STADSNIEUWS
Dr. Kooien Kabinetsformateur
MAANDAG 10 JULI 1939
No. 24321
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
80ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
40 jaar apotheker
Onze Prijsvraag
„Naar Buiten"
Spaansch kruitmagazijn
in de lucht gevlogen
De opdracht in beraad gehouden
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.35
per week f.O.lS
Franco^per post t. 2:35 per 3 maanden *f portokosten.
(voor binnenland f.0.89 per 3 mnd.)
DE HEER C. B. DUYSTER.
Woensdag a.s. zal het veertig jaar
geleden zijn, dat onze stadgenoot, de
heer C. B. Duyster aan de Leidsche
Universiteit werd bevorderd tot apo
theker.
De heer C. B. Duyster.
De jubilaris, die een zoon is van wijlen
den heer C. B. Duyster, den vroeger ln
onze stad zoo bekenden leider eener zang
school, was aanvankelijk eenige jaren te
Amsterdam en daarna alhier als provisor
werkzaam.
Na zijn vestiging aan den Nieuwe-Rijn
hadden vele vraagstukken op ph'armaceu-
tisch terrein zoomede op dat van het zie-
kenfondswezen, zijn aandacht.
Daarvan getuigde o.a. zijn zitting nemen
ln verschillende besturen, medLsch-phar-
maceutische contactcommissie e.a. Boven
dien was hij jarenlang eerst secretaris,
iater voorzitter van het departement Lei
den van de Vereeniging voor Pharmacie.
Naar ons ter oore komt, zal de heer
Duyster op den dag van zijn 40-jarig Ju
bileum niet in de stad zijn.
LEIDSCHE SCHOUWBURG VEREENIGING
De jaarvergadering.
Bovengenoemde vereeniging hield ln de
bestuurskamer van den Schouwburg onder
voorzitterschap van prof. mr. E. M. Meyers
haar jaarlijksche ledenvergadering.
Nadat de voorzitter de vergadering had
geopend, werden de notulen ongewijzigd
vastgesteld.
De kascommissie had bericht alles in
volmaakte orde te hebben bevonden, zoo
dat de penningmeester voor het gehouden
beheer werd gedéchargeerd.
Tot leden der kascommissie voor het
volgende jaar werden benoemd de heeren
van Wensen en Reimeringer en tot plaats
vervangende leden de heeren Aalbersberg
en Vlieger.
Hierna bracht de secretaris, mr. H. R.
Goudsmit het jaarverslag uit, waaraan wij
het volgende ontleenen:
De resultaten van het afgeloopen sei
zoen zijn helaas ongunstig geweest, zoo
wel wat het aantal voorstellingen betreft
als wat de exploitatie betreft.
Tegenover een aantal voorstellingen van
54 in het seizoen 19371938 stond in het
afgeloopen seizoen een aantal van 46. Dit
moet grootendeels geweten worden aan het
feit, dat de gezelschappen steeds minder
op eigen risico komen. Zij kunnen voort
durend in meer plaatsen uitkoopen krij
gen. zoodat zij avonden op eigen risico
steeds meer achterwege laten.
De exploitatierekening sluit dit jaar
helaas met een nadeelig saldo van
f 496.26, wat veroorzaakt is door belang
rijk meer onderhoud, dan in het vorig jaar
De acht abonnementsvoorstellinen wa
ren een groot succes, doch het exploitatie
saldo was niet in evenredigheid met het
cultureel sue es Zij brachten een exploita-
tiewinst op van f. 48.70, vorig jaar f. 54.02.
Het bes!uur bijft c zich over verwen-
deren, dat er niet meer belangstelling be
staat voor deze goede en goedkoope voor
stellingen.
Desondanks worden in het as. seizoen
weer acht abonnementsvoorstellingen ge
geven.
Het verdient aanbeveling zich daarvoor
zoo spoedig mogelijk op te geven.
Het bestuur constateert met vreugde d"
groeiende belangstelling voor het tooneel
onder de studenten.
Voor de gelegenheid om studenten-abon
nementen te nemen werd door 105 leden
van het Studenten Corps gebruik gemaakt
en de leden van de Vereeniging voor Vrou
welijke Studenten namen ongeveer 20
abonnementen.
