STADSNIEUWS
Bescherming tegen luchtaanvallen
ZATERDAG 6 MEI 19»
No. 24268
EERSTE NEDERLANDSCHE N.V.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG
MIDDAG
VDOOM
DDEESMANN
IM. NOOMEN
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD
verwacht
elke maatregelen kan men reeds
nu nemen
Om uit te knippen en te bewaren!
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere
J advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
■lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
I "Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
I van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque^ en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd «Ha:
per 3 maanden f.2.3S
per week ..'.V.'.vï f. 0.18
Franco per post f. 235 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mud.)
"si
VROUWEN VREDESGANG.
(aar minister Slotemakcr de Bruine, te Wassenaar, heden zijn 70sten verjaardag
had een aantal jongens uit die gemeente het initiatief genomen heden-
lorgen vroeg naar zijn huis te wandelen en daar den jarige bloemen, aan te bieden.
Dankbaar accepteerde de minister deze jeugdhuide.
ACADEMISCHE EXAMENS.
levorderd tot doctor in de reohfcsgeleerd-
d op proefsöhrift getiteld: „Giroverkeer
(Nederland" mej. L, G. van den Berge, ge-
iren te Meester Cornells.
[Idem tot doctor in de Wis- en Natuur-
Jide op proefschrift getiteld: „Oplossend
discocieerend vermogen van gechlo
orde koolwaterstoffen", de heer J. P. W.
van Braam Houofcgeest, geboren te Bui-
org.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
jchten: de heer A. v. Nieuwenthuizen (Den
g); voor het candidaatsexamen Ned.
^tteren: mej. H. Riibbius iLelden) en voor
candidaatsexamen Geschiedenis: de
(er K. W. Swart (Wassenaar)
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Drukkerij P. van Zijl N.V. i. o„ Nieuwe
Rijn 78, Leiden. De naamlooee vehnootechap
is thans definitief opgericht onder den
naam: N.V. Drukkerij P. van Zijl (Ned.
Staatscourant: 13 April 1939, Bijvoegsel nr.
509). Directeur: H. Boogaard. Leiden. Com
missarissen: W. C. Drossaart van Dussel-
dorp, 's-Graven-hageJ. K. P. Kraan. Rijs
wijk; P. J. W. van Zijl, Voorschoten.
Maatschappelijk kapitaal f. 5000.ge
heel geplaatst en gestort.
Voor het alhier afgenomen examen
van apothekersassistent is geslaagd mej.
M. de Jong (Rotterdam).
Propaganda-avond.
Gisteravond werd in de gToote zaal van
het Leidsche Volkshuis een propaganda-
avond gehouden voor den Vrouwen Vredes
gang, die dit jaar op 17 Mei te Rotterdam
zal gehouden worden. De zaal was matig
bezet.
Mej. Peteri uit Utrecht, lid van het hoofd
comité, wees op de groote beteekenis van
den V.V.G. juist nü. Wij leven in een chao
tische wereld, -waarin de steeds toenemen
de bewapening ons allen in een zekere on
rust en spanning doet leven. Hoe sterker de
bewapeningswedloop, hoe ernstiger de oor
logspsychose wordt. Wij willen ons allen
beveiligen, maar wij doen dit door in den
muil van den leeuw te kruipen, die ieder
oogenblik kan dichtklappen. Het Is een vi
cieuze cirkel, hoe kunnen we daaruit tre
den? Er is geen fundatie. Wel veel goede
wil, maar geen geloof. Vrees voor afbraak
moet worden omgezet in wil tot opbouw,
zooals H. M. de Koningin heeft gezegd. We
moeten het geloof in den uiteindelijken
vrede dien wij niet zullen zien vast
houden. Spr. is er van overtuigd, dat vrede
eerst uit lijden, uit nood, geboren kan wor
den. Ook van den V.V.G. zien we geen re
sultaten van buitenaf. Toch heeft de V.V.
G. zin juist In dezen tijd. Maar dan moet
de V.V.G. aldus spr. ook goed worden
gehouden. Er moet voor alles zijn: aan
dacht; daarnaast voorbereiding. Wij moe
ten ons allen voorbereiden om stil te kun
nen zijn naar iets anders, iets dat uitrijst
boven het gewone dagelijksche leven. Stil
zijn is niet hetzelfde als „niet spreken".
