BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 9 Mei 1939
Derde Blad No. 24270
De Nederlandsch-Belgische
betrekkingen
Het bezoek van de Koningin
aan België
Éie Jaargang
De 70sie verjaardag van minister
Slotemaker de Bruine
Inkrimping van steunverleening
en werkverschaffing
Verkeersongevallen
Landbouw
Wat moet ik doen bij
Luchtaanvallen
Officieel programma vastgesteld
Ter gelegenheid van den 70sten verjaar
dag van prof. dr. Slotemaker de Bruine is
den jubilaris gisteravond in hotel de Witte-
l,tu<r te Den Haag door vrienden en mede
werkers een maaltijd aangeboden Tot de
aanzittenden behoorden de ministers Colijn
van Boeyen en Geseling, de oud-ministers
Beelaerts van Blokland (vice-president van
den raad van state). Donner en Schokking.
Oud-minister de Geer. die mede behoort
tot hen. die het initiatief namen tot deze
samenkomst, was verhinderd tegenwoordig
te zijn. Onder de in totaal ongeveer 70
gasten waren voorts Kamerleden, hoog
leeraren. predikanten, ambtenaren sociale
tverkers op de vele terreinen, waarop prof.
Slotemaker zich heeft bewogen en persoon
lijke vrienden. Gedurende den disch werd
het woord gevoerd door een tiental sprekers
die verschillende aspecten van den levens
arbeid van prof. Slotemaker naar voren
brachten. Na afloop bleef het gezelschap
gemlmen tijd bijeen.
Ui VERBAND MET DE TOENEMING VAN
ARBEIDSMOGELIJKHE1D IN
LAND- EN TUINBOUW.
Het voorjaar doet de werkzaamheden in
land- en tuinbouw weder toenemen en
'aardoor ontstaat voor velen weer de mo-
ijkheid vrijen arbeid te aanvaarden. In
«band daarmede wordt geleidelijk, even
als in vorige jaren, in die streken van het
ad, waar daartoe, tengevolge van bo-
engenoemde mogelijkheden, aanleiding is,
(e gelegenheid tot arbeiden in werkver-
haffing, zoomede de steunverleening,
opgezet of de omvang ervan ingekrom-
n.
De desbetreffende maatregelen worden,
wordt ons van officieelezijde medege-
eeld, niet getroffen dan nadat de provin-
'ale inspecteurs voor de werkverschaffing,
rbij terzijde gestaan door de districts-
iders van den rijks-controledienst voor de
eunverleening, overleg hebben gepleegd
et de vertegenwoordigers van de vakcen-
aJes en de betrokken gemeentebesturen.
Voor de provincie Friesland is thans door
■ii minister van sociale zaken machtiging
.trieend, om, evenals in voorgaande jaren,
een groot aantal gemeenten personen,
ie in werkverschaffing of steunverleening
Ijn opgenomen, geleidelijk te doen af-
loeiendan wel in een enkel geval de
'aatsing geheel stop te zetten. Geheele
topzetting zal in Friesland waarschijnlijk
«hts in een zeer enkele gemeente vol-
dig kunnen worden doorgevoerd, daaren-
>en zal wel een geleidelijke vermindering
n overheidswege worden bevorderd.
De inspecteur voor de werkverschaffing
door den minister van sociale zaken ge-
dchtigd in bovenstaanden zin de gemeen-
sturen in te lichten, waarbij steeds re-
nlng ermee zal worden gehouden, dat,
nneer de praktijk aantoont, dat van de
afgestelde regeling moet worden afgewe-
terzake met de grootst mogelijke soe-
lheid, zal worden opgetreden.
Zeer binnenkort zullen ook in sommige
«ere provincies overeenkomstige regelin-
n worden getroffen.
EEN ACTIE VAN HUIS- EN GROND
EIGENAREN.
Inzake schadevergoeding bij
luchtaanvallen.
