Nederland voelt zich niet bedreigd 80m Jaargang ZATERDAG 22 APRIL 1939 No. 24256 EERSTE NEDERLANDSCHE N.Y. KjgFïceNm HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt DAGBLADVOOR LEIDEN EN'OMSTREKEN' STADSNIEUWS Soc. dem. raadslid gaat heen Atüivoord onzer regeering aan Duitschland IM. NOOMEN Leidsche Schouwburg. Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bü vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets.'porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque-' en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zljuf per 3 maanden f 2.3$ per week '..vrTïV.'. (.0.19 Franco per post 2.35 per 3 maanden -f portokosten.' (voor binnenland f. 0.80 per 3 nrnd,t De heer P. L. Hessing. Naar wij van bevoegde zijde vernemen zal de heer P. L. Hessing binnenkort het lidmaatschap van den gemeente raad, waarin hij zitting had voor de S. D. A. P., neerleggen in verband met zyn benoeming tot chef de bureau van het hoofdbureau der Ned. Ver. voor Spoor - en Tramwegpersoneel te Utrecht. De heer Hessing, die momenteel aan het station hier ter stede als commies der Ned. Ned. Spoorwegen werkzaam is, zal in zijn Inieuwe functie een proeftijd van een jaar meemaken. Gedurende dezen tijd heeft hij bij de N.S. non-actief aangevraagd, het geen zal worden verleend. Met den heer Hessing verliest de raad en in het bijzonder de sociaal-democratische tractie een goed lid. wiens bezadigd oor deel en weldoordachte betoogen ook buiten den kring zijner partijgenooten gezag had den. Dak in de verschillende commissies, waar- n hij door zijn raadslidmaatschap zitting had, werden zijn persoon en zijn werk kracht zeer gewaardeerd en heeft hij uit wekend werk verricht. De heer Hessing wordt op de soc.-dem. 'ijst opgevolgd door mevr. M. MolVoge laar, gevolgd door den heer C. Koekebakker. HERLEVEND STADSSCHOON. Actie van dc Vereeniging „Oud-Leiden". Men schrijft ons: Reeds eenige malen heeft men in dit hlnd kunnen lezen over het streven van de vereeniging „Oud-Leiden" tot het doen herleven van oude schoonheid in onze itad. De vereeniging tracht dit o.a. te be- 'iken door in overleg te treden met de Eigenaren van de daarvoor in aanmerking komende panden en er daarbij op te wijzen hoe het bouwkunstig schoone onderhouden oi hersteld dient te worden. Hare actie is reeds merkbaar. Wij wijzen op het herstel van het aardige uit 1644 dateerend poortje tusschen der per celen Stille Rijn 12 en 14, waarbij de hiue cementlaag is verwijderd, op het schoonmaken en weder beschilderen van ion merkwaardigen gevelsteen „Int land jan beloften" in den zijgevel van het pand Beestenmarkt 50 en op het herstel van den hjnen gevelsteen „Dit is in de oude Maren P°ort". anno 1615. in den zijgevel van het jand Mare, hoek Oude Vest. Voorts vond Je vereeniging den dienst van Gemeente werken bereid de regentenwapens op de Binnenplaats van het v.m. Oaecilia Gast huis in het z.g. Klooster en die op de bin nenplaats van het Elisabeth Gasthuis aan Oude Vest in juiste kleuren te doen jchilderen. kt? k^anSstellend oog zal wel gezien t^at het vorig jaar de regenten van et Heilige Geest- of Arme Wees en Kin emuis het beeldhouwwerk boven den tn- het Weeshuis aan de Hoogland- ne Kerkgracht lieten herstellen en dat pe oude gevelsteen „Wol" uit 1638 in den h-Kra van het huis Oude Singel 86 op keu- Pjge wijze onder handen is genomen. Ook gevelsteen met gekroonden hoed uit bin 111 Breestraat 79 eenigs- ecl versckolen achter een „moderne" licht- ierifmkreeg weer zijn vroegere kleur aank zij zijn vaderlandslievenden pgenaar (oranjehoed). niï?r meenen te weten kreeg de ver- LJFJ „Oud-Leiden" onlangs de toe- binnenkort de ontbrekende s op het dak van het pand Rapenburg 5 zal worden herplaatst. n slotte vestigen wij nog de aandacht et itvoerin8 zijnde restauratie aan "apenburg, n.i. aan den gevel van ae -rd.