BUITENLAND
De kwestie Danzig
LEfDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 5 Juni 1939
47 tl Eau de
Cologne
Kwaliteits Zeepen
De strijd in het
Verre Oosten
Algemeene Toestand
Het Russische antwoord
Hitier
spreekt
tot oud-strijders
Heden parlementszitting
Twee nota's aan Polen
Rede van Kwiatkowski
Verklaring van Argentijnschen
minister van buitenlandsche zaken
SPORT
LOSSE NUMMERS
VAN ONS BLAD
Het Russische antwoord is te Londen
ontvangen. De teksten zijn Vrijdag aan de
Fransche en 3ritsche ambassadeurs te
Moskou overhandigd.
De Britsohe regeering bestudeert het
antwoord zorgvuldig „dat in overeenstem
ming is met de punten van de redevoe
ring. die Mplotof vorige week heeft uitge
sproken.
Reuter verneem^, dat de eerstvolgende
stap zal zijn het zoeken van een formule
om tegemoet te komen aan de Russische
voorwaarde, dat een driemogendheden-
waarborg moet worden gegeven aan de
Baltisehe landen, ofschoon deze duidelijk
hebben gemaakt, dat zij van niemand een
waarborg wenschen, op grond van de
overweging, dat hun veiligheid gelegen is
in volkomen neutraliteit.
De andere belangrijke punten in de rede
van Molotot schijnen niet dezelfde moei
lijkheid te bieden. De afsluiting van een
zuiver defensief pact tot ouderlingen bij
stand tusschen de drie landen wordt niet
in twijfel getrokken. Met vertrouwen ver
wacht men. dat de vorm en de omvang
van den onmiddellijken. daadwerkelijken
bijstand, die gegeven zal moeten worden in
geval van gressie op andere staten dan
Frankrijk. Engeland en Rusland, op be
vredigende wijze zal worden geregeld. De
Britsche regeering publiceert de nota niet.
Uit goede bron wordt vernamen, dat de
Russische minister Worosjilof op de uit-
noodiging om de manoeuvres van het En-
gelsohe leger bij te wonen in zeer bemin
nelijke en hoffelijke bewoordingen zijn
spijt tot uitdrukking heeft gebracht, dat
hij in Rusland zal moeten blijven, omdat
de manoeuvres van het Russische leger in
denzelfden tijd zullen worden gehouden
als die van het Engelsche. HIJ geeft eohter
de toezegging, dat hij zich in Engeland zal
doen vertegenwoordigen door een groep
hooggeplaatste Russische militairen.
Ook de Poolsche maarschalk Smygli-
Rydz kcmt niet. daar hij Polen in de hui
dige omstandigheden niet wil verlaten.
Te Kassei is een betooging gehouden,
waaraan door 300.000 leden van den natio-
naal-socialistischen bond van oud-strijders
werd deelgenomen. Talrijke buitenlandsche
gasten waren aanwezig, zooals de Japan-
sehe ambassadeur, de voorzitter van den
Italiaanschen bond van oud-strijders, ver-
soheidene leiders van den Hongaarschen
bond van oud-strijders, de Spaansdhe ge
neraal Juelpo de Llano, alsmede oud-strij-
dersdelegaties uit Bulgarije en Slowakije.
Ook Hitier verscheen en sprak een kort
woord.
Na betoogd te hebben, dat Duitschland
in 1914 geen enkel belang had bij het ont
ketenen van een oorlog, zelde Hitler: het
vredesverdrag van Versailles heeft daaren
tegen laten zien, wat de werkelijke oog
merken waren van de toenmalige Britsche
en Fransche omsingelingspolitici, namelijk
het rooven van de Duitsche koloniën, ver
nietiging ran den Duitschen handel, van
de Duitsche handelsvloot en daarmede van
de Duitsche bestaans- en levenswoorwaar-
den, en vernietiging van iedere Duitsche
politieke machtspositie.
Het waren derhalve destijds dezelfde
doeleinden als die. welke de Britsche
en Fransche omsingelspolitici ook thans
nastreven.
