STADSNIEUWS Groote brand te Vlaardingen Dit nummer beslaat uit VIER bladen
E. H. B. O.-ers oefenen
DONDERDAG 27 APRIL 1939
No. 24260
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
gOsie Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
EERSTE BLAD
Antwoord namens
H. M. de Koningin
Een tweede boodschap
van Roosevelt verwacht
Meubelfabriek in de asch gelegd
Drie kinderen door trein
gegrepen en gedooc
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque^ en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.35
per week f. 0.13
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden 4- portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnd>
OP HET ADRES DER NEDERLANDSCHE
STUDENTEN.
Naar aanleiding van het adres, door de
Nederlandsche studenten en studentencor
poraties aan de Nederlandsche universitei
ten en hoogescholen op Initiatief van de
Koninklijke Utrechtsche Studentenvereeni-
ging tot vrijwillige oefening in den wapen
handel tot H. M. de Koningin gericht als
uitvloeisel van den oproep van Hare Majes
teit in het bijzonder tot de Nederlandsohe
jongeren betreffende de geestelijke en
moreele herbewapening, heeft de kamer
heer van H. M. de Koningin, mr. J. H. L.
3. baron Sweerts de Landas Wyborgh, in
Hoogstderzelver opdracht het volgende
schrijven tot den praeses van genoemde
vereeniging, den heer J. Dieleman te
Utrecht, gericht:
's-Gravenhage, 21 April.
In opdracht van Hare Majesteit de
Koningin heb ik de eer U Haren dank
over te brengen voor het door U. na
mens de Nederlandsohe studenten aan
de Nederlandsche universiteiten en
hoogescholen, aan Hare Majesteit ge
richt adres, waarvoor Hoogstdezelve
zeer gevoelig is geweest.
Hare Majesteit draagt mij op U te
verzoeken alle studenten en studenten
corporaties. namens welke U het adres
heeft onderteekend, te doen weten, dat
de Koningin met groote belangstelling
en Ingenomenheid van den inhoud van
het adres heeft kennis genomen.
De verzekering door alle studenten
het opkomend verslag dus gege
ven van hun offervaardige aanhan
kelijkheid en trouw en hun getuigenis,
dat zij, in het belang van het vader
land, hun beste krachten zullen wij
den aan de verwezenlijking der natio
nale bezinning en samenwerking, met
ter zijde stellig van alle bestaande ver
schillen, heeft de hooge waardeering
van Hare Majesteit gevonden. Met vol
vertrouwen ziet Hare Majesteit tege
moet. dat de tegenwoordige studenten
de gedachte van offervaardigheid en
saamhoorigheid niet alleen ook op de
komende jongere generaties zullen
overplanten, maar ook, dat zij zelve, na
het beëindigen hunner studies, deze ge
dachte met zich in de groote maat
schappij zullen mededragen en in hun
werkkring tot uiting brengen, waar deze
werkkring ook moge zijn, in Nederland,
in Europa of tusschen de keerkringen,
opdat het vurig verlangen van Hare
Majesteit naar een eendrachtig en
daardoor sterk en tevens gelukkig groot
vaderland bewaarheid moge worden.
De kamerheer van Hare Majesteit
de Koningin,
w.g. SWEERTS.
VEREENIGING „KIMNIASTEN".
Feest- en propaganda-avond.
De vereeniging van leerlingen en oud-
leerlingen „Kimniasten" van de avond
school „Kennis is Madht" gal gisteren in
„Den Burcht" een uitstekend geslaagden
feest- en propaganda-avond. De voorzitter,
de heer H. Gottenibos, wees er in zijn ope
ningswoord op, dat deze vereeniging den
band van leerlingen en oud-leerlingen
strakker aanhaalt, waardoor een prettige
en kameraadschappelijke geest ontstaat. Er
staan ecihiter nog velen naast de vereeniging
en ook deze moeten toetreden tot de „Kim
niasten" en actief gaan deelnemen aan het
leven der vereeniging.
