STADSNIEUWS
Onze regeering afgetreden
BUITENLAND
Herlevend stadschoon
80ste Jaargang
VRIJDAG 30 JUNI 1939
No. 24313
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
OFFICIEELE KENNISGEVING
,De Hollandsche Boerin", anno 1656,
in nieuw gewaad
Opdracht aan dr. H. Colijn tot
vorming van een nieuiv kabinet
Algemeene Toestand
Hoe de kwesties zich toespitsen
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te (betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week '...7.r.0.18
Franco per post f.2.35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mncL)
DE VERJAARDAG VAN
Z.K.H. PRINS BERNHARD.
De verjaardag van Z.K.H. Prins Bernhard
ls gisteren hier ter stede herdacht door
middel van de door ons reeds geannonceer
de optochten en concerten, die natuurlijk
veel belangstelling trokken, zoodat des
avonds ln de binnenstad een recht gezel
lige stemming heerschte.
Overigens is de dag rustig verloopen.
doch niettemin zijn veler gedachten uitge
gaan naar Prins Bernhard, die zich in en
kele jaren de hartelijke genegenheid der
Nederlenders heeft weten te veroveren en
naar Zijn gezin.
17 JULI RAADSZITTING.
Ter kennis van de leden van den Gemeen
teraad is gebrachtdat de eerstvolgende ver
gadering van den Raad hoogstwaarschijnlijk
zal plaats hebben op Maandag 17 Juli a.s.
CONCERT „ENDEGEEST".
Gisteravond vond op het plein van Ende
geest onder begunstiging van mooi zomer
weer een concert plaats, aangeboden door
de Harmonie-Vereeniging „Crescendo" uit
Alphen a/d. Rijn onder leiding van den
directeur den heer H. Boogers.
Het hartelijk applaus na elk nummer be
wees. hoe de vele patiënten en andere be
langstellenden dit concert op prijs stelden.
GYMNASIUM.
Toegelaten tot de eerste klasse zijn:
Dolfie Andrée Wiltens, Annie van Gor-
cum, Maaike de Gruyter, Jacob Haasnoot,
Marietje Hermans. Jasper van Hoeken,
Alexander van Iterson. Marinus Jelier, Ti-
tia Kiers, Guus v. Koesveld, Annie Kraaye-
veld. Christina Kramers, Petrus v. d. Lelie,
Elsje van Moll, Eleonora v. d. Plas, Mia
Polak, Johan Punt, Lode Simons. Haiko
Smid, Piet Steenhauer. Johanna Stoffel,
Aleld de Stoppclaar, Marie van Thiel, Evert
Vergunst, Alie v. d. Voort, Jan Wilterdink,
Johanna IJssel de Schepper, Geertruida
Zeelt, Omer Sinke. Henriette Parmentier,
Frans V. Spatfje, J. H. v. d. Kraan.
JAARVERGADERING N.V. LEIDSCHE
BOUWMAATSCHAPPIJ.
In de hedenmiddag in café „In den Ver
gulden Turk" gehouden jaarlijksche alge-
meene vergadering van aandeelhouders der
N.V. Leidsche Bouwmaatschappij werden de
balans en de winst- en verliesrekening goed
gekeurd. De heer J. C. van Eek, die periodiek
aftredend was, werd als bestuurslid herko
zen. In een daarna gehouden buitengewone
algemeene vergadering van aandeelhouders
werd een voorstel tot wijziging der statuten
goedgekeurd.
MILITARIA.
De vaandrig A. S. Bron van het 4e Regi
ment Infanterie is door den Ohef. Gen. Staf
overgeplaatst bij het Korps Motordienst met
ingang van 3 Juli as.
De sergeant fourier M. A. Eijsden, van
het 4e Regiment Infanterie, wordt met in
gang van 5 Juli as. overgeplaatst bij M.
C n - 13 R. I.
Met ingang van 10 Juli as. wordt de ser
geant le klasse J. Nijonihuis gedetacheerd
bij het Kader Batalpon te Laren; op 17 Juli
as. worden mede de navolgende onderoffi
cieren van het 4e Regiment Infanterie bij
dat Bataljon gedetacheerd: sergeant le
klasse J. v. d. Velde en de sergeanten capi-
tjulont W. de Jong, N. Kruit, J. C. v. Manen.
J. v. Un'en, G v. Doorn, Vierveijzer, v. Tey-
lingen, GreeShorst, v. d. Linden, Huijser,
Smit, Luyke. v. Dorp en Prins.
