hanteerde, dacht blijk
baar nog vóórlangs te kunnen passeeren en
trok hard aan de riemen.
De tijd ontbrak om nog met de schuit te
manoeuvreeren; een aanvaring was onver
mijdelijk: het roeibootje botste tegen de
schuit en kantelde, waardoor alle vijf inzit
tenden in het water terecht kwamen. De
ijzeren roeiboot zonk onmiddellijk in de
diepte.
De kapelaan en twee jongens wisten
zich even drijvende te houden; met be
hulp van een haak slaagden de groen-
tenschippers erin den geestelijke en den
13-jarigen Christiaan van Gaal aan
boord van de schuit te trekken. De an
dere knaap, de 12-jarige Hein van den
Oudenrijn bleek een weinig te kunnen
zwemmen en zette koers naar den wal,
dien hij veilig wist te bereiken, doch de
twee andere jongens, de 11-jarige Wil
helmus Antonius Jungerius en zijn 12-j.
broertje Sebastiaan zonken onmiddel
lijk in de diepte.
Van alle kanten kwam hulp toeschieten;
een zandschipper C. van V. uit Zoeter-
woude slaagde er na betrekkelijk korten tijd
in het lichaam van den jongsten knaap aan
de oppervlakte te brengen.
De plaatselijke geneesheeren dr. van der
Stoel, dr. de Boer en dr. Kerkhof waren
spoedig ter plaatse en pasten, bijgestaan
door leden van de E.H.B.O.-brigade onmid
dellijk kunstmatige ademhaling toe om te
trachten de levensgeesten wederom op te
wekken, waartoe ook gebruik werd gemaakt
van een zuurstofapparaat. Helaas, na an
derhalf uur van toegewijd pogen moest men
tot de droevige conclusie komen, dat de
dood was ingetreden.
Intusschen werd door politie uit Leiden
en Voorschoten, geassisteerd door tal van
particulieren, met koortsachtige haast ge
dregd naar het lichaam van den tweeden
knaap.
Aanvankelijk bleven deze pogingen zon
der resultaat, doch eindelijk omstreeks hall
negen werd ook het tweede lijkje opgehaald.
Vanzelfsprekend verwekte het droevig on
geval. zoowel bij de oudere en jongere be
zoekers van den speeltuin als onder de tal
rijke voorbijgangers op dezen drukken ver
keersweg. groote verslagenheid.
Burgemeester Berkhout van Voorschoten
waarschuwde telefonisch de politie te
Utrecht, die op haar beurt de familie van
het ongeval in kennis stelde.
De Leidsche politie onder leiding van in
specteur de Gast stelde ter plaatse een on
derzoek in en nam de eerste verhooren af
De juiste toedracht van de zaak is heel
moeilijk na te gaan. doordat de kapelaan
door het gebeurde zeer overstuur was.
Volgens sommigen is de roeiboot inder
daad tegen de groentenschuit opgebotst
sporen daarvan zijn intusschen nóch op de
groenteschuit, nóch op de roeiboot gevon
den! anderen beweren, dat de geeste
lijke en de jongens, toen een aanvaring
dreigde, allen naar dezelfde zijde zijn ge
sprongen, waardoor het bootje kapseisde.
De Leidsche politie achtte evenwel geen
termen aanwezig om „dood door schuld"
te veronderstellen.
Aangezien kapelaan Middelkoop vrij veel
water had binnengekregen, werd hij ter ob
servatie naar het Sint Elizabeth ziekenhuis
overgebracht; het stoffelijk overschot van
de beide jeugdige slachtoffers is naar het
politiebureau alhier overgebracht in af
wachting van een nadere beslissing van
den Officier van Justitie.
Gisteravond laat is nog een oom van de
beide Jongens naar hier gekomen.
Deze verklaarde, dat beide slachtoffers
uitstekend konden zwemmen.
Vanzelfsprekend waren de jeugdige reis-
genootjes van de beide broertjes Jongerius
danig onder den indruk van het droevig on
geval, dat twee van hun vriendjes het leven
kostte.
Stilletjes, met bedrukte gezichten en be
huilde oogen zaten zij bij elkaar in de auto
bus. die kort tevoren nog gevuld was ge
weest van hun vroolijk gezang. De 12-jarige
Hein van den Oudenrijn, die erin slaagde
zwemmende den wal te bereiken, vertelde
ons nog, dat hij sinds kort had leeren zwem
men en spoedig zijn diploma hoopte te be
halen.
In den loop van den avond, nadat alle
verhooren waren afgenomen, zijn zij naar
Utrecht teruggekeerd.
De uitgaansdag, die zoo heerlijk was be
gonnen en zulk een prettige herinnering
had kunnen zijn, werd een tragische ge
beurtenis in hun jonge leven, waaraan de
gedachte niet spoedig uit hun geheugen zal
verdwijnen.
