BUITENLAND 1 HOTAM's SUCCESREIZEN REISBUREAU HOTAM De komende besprekingen te Tokio LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Dinsdag 4 Juli 1939 22444 De anti-Britsche stemming groeit Algemeene Toestand WEERBERICHT: niiiiiiiiiHiiiiiioniini ELTAX 866 Nomonhan tot puinhoop geschoten De Paus zal drie weken rust nemen. Chamberlain over Danzig - In afwachting van resul taten der Britsch-Russische besprekingen - Gemeente besturen in het Protectoraat afgezet - Benoeming van regeeringscommissarissen. De Poolse he commissaris-generaal te Danzig, Chodacki, die de vorige week naar Warschau was gegaan om rapport uit te brengen, is naar de Vrije Stad teruggekeerd. Met spanning verwacht men een verklaring van den commis saris-generaal ten aanzien van de be weerde inbreuken op de Danzigsch Poolsche overeenkomst door de nat. soc. autoriteiten, ofschoon men het waarschijnlijk acht, dat een dergelijke verklaring rechtstreeks uit Warschau zou komen. In Warschau heeft het gerucht de ronde gedaan, dat de Poolsche regeering een in krachtige bewoordingen gesteld verzoek om verklaringen zal zenden aan den Danzig- schen senaat, met betrekking tot de aan komst in Danzig van Duitsche „toeristen" en munitie. Intusschen blijft Danzig aan de opper vlakte kalm. In een interview heeft de Voikenbondscommissaris Burckhardt he den aan Reuter verklaard, dat ieder stre ven gericht wordt op handhaving van den vrede. Hij legde den nadruk op het gevaar van onjuiste berichten, die naar hij zeide, een verwrongen beeld geven van de ge beurtenissen in Danzig. Er hebben geruch ten de ronde gedaan, opgekomen naar aan leiding van een artikel in het voornaamste Poolsche dagblad, volgens welke Polen een vrijcorps zou gaan vormen tegen Danzig. Hiervan is echter geen bevestiging, van Poolsche noch Duitsche zijde ontvangen. De Danziger Vorposten, het officieele nat. soc. orgaan, herhaalt nadrukkelijk, dat Danzig slechts zijn politietroepen uitge breid heeft bij wijze van voorzorgmaat- re?el. De Danziger Vorposten houdt zich ook bezig met de alarmeerende berichten, welke de laatste dagen door een zekere pers in Warschau en Londen werden verspreid. ..Sinds Woensdag", aldus het blad, „be weerden bedoelde bladen, dat te Danzig Zondagnamiddag om drie uur een Putsch verwacht kon worden. Die middag is voor bijgegaan zonder Putsch. Blijkbaar is dus nu een wonder geschied, want de Danzigers hebben hun Putsch achterwege gelaten. De Engelsche pers is er leelijk ingeloopen". UITGEBREIDE MILITAIRE MAATREGELEN. Op vragen over Danzig heeft Cham berlain in het Lagerhuis verklaard, dat betrouwbare berichten er op wijzen, dat uitgebreide maatregelen van mili tairen aard in de Vrije Stad ten uitvoer worden gelegd. Groote en toenemende aantallen Duitsche onderdanen zijn kortelings in de Vrije Stad, uiterlijk als toeristen, aangekomen en een plaatselijk defensiecorps wordt ge vormd onder den naam Heimwehr. De Poolsche regeering heeft van de Duitsche regeering thans officieel mede- deeling ontvangen van het bezoek van den Duitschen kruiser Königsberg aan Danzig voor een tijd van drie dagen, vanaf 25 Augustus. De Britsche regeering handhaaft nauw contact met de Poolsche en Fran- sche regeeringen ten aanzien van de ont wikkeling van den Danzigschen toestand. In antwoord op nadere vragen zeide Chamberlain, dat de Britsche regee ring de houding der Poolsche regeering moet waardeeren (toejuichingen). MARG. VAN CORTONA-STICHTING. Een nieuw tehuis voor de zusters. Onder groote belangstelling is gisteren hst nieuwe tehuis voor de zusters van de Margarita van Cortona-stichting aan den Haagweg in gebruik genomen. Reeds lang werd de behoefte gevoeld