Naai' aanleiding van een op 6 Maart ge-
t ouden lezing door mr. J. Blom op de al-
Itmeene ledenvergadering van de Ver. van
«is- en Grondeigenaren en Bouwonder-
Eners te Wassenaar, over het onderwerp
"ie betaalt de schade veroorzaakt door
htaanvallen?". voor welke lezing toen
toote belangstelling bestond en waarvan
'1 uitvoerig verslag gaven, heeft het be-
van genoemde vereeniging thans
«tact gezocht met alle zustervereenigin-
Rn in den lande, om een aigemeene actie
n Nederlandsche eigenaren te verkrijgen,
neinde met succes een oplossing te kun-
w vinden voor het geval in tijden van
"nog schade wordt aangericht.
aLs geenszins billijk aange-
de schade alleen voor rekening
«n de eigenaren blijft, omdat deze schade
nhli van omstandigheden, die het
L!?vj°"c aangaan. Men .is daarom van
nu da' die schaden ook door de ge-
tfn lap zuUen moeten worden gedra-
L°en det wordt als een ramp geacht,
poneer de huiseigenaren in ons land aan
'ot zouden worden overgelaten.
bestuur van de vereeniging wil bij
„T?11™ instemming van de zusterver-
v.Jhhgmi trachten het probleem op te
ES b'X- door het instellen van een com-
(n sfl ?le il?t waagstuk zal bestudeeren
tal tr i\arbil aansluitend, de beste wijze
';a™ten te vinden om deze aange-
RïïrvJ met spoed en klem onder de
«riïïl van de Regeering en/of volks-
«Senwoordiging te brengen,
NAAR AMSTERDAM VIA DEN OUDEN
WEG.
Jjiniemeester van Amsterdam vestigt
"ridacht van automobilisten op het
r^Ii' deraag 11 Mei as. zal in dat ge-
»(rk»« Van Amsterdam, waai' de nieuwe
Uitkomt6® Amsterdam's-Gravenhage
worden o eeJ luchtbeschermingsoefening
wordf1 bestuurders van motorrijtuigen
aai ''ie'' voorkoming van oftonthoud.
«en Uv n' dien avond Amsterdam bin-
Halh» ®men bver den rijksweg Haarlem-
j|„weE-Ainsterdam ,ten opzichte waarvan
ge)denavond geen beperkende bepalingen
VERSPREIDE BERICHTEN.
nn 1?iï?one audiëntie van den minister
ten. zal Vrijdag niet plaats heb-
De K.N.AC, schrijft:
De voorloopige gegevens betreffende het
aantal verkeersonsevallensiachtoffers, als
verstrekt door het Centraal Bureau voor de
Statistiek, toonen over de laatste zes
maanden het volgende beeld i tusschen
haakjes de overeenkomst'ge cijfers van
vorig jaar):
gedood ernstig gewond
October 90 147 408 4041
November 68 (62) 365 <329)
December 42 (45) 312 (314)
Januari 42 (52) 326 (306)
Februari 46 39 314 287)
Maart 43 42 361 (331)
Een groot aantal ongevallen vond helaas
weer plaats door het onverwachts overste
ken van rijbanen door wielrijders. Daarom
wil de K.N.A.C. er nogmaals dringend op
wijzen, dat de regel „rechts gaat voor" uit
sluitend eeldt voor het verkeer uit züwegen
(doch zelfs ook daar niet voor zooveel deze
zijwegen uitkomen op voorrangswegen, zij
onverhard zijn of zelfs uitritten vormen).
Wil men dus buiten de kruispunten van
wegen een weg oversteken of van een weg
linksaf slaan dan kan men ten opzichte
van het inhalend verkeer geenerlei voor-
rangsrecht laten gelden.
WETSONTWERP INZAKE DE REGELING
VAN HET ACCOUNTANTSWEZEN.
Het bestuur der Nederlandsche unie van
accountants hield een vergadering met de
leden van het curatorium, den keurings-
raad en den raad van toezicht der vereeni
ging, ter bespreking van het door den
minister van economische zaken bij de
Tweede Kamer ingediende ontwerp van wet
tot vaststelling van regelen betreffende het
accountantswezen.
De voorzitter der unie, de heer C. H. van
den Berg, gaf een uiteenzetting van het
wetsontwerp en deed daarbij uitkomen, dat
dit ontwerp, al moge het in enkele opdich
ten afwijke n van de door de regeerings-
commissie 1928 voorgestelde regeling, in
wezen daarvan weinig verschilt en tot de
zelfde consequenties zal leiden.
In de bespreking, waaraan door velen der
aanwezigen werd deelgenomen, werden van
varschillende zijden ernstige bezwaren
tegen het ontwerp naar voren gebracht.
