üeuws
uit de Filmwereld
De onsterfelijke wals
Daladier over de vraag
„Oorlog of Overheersching
jOiit Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 12 Mei 1939
Derde Blad No. 24273
Manifestatie van Fransche eenheid
Vrede door
samenwerking
Militaire maatregelen
Dagbladreclame
is niet te vervangen
VRAGENRUBRIEK
êSSs*
Het oucfe Weenen herleeft
Gistermiddag is het Fransche parlement
Kr bijeengekomen. De voorzitter. Herrlot.
1 mededeeling van de ontvangst van
brief, hem toegezonden door den
SKho-Slowaakschen gezant te Parijs,
inn de Kamer dank werd gebracht voor
.eenstemmige uiting van sympathie voor
fsjecho-Slowaaksche volk. De Kamer
Weerde od deze mededeeling door staan-
elangdurig te applaudisseeren. Vervolgens
js minister-president Daladier de bood-
Ëao van president Lebrun voor. De mi
lliters en vele afgevaardigden hoorden
tok deze voorlezing staande aan.
Daarop hield Daladier zijn rede.
gij bracht hulde aan de jongemannen,
ieteland, ter zee en in de lucht Frankrijk
j ajn Imperium beschermen tegen alle
(dreigingen. Frankrijk is één groote werk-
Ms. vaar millioenen zonder staken ar-
[eiden voor de landsverdediging.
Eén vraagstuk wordt in de interna
tionale problemen van Europa gesteld:
bet vraagstuk van overheersching of
samenwerking. De groote vraag is. of de
verschillende belangen, welke de volken
scheiden, geregeld zullen worden door
vreedzame samenwerking of door ge
veld en macht.
Ilhladier vroeg of het noodig was te her-
Veren aan de geschonden overeenkom-
En, de verdwenen staten of de staten, die
[seen onderworpen niettegenstaande de
leest plechtige beloften, die op hetzelfde
icgenblik werden gegeven waarop in het
tegenovergestelde besluiten werden
jannen. Hii vroeg of hii moest herinneren
i economische eischen, welke als voor-
ler.dsel dienden voor politieke verlangens.
(Moet er aan herinnerd worden, aldus
jadier. dat. terwijl men niet ophoudt
i vrede aan te roepen, legers gemobili-
jerd worden, eskaders de zeeën doorklie-
i. luchtvloten zich concentreeren en dat
|ntig jaar na den oorlog millioenen man-
opnieuw de wapens dragen? Maar de
koe tot den vrede is bii alle volken zoo
kt dat men den vrede wel moet aanroe-
5 om geweldadige ondernemingen te ver
men. Bestaat de vrede in het binnen-
van het gebied van andere staten,
I hei stellen van steeds weer nieuwe
(then, die een conflict kunnen veroor-
in het veroordeelen van volken tot
(tóe door het opleggen van steeds nieuwe
ining. waaxdoor de internationale sa-
bterking. die hun is aangeboden, nutte-
Kzou worden? De volken, die vasthouden
óe methode van vrije samenwerking
s inachtneming van alle rechten der
|kn, moeten dan ook vastbesloten zijn,
t noodig tegen bedreigingen hun waak-
'leid en vastberadenheid te stellen,
'ris de wil van Frankrijk. Deze gedachte.
K wil hebben het gedrag der regeering
ppireerd.
pnkrijk kent geen haat het koestert
toprechte sympathie voor alle volken,
f met trouwens door een lange ervaring,
f oorlog geen enkel der bestaande vraag
den zou oplossen, dat die oorlog in
aideel haar oplossing moeilijker en
pittiger zou maken. Het is van mee-
dat in een wereld, welker natuurlijke
riommen vertienvoudigd zijn door de
hiding der wetenschap, ieder volk ge-
pelijk zijn aandeel in geluk en vrijheid
pionnen krijgen. De volken weten wel en
[ajn er trotsch op dit te zeggen, dat
«blik hen niet bedreigt, dat het ver-
"t met alle samen te werken en geen
volk wil overheerschen.
