De Automatische
T elef ooncentrale
STADSNIEUWS
De Kabinetscrisis
80sle Jaargang
DINSDAG 4 JULI 1939
No. 24316
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
Officieele
openingsplechtigheid
„Naar Buiten'
„Naar Buiten"
„Naar Buiten"
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
25 jaar portier
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 25041 en 25042
Redactie 21507
Postcheque* en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zjjn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.1»
Franco "per post "f. 2 35 per 3 maanden -f* portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 nrntL»
Gistermiddag heeft in het Telefoonge
bouw aan de Boommarkt de openingsbij
eenkomst plaats gevonden van de Automa
tische Telefooncentrale, waarvan wij giste
ren reeds een uitvoerige beschrijving publi
ceerden en die vandaag om 1 uur in dienst
is gesteld.
Onder de genoodigden merkten wij op
vele gemeentelijke autoriteiten, o.m. burge
meester mr. Van de Sande Bakhuyzen,
den gemeente-secretaris mr. dr. van Strijen,
wethouder Van Stralen, verschillende hoof
den van takken van dienst, afgevaardig
den der Kamer van Koophandel, bestaande
uit de heeren D. ten Cate Brouwer, mr. dr.
Knibbe en de heer Simonis. en van de
Leidsche Ver. van Industrieelen; voorts de
burgemeesters van Oegstgeest en Leider
dorp, resp. de heeren Van Gerrevink en
Brug. alsmede eenige wethouders dezer ge
meenten en vele anderen.
Welkomstwoord van het districts
hoofd.
Het Hoofd van het Telefoondistrict
's-Gravenhage, de heer J. Boer, heette allen
welkom en wees er op, dat deze bijeen
komst ten doel had, aan te toonen, wat de
P.T.T. op het gebied der automatiseering
doet en heeft gedaan.
Staat het district Den Haag in dit op
zicht nog maar aan het begin, in andere
districten is men reeds veel verder gevor
derd. Leiden is de eerste plaats, waarmee
het landelijke district Den Haag uitge
breid zal worden.
De verandering van de Leidsohe abonné's
is thans nog niet van zoo groot belang: in-
plaats van de stem der telefoniste zal men
den ..kiestoon" hooren. Dat is het eenige
verschil. Ook zal men nu niet meer behoe
ven te wachten, hetgeen een groot voordeel
ls. Tot nu toe was dit wèl eens het geval
hoewel weinig klachten binnenkwamen
omdat menschenwerk steeds beperkt is.
Spr. dankt vervolgens degenen, die tot de
totstandkoming medehielpen, als de rijks
gebouwendienst en de Bell Telefoon Maat
schappij. door wier toedoen de Leidsche
Centrale thans volkomen bedrijfswaardig
is. Ook dankte spr. alle instanties, die
samenwerkten tot de tot-stand-koming der
ondergrondsche kabels.
Technische uiteenzetting.
Ir. Uges gaf hierop een interessante uit
eenzetting betreffende het vol automati
sche systeem. Wanneer de Leidsche Cen
trale in dienst gesteld is. zal weer een be
langrijke uitbreiding tot stand gekomen
zijn.
Het totale aantal automatische abonné's
aan de Rijksnetten bedroeg tot nu toe
i32.000: nu komen er weer 4200 bij: 66 pCt.
is thans geautomatiseerd, niet medegere-
kend de gemeentelijke diensten van Den
Haag. Rotterdam en Amsterdam. In 1930
was het aantal nog beneden de 20 pCt.
Dat Leiden nog niet op het landelijk net
kon worden aangesloten, vindt zijn oor
zaak in het feit. dat de nieuwe Centrale te
Den Haag niet gereed is.
Spr. gaf vervolgens een technische uit
eenzetting betreffende de algemeene auto
matiseering. Leiden behoort tot het tele
foondistrict Den Haag. De bedoeling is. dat
op den duur in alle 20 districten in ons
land iederen abonnee den ander kan be
reiken.
Eén telefoondistrict is onderverdeeld in
10 groepen, de z.g. „knooppuntencentrales",
waaromheen gegroepeerd zijn de „eind-
centrales".
Een district wordt door 2 cijfers aange
duid (voor Den Haag is dit het getal 17),
een knooppuntcentrale door 3 cijfers en
een eindcentrale door 4 cijfers.
In de toekomst zal men ook van Leiden
uit het hééle land kunnen bereiken, waar
omtrent spr een nadere technische uiteen
zetting gaf.
Wil men dan bijv. een gesprek voeren
met Denekamp, dan kan men zelf geheel
automatisch de verbinding opbouwen. Men
doet zulks over de districtscentrale Rotter
dam, waaronder Leiden ressorteert, ver
volgens wordt door middel van de ..zoeker"
(die automatisch contact zoekt met den
gewenschten kring), verbinding gezocht
niet de districtscentrale Oldenzaal, die op
haar beurt weer aansluiting geeft met. de
knooppuntencentrale Hengelo, waarbij De
nekamp is aangesloten.