Tenslotte sprak de vergadering unaniem
als haar oordeel uit. dat de voorgestelde
regeling berust op onjuiste motieven, zich,
in tegenstelling met hetgeen in de memorie
van toelichting wordt betoogd, niet aan
sluit aan het in het maatschappelijk leven
gegroeide, niet geeft wat de maatschappij
behoeft en wat door het algemeen belang
wordt geëischt en op onrechtvaardige wijze
ingrijpt in veler bestaan.
Door de vergadering werd een commissie
aangewezen, bestaande uit: eenige leden
van het bestuur en de heeren prof. ir. D.
Dresden, prof. mr P. S Gertrandy en mr.
J. A. G. M. van Hellenberg Hubar. welke de
bezwaren der unie ter bevoegder plaatse
zal kenbaar maken.
GESCHENK VOOR HET M.S. „ORANJE"
Wal-personeel van de „Nederland"
biedt stuurrad aan.
In de loods „Celebes" aan de Javakade
te Amsterdam is gistermiddag te vier uur
een bijeenkomst gehouden van het vaste
walpersoneel der N.V. Stoomvaart Maat
schappij „Nederland", waarbij aanwezig
waren de vier directeuren van deze maat
schappij, de heeren Van Hengel, Bronsing,
de Boer en Kretschmar van Veen, om een
geschenk in ontvangst te nemen, dat het
vastewal-personeel de directie aanbood
voor het nieuwste motor-mailschip dezer
maatschappij, dc „Oranje", die in Juli a.s.
in de vaart zal tomen.
De voorzitter van het comité, de heer F.
Hiddinga. sohetste de gevoelens van saam
horigheid, welke het vastewal-personeel
koesterde voor de maatschappij, waarmede
allen zich verbonden voelen en welke men
tot uiting had willen brengen door een
geschenk, dat een plaats zal vinden aan
boord van de nieuwste aanwinst der maat
schappij, waarop ieder lid van het perso
neel trotsch is. Spr. herinnerde er aan, dat
een der eerste schepen van de „Neder
land", „Prins van Oranje" heette en hoe
sedert dien de schejpen er op waren voor
uit gegaan, terwijl telkens opnieuw de ver
knochtheid met het Oranjehuis was geble
ken. Aan het slot van zijn rede bood hij
het fraaie, uit coromandelhout vervaar
digd stuurrad aan met den wenseh, dat
daarmede de „Oranje" altijd in veilige ha
ven gestuurd zal mogen worden. Alle aan
wezigen hieven hierna het Wilhelmus aan.
Namens de directie van de „Nederland",
dankte de heer van Hengel, die verklaarde,
dat de directie zeer getroffen was door
dit blijk van medeleven en die alle aan
wezige 500 man van het vastewalpersoneel
uitnoodigde, met hun vrouwen een bezoek
aan boord van de „Oranje" te brengen,
wanneer het stuurrad gemonteerd zal zijn
Het geschenk ging vergezeld van een oor
konde, waarop de handteekeningen ston
den van de 500 leden van het vastewal-
personeel, die er aan hadden medegedaan.
CENTRALE VOOR WERKLOOZENZORG.
Als inzet voor de vijfde collecte-actie van
de centrale voor werkloozenzorg (gesticht
op initiatief van den raad van Nederland
sche kerken voor practisch Christendom)
hebben gisteravond in een extra-radiouit
zending minister-president dr. H, Colijn,
de commissaris der Koningin in de provin
cie Zuid-Holland, jhr. mr. dr. van Karne-
beek, de burgemeester van Amsterdam, dr.
de Vlugt en tenslotte de voorzitter der
centrale, de heer W. J. Hemmes, een be
roep op luisterend Nederland gedaan om
den belangrijken arbeid van dit lichaam
te steunen.
Wanneer U lid was van de afdeeling
Lelden der Ned. Ver. voor Luchtbe
scherming secretaris is de heer
D. C. KOK. Rapenburg 9, Tel. 807
xou U het antwoord op die vraag
weten
Ieder betaalt contributie naar draagkracht
(minimum 25 cents 's jaars).
4478
(Ingez. Med.)