- ngewscho°l (No- 48Eoven het Atépn«„Van 'rotsche huis met natuur- £evel bevindt zich het familie- een na den stichter van het woonhuis, Va,, Leva111 0l,de Leidschc geslacht Uikheirt en we' naar ai ie waarschijn- van Dirck van Leyden van Leeu Het A.N.P. meldt, dat door de Duiische regeering, in ver band met de boodschap van president Roosevelt, vragen aan verschillende andere regeeringen, waarbij ook aan onze regeering, zijn gesteld, welke hierop neerkomen: le. of de regeering de boodschap had uitgelokt; 2e. of zij er van te voren kennis van droeg; 3e. of zij zich bedreigd gevoelt. Deze drie vragen zijn door onze regeering ontkennend beantwoord, de derde vraag onder bijvoeging, dat Neder land, in geval van een Europeeschen oorlog, op iedere mogelijkheid voorbereid moet zijn. VJ wen, een bekwaam burger, Weesmeester, Veertigraad, Schepen. Burgemeester. Hoog heemraad van Rijnland. Gecommitteerde van den Raad van Holland en verschillende malen Buitengewoon Gezant der Nederlan den in Engeland, oa. om over den vrede te onderhandelen (16781. Zijn familie wapen miste door de in den loop der jaren daarop gebrachte verflagen alle sierlijk heid en voornaamheid. Dank zij de samen werking tusschen het schoolbestuur en ..Oud-Leiden" wordt thans het wapen gron dig schoongemaakt, waarna de juiste kleu ren er op aangebracht worden. Hiermede zal tevens op een betere wijze in het open baar de herinnering wakker worden ge houden aan het bekende geslacht Van Leyden. dat gedurende vele eeuwen een voorname en eervolle rol in de Leidsche geschiedenis heeft gespeeld. De Van Ley- den's leverden van de 13e tot de 19e eeuw een lange reeks van magistraatspersonen op en zij staan voorts bekend als schen ker van belangrijke goederen aan kerk en gasthuizen. De heer Ir. G. L. Driessen heeft door onlangs een studie over dit geslacht in druk te doen verschijnen, daaraan meer algemeene bekendheid gegeven. Het her stel van het wapen aan den gevel van het pand Rapenburg 48 sluit zich daarbij goed aan. THEOSOFISCHE VEREENIGING CENTRUM LEIDEN. Parsifal. Over bovenstaand onderwerp hield gis teravond mejuffr. W. Pattiwael Wester- loo in het Federatiehuis een lezing. Spr. wilde over deze door Richard Wagner gecomponeerde opera haar eigen visie ge ven, zooals deze zich voor haar, van theo sofisch standpunt bekeken, heeft geopen baard. Zooals meer opera's, brengt deze muzikale schepping een boodschap tot de menschheid, wijzende op het levensbegin sel en dit opvoerende tot godsdienstige wijding, een mystiek, vereenzelvigd met de schepping en den Schepper. Muziek leidt tot regeling van geest en hart. Wat het ceremonieel is voor het uiterlijke, is de muziek voor het innerlijke. De hoogste muziek brengt rust en harmo nie. Na even toegelicht te hebben hoe Wagner's opera's met de grootste eischen aan techniek en muzikale uitvoering tot het publiek worden gebracht, behandelt spreekster de muzikale motieven en ver klaart de beteekenis der tonen, waaruit die motieven zijn samengesteld. De ligging der tonen geeft aan de openbaring, de onthulling, becogende het welzijn der ziel en leidende tot godsvereering, wat door het volmaakte accoord wordt weergegeven, symboliseerend de broederschap der men schen. De weg voert dwars door donkere grot ten, eindigend in den tempel, waar zich de dienaren der menschen bevinden niet in haras, maar in volle liefde om te dienen. De koning moet blijven tot dat een rein mensch hem zal vervangen. De plicht van den mensch is om het goddelijke leven in ons te ontwikkelen. In de derde akte, den Goeden Vrijdag, ziet men de Christusfiguur, welke spreek ster schetst als het meest gewijde mo ment. Zoo werken uitbeelding en muziek samen om het hoogste in den mensch wakker te roepen en de edelste gevoelens te ontwik kelen om bij de onthulling van de Graal weer te geven, dat de geest leeft en de menschelijke ziel opstijgt in de harmonie der sferen tot het Vaderhuis. Geslaagd voor het eindexamen