Spr. beschreef tevens, hoe de locale auto
matiseering werkt en hoe de telefoniste tot
nu toe de verbinding tot stand bracht. Van
nu af aan geschiedt zulks precies op de
zelfde, wijze automatisch door middel van
het uiterst vernuftige systeem der Bell
Telefoon Maatsohappij.
Aan de hand van een demonstratietoe
stel kregen de aanwezigen een duidelijk
inzicht omtrent de gecompliceerde appara
tuur 'omvattende contactbanken. lijnzoe-
kers. het register, dat de plaats inneemt
van de telefoniste en dus de verbindingen
automatisch tot stand brengt), koordzoe-
kers enz., waarbij men zich telkenmale
verbaasde over de vér-voortgeschreden
Dr. H. Colijn is hedenochtend door H. M. de Koningin op den
Ruigenhoek ontvangen.
Naar wij vernemen, heeft dr. Colijn de voorzitters van de zes
groote Kamerfracties uit de Tweede Kamer uitgenoodigd
voor een bespreking op morgenmiddag
wonderen der huidige techniek. Zoo wordt
bijv. ook geheel automatisch onderzocht of
de opgeroepene al of niet „vrij" is.
Tenslotte gaf spr. een kort overzicht
betreffende de indeeling van het gebouw en
de diverse middelen ter controle van de
gansche apparatuur, zoodat eventueele
storingen, van welken aard deze ook zijn,
onmiddellijk geconstateerd kunnen worden.
Rondgang.
Nadat de heer Boer dank had gebracht
aan ir. Uges voor diens uiteenzettingen,
werden nog eenige vragen naar genoegen
beantwoord, waarop een rondgang door het
reeds door ons beschreven, prachtig ge
outilleerde gebouw werd gemaakt, waarvan
de inrichting een „meesterwerk der tech
niek" genoemd mag worden.
Diverse leiders gaven hierbij de nood
zakelijke. duidelijke toelichtingen.
Tenslotte werd onder het nuttigen van
ververschingen nog eenigen tijd in gezellig
samenzijn doorgebracht, waarbij de burge
meester een kort woord van dank bracht
voor de ontvangst. Tevens sprak hij zijn
waardeering uit voor het vele werk, door
de P.T.T. verricht. Door deze automatisee
ring wordt het algemeen belang in hooge
mate gediend. Ir. Uges dankte spr. voor
de prettige wijze, waarop hij zijn uiteenzet
tingen had gegeven.
Reeds bereikten ons tal van
enthousiast-gestelde oplossingen
van onze prijsvraag
Waar de inschrijving a.s.
Maandagmiddag sluit, willen wij
niet nalaten nogmaals een op
wekking te doen hooren om
deel te nemen aan dezen prach-
tigen wandel- of fietstocht, die
u door de mooiste plekjes van
Leiden's omgeving zal voeren.
Wie zijn of haar oplossing
vóór a~s. Maandagmiddag in
zendt, heeft bovendien nog kans
op een der uitgeloofde geldprij
zen.
Men wachte dus niet langer en
trekke erop uit:
LEEUWKENDAG.
Prins Bern hard bij de schietwedstrijden op Waalsdorp. Vol belangstelling neemt hij
de sch oten op.
Ter herinnering aan een dapperen
Leidschen jongen.
Morgen herdenkt de Leeuwkengroep van
de Leidsche Padvinders den moedigen Leid
schen jongen, die, nu 365 jaar geleden,
door de Spanjaarden werd gevangen geno
men en op gruwelijke wijze van het leven
beroofd.
Orlers vermeldt deze geschiedenis in zijn
„Beschrijvinge der Stad Leyden" als volgt:
Opten 5 Julij, wesende op een Manen-
dagh werde een jongh Soldaet van omtrent
16 Jaeren oudt, gheboortich van Leyden,
die om sijn cloeckheydtswille Leeuken ghe-
naamt werde, ende diende onder 't Vendel
van den Heer van Noortwijck, van den
Vijandt, int gras legghende verschalckt
ende met een seker Engelschman gevangen
genomen. Ende overmits desen jonghen
hem in de eerste Belegeringhe ghelijk een
Leeu teghen den Spaignaerden, tot Leyder-
dorp legghende, gedraghen hadde, haer
alle spijt, schade, ende hinder doende, die
hij conde bedencken, so waren sy ghewel-
digh op hem verbittert, waeromme dat sy
hem gevangen hebbende, eerst neus ende
ooren affghesneden hebben, ende daernaer
aen een staeck, aen sijn eene tee opghe-
hangen; en alsoo hij uyter maten vaerdigh
ende rasch van leden was, soo is hij alsoo
hanghende bij sijn een been opgeclommen,
menende hem selven te verlassen: maer
die Spaignaerden sulex siende hebben hem
doorschoten, ende dit was het droevlch
eynde van ons Leydts Leeuken."
Ter herinnering aan dezen échten ver
kenner zullen de welpen, verkenners, zee
verkenners en voortrekkers van de groep,
die naar hem genoemd is, en die morgen
tevens precies 14 Jaar bestaat bij droog
weer een kampvuur houden op hun terrein
aan de Rijn en Schiekade.