Eén van de eerste zaken die de nieuwe
Belgische regeering Pierlot op haar tafel
vindt, is de verlenging van de Nederlandsch-
Belgische contingenteerings-overeenkomst.
die op 1 Mei j.l. afliep. Sinds in beide landen
de neiging bestaat de binnenlandsche markt
allereerst voor de eigen productie te reser
veeren. gaat dat niet zoo gemakkelijk, zelfs
niet bij nog zooveel goeden wil van beide
zijden. En aangezien hier in België de be
zwaren van den kant van den landbouw
komen, lijkt het me de moeite waard u iets
te vertellen over de huidige ontwikkeling in
België op agrarisch gebied.
Het Kabinet-Pierlot heeft in haar regee
ringsverklaring gezegd, dat zij in haar land.
bouwpolitiek van de volgende principes zal
uitgaan: voldoende rentabiliteit van de prij
zen en „bescherming tegen de kustmatig
door het buitenland hooggehouden concur
rentie." In Katholieke kringen het mach
tigste agrarische lichaam is hier de R. K
Boerenbond met haar 115.566 aangesloten
gezinshoofden is men de meening toege
daan dat de regeering evenals in de nijver
heid ook den landbouwer een behoorlijk be
staansminimum moet waarborgen. Daarom
is de leus van de Katholieke landbouworga
nisaties en hun politieke woordvoerders
het Katholieke Blok bescherming van den
verkoopprijs. Dat beteekent allereerst be
scherming van de binnenlandsche markt te
gen de buitenlandsche concurrentie. En aan
gezien Nederland de grootste importeur is
van landbouwproducten: wering van den
Nederlandschen invoer, resp. wijziging van
het bestaande Nederlandsch-Belgisch han-
delsaccoord. Nu de Katholieke Partij sinds
de verkiezingen weer de sterkste in het land
is geworden en het Katholiek agrarisch ele
ment ook in het kabinet flink vertegenwoor
digd is, verwacht dus de Belgische landbouw
dat aan haar eischen meer aandacht zal be
steed worden en ..haar belangen niet aan
die van de Belgische nijverheid zullen wor
den opgeofferd." Want de Belgische nijver
heid ziet den Nederlandschen klant niet
graag minder koopen. Bij een totaal voor
Nederland nadeelig saldo van den handels
balans in 1938 ten bedrage van 535 millioen
francs, laat de handel in landbouwproduc
ten tusschen beide landen een nadeelig saldo
voor België van nagenoeg f 500 millioen.
Dat beteekent dus een voordeelig saldo voor
de Belgische nijverheidsproducten van circa
fr. 1 milliard. Bovendien propageert men in
kringen van de Belgische industrie „politiek
van goedkoop leven" onder het motto dat dit
land een exportindustriestaat is.
De tegenstelling landbouwindustrie da
teert hier vooral vanaf de crisisjaren toen de
groote buitenlandsche markten zich begon
nen te sluiten, de Belgische markt over
stroomd werd met buitenlandsche artikelen
en de regeering zich genoopt zag. ten einde
de Belgische landbouw (die door de oorlogs
jaren ook technisch achterop was) voor
volkomen ineenstorting te behoeden, tot
contingenteering, verhooging van invoer
rechten. enz., over te gaan. Dat ging in tegen
den wensch „goedkoop te leven" van de nij
verheid. Vooral onder de regeering van het
nationaal herstel, het ministerie van Zee
land, heeft men getracht die tegenstrijdige
belangen te verzoenen. Vooral de socialisten,
die op het platteland wilden doordringen
zonder hun aanhangers uit de nijverheid
voor het hoofd te stooten. propageerden de
leus: groote rentabiliteit van den landbouw
niet door een hoogeren verkoopprijs die het
leven duur maakt, maar door verlaging van
den kostprijs, aanmoediging van qualitatieve
verbeteringen in den landbouw door den
Staat. In Katholieke kringen moest men na
tuurlijk niets van deze socialistische propa
ganda en hun neiging tot „verstaatlichung"
hebben. Aangezien de technische voorult-
Het A.N.P. meldt uit Brussel:
Gedurende het officieele bezoek, dat H.
M. Koningin Wilhelmina der Nederlanden
van 23 tot 26 Mei a.s. aan het Belgische
Hof zal brengen, zal het leger den eere-
dienst waarnemen.