van den heerencui'sus der Vakschool Leiden van den Nederl. Kappers.de heeren: M. H. Visser (Leiden). H. F. Visser (Leiden), B. Cok (Hazerswoude), D. v. d. Luljt ('Noord- wijk aan Zee), V/. W. Voordouw (Noord- wijk aan Zee) en B. v. Tol (Leiden). L. BOOM. t Organist der Marekerk. In den ouderdom van ruim 67 jaar is in het Academisch Ziekenhuis te dezer stede overleden, de heer L. Boom, die gedurende bijna 43 tjaar de Ned. Herv. Gemeente als organist heeft gediend. Op 1 Juli 1896 werd hij aangesteld als organist der oude Hervormde Oosterkerk. Maar zeer kort heeft de heer Boom, die 10 December 1871 alhier werd geboren, het or gel van deze kerk bespeeld. Een jaar na zijn officieele aanstelling in 1896 ging de heer Boom in Mei 1897 over als organist der Marekerk waar hij zijn gaven verder heeft kunnen ontplooien. Het ware geluk vinden wij niet in vervulde wensen, maar in ver vulde plichten. Eén van onze vele plichten is het sluiten van een levensverzekering. BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a Telef. 302 - Na 6 uur 2479. 3489 (Ingez. Med.V Van zijn spel ging steeds groote wijding uit, zoodat hij velen gedurende zijn lange loopbaan gesticht en ontroerd heeft. De thans ontslapene, die blind was, ont ving zijn opleiding aan het Instituut voor Onderwijs aan Blinden te Amsterdam. Zijn leermeester was hier de heer S. R. de Vries, organist der Rem. Gemeente te Amsterdam en klokkenist der Westerkerk aldaar. Maar ook wijlen de heer C. D. Duijster alhier, or ganist der Pieterskerk heeft veel tot de muzikale vorming van den heer Boom bij gedragen. De heer Boom, die ook als leeraar in het Leidsche muziekleven zeer velen het orgel spel heeft bijgebracht, vervulde buiten zijn taak als organist der Marekerk ook nog die van organist aan het Ger. Minnehuis. Van 1906 af was hij aan deze inrichting verbonden. Voorts luisterde hij de algemee ne huwelijksinzegening in de Pieterskerk met zijn spel op. De teraardebestelling van het stoffelijk overschot van dezen toegewijden muzika- len werker zal plaats vinden a.s. Dinsdag morgen te haiftwaaif op „Rhijnhof", DE NED. HERV. GEMEENTE EN DE ZENDING. Dë kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente heeft uit zijn midden een commissie be noemd. die in overleg zal treden met de classic ale zendingscommissie en plannen beramen zal voor verdere zendingsactie. Tot leden dezer commissie zijn benoemd ds. D. Kuilman en de heeren W. C. v. d. Wilk, G. J. v. d. Berg, W. Keereweer, H. Siere, P. Sanders, A. v. d. Baan en H. van Leeuwen. Mïr NIEUW/ N.V. HET NEDERLANDSCHE TOONEEL. Schijn en Werkelijkheid", tooneelspel in 4 bedrijven van P. V. Carroll. Wat is schijn, wat is werkelijkheid? Zal ooit een sterfelijk wezen op dit ondermaan- sche in staat zijn, dit geheel te onderschei den tot in alle finesses? Te eer zal het onderscheid nimmer precies zijn te schat ten, waar immers de menschen zoo ver schillend oordeelen en zeker schijnen in hun opvatting, hoe uiteenloopend hun mee ning ook. in dezelfde dingen des levens. Schijn en werkelijkheid vloeien in elkaar over zijn nooit van elkaar te scheiden Het is een oude, wijze levensles, dikwijls den mensch voorgehouden om hem er aan te herinneren, zich nooit al te zeker te ge voelen van eigen inzicht al handelt hij naar diepste overtuiging van het oogenblik Deze levensles heeft Paul Vincent Caxroli benut voor zijn tooneelspel en hij heeft dit gedaan op verbluffend meesterlijke wijze. Het is alles zoo schijnbaar eenvoudig en in-menschelijk en toch met welk een die pen achtergrond! Hij stelt tegenover elkaar twee ..levens- zekeren". De een is de kanunnik Thomas Sherrit, die zijn gansche levensvisie heeft gebouwd op de eeuwenoude wijsheid, de beproefde idealen der R.K. Kerk. de ander de schoolmeester OTlingsley. die atheïst is en opstandig tegen de z.i. alle goeds verknellende orde van een corrupte maat schappij. Rotsvast staan zy