BINNENLAND Isfe Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 9 Juni 1939 Derde Blad No. 24295 Zilveren jubileum der N.V. Sociëteit v. Chem. Industrie Katwijk Reeds tienduizend dienstplichtigen met verlof De erfpacht-kwestie te Amsterdam De veiligheid Ivan Nederlandsch-Indië De verplichte werkloosheidsverzekering Jubilea van de heeren dr. G. C. van Dorp en A. Roosdorp Het rapport over Oss Er kwamen 20.000 verzoeken om vervanging binnen Pvoering der Electriciteitswet Wat moet ik doen bij Luchtaanvallen I flRSTE GEDEELTE VAN HET RAPPORT VERSCHIJNT VOLGENDE WEEK. Naar wij vernemen wordt thans door je Amsterdamsche commissie van on derzoek inzake erfpacht de laatste hand I jflegd aan het eerste deel van haar rapport. Het ligt in het voornemen van commissie, dit gedeelte in het laatst can de volgende week te doen ver- «chijnen. |>£DERL maatschappij voor nijver HEID EN handel bepleit spoed BIJ DE defensiemaatregelen. I Het hoofdbestuur der Nederlandsche Mij. Nijverheid en Handel dringt in een lyres bij de regeering aan op een spoedige leslissing inzake de versterking der defen- 'e yan Nederlandsch-Indië. J* Indien de regeering, overeenkomstig het lijvies van de verantwoordelijke deskundl- >d, haar keuze bepaalt op den bouw van oit materieel, moet aldus het adres j dit voornemen gevolg worden gegeven 0 wel op een schaal, die voldoende defen- Eie kracht verzekert en de meest moge- [rse waarborgen voor de veiligheid geeft, het tempo, dat de omstandigheden etischen. Verwacht mag worden, dat bij {beslissing ook rekening zal worden ge beden met de mogelijkheid, dat reeds j-nen korten tijd een versterking van de fcknsieve kracht noodzakelijk kan zijn. f De ernstige financieele gevolgen van een inbouw van materieel als thans verelscht, Swden in den kring der maatschappij ten lie beseft. Het hoofdbestuur ontveinst Vh niet, dat het streven naar een slui- b.de begrooting op zichzelf eveneens |bi landsbelang van de eerste orde hier zal worden doorkruist en dat de mid- lilen noodig voor rente en aflossing der finoodigde bedragen niet dan met de groot moeite zullen kunnen worden gevon- L I Ons volk staat echter voor de keus tus- ,hen het brengen van deze financieele Iers en de mogelijkheid dat het overzee se gebied, tengevolge van onvoldoende lëdediging, in een eventueel conflict ge- 1 of gedeeltelijk verloren kan gaan. Ver leken met dit laatste zouden omvang en keelige werking van het eerste offer gering zijn nog afgezien van ;ere overwegingen van nationalen aard. (haar ons volk thans voor de pijnlijke, faar duidelijke vraag staat of het in de ïdige omstandigheden bijzondere offers t moeten brengen om Nederlandsch-Indië (eter dan tot nog toe te kunnen verdedi- kan het antwoord alleen bevestigend tien. Hoe groot de bezwaren van econo- pchen aard ook zijn, dat ons volk niet f staat zou zijn het hiervoor benoodigde edrag op te brengen, kan gelukkig nog let gezegd worden. Aan de noodzakelijke ksterking van de vloot zal derhalve zoo pdig mogelijk moeten begonnen worden. economische lasten, die dit meebrengt, tien aanvaard moeten worden. Beseft ft.it te worden, dat, waar het bestaan van volk en rijk in de wereld, op het spel ut, andere belangen daarbij achterstaan. I Een argument van geheel anderen aard, t voor een grooter of kleiner gedeelte bwegt tegen de economische bezwaren en peen voordeel is aan te merken, is al- Ta het adres dat de bouw van het noo pt materieel hier te lande een middel fc beteekenis is in den strijd tegen de Vdoosheid. De bouw hier te lande ver wit werkgelegenheid en vakbekwaam st Bij de directe verruiming van werk- ptnheid moet ook de indirecte in reke- genomen worden. Zoo staan tegenover