Ik zie, zoo vervolgde Hitler, in de her-
innering aan de vier jaren oorlog, die ik het
geluk heb gehad zelf mee te maken, slechts
een reden tot vast vertrouwen in mijn
Duitsch volk en als soldaat ook in mijn
eigen persoon,
Deze jaren maken mij in mijn diepste
binnenste, in het bewustzijn van de
verschrikkingen van den oorlog, even
vredelievend alsook vast besloten, in
overtuiging van de waarde van den
Duitschen soldaat voor de verdediging
van onze rechten.
Zoo de Britsche omsingelingspolltiek al
dezelfde gebleven is als voor den oorlog,
dan is daarentegen de Duitsche afweer-
polltlek grondig veranderd. Ik heb er zorg
voor gedragen, dat alles, dat ook maar
eenigszlns met de staatsleiding te maken
heeft, slechts voor honderd procent een
man en soldaat kan zijn. Mocht lk echter
bemerken, dat de houding van eenlgerlei
persoonlijkheid zulk een toets niet kan
doorstaan, dan zal deze, wie het ook is,
onmiddellijk van zijn post verwijderd wor
den.
Wij hebben den plicht, de natie tot het
uiterste bereid te maken tot afweer en haar
afeerkracht in het bijzonder door de oude
deze politiek van versterking der Duitsche
afweerkracht, in hetbijzonder door de oude
soldaten gesteund wordt,
Hiertegenover staat de rede van Daladier
op het congres der radicaal-socialisten. Men
zie het 4de Blad.
HET BEZOEK VAN PRINS PAUL.
Prins Paul van Joegoslavië en zijn ge
malin waren Zaterdagmiddag, na een be
zichtiging van Potsdam, de gasten van den
rijksminister van buitenlandsche zaken,
von Ribben'.rop.
Prins Paul heeft gisterochtend in gezel
schap van Goering te Doeberitz het jacht-
escadrllle „Richthofen" bezichtigd en te
Gatow de luchbbeschermings-academie en
de luchtkrijgsschool bezocht.
Tegelijk met het oificieele bezoek van
prins Paul werden te Keulen economische
onderhandelingen gevoerd tusschen Duit
sche en Joegoslavische regeeringscommis-
sies. Duitsöhland wenscht o.a. het recht te
hebben op een grooter deel van bepaalde
door Joegoslavië geleverde grondstoffen als
hennep, bauxiet en antimoon.
BELGIË.
Duitsch spion gearresteerd.
Te Melrelbeke is een 52-jarlge Duitscher,
afkomstig uit Romburg in Duitschland,
maar verblijf houdende te Gent, gearre
steerd verdacht van spionnage te Gent en
in de omgeving. De verdachte heeft voor
den rechter van instructie bekend, dat hij
in dienst van een vreemde mogendheid
stond voor de levering van belangrijke do
cumenten en inlichtingen.
Hij is in verzekerde bewaring gesteld.
ENGELAND.
Heden komt het Lagerhuis weer bijeen.
Dc oppositie zal direct vragen stellen over
het Russisch accoord.
De afgevaardigde David Adams is voor
nemens den minister-president aan te be
velen zich naar Moskou te begeven, over
eenkomstig de verklaring, welke hij vóór
Münohen aflegde inzake de waarde van
persoonlijk contact tusschen de regeerings-
leiders.
In ieder geval verwacht men, dat Oham-
berlain de eerste de beste gelegenheid zal
aangrijpen om een verklaring af te leggen
over de onderhandelingen met de Sovjet-
regeering.
Ook de Chineesche en Spaansche kwestie
zullen te berde worden gebracht.
Een nieuwe reeks van vragen kan voorts
verwacht worden over het „Tsjechische
goud" en ook over de ramp van de Thetis.
De leider van Labour. AtHee. ondergaat
heden een operatie.
De dienstplicht.
Zaterdag hebben zich in totaal 220.018
jonge mannen van 20 en 21 jaar opgegeven
voor den dienstplicht. 3775 verklaarden ge
wetensbezwaar te hebben. Op enkele plaat
sen werden pamfletten onder hen uitge
duid door Jeugd- en vredesorganisaties.
Donderdag volgt de medische keuring.
Sir Philip Sassoon overleden.