Wij behoeven niet rondom oïk ge
tuigenissen te vragen om te bewijzen.
d»t wij over geen aanval denken.
Onze politiek is uitsluitend gericht od het
tot elkaar brengen van menschen en volken
voor de verdediging van den vrede. Die ge
dachten hebben de onderhandelingen ge
ïnspireerd. waaraan wil hebben deelgeno
men of waarvoor wij in de afgeloopen we
ken het Initiatief hebben genomen.
De solidariteit tusschen Engeland en
Frankrijk is hechter en vertrouwelijker
dan ooit. Zij blijft de basis der Fran
sche politiek en wii zullen dien grond
slag niet laten verzwakken door
intrigues of door hatelijke en leugen
achtige propaganda.
Oo het oogenblik, dat het Brltsche volk,
brekend me. een eeuwenlange traditie, zich
vrijelijk ter beschikking van den dienst
plicht stalt, hernieuwt het Fransche volk
zijn broederlijken groet.
Met groote bewondering hebben wij ken
nis genomen van de edele boodschap, die
Roosevelt namens de groote Amerikaan-
sehe republiek tot de wereld heeft gericht.
De Fransche regeering heeft zich tot tolk
van de meening van alle Franschen ge
maakt door den president onmiddellijk haar
adhaesle te betuigen Ongetwijfeld heeft
ons land altijd verklaard voorstander te
zijn van de leerstelling, die door een alge
meen accoord een vereeniging wil tot stand
brengen van alle mogendheden. d:e hun
veiligheid willen waarborgen. Maar de er
varing van de afgeloopen twintig jaar heeft
ernstige moeilijkheden voor een dergelijke
algemeene overeenkomst aan het licht ge
bracht. Hoe meer volken men tracht te
vereenigen in een dergelijke overeenkomst,
des te meer verliest de overeenkomst aan
nauwkeurigheid en kracht, doordat iedere
staat er toe gébracht woTdt beperkingen of
voorkeuren in te voegen. Daarom hebben
wii duidelijke en eenvoudige overeenkom
sten gesloten met de volken, die zich met
ons willen vereenigen voor de gemeen
schappelijke verdediging van hun en onze
levensbelangen. In andere streken van
Europa hebben wij in overleg met Enge
land aan zekere staten een spontane en
eenzijdige garantie gegeven.
Er worden nog andere onderhandelingen
gevoerd, waarbij men uitgaat van hetzelfde
inzicht voor de werkelijkheid. Ik herhaal,
dat alle vredelievende landen tot samen
werking worden uitgenoodigd. Zoo hebben
wij op 20 Maart Roemenië laten weten, dat
wij het onmiddellijk te hulp zouden snellen,
als het zou worden aangevallen. Ook Grie
kenland hebben wii onzen onmiddellijker!
bijstand beloofd in geval van een aanvals-
bcdnetging. Verder hebben wij na het be
zoek van minister Beek aan Londen en het
beloven van wederkeerige garanties door
Ehgeland en Polen in overleg met dit nobele
en moedige volk de noodige maatregelen
genomen, die vereischt zijn voor een on
middellijke toepassing van ons bondgenoot
schap. Ik herinner aan de verklaring, die
ik op 13 April tegenover de pers heb af
gelegd. Die verklaring krijgt haar volle be-
teekenis op het oogenblik zelve, dat Polen
waakt voor de verdediging van zijn levens
belangen.
Wii onderhandelen met Turkije over een
garantieovereenkomst voor de handhaving
van den vrede in het Oostelijk deel der
Middellandsche Zee, waar onze belangen
solidair zijn. Met dat land zullen wii ook in
den meest vriendschappelijken geest een
regeling treffen voor het vraagstuk, dat
sedert lang tusschen ons bestaat Het be
zoek dan generaal Weygand zoo juist aan
Turkije heeft gebracht, heeft aangetoond
hoe groot de achting is. die beide landen
verbindt.