aan een derge lijk tehuis, temeer waar men daardoor een met onbelangrijke vergrooting van de ver- pi eegruim ten zou verkrijgen. Behalve den deken van Leiden, den heer A. Homulle, die de inwijdingsplechtigheid ver richtte, merkten wij op pastoor S. Smitz, pastoor H. M. Beukers, pastoor Ign. Smeets, rector R. Reynen en de moeder Assisia, al gemeen overste der zusters van Breda. De plechtige hoogmis werd opgedragen door deken A. Homulle, die tevens een pre dictie hield. Na de mis had in een der zalen de ope ningsplechtigheid plaats, waarbij 't woord werd gevoerd door den voorzitter der stich ting. pater A. Ponsioen en deken A. Ho- mu 'e. die beide hun dank en waardeering u: jraken over de totstandkoming van deze wel zeer fraaie aanwinst. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: A. W. de Groot en Z Utrechtsche Veer 27, Leiden, aanne- ir.-'.i van grond-, rioleering-, bestratings- er. cphoogingswerken. Vennooten: A. W. de O ~t en P. J. de Groot, Leiden. Wijzigingen: Maison Speyer, Haarlem merstraat 88. Leiden, stoffenhandel. De z?ak is dd. 15 Dec. 1938 omgezet in een vennootschap onder firma onder den naam: Maison Speyer. Beperkende bepa lingen». Venncoten: H. Speyer Leiden en A. S 'er, 's-Gravenhage. ma H. J. van der Plaats cn Zonen, F~*iwkocolaan 4, Voorschoten, fabriek ter vrvaardiging van knoopen, gespen e. a kunsthoornprcducten. Procuratie verleend aan: H. J. van der Plaats, Voorschoten. Op een vraag naai* de wettigheid van de pogingen om Danzig te versterken, ver klaarde Chamberlain, dat hij deze vraag gaarne schriftelijk zou ontvangen. In politieke kringen te Berlijn werd met betrekking tot de verklaring van Chamber lain, gezegd: In Danzig wordt niets onwettigs gedaan en ook niets van buitengewoon militairen aard. De Vrije Stad organiseert slechts haar politiedienst, welke wordt uitgebreid en waartoe zij volkomen het recht, heeft. Het is voor ons nieuws te hooren, dat Üuitsche soldaten en officieren Danzig binnenkomen Het is waar. dat een groot aantal Duit sche toeristen de stad heeft bezocht, doch wanneer Chamberlain meent, dat zij vermomde soldaten zijn, is hij er heelemaal naast. Niemand verbergt het feit. dat over het lot van Danzig reeds is beslist. De eenige vraag blijft ..wanneer" en de beslissing daarover berust bij Hitier. Von Molke, de Duitsche ambassadeur te Warschau, is door Szembek, den Poolschen vice-minister van buitenlandsche zaken ontvangen. In Duitsche kringen wordt gezegd, dat het onderhoud geen betrekking op de ge beurtenissen in Danzig heeft. De geruchten over een a.s. bezoek van Hitier aan Danzig worden noch te Warschau noch te Danzig bevestigd, doch men merkt op, dat alléén indien Hitier als staatshoofd een bezoek brengt aan Danzig, dit moet zijn aan gekondigd. Indien hij een bezoek brengt aan Danzig, dan zal dit vermoe- Voor het geheele land: H matige N.W. wind, k% 1 slag, iets warmg H wolking^^-^'^ ^er' Wxe<\„ V\Ou' Fïiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiimiiim 3863 (Ingez. Med.) delijk zijn als leider van de nationaal- socialistische partij op uitnoodiging van gouwleider Förster. FRAN'SCH OPTIMISME. De Fransche bladen leggen een zeker op timisme aan den dag wat den huldigen toe stand te Danzig betreft. De „Jour" schrijft: Hoe meer wij de kan sen aan onze zijde zetten, des te verder zal I de oorlog wegtrekken: Het „Journal" constateert eenige onze kerheid bij de Nazl-léiders en schrijft deze toe aan de vastberadenheid van Polen en zijn westelijke bondgenooten. Volgens de „Figaro" is het onzinnig om te veronderstellen, dat Polen voor bedrei ging zou zwichten. De „Epoque" schrijft: „Te Danzig gaat het om onze toekomst, om