Zaterdag Is Sir Philip Sassoon, conserva
tief lid van het Lagerhuis en onderstaats
secretaris voor openbare werken, op 50-ja-
rigrn leeftijd overleden, na een maand ziek
geweest te zijn.
Srssoon werd op 23-jarigen leeftijd lid
van het parlement. Hij heeft altijd veel
belangstelling voor kunst en luchtvaart
getoond.
ZWITSERLAND.
Credieten voor de
landsverdediging
Bij de gisteren gehouden stemming heeft
het Zwitsersche volk met groate meerder
heid. goedkeuring gehecht aan de wet
strekkende tot het uittrekken van een cre-
diet. groot ongeveer 400 mlllloen Zwitser
sche francs, voor de landsverdediging en
de organisatie van werken bestemd tot be
strijding van de werkloosheid.
ITALIË.
Grondwet voor Albanië.
Koning-keizer Victor Emmanuel heeft in
speciale audiëntie een Albaansche delegatie
ontvangen, ter plechtige overhandiging van
de grondwet, welke de vorst aan het Al
baansche volk heeft verstrekt.
De Albaansche minister-president ver
klaarde, dat Albanië altijd getrouw zal zijn
aan den koning-keizer en niet zal vergeten
wat het fascistische Italië gedaan heeft
voor zijn welzijn en vooruitgang.
De grondwet vermeldt o.a., dat de Al
baansche vlag rood is. met in het midden
de zwarte adelaar en het fascistisch em
bleem, dat het Albaansch de officieele taal
is, dat alle godsdiensten geëerbiedigd wor
den, dat de Albaansche staat geregeerd
werdt door een monarchale constitutioneele
rgeering, dat de troon erfelijk is volgens
de Salische wet in de dynastie van Victor
Emmanuel HI, koning van Italië en
Albanië, keizer van Ethiopië.
Koning Zoe naar Versailles.
Ex-koning Zog van Albanië heeft het
kasteel de la Mave, waar verleden 'ar-
hertog en hertogin van Windsor gelogeerd
hebben, voor drie maanden gehuurd. Men
verwacht de koninklijke familie hier tegen
het einde van de week.
Terecht ia "4711" beroemd om
de onovertroffen kwaliteit barer
Eau de Cologne. In even hooge
mate geldt dit ook voor de
nieuwe toiletzeepen van "4711".
Indien ge een gevoelige buid
hebt en aarzelt zeep voor Uw
gezicht te gebruiken, neem dan
deze nieuwe "4711"-zeep. Door
haar bijzondere mildheid en
kwaliteit zal ze voor Uw huid
en teint een weldaad zijn. Boven
dien ia deze nieuwe "47 li"»
kwaliteitazeep voor den prije
van 25 ct. zeer voordeelig, want
U doet er verrassend lang meel
Chyppe
Eaude.Cologne
Lavendel
0.25
1148
(Ingez. Med.)
De voorzitter van den Senaat. Grelser,
heeft twee nota's aan den Poolschen com
missaris-generaal doen toekomen. In de
eerste wordt gezegd, dat het den Senaat
niet mogelijk is nog langer betrekkingen te
onderhouden met de Poolsche ambtenaren
die betrokken zijn bij het incident van
Kalthoa.
In de tweede nota beklaagt de Senaat
zich over de toeneming van het aantal
Poolsche douane-beambten op grondgebied
van Danzig.
De Senaat deelt mede voortaan te zullen
eischen, dat de Poolsche douanebeambten,
die op het gebied der vrije stad dienst doenv
den eed Jegens Danzig afleggen. Tot dus
ver heeft Polen dit geweigerd.
Gouwleider Forster heeft op den districts
dag In Zoppot een redevoering uitgespro
ken, waarin hij ook inging op de Duitsch-
Poolsche betrekkingen. Hij verklaarde o.m
dat Polen sedert de opzegging van het ac
coord het masker heeft laten vallen. Spr.
gewaagde van woeste oprullngsredevoerln-
gen, smaad en laster jegens Duitschland
De Duitsche volksgenooten. zoo zelde de
gouwleider, worden ln Polen op de onge
looflijkste wijze behandeld. Men dreigt ln
Polen Danzig ln bezit te nemen. Men pro
voceert aan de grenzen van Danzig en te
gen een Duitsche, Danzlgsche volksgenoot
ls een sluipmoord bedreven. Voorts be
toogde spr. nog. dat de Danzlgsche regee
ring terecht de verwijdering geëlscht heeft
van de betrokken Poolsche ambtenaren en
hij eindigde met te zeggen, dat Danzig den
Fuehrer weet te vertrouwen, en weet. dat
Duitschland thans sterker is dan ooit en
penen is ook de trots van Danzlg.
nen ls ook de trots van Danzlg.
