ENGELAND TOONT ZIJN LUCHTMACHT
Grootsche viering van den
14den Juli in Frankrijk
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 15 Juli 1939
Derde Blad No. 24326
BUITENl WEEKOVERZICHT
BELASTING-MOEILIJKHEDEN
VXNGE SALTS
80ste Jaargang
In afwachting
JOHN BULL'S KRACHTIGSTE REDEVOERING
HOOGSTRATEN's Boekhoudbureau
Enorme geestdrift en uitzonderlijke luister
Mogen de zomermaanden ln de interna
tionale politiek gewoonlijk een periode van
betrekkelijke rust beteekenen, dit jaar zijn
zij dit niet. Ooogenschijnllijk voor velen
misschien wél: n.l. voor degenen, die bij
voortduring in de overtuiging leefden, dat
een oorlog elk oogenbllk kon uitbarsten. Nu
zij echter niet door té sensationeele en
schrikbarende berichten overvallen wor
den, vinden zij, dat de situatie nogal mee
valt.
Het mag zéér goed zijn, dat dit inderdaai}
het geval ls, maar zulks neemt niet weg.
dat er achter de schermen genoeg gebeurt,
dat weinig optimisme voor de komende
maanden waarborgt. Het is „voorberei
ding" en nog eens „voorbereiding" voor
eventueel ernstige gebeurtenissen,' al wat
de klok slaat en dat is tenminste een goed
ding: een „gewaarschuwd" man geldt voor
twee, een „bewapend" man voor nog méér.
Hij is de beste waarborg voor den vrede.
Het komt ons voor, dat Engeland er
thans precies zóó over denkt: wie gevolgd
heeft, hoe ontzaglijk groot de militaire
voorbereidingen van dit land in den
laatsten tijd zijn, hoe innig de samen
werking tusschen de Engelschen en Fran-
schen is, culmineerend in de geestdriftige
broederschapsmanifestatie te Parijs tijdens
het feest van gisteren, den 14den Juli, hoe
de proefvluchten met vliegmachines naar
het vasteland getuigenis afleggen van En
gland's onwrikbaar voornemen, om bij
cventueele agressie volkomen paraat te
zijn, teneinde zijn door Chamberlain her-
nieuwe belofte tegenover het eveneens
vastbesloten Polen gestand te doen, ver
heugt zich over deze houding! Krachtig
als zij is en méér bevorderlijk voor be
dachtzaamheid bij de tegenpartij, dan die.
welke vóór het accoord van Muenchen
door de Engelsche regeering werd aange
nomen.
Wij weten, dat er ook thans zijn, die
meenen, dat Engeland te zijner tijd, als
het er op aan komt, zijn houding zal wij
zigen en Chamberlain's rede zoodanig was
opgesteld, dat zij voor allerlei eventuali
teiten de deur op een kier liet.
Vooral in Duitschland treft men dezul
ken aan. hoewel wij sterk betwijfelen, of
de waarlijk verantwoordelijke leiders niet
reeds lang bespeurd hebben, dat de situa
tie radicaal gewijzigd is.
Men dient nu eenmaal een juist onder-
scheld te maken tusschen het fel propa
gandistische woord en hetgeen binnenska
mers wordt uitgedacht en overlegd
Het zou ons niet verwonderen. Indien dit
onderscheid in Duitschland al betrekkelijk
groote afmetingen had aangenomen en
men ook daar den wensch koestert, met
Polen tot. een vergelijk te komen, zonder
te openlijk verlies aan prestige. Ook al zegt
men niet te willen onderhandelen, ook al
gaat men met de militaire bezetting van
Danzig rustig door en blijft de toon der
beschouwingen uiterst fel. Vooral wanneer
het betreft de militaire ontwikkeling van
Engeland, waarbij men dan blijkbaar ver
geet, dat de autoritaire staten zich daaraan
reeds zoo lang schuldig maakten.
Men moet thans afwachten, of Engo-
land's krachtsontplooiing te zamen met
die van zijn bondgenooten voldoende zal
zijn, om het evenwicht in Europa want
daar gaat het tenslotte toch om! te be
waren. Of Duitschland tóch uit den band
springt: ondanks alles?
Intusschen zit Engeland wel danig tus
schen twee vuren: wordt het ter eener
zijde misschien wat rustiger, ter andere
zijde, nj. in het Verre Oosten doen zich
voor het Brltsche Imperium en ook voor
de Franschen verwikkelingen voor, die het
uiterste van Engeland's koelbloedigheid en
diplomatiek overleg eischen.