Wanneer wij zóó stil zijn, zwijgen wij van
zelf gedurende onzen gang, die de Vredes-
gedachte (en aan elke daad moet een ge
dachte voorafgaan) wil uitdragen, verster
ken. Het is moeilijk in dezen tijd van vre-
desgedachten vervuld te zijn; te zeer is er
in ons allen haat tegen bepaalde misstan-
In Be lunchroom wandelen Maan
dagmiddag a.s. in den tea-tijd
enkele mannequins rond, die U
onze nieuwste mantels, hoeden
en japonnen zullen toonen. - Er
is veel moois te zien!
LEIDEN.
4397
(Ingez. Med.)
Een gezinshoofd zonder levens
verzekering is gelijk aan een
oceaanstomer zonder reddings
middelen. Ook de levenszee kan
woelig zijn.
BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a
Telcf. 302 - Na 6 uur 2479.
4300 (Ingez. Med.)
den, een bepaald régime. Wie echter aan
den V.V.G. wil deelnemen moet die haat-
gedachten uitbannen. Het wereldprobleem
is tenslotte een individueel probleem.
Slechts van wie door geloof gedragen
wordt, kan ook hier iets uitgaan.
De avond werd verder gevuld door de
clamatie van mevr. C. HagemanVerhage,
declamatrice en de heeren B. W. Snijder,
pianist en N. v. d. Wall, fluitist, leden van
de Studenten Werkgemeenschap voor mu
ziek. Mevr. Hageman droeg eerst op zeer
gevoelige en ontroerende wijze de bekende
maar nooit verouderende, zelfs zeer ac-
tueele „Rei van Klarissen", uit J. v. d. Von-
del's „Gijsbrecht" voor, en een treffend ge
deelte uit H. Roland Hoist's „Thomas
More" (het lied van Dance" aan het eind
van het eerste bedrijf). Na de pauze het
bekende gedicht van J. C. Bloem „Lichten
de Vensters" en Adama van Scheltema's
„Vrede". Jammer, dat niet meerderen ge
noten van de voordracht dezer begaafde
kunstenares alsmede van het zeer verdien
stelijk spel van de heeren Snijder en Van
der Wall die met groote zorg een interes
sant. programma hadden samengesteld; de
heer Snijder gaf een uitstekende echt-mu-
zikale vertolking van Schumann's „Inter
mezzo"; zeer mooi klonken verder vooral
Purcell's „Sonate, voor fluit en piano" en
de Sarabande van Vladeracken naar een
oude Engelsche melodie.
De voorzitster, mevr. L. HeeringVan
Basse, wekte alle aanwezigen op deel te
nemen aan den V.V.G. en vele vriendinnen
en bekenden mede te brengen.
DE GEREF. KERKDIENSTEN IN HET
MORSCHWE GKWARTIER
Krijgen een permanent karakter.
De enkele maanden geleden door den
kerkeraad der Geref. Kerk genomen proef
om 's Zondags in het evangelisatiegebouw
aan den Morsohweg twee godsdienstoefe
ningen te houden, blijkt uitstekend te heb
ben voldaan. In verband hiermede heeft de
kerkeraad besloten om aan deze diensten
een permanent karakter te geven. Dit jaar
zal men er in elk geval mee blijven door
gaan.
BINNENLAND.
Tweede Kamer wenscht meer inlichtingen
over het vluchtelingenkamp (6e Blad).
De moord aan de Lindengracht te Amster
dam (3e Blad).
Dr. Colijn zendt een boodschap aan Roose
velt (Binnenland, 5e Blad).
Polen leidt met 20 in den tenniswedstrijd
tegen Nederland (Sport, 4e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Prijshoudende markt - Geringe omzet*
ten - Nauwelijks veranderde koersen -
Amerika kalm - Beleggingsmarkt prijs
houdend.
BUITENLAND.
De reactie op Beck's rede (6e Blad).
Poolsch memorandum te Berlijn overhan
digd (4e Blad).
Voortzetting der diplomatieke besprekin
gen (Buitenland, le Blad).