Bceer zware offers toch ook baten, wier teekenis niet onderschat behoeft te wor- |bt hoofdzaak moet hier eohter zijn: de Jetidheid, de wil om offers te brengen. •Mile van het grootste nationale belang, de grootste nationale waarden, ter- l'-i van de zekerheid, de saamhoorigheid f de waarde van de verschillende deelen, p te zamen het Koninkijk der Nederlan- r vormen. Ilfflslotte wordt de wensoh uitgesproken, Y de regeering, met het nemen van een pdige beslissing, tevens het noodige zal "i om bij ons geheele volk de overtui gt te versterken, dat voor verzekering t deze nationale waarden het brengen s gemeenschappelijke offers niet slechts ralt is, maar dat het een voorrecht is, *i] dit, voor deze waarden nog kun- tdoen. zal dienen te staan van een vooraanstaand electrotechnicus met ruime ervaring op be- drijfsgebled. Met het oog op de belangrijke taak van het hoofd dier afdeeling en be paaldelijk ook op zijn verhouding tot de groote electriciteitsbedrijven van provincies en gemeenten ligt het in het .voornemen dezen functionnaris den titel toe te kennen van directeur-generaal. Aan deze afdeeling zullen voorshands verder werkzaam dienen te zijn twee Inge nieurs, twee administratieve krachten en twee hulpkrachten. Voor salarissen is een jaarbedrag ge dacht van f. 30.000. Voor het loopende Jaar behoeft op niet meer dan de helft van dat bedrag gerekend te worden. De som, waar mede artikel 2 van bovengenoemd hoofd stuk zal moeten worden verhoogd, zal aldus niet meer dan f. 15.000 behoeven te be dragen. Met het oog op de omstandigheid, dat het departementsgebouw voor de nieuwe af deeling niet voldoende ruimte zal bieCen, zal naar huisvesting elders moeten worden uitgezien, terwijl voor de inrichting van de gehuurde lokalen aanschaffing van meubilair, enz. uitgaven noodig zijn. Met de materieele uitgaven zal in totaal op een bedrag van f. 10 000 voor dit jaar zijn te rekenen. Artikel 3 van genoemd hoofdstuk zal derhalve met een bedrag van f 10.000 moeten worden verhoogd. Voorts zal ter hand moeten worden ge nomen het opstellen van wettelijke nor men voor de keuring van electrottechnische materialen en toestellen. Samenwerking in breeden kring en tewerkstelling daarbij van speciale krachten is hiervoor onmisbaar In vrband daarmede zal art. 67 kosten in verband mot de electriciteitsvoorziening met f. 10.000 moeten worden verhoogd. Naar wij vernemen kan zeer binnen kort het rapport van den Hoogen Raad van Arbeid betreffende de verplichte werkloosheidsverzekering worden ver wacht. CENTRAAL GEORGANISEERD OVERLEG VOOR GEMEENTEN. Audiëntie verleend door den minister van binnenlandsche zaken. Men deelt ons van organisatiezijde mede: Een dezer dagen ontving de m:nister van binnenlandsche zaken de heeren L. J. Bak ker en mr. J. G. M. Overmars in audiëntie ter bespreking van den gang van zaken met betrekking tot het centraal georgani seerd overleg over de arbeidsvoorwaarden van personeel in dienst van gemeenten met 40.000 en meer inwoners. Namens de besturen van de vier in dat Donderdag 15 Juni a.s. zal het 25 jaar geleden zijn. dat dr. G. C. van Dorp, gebo ren in 1873 te Arnhem, bovengenoemde N.V. oprichtte, waarvan hij sindsdien direc teur is. De chemicus dr. Van Dorp begon in 1914 in het klein met één bedrijfsleider en één arbeider. Maar door zijn stoere werkkracht en eerlijkheid tegenover ieder een, is het dr. van Dorp gelukt, om na 25 jaar een fabriek te bezitten met circa 100 man personeel. Om dit te bereiken werd van hem veel overleg vertegenwoordigde centrales, t.w. stuurmanskunst gevraagd. In de begin- het permanent comité van christelijke or- periode der fabriek was dr. van Dorp zoowel ganisaties van