Heden zijn de onderstaande wacht
meesters. leerlingen der S.R.O.B.A die op
1 Juni JJ. bij het 6e Regiment veldartillerie
zijn overgeplaatst, in het garnizoen aange
komen: E. C. Kettner. L. A. J. la Feber,
A. Lakerveld. R. B. Meijboom, J. F. J
Seket, P. A. Spandaw, R Th. Esser, A. 't
Hoen, H. E. Koch, G. A. Vorster. A. J. C.
Bouwhof, J Schouw, T. van der Ven J. F.
Vos en T. Heyblom.
Laatstgenoemde vijf onderofficieren zijn
tevens adspirant voor de K M A.
De Wethouder van Fabricage, de heer
Jac. Wilbrink is verhinderd morgen spreek
uur te houden.
Men schrijft ons:
Reeds eenige malen wezen wij in dit blad
er op dat, dank zij de door de Vereeniging
„Oud-Leiden ingezette actie tot het her
stellen van oude schoonheid, de laatste
jaren de belangstelling groeiende is voor het
versierend element van de oude gevels in
onze stad.
Sinds eenige weken is gereed gekomen het
schoonmaken en beschilderen van het van
Leyden van Leeuwen-wapen aan den gevel
van een der mooiste woonhuizen aan het
Rapenburg, de tegenwoordige R.K. Jongens
school cp nr. 48. De heer Gerhard Jansen
heeft hier de heraldische kleuren fraai op
het wapenschild weten aan te brengen.
Inmiddels heeft de eigenaresse van een
boter- c-n kaashandel in de Haarlemmer
straat inr. 56). wier zaak daa ral heel lang
gevestigd moet zijn, het bovenlicht (het
raam boven de winkeldeur) in overleg met
„Oud-Leiden" doen schoonmaken en op
nieuw laten beschilderen naar de op het
houtwerk gevonden oude kleuren. Dit bo
venlicht. dat eenig is ln onze stad. heeft een
in hout gesneden voorstelling van een „Hol
landsche Boerin", temidden van boter en
kaas. Aan haar ééne zijde staat een koop
vrouw met Leidsche en Goudsche kaas.
uitgestald op blauwe schagen; ter andere
zijde bevindt zich een koopman met boter
in houten tonnetjes, eveneens op schagen
één tonnetje ls geopend en het toont ons de
boter, die naar toenmalig gebruik, keurig
met de boterspaan is opgemaakt. Het geheel
is een kleurig tafereel, dat door den heer S.
Duindam, alhier, met veel zorg op nieuw is
beschilderd Tevens is achter het snijwerk
weder een glazen ruit aangebracht, zoodat
het bovenlicht weder in zijn oude functie ls
hersteld.
Bij het schoonmaken van het houtwerk
kwamen op den buik van de botertonnen
de gekruiste Leidsche sleutels te voorschijn,
ten bewijze, dat de tonnen geykt zijn! Dit
merken van botertonnen gebeurde tot voor
kort nog. (De Directeur van den Markt- en
Havendienst bewaart op de Waag nog steeds
een (met het Delftsclie wapen) gemerkte
boterton, terwijl daar zich eveneens bevin
den eenige in Leiden gebruikte brandmer
ken).
Het bekende, door „Oud-Leiden" in 1907
uitgegeven boekje „Oude gebouwen te
Leiden", zegt van het snijwerk, dat het eind
18e eeuwsch is. hoewel er ondergeschilderd
staat „Anno 1656". Wellicht, dat een kenner
van oude costumes men lette b.v. op het
model van den hoogen hoed van den koop
man kan uitmaken of het beeld in de 17e
dan wel in de 18e eeuw is vervaardigd.
Hoe het ook zij, het pand Haarlemmer-
I straat 56 heeft een merkwaardig bovenlicht,
dat de belangstelling van een ieder waard is.
De regeeringspersdienst meldt:
De heeren ministers hebben bij schrijven van den voor
zitter van den ministerraad van 29 Juni aan H. M. de
Koningin onthetling uit hun ambt verzocht. Hare Majesteii
heelt dit verzoek in overweging genomen en den heeren
ministers verzocht zich voorloopig met de behandeling, en
de afdoening zoo mogelijk, van de hopende zaken te blij
ven belasten.
Hedenmorgen heelt Hare Majesteit dr. H. Colijn, minisfer
van staat, ontvangen en hem opdracht verleend tot vor
ming van een kabinet. Dr. Colijn heeft verzocht die op
dracht in beraad te mogen houden.
Van Engelse he zijde blijft men voortgaan
de situatie uiteen te zetten, zooals deze in
het oog der Engelschen is. Lord Halifax
heeft dat gisteravond gedaan in een
magistrale rede, men zie het 3e Blad.
De rede van den minister werd warm
toegejuicht, in het bijzonder de passages,
waarin Halifax zeide, dat men tot strijden
bereid moet zijn. indien het internationale
recht en de internationale orde gehand
haafd moeten worden en dat het onmoge
lijk is te onderhandelen met menschen, die
zich bezighouden met een ernstige belas
tering der Britsche politiek.