Onzekerheid over de kwestie tusschen Ser-
ven en Kroaten (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Voor het Noorden: Iets koeler.
Gedeeltelijk bewolkt. Droog weer.
Meest matige Zuid-Oostelijke wind
Voor het Zuiden: Iets koeler.
Gedeeltelijk bewolkt. Droop weer.
Zwakke tot matige Zuid-Oostelijke
tot Noord-Oostelijke wind.
tennis der gevaren een
eerste vereischte
Welke maatregelen tegen eventueele
luchtaanvallen kan men reeds nu
nemen?
|Wjj hebben deze vraag voorgelegd aan
T. Potjewijd, bestuurslid van de afdee-
S Leiden der Ned. Vereeniging voor
luchtbescherming, die daarop als volgt
Zwoord de
Wat men in de eerste plaats moet
doen is: zich op de hoogte stellen van
de gevaren en van de beschermings
maatregelen.
ïedere Leidsche burger moet met den
motst mogelijken spoed zich laten in-
•onjven voor de cursussen, die tegen zéér
pinge vergoeding gegeven worden in
'jeriei schakeering: kort. en lang, voor
naer en meer ontwikkelden, voor parti-
neren en groepen, voor algemeene voor
ging of voor specialistische opleiding.
Kennis is macht,
°°k bij de luchtbescherming!
Mis men door het volgen van een cursus
m meerdere of mindere mate op de
F0 heeft gesteld van het gevaar uit
sen vM dan heeft nien daarmede reeds
kel.JriJ belangrijke voorbereiding gereed;
4.. ,r zal men dan niet meer medewerken
Hot het
verwekken van een paniekstemming
in huis of op straat, wanneer het gevaar
werkelijkheid mocht worden.
Men heeft zich met het verwervan van
de kennis een der machtigste afweermid
delen verschaft: KALMTE.
Tevens heeft men die kennis verkregen,
die tot daadwerkelijke beveiliging voert
men zal weten dat het bij dreigend oor
logsgevaar noodzakelijk is maatregelen te
nemen tegen brandgevaar: men zal dus
weten dat bij deze bedreiging de zolder en
vliering binnen enkele uren moeten wor
den ontruimd; men zal weten dat een
brandwacht zal moeten worden betrokken
door de samenwerkende bewoners van een
huizenblok, men zal geoefend moeten zijn
om branden van kleinen omvang te blus-
sohen.
Wat kan men daaraan reeds nu
voorbereidenzoek samenwerking
met uw buren.
De Vereeniging voor Luchtbescherming
geeft gaarne leiding aan uw samenwerking,
geeft u instructies en gelegenheid om te
oefenen.
Maatregelen tegen gasgevaar.
De inzichten winnen meer en meer veld,
dat het gasgevaar dikwijls overschat
is; dat wil niet zeggen, dat het gasgevaar
niet zou dreigen. Ook daarvoor zal men dus
maatregelen moeten treffen. Overweegt n u
v/at gij zult doen. Heeft uw huis een bin
nenkamer. die als schuilplaats kan dienen
wanneer eenvoudige maatregelen getroffen
worden? Beschikt u over wat pakpapier,
bewaart u lang uw oude kranten? Zult gij
wat stijfsel kunnen koken om strook en
papier te kunnen plakken?
Kortom: hebt gij een plan voor uw
daden op dat moment gereed?
Het kan noodig zijn, dat een of meer
leden van uw gezin zich buiten het vertrek
of zelfs buiten het huis zal moeten be
geven. Daarvoor is een gasmasker noodig
en de aanschaffing daarvan zal voor velen
een bezwaar zijn. Maar er is nog zooveel
meer, dat schaden kan en waartegen men
zich ook zonder directe kosten kan be
veiligen: de kennis dat mosterdgas als
vloeistof wordt verspreid en op uw tuin
hekje blijft liggen, zoodat. de aanraking
met de bloote hand een blijvende verwon
ding geeft.
Hier moet de kennis u helpen. Een
plan voor uw daden en kennis van dc
gevaren.
Het gevaar van instortingen.