personeel in publieken directeur als koopman, boekhouder, kassier, dienst, de r.k centrale van burgerlijk over- chemicus; ongeveer alles vereenigd in één heidspersoneel. de centrale van Neder- persoon. Onder zijn bekwame leiding wer- Dr. van Dorp is ie Katwijk een zeer ge ziene persoonlijkheid. Het zal hem stellig den 15den Juni aan belangstelling niet ontbreken Er zal op Donderdag 15 Juni des mid dags van 3 tot 5 uur receptie worden ge houden in Hotel du Rhin te Katwijk a. Zee. Nog een zilveren jubileum. DE VERSCHIJNING DEZER DAGEN TE VERWACHTEN. Het rapport door een commissie uit de TAvcede Kamer naar aanleiding van de nota van minister Goseling over de Ossche kwestie uit te brengen, zal uiterlijk a.s. Dinsdag, wellicht reeds eerder, in druk verschijnen. Ondanks het tekort aan medewerking van den Minister van Justitie, zal het, naar wij vernemen, een doorwrocht rapport zijn, substantieel voor zoover het, ondanks de onthouding van mate riaal en getuigenissen, mogelijk was. (Vad.) NEDERLANDSCHE PERIODIEKE PERS. De Vereen de Nederlandsche Periodieke. Pers hield te Amsterdam haar jaar lij kschen congresdag In de ochtenduren waren de deelnemers te gast bij het ,,A.N.P.", waar de directeur, ae heer Van de Pol, de gasten persoonlijk rondleidde. In de drukbezochte des middags gehou den algemeene ledenvergadering kon de voorzitter, de heer Strengholt, die bij ac clamatie als zoodanig werd herkozen, con- stateeren, dat de vereeniging, dank zij een steeds toenemende activiteit, haar aanzien naar buiten weet te versterken. Na afloop der vergadering werd per boot een rondvaart door de grachten ge maakt. waarna koers gezet werd naar Schiphol. Op uitnoodiging van de KL.M. werd hier het zoo belangwekkende luchtvaartbedrijf der K.L.M. bezichtigd, waarna een ge meenschappelijk diner in het restaurant van Schiphol den, mede dank zij het fraaie zomerweer, zoo geslaagden congresdag be sloot. landsch overheidspersoneel (C.N.OP.) en het comié ter behartiging van de alge meene belangen van overheidspersoneel fA.C.O.P.) verzochten genoemde organisa tie-vertegenwoordigers den minister, de verdere ontwikkeling van het bovenbedoel de centraal overleg te willen bevorderen, alsmede de invoering van in dat overleg tot stand gekomen algemeen ambtenaren reglement. In verband met een door het centraal overleg behandelde gemeenschappelijke wachtgeldregeling spraken zij er verder hun verwondering over uit. dat van de zijde van het departement van binnenlandsche zaken op verschillende gemeenten, ook in dien deze bij het centraal overleg zijn aan gesloten. drang is of wordt uitgeoefend om haar plaatselijke wachtgeldregeling op hoofdpunten in overeenstemming te bren gen met de rijksregeling. In antwoord op de van organisat ezijde gemaakte opmerkingen deelde de minister mede. dat hij de verdere ontwikkeling van het centraal overleg met belangstelling zal volgen en uiteraard geen enkele belemme ring in den weg zal leggen. Echter dient de invoering van de in dat overleg tot stand gekomen regelingen, geheel te worden over gelaten aan het beleid der aangesloten ge meenten. Voorts stelde de minister zich op het standpunt, dat hii zich ter zake van de be oordeeling van den inhoud van het alge meen ambtenarenreglement volledige vrij heid van handelen moet voorbehouden. Nog deelde de min'ster mede. dat hij officieel nog geen bemoeiing heeft gehad met de ontworpen gemeenschappelijke wachtgeldregeling. den vele zaken en uitbreidingen tot stand gebracht en nieuwe procedé's uitgewerkt. De fabricaten van de N.V. zijn zeer vele en genieten een groote bekendheid. DE BOTERHEFFING. De heffing en steunuibkeering op boter is. behoudens tusschentijdsche