De rede werd aangehoord door negen
honderd personen, o.w. vertegenwoordigers
van bijna alle dominions, van de regeering
en de oppositiepartijen, geestelijken, zaken
lieden en militairen. Na zijn toespraak werd
Halifax door velen gelukgewenscht.
Algemeen is de voldoening over de rede
en merf erkent dat Halifax heeft gesproken
namens het gansche Engelsche volk. Na
Halifax sprak nog de vroegere Labour-
minister Alexander die o.a. opmerkte, dat
het jammer was. dat de door Halifax om
lijnde politiek niet krachtig doorgezet was
te Stresa of zelfs te Berchtesgaden. Het is
bemoedigend dat de ministers der democra-
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het candidaatsexamen
Indisch recht de heer A. de Jong, (Den
Haagvoor het doctoraal examen rechten
de dames A. van Drooge (Leiden) en C.
Hofdijk (Assen); voor het candidaats
examen wis- en natuurkunde letter K. mej.
G. A. Gooszen (Oegstgeest)voor het doc
toraal examen geneeskunde: de heeren A.
den Ouden (Oegstgeest). J. Th. H. Zuidhof
(Den Haag) en N. Beets (Enschede); voor
het doctoraal examen rechten: mej. M. C.
Koning (Heemstede) en de heeren M. M.
Taytelbaum (Den Haag) en M. A, V. Slin-
genberg (Haarlem); voor het artsexamen
le gedeelte: de heeren D. Metselaar (Rot
terdam), F. Hengeveld (Rotterdam) en
mej. J. L. W. Hermanides (Lelden); bevor
derd tot arts: mej. A. M. Velds (Oegst
geest) en de heeren P. J. O. van Bijster-
veld (Leiderdorp) en J. P. Poot (Den Haag).
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen
Algemeen Kantoormachine Bedrijf. Sta
tionsweg 18, Leiden. Vennoot: B. Nap (H.V.)
J. van Wijk. Levendaal 156/158. Leiden.
Machinefabriek en reparatie-inrichting.
Overleden eigenaar: J. van Wijk. Leiden,
dd. 24 Juni 1939.
Fa. Gebr. Dirkse, Oude Vest 61. Leiden.
Handel in binnen- en buitenl. fruit. enz.
Vanmorgen is de politie-brandweer
uitgerukt naar de woning van den heer P.
F. de J., Nieuwstraat 28. waar een schilder
in de dakgoot aan de voorzijde werkzaam
heden verrichtte. In de dakgoot bleek een
brandje te zijn ontstaan. Daar de goot in
vermolmden toestand verkeerde, is deze
door de brandweer gesloopt.
Geslaagd voor Fransche handelscor
respondentie Liteh diploma de heer G. P.
Oostveen alhier
tische landen die jl. September geen mo-
reele verantwoordelijkheid gevoelden voor
de verdediging van een Europeesch land
tegen moedwilligen agressie thans een
vredesblok bepleiten in het geloof, dat
rechtvaardigheid, vrijheid en vrede alleen
gehandhaafd kunnen worden, wanneer men
bereid is het internationale recht en de
orde de verdedigen. „En wat dat betreft,
aldus eindigde Alexander, kunnen zij zeker
zijn van de gezondheid van harte van het
gewone volk in dit land".
Ook in de Britsche pers vinden de woor
den van de minister een gunstig onthaal.
De bladen van alle richtingen zijn het er
over eens, dat Halifax uiting heeft gege
ven aan het eenstemmig gevoelen van het
geheele volk. Zij leggen er den nadruk op.
dat krachtige woorden noodig waren en ook
gebruikt zijn. Zij wijzen op het ernstig
karakter van de rede.
De Daily Express" noemt de rede de
ernstigste sedert het aan het bewind komen
van Hitier en de „Daily Herald" spreekt
van de ernstigste woorden sinds Augustus
1914 door een minister van buitenlandsche
zaken gebruikt. Het blad zegt: „dat Berlijn
ervan verzekerd zij. dat de kracht van deze
woorden de ware gemoedsgesteldheid der
Engelschen weerspiegelt".
De „Daily Telegraph" schrijft, dat na deze
uiteenzetting niemand meer behoeft te
twijfelen over het standpunt van Engeland
De .Manchester Guardian" noemt de
rede de beste uiteenzetting van de buiten
landsche politiek, door een minister der
nationale regeering te geven.