Hedenmorgen heeft Z. K. H. Prins Bern-
hard te Den Haag deelgenomen aan de
schietwedstrijden voor officieren, welke ge
houden worden ter gelegenheid van het 110-
jarig bestaan van de regimenten Grenadiers
en Jagers pp 7 Juli a.s. De Prins tijdens
het schieten, waarbij hij de hoogste serie
maakte.
BINNENLAND.
Crematie stoffelijk overschot Louis Davids
(3e Baad).
Jaarverslag: Nederlandsehe Spoorwegen.
(Financiën, 3e Blad1).
Onze Indische luchtpostbrief. (3e Blad).
Austin geslagen te Wimbledon. (Sport,
3e Blad).
Doodelijk motorongeval in Haarlemmer
meer. (2e Blad).
De doodelijke aanrijding te Lonneker; een
jaar gevangenisstraf geëischt. (Recht
zaken, le Blad).
AMSTERDAMSC HE BEURS.
Rustige affaire Vaste stemming
Oploopende koersen Amerika hooger.
Beleggingsmarkt lusteloos.
BUITENLAND.
Chamberlain over Danzig, (le Blad).
Gemeentebesturen in het Protectoraat af
gezet benoeming van regeeringscom-
missarissen, (le Blad).
Het onderzoek naar de ..Thetis" ramp be
gonnen. ('1e Blad).
Japansche anti-Britsehe gezindheid is
groeiende; Nomonhan door Japanners
tot puinhoop geschoten. (1ste Bladi.
Roosevelt bezorgd over Europeeschen toe
stand. (Laatste Ber., le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAGINA 2 VAN HET 3e BLAD.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd tot doctor in de Wis- en Na
tuurkunde op proefschrift getiteld: „Deri
vaten van 1. chloor. 2. nitro, 4. cyaanbönzol"
de heer C. H. D. Witte, geboren te Pontianak
en wonende te Oegstgeest. Idem tot doctor
in de Geneeskunde op proefschrift getiteld:
„De goudbehandeling van het chronische
gewrichtsrheuma" de heer R. K. W. Kuipers
geboren en wonende te Aiphen a. d. Rijn.
Idem tot doctor in de Letteren en Wijsbe
geerte op proefschrift getiteld: „Sürya,
iconograchical study of the Indian Sun-
God" de heer D. P. Pandey, geboren te
Chand en wonende te Leiden.
Geslaagd voor het doctoraal examen Wis-
en Natuurkunde, hoofdvak Scheikunde: de
heer W. Werker te Wassenaar; candidaats-
examen Wis- en Natuurkunde, letter A. de
heer N. J. Steenland (Middelburg): idem,
letter L, de heer H. Scholte (Leiden): taal
kundig candidaatsexamen Indologie: de
heeren H. Snelleman (Rotterdam) (cum
laude) L. Schnepper (Den Haag); candi
daatsexamen theologie: de heeren E. S. de
Lint (Den Bommel). B. van Gelder (Leiden)
en G. A. Alma (Den Haag)voor het candi
daatsexamen Wis- en Natuurkunde, letter
A: de heer P. W. M. Boin (Rijswijk): idem.
letter C: de heer J. J. M. v. Tulder (Voor
burg); taalkundig candidaatsexamen Indo
logie: de heer W. Daniels (Leiden); candi
daatsexamen rechten: de heeren R. ter
Laan (Den Haag). H. H. Nauta (Rotterdam)
J. A. Schuering (Den Haagi (cum laude)
doctoraalexamen rechten: mej. A. L. v. d
Vlugt Aerdenhout)propaedeutisch examen
theologie: de heeren S. Kooistra ('s-Graven-
zande) en J. J. Meuzelaar iDen Haag);
candidaatsexamen Indisch recht: mej. J. de
Wit (Den Haag): doctoraalexamen genees
kunde: de heer J. H. W. Nota (Oegstgeest).
Iets warmer. Gedeeltelijk be
wolkt. Droog weer. Meest matige
Zuid-Oostelijke wind.
WAARSCHUWING.
De hoofd-commissaris van politie te Am
sterdam ontraadt het aangaan van relaties
met Dirp Nap. geboren te Mijdrecht 4 Jan.
1912, vermoedelijk alhier verblijf houdend,
die voorgeeft als huwelijksmakelaar en
zakenbeurshouder werkzaam te zijn, per
advertentie financieele deelname vraagt in
ondernemingen, welke hij zegt te zullen
oprichten, en zakenlieden, bij voorkeur
automobiel- en schrijfmachinehandelaren,
tracht te bewegen, hem goederen te leve
ren. Vooral ook pensionhouders en kamer
verhuurders wordt aangeraden te zijnen
aanzien de noodige voorzichtigheid in acht
te nemen.
De heer J. Koome.
As. Zondag hoopt de heer Jacob Koome
den dag te herdenken, dat hij voor 25 jaar
in dienst trad bij het Academisch Zieken
huis alhier, waar hij reeds vele jaren dienst
doet als portier.