Den geheelen avond bleven groepjes men-
schen in de omgeving van de onheiisplek
het droef gebeuren bespreken.
J. L. BLOEMEN, t
Te Wassenaar is in den ouderdom van 82
jaar overleden de heer J. L. Bloemen, oud
directeur van het telegraaf- en telefoon
kantoor te dezer stede.
De heer Bloemen, die te Maastricht was
geboren, werd 1 October 1878 benoemd
bij den dienst der P.T.T. als leerling-tele
grafist te Rotterdam. Een jaar later volgde
zün benoeming tot telegrafist 2e klasse,
waarna hij op 15 April 1882 aangesteld
werd als tijdelijk beheerder van het tele
graafkantoor te Oosterbeek. 1 December
van dat jaar werd hij weer te Rotterdam
geplaatst. Op 1 Mei 1891 volgde zijn aan-
iorPnB commies 2e klasse en op 16 Juni
1903 tot commies eerste klasse, waarna hij
16 Augustus 1910 benoemd werd tot hoofd
commies bij de telegrafie. Op 1 April 1918
volgde zijn benoeming tot directeur van
net telegraafkantoor alhier. Vier jaar later
werd hem op verzoek eervol ontslag uit
aen dienst verleend.
He teraardebestelling van het stoffelijk
overschot zal morgen geschieden op de
n-K. begraafplaats te Wassenaar, na af
loop van de uitvaartdiensten, welke om 9
our in de R.-K. kerk aan de Kerkstraat
tuilen aanvangen.
NED. CHR. RADIOVEREENTGING.
Excursie van de Leidsche afdeeling.
Gisteren hebben de leden van de afdee
ling Leiden der Ned. Chr. Radiovereeniging
met een drietal autobussen een uitstapje
gemaakt naai- het natuurpark „De Hooge
Veluwe' Waar het vertrek uur reeds op
7 uur was gesteld, vormde utrecht het
eerste oponthoud voor het nuttigen van
eenige ververschingen. Daarna werd de
reis voortgezet naar het Jagershuis Na
aldaar den Gelderschen koffiemaaltijd ge
bruikt te hebben vetrok men naar het
ding het museum ..Króller" in- en uitwen-
d'g werd bezicht gd Vervolgens ging de
reis naar ,.St. Hubertus" jachtslot, met zijn
bekende karpervijvers Tot 3 uur was het
mooi weer geweest, jammer dat toen de
de regen spelbreker werd, waardoor de
uitzichttoren Juliana niet bezichtigd kon
worden, maar op de stemming had het ge
lukkig geen invloed
In Utrecht werd gemeenschappelijk het
middagmaal gebruikt. Omstreemks halfelf
keerde het gezelschap in de Sleutelstad
teruc
AANBESTEDING.
Ten overstaan van architects A. T. Kraan
te Oegstgeest, heeft voor rekening van den
heer Carstens alhier de aanbesteding plaats
gevonden van het amouveeren van het
perceel Donkersteeg 14. De uitslag dezer
aanbesteding was:
De Graaft f. 7100. Lmdehof f. 6940, M. E.
Groenewegen f. 6890. Gebr. Guijt, Katwijk
f6830, L. Zitman f. 6778 en H. Snip f 6755.
Waar geen plaatsnaam is vermeld, is deze
Leiden. De gunning is aangehouden.
EXAMENS MULO.
Geslaagd voor diploma B: T. van der
Linden, Leiden. Afgewezen 1.
Geslaagd voor diploma A: M. G. Riet
kerk, Lisse. M. C. Verkuijl, Haarlemmer
meer. J. Hoogendoom, Katwijk aan Zee.
Ch. W. van der Sterre, Zoeterwoude. J. J.
van Zonneveld Leiden. J. W. de Wekker,
id. J. Roman, id. H. Redel. id. J. van der
Lelie, id. J. P. Segers, Lisse. C. H. van
Voorst, Lisse. J. H. van Dijk, Hillegom. J.
J. Hijlkema, Hillegom. H. Hoek. Noordwijk
a. Zee. Afgewezen 12.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
wijzigingen: N.V. Wijnkooperij, Distil
leerderij en likeurstokerij „de Condor"
voorheen Wilhelm Schudei en Co., Papen-
straat 2. Leiden.
De statuten zijn gewijzigd.
Wijziging handelsn. in: N..V. Wijnkooperij,
Distilleerderij en Likeurstokerij „de Con
dor" v.h. W. Schudei en Co
W A. Visch. Verl. Dorpstraat B. 336,
Warmond, jachthaven.
Bovengenoemde zaak is omgezet in een
vennootschap onder firma onder den
naam: W. A. Visch en Zonen (Beperkende
Bepalingen).