wijziging, vogr de week van 8 tot 15 Juni vastgesteld op 60 ct. per Kg. (onveranderd). PSYCHO-TECHNISCH ONDERZOEK BIJ DE SPOORWEGEN. Naar wij vernemen zal men in navolging van verscheidene groote bedrijven in ons land in de toekomst ook voor een betrek king bij de Nederlandsche Spoorwegen aan een psychotechnisch onderzoek onderwor pen moeten worden. Vooral voor hen die bij de veiligheid van het spoorwegverkeer betrokken zijn acht men een onderzoek naar de bijzondere psy chische eigenschappen van groot belang. Voor de keuringen zullen z.g. psychotech nische proefnemingen worden gedaan, die aan de practijk moeten worden getoetst; daarvoor zullen een aantal van hen die de onderhavige betrekking reeds bekleeden, aan ten onderzoek worden onderworpen. Dr. J. Luning Prak te 's-Gravenhage is met deze werkzaamheden belast. Dr. G. C. van Dorp Van de hand van dr. van Dorp versche nen verschillende publicaties als „Recueil des Travaux chemiques des Pays Bas", ge schriften over het evenwicht in het stelsel ammoniumsulfaat. LitJhiumsulfaat. water- absorptie van looizuren en katoen, enz. Dr. van Dorp was nog directeur van het Ned. Visscherij-proefstation, lid van het Algem. bestuur van het Verbond van Ned. Fabrikantenverenigingen, later van het Verbond van Nederlandsche Werkgevers, voorzitter van de Ver. van Leidsche In- dustrieelen en is thans nog lid van de Ka mer van Koophandel te Leiden. Dr. van Dorp maakte driemaal een reis naar Amerika, waarvan een keer voor het houden van voordrachten. Hij is een warm voorstander van overgang op index-stan daard, speciaal voor stabilisatie van index van grondstoffen. De heer A. Roosdorp. De heer A. Roosdorp, geboren in 1890 te Zaandijk, herdenkt op den 15den Juni zijn 1 25-jarig jubileum als bedrijfsleider aan bovengenoemde N.V. Het zal den jubilaris dan zeker evenmin aan belangstelling ont breken! De heer Roosdorp is te Katwijk eveneens zeer gezien, heeft vele vrienden en staat bekend om zijn werkkracht en zijn capaciteiten als energiek bedrijfsleider Hij heeft de ontwikkeling van het bedrijf van den beginne af meegemaakt en het bedrijf meehelpen groot maken. In het begin van den wereldoorlog hielp hij mede aan het ontwerpen van gasmas kers en als militair keurde hij deze vopr het leger. Verder was de heer Roosdorp eenigen tijd werkzaam aan de Veeartsenijschool te Utrecht, waar hij met kapitein J. van Sloo- ten. dierenarts, de doodelijke concentraties der verschillende gifgassen op dieren on derzocht. Op de heide deed hij uitvoerige proeven met speciale apparaten voor het bepalen van de concentratie der gifgassen op verschillende afstanden en onder ver schillende weersomstandigheden. Ook de heer Roosdorp recepieert Donder dagmiddag as. in Hotel du Rhin te Kat wijk aan Zee. FRANSCHE OORLOGSBODEMS UIT ROTTERDAM VERTROKKEN. Gisteravond zijn negen schepen van het tweede flottielje van de Fransche oorlogs vloot. die een bezoek aan Rotterdam ge bracht hebben, vertrokken. Tusschen acht en negen uur zijn de schepen den Nieuwen Waterweg afgevaren, nageoogd door een groote menigte belang stellenden. DE BOTERNOTEERING. De commissienoteering van Nederland sche boter ls vastgesteld op 78 ct. geiden thans bij suppletoire begrooting aangevraagd. I «gediend is een ontwerp van wet, strek- tot VGrhooging van het negende ■'•«tule iWaterstaati der rijksbegrooting '''het dienstjaar 1939. (Kosten in ver- met de uitvoering van de electrici- |*tewet) Lf He memorie van toelichting is het I teWde ontleend |i.rf de vergadering van de Tweede It hVan 27 April 193® genomen besluit 1;^ n'et aannemen van het ontwerp houdende aanvulling van de elec- I'w t nooPt Hen minister van wa- Itaa 'h' hij kunnen bevorderen, dat jj® w electriciteitswet thans uitvoering gegeven, tot het aanvragen van menen nee weisvoorsiei ."