ons leven als vrij volk, om onze huid." MOTOLOF ANTWOORDT De ambassadeurs van Engeland en Frankrijk zijn gistermiddag van vier uur tot halfzes in het Kremlin geweest, waar zij een nieuw onderhoud hadden met Molotof. Daarna beraadslaagden de Britsche en Fransche vertegenwoor digers op de Britsche ambassade. Naar verluidt, heeft Molotof het ant woord der Sovjet-regeering overhan digd op de laatste Fransch-Britsche voorstellen, doch de inhoud van het antwoord wordt niet onthuld. Strang was bij de besprekingen tegenwoordig, welke, naar men gelooft, door nieuwe conferenties zullen ge volgd worden. Er zijn nog geen bijzonderheden verkre gen over de Engelsch-Fransch-Russische besprekingen. Het leek echter, alsof Molotof zich min der terughoudend betoonde, doch men weet nog niet, welke uitlegging men aan deze houding moet geven. De Sovjet-autoriteiten hebben hun vol doening er over uitgesproken, dat de En- gelschen en Franschen voorstellen hebben gedaan zonder het woord „nieuwe" van ironisch bedoelde aanhalingsteekenen te voorzien en zonder te insinueeren, dat deze geenszins een vooruitgang beteekenen. Deze constateering is evenwel onvoldoende om den indruk te raden, welke door de nieuwe voorstellen is gewekt. In Baltische kringen te Moskou heeft men den indruk, dat de Engelsehen en Franschen geneigd zijn den Russen vol doening te geven Chamberlain heeft in het Lagerhuis ver klaard, dat de Britsche regeering het over wogen antwoord van de Russische regee- ring verwacht. HIJ achtte het echter niet raadzaam, verdere verklaringen af te leggen in dit stadium. Het DH.B meldt, dat men in het alge meen niet verwacht dat de antwoordnota reeds den weg zal vrijmaken voor het af sluiten van het pact. Tot dusverre wordt de toestand nog steeds aldus beoordeeld, dat de onderhandelingen nog verder zullen traineeren- Men is ook In Engelsche kringen in Moskou die opvatting toegedaan. De diplomatieke medewerker van de Ber liner Boersen-Zeitung, Karl Negerle. be spreekt de noodzakelijkheid van solidariteit der neutralen Hij wijst op de Jongste pro testen van Nederland in verband met de berichten, volgens welke bij de besprekin gen te Moskou ook over een garantie voor Nederland zou zijn gesproken en schrijft dan: „De ervaringen der Oostzeestaten met zulke protesten zijn niet bijster bemoedi gend. Voor een Engeland, dat vastbesloten is, tot eiken prijs tot een bondgenootschap met de groote Russische mogendheid te komen, spelen de belangen van kle'ne sta ten geen rol. zoolang zich niet een solida riteit der neutralen vormt, die het woord voert en gemeenschappelijk de eerbiediging van het buitenlandseh-politieke zelfbe schikkingsrecht van alle neutralen eischt. VERORDENINGEN VAN VON NEURATH. De rijksprotector. Freiherr von Neurath, heeft een verordening uitgegeven van den volgenden inhoud: 1. De stedelijke vertegenwoordigingen in Boheemsch Budweis, Brünn, Iglau, Mora visch Ostrava en Olmütz worden onmiddel lijk ontbonden. 2. tot regeeringscommissarissen worden onmiddellijk benoemd: a. voor Brünn de redacteur Oskar Judex; b. voor Iglau dr. Leo Engelmann; c. voor Moravisch Ostrava dr. Hinner; d. voor Olmütz de advocaat dr. Czermak. 3. De voor Boheemsch Budweis door de landsoverheid in Praag als regeeringscom- missaris aangestelde drukkerij leider Joseph David, blijft tot nader order in functie. 4. Het uitschrijven van nieuwe verkiezin gen in deze gemeenten moet tevoren door den rijksprotector worden goedgekeurd. 5. De algeheele bevoegdheid, die volgens het in protectoraat Bohemen en Moravië geldende recht toekomt aan de gemeente organen, in het bijzonder aan den burge meester, de wethouders en den gemeente raad gaat terstond over op de nieuw aange stelde regeeringscommissarissen. 