Polen wijst de nota's af.
Polen zal de eischen van Danzlg, vervat
in de beide nota's, niet inwilligen, wordt ln
Poolsche politieke kringen medegedeeld
Men acht deze nota's weinig ernstig; alleen
de Poolsche regeering kan er over oordee-
len of zij haar functionarissen terug wil
roepen, en het verzoek om het aantal Pool
sche douane-inspecteurs te beperken, wordt
onbegrijpelijk en ongerechtvaardigd ge
noemd Indien het aantal Poolsche inspec
teurs ls uitgebreid, dan ls dat omdat de
Danzlger douane-beambten de instructies,
welke zij van de centrale Poolsche leiding
hebben ontvangen, niet hebben uitgevoerd,
terwijl de douane van de Vrije Stad deel
uitmaakt van de Poolsche douane.
Tot nu toe heeft de Poolsche regeering
zich beperkt tot het aannemen van de no
ta's en heeft zij hierop niet geantwoord.
De ..Kurjer Warsawskl" schrijft, dat de
senaat van Danzlg met een maniakachtige
hardnekkigheid zijn briefwisseling met den
commissaris-generaal van Polen voortzet
om Berlijn en de natlonaal-socialistlsche
partij bewijzen van zijn activiteit te ge
ven." De Senaat zou een nieuwe spanning
tusschen Polen en Danzlg willen te weeg
brengen door nieuwe eischen te stellen,
doch die hebben voor ons, aldus het blad.
slechts een humoristisch karakter. Indien
de Senaat dreigt de functionarissen van 't
Poolsche commissariaat ln ..quarantaine"
te plaatsen, zal niemand deze dreiging
voor ernstig opvatten. Dat alles wordt
slechts gedaan om de opwinding te laten
voortbestaan.
PoolschJDuitsche filmovereenkomst
opgezegd.
De Poolsche filmproducenten hebben be
sloten de PoolschDuitsche overeenkomst
tot het uitwisselen van films tusschen beide
landen op te zeggen, aangezien Duitsch
land zijn verplichtingen niet ls nagekomen.
Gedurende de afgeloopen maand werden
51 Duitsche films vertoond in Poolsche bio
scopen, terwijl in Duitschland slechts ze
ven Poolsche films werden gedraaid
Ter gelegenheid van de eerste zitting van
den economlschen raad voor Pommeren te
Torun heeft de Poolsche vice-mlnlster-
president KwlatkowSki een rede gehouden
waarin hij o.a. zelde. dat de levensader van
de politieke en economische onafhankelijk,
heid van Polen loopt door Poolsch Pom-
De vrije toegang van Polen tot de
zee kan slechts verzekerd zijn over het
Pommersch gebied, dat steeds Poolsch
is geweest.
De aangesloten en eensgezinde natie
is vastbesloten het grootste risico te
loopen en zich de grootste opofferingen
le getroosten om dit opperste goed Ie
handhaven.
Misschien zal eens de dag komen, waarop
de internationale betrekkingen zullen wor
den geregeld door een hooge politieke cul
tuur, doch deze tijd schijnt nog ver ln de
toekomst te liggen en derhalve moeten we
met de grootste vastberadenheid onze
rechten verdedigen, onze rechten, welke wij
ongeschonden aan het nageslacht moeten
overgeven.
Sprekende over de economische moeilijk
heden, welke uit den huldigen toestand
voortvloeien, noemde Kwiatkowski den
douane-oorlog tusschen Polen en Duitsch
land als voorbeeld.
Deze is gunstig voor de Poolsohe econo
mie en heeft geleld tot de ontwikkeling
van Gdynia en het scheppen van nieuwe
takken van Industrie.