Gaat men af op de beschouwingen van
Japansche admiraals en generaals en obk
op die in de Japansche couranten, dan zijn
de Japanneezen thans zóó zeker van hun
zaak, dat zij het tegen Engeland onder
alle omstandigheden durven opnemen. En
zou men hen in alles willen gelooven, dan
valt bij een eventueelen oorlog de gan-
sche Brltsche defensiepolitiek in het Oos
ten zoo maar in elkaar
Dat bovengenoemd geringschattend oor
deel door Duitschland zou zijn ingegeven
is niet bewezen, doch lijkt ons ook niet ge
heel onmogelijk. Mocht dit zoo zijn, dan
lijkt het ons niet geheel onwaarschijnlijk,
dat Duistchland wacht op een breuk of
oorlog tusschen Japan en het Britsche rijk,
om in Europa zijn slag te slaan. Doch
laten wij hopen, dat deze veronderstelling
te somber en onjuist moge zijn.
Het is gemakkelijk zoo geringschattend
te spreken, wanneer er nog géén oorlog is
en het heeft het voordeel den tegenstan
der bij voorbaat reeds, zij het met het
woord en niet met het zwaard, te kunnen
overbluffen. Tusschen woord en daad is
echter nog wel eenig verschil.
Gelukkig zitten er achter de regeerings-
tafel, zélfs ook in Japan, mannen, die be
dachtzamer zijn, dan deze fervente mili
tairen, die er graag op los zouden slaan.
Het schijnt Japan overigens wel meer voor
den wind te gaan, getuige de vele over-
winningsberichten, speciaal in den strijd
tegen de Sovjet-Russen en Buiten-Mon
golen. Dat de Japanneezen zich ook in de
kwestie der internationale concessies sterk
Bevoelen, bewijzen de eischen, die zij den
Engelschen stellen, terwijl daarbij de im
mer in felheid winnende en langzamerhand
in 'n sfeer van haat gedrenkte anti-Britsche
betoogingen niet slechts voor de Engel
schen een gruwelijke ergernis, maar ook
een reden tot ernstige bezorgdheid moe
ten zijn voor alle Europeanen Mocht het
Japan inderdaad gelukken Engeland's hou
ding ten opzichte van China te doen wij
zigen. mocht het .bovendien een man als
te afvallige Wang Tsing Wei gelukken een
Japansch gezinde Chineesche regeering te
vormen en op den duur ook onder de Chi-
beezen voldoenden aanhang voor zijn ver-
vaderlijke plannen te vinden hetgeen
vooralsnog betwijfeld moet worden! ja,
dan zou het er uiteindelijk voor China, dat
zich reeds zoo laag dapper teweerstelt, al-
lerbedenkelijkst gaan uitzien.
Ook hier zal de tijd moeten leeren. wie
aan het langste eind trekt: nu de offi-
ecle besprekingen met Engeland ieder
oogenblik kunnen beginnen, zullen wij
spoedig vernemen, hóe en óf de Britten
PLANTSOEN 29 - LEIDEN - TELEF. 25754
3022 (Ingez. Med.)
zich uit deze netelige situatie zullen weten
tc redden. Intusschen: men vergete niet,
dat het Britsche Rijk in de historie méér
voor heete vuren heeft gestaan. En ook
toen heeft het zich niet gebrand.
Het zijn thans in ieder geval de „as"-
mogendheden, die op het vinketouw zitten
en er het grootste belang bij hebben, dat
Japan blijkbaar tevens aangemoedigd
door het nieuwe échèc van Roosevelt be
treffende de Neutrallteitswet zijn zin
nen doorzet, om dan hun vriendschap en
handelsrelaties met dit land en eventueel
een daaraan onderworpen China uit te
breiden.
Gelijk zij dit thans in hevige mate met
Franco pogen te doen.
Doch wie zal zeggen, of het „gele ge-
vaar" zich dan uiteindelijk niet ook tegen
deze „vrienden" in Europa zal keeren?
Een der belangrijke gebeurtenissen, die
wij niet onvermeld mogen laten, is die van
de plotselinge en streng door te voeren uit
wijzing van niet-Duitsche vreemdelingen
uit de thans Italiaansche Zuid-Tyrol-
sche provincie Bolzano. Het van Italiaan
sche zijde genoemde motief, als zouden de
„onware berichten" volgens welke Duitschc
troepen over den Brennerpas in grooten
getale Italië binnentrekken met het no
op een eventueelen oorlog in den he
daarvan de oorzaak zijn, zullen velen on
getwijfeld met een korreltje zout nemen.