Het verslag eindigt met den wensch, dat
er vele en goede voorstellingen In het
volgende seizoen mogen komen en deze
zich alle in een groote belangstelling van
het publiek mogen verheugen."
Van de rondvraag werd geen gebruik ge
maakt, waarna de voorzitter de vergade
ring sloot.
KWEEKSCHOOL v. VOORBEREIDEND
ONDERWIJS.
Aantal candidaten acht; geslaagd: A.
Schram de Jong te Middelburg, E. Laihr te
Oegstgeest, A. M. v d. Willigen te Heer
len. H S Pasma te Grouw, R. v. d. Velde
te Amsterdam en C. de Blaauw te Leiden
Afgewezen t/wee met herexamen voor
praetijk.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn in de afgeloopen week eiken dag op
genomen 46 personen, totaal 276.
RUIM DRIEHONDERD
INSCHRIJVINGEN.
Hedenmiddag om 12 uur, het
tijdstip waarop de gelegenheid
tot het inzenden van oplossin
gen van onze prijsvraag
„NAAR BUITEN"
werd gesloten, waren ruim drie
honderd inschrijvingen in ons
bezit.
In ons Blad van Zaterdag a.s.
zullen wij den uitslag bekend
maken.
N.V. LEIDSCHE WASSCHERIJ
(B. C. J. V. OMMEREN).
Autotocht van het personeel.
In aansluiting op het 25-jarig jubileum
dat eenigen tijd geleden door de N.V.
Leidsche Wassohertj (B. C. J. v. Ommeren)
werd gevierd, werd j.l Zaterdag met het
geheele personeel een autotocht gemaakt,
welke door de directie was aangeboden.
's Morgens om acht uur werd uit Leiden
vertrokken, via Utrecht en Amerongen,
naar het bekende Ouwehand's Dieren
park, waar een koffiemaaltijd werd ge
bruikt.
Na een bezoek van eenige uren aan dit
mooie dierenpark werd in de namiddag de
tocht voortgezet naar de mooie Middaclh-
ter Allee en de Posbank, waarna werd
teruggereden naar Arnhem. In het res
taurant „De Schelmsche Brug" had de
feestmaaltijd plaats en werden zoowel
door de directie als door afgevaardigden
van het personeel hartelijke woorden ge
wisseld .welke duidelijk de uitstekende
verstandhouding tusschen directie en per
soneel der Leidsche Wasscfhertj deden uit-
uitkomen.
Het was reeds middernacht toen het
gezelschap weer in de Sleutelstad arri
veerde, dankbaar voor al het genotene op
dezen feestdag, welke door zeer goed weer
werd begunstigd.
REEDS 30 DOODEN, 200
GEWONDEN EN NEGENTIG
VERMISTEN.
Gistermiddag is in het dorp
Penaranda de Bracamonta nabij
Salamanc-a in Spanje een kruit
magazijn in de lucht gevlogen.
Hierbij zijn omstreeks dertig
personen om het leven gekomen
en 200 gewond, terwijl er nog
vermisten zijn. Een goederen
trein, die zich in het station
bevond, werd volkomen vernie
tigd.
Uit Salamanca, Samora, Val-
ladolid en Avila hebben zich
brandweren en militairen naar
de plaats des onheils begeven.
Tengevolge van het tekort aan
water als gevolg van het zeer
warme meer, stuitte het blus-
schingswerk evenwel op groote
moeilijkheden.
Franco heeft onmiddellijk van
zijn deelneming doen blijken en
200.000 peseta's voor de getrof
fen bevoikin? beschikbaar ge
steld. De oorzaak van de ont
ploffing is nog niet bekend.
De Regeeringspersdienst meldt:
Dr. H. Colijn heeft aan H. M. de
Koningin verzocht van de op
dracht tot vorming van een kabi
net te mogen worden ontheven,
daar zijn pogingen tot samenstel
ling daarvan in de richting, welke
hij zich had gedacht, niet waren
geslaagd.
Hare Majesteit heeft Zaterdag
middag mr. dr. D. A. P. N. Kooien
(R.K.) ontvangen en hem opdracht
gegeven tot vorming van een
kabinet. De heer Kooien heeft ver
zocht deze opdracht in beraad te
mogen houden.