„De laatste oorlogsuitvinding," aldus ds
vice-president van den Poolsohen minister
raad. „is een oorlog zonder wapens. In
dezen oorlog moet het woord van staats
lieden het welzijn van millloenen menschen
vernietigen. In dezen oorlog overwint hij
die waakzaam blijvend naar bulten, In het
binnenland zijn dagelijkseh werk normaal
blijft verrichten.
Het land, dat tot de zaaiers van onrust
zal zeggen. „Wilt gij vrede, gij zult dezen
hebben, wat ooik uw ideologie ls, hoewel
gij deze voortdurend verloochent; zij zul
len de belangen van anderen niet te na
komen, noch de bestaande orde vernielen
indien gij evenwel oorlog wilt. zult gtj
dien hebben," dat land zal overwinnen
(applaus).
Zij, die een oorlog ontketenen, kennen
wel het oogenblik van begin, doch zij weten
niet den dag en de plaats, waar hij zal
eindigen (luide toejuichingen!.
Er bestaat geen land ter wereld, datnle
zal erkennen, dat zekere landen recht heb
ben op hun „Lebensraum". doch anderen
die niet minder werkzaam zijn, mogen niet
tot prooi dienen van deze eersten.
Misschien heeft Polen meer dan eenij
ander land behoefte aan „Lebensraum
doch het streeft hiernaar niet door anderen
te berooven, doch door Polen vooruit te
brengen.
Ieder schip, waarmede de Poolsche koop
vaardij wordt verrijkt, vergroot de Poolsche
„Lebensraum".
Tenslotte wees Kwiatkowski op de te
langrijke rol van Pommeren. Niets kan Po
len van de Oostzee verwijderen.
die uit Spanje terugkeeren, bestaan uit 330
officieren, 410 onder-officieren en 490 man
schappen
De demobilisatie in Spanje zal begin Juli
worden voltooid.
Op den tweeden verjaardag van den tra-
gischen dood van generaal Mola werd Za
terdag op de plaats, waar destijds het vlieg
tuig van den generaal is neergestort, bij
Alcocero in de provincie Pretoria, een groot
gedenkteeken onthuld.
Generaal Franco, alle leden der Spaan
sche regeering, de leden van den natlona-
len raad en het corps diplomatique woon
den de plechtigheid bij.
SPANJE.
De demobilisatie.
De Italiaansche vliegers, die hun mate
riaal heden aan de Spaansche luchtmacht
zullen overdragen, zullen op 9 of 10 Juni
vertrekken van Cadiz aan boord van de
..Duilio".
Te Palma de Majorca zal het personeel
der Italiaansche bases op de Balearen aan
boord genomen worden.
Te Genua wacht den vliegers een triom
fantelijke ontvangst. De luchtvaarttroepen,
ZUID-AMERIKA.
De Argentljnsche mlhlster van buiten
landsche zaken, Cantilo heeft verklaard,
dat Argentinië tot den Volkenbond is toe
getreden, omdat het dezelfde beginselen
nastreeft en zijn politiek gebaseerd ls op
rechtvaardigheid, arbitrage en verzoening
boven de ontketening van een oorlog. Het
feit dat het prestige van den Volkenbond
1? verminderd als gevolg van de wijzigin
gen, veroorzaakt door zekere mogendheden,
is voor Argentinië geen reden hem te ver
laten. Overigens, aldus Cantilo, verliest de
Volkenbond geleidelijk het politieke karak
ter. neemt zijn karakter van coördinatie en
intellectueele samenwerking toe en houdt
hij zich bezig met sociale vraagstukken.
De politieke orienteering van Argentinië
werd op de conferentie van Lima uiteen
gezet. Wil hebben gemeenschappelijke be
langen met Amerika, maar wij hebben ook
banden met Europa, waar wij niet tegen ln
willen gaan. Toch zou geheel Amerika
eventueel bereid zijn te antwoorden op
iedere inmenging, welke in strijd mocht
zijn met onze Idealen en tradities.
DUIVENSPORT.