Verder werden de vele genoodigden wel
kom geheeten en wel in de eerste plaats den
eere-vooreitter mr. dr. H. D. M. Knol en de
leeraren, bestuur van het genootschap en
afgevaardigden van de Mulo-vereeniging
Excelsior en de ouders van de leerlingen,
donateurs, enz. Na dit welkomstwoord werd
reeds dadelijk een dankwoord gesproken aan
alle dames en heeren. die het mogelijk had
den gemaakt om zuik een prachtige revue
in elkaar te zetten en dat zijn er velen ge
weest. te veel om op te noemen.
Onmiddellijk daarna werd de revue „Is
die eventjes goed opgevoerd, waarin tal
van Leidsohe toestanden, o.a. het overweg-
vraagstuk op vaak geestige wijze werden
gehekeld; waarin vooral „Buus" daverend
succes oogstte en waarin ook aan zang en
dans een ruime plaats was toebedeeld. Een
aardig nummer, dat speciale vermelding
verdient, was voorts het optreden van K.
Snieder als imitator.
Een kleurige finale vormde een waardig
besluit van deze aardige revue. Aan ver-
soheidene medespelenden werden bloemen
aangeboden.
„The Harmonist Jazz Boys" verzorgden
de muziek tijdens het bal, dat dezen zeer
druk bezochten en voortreffelijk geslaagden
avond besloot.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen
rechten: de dames J. M. van Wamden tDen
Haag' en B. Ch Bouman iDen Haag) en
oe heeren R. J. Erdtorinik (Den Hiaag), L. P.
Nyenbandring de Boer (De Bilt) en C. de
Ru (Leiden); voor het candidaatsexamen
rechten: de heer D. de Baan (Den Haag) en
voor het economisch candidaatsexamen In
dologie de heer L. E. Scheurer (Leiden).
Een groote brand heeft vannacht te Vlaar
dingen de electrische meubelfabriek, waarin
de Fa. Abr. Spreij haar afdeelingen slaap
kamerameublementen en Btoffeerderij heeft
gevestigd, in de asch gelegd.
Tegen vier uur vanmorgen ontdekte een
nachtwaker brand in deze meubelfabriek,
gelegen aan de Koningin Wilhelminahaven
Zuidzijde 15, aldaar. Hij alarmeerde onmid
dellijk de brandweer, die spoedig met vol
ledig materiaal uitrukte. Door werkzaam
heden aan de havenbeschoeiing en doordat
de brandkranen onder het zand waren ge
waaid, kon echter niet dadelijk water wor
den gegeven. Het duurde dan ook eenigen
tijd eer men de noodige maatregelen had
kunnen nemen, zoodat het vuur intusschen
voldoende gelegenheid had zich uit te brei
den. Na korten tijd sloegen de vlammen ver
boven het dak uit en zochten zij ook via de
ramen een uitweg, zoodat de achterzijde van
het ruim zestig meter lange en tien meter
breede pand spoedig in lichter laaie stond.
Aan de achterzijde was het pand twee ver
diepingen hoog met een plat dak, de voor
zijde bestond uit drie verdiepingen met een
zolder. Het vuur werd door de brandweer
met zes stralen op de autospuiten en met
vier stralen van de vuurvreters bestreden.
Toen men met deze middelen nog voor een
hopelooze taak bleek te staan, werd ook nog
de drijvende stoomspuit van het havenbe
drijf Vlaardingen-Oost gerequireerd. Deze
kwam de tien stralen met drie versterken,
zoodat massa's water in het perceel werden
gespoten.
Van het achterste gedeelte van het pand
stortten tegen vijf uur de muren met don
derend geraas in. Hierdoor werd een ge
deelte van een belendende houten loods,
toebehoorende aan Sal. Frankel's handel
maatschappij N.V., waar circa 25 ton
droge oude nianillatrossen geborgen lagen,
meegesleurd. Ook hier vond het vuur gre
tig voedsel.
De brandweer kon evenmin verhinderen,
dat de vlammen zich met razende snelheid
voortplantten, naar het voorste gedeelte
van de fabriek. Hoewel alle pogingen wer
den aangewend om dit te behouden, mocht
dit niet gelukken en ook dit gedeelte met
zijn vele kostbare, waaronder vier zeer
moderne, machines, brandde totaal uit.
Alleen de muren zijn hier blijven staan.