Het explosie-, instortings- en scherfge-
vaar stelt zijn eigen eischen. Weet ge, dat
e»ij uw ramen met papier kunt beplakken,
zoodat de ruiten de luchtdruk weerstaan
of bij barsten ineen blijven hangen. Hebt
u een kelder, die als schuilplaats kan die
nen? Of wilt gij u in het vrije veld begeven
en is daar gelegenheid voor? Misschien is
u ook een goede schuilplaats in de om
geving bekend, maar zult gij en uw gezin
alléén daarvan gebruik kunnen maken of
moet u iets met uw buren te zamen orga-
niseeren? Is er voldoende ruimte om een
schuilloopgraaf te maken en zijn uw buren
bereid en in in staat mede te werken aan
het tot stand brengen van deze schuil
plaats? Zult gij materiaal hebben om ge
broken ruiten en vensters dicht te maken?
Voor het oplossen van deze weinige en vele
andere, ongestelde vragen is maar weer
één antwoord:
Kennis van de gevaren is de eerste
eisch. Daarnaast zult gij noodig hebber
kennis van de beveiligingsmiddelen,
wat gereserveerd materiaal (wat pa
pier, hout, bintjes) en nogmaals en
ten allen tijde kalmte.
Wat staat dus op dit moment
aan allen te doen?
I. Theoretische en practische cur
sussen volgen om de noodige ken
nis te verzamelen.
II. Samenwerking zoeken met buren
en middelen beramen tot collec
tieve beveiliging.
III. Materiaal bewaren en verzamelen
voor eenvoudige beveiliging: pak
papier, planken, zakken, enz. Voor
wie de kosten kan dragen: gas
maskers aanschaffen, zolder met
brandwerende verf bestrijken, kel
der als schuilkelder doen inrichten,
gasdoos en verbandmiddelen aan
schaffen.
IV. Plannen gereed maken voor het
tijdstip, dat bijzondere maatrege
len moeten worden getroffen.
In een volgende bijdrage zal een schema
voor deze plannen worden gegeven.
Maatregelen bij algemeene
mobilisatie.
Onze volgende vraag luidde: „Welke
maatregelen moet men nemen wanneer de
algemeene mobilisatie wordt afgekondigd?"
en het antwoord volgt hier:
Zolder en vliering worden ontruimd:
zoo mogelijk brengt men een laag zand
op den vloer aan. In ieder geval zet
men een kist met zand gereed. Daar
naast twee emmers, gevuld met water,
een sterke schop, een dekzwabber of
een bezem met een paar dweilen.
Waar mogelijk legt men tuinslangen
bij kranen en fonteinen gereed.
Ramen, die niet gebruikt worden of
die gemist kunnen worden, spijkert
men dicht of klemt ze vast met spieën
en latten. Ruiten worden beplakt en
en voorzien van een lichtdichte af
sluiting.
Al het bruikbare hout, planken,
bintjes, latten verzamelt men in ver
schillende kasten en bergplaatsen. Men
legt pakpapier en kranten gereed en
men kookt een pan stijfsel.
Gasmaskers, verban dt rommel, gas
doos en andere middelen voor E.H.B.O.
worden gereed gezet, bij voorkeur in de
gezinsschuilplaats.
De schuilplaats, die men zich gedacht
heeft, wordt gereed gemaakt: hetzij
men de voorkeur geeft aan een schuil
loopgraaf, een kelder, een binnenkamer
of welke plaats dan ook; MEN BE
PAALT WAAR MEN ZAL VERTOEVEN
en men brengt deze plaats in gereed
heid.
Schijnt de dreiging reeds zeer sterk,
dan beplakt men zooveel mogelijk de
ramen en sluit alle kieren af door
breeuwen met watten of stof en be
plakken met strooken papier. Bovendien
brengt men de lampen aan, die bij
een verduistering uitstraling voorkomen
en men verwijdert lampen, die bij on
tijdig ontsteken gevaar kunnen opleve
ren (op portalen en in vestibules).
Men stelt zich op de hoogte van de
plaatsen waar de openbare hulpdien
sten in de omgeving gevestigd zijn: de
noodverbandplaatsen van den Lucht
beschermingsdienst, de blokbrandwecr
of wijkbrandweer, de hulpploeger
*>irrvtr>vrgsdiensten, enz., enz.