Den eersten dag, op 23 Mei, zal de Ne
derlandsche Koninklijke trein, waarmee de
Koningin de reis maakt, te 15.20 uur te
Esschen aankomen. Bij aankomst van den
trein zullen daar aanwezig zijn de com-
man dant van het tweede militaire district
en een eerewacht van het zesde regiment
linietroepen, bestaande uit vier detache
menten. met vaandel muziek en hoornbla
zers. onder bevel van den regimentscom
mandant. De troepen die op het perron
zullen staan opgesteld, zullen het geweer
presenteeren. de trompetters zullen het
geelt acht blazen en de muziek zal het
Wilhelmus spelen. De Belgische Koninklijke
trein zal te 15.30 uit Esschen vertrekken,
waarbij de troepen opnieuw de eerbewijzen
zullen brengen.
De aankomst te Brussel.
De Koninklijke trein komt te Brussel-
Noord aan te 16.30 uur. De commandant
van het eerste militaire district bevindt
zich op het perron van aankomst, evenals
vier detachementen van het 9e regiment
linietroepen met vaandel, muziek en hoorn
blazers, onder bevel van den regiments
commandant. Evenals te Esschen zal hier
het hoornsignaal gegeven worden en zal de
muziek het Nederlandsche volkslied spelen.
Een batterij 75 m m. stukken, opgesteld in
het park van de Cinquantenaire. zal met
tussehenpoozen van dertig seconden 51 sa
luutschoten afgeven, het eerste schot op
het moment, dat de Koninklijke trein het
station binnenkomt.
Het Koninklijk eere-escorte, in groot te
nue met standaard, onder bevel van den
commandant van het ie regiment mobiele
troepen, staat opgesteld voor het station
op de Place Rogier. Het zal bestaan uit
vier pelotons.
De Koninklijke stoet rijdt naar het Ko
ninklijk Paleis via den Boulevard Botani-
que, de Schaerbeeksche Poort, de Konink
lijke Straat en het Paleisplein. Langs den
geheelen te volgen weg zullen troepen een
afzetting vormen, bestaande uit infanterie
en eenheden van rijwiel- en motortroepen,
zonder hun voertuigen, alsmede de mu
ziekkorpsen van het Brusselsche garnizoen.
Het plein voor het paleis zal geheel vrij
blijven en omgeven door troepen. Bij het
passeeren van den Koninklijken stoet zul
len de geweren gepresenteerd worden, de
trompetten het geeft acht signaal blazen
en de muziekcoi psen het Wilhelmus spelen.
Een eerewacht van leerlingen der Ko
ninklijke militaire school, bestaande uit vier
detachementen met vaandel, onder bevel
van den ondercommandant der schooi, zal
de eerbewijzen brengen bij de aankomst
der vorsten aan het paleis.
Het program van Woensdag 24 Mei.
Den volgenden dag. Woensdag 24 Mei.
zal H. M, de Koningin te 11.15 uur ontvan
gen worden ten stadhuize van Brussel, van
waar Zij te 12 uur ten paleize zal terug-
keeren Het Koninklijk escorte met stan
daard zal den stoet heen en terug bege
leiden.
Des avonds te 21.15 uur zal de Koningin
een gala-voorstelling bijwonen in den Ko
ninklijken Muntschouwburg, waar een
spectacle coupé zal worden gegeven. Twee
officieren op motorrijwielen zullen de Ko
ninklijke auto van het paleis naar het
theater en terug escorteeren. Twee andere
motorofficieren zullen de auto volgen. De
eerstgenoemde twee officieren zullen dicht
bij de auto even achter de portieren, rij
den. In den schouwburg zullen de eerbe
wijzen worden gebracht door leerlingen van
de militaire school, die in twee rijen ter
weerszijde van de eeretrap op de treden
van de trap zullen staan opgesteld.
Het bezoek aan Luik op 25 Mei.
Op Donderdag 25 Mei zal H. M .de Ko
ningin te 10.15 uur uit Brussel vertrekken
om zich per trein naar Luik te begeven,
waarz ij te 11.30 uur aankomt. Bij aankomst
te Luik zal een batterij stukken van 75
m.M. met tussehenpoozen van een minuut
51 saluutschoten afgeven. Het eerste schot
wordt gegeven bij aankomst van den trein
in het Gare des Guillemins.