Vennooten: W. A. Visch, D, W. Visch en
J. W. Visch, Warmond
Dinsdag as. herdenkt de heer J. de
Graaf, besteller bij de Ned. Posterijen aan
het postkantoor alhier, den dag, dat hij
vóór 25 jaar in dienst trad.
Het Amerikaansche ministerie van
buitenlandsche zaken heeft medege
deeld, dat de regeering der Vereenigde
Staten besloten heeft, het handels- en
scheepvaartverdrag met Japan van
1911 op te zeggen.
Dit besluit, dat groote verrassing heeft
gewekt, werd om half tien in den avond
aan de pers medegedeeld door een ambte
naar van het staatsdepartement, die nader
verklaarde, dat het doel is, „de Amerikaan
sche belangen beter te ontwikkelen".
De opzegging zal over zes maanden van
kracht worden, waardoor het congres in
staat zal zijn, in de komende zitting de
kwestie van een embargo op voor Japan
bestemde grondstoffen te bespreken. Het
staatsdepartement beschouwde het verdrag
namelijk als een hinderpaal voor de toe
passing van zulk een embargo, dat het on
derwerp vormde van een onlangs door se
nator Pittmann ingediende resolutie.
In den door Huil aan den Japanschen
ambassadeur Horinoetsji ter hand gestel
den tekst wordt o.m. gezegd: de regeering
der Vereenigde Staten is tot de slotsom ge
komen. dat het verdrag van 1911 bepaalde
clausules bevat, die een nieuwe bestudee
ring noodig maken. Met het oog hierop en
om de Amerikaansche belangen beter te
beschermen en te ontwikkelen overeenkom
stig de behoeften van de nieuwe ontwikke
ling van den toestand, deelt de regeering
der Vereenigde Staten aan de Japansche
regeering haar besluit mede, het verdrag
op te zeggen.
De Vereenigde Staten zijn Japans
grootste leveranciers van de voor oor
logsoperaties noodige grondstoffen, in
hoofdzaak katoen, ijzer, staal en petro
leum.
Voorstanders van het embargo gelooven,
dat de toepassing er van voor Japan ten
gevolge zal heben, dat het in zijn bewe
gingsvrijheid in China wordt belemmerd
en wellicht zelfs genoodzaakt zal worden,
zich terug te trekken.
De tegenstanders beschouwen het als
een stap naar oorlog en gelooven dat
wraakmaatregelen van Japan gevolgd zul
len worden door weerwraakmaatregelen
van de Vereenigde Staten en wellicht door
een conflict.
De eerste indruk van de opzegging is
overigens dat het staatsdepartement een
waarschuwing tot Japan heeft willen
richten en bij dit land geen twijfel heeft
willen laten omtrent het standpunt der
Vereenigde Staten, dat na een gistermid
dag door de commissie van buitenlandsche
zaken genomen besluit de behandeling van
het voorstel tot opzegging van het verdrag
tot het einde der week op te schorten, ver
keerd had kunnen worden uitgelegd.
Men wijst te Washington in het bijzon
der op het feit, dat, aangezien het verdrag
in zijn geheel is opgezegd, het gebaar
der Amerikaansche regeering vooral een
politiek karkter draagt. Het zou namelijk
voldoende zijn geweest, de clausule der
meestbegunstiging op te zeggen om de
aanneming mogelijk te maken van de mo
tie van Pittman waarin een embargo op
wapens en op alle industrieele grondstof
fen voor Japan geëisoht wordt. Men herin
nert er in dit verband aan. dat de opzeg
ging door de regeering der Vereenigde
Staten van een handelsverdrag uit poli
tieke overwegingen vrijwel zonder prece
dent is.
Ten slotte toont het besluit van het
staatsdepartement, dat, ongeacht de
politiek, welke door andere mogend
heden in China wordt gevolgd, de
Vereenigde Staten de rechten van de
„open deur" handhaven en, door dui
delijk de mogelijkheid van retorsie-
maatregelen aan te toonen, te kennen
te willen geven, dat zij zich niet zullen
neerleggen bij incidenten, welke in
strijd zijn met de Amerikaansche be
langen, zooals deze week de blokkade
van Kantom Alvorens zich evenwel
vast te leggen op een politiek van
sancties door een embargo, laat de
Amerikaansche regeering Japan zes
maanden den tijd om zijn politiek in
China tegenover Amerika te wijzigen.
De heer G. S. van Druten alhier is ge
slaagd voor het examen handelskennis L O.
Op een vraag van de Lagerhuisleden
Mander en Dalton, 'beiden van Labour, of
hij thans verdere verklaringen kon afleg
gen over de Britsch-Ruseieche onderhan
delingen, heeft Chamberlain medegedeeld,
dat nieuwe instructies naar den Britschen
ambassadeur in Meskou zijn gezonden.