6. De ontbonden gemeenteraden, de colle ges van wethouders, de tot dusvêrre in functie geweest zijnde burgemeesters en alle andere door par. 5 betrokken gemeente organen, moeten zich onmiddellijk van iedere ambtsbezigheid onthouden. Gainer, de Britsche consul-generaal Weenen, die kortgeleden op verzoek van de Duitsche autoriteiten is teruggeroepen, heeft instructie gekregen om rapport uit te brengen op het Foreign Office, wanneer hem dat schikt. Hij vertrekt morgen uit Weenen. Hij heeft de volgende verklaring afgelegd: „Het eenige wat mij spijt is. dat ik Duitschland onder dergelijke omstandig heden moet verlaten". Weekend Valkenburg f. 12.— 2 dagen Ardennen, Grotten van Han f. 15. 2 dagen Tentoonstelling Luik f. 17.— 3 dagen Valkenb., Luik. Ardennen f. 22.50 V/t d. Brussel, Vlaanderen. Zeeland f. 22.50 3 dagen Eifel, Rijn, Ahrdalt. 25. 4 dagen 4 landen tocht f. 32.50 6 dagen Ardennen - Luxemburg f. 45. Vraagt ons gratis reisprogramma. JANVOSSENSTEEG no. 61 - TELEF. 23703 NIEUWE RIJN no. 2 - TELEF. 24713. 2843 (Ingez. Med.) VOORTAAN 2788 (Ingez. Med.) 0 Uit Tokio wordt gemeld dat de a.s. BritschJapansche besprekingen, welke op instigatie van Groot-Brittannië te Tokio zullen worden gehouden, beoogen een plaatselijke regeling voor Tientsin tot stand te brengen. Daarom zal Groot- Brittannië worden verzocht wijziging te brengen in de houding van de Britsche autoriteiten in de concessie van Tientsin ten aanzien van de kwestie der handha ving van vrede en rust ter plaatse, zoo- wel nopens vraagstukken, welke nood zakelijk worden geacht voor het bestaan van het Japansche leger. De woordvoerder van het Japansche leger, die over deze aangelegenheden sprak, legde den nadruk op de belangrijkheid der a.s. bespreking. De Japansche autoriteiten te Tientsin hebben volgens den zegsman uit zelfverdediging krachtige maatregelen geno men. Volgens de Britsche opvattingen be oogt de Japansche actie de wettige belan gen van Britsche onderdanen in China uit te schakelen of de belangen van derde mo gendheden in China te schaden. De Britsche autoriteiten ter plaatse voeren echter open lijk een politiek, welke gunstig gezind is iegens Tsjang Kai Tsjek en betoonen dui delijk een vijandige gezindheid jegens Japan. Het Japansche leger heeft niet de bedoeling de belangen te schaden van derde mogendheden, die met het Japansche leger samenwerken of goeden wil jegens Japan betoonen. De a.s. besprekingen te Tokio hebben ten doel, de anti-Japansche gezindheid in de Britsche concessie van Tientsin te doen verdwijnen. Dit zou evenwel slechts kunnen worden bereikt indien de goede gezindheid jegens Tsjang Kai Tsjek vrijwillig wordt opgegeven en in dien Groot-Brittannië medewerkt aan de instelling van een nieuwe orde in Oost-Azië. IN FOETSJAU EN WENTSJAU. Op een vraag over den toestand in Foetsjau en Wentsjau heeft Butler in het Lagerhuis geantwoord dat regelingen ge troffen worden voor de evacuatie van de Britsche onderdanen, die Foetsjau wenschen te verlaten. Ofschoon er geen Britsch schip op dit oogenblik in de haven ligt hebben de Japansche vlootautoriteiten toegezegd vrije passage te laten aan degenen, die willen vertrekken tot 6 Juli. Wat den toestand in Wentsjau aangaat, verluidt, dat de buitenlandsche gemeente het voornemen heeft daar te blijven Butler gaf toe, dat hetgeen geschiedde, op een blokkade neerkomt en dat de Britsche re geering tegen deze blokkade een protest heeft ingediend. In antwoord op een vraag betreffende Tientsin heeft Butler verklaard, dat de Britsche ambassadeur in Tokio instruc ties heeft gekregen om de Japansche