«hoe benoodigde gelden bij suppletoir de dienstplichtwet wordt hngsvoorstel. onder buitengewone om: W i Mtvcïrinsï Her wet is het in de j Plaats noodig om aan het departc- "Bn waterstaat in te stellen een tech- r«onomische afdeeling voor de elec- tsvoorziening, welke onder leiding In de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer inzake het wetsontwerp tot hel onder de wapenen blijven van dienst plichtigen en het in werkelijken dienst houden van dienstplichtigen lezen wij onder meer het volgende: De door de regeering getroffen maatrege len ter beveiliging van de kust en van de grens (tevens mobilisatiedekkingi, waarbij een groot aantal dienstplichtigen van oudere lichtingen buitengewoon onder de wapenen werden geroepen, waren sinds 1936 tot in details voorbereid. Dank zij deze voorbereiding konden zij met spoed en op regelmatige wijze worden uitgevoerd. Aangezien de normale vredessterkte aan geoefende troepen te gering is om bij ern stige internationale spanningen op vol doende wijze in de grens- en kustbeveili- ging te kunnen voorzien, ligt het in de be doeling de thans ten gevolge van de ge nomen maatregelen bereikte troepensterkte behoudens ten aanzien van enkele bij zondere wapens en met toepassing van tegemoetkomingen Inzake verloven in algemeenen zin te handhaven, zoolang de buitengewone omstand gheden voortduren, d.w.z. tot dat de internationale politieke verhoudingen in Europa naar het oordeel der regeering genoegzaam zullen zijn ver beterd, zulks ten einde bij het ontstaan van acute sterkere spanning terstond de noo dige veiligheidsmaatregelen te kunnen nemen. Indien het wetsvoorstel tot wijziging van aangenomen zal onder buitengewone omstand zheden als hierboven bedoeld de vredesste kte op an dere wijze belangrijk kunnen worden op gevoerd. waarmede de thans bestaande bezwaren in belangrijke mate zullen worden ondervangen. Wat betreft de maatregelen, welke zijn getroffen voor het verleenen van verlof aan buitengewoon opgeroepen dienstplicht gen, die in de burgermaatschappij noode kun nen worden gemist, alsmede voor hun ver vanging, kan het volgende worden mede gedeeld Aan het departement van defensie zijn opgericht een verlofbureau" en een ver vangingsbureau". Het eerstgenoemde be handelt de eigenlijke verlofaanvragen, het stelt daartoe een onderzoek in naar de mate van urgentie van de aanvragen, waarbij met lof kan worden gewaagd van de medewerking, welke van andere depar tementen en van de betrokken burgemees ters wordt ondervonden Wanneer blijkt, dat het verlof kan worden verleend waarbij een zoo ruim mogelijke maatstaf wordt aangelegd en een vervanger moet worden aangewezen, zorgt daarna het bureau „vervanging" voor het onder de wapenen roepen van een ander dienst plichtige, waarbij in de eerste plaats wordt gezocht onder hen, die zich vrijwillig aan meldden. Het is verklaarbaar, dat binnen korten tijd vele duizenden verzoeken binnenkwa men, zoodat vertraging bij de behandeling niet was te vermijden, vooral ook, omdat met in dit opzicht ongeschoold personeel moest worden gewerkt. Dit had tengevolge, dat niet met voldoende snelheid de afdoe ning der verzoeken kon plaats hebben. Ten einde aan de daardoor ontstane be zwaren zooveel mogelijk tegemoet te komen, heeft de min 'ter daarna aan compagnies- led ge berekening samen te ste'len van de ging, kon, in verband met de samenstelling van deze oorlogsonderdeelen, geen vervan ging plaats hebben, maar kan een vrij ruime verlofregeling worden toegepast. Doordat nog talrijke verzoeken in onderzoek zijn bij de