DE TELEGRAAF (AALSMEER)
Wed\lucht van Larochc Migennes, afstand
488 K.M 1,03 6 40 uur. 1 U. Dekker 2. 3. 5.
W, Baars: 4, 10 A. Keesn; 6. C. Onderwater;
7. c. de Horde: 8 G. van Hulzen; 9. C. de Moor.
Aankomst 1ste duif 4.3.48 uur.
Japan en Engeland.
Het Japansche ministerie van marine
heeft een protest gericht tot de Britsche
marine-autoriteiten wegens het misbruiken
van de Britsche vlag door de Chlneezen en
het vervoer van wapenen en munitie door
Britsche schepen naar de aanhangers van
Tsjang Kal Sjek.
Het ministerie deelt mede. dat de Japan
sche marine zich in sommige gevallen niet
zal tevreden stellen met alleen een onde-
zoek naar de nationaliteit van een schip,
dat de Britsche vlag voert en dat, meer ln
het algemeen, de Japansche autoriteiten
niet langer kunnen dulden, dat derde mo
gendheden zich Inlaten met handeldrijven
dat Sjang Kai Sjek kan helpen.
De Britsche regeering heeft, naar de
„Nltsji-Nitsji" verneemt, besloten een twin"
tlgtal Chineesche terroristen ln de Britsche
concessie van Tienstin, onder wie de moor
denaars van den douane-beheerder en di
recteur van het filiaal Tientsin der Federal
Reserve Bank, uit te leveren aan de voor-
loopige regeering der Chineesche republiek
te Peking.
Het Foreign Office heeft hiervan recht
streeks de Kwo Min Tang-regeerlng in
kennis gesteld.
De Japansche consul te Tientsin had om
de uitlevering der moordenaars verzocht.
Japansche verliezen.
Het Chineesche gezantschap te 'sGra-
venhage heeft het A.N.P. een mededeeling
doen toekomen, waarin onder meer gezegd
wordt, dat volgens de verklaringen van den
woordvoerder van den Ch'neeschen mili
tairen raad tot het einde van 1938 ten
minste 283.333 Japansche officieren en
manschappen zijn gesneuveld
Gedurende de gevechten bij Nan Tsjang
en in Noord-Hoepei van den laatsten tild
reeds hebben de Japanners meer dan
60.000 man verloren.
Het Ch'neesche persbureau meldt, dat
leden van het Chineesche ko'.p» .Durf te
sterven" op 31 Mei te Hankau voor een
waarde van 20 mih oen ven aan Japansche
Telegram van mevr. Tsjang Kal Sjek-
Mevr. Tsjang Kal Sjek heeft telegrafisch
haar dank betuigt met de haar verleend»
onderscheiding van doctor honoris causa in
de rechten der universiteit van New Yersey
Mevr. Tsjang gaf uitdrukking aan den
wil van het Chineesche volk tot het eind»
toe te strijden.
„Wij zullen vechten tot dat onze krach
ten zijn uitgeput, indien dat noodlg ls. bil
onze inspanning ons land ongeschonden
aan komende generaties over te dragen
Wil zullen zonder ophouden strijden voor
de Internationale beginselen van recht en
rechtvaardigheid, welke den grondslag
vormen van de volksregeerlng en zonder
welke geen natie kan bestaan.
zijn behalve aan ons Bureau
ook verkrijgbaar bij de
Firma Ph. BROBBEL, Stationsweg no. <9.
Fa. A. H. J. WIJTENBURG. HaarLstraat 2.
W. G. J. VERBURG. Heerenatraat no. 2.
Fa. A. SOMERWIL Azn„ Hoogewoerd 24
A. M. VAN ZWICHT, Breeatraal no. 126
A. VAN EGMOND. Haven 2/4.
W. VAN LEEUWEN. lanvoBaensleefl
VERVOOREN, Haarlemmerstraat no.
19.
129
verband waarmede de Japanneezen ln de
stad den staat van beleg hebben afgekon
digd.
W. P. v. SAVOYEN. K. Rapenburg 12
BOEKHANDEL VAN DER VEEN
Geverestraat no. 59 Oegstgeest
1LGEM. LEESBIBLIOTHEEK RIETVELD
t.o. hel Postkantoor LeiderdolP
en aan de Kiosken.
T-i