daar in hun overtuiging tegenover elkaar. Beiden, ver boven de achterlijkheid zich voelend van het Iersche district, waar zij arbeiden in den „tuin des Heeren". zien zelfs eenigszins minachtend neer op het drijven en ageeren van kapelaans en domme bevolking. En tusschen hen in staat het simpele dorpskind Brigitte, eenvoudig van geest en hart, die echter in verbinding staat met het mystieke en telkens de heilige St. Brigitte, naar wie zij is genoemd, voor zich in „droomgezicht" ziet verschijnen. Kanunnik en onderwijzer mogen haar graag en zij omgekeerd beiden. („Konden wii elkaar voortdurend zien in groote spiegels, alle haat en bitterheid zou verdwijnen uit de wereld" verzucht het meisje). Ieder tracht haar naar eigen inzicht te bewegen geen waarde te hechten aan de verschijning, noch aan de door deze gegeven opdrachten, maar het mystieke is sterker dan geloofd wordt. Wat voor beide levenssterken schün lijkt, wordt tenslotte droeve werkelijkheid, want het eenvoudige dienstmeisje brengt daar voor het offer van haai- leven. En beide krachtige „kenners van het leven" staan samen aan haar doodsbed, beiden geschokt in hun rotsvaste overtuiging. Wat is schijn, wat is werkelijkheid.... Ook nu blijft de zekerheid afwezig Volkomen logisch opgebouwd en in boeiende dialoog, waarin verwerkt prachtig gevonden vergelijkingen en cynismen is een tooneelwerk ontstaan, dat ongetwijfeld tot het beste behoort van wat dit seizoen hier te lande od de planken is gebracht. Men mag de afd. Leiden van het Nederl. Tooneelverbond wel zeer dankbaar zijn. dat zij deze opvoering mogelijk heeft gemaakt. Jammer, dat niet meer tooneel-minnenden aanwezig waren, de Schouwburg was slechts vry goed bezet. De aanwezigen hebben echter genoten mede door een keurig sluitende vertolking over de gansche linie. Er was werkelijk geen zwakke plek in deze door Albert van Dalsum geregisseerde voorstelling. Zelf gaf Van Dalsum een pracht-creatie van den levenszekeren kanunnik. Het was een ty peering van sta-vast! En ook Johan Schmitz als de tegenvoeter, de onderwijzer, was geteekend ten voeten uit. Charlotte Kohier bracht voor het mystie ke dorpskind letterlijk alles mee. Deze zoo licht tot het ridicule neigende rol vond in haar d e vertolkster. Hoe teer en broos en tevens warm-gevoeld. Beide aangeboden BINNENLAND. De Maastunnel te Rotterdam vordert snel (Binnenland, 3e Blad). Minister Steenberghe over den nood Inden Tuinbouw. (6e Blad). Duitschland vraagt of Nederland zich be dreigd voelt. (Binnenland, 3e Blad). Moord te Uithuizen. (Gemengd, 3e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Kalme handel. - Locale markt aarze lend na goed prijshoudende opening. - Koninklijke vast, later iets reageerend Amerika even lager - Nederlandsche beleggingen vast. BUITENLAND. r NiéWve offers van het Fransche volk ge vraagd voor de defensie. (3e Blad). Voortzetting der diplomatieke besprekingen (Buitenland, le Blad). Bonnet voor de Senaatscommissie voor bui- tenlandsche zaken. (Buitenland, le BI.) Van Cauwelaert voorzitter der Belgische Kamer. (Buitenland, lë Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAG. 1 VAN HET VIERDE BLAD. Voor het geheele land: krach tige tijdelijk stormachtige, Weste lijke tot Noordelijke wind. Zwaar bewolkt met tijdelijke opklarin gen. Iets kouder. Plaatselijke buien. Stonnwaarschuwingsdienst: he denmorgen te 8.10 uur werd ge seind aan alle posten: „Weest op uw hoede" en te half twaalf: „Wordt verwacht storm uit het Noordwesten", bouquetten waren een welverdiende hulde. Jacques de Haas en Jacques Snoek als beide kapelaans. Mies Elout als hardvoch tige oude vrijster. Gijsbert Tersteeg als haar neef, zij gaven evenals alle anderen zonder uitzondering uitnemend spel. Aan het slot groeide het applaus uit tot een ovatie. Van Dalsum en Charlotte Köhler als kanunnik en Brigitte.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1