Het kantoor, dat zich aan de voorzijde
bevond, is eveneens uitgebrand. De kan
toorinventaris en het archief kon men ech
ter in veiligheid brengen.
Te ruim zeven uur was het gevaar gewe
ken en konden enkele spuiten inrukken.
Omtrent de oorzaak van den brand tast
men in het duister Het pand, dat eigen
dom is van den heer Goudappel, was op
beurspolis verzekerd, evenals de inventaris.
De firma Spreij is echter niet tegen be
drijfsschade verzekerd. In de fabriek wer
ken plus minus zestig man. Het geldt hier
slechts de afdeeling slaapkamerameuble
menten en de stoffeerderij. De andere
meubelafdeelingen zijn in een ander stads
gedeelte gevestigd, zoodat het bedrijf niet
ten volle gestagneerd zal zijn. Vermoede
lijk zal van de zestig werklieden een ge
deelte naar deze andere afdeelingen wor
den overgeplaatst.
NED. VEREEN. VOOR E.H.B.O.
In diplomatieke kringen te Washing
ton verwacht men, dat Roosevelt een
nieuwe boodschap met vragen tot vrede
tot Hitier zal richten, wanneer deze in
zijn rede in den Rijksdag morgen de
deur open laat.
Indien Hitier tegenvoorstellen doet
en niet het denkbeeld van een econo
mische wereld-conferentie en ontwa-
penings-conferentie zonder meer ver
werpt, acht men het in welingelichte
kringen waarschijnlijk, dat de president
een concrcten vorm zal zoeken voor
deze voorstellen. Zij, die deze meening
aanhangen, verklaren, dat Roosevelt
gedurende de crisis van Muenchen ook
zijn eerste vredesboodschap tot Hitier
door een tweede heeft doen volgen.
In officieele regeeringskringen acht
men de rede, welke Hitier morgen in
den Rijksdag zal uitspreken geen offi
cieel antwoord op de voorstellen van
Roosevelt, aangezien deze rede meer
gericht is tot het Duitsche volk dan tot
den president der Vereenigde Stateen.
Men zal evenwel niet verwonderd zijn,
wanneer Duitschland naderhand kennis
zal geven van de ontvangst van de
boodschap van Roosevelt door 't over
handigen van een copie van de rede
van Hitier aan het Witte Huis.
Foto van Vliet.
11 slachtoffer van een veronderstelde gasontploffine wordt weggedragen tijdens een
en'nS. welke de Ned. Ver. voor E.H.B.O. afd. Leiden gisteravond hield op het ter
rein der Kon. Ned. Grofsmederij,
Gefingeerde gas-explosie.
Men moest gisteravond bij de buiten
oefening, welke de afd. Leiden van de Ned.
Ver. voor E.HJB.O. op het terrein der Kon.
Ned. Grofsmederij hield, over eenige fan
tasie beschikken om zich een beeld te vor
men van de situatie, die ontstaan was na
dat de bliksem in een ter plaatse veron
derstelde chloorfabriek was geslagen. Op
„het terrein van de ramp" veroorzaakte
deze blikseminslag een hevige explosie, die
alweer moeten wij sterk in de verbeel
ding leven een vuil geel-groene nevel
doet opstijgen en het geheele gebouw met
een verstikkenden damp vult. Rechts en
links vallen de gewonden. Naar het zich
laat aanzien zal deze ontploffing ernstige
gevolgen hebben In allerijl wordt de
E.H.B.O. gewaarschuwd, ziekenauto's rijden
aan, brancards worden in gereedheid ge
bracht, men is op het ernstigste voorbe
reid. Zes leden der E.H.B.O., voorzien van
een gasmasker, betreden het door de explo
sie getroffen gebouw en verrichten hier
onder zeer moeilijke omstandigheden hun
reddend werk. Zij smaken het genoegen
alle slachtoffers in een minimum van tijd
naar buiten te brengen. De geredden wor
den nu in ziekenauto's, welke aan den Zijl-,
singel geparkeerd stonden, geladen en over
gebracht naar een ziekenhuis.