regeering er van in kennis te stellen, dat iedere opzettelijke uitbreiding van de slechte behandeling van Britsche onderdanen het succes van de komende onderhandelingen in Tokio in gevaar moet brengen. DE TOESTAND IN TIENTSIN. De Japansche wachtposten aan de toe gangen tot de Britsch-Fransche conces sie waren gisteren wederom veel stren ger en de toevoer van aan bederf onder- hevige levensmiddelen was bijna even gering als tijdens het hoogtepunt van de afsluiting. Een melkboer, die poogde 200 flesschen melk naar de nederzetting te brengen moest vijf uur wachten. Vervolgens moest hij groote kannen halen en de flesschen hierin overgieten en weer vullen. Gedurende dezen tijd was de melk zuur geworden door de groote hitte. De Engelschman Griffith is gearresteerd. ANTI-BRITSCHE VERGADERINGEN. Verder worden voorbereidingen getrof fen tot het houden van Anti-Britsche vergaderingen in Tientsin en andere belangrijke centra in Noord-China op Vrijdag a.s.. den verjaardag van het uitbreken van het conflict tusschen Japan en China. Het voornaamste doel schijnt te zijn een actie te ontketenen tot het teruggeven van de buitenland sche concessies aan China. Anti-Britsche bijeenkomsten zijn reeds gehouden in Lingfeng, Sinsji en Hoentoeng in Sjansi. DE STRIJD AAN DE GRENS. De tweede slag om Nomonhan Is begon nen met een aanval van de Japansche in fanterie op de stellingen van de troepen van Buiten-Mongolië op de Relioro hoogte vgn Nomonhan, ongeveer 300 K.M. ten Zuidwesten van Ha'lar. Den geheelen dag werden verder de Mortgoolsche stellingen bestookt door de Japansche artillerie en luchtmacht Terwijl de bombardements vliegtuigen de Mongoolsche bases onder vuur namen, schoten de jachtvliegtuigen op de voorste stellingen met mitrailleurs. De Japanneezen zijn meester in de lucht, hetgeen wel blijkt uit hun successen van de afgeloopen maand Nomonhan is door de Japansche ar tillerie tot een rookende puinhoop ge schoten. Het gebied, dat door de Mon golen wordt opgeëischt en dat ten Oosten van de Halahar rivier ligt. wordt reeds lang door Mandsjoekwo als een deel van zijn gebied beschouwd en de Japansche autoriteiten hebben ver klaard. dat zij besloten zijn alle Mon goolsche strijdkrachten uit het land te drijven. Voor het Kwantoengleger zijn offensief begon, waren de Sovjet- en Buiten Mon goolsche troepen, die meer dan drie divisies sterk waren, op sommige plaatsen 20 K.M op Mandsjoerijsch grondgebied doorgedron gen. Zij rukten in drie colonnes op met het Boeir-meer, Tsjiangtsjoenmlao en Hala- narsjan als objectieven Volgens een telegram van het gevechts terrein heeft een deel van de Japansch- Mandsjoerijsche strijdkrachten den terug tocht der Buiten-Mongoolsche troepen aan de Khalharlvier afgesneden. Tevens, wer den tot dusver 30 Sovjet-Russische tanks bemachtigd. Twintig Russen, behoorende tot het be wakingspersoneel van een Britsche spin nerij te Poetoeng, waar gestaakt wordt, zijn het slachtoffer geworden van een poging tot vergiftiging. Hun toestand is ernstig. De Japansche autoriteiten hebben te Kanton twee Amerikaansche zeelieden ge arresteerd. Zij werden beschuld'gd een Ja - panschen schildwacht te hebben geslagen. Nadat de Amerikaansche autoriteiten stap pen hadden gedaan, werden de gevangenen vrijgelaten. ENGELAND. Onderzoek naar ,Thetis"-ramp begonnen LICHTINGSPOGINGEN AANGEVANGEN. Gisteren is voor het tribunaal van de „Admiral Division" het onderzoek be gonnen, inzake de ramp van de „The tis." Verwacht wordt, dat de verhooren minstens twee weken zullen duren. Voorts is gisteren het bergingsvaartuig Zelo uitgevaren om te trachten de „Thetis" te lichten. Tijdens de eerste bijeenkomst van de