Tenslotte achten wii het zeer wenschelijk.
dat de Sovjet-Unie deelneemt aan dezen
gemeenschappelijken arbeid van wederzijd-
schen bijstand. Het Fransch-Russische ver
drag betuigt, dat het streven naar en het
handhaven van deze deelneming op den
voet van gelijkheid en wederkeerigheid tot
de constante gegeven-, van onze diploma
tieke actie behooren. Als er nog een:g ver
schil van meening bestaat over de bijzon
derheden van dit accoord tusschen de re
geeringen van Engeland. Rusland en
Frankrijk, heeft men toch reeds in het be
ging der besprekingen den nadruk er op
gelegd, dat de groote belangen van den
vrede door gemeenschappelijke actie gered
moeten worden.
Zoo ziet men in Midden-Europa en
het naburige Oosten voor het eerst een
der voorwaarden vervuld, die wij altijd
onmisbaar hebben geacht voor de hand
having van den vrede: gemeenschap
pelijke verplichtingen van Engeland en
Frankrijk. Moet ik hier nog aan toe
voegen. dat deze diplomatieke arbeid
geen ander doel heeft dan de bescher
ming van vrijheid en onafhankelijk
heid van alle volken?
Wij willen den vrede met eerbiediging
van alle redhten. Geweld of bedreigingen
zouden Europa tot een catastrofe lelden.
In samenwerking met alle staten, die in
eere willen leven, zijn wij vastbesloten ons
tegen geweld en bedreiging te verzetten.
Een waakzame en krachtige buitenlandsche
politiek eischt krachtsinspanning van het
volk. Een binnenlandsche gemakzuchtige
politiek zou haar tot niets doen vermin
deren.
De vrede wordt behouden of veroverd
door volhardenden dagelfjkschen arbeid,
door den standvastigen wil van een ge
heel volk, dat bereid is tot het brengen
van ieder offer voor het behoud van zijn
vrijheid.
De nationale verdediging is één ge
heel. Zij eischt in de eerste plaats mi
litaire maatregelen. Wij hebben die ge-
aileen in mei
4644
CIngez. Med.)
viat
(Ingez. Med.l
nomen. Wij denken er niet aan die te
verminderen, wij zullen ze veeleer ver
sterken, als buiten onze grenzen zekere
massale mobilisaties gehandhaafd blij
ven.
De nationale verdediging eischt ook fi-
nancieele, economisohe en maatschappe
lijke maatregelen. Alleen voor het jaar
1939 moeten wij meer dan 50 milliard be
steden aan de bescherming van het vader
land. Het was dus niet te vermijden, dat
van den Fransehen burger zware offers
gevraagd werden. Wij hebben dat gedaan,
slechts bezield door de zorg voor het na
tionale welzijn.
Hoe zwaar deze offers ook zijn. wij kun
nen tenminste zeggen, dat het levenspeil
van onze arbeidende klasse aanzienlijk lïoo-
ger is dan het peil dat den arbeiders van
aangrenzende groote staten wordt opge
legd.
Frankrijk blijft een schuilplaats voor
geld. Het goud blijft naar Forankrijk te-
rugstroomen. De schatkist kan aan iedere
noodzakelijkheid het hoofd bieden. De heil-
looze vooruitzichten van bankroet en in
flatie zijn voortaan verdwenen. Bewijst dat
niet de doeltreffendheid van het plan, dat
wij blijven uitvoeren?
Terwijl zekere personen spieden naar
onze tekortkomingen, behoef ik slechts te
zeggen, dat er op het oogenblik in Frank
rijk één onderneming is, waar gestaakt
wordt: 13 arbeiders hebben er het werk
neergelegd.