BINNENLAND.
Huldiging van Dr. A. F. Philips. (Binnen
land, 3e Blad).
Stadspark „De Goffert" te Nijmegen ge
opend. (Binnenland, 3e Blad).
Vergadering van den A.N.W.B. te Maas
tricht. (3e Blad).
Hevige trambotsing te Amsterdam. (Ge
mengd, 3e Blad).
Prins Bern hard woonde de tennis-demon-
straties te Noordwijk bij. (Sport. 3e BI.)
De ronde van Frankrijk is begonnen. (Sport
3e en ie Blad).
Mr. dr. D. A. P. N. Kooien, is op 21 Ja
nuari 1871 te Rijswijk geboren. Hij bezocht
het gymnasium te Utrecht en studeerde
in de rechten aan de Utrechtsche universi
teit. In 1894 promoveerde hij, ook in de
staatswetenschappen.
Na de advocatuur te Utrecht te hebben
uitgeoefend, werd hij achtereenvolgens
schoolopziener in 't arrondissement LJssel-
ctein, voorzitter van den bond van R.-K.
kiesvereenigingen en lid en onder-voorzit
ter van den centralen raad van beroep.
In 1905 vaardigde het kiesdistrict Grave
hem af als lid van de Tweede Kamer. Na
mr. Focks benoeming tot gouverneur-ge
neraal volgde mr. Kooien hem op als
voorzitter van de Tweede Kamer. Tot 1925
was hij Kamerpresident. Van Augustus
1925 tot Maart 1926 was hij minister van
arbeid, handel en nijverheid in het kabi-
net-Colijn. De aanneming van het amen
dement-Kersten (het gezantschap bij het
Vaticaan) had den val van dit kabinet tot
gevolg. In April 1926 deed de heer Kooien
zijn intrede in den Raad van State.
Behalve vele functies in dienst van het
katholieke gemeenschapsleven is hij o.a.
curator van de technische hoogeschool te
Delft en voorzitter van den raad voor de
luchtvaart.
Bij het bericht, dat dr. Kooien als kabi
netsformateur is aangezocht, wil „De Maas
bode" (R.-K.) slechts een kort commen
taar leveren en alleen verklaren:
Wij bewonderen, eerlijk gezegd, den moed
van mr. Kooien om onder deze omstan
digheden een poging tot kabinetsformatie
te wagen.
Deze moed is alleen te verklaren, wan
neer hij de overtuiging of althans de hoop
heeft, een kabinet te kunnen vormen, dat
in den geest der katholieke Kamerfractie,
Mr. dr. D. A. P. N. Kooien.
de werkloosheidsbestrijding op het eerste
plan wil houden.
Mogelijk voelt hij zich. in staat, ook de
anti-revolutionnairen daartoe te bewegen.
„De Tijd", eveneens katholiek, zegt o.m.:
De nieuwe opdracht aan staatsraad Koo
ien zal vrijwel voor iedereen een verras
sing zijn.
De katholieke staatsraad, oud-mmister
van Arbeid en oud-voorzitter van den
Bond van R.-K. Kiesvereenigingen, heeft
zich sedert lange jaren in den kring van
zijn ambtsbezigheden teruggetrokken en
staat buiten het actieve leven der partij,
waarin zijn gezagvolle figuur vroeger een
voorname plaats heeft ingenomen.
De opdracht aan staatsraad Kooien moet
dan ook blijkbaar niet zoo worden ver
staan, dat na de ontheffing van dr. Colijn,
die het kabinet in crisis verklaarde, nu
de inzichten van de andere groep in het
kabinet, welke met dr. Colijn over het
vraagstuk der werkloosheidspolitiek van
meening verschilde, als grondslag van een
nieuwe kabinetsformatie zouden worden
beproefd. De opdracht aan staatsraad
Kooien lijkt veeleer buiten de partijen van
de crisis om te gaan.
Een ding echter kan o.i. reeds nu wor
den gezegd. Voor de katholieke partij spe
len persoonlijke elementen in deze crisis
vrijwel geen rol, maar zij heeft zich vast
verankerd aan een primairen eisch van
sociale politiek, een zakelijk program van
werkloosheidsbestrijding, zooals dat door
minister Romme op even bekwame als
energieke wijze was opgebouwd en dat als
een minimum-program beschouwd wordt.