voor het uitbren gen van advies in aanmerking komende burger-autoriteiten en er bovendien nog dagelijks verzoeken binnenkomen, kan bij b-'nadering niet worden opgegeven hoe groot het aantal van hen is, die werkelijk voor vervanging in aanmer king komen. Wel kan worden gezegd, dat het aantal binnengekomen verzoe ken ver over de 20.000 bedraagt. Vele verzoeken bevatten echter geenszins een afdoznde reden om het gevraagde verlof te verleenen. Als werklooze dienstplichtigen, die voor oproeping In aanmerking komen, stonden op 1 Juni bij het vervangingsbureau inge schreven plm 19.000 dienstplichtigen. Ech ter worden dagelijks mededeelingen ont vangen, waaruit blijkt, dat een belangrijk aantal niet meer als werkloos kan worden aangemerkt. Dit heeft tengevolge dat de verrichte vervangingswerkzaamheden ten aanz.en van deze dienstplichtigen opnieuw moeten worden verricht Ter vervanging van dienstplichtigen heb- l ben zich tot 1 Juni vrijwillig aangemeld plm 2750 dienstplichtigen. Thans zijn plm. 2580 buitengewoon opgeroepen dienstplich tigen vervangen.' Dit getal geeft echter geen beeld van het aantal dienstplichtigen, dat reeds met ver lof is vertrokken. Door de hierbovengenoemde 10 pet. en de regeling, welke werd get offen ten aanzien van de dienstplichtigen behoorende tot de luchtverdediging en de kustartillerie. bedraagt dit aantal thans tegen de 10.000. Het is niet mogelijk thans reeds een vol- OP 27 MEI ONTSLAGEN, OP 30 MEI WEER AANGESTELD! Tweede Pinksterdag behoefde geen loon te worden uitbetaald. Het Tweede Kamerlid mej. de Jong heeft aan den minister van defensie de volgende vragen gesteld: 1 ls het den minister bekend, dat aan de hulpkrachten werkzaam in de garnizoens- we"kplaatsen o.m. te Utrecht en te Assen, geen loon voor den Tweeden Pinksterdag werd uitbetaald? 2 Is het den minister bekend, dat de in vraag 1 genoemde hulpkrachten op Zater dag 27 Mei j.l. weiden ontslagen en op 30 Mei den dag volgende na den 2en Pink sterdag weer te werk ziin gesteld: waar door ontkomen werd aan het uitbetalen van het loon over den Tweeden Pinkster dag? 3 Acht de minister de onder 1 en 2 ge noemde handelwijze niet in strijd met de sociale rechtvaardigheid ten aanzien van de toepassing der arbeidsvoorwaarden? 4. Is de minister bereid te bevorderen dat alsnog aan deze hulpkrachten het loon over den verstreken 2en Pinksterdag wordt uitbetaald? 5 Is de minister bereid maatregelen te treffen dat voortaan het in de vragen I en 2 genoemd worde voorkomen? en overeenkomstige commandanten mah- tiging verleend om aan 10 pet. van de VERSPREIDE BERICHTEN. Bii Kon. Besluit is benoemd tot com missaris van politie te Hilversum: G. D. J. Vrijdag thans hoofdinspecteur van politie te Hilversum. Prof dr. L. de Blieck, hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, is benoemd tot lid van de Kaiserl. Leopold Carolin, Deutsche Akademie der Naturforscher, als erkenning voor het baanbrekend werk door hem verricht op het gebied van het onder zoek en de bestrijding van de infectieziek ten der huisdieren. Wanneer U lid was van de aideeling Leiden der Ned. Ver. voor Luchtbe scherming secretaris is de heer D. C. KOK, Rapenburg 9, Tel. 807 zou U het antwoord op die vraag weten kosten welke qemoe'd ziin met het bu'ten- i eewoon oproepen en bu'tenge^o^n onder sterkte klein verlof Te verleenen. Met be- de wapenen houden van dienstplichtigen, r betaalt contributie naar draaakracht trekking tot de dienstplichtigen, behooren- j Deze uitgaven zullen worden gedekt uit het de tot de kustartillerie en de luchtverdedi- buitengewoon crediet van f100 millioen. (minimum 25 cents s jaars).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 9