Ik wil hulde brengen aan de vaderlands
liefde der Fransche arbeiders, aan hen. die
onder de wapenen zijn geroepen en die er
trouwens van verzekerd kunnen zijn, dat
zij krachtens onze decreten hun betrekking
terug zullen krijgen, wanneer de interna
tionale toestand het mogelijk maakt, dat
zij naar hun haardsteden terugkeeren. Dit
is de humane, nationale politiek van
Frankrijk.
Zij geldt niet alleen voor het rijk in
Europa, maar ook voor Noord-Afrika en
voor het geheele rijk. welks zonen dage
lijks betuigen, dat zij de groote Fransche
gemeenschap tot de laatste inspanning
zullen verdedigen. Daaruit putten wij onze
werkelijke kracht, waardoor wij alle be-
proevlnigen te boven kunnen komen, waar
door wij den vrede zullen kunnen redden.
Deze kracht is de diepgewortelde eenheid
van Frankrijk, de onverwoestbare eenheid
van alle Franschen.
Zekere personen hebben gehoopt, dat
men Frankrijk, dat onoverwinnelijk is
in eenheid, zou kunnen demoralisee-
ren door de afwisseling van bedreigin
gen en vredesbeloften. Men scheen
Frankrijk te willen uitputten door de
zen nieuwen vorm van oorlog zonder
veldslagen, dezen oorlog van onzeker
heid en van bezorgdheid. Maar onze
vastberadenheid is niet verzwakt en
zal niet verzwakken.
Wq weten, dat wij ons vaderland, onze
vrijheden, ons geloof, ons ideaal, onze
mensohelijke waardigheid hebben te ver
dedigen. Als men een rechtvaardige vrede
op den voet van gelijkheid wil. zijn wij
daartoe bereid. Wie een aanslag ap den
vrede doet, zal de kraoht van onze wape
nen leeren kennen. Als men er naar streeft
onh uit te putten door de weifeling tus
schen oorlog en vrede, zullen wij stand
houden, zoolang het noodig is. Noch het
geweld, noch de list zullen tegen Frankrijk
iets vermogen.
(Buiten veramwooraeiqkheio aer Reaacuei.
Copie van de al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
VOOR DE LEIDSCHE BLEEKNEUSJES.
Morgen 13 Mei houdt de af deeling Lelden
van het Centraal Genootschap voor Kinder-
herstellings- en vacantiekolonles zijn jaariyk-
sche straatcollecte. Er behoort tegenwoordig,
nu de collecten steeds talrijker worden, moed
toe, er weer een aan te bevelen. Toch wagen
wij het er op, omdat wij van meening zijn, dat
juist in dezen tijd onze vereeniging in een
dringende behoefte voorziet. Was de uitzending
van zwakke en herstellende schoolkinderen
vroeger reeds nuttig en noodig. hoeveel te
meer is zij dit thans, nu de huiselijke omstan
digheden in zooveel gezinnen door achteruit
gang in zaken of door werkloosheid zoo bij
zonder moeilijk en drukkend zijn. Vijf of zes
weken in een gezonde opgewekte omgeving, met
volop licht, lucht en goede voeding doen vaak
wonderen! Om ons in staat te stellen veel kin
deren dit wonder te doen beleven, vragen wjj
U vriendelijk onze collecte dit jaar weer in
ruime mate te gedenken.
HET BESTUUR.
Haar handen stijf van
rheumatische pijn.
Zijn nu echter weer normaal.
Hoe lang U ook reeds aan rheumatische
pijnen lijdt, er is altijd hoop voor U als U
regelmatig Kruschen gebruikt
„Ongeveer 2 jaar geleden ging ik bijna
nooit uit. want Joopen was mij te pijnlijk.
Ik probeerde van alles, maar werd niet
beter. Toen las ik zooveel over Kruschen,
dat ik het nog één keer wilde probeeren.