„Ik hoop in staat te zijn, in het begin
van de volgende week een verklaring te
■kunnen afleggen".
(Men verwacht algemeen deze verklaring
op Maandag).
Toen Dalton verder vroeg, of thans over
eengekomen was. dat militaire en vloot-
officieren naar Moskou zouden gaan. om
daar staf besprekingen te voeren, ant
woordde Chamberlain: „Wij hebben zekere
instructies gezonden aan dsn Britschen
ambassadeur Seeds, maar ik heb nog niet
vernomen, wat de reacties daarop zijn.".
Op de vraag van Mander. of de Fransche
regeering zich ook voorstelt, een militaire
missie naar Moskou te zenden, antwoordde
Chamberlain: „Ik kan geen antwoord geven
voor de Franseihe regeering. maar ik kan
Mander wel verzekeren, dat de Fransche en
Britsche regeeringen in volledige samen
werking optreden".
Intusschen is het zeker, dat het besluit
onderhandeiingen te beginnen over het
militaire protocol, dat als tegenhanger van
het politieke verdrag kan worden be
schouwd, te Moskou een aanzienlijke ver
beterde atmosfeer heeft geschapen. Het
schijnt met meer nadruk dan eenige tot
dusver genomen sta.p. de overtuiging te
hebben gewekt, dat het Engeland ernst is
met zijn verlangen dit accoord tot stand
te brengen en zich te houden aan de ver
plichtingen. die het in den loop van dezsn
zomer in Oost-Europa op zich heeft geno
men. Bijgevolg wordt verwacht, dat snel
lere vorderingen zullen worden gemaakt
met het streven naar overeenstemming
BINNENLAND.
Het debat over de regeeringsverklarin?
(2de en 1ste Blad).
Twee broCVtjes verdronken te Slochteren.
(Gemengd, 2de Blad).
Sylver Maes heeft de leiding van de Ronde
van Frankrijk (Sport, 3de Blad).
Jaarvergadering Leidsche Voetbalbond
(Sport, 3de Blad).
Rapport inzake overneming van landbouw
crisismaatregelen door de bedrijfsge-
nooten (1ste Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Geringe affaire. Onregelmatige
markt. Bijna onveranderde koersen.
Amerika hier en daar iets hooger
Beleggingsmarkt prijshoudend.
BUITENLAND.
Amerika zegt Japan het handels- en
scheepvaartverdrag van 1911 op
(Buitenland, 1ste Blad).
Vorderingen ter conferentie te Tokio
(Buitenland, 1ste Blad).
Nieuwe aanslagen van Iersche terroristen
in Engeland. Eén doode en vele gewon
den (Buitenland, 1ste Blad).
Volgende week verklaring van Chamber
lain over de besprekingen te Moskou
(Buitenland, 1ste Blad).
Vóór 25 jaar toog Europa ten strijde (3de
Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Helder tot licht of half bewolkt.
Droog, warm weer. Zwakke wind.
aanvankelijk veranderlijk, later
uit Westelijke richtingen en iets
toenemend.
over de nog niet geregelde politieke kwes
ties. Zoowel te Londen als te Parijs was men
gisteren van oordeel, dat mogelijke aan-
valler-staten thans zullen inzien, dat zij
een geweldig blok van staten tegenover zich
zullen vinden, als zij zouden doorgaan met
hun politiek van het streven naar resul
taten door middel van militaire geweld
daden.
Heden zal een nieuwe bespreking met
Molotof plaats vinden. Er zijn al weer bla
den, die het voorstellen, alsof een regeling
morgen aan den dag zou kunnen worden
afgesloten, doch dit lijkt toch voorbarig.
Volgens de „Finantial Times" zal de on-
derteekening van het eigenlijke pact waar
schijnlijk gevolgd worden door Britsch-
Russische economische besprekingen. Hst
blad verwacht, dat een sovjet-delegatie
onder leiding van den volkscommissaris
van handel over eenigen tijd zal worden
uitgenoodigd voor een bezoek aan Londen,
ten einde de besprekingen, die bij het be
zoek van Hudson aan Moskou zijn aange
vangen, voort te zetten.
ROND DANZIG.
In antwoord op de directe vraag van
Reuter of hij dacht, dat de kwestie van
Danzig tot een Europeeschen oorlog zou
leiden, heeft de hooge commissaris van
den Volkenbond Burckhardt in een inter
view verklaard:
Ik aarzel een blanco cheque ïe geven op
de toekomst, doch geen redelijk mensch
zou kunnen beweren, dat een algemeen
conflict over Danzig zou moeten ontstaan.
Burckhardt zeide, dat naar zijn meening