Inmiddels slaat de bliksem ook in een op
het terrein staande kraan. De kraanvoer
der wordt getroffen. Een arbeider, staande
op een ladder wordt tegen den grond ge
slagen en een ploegbaas, door de sterke
lichtverschijnselen verblind en hevig ge
schrokken, loopt in het water, waar hij
bewusteloos wordt uitgehaald. Ook bij dit
ongeval treedt de E H B O. handelend op.
De oefeningen, welke een zeer vlot ver
loop hadden, stonden onder leiding van dr.
G. Verbrugge, dr. H. Navis en dr. S. A. Lie-
zenberg.
De Commissaris van Politie en dr.
Horst van den G G D. woonden deze oefe
ning bij.
Aan het eind van de oefening heeft de
voorzitter van de Leidsche afdeeling, de
heer Questroo, allen bedankt, die hun me
dewerking verleenden. In het bijzonder
richtte hij zich tot de directie van de Kon.
Ned. Grofsmederij, die haar terrein be
schikbaar had willen stellen, tot de politie
autoriteiten voor het verschaffen der gas
maskers en tot de firma's Nieuwkoop en
Dieben. die hun ziekenauto's hadden wil
len afstaan.
gebracht hetgeen voor een groot deel
te danken is geweest aan het ini
tiatief. den steun en de medewerking van
den wethouder. Daarnaast is ook het corps
der ambtenaren steeds bezield geweest met
den wensch het gemeentebelang naar beste
weten te dienen. Spr. meende te mogen
zeggen, dat de heer Splinter door zijn func
tie neer te leggen een moeilijk, maar ver
standig besluit heeft genomen en hij ein
digde met het uitspreken van den wensch,
dat de rust, welke hij thans gaat genieten,
in hooge mate bevorderlijk moge zijn aan
zijn gezondheidstoestand. Namens de amb
tenaren van Gemeentewerken bood spr.
tenslotte een bloemstuk aan.
Vervolgens sprak de directeur van den
Gem Reinigings- en Ontsmettingsdienst,
de heer J. H. de Jong eveneens woorden
van waardeering en afscheid, hetgeen hij
tevens vergezeld liet gaan van de aanbie
ding van een bloemenmand.
De ambtenaren van het Bouwbureau van
het Stadhuis en de architect, de heer ir.
C. J. Blaauw volgden dit voorbeeld.
De heer Splinter heeft tenslotte allen
dank gezegd voor de prettige samenwer
king. hun waardeerende woorden en de
bloemenhulde.
BINNENLAND.
De Tweede Kamer keurt de regeling auto
vervoer personen goed. (3e Blad)
Worden de rijbewijzen te duur? (4e Blad)
Haagsch gemeentebestuur wil luchtafweer
geschut koopen. (Binnenland, 3e Blad)
De minister over vervoerscoördinatie (4e BI.)
Congres te Hengelo van de Ned. Vereen, van
Huisvrouwen. (Binnenland, 3e Blad)
Burgemeester van Vriezenveen wil de ver
antwoordelijkheid niet meer dragen. (2e
Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Stille markt - Prijshoudende stemming
Geringe koersverschillen - Suikeraan-
deelen vast - Amerikanen iets hooger
Beleggingsmarkt prijshoudend.
BUITENLAND.
Chamberlain's toelicht op de instelling van
dienstplicht in Engeland. Verzet der op
positie. (4e Blad)
Hoe de Engelsche dienstplicht wordt ont
vangen. (Buitenland, 4e BI.)
Gafencu thans te Parijs. (Buitenland, 4e BI.)
Uitbreiding der defensie der Ver. Staten.
(Buitenland, le Blad)
De Belgische regeering krijgt volmachten.
(Buitenland, le Blad)
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
AFSCHEID VAN DEN HEER 3. SPLINTER.
Van het gemeente-personeel.
De onlangs afgetreden wethouder van
fabricage, de heer J. Splinter, die zich in
verband met zijn gezondheidstoestand ge
dwongen zag dit ambt neer te leggen, heeft
gistermiddag afscheid genomen van het
personeel van de gemeente-diensten, waar
mede hij gedurende de twaalf jaar van zijn
wethouderschap veelvuldig in aanraking
kwam, te weten van den dienst van Ge
meentewerken, van den Gem. Reinigings
dienst en van het Bouwbureau van het
Stadhuis, waarvan alle ambtenaren in het
Bureau van Gemeentewerken aanwezig
waren.