Het duurde drie maanden, voordat ik mij
wat beter voelde, maar ik hield vol en
sindsdien voel ik mij uitstekend en gebruik
nooit meer een stok. Mijn handen waren
stijf, maar zij zijn nu weer normaal."
Mej. A. L.
Rheumatische pijnen ontstaan, doordat op
gehoopte afvalstoffen, waaronder urinezuur
een der gevaarlijkste is, Uw organisme ern
stig verontreinigen. De zes zouten in Kru
schen verwijderen deze afvalstoffen vol
komen langs de natuurlijke kanalen door
aansporende werking op lever, nieren en
ingewanden, waardoor Uw bloed wordt ge
zuiverd en de pijnen langzamerhand zullen
verminderen, om tenslotte geheel te ver
dwijnen. Kruschen Salts is uitsluitend ver
krijgbaar bij alle apothekers en drogisten.
4690 (Ingez. Med
W. M. te L. Aangenomen dat voor water
f. 2.50 per maand wordt afgetrokken, mob.
waarde geschat wordt op f. 200 en er geen
kinderen zjjn die voor aftrek in aanmerking
komen, dan zal de personeele belasting: in
toaal f. 48,17 bedragen.
P. J. N. te L. Blijkbaar is U niet het
geheele kalenderjaar in betrekking geweest. Uw
inkomen zal dus over het belastingjaar moe
ten worden geschat met inachtneming van de
op 1 Mei bestaande feiten. De 4% korting mag
niet worden afgetrokken, indien deze regeling
voor U vóór 1 Mei 1937 niet van kracht was.
Studiekosten en examengeld mogen niet in
mindering worden gebracht. Over het algemeen
mogen reiskosten niet worden afgetrokken. Dit
wordt veelal aan het inzicht van den inspec
teur overgelaten. U wordt aangeslagen, doch
hoeveel uw aanslag zal bedragen kunnen wij
zonder nadere gegevens niet becijferen.
P« BRENGT „DE MAGINOT LINIE".
J Ji#ame uit de film „Maginot-linie".
nooit mogelijk werd geacht, is
'lWschledde onthulling van de
kit, gln°t Linie, de ruim 200 K M.
(en van geheime ondergrondsche
n scheidingslijn van Frank-
HiJ' berde Rijk, Duitschland.
lang is de contructie van deze
Motte
grootsche, ondergrondsche fortificatie ge-
perfectlonneerd onder absolute geheimhou
ding.
Tien jaar lang hebben prikkeldraad en
een gewapende macht zelfs Fransche bur
gers. journalisten en fotografen vér gehou
den van de geheimen, die deze ondergrond
sche stad van staal en vuur voor de we
reld verborgen hield.
Doch toen met de jongste oorlogsdrei
ging. de Maginot Linie een factor van in
ternationale beteekenis werd. stemde het
Fransche Ministerie van Oorlog er in toe,
het geheim prijs te geven.
En het was RKO, die de speciale toestem
ming kreeg van het deuxième bureau, dit
geheim aan de wereid te vertellen. Came
ramen en regisseurs werden de donkere,
geheimzinnige diepten ingestuurd en kwa
men naar bulten met rollen celluloid, die
ten slotte samengevoegd werden tot een
imponeerende film: „de Maginot Linie".
En zoolang de wereld wapens heeft, zullen
er in de Maginot Linie de mannen zijn,
wien Frankrijk zijn vrijheid toevertrouwt.
PAULA WESSELY GAAT WEER FILMEN!
Na een tijdlang alleen op het tooneel te
zijn opgetreden, zal Paula Wessely binnen
enkele weken weer beginnen met de opna
men voor een nieuwe U. F. A.-film „Maria
Ilona.