Vier detachementen van het 12e regi
ment linietroepen, met vaandel, hoornbla
zers en muziek, zullen op het perron de
eerbewijzen brengen. Twee motorofficieren
van het le regiment lancier zullen gedu
rende het geheele verblijf te Luik terzijde
van de auto der beide vorsten rijden, ter
wijl twee motorofficieren de auto zullen
volgen. -
De Koningin begeeft zich van het station
naar de. tentoonstelling, welke Zij zal be
zoeken en waar Zij het middagmaal zal
gebruiken. Zij vertrekt te 16 uur uit Luik
De militaire eerbewijzen zullen gebracht
worden in het station bij het vertrek van
den Koninklijken trein. De commandant
van het 3e militaire district zal zich op het
perron bevinden en verder zullen wederom
de troepen de wapens presenteeren, hoorn
signalen zullen worden gegeven en de mu
ziek zal het Wilhelmus spelen.
Het vertrek op 26 Mei.
Op Vrijdag 26 Mei. des morgens te 11
uur. zullen dezelfde eerbewijzen als bij
aankomst van de Koningin gebracht wor
den bij het vertrek van H. M. Koningin
Wilhelmina. op het station Brussel-Noord,
evenals omstreeks 12 uur op het station
te Esschen.
De troepen, die den eeredienst waarne
men, zullen in parade-veldtenue zijn ge
kleed. De officieren, die bij de ontvangst
van de Vorstin aanwezig zijn. dragen groot
tenue.
Alle openbare en militaire gebouwen te
Brussel, zullen op 23 24, 25 en 26 Mei de
nationale vlag uitsteken, evenals te Luik
op 25 Mei.
gang in den landbouw en de daarmede ge
paard gaande verlaging van den kostprijs nu
eenmaal zoo vlug niet gaat, blijven zij aan
dringen op bescherming van den verkoop
prijs en op gunstiger handelsaccoorden met
het buitenland. Toch hebben beide richtin
gen elkaar beïnvloed en op den duur veel
van elkaar overgenomen. Onder den socialis-
tischen premier Spaak werd de protectie
voor den landbouw versterkt, terwijl de con
servatieve Katholiek, de huidige premier
Pierlot, als Minister van Landbouw in 1936
een politiek inluidde die vooral op intrinsie
ke verbetering van den Belgischen landbouw
was gericht.
In de eerste plaats ging de aandacht der
regeering uit naar de zuivelproducten. De
structuur van den Belgischen landbouw
maakt het reeds noodzakelijk naar intensie
vere culturen te zoeken. 86"der landbouw
bedrijven hebben een oppervlakte, niet groo-
ter dan 10 H.A. Aan graan alleen heeft het
land een beduidend tekort. Al naar gelang
van de wereldprijzen moet men hiervan voor
1 tot l1/: milliard franc invoeren. Voor het
overige hoopt men door uitschakeling van
het buitenland en opvoering van het bin-
nenlandsch verbruik de marktverhoudingen
voor het Belgisch landbouwproduct te ver
beteren.
Het zuivelprogram komt in het kort hierop
neer: oprichting van een Nationalen Zui
veldienst van belanghebbenden en vertegen
woordigers der regeering om gezamenlijk be
tere productie- en distributiemethoden voor
de melk- en melkproducten in te voeren, in
stelling van officieele garantiemerken, con
trole- en studiediensten, opleiding van
„melkdeskundigen" aan de Belgische land-
bouwhoogescholen, toekenning van premies
voor de binnenlandsche kaasproductie, voor
die van gecondenseerde melk en vollemelk
poeder, propaganda voor de binnenlandsche
zuivelproducten. Ter verlaging van den kost
prijs verstrekt de regeering sinds enkele
jaren subsidies voor den bouw van zg. groen-
voersilo's (ter vervanging van de duurdere
veekoeken), voor een hygiënischer inrich
ting der stallen (die thans nogal veel te
wenschen overlaat en den gezondheidstoe
stand van het vee ongunstig beïnvloedt)
voor het afmaken van tuberculeus vee. Te
vens wil men de coöperatieve beweging on
der den boerenstand bevorderen, aangezien
de kleine boer thans te veel afhankelijk is
van machtige stikstoffabrieken, industrieele
melkfabrieken, enz. Hiervoor, ter moderni
seering van zijn hoeve en voor een normale
exploitatie na de door de crisis geslagen
wonden, moet de boer over extra crediet-
faciliteiten beschikken: daarvoor is een Na
tionaal Instituut voor Landbouwcrediet op
gericht, waarvoor de staat en semi-officieele
diensten geldmiddelen ter beschikking zou
den stellen. Blijkens het eerste jaarverslag
per 30 November 1938 heeft deze instelling
echter met gebrek aan middelen te kampen,
waardoor zij zelf elders tegen te hoogen
rentevoet moet leenen en op niet veel gun
stiger wijze werken kan dan de reeds be
staande landbouwcredietinstellingen. Ook op
ander gebied was de inmiddels weer ingetre
den crisis waarbij de politieke tegenstel
lingen eveneens een rol spelen er de oor
zaak van dat men bij de uitvoering van het
zuivelprogramma slechts langzame vorde
ringen maakt. De Nationale Zuiveldienst b.v.