Als Uw rheumatische pijnen van d»
hardnekkige soort zijn
moeten zij met een extra krachtig middel worden
bestreden. Vange Salts is speciaal samengesteld voor
dergelijke koppige rheumatLekgevallen Vange heeft
een dubbele werking: de alkali maakt overtollig cn
pljnverwekkend zuur ln Uw organisme onschadelijk;
de minerale zouten gaan de nieuwe ophooping van
zuren tegen. Op deze wijze bestrijdt Vange Uw kop
pige rheumatiek van twee zijden tegelijk en brengt
verlichting, waar minder krachtige middelen faal
den. Probeer het eens met Vange Salts! Verkrijgbaar
bij apothekers en drogisten. Prijs 85 ets., voldoende
voor een succesvolle kuur.
Vangt Uw pijn
34.94 (Ingez. Med.)
0
De nationale feestelijkheid van den
14en Juli is met afzonderlijken luister
gevierd, niet alleen in Parijs, maar in
alle steden in Frankrijk en het Fran-
sche rijk. Overal werden troepen-
revues gehouden en officieeie of volks-
betoogingen gehouden, die groote
geestdrift wekten. De Fransche ambas
sadeurs in het buitenland hebben in
redevoeringen den nadruk gelegd op
den vredeswil van Frankrijk, maar ook
op zijn wil om zich te verzetten tegen
nieuwe gewelddaden.
RADIOREDE VAN PRESIDENT
LEBRUN-
president Lebrun heeft een radio-rede
voering gericht tot alle Franschen in en
bulten het land. waarin hij er o a. aan her
innerde, dat „onze voorouders 150 jaar ge
leden voor ons de vrijheid en gelijkheid van
rechten in vrijheid veroverden. Laten wü
ons als erfgenamen van hun burgerdeugden
den eed van den veertienden Juli 1790 her
inneren. Moge deze groote gedachte ons den
hechten wil geven het vaderland te verde
digen met onze krachten, de vrijheid en
gelijkheid, de onaantastbare rechten van
mensch en burger te handhaven en over
te dragen aan onze kinderen en ten slotte
nauw en broederlijk vereend te blijven in
een groote, vrije, edelmoedige en sterke
gemeenschap'.
„Laten wij ons vereenigen, zoo besloot hij,
om een gelukkige toekomst te wenschen aan
alle menschen van goeden wil".
REDE VAN DALADIER.
Ook minister-president Daladier heeft
een rede gehouden, waarin hij, na een his
torische inleiding, opmerkte, dat de liefde
voor het vaderland de harten van alle
Franschen heeft doen kloppen, toen hun
prachtig leger voor hen defileerde
Daladier herinnerde voorts aan de opof
feringen, welke de Franschen zich hebben
getroost, daar alles ondergeschikt moest
worden gemaakt aan de behoeften der
landsverdediging. Wij hebben ons een ge
weldige inspanning getroost om het welzijn,
den vrede en de vrijheid te verzekeren. Wij
zullen daarmede voortgaan met de volhar
ding welke onze groote voorgangers heeft
bezield, vandaag ontvangt gij de eerste
belooning. Het leger, dat gij hebt toege
juicht. is de behoeder van uw vrijheden,
en zal verdedigen indien weerstand zou
moeten worden geboden aan gewelddadige
aanvallen.
Frankrijk bedreigt niemand en droomt
van geen enkele verovering. Daar het
den vrede wenscht tusschen alle volken
en den vasten wil heeft zijn inspan
ning te wijden aan de bescherming van
den vrede, daar alleen deze getrouw
heid en geest van menschelijke samen
werking het welzijn der beschaving
kunnen verzekeren.
Ten slotte bracht Daladier een gToet van
Frankrijk aan alle bevriende naties, die het
zelfde ideaal nastreven, aan allen ter wereld
die, zooals de Franschen. vastbesloten zijn
de menschelijke waardigheid en vrijheid
van hun vaderland te behoeden.
HET DÉFILÉ.
.Entente Cordiale", Rijkseenheid, zoo
luidden de twee wachtwoorden, d.e de
revue van dezen 14den Juli kenmerkten. De
revue duurde omstreeks twee en een half
uur en de toeschouwers juichten geestdrif
tig de Fransche troepen toe.