Dit zakelijke standpunt zullen de partij,
met haar fractie in het parlement, en de
ministers, die uit haar midden zijn voort
gekomen, ook tegenover den nieuwen for
mateur moeten handhaven.
PLANTSOEN-CONCERT.
Donderdag as. zal de Christelijke Muziek-
vereeniging „Athaiia", directeur de heer H.
van der Veld, 's avonds 8 uur precies, het
concert van den Bond van Leidsche Har
monie en Fanfare Vereenigingen verzor
gen.
Het publiek wordt beleefd verzocht ge
durende de uitvoering niet te loopen.
Onverhoopt „niet doorgaan" zal op de
gewone wijze worden bekend gemaakt door
middel van de borden aan de Brugwach
tersposthuizen, Politiebureau Zonneveldt-
straat en Steenstraat.
Het programma luidt:
1. Unter dem Freiheitsbanner, marsch,
Nowosoicki.
2. Die Goldene Maske, ouverture, H. Staz.
3. Kaiser-Walzer, Joh. Strauss.
4. Fantasie op motieven van Mendelssohn
Pauze
„Non-Stop", Marschen-programma met
medewerking van tamboers, bazuinen en
pijpers.
Panache de France (G. Gadenne). Mit
Standarten <J Furgoti. The Liberators
(Charles Ancliffei. Blaze Away (J. Fur-
geot). Marche des Héros <H. Nichollsi. Of
ficer of the Day (R. B. Hall). Death or
Glory (R. B. Halli. Stadion Marsch (Willy
Schootemeyer)Belphecor (E. Erepsant).|
Sous l'Arc de Triomphe (A. L. Doyer).
steun der leden en donateurs, waardoor
het mogelijk was dergelijke feestavonden
te houden.
Op bestuursvoorstel werd de heer J.
Pitlo. directeur der sociëteit .Minerva",
met algemeene instemming en onder luid
applaus tot beschermheer benoemd.
De heer A. Plu kondigde elk programma
nummer aan. Het programma werd geheel
door eigen krachten opgevoerd. Vermel
denswaardig is o.m. de voortreffelijke mu
ziek der „Hawaian String Swingers" onder
leiding van R. del Prado.
De dansmuziek werd verzorgd door het
dansorkest van A. Ranselaar.
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Zeer stille handel - Prijshoudende
markt met geringe variatie - Amerika
weinig veranderd - Beleggingen luste
loos.
BUITENLAND.
Langdurige besprekingen te Moskou voeren
nog niet tot resultaat. (Buitenland, le
Blad).
De komende verklaring van Chamberlain
over Danzig. (Buitenland, le Blad).
De nieuwe Turksche buitenlandsche poli
tiek; de annexatie van Albanië gaf den
doorslag. (2e Blad).
Mexicaansche waarschuwing tot de demo
cratieën; groote activiteit van natio-
naal-socialistische agenten. (2e Blad).
De vorming eener Centrale regeering in
China, (le Blad).
Japansche successen; Sovjet-Russische en
Buiten-Mongoolsche troepen algemeen
op den terugtocht, (le Blad en Laatste
Berichten, le Blad).
De blokkade te Tientsin; Japan zeker van
zijn succes. (Laatste Berichten, le BI.)
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Meest matige, later afnemende
Westelijke tot Noord-Westelijke
of Noordelijke wind. Gedeeltelijk
bewolkt. Geen regen van beteeke-
nis. Weinig verandering in tempe
ratuur.
W. A. van der Linden alhier slaagde
te Amsterdam voor het Mulo-examen
diploma B.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
FEESTAVOND PERSONEEL .MINERVA".
Zaterdagavond is in „Oud Hortuszicht"
een geslaagde feestavond georganiseerd
door het personeel van de sociëteit .Mi
nerva." In het openingswoord van den
waarnemend voorzitter C. Th. Faes, werd
o.m. dank gebracht voor den financieelen
On dergetee ke n de
iceék
kicartaal
No.
abonne
tronende (straat)
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
t>m. - opgezonden te hebben aan onderstaand adres
tegen vergoeding van benoodigde portokosten*