De arbeidersafgevaardigde Greenwood
heeft in een rede te Londen nog gezegd:
„Ik hoor van geruchten, volgens welke
de oorlog morgen zou uitbreken. Alles wat
ik weet. is. dat de Britsche arbeiders, indien
zij worden uitgedaagd, zullen vechten. Ik
heb nooit gedacht dat ik dergelijke woor
den zou moeten gebruiken, maar er zijn
grootere dingen dan het leven zelf en een
van die dingen is de vrijheid Indien het tot
het ergste komt, zal de democratie de eind
overwinning behalen".
Ook nu weer staat Duitschland afwij
zend. De Duitsche Dienst schrijft:
Te Londen schijnt men van meening te
zijn. dat de overtuigingskracht van argu
menten stijgt met de kracht waarop zij wor
den uitgesproken en door ze voortdurend
te herhalen. Men moet nu eindelijk de po
gingen opgeven om de Britsche buitenland
sche politiek in de oogen van het Duitsche
volk vredelievend te doen schijnen, vooral
dan. wanneer men tegelijkertijd hoopt, dat
de onderhandelingen met een nieuwen
partner voor de omsingelingspolitiek afge
sloten kunnen worden Voor de zooveelstc
maal hoort men nu in een vloed van rede
voeringen, dat de Britsche buitenlandsche
politiek vastbesloten is de agressie tegen te
gaan. Daarentegen stappen de verantwoor
delijke staatslieden thans zonder bezwaar
heen over de onafhankelijkheid van neu
trale staten, om deze tot voorwerp van po
litieke zaken te maken.
De vermindering van de voorbereidingen,
die den oorlog tot doel hebben, ligt geheel
in de handen van Engeland Wat lord Hali
fax over de definitie van de levensruimte
heeft verklaard, vormt slechts een bewijs
daarvoor, dat Engeland er nog niet in ge
slaagd is de kern van deze vitale Europee
sche kwesties te vatten. De kwestie der be
perking van de bewapening is in elk geval
BINNENLAND.
De verjaardag van Prins Bernhard (4e BI.)
Nieuwe gevallen van besmetting met
mosterdgas (Gemengd, 4e Blad).
Overneming van bloembollensaneerings-
maatregelen door de bedrijfsgenooten
(Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
AMSTERDAM SCHE BEURS.
Kalme handel - Weifelende markt -
Weinig veranderde koersen - Amerika
goed prijshoudend - Staatsfondsen
aarzelend.
BUITENLAND.
Een zeer gewichtige rede van lord Halifax
(3e Blad en Buitenland le Blad).
Nog steeds onzekerheid rondom Danzig
(Buitenland, le Blad).
De Amerikaansche neutraliteitswet in be
handeling (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Aanvankelijk iets warmer. Gedeel
telijk bewolkt met enkele plaatse
lijke regen- of onweersbuien.
Zwakke veranderlijke wind, later
matig uit Westelijke richtingen.
AFSLUITING MAARSMANS STEEG EN
VISCHBRUG.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat de
Maarsmanssteeg en de Vischbrug op Maan
dag 3 Juli a.s. van 5 tot 17 uur voor het
verkeer met alle rij- en voertuigen zal zijn
afgesloten. 2653
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN, Secretaris.
Leiden, 30 Juni 1939.
van Duitsche zijde opgeworpen en door
Groot-Brittannië herhaaldelijk afgewezen.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" zegt:
..Het maakt een merkwaardig zwakken in
druk, als lord Halifax het ernstige verwijt
van een omsingelingspolitiek eenvoudig wil
afdoen met Duitschland een neiging tot
zelfisoleering te verwijten. Duitschland
staat niet alleen in de wereld en zijn poli
tiek geniet het vertrouwen van de neutrale
buurstaten. In ieder geval maakt het Brit
sche pleidooi waarin een agressieve toon
afwisselt met de betuiging van vriendelijke
bedoelingen, een even dubbelzinnigen in
druk als de geheele nieuwe koers."
De ..Lokal-Anzeiger" schrijft: ,,De argu
mentatie van den Britschen minister ten
aanzien van het Duitsche verlangen naar
voldoende levensruimte klinkt als een
hoon. Uit de woorden van dengene, die
dergelijke beweringen uit ten aanzien van
de bovenmenschelijke inspanning van een
volk om op een al te kleine ruimte zijn lot
te besturen, klinkt slechts een „neen" te
genover iedere werkelijke oplossing'
De ..Berliner Boersenzeitung" schrijft
.,De Britsche ministers begaan bij hun pro-
paganda-actie tot herstel van het Britsche
prestige twee fundamenteele fouten: zij
meenen de armoede hunner argumenten
door voortdurende herhaling te kunnen
wegnemen en zij onderschatten het gezonde
opmerkingsvermogen der volkeren buiten
hun sfeer en in het bijzonder dat van het
Duitsche volk."