Het eerst werd het woord gevoerd door
den directeur van dezen dienst, den heer
A. M. de Blauw, die zeide, dat het perso
neel het op hoogen prijs stelt in de gele
genheid te zijn afscheid te nemen van den
heer Splinter, die gedurende 12 jaar met
groote ambitie en kennis van zaken het
wethouderschap heeft vervuld. Er is in die
periode op het gebied van openbare wer- t
ken zeer veel voorbereid en'tot uitvoering
ONGELUK OP ONBEWAAK-
TEN OVERWEG TE
WAARDENBURG.
Een ontzettend ongeluk is
vanochtend gebeurd op den
onbewaakten overweg in den
Waalbandijk te Waarden-
burg. Drie kinderen zijn daar
door den trein uit Zaltbom-
mel gegrepen en op slag ge
dood. Om half twaalf pas
seerde een trein uit Den
Bosch in de richting Utrecht.
Een landbouwer zag plotse
ling. dat drie kinderen den
overweg overstaken, juist
toen de trein naderde. Een
ongeluk was onvermijdelijk.
De kinderen: de vijfjarige
Klaas van Oort, zijn vierjarig
broertje Aart en het acht
jarige nichtje Gerrie van
Oort werden door den trein
gegrepen en onmiddellijk ge
dood. De slachtoffertjes zijn
de kinderen van de landbou
wers Van Oort, die in de on
middellijke nabijheid van den
overweg wonen.
In verband met dit vreese-
lijke ongeval deelt de burge
meester van Waardenburg
ons mede, dat hij meermalen
de spoorwegen op de gevaar
lijke situatie ter plaatse heeft
gewezen. In tAvee jaar tijds
zijn hier reeds zes ongelukken
gebeurd.
vJ
Voor het geheele land: half tot
zwaar bewolkt. Geen regen van be-
teekenis. Koude avond en nacht
met waarschijnlijk nog lichte
nachtvorst. Overdag iets zachter.
Matige wind, meest uit Noordelijke
richtingen.
MEDISCH OPVOEDKUNDIG BUREAU.
Jaarverslag over 1938.
Aan bovengenoemd verslag is het vol
gende ontleend:
Het afgeloopen jaar stemt ln vele op
zichten tot tevredenheid, vooral ook door
het toenemende aantal gevallen, waar
voor de hulp van het Bureau werd inge
roepen, Echter zijn er ook zware zorgen.
Een ruime subsidie, die door de Rockefel
ler Foundation voor een periode van 5 jaar
ons werd verleend, zal met het einde 'van
1939, door het verstrijken dier periode,
waarschijnlijk komen te vervallen, in ieder
geval aanmerkelijk beknot worden. Hier
door zijn wij genoodzaakt naar andere
middelen om te zien om de groote lacune,
die spoedig in onze financiën zal ont
staan, aan te vullen.
Tot eiken prijs moeten wij trachten te
voorkomen, dat ons Bureau in de toe
komst door tekort aan middelen zijn werk-
aamheden zou moeten inkrimpen. Vooral
in dezen tijd. waarin meer en meer blijkt
hoe onmisbaar een Bureau als het onze in
de samenleving is. en welke waarde dit
vooral ook voor de preventie van ernstiger
moeilijkheden heeft, zou dit wel zeer te
betreuren zijn.
Het aantal aanvragen nam vooral in de
laatste maanden sterk toe. zoodat de staf
van het Bureau slechts met veel moeite
deze alle kon verwerken. Uitbreiding van
de staf zou daarom wenschelijk zijn.
Daaraan valt echter in de naaste toe
komst niet te denken.
In 1938 werden in totaal 190 gevallen
onderzocht, waarvan 103 jongens en 87
meisjes.
Van de 35 gevallen, waarin behandeling
werd gegeven en deze werd geëindigd, zijn
er:28 verbeterd en 7 weinig verbeterd.
Van de 29 gevallen, overgenomen uit
1937. waarbij behandeling werd gegeven
en beëindigd, waren er: 22 verbeterd en
7 weinig verbeterd.