Reeds in den aanvang werd geroepen:
„Leve Engeland", welke kreten opnieuw
weerklonken bij het voorbijgaan van Hore
Belisha en tot een orkaan aanzwollen toen
de afdeeling Britsche marinetroepen langs
trok. Overal werden de Enngelsche troe
pen met een eindelooze ovatie begroet,
waartoe Lebrun en Daladier zelf het sein
gaven.
Nog nooit heeft een revue een zoodanige
geestdrift in Parijs ontketend.
HET FEEST IN TUNIS.
De Mohamedaansche bevolking van Tunis
heeft met geestdrift deelgenomen aan de
viering van den 14den Juli in tegenwoordig
heid van den Bey en den resident-gene
raal. De bevolking heeft geluisterd naar de
redevoeringen van Lebrun en Daladier,
alsmede naar het antwoord van den vice-
voorzitter van den grooten raad. Ahmed
Chenick, d'e de aanhankelijkheid van Tunis
aan de Fransche protectie betuigde.
UITWISSELING VAN TELEGRAMMEN.
president Lebrun heeft een telegram ge
zonden aan den Engelschen koning, waar
in hij uitdrukking geeft aan zijn trouwe
vriendschap en aan de gevoelens van dank
baarheid van de geheele Fransche natie.
„De pracht ge houding der Britsche troe
pen heeft de bewondering van allen ge
wekt. Met ontroering begroet ik, 25 jaar
na hun marsch onder den Are de Triomphe
opnieuw deze metgezellen van den roem
wier tegenwoordigheid het symbool vormt
voor de solidariteit en gemeenschappelijk-
he d van ideaal onzer beide naties".
President Roosevelt heeft president Le
brun een telegram gezonden ter gelegen
heid van den 14den Jul', met zijn beste
wenschen voor den vrede en voorspoed van
Frankrijk.
Veeleer is hier sprake van het feit, dat
eenige dagen te voren tusschen Hitier en
Mussolini overeen was gekomen, dat de
Zuid-Tyrolers hun eeuwenlange „Heimat"
moeten verlaten, om in Duitschland een
nieuwe woonplaats te zoeken. Dat hiermede
de meest essentieele beginselen der natio-
naal-socialisten, wellicht niet zoozeer van
het „bloed", dan toch zeker van den „bo
dem" met voeten getrapt worden, met als
gevolg de grootste verbittering onder de
arme betrokkenen, mag wel even gerele
veerd worden. Het vermoeden ligt dus zeer
sterk voor de hand en véél eerder dan het
hierboven gencemdr motief dat zich tij
lens de „ontduitsching" van Zuid-Tyrol
uiterst pijnlijke tconeelen zullen voordoen.
„arvaii vreemdelingen onder géén voor
waarde getuige mogen zijn.
Dat de Zuid-Tyrolers zich steeds Duit-
schers, of beter gezegd Oostenrijkers ble
ven voelen, mag als bekend beschouwd
worden, terwijl wij weten dat niettegen
staande dit gevoelen, velen van hen onder
de huidige omstandigheden toch maar lie
ver Italiaansch onderdaan wenschten te
blijven.
Het kan vreemd met een volk gaan. wan
neer twee leiders het in hun hoofd krijgen,
moeilijkheden uit den weg te ruimen
Mussolini zag, dat de Zuid-Tyrolers toch
niet te „ver-Italiaanschen" waren en dus
een onzeker element in zijn land vormden
Hij wilde toch ook niet een heele landstreek
san H'Her terugschenken
Hitier. de man die alle ,Duit:ch:" n
den onder zich vereenigen wil, heelt thans
voor goed van Zuid-Tyrol afstand gedaan.
Hij bracht een offer aan zijn beginselen:
zou Mussolini hem daarvoor in de plaats
iets geboden hebben? Ook hier is het pa
rool afwachten: de wegen der „samenwer
king" zijn dikwijls zéér mysterieus.
Intusschen Ls er wéér een zwervend volk.
al zal dit in Duitschland nu eens liefde
rijk" ontvangen worden...
Ten slotte wachten wij op den afloop der
onderhandelingen met Moskou, die steeds
onzekerder wordt. Moskou's veeleischend-
heid en vaagheid maakt Engeland en
Frankrijk begrijpelijk kregelig, temeer om-
dal niemand weet. wat dit geheimzinnige
land met Duitschland voor heeft De han
delsbesprekingen met -et Ocrlr 3 :n
rog niet afge'eyep n nu rpVr «.-ei -:ns
meer begin.elcn bic t als de noc. var er
ls, lijkt dit gecoquetteer met de door hem
verfoeide bolsjewisten niet eens meer zoo
vreemd.