De intrigue van deze film is ontleend aan
den roman Hona Beck van Ostwald Richter-
Tasik; Philipp Lothar Mayring, Werner Ep-
linius en Richard Billinger bewerkten het
verhaal (dat omstreeks 1848 tijdens het
Hongaarsche verzet tegen de Habsburgers
speelt) voor de film. Deze begint op het mo
ment, dat Ferdinand wordt opgevolgd door
Franz Josef, en vorst Felix Schwarzenberg
voor de kolossale opgave wordt geplaatst, de
reeds In alle voegen krakende monarchie
van een totalen ondergang te redden. Want
de Hongaren hebben inmiddels onder leiding
van Kossuth belangrijke successen behaald
en een revolutie staat voor de deur Ondanks
den woellgen tijd bloeit er echter een groote
liefde op tusschen den Oostenrijker Schwar
zenberg en een Hongaarsche, Ilona. maar
het kan niet anders of deze liefde moet
staan in de schaduw van de gebeurtenissen,
die rond hen gebeuren.
Schwarzenberg wordt in deze film ge
speeld door Willy Birgel, die daarmede voor'
de eerste maal de partner is van Paula Wes
sely. die de Hona-rel voor haar rekening
neemt Het is ook de eerste maal, dat Geza
von Bolvary als regisseur van Birgel optreedt
Den laatsten tijd pas heeft von Bolvary het
roer omgegooid was hij voordien een re
gisseur. die vooral zijn kracht zocht in het
operette- en revuegenre, zijn samenwerking
met Paula Wessely (in „Die Julika" en
„Spiegel des Lebens") is het beslissende
keerpunt geworden in zijn loopbaan: van
dat moment af heeft hij zijn capaciteit ge
toond als regisseur van serieuzer werk.
Toen wij een onderhoud hadden met Paula
Wessely kwam al spoedig het gesprek op de
omstandigheid, dat er in zoo langen tijd
geen film meer met haar was verschenen.
Dat komt daardoor, omdat Paula Wessely óf
het een óf het ander doet. Zij is van mee
ning, dat men niet ongestraft des avonds op
het tooneel kan staan, wanneer men den
ganschen dag bezig is geweest met filmen.
Beide kunsten stellen heel andere eischen
en wanneer men filmt, dan moet het too-
I neel daartoe voldoende tijd laten. Dat is tot
dusverre niet altijd het geval geweest
juist den laatsten tiid heeft het tooneel haar
weer geheel geheel in beslag genomen Een
dezer dagen loopt echter haar tooneelcon-
tract af en dan komt er w-eer tijd om te
gaan filmen.
Hierboven Fernand Gravet en Luise Rainer. in één der scènes.
De film ..The Great Waltz", die hier deze
week met Fernand Gravet als Johann
Strauss en Luise Rainer in de hoofdrollen,
vertoond wordt, heeft het motief van den
onsterfelijk gebleven dans der dansen. ..de
wals uit Weenen", de wals der familie
Strauss. De film is tevens de film van een
carrière: de carrière, romantisch en vol
charme, vol leven, zijn drama's en zijn
emotie, het leven van den walskoning
Johann Strauss. Het is de bekende Fran
sche acteur Fernand Gravey i zooals thans
Gravet's naam officieel gespeld wordt), die
aan deze zwierige figuur, zooals hij ten voe
ten uit met zooveel liefde door de Weeners
middenin hun stad werd uitgebeeld, den
warmen gloed van leven gaf. Naast hem
plaatste Metro-Goldwyn-Mayer de vrouw,
Weensche van geboorte, die in de filmwereld
schooner en zuiverder die tragi-komische
coquetterie belichaamt dan wie ook: Luise
Rainer. tweemaal achtereen gekroond tot de
„beste actrice van het jaar". Dat men juist
haar de schijnbaar zoo bescheiden, eenvou
dige rol van Schani's trouwhartige vrouw
Poldi gegeven heeft, bewijst, hoe hoog de
Metro deze film heeft aangeslagen, en hoe
veel vrijheid zij regisseur Julien Duvivier in
zijn keuze en zijn werk gelaten heeft.