commissie, welke belast ls met een onder zoek naar de oorzaken van het vergaan van de duikboot „Thetis" heeft attorney-gene ral Donald Semerwell hulde gebracht aan den heldenmoed van twee zee-offlcleren, luitenant Woods, een der overlevenden en luitenant Chapman, die geprobeerd hebben zich door middel van een Davlstoestel in de overstroomde ruimten te begeven. ZIJ hebben na verscheiden vergeefsche pogin gen van dit plan moeten afzien. Chapman is later met de andere opvarenden van de duikboot omgekomen. Het schijnt, dat geen der mannen het met het oog op de diepte waarop het wrak van de „Thetis" lag, het langer dan een kwartier heeft kunnen uit houden. Daarom werd besloten het toestel voor een ander doel te gebruiken en hoe wel niemand aan boord wist, dat de posi tie van de duikboot reeds was vastgesteld, hebben kapitein Oram en luitenant Woods zich aangeboden om te probeeren den zee spiegel te bereiken, hoewel de zeer sterke stroomingen in dit gebied een dergelijke onderneming zeer gevaarlijk maakten. Ka pitein Oram, die vandaag eveneens werd gehoord, heeft herhaald, dat hun kamera den nog slechts met moeite lucht kregen toen hij en Woods ontsnapten, kort daarop gevolgd door Arnold en Shaw. Men vreest, dat aan boord na het vertrek der vier geredden een ernstig ongeluk is gebeurd, hetgeen zou ver klaren, waarom geen gebruik van het Davistoestel werd gemaakt. Oram bracht nog een bewogen hulde aan den moed en de koelbloedigheid, waarvan de opvarenden van de duikboot blijk gaven. Voorloopig geen reorganisatie van het Britsche kabinet. De parlementaire correspondent van Reuter schrijft, dat voor de gedachte dat Eden binnenkort weer In functie zou tre den geen enkele tastbare reden schijnt te bestaan. De positie van Churchill is min der zeker, hoewel in goed ingelichte krin gen te Londen geen bevestiging is te ver krijgen van de berichten, dat de minister president Churchill's opneming ln het ka binet overweegt. De grootste kans op een opneming van Churchill in de regeering zou be staan bij een kabinetswijziging, waar toe de minister-president zou kunnen overgaan indien de toestand bijzonder critick zou worden, doch voor 't oogen blik bestaan er volgens den correspon dent geen aanwijzingen voor een kabi netsherziening. ITALIË. DE GRAANOOGST BEVREDIGEND. Gemeld wordt, dat verscheidene van de invloedrijkste kardinalen erin zouden zijn geslaagd, den Paus over te halen ten min ste drie weken algeheele rust te nemen. Men verzekert dan ook, dat zoodra de paus in Castel Gandolfo zal zijn aangekomen. Hij niemand meer zal ontvangen behalve den kardinaal staatssecretaris. De datum van het vertrek naar Castel Gandolfo staat nog niet vast. Wel geeft men te verstaan, dat de paus tusschen 8 en 16 Juli uit Rome vertrekt. Overigens wordt medegedeeld, dat kardi naal Canali, voorzitter van de commissie van kardinalen voor den Vatlcaanschen Staat zich gisteren naar Castel Gandolfo heeft begeven, waar hij zich rekenschap heeft kunnen geven van den stand der werkzaamheden, welke op het pauselijk bui tenverblijf zijn verricht met het oog op de komst van den Heiligen Vader. Mussolini heeft verklaard, dat de graan oogst bevredigend is. Zij haalt ongeveer het cijfer van het vorige jaar, d.l. 80 mlllioen centenaar. Het is echter noodlg, het cijfer 85 millioen te halen om de behoeften van de bevolking te dekken. De corporatie heeft besloten, een stan daardtype voor het meel vast te stellen, waardoor brood van de beste kwaliteit kan worden gemaakt. Ook heeft zij de prijzen van mals en rijst tot October 1940 vastge steld, alsmede de aan te leggen voorraden mals. 2—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 2