begon haar werkzaamheden pas 15 Juni 1938
Haar controle strekte zich slechts uit over
15°der Belgische fabrieksboter, waarbij
bleek dat ongeveer de helft der gecontro
leerde fabrieken tot reorganisatie van haar
fabricagemethodes moet overgaan voordat
zij het officieele controlemerk kunnen ver
krijgen. De overige werkzaamheden verkee-
den einde 1938 nog in een stadium van voor
bereiding. De dienst oordeelde dan ook dat
zoolang geen voldoende aanbod van quali-
teitsproducten bestaat, de voorgenomen pro
paganda voor de Belgische zuivelproducten
geen zin heeft.
Op 22 Maart Jl. is een ministerieel besluit
verschenen volgens hetwelk er een „offi
cieele controle op harde kaas wordt inge
steld om de qualiteit en de Belgische her
komst van dit product te waarborgen", ter
wijl vanaf 1 April jl. premies voor de pro
ductie van binnenlandsche harde kaas ver
strekt worden. Langzaam gaat men dus toch
in de gewenschte richting. Dit zuivelpro
gramma is de laatste jaren bovendien nog
aangevuld door een reeks protectionistische
maatregelen aan de grens, waardoor men
den invoer van boter in den zomer reeds tot
vrijwel nihil en in de overige maanden sterk
gereduceerd heeft (invoer 1938: 1.125.000
kilo. i In het huidige stadium is voor Neder
land vooral de kaasproductie van belang.
Kaas is nl. op één na het belangrijkste Ne
derlandsche exportartikel naar België. In
1937 ging 20°,'o van de Nederlandsche kaas
productie naar België. In 1938 werd hier voor
147 millioen franc kaas uit Nederland ge
ïmporteerd.
TeiAvijl wij echter voor de kaas nog aan
het begin van een ontwikkeling staan, eischt
de Belgische boer een onmiddellijke wijzi
ging van den bestaanden toestand voor een
ander belangrijk Nederlandsch uitvoerarti
kel: tuinbouwproducten. Men lijdt hier ook
onder het autarchisch streven van de groote
mogendheden, waarheen men vroeger een
gedeelte van de groenten-, aardappelen- en
fruitproductie kon uitvoeren. Sinds 1936
heeft zich dan ook het uitvoersurplus in een
invoersurplus voor deze producten omgezet,
niettegenstaande een sterke contingentee
ring aan de grens, die vooral Nederland trof.
Teeltbeperking kent men hier niet. De tuin
bouwers eischen nu een nog sterker beper
king van den invoer en herziening van het
accoord met Nederland.Zij wenschen dat de
binnenlandsche markt voor hen gereserveerd
wordt en invoer alleen wordt toegestaan,
wanneer men in het binnenland niet in de
behoeften kan voorzien. Dat is bij een sei
zoenartikel als groente of fruit nooit vooraf
te bepalen en daarom eischen de Belgen het
beheer der invoercontingenten voor zich op
en mag dit niet. zooals tot dusverre het ge
val was. aan Nederland worden overgelaten.
Hiervoor voert de R.K. Boerenbond reeds
maandenlang een actie Maar aangezien on
geveer de helft van den Nederlandschen uit
voer naar België uit landbouwproducten be
staat en de Belgische nijverheid liefst haar
afzetgebied wil handhaven, terwijl de ont
wikkeling van de totale N°ri°rlands"b-Eel-
gische handelsbalans te "ris ie""nleng in »"n
voor België gunstige richting gaat, he-i 'pt
men, hoe moeilijk het is tot overeenstem
ming te